Naar het Oekraiensche front RADIOREDE VAN CHURCHILL KUNST EN LETTEREN CARTER'S U VOELT U NIET PRETTIG De luchtoorlog HAAGSCHE COURANT Maandag 25 Aug. 1941 TOl. pag. 2 Amerikaansche critiek op Britsche methoden Lindbergh te Solist: Jiri Straka, viool DUITSCHLAND FRANKRIJK LE VER.PILLETJ ES ALS uw lever niet voldoende LEVER-GAL afscheidt MATINEE ROTTERDAMSCH PHILHARMONISCH ORKEST Engelsche duikboot verloren gegaan De Duitsche pers over Churchill’s rede Duitsche successen in Noord-Afrika ENGELAND VEREENIGDE STATEN 487e STAATSLOTERIJ. Trekking van 25 Augustus. De ervaringen van een P.K.-man Amerikaansch- Japansche onderhandelingen De bestrijding van het communisme Britsche aanvalspogingen afgeslagen over de Amerikaansche politiek De ontmoeting op den Atlantischen Oceaan Oneerlijke concurrentie D. bewijzen verstrekt voor zorgen in op de toekomst van het 15450 18246 21459 Piet-Hein den De van Hij een den niet voor DE HERTOG VAN KENT TE NEW YORK De hertog van Kent is gisteren weg naar Hydepark, te New York gekomen. 7557 10209 7575 10267 7624 10271 7631 10330 7641 10345 7671 10347 7687 10355 7708 10375 13564 16791 20108 13566 16807 20149 13627 16831 20170 13633 16837 20175 13647 16850 20180 13685 16866 20181 13722 16935 20273 13737 16974 20280 13767 16982 20369 18446 21757 18496 21793 18502 21816 18530 21842 18555 21849 18595 21897 18661 21945 19317 19396 19419 19463 19489 19490 19534 19616 19617 19676 19683 19700 19742 19846 19873 19887 19915 19971 18674 18703 18749 18776 18813 18908 18909 18915 18951 19022 19062 19120 19160 19208 DE KONINKLIJKE NEDERLANDSCHE SCHOUWBURG TE ANTWERPEN De Koninklijke Nederlandsche Schouw burg te Antwerpen zal worden verbouwd. De gevel blijft onveranderd, de tooneel en andere zalen worden gemoderniseerd. Het gezelschap van Diels zal tot de heropening in October 1942 zijn in trek nemen in de Fransche Opera, .ederm dag moet uw lever een liter lever-gal in uw ingewanden doen vloeien. Wanneer deze stroom van lever-gal onvoldoende is, verteert uw voedsel niet, het bederft. U voelt u opge blazen. u raakt verstopt. Uw lichaam is ver giftigd. u voelt u beroerd en ellendig, u ziet alles zwart. De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmid delen. U moet CARTER'S LEVER-PILLBTJES nemen om deze liter lever-gal vrij te doen vloeien en u zult u een geheel ander mensch voelen. Onschadelijk, plantaardig, zacht, onover troffen om de lever-gal te doen vloeidh. Eischt Carter s Lever-Pilletjes bij apotheken en drogisten f 0.75. 11 op aan- 1005 1060 1076 1112 1131 1144 1223 1250 1259 1289 1291 1318 15906 15910 15941 15946 15960 15966 15988 16040 16052 16058 16061 16109 16114 16116 16142 19211 16189 19262 16192 16214 16256 16260 16271 16422 16473 16487 16510 16526 16595 16602 16666 16668 16720 16732 16757 16761 De Engelsche admiraliteit heeft, vol gens den Britschen berichtendienst, me degedeeld, dat de duikboot „Union” over tijd is en als verloren moet worden be schouwd. Italianen krijgen Ijzeren Kruis Aan 22 militairen van de Italiaansche Weermacht heeft de rijksmaarschalk als opperbevelhebber van de luchtmacht in naam van den Führer het IJzeren Kruis verleend wegens hun aapperneia ’eegfctr» over den vijand als jachtvlieger en escorte van formaties Duitsche gevechtsvliegtuigen in de gevechten bij Tobroek. ..ji nazitijger”. Zweden, Sj zoo beweerde hij, zijn 1 Britsche aanvallen op Deensche visschersvaartuigen Britsche vliegtuigen hebben aanvallen ondernomen op een aantal Deensche visschersbooten, zoo wordt uit Esbjerg gemeld. Zij lieten een aantal bommen vallen, welke gelukkig geen doel troffen. Enkele der Deensche vaartuigen kregen lichte schade door het mitrailleurvuur der Britsche vliegtuigen. Een der Brit sche vliegtuigen kwam tijdens een aan val in duikvlucht in aanraking met den mast van een kotter en stortte in zee. Gebrek aan Engelsche vlieg- tuigbestuiirders Naar te Stockholm uit kringen van de Engelsche luchtmacht bekend wordt, meldt het D.N.B., is Engeland niet in staat de door de Sovjets gewenschte ver sterking der Britsche luchtaanvallen op Duitschland uit te voeren, omdat het een tekort aan vliegtuigbestuurders heeft. De dagelijksche verliezen bij de vluch ten naar het bezette gebied hebben zoo groote leemten in de reserve aan piloten gebracht, dat Engeland niet kan den ken aan een luchtoffensief in grooten stijl. Ook de vluchten naar West-puitsch- land hebben zoo gevoelige verliezen ge bracht, dat het aantal neergeschoten en gevangen genomen vliegtuigbestuurders niet vervangen kan worden. Zaterdagnacht hebben Duitsche gevechts vliegtuigen met succes stapelplaatsen en de spoorwegemplacementen bij Mersa Ma- troeh gebombardeerd. Te Mersa Matroeh eindigt de spoorlijn van Alexandrië naar het Westen en het kopstation daarvan is zeer doeltreffend ge bombardeerd. Een hevige ontploffing was het gevolg. Bovendien kon de bemanning der Duitsche gevechtsvliegtuigen bij haar vertrek tal van branden waarnemen. President Roosevelt heeft een veror dening uitgevaardigd, volgens welke het voortaan mogelijk is, Amerikaansche schepen met buitenlandsche bemannin gen, dus ook Britsche, te laten varen. Deze verzachting van de scheepvaart wetten kan worden toegepast op sche pen, welke door de federale scheep- vaartautoriteiten worden geëxploiteerd. Door deze verordening wordt het tevens mogelijk, buitenlanders op Amerikaan sche schepen in dienst te stellen, het geen tot dusver niet geoorloofd was. Het D.N.B. meldt: Op hetzelfde moment, waarop Churchill zijn radioredevoering hield, kondigden de fanfares in de Duit sche radio in een extra bericht het tot zin ken brengen van 25 schepen uit een En- gelsch convooi op den Atlantischen Oceaan aan. In dit verband leveren de ochtendbla den van vandaag commentaar op de rede voering van Churchill. De „Völkischer Beobachter” noemt deze rede een „overvloed van gemeenplaatsen naar het oude recept, dat men den vijand niets mag verraden" Het blad verklaart, dat de Duitsche oor logsschepen op de „bezweringsformules” van Churchill het juiste antwoord hebben gegeven, nu zij ondanks een krachtige be scherming van het convooi binnen enkele dagen een tonnage hebben vernietigd, waarvan de omvang overeenkomt met de maximum bouwcapaciteiten van de Brit sche scheepswerven in een periode van zes weken. Churchill, zoo verklaart het blad, dient ter kennis te nemen, dat het gewicht der feiten weer eens sterker is geweest dan de goedkoope bluf, welke hij in den stijl van Fallstaff heeft voorgedragen en die aan de wreede realiteit, dat de scheeps- ruimte. waarover Engeland beschikt vffört- durend ineenschrompelt niets verandert. „Feiten tegenover gegoochel met woor den” aldus schrijft het „Zwölf Uhrblatt” boven zijn hoofdartikel. Wanneer Chur chill in zijn bluffende rede sprekende over de Engelsch-Amerikaansche belofte „de nazityrannie te vernielen”, verklaart „vele uitvoerbare regelingen zijn getroffen", dan zal. naar het blad verklaart. Churchill wel heel goed weten, dat ook Duitschland van zijn kant dit spel van „regelingen” niet werkloos toeziet. doch dat op alle mogelijk heden militair is voorbereid. Ook ditmaal heeft de Engelsche minister-president niets anders kunnen zeggen dan phrasen. Deze methode heeft spoedig geen enkel resul taat meer.. LORD BEAVERBROOK TERUG Lord Beaverbrook is, naar de Britsche berichtendienst meldt in den afgeloopen nacht per vliegtuig uit Amerika op een Schotsch vliegveld aangekomen, heeft na zijn aankomst te Londen ontmoeting gehad met leden van ravitailleeringsraad. In aansluiting hier op heeft Beaverbrook een bezoek gebracht aan Churchill. De toestand in het Verre Oosten Over den toestand in het Verre Oosten verklaarde Winston Churchill in zijn rede nog, dat aan de Japansche „bedrei gingen" thans een einde zal worden ge maakt. De Vereenigde Staten hebben blijk gegeven van een oneindig geduld teneinde de moeilijkheden met Japan langs vriendschappelijken weg op lossen. Engeland hoopt ernstig, dat dit zal gelukken. Zou dit echter niet het geval zijn, dan zal Engeland zich natuurlijk zonder aarzelen aan de zijde der Ver eenigde Staten stellen. „De Vereenigde Staten en Groot-Brit- tannië, zoo zeidë Churchill in zijn radio rede o.a. nog, gelooven thans niet meer, dat er nooit meer een oorlog zal komen. Integendeel, wij hebben het voornemen vr strekkende voorzorgsmaatregelen te nemen, teneinde een nieuwen oorlog in de periode, die wij kunnen overzien, door een doeltreffende ontwapening van de „schuldige” volken te voorkomen, ter wijl wij zelf in een passende mate onze bewapening zullen behouden”. 9358 12499 9369 12529 9377 12557 9384 12638 9388 12671 9404 12693 9411 12718 9474 12723 9482 12793 9507 12798 9508 12808 9552 12823 955" 13029 9598 13098 9616 13120 9619 13149 9678 13159 9681 13176 9696 13181 9714 13182 9730 13197 9732 13200 9746 13216 9791 13225 9814 13234 9830 13256 9865 13356 9882 13368 9901 13387 9905 13391 9932 13399 10061 13410 10075 13413 10092 13430 Britsche aanval op Duitsch hospitaalschip Voor de Noorsche kust is op 23 Augus tus een Duitsch hospitaalschip zonder succes door een Britsche duikboot aan gevallen. Het karakter van het schip was op grooten afstand door het Roode Kruis te herkennen. Door dezen aanval wordt de reeks van in strijd met het volken recht zijnde aanvallen op Roode Kruis vaartuigen en Duitsche reddingvlieg- tuigen met een vermeerderd. VON PAPEN NIET TE BERLIJN Naar het A.N.P. van welingelichte zijde te Berlijn verneemt, zijn Zaterdag in de Wilhelmstrasse de buitenlandsche berichten en geruchten over een zooge naamd verblijf te Berlijn van den Duit- schen ambassadeur in Turkije, von Pa pen, op een desbetreffende vraag na drukkelijk tegengesproken. DR. GÖBBELS NAAR VENETIE Rijksminister dr Göbbels zal zich op uitnoodiging van den Italiaanschen minis ter van onderwijs, Pavolini, einde Augus tus ter gelegenheid van de internationale füxntantoonstelling, naar Venetië begeven. SCHEEPSWERF DOOR MARINE BEZET Volgens een bericht uit Kearny (New Jersey) heeft de marine gisterenmiddag de „Federal Shipbuilding and Drydock Co.” bezet, waar sinds 7 Augustus wordt gestaakt Admiraal Bowen verscheen vergezeld van het lid der directie van het federale productiebureau, Daniel Ring, op de werf. Ring zal tezamen met het ministerie van marine de leiding van het bedrijf op zich nemen. De stakende vakbond, aangeslo ten bij het C.I.O., heeft besloten mor genochtend het werk te hervatten. De scheepswerf heeft orders voor het bou wen van rond tachtig oorlogs- en koop vaardijschepen. DE AMERIKAANSCHE SCHEEPVAART Nieuwe Italiaansche aanval op Malta Een speciale correspondent van Stefani meldt dat Italiaansche vliegtuigen Zater dagnacht het vliegveld Micabba op Malta met honderden brisant- en brandbommen hebben bestookt. Op het veld staande vliegtuigen werden vernield, rondom het landingsterrein werden 8 branden waarge nomen. De Italiaansche vliegtuigen, die door afweergeschut en jagers werden aan gevallen, keerden, alle onbeschadigd op hun bases terug. DERDE KLASSE EERSTE LIJST De SS-P.K. man dr. D. Tappenbeck, schrijft o.m. Uit Washington meldt S.P.T.: Minister Huil heeft verklaard, dat er onderhan- delingen met Japan worden gevoerd, die een uitwisseling van ih Japan levende Amerikanen met in Amerika wonende Japanners zouden beoogen. Naar aanleiding van geruchten, volgens welke de Vereenigde Staten Japan voor stellen tot toenadering zouden hebben gedaan,, schrijft de „Tairikoe sjimboen”, die betrekkingen onderhoudt met mili taire kringen, dat Amerika moet weten, dat Amerikaansche dreigementen noch voorstellen wijziging kunnen brengen in de beginselen van de Japansche politiek, welke gericht zijn ep* de oplossing van het Chineesche conflict en op het tot stand brengen van een sfeer van gemeen- schappelijken welstand in Oost-Azië. Een oplossing van het Chineesche conflict kan slechts bereikt worden door onderwer ping van Tsjang kai sjek. De Amerikaan sche politiek, die Tsjang kai sjek steunt is dus onvereenigbaar mét de pogingen tot toenadering. PRIJZEN VAN ƒ45. 6502 6523 6531 6550 6615 6700 6706 6738 25.000 No. 7453. 5.000 No. 15197. 1.500 No. 8226. 1.000 No. 5494, 5528, 14780, 16822, 17341. 200 No. 4847. 100 No. 2704, 4244, 14462, 17013, 19975, 20434. In deze klasse zijn nog ingebleven< 1 prijs van 2000 1 prijs van 1500 Eindelijk werd onze wensch dan toch vervuld en kregen wij het bevel om zoo snel mogelijk te vertrekken en onze ka meraden aan het front op te zoeken. Wij namen dus afscheid van Berlijn en spoed den ons vol goeden moed per auto naar het Oosten, een Noord-Nederlander een Vlaming en een Duitscher. Niet ver van de uit den wereldoorlog door bloedige gevechten bekende vesting Przemysl ontmoeten wij de eerste spo ren van dezen oorlog. Het is een onafzien baar leger van Sovjetgevangenen, een bont mengsel van de meest verschillende volksstammen. Terwijl deze droeve stoet meeren deels barrevoets, naar het Westen trekt, rijden wij Przemysl binnen. De stad werd door de grensrivier de San in een Duitsch en een Russisch gedeelte gescheiden. Vooral het laatste werd door artillerievuur zwaar beschadigd. Op den weg naar Lemberg komen wij echter voortdurend langs de sporen van den feilen strijd, welke hier eenige dagen geleden gewoed heeft. Ontelbare Russi sche tanks, waaronder sommige bepaald monsterachtige afmetingen hebben, liggen vernield langs den weg in gezelschap van groote hoeveelheden ander oorlogsmate riaal. Herhaaldelijk passeeren wij bunker- linies Ook zij hebben den Duitschen opmarsch tenslotte niet tegen kunnen hou den. Het vruchtbare Galicië. dat reeds na den Poolschen veldtocht Duitsche troe pen zag, is thans voor goed van den vij and gezuiverd. De hoofdstad Lemberg Is slechts weinig beschadigd. Reeds begint het leven in de stad weer zijn normalen gang te gaan, de vriend schap tusschen de bevolking en de Duit sche en de hier talrijke Slowaak- sche soldaten, is spoedig gesloten, en mu ziekcorpsen zorgen voor de noodige stemming. Alvorens de stad verder in te gaan, brengen wij eerst een bezoek aan het hos pitaal, waar, naar wij vernamen, ook eenige van onze jongens van de Westland liggen. Het ziekenhuis ligt zonnig boven op een heuvel, vanwaar men een over zicht over de geheele stad heeft. De ge wonden hebben het er goed. Onze land- genooten zijn gelukkig niet ernstig ge wond. Zij vertelden ons van de dagen van harden strijd en van den heldendood van den commandant van het regiment Westland, standaardleider Weckerle. Hun eenige zorg is om zoo snel mogelijk weer bij hun regiment terug te komen.-Het zijn prachtkerels, dat heeft men mij van de meest verschillende kanten steeds weer verzekerd. Wij moeten afscheid nemen, want wij hebben nu nog meer haast om onze kameraden, die reeds diep in het Russische deel der Oekraine liggen, te be reiken. Doch nu beginnen de werkelijke moei lijkheden pas. Achter Lemberg kan er van wegen volgens onze begrippen nau welijks meer sprake zijn en met een gan getje van 20 k.m. sukkelen wij voort en moeten soms urenlang wachten, omdat de wegen door eindelooze colonnes zijn ver stopt. Ook hier getuigen overal Russische tanks, wapens en ander oorlogsmateriaal van <\en feilen strijd die hier werd gele verd en het geweldige materiaal, waar over het Sovjetleger beschikte. Tenslotte bereiken wij Tarnopol, dat reeds vlak bij de oude Poolsch-Russische grens ligt. Onderweg komen wij tot onze groote verbazing herhaaldelijk Russische geüni formeerden tegen. Het bleek, dat het Oekrainers waren, die zonder meer on- middellijk weer in vrijheid werden ge steld en hun woonplaatsen weer opzoch ten. Ten oosten van Tarnopol komen wij door land, dat steeds van de Sovjet-Unie deel uitgemaakt heeft. Het is een schier Churchill veronderstelde van Adolf Hitler, dat deze voornemens is na een „eventueele” onderwerping van de Sov jet-Unie Groot-Brittannië te onderwer pen. waarna hij een „aanval op de Ver eenigde Staten en het geheele overige Westelijke halfrond” zal beginnen, om dat, naar Churchill verder beweerde, hij streeft naar de verovering van de ge heele wereld”. Het is echter goed dat er oogen zijn, die dit gevaar hebben ge zien. Hoe lang ook de Strijd zal duren, „wij zullen, aldus Churchill, nooit op houden onzen plicht te doen om de we reld weer' de vrijheid en rechtvaardig heid terug te geven”. In het staatsblad van Vichy is een ver ordening van Pétain gepubliceerd, vol gens welke speciale miltaire rechtbanken gevormd zullen worden, wier taak het zal zijn, communistische en anarchisti sche sabotagedaden te behandelen. De leden zullen uit leger- en vlootoffi- cieren gekozen worden. Zij zijn gemach tigd de doodstraf uit te spreken, welk vonnis dan binnen tien dagen na de ar restatie uitgesproken moet worden en onmiddellijk ten uitvoer gelegd moet worden Een beroep tegen deze vonnis sen is niet mogelijk. Admiraal Bard, de prefect van de Parijsche politie heeft oe- kend gemaakt, dat 16.000 leden van het politiecorps ingezet worden om „den communistischen bacil uit te roeien”. De minister van binnenlandsche zaken, Pucheu, heeft Zaterdag de Fransche en Buitenlandsche pers ontvangen en een principieele verklaring afgelegd over de KURZAALBERJCHTEN Woensdagavond 27 Augustus staat hel Rotterdamsch Philharmonisch Orkest on der leiding van Ernest Ansermet Als solist is geëngageerd Louis van Tulder, die drie liederen van Duparc zal zingen. Aan orkestwerken vermeldt het program ma o.a. „En Saga” van Sibelius en de Symphonic in D kl.t. van Franck. Donderdagavond 28 Augustus zal de film „De Onweerstaanbare” worden ver toond, waarin Anny Ondra de hoofdrol vervult. Het Symphonieconcert van Vrijdag 29 Augustus, waaraan het Residentie Orkest medewerkt, wordt geleid door Ernest Ansermet Begonnen wordt met de Sym phonic no. 3 (Eroica) van Beethoven na de pauze worden uitgevoerd „Les Eoli- des” van Franck en Daphnis et Chloë (Tweede serie) van Ravel. Dirigent: Willem van Otterloo Op het Zondagmiddagconcert, dat gis teren onder zeer groote publieke belang stelling door het Rotterdamsch Philhar monisch orkest in de Kurzaal werd ge geven, waarbij de dirigent Willem van Otterloo de plaats aan den lessenaar in nam, trad de jeugdige, in ons land vrij wel onbekende Tjechische violist Jiri Straka als solist ten tooneele. Deze kun stenaar had het zelfde muzikale gegeven, dat nog kort geleden door den grooten instrumentalist Zoltan Szekely werd voorgedragen, t. w het Vioolconcert in a kl. t. op. 53 van A Dvorak, ter vertol king gekozen. Jiri Straka had daarmede zijn auditorium gelegenheid tot het ma ken van vergelijkingen met het beste van hetgeen ooit in de Kurzaal ten ge- hoore werd gebracht, geboden. Doch zijn spel heeft iedere vergelijking met glans kunnen doorstaan. Want een technisch meesterschap ging daarin aan een hooge artistieke beschaving gepaard. Een op vallende doelbewustheid en energie ga- veh aan Dvorak’s vioolconcert op. 53, dat door eenigszins dikke instrumentatie, vaak de allure van een orkestwerk met obligaat-viool aanneemt, toch het karak ter van een compositie, welke voor een virtuoos is geschreven. De glansrijke en uitzonderlijk krachtige toon gaf namelijk aan het klankbeeld het gewenschte relief. Bovendien getuigde het smettelooze sa menspel van een groote routine en het aanpassingsvermogen van Jiri Straka. Deze Tjechische meester-violist is dan ook een geniaal kunstenaar, wiens spel critiek volkomen uitsluit. Het tournée, dat hij in het komende winterseizoen door ons land zal maken, mag met de grootste belangstelling tegemoet worden gezien. Het publiek toonde het noodige begrip voor de verheven kunst van Jiri Straka te bezitten, hetgeen uit de lang durige applaus-ovaties is gebleken. Het Rotterdamsche Philharmonisch or kest vertolkte voor de pauze de Ouver ture „II Barbiere di Siviglia” van G. RosSini „Eine kleine Nachtmusik” van W. A. Mozart, de „Piet-Hein” rhapsodie van P. van Anrooy en besloot het con cert met twee Slavische dansen van Dvo rak. Willem van Otterloo, die den staf over het orkest zwaaide, bezit een fijn zinnig begrip voor muzikale subtiliteit en klassieke schoonheid, hetgeen her haaldelijk in zijn véle Mozart-vertolkin- gen tot uiting is gekomen. Daardoor trok dan ook de uitvoering van „Eine kleine Nachtmusik” sterk de aandacht De juis- Zwakke pogingen van de Britsche luchtmacht om gisteren de kust der be zette gebieden te naderen werden door den Duitschen afweer afgeslagen. In de nabijheid der Nederlandsche kust schoten eenheden der Duitsche marine een Britschen bommenwerper omlaag en luchtdodartillerie schoot boven Noord-Ftankrijk een Spitfire neer. Britsche vliegtuigen boven Duitschland In den afgeloopen nacht is een aantal Britsche vliegtuigen naar West-Duitsch- land gevlogen. De neergeworpen brand en brisantbommen richtten nergens be langrijke schade aan. Volgens de totdusver ontvangen be richten zijn 3 vijandelijke vliegtuigen door nachtjagers neergeschoten. regeeringsmaatregelen en den vasten wil der regeering tot bestrijding van com munistisch en anarchistisch gedoe Frankrijk. De minister verklaarde o.a., dat bepaal de buitenlandsche radiostations sedert enkele dagen verklaren, dat Frankrijk een tooneel van ordeverstoringen en on lusten is, waarop massa-arrestaties zijn gevolgd. Het is niet noodig deze geruch ten tegen te spreken. In de steden van Frankrijk en op het land heerscht geen koortsachtige stemming en er zijn geen onlusten. De orde regeert Het ligt voor de hand, aldus de mi nister, dat de formaties van de commu nistische partij in Frankrijk op het oogenblik van den wanhopigen strijd der Sovjet-Unie aanwijzing hebben ontvan gen om met alle middelen en op iedere wijze de Sovjets te helpen. De wetten en de politie geven mij het recht, zoo ging de minister voort, de schuldigen op te sporen en hen onschadelijk te maken. WAARSCHUWING VAN MORRISSON Naar S.P.T. meldt, heeft de minister van binnenlandsche zaken, Morrisson gis teren in een stad in Zuid-Wales een rede gehouden waarin hij het Engelsche volk voor al te groot optimisme waarschuwde. „Er zijn onder u, zeide de minister, die zelfs zoover gaan te denken, dat de oor log voor hen voorbij is. Deze lichtzin nige houding kan ik niet genoeg laken.” Verder betoogde Morrisson, dat een in vasie nog altijd te duchten is. „ondanks het Oostfront en de conferentie op de „Potomac". wijst hij naar de gisteren door president Roosevelt afgelegde verklaring, volgens welke bet niet overeenkomstig de wer kelijkheid is. dat de Amerikaansche re geering het Engelsche optreden in Iran steunt Volgens Associated Press zeide Roosevelt van de geheele aangelegenheid niets af te weten. Uit Berlijn meldt S.P.T.: De woord voerder in de Wilhelmstrasse heeft Za terdag verklaard, dat Duitschland er van overtuigd is, dat de Iranscbe regeering zich tegen lederen vorm van agressie zal verzetten en wees in dit verband op de door den Iranschen gezant in Washing ton tegenover de pers afgelegde verkla ring. De woordvoerder wees voorts op het feit, dat de door den Iranschen gezant genoemde cijfers betreffende het aantal in Iran aanwezige Rijksduitschers over- eenstemmmen met de te Berlijn gepu bliceerde. waarmede de onjuiste Engel sche berichten voldoende als onwaar zijn bewezen. In een onderhoud met de New York Journal American” heeft Lindbergh ver klaard, dat hij zich op een controverse over Amerikaansche deelneming aan den oorlog heeft ingelaten, omdat de Vereenig. de Staten de grootste crisis sedert den burgeroorlog beleven. Hij acht zich je gens zijn vaderland verplicht, zelfs op ge. vaar af van belasterd te worden, te be richten over de Europeesche gebeurtenis sen, waarvan hij de ontwikkeling met eigen oogen heeft gadegeslagen. Vele Amerikanen hebben geen denkbeeld van den toestand, doordat zij geen juiste in lichtingen krijgen. De vraag is thans niet, wat de Ver eenigde Staten in Europa moeten doen, maar wat zij kunnen doen. Dat moet men nauwkeurig overwegen en eerst daar na handelen. Lindbergh zeide voorts, dat de moge lijkheid van een Duitsche overwinning op Engeland bestaat. Een Britsche overwin ning acht hij onmogelijk, zelfs met Ameri. kaansche hulp. Engeland zou er beter aan toe zijn, wanneer het vrede sloot op de basis van den tegenwoordigen toestand, dan wanneer het oorlog blijft voeren. De voortzetting van den oorlog door de Amerikaansche hulp roept een economi. schen chaos in het leven zooals de Ver eenigde Staten nog nooit hebben meege maakt. Lindbergh zeide nog, dat het Ameri kaansche wapenprogramma slechts lang, zaam vordert, doordat het volk het niet eens is. De Amerikanen hebben het lot van Amerika met dat van Europa laten vereenigen. Om eenheid te krijgen moet Amerika de oogen van Europa afwenden en zich concentreeren eigen land. De Britsche ministerpresident Win ston Churchill heeft Zondagavond voor de radio een rede gehouden. „President Roosevelt en ik, zoo begon Churchill, hebben elkaar in een door bergen omzoomde baai „ergens op den Atlantischen Oceaan” ontmoet aan boord van het nieuwste Britsche slag schip om daar gedurende 3 dagen, om ringd door de vooraanstaande mannen van de Britsche en Amerikaansche weer macht met elkaar te confereeren. Deze ontmoeting, zoo zeide spr., is het sym bool geweest van de eenheid onder alle Engelsch sprekende volken der wereld en heeft ten doel gehad „alle goede krachten der wereld tegen de slechte krachten, welke in Europa en over een deel van Azië heerschen” te mobiliseeren. Het gaat er om de vele volken van de ellende, waarin zij door de „slechte krachten der wereld” gestort zijn, te verlossen. Op het oogenblik zijn er af schuwelijke dingen aan den gang. Ge heel Europa wordt door de oorlogsma chine der Nazis vertrapt. De wereld is thans getuige van een onderdrukking, zooals de geschiedenis nog nooit heeft gekend. Vele volken zijn verslagen. An dere naties, zooals de Italianen, de Hon garen, Boelgaren en Roemenen vormen, naar spr. zeide, de „jakhalzen van den >panje en Turkije, bang wie van hen het eerste aan de beurt zal komen. Het Dultsch-bolsjewistische conflict Vervolgens sprak de ministerpresi dent over het Duitsch-Bolsjewistische conflict, waarin, naar hij meende te we ten. ,,de nazi's voor het eerst veel bloed moeten verliezen”. Wijzende op de door de Sovjets in hun land aangerichte vernielingen verklaar de Churchill: Sedert den inval der Mon golen in de zestiende eeuw is er nooit zulk een meedoogenlooze strijd gestre den. Doch dit vormt niet de eenige ver woesting, want sedert 5 jaar zwerven nu reeds de Japanners in het Chinee sche rijk rond en hebben kort geleden ook hun hand uitgestoken naar Indo- China. Thans bedreigen zij Singapore, dat onder Britsche bescherming staat, en de Philippijnen, die door de Vereenigde Staten worden beschermd. Het is zeker, dat aan dit alles een einde moet komen. Op den Atlantischen Oceaan hebben Roosevelt en hij - Churchill - derhalve het besluit genomen, allen volken der wereld een verklaring te geven, volgens welke de Vereenigde Staten en Groot- Brittannië bereid zijn hun den weg te toonen om de wereld ..van de onderwer ping te bevrijden”. Hitler en zijn mede werkers hebben jarenlang van een nieu we wereldorde gesproken. Deze wereld orde. zoo beweerde Churchill, is echter niet anders dan „de heerschappij van het Pruisendom, van den paradepas, van het concentratiekamp en van het pele- tonvuur”. Het lot van de „onderdrukte” volken is zwaar. Zij dienen echter te bedenken, dat, wanneer de tunnel mis schien ook lang mag zijn, het einde van de tunnel eenmaal bereikt zal worden. De boodschap van Roosevelt en Churchill Vervolgens beweerde Churchill, dat machtige strijdkrachten op het punt staan zich te bewapenen om de bezette landen te hulp te komen. Dit is de bood schap van Roosevelt en Winston Chur chill die zich steeds gehaast hebben de zaak der geheele wereld te dienen”. Op den Atlantischen Oceaan is tot de definitieve vernietiging van de „nazity rannie” besloten. eindelooze vlakte, het uiterst vruchtbare land der zwarte aarde, dat eens de koren schuur van Europa vormde, en waar thans honger wordt geleden. Wel is waar voert de weg ons voortdurend langs korenvelden, maar het koren staat ont stellend laag en het land maakt in hooge mate een onverzorgden indruk. Geen wonder, immers, de boeren hebben hier geen eigen grond meer en bij de be werking volgens „collectief systeem” ver dienen de landarbeiders ter nauwernood genoeg om te kunnen leven. En onwille keurig denken wij er aan, wat er van dit door de natuur zoo rijk bedeelde land te maken zou zijn. Intusschen rijden wij langs slechte, stoffige wegen steeds dieper het Sovjet- paradijs in. Versche sporen van strijd wijzen er op, dat het front niet al te ver af kan zijn. Naast de Russische tanks, kanonnen, en vrachtwagens zijn de velden ook bezaaid met kadavers. Naast Russi sche massagraven komen wij langs de graven van Duitsche soldaten, die met eenvoudige houten kruisen, stalen helmen en bloemen versierd zijn. De Russische wegen hebben te veel van onzen wagen geëlscht. Gelukkig kunnen wij nog net de „Werkstatt-Kompanie” van onze divisie bereiken. Hier wordt de mo tor grondig nagezien en de geleden schade hersteld. In den tusschentijd be geven wij ons naar de veldkeuken oin onze hongerige magen te vullen en ont moeten daar tot onze groote vreugde 2 landgenooten, die den geheelen recruten- tijd door lief en leed met ons hadden gedeeld. Het zijn de katneraden de Wit uit Twente en de Limburger Wolckers. Wegens hun vakkennis werden zij naar de voor het geregeld verloop van den opmarsch onmisbare Werkstatt-kompanie overgeplaatst en kunnen thans het werk nauwelijks af. Wel is waar wilden zij eigenlijk liever vooraan aan het front staan, maar moeten tenslotte ook zelf toegeven, dat zij hier veel nuttiger werk kunnen doen. Den avond brengen wij ge zamenlijk door, want er valt natuurlijk van alles te vertellen en te vragen, voor al over Nederland, waarbij tal van vra gen uit den aard der zaak, onbeantwoord moeten blijven. Zoodra onze auto weer in orde is, wordt de reis voortgezet. Wij naderen nu meer en meer het front, en het wordt steeds moeilijker om zich door de ein delooze auto- en paardencolonnes een weg te banen, daar de regen de wegen in modderpoelen heeft veranderd. Door *de eendrachtige samenwerking van de genie en den arbeidsdienst met de bevolking wordt echter ook, „generaal modder” overwonnen. Stelselmatig gaat de opv marsch verder. Tegen den avond komen wij door een Oekrainsch dorp, waar bekende liederen weerklinken. Het zijn de jongens van den arbeidsdienst, die de geheele bevol king van het dorp, om zich heen hebben verzameld Er heerscht een gezellige stemming. Een Sudetenduitscher weet bei den Oekrainers duidelijk te maken, dat zij nu ook van hun kant iets ten beste moeten geven, en nu laten de meisjes ons, in den beginne nog ietwat schuchter, hun natio nale dansen zien. Na den nacht in de tenten van den ar beidsdienst te hebben doorgebracht ver trokken wij den volgenden morgen met den vasten wil om dezen dag ons doel, de divisie te bereiken. Ver kon het niet meer zijn, want overal wezen de wegwij zers reeds naar de hoofdstad der Oekraine Kief. En inde,daad, na eenige uren rijden door het Oekrainsche land waren wij er. Daar lag aan den rand van het bosch, zorgvuldig gemaskeerd, de staf van onze divisie. Eerige oogenblikken later meld den zich 3 SS-mannen bij den „Spiess” De opdracht was volgens het bevel uitge- voerd. te, als uitzondering in dezen tijd, eens niet opgedreven tempi, de doorzichtig heid van het orkestspel en het behagen scheppen in het musiceeren zelf, waar door deze vertolking boven alle persoon lijke gevoelens uit, in hooger sferen werd gedragen, kunnen slechts aan een bij zondere vereenzelviging met en een voorliefde voor de werken van de klas sieke meesters te danken zijn geweest. De „Piet-Hein rhapsodie” van den grooten, helaas wel zeer op den achter grond gedrongen Nederlandschen toon dichter en orkestleider Peter van An rooy, oogstte door majestueuze, kleuren rijke, fijn geschakeerde en doorwerkte vertolking, stormachtigen bijval. Willem van Otterloo heeft het orkest in de hem gebrachte hulde laten deelen. K. Brink mann. 3688 3761 3805 3814 3836 3870 3872 3873 3960 6746 3988 6752 3992 6759 4005 6784 1325 4017 6839 1429 4056 6858 1440 4071 6938 1465 4090 6956 1468 4146 6966 1478 4149 6971 1548 4153 6993 1553 4163 7091 1622 4179 7153 1672 4232 7191 1716 4351 7192 1784 4360 7209 1797 4378 7255 1811 4429 7266 1833 4440 7282 1835 4453 7287 1877 4573 7314 1884 4582 7356 1895 4585 7371 1900 4596 7373 1983 4599 7401 2030 4627 7438 2044 4632 7446 10112 13450 16768 19972 2057 4641 7472 10133' 13462 16771 20065 2105 4665 7490 10172 2133 4685 2153 4750 2176 4800 2267 4821 2274 4853 2297 4909 2365 4965 2371 4981 2394 4990 ,7741 10405 13768 17008 20416 2403 5019 7830 10407 13831 17015 20472 2408 5023 7868 10435 13839 17200 20486 2411 5078 7916 10481 13866 17205 20489 2449 5087 8026 10484 13937 17208 20508 2476 5114 8043 10534 13983 17222 20524 2492 5120 8060 10643 14078 17231 20565 2513 5136 8095 10680 14083 17250 20491 2516 5164 8121 10737 14110 17304 20613 2543 5180 8133 10738 14142 17396 20615 2580 5207 8147 10743 14213 17423 20632 2610 5223 8174 10748 14308 17429 20633 2630 5254 8206 10798 14335 17433 20635 2688 5264 8208 10822 14339 17446 20660 2717 5291 8271 10848 14424 17470 20672 2746 5293 8302 10861 14425 17485 20722 2782 5297 8374 10875 14433 17512 20745 2794 5307 8380 10896 14437 17557 20750 2795 5325 8440 10946 14468 17574 20755 2863 5360 8442 10964 14494 17575 20765 2866 5406 8459 11027 14554 17579 20766 2870 5445 8485 11065 14574 17604 20773 2871 5455 8489 11072 14683 17620 20811 2897 5459 8505 11075 14716 17631 20838 2937 5478 8510 11138 14742 17632 20910 3021 5498 8529 11139 14763 17648 20916 3065 5543 8560 11179 14775 17653 20966 3070 5564 8565 11213 14795 17727 21005 3097 5574 8576 11247 14906 17740 21028 3116 5593 8578 11304 14988 17755 21090 3126 5599 8588 11469 15005 17832 21111 3129 5606 8601 11475 15033 17863 21151 3138 5636 8626 11588 15048 17909 21201 3163 5665 8646 11612 15054 17928 21204 3179 5697 8665 11673 15100 17952 21215 3191 5703 8723 11677 15136 17963 21277 3199 5737 8749 11713 15174 18003 21289 3255 5760 8752 11782 15204 18004 21298 3313 5826 8790 11807 15241 18042 21306 3314 5833 8806 11818 15268 18049 21315 3322 5872 8830 11824 15271 18123 21393 3347 5915 8890 11842 15294 18159 21434 3363 5964 8892 11879 15350 18179 21449 3442 5966 8900 12006 15421 18191 21453 3443 6009 8930 12061 3453 6028 8935 12077 15501 18277 21471 3456 6061 8955 12080 15511 18297 21478 3481 6111 9011 12086 15518 18317 21587 3491 6163 9015 12090 15562 18320 21601 3516 6200 9066 12110 15580 18335 21622 3523 6261 9074 12142 15609 18359 21734 3552 6270 9127 12143 15624 18404 21738 3591 6305 9142 12190 15641 18406 21751 3600 6322 9203 12204 15667 3607 6394 9209 12230 15677 3643 6406 9211 12287 15682 3664 6442 9214 12291 15778 3669 6448 9298 12316 15782 3676 6459 9301 12402 15829 3679 6499 9352 12492 15852 Nadat president Roosevelt de wet tot hulpverleening aan Engeland door het Congres aangenomen had weten te krij gen, werden achteraf merkwaardige stemmen van critiek vernomen, zoo ver meldt het Deutscher Wirtschaftsbericht. In vooraanstaande Amerikaansche bladen verschenen klachten uit toonaangevende handelskringen, volgens welke de Engel- schen met de hun krachtens de pacht- en leenwet verstrekte goederen een oneer lijke concurrentie bedreven, door die goederen weer te leveren aan Zuidame- rikaansche landen, teneinde hun bandels- betrekkingen te kunnen handhaven. Tegen dergelijke Britsche methoden werd een scherp protest vernomen, dat in Londen greote ontsteltenis verwekte. In een artikel van „Financial News” wordt thans een poging gedaan de ver ontwaardiging van Amerikaansche han delskringen te sussen. Het blad schrijft, dat Engeland de Amerikaansche leve ranties krachtens de pacht- en leenwet in geen enkel opzicht wil en kan mis bruiken. Niets van de betrokken goe deren wordt heruitgevoerd naar Zuid- Amerika, hoogstens met uitzondering van bepaalde leveranties aan de Britsche Dominions en koloniën. Het moet den Amerikanen toch bekend zijn, aldus de „Financial News”, dat bet gebrek aan scheepsruimte een niet te overwinnen hinderpaal vormt voor de uitbreiding van den Britschen export. Ondanks deze Britsche verklaringen is de campagne in de Amerikaansche pers echter niet opge houden en thans hebben de Amerikanen een oneerlijke Britsche concurrentie op de Zuidameri- kaansche markten. Even belangwekkend als deze twist van de beide democrati sche broeders, zoo besluit het „Wirt- schaftsbericht”, is echter het feit dat in verklaringen van de „Fin. News” een geweldige economische verzwakking van Engeland tot uiting komt en dat tallooze propagandaberichten van Londen over de Britsche economische kracht en de Brit sche exportcapaciteit hiermede als on waar worden onthuld.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1941 | | pagina 2