Naar het Oekraiensche front
RADIOREDE VAN
CHURCHILL
KUNST EN LETTEREN
CARTER'S
U VOELT U
NIET PRETTIG
De luchtoorlog
HAAGSCHE COURANT Maandag 25 Aug. 1941 TOl. pag. 2
Amerikaansche critiek op
Britsche methoden
Lindbergh
te
Solist: Jiri Straka, viool
DUITSCHLAND
FRANKRIJK
LE VER.PILLETJ ES
ALS uw lever niet voldoende
LEVER-GAL afscheidt
MATINEE ROTTERDAMSCH
PHILHARMONISCH ORKEST
Engelsche duikboot verloren gegaan
De Duitsche pers over
Churchill’s rede
Duitsche successen in Noord-Afrika
ENGELAND
VEREENIGDE STATEN
487e STAATSLOTERIJ.
Trekking van 25 Augustus.
De ervaringen van een P.K.-man
Amerikaansch- Japansche
onderhandelingen
De bestrijding van het communisme
Britsche aanvalspogingen afgeslagen
over de Amerikaansche
politiek
De ontmoeting op den Atlantischen
Oceaan
Oneerlijke concurrentie
D.
bewijzen verstrekt voor
zorgen
in
op de toekomst van
het
15450 18246 21459
Piet-Hein
den
De
van
Hij
een
den
niet
voor
DE HERTOG VAN KENT
TE NEW YORK
De hertog van Kent is gisteren
weg naar Hydepark, te New York
gekomen.
7557 10209
7575 10267
7624 10271
7631 10330
7641 10345
7671 10347
7687 10355
7708 10375
13564 16791 20108
13566 16807 20149
13627 16831 20170
13633 16837 20175
13647 16850 20180
13685 16866 20181
13722 16935 20273
13737 16974 20280
13767 16982 20369
18446 21757
18496 21793
18502 21816
18530 21842
18555 21849
18595 21897
18661 21945
19317
19396
19419
19463
19489
19490
19534
19616
19617
19676
19683
19700
19742
19846
19873
19887
19915
19971
18674
18703
18749
18776
18813
18908
18909
18915
18951
19022
19062
19120
19160
19208
DE KONINKLIJKE NEDERLANDSCHE
SCHOUWBURG TE ANTWERPEN
De Koninklijke Nederlandsche Schouw
burg te Antwerpen zal worden verbouwd.
De gevel blijft onveranderd, de tooneel en
andere zalen worden gemoderniseerd. Het
gezelschap van Diels zal tot de heropening
in October 1942 zijn in trek nemen in de
Fransche Opera,
.ederm dag moet uw lever een liter lever-gal
in uw ingewanden doen vloeien. Wanneer deze
stroom van lever-gal onvoldoende is, verteert
uw voedsel niet, het bederft. U voelt u opge
blazen. u raakt verstopt. Uw lichaam is ver
giftigd. u voelt u beroerd en ellendig, u ziet
alles zwart.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmid
delen. U moet CARTER'S LEVER-PILLBTJES
nemen om deze liter lever-gal vrij te doen
vloeien en u zult u een geheel ander mensch
voelen. Onschadelijk, plantaardig, zacht, onover
troffen om de lever-gal te doen vloeidh.
Eischt Carter s Lever-Pilletjes bij apotheken
en drogisten f 0.75. 11
op
aan-
1005
1060
1076
1112
1131
1144
1223
1250
1259
1289
1291
1318
15906
15910
15941
15946
15960
15966
15988
16040
16052
16058
16061
16109
16114
16116
16142 19211
16189 19262
16192
16214
16256
16260
16271
16422
16473
16487
16510
16526
16595
16602
16666
16668
16720
16732
16757
16761
De Engelsche admiraliteit heeft, vol
gens den Britschen berichtendienst, me
degedeeld, dat de duikboot „Union” over
tijd is en als verloren moet worden be
schouwd.
Italianen krijgen Ijzeren Kruis
Aan 22 militairen van de Italiaansche
Weermacht heeft de rijksmaarschalk als
opperbevelhebber van de luchtmacht in
naam van den Führer het IJzeren Kruis
verleend wegens hun aapperneia ’eegfctr»
over den vijand als jachtvlieger en escorte
van formaties Duitsche gevechtsvliegtuigen
in de gevechten bij Tobroek.
..ji
nazitijger”. Zweden, Sj
zoo beweerde hij, zijn 1
Britsche aanvallen op Deensche
visschersvaartuigen
Britsche vliegtuigen hebben aanvallen
ondernomen op een aantal Deensche
visschersbooten, zoo wordt uit Esbjerg
gemeld. Zij lieten een aantal bommen
vallen, welke gelukkig geen doel troffen.
Enkele der Deensche vaartuigen kregen
lichte schade door het mitrailleurvuur
der Britsche vliegtuigen. Een der Brit
sche vliegtuigen kwam tijdens een aan
val in duikvlucht in aanraking met den
mast van een kotter en stortte in zee.
Gebrek aan Engelsche vlieg-
tuigbestuiirders
Naar te Stockholm uit kringen van de
Engelsche luchtmacht bekend wordt,
meldt het D.N.B., is Engeland niet in
staat de door de Sovjets gewenschte ver
sterking der Britsche luchtaanvallen op
Duitschland uit te voeren, omdat het een
tekort aan vliegtuigbestuurders heeft.
De dagelijksche verliezen bij de vluch
ten naar het bezette gebied hebben zoo
groote leemten in de reserve aan piloten
gebracht, dat Engeland niet kan den
ken aan een luchtoffensief in grooten
stijl. Ook de vluchten naar West-puitsch-
land hebben zoo gevoelige verliezen ge
bracht, dat het aantal neergeschoten en
gevangen genomen vliegtuigbestuurders
niet vervangen kan worden.
Zaterdagnacht hebben Duitsche gevechts
vliegtuigen met succes stapelplaatsen en
de spoorwegemplacementen bij Mersa Ma-
troeh gebombardeerd.
Te Mersa Matroeh eindigt de spoorlijn
van Alexandrië naar het Westen en het
kopstation daarvan is zeer doeltreffend ge
bombardeerd. Een hevige ontploffing was
het gevolg. Bovendien kon de bemanning
der Duitsche gevechtsvliegtuigen bij haar
vertrek tal van branden waarnemen.
President Roosevelt heeft een veror
dening uitgevaardigd, volgens welke het
voortaan mogelijk is, Amerikaansche
schepen met buitenlandsche bemannin
gen, dus ook Britsche, te laten varen.
Deze verzachting van de scheepvaart
wetten kan worden toegepast op sche
pen, welke door de federale scheep-
vaartautoriteiten worden geëxploiteerd.
Door deze verordening wordt het tevens
mogelijk, buitenlanders op Amerikaan
sche schepen in dienst te stellen, het
geen tot dusver niet geoorloofd was.
Het D.N.B. meldt: Op hetzelfde moment,
waarop Churchill zijn radioredevoering
hield, kondigden de fanfares in de Duit
sche radio in een extra bericht het tot zin
ken brengen van 25 schepen uit een En-
gelsch convooi op den Atlantischen Oceaan
aan. In dit verband leveren de ochtendbla
den van vandaag commentaar op de rede
voering van Churchill.
De „Völkischer Beobachter” noemt deze
rede een „overvloed van gemeenplaatsen
naar het oude recept, dat men den vijand
niets mag verraden"
Het blad verklaart, dat de Duitsche oor
logsschepen op de „bezweringsformules”
van Churchill het juiste antwoord hebben
gegeven, nu zij ondanks een krachtige be
scherming van het convooi binnen enkele
dagen een tonnage hebben vernietigd,
waarvan de omvang overeenkomt met de
maximum bouwcapaciteiten van de Brit
sche scheepswerven in een periode van zes
weken. Churchill, zoo verklaart het blad,
dient ter kennis te nemen, dat het gewicht
der feiten weer eens sterker is geweest
dan de goedkoope bluf, welke hij in den
stijl van Fallstaff heeft voorgedragen en
die aan de wreede realiteit, dat de scheeps-
ruimte. waarover Engeland beschikt vffört-
durend ineenschrompelt niets verandert.
„Feiten tegenover gegoochel met woor
den” aldus schrijft het „Zwölf Uhrblatt”
boven zijn hoofdartikel. Wanneer Chur
chill in zijn bluffende rede sprekende over
de Engelsch-Amerikaansche belofte „de
nazityrannie te vernielen”, verklaart „vele
uitvoerbare regelingen zijn getroffen", dan
zal. naar het blad verklaart. Churchill wel
heel goed weten, dat ook Duitschland van
zijn kant dit spel van „regelingen” niet
werkloos toeziet. doch dat op alle mogelijk
heden militair is voorbereid. Ook ditmaal
heeft de Engelsche minister-president niets
anders kunnen zeggen dan phrasen. Deze
methode heeft spoedig geen enkel resul
taat meer..
LORD BEAVERBROOK TERUG
Lord Beaverbrook is, naar de Britsche
berichtendienst meldt in den afgeloopen
nacht per vliegtuig uit Amerika op een
Schotsch vliegveld aangekomen,
heeft na zijn aankomst te Londen
ontmoeting gehad met leden van
ravitailleeringsraad. In aansluiting hier
op heeft Beaverbrook een bezoek gebracht
aan Churchill.
De toestand in het Verre Oosten
Over den toestand in het Verre Oosten
verklaarde Winston Churchill in zijn
rede nog, dat aan de Japansche „bedrei
gingen" thans een einde zal worden ge
maakt. De Vereenigde Staten hebben
blijk gegeven van een oneindig geduld
teneinde de moeilijkheden met Japan
langs vriendschappelijken weg op
lossen.
Engeland hoopt ernstig, dat dit zal
gelukken. Zou dit echter niet het geval
zijn, dan zal Engeland zich natuurlijk
zonder aarzelen aan de zijde der Ver
eenigde Staten stellen.
„De Vereenigde Staten en Groot-Brit-
tannië, zoo zeidë Churchill in zijn radio
rede o.a. nog, gelooven thans niet meer,
dat er nooit meer een oorlog zal komen.
Integendeel, wij hebben het voornemen
vr strekkende voorzorgsmaatregelen te
nemen, teneinde een nieuwen oorlog in
de periode, die wij kunnen overzien, door
een doeltreffende ontwapening van de
„schuldige” volken te voorkomen, ter
wijl wij zelf in een passende mate onze
bewapening zullen behouden”.
9358 12499
9369 12529
9377 12557
9384 12638
9388 12671
9404 12693
9411 12718
9474 12723
9482 12793
9507 12798
9508 12808
9552 12823
955" 13029
9598 13098
9616 13120
9619 13149
9678 13159
9681 13176
9696 13181
9714 13182
9730 13197
9732 13200
9746 13216
9791 13225
9814 13234
9830 13256
9865 13356
9882 13368
9901 13387
9905 13391
9932 13399
10061 13410
10075 13413
10092 13430
Britsche aanval op Duitsch
hospitaalschip
Voor de Noorsche kust is op 23 Augus
tus een Duitsch hospitaalschip zonder
succes door een Britsche duikboot aan
gevallen. Het karakter van het schip was
op grooten afstand door het Roode Kruis
te herkennen. Door dezen aanval wordt
de reeks van in strijd met het volken
recht zijnde aanvallen op Roode Kruis
vaartuigen en Duitsche reddingvlieg-
tuigen met een vermeerderd.
VON PAPEN NIET TE BERLIJN
Naar het A.N.P. van welingelichte
zijde te Berlijn verneemt, zijn Zaterdag
in de Wilhelmstrasse de buitenlandsche
berichten en geruchten over een zooge
naamd verblijf te Berlijn van den Duit-
schen ambassadeur in Turkije, von Pa
pen, op een desbetreffende vraag na
drukkelijk tegengesproken.
DR. GÖBBELS NAAR VENETIE
Rijksminister dr Göbbels zal zich op
uitnoodiging van den Italiaanschen minis
ter van onderwijs, Pavolini, einde Augus
tus ter gelegenheid van de internationale
füxntantoonstelling, naar Venetië begeven.
SCHEEPSWERF DOOR MARINE BEZET
Volgens een bericht uit Kearny (New
Jersey) heeft de marine gisterenmiddag
de „Federal Shipbuilding and Drydock
Co.” bezet, waar sinds 7 Augustus wordt
gestaakt
Admiraal Bowen verscheen vergezeld
van het lid der directie van het federale
productiebureau, Daniel Ring, op de werf.
Ring zal tezamen met het ministerie van
marine de leiding van het bedrijf op zich
nemen. De stakende vakbond, aangeslo
ten bij het C.I.O., heeft besloten mor
genochtend het werk te hervatten. De
scheepswerf heeft orders voor het bou
wen van rond tachtig oorlogs- en koop
vaardijschepen.
DE AMERIKAANSCHE
SCHEEPVAART
Nieuwe Italiaansche aanval
op Malta
Een speciale correspondent van Stefani
meldt dat Italiaansche vliegtuigen Zater
dagnacht het vliegveld Micabba op Malta
met honderden brisant- en brandbommen
hebben bestookt. Op het veld staande
vliegtuigen werden vernield, rondom het
landingsterrein werden 8 branden waarge
nomen. De Italiaansche vliegtuigen, die
door afweergeschut en jagers werden aan
gevallen, keerden, alle onbeschadigd op
hun bases terug.
DERDE KLASSE EERSTE LIJST
De SS-P.K. man dr. D. Tappenbeck,
schrijft o.m.
Uit Washington meldt S.P.T.: Minister
Huil heeft verklaard, dat er onderhan-
delingen met Japan worden gevoerd, die
een uitwisseling van ih Japan levende
Amerikanen met in Amerika wonende
Japanners zouden beoogen.
Naar aanleiding van geruchten, volgens
welke de Vereenigde Staten Japan voor
stellen tot toenadering zouden hebben
gedaan,, schrijft de „Tairikoe sjimboen”,
die betrekkingen onderhoudt met mili
taire kringen, dat Amerika moet weten,
dat Amerikaansche dreigementen noch
voorstellen wijziging kunnen brengen in
de beginselen van de Japansche politiek,
welke gericht zijn ep* de oplossing van
het Chineesche conflict en op het tot
stand brengen van een sfeer van gemeen-
schappelijken welstand in Oost-Azië. Een
oplossing van het Chineesche conflict kan
slechts bereikt worden door onderwer
ping van Tsjang kai sjek. De Amerikaan
sche politiek, die Tsjang kai sjek steunt
is dus onvereenigbaar mét de pogingen
tot toenadering.
PRIJZEN VAN ƒ45.
6502
6523
6531
6550
6615
6700
6706
6738
25.000 No. 7453.
5.000 No. 15197.
1.500 No. 8226.
1.000 No. 5494, 5528, 14780, 16822,
17341.
200 No. 4847.
100 No. 2704, 4244, 14462, 17013,
19975, 20434.
In deze klasse zijn nog ingebleven<
1 prijs van 2000
1 prijs van 1500
Eindelijk werd onze wensch dan toch
vervuld en kregen wij het bevel om zoo
snel mogelijk te vertrekken en onze ka
meraden aan het front op te zoeken. Wij
namen dus afscheid van Berlijn en spoed
den ons vol goeden moed per auto naar
het Oosten, een Noord-Nederlander een
Vlaming en een Duitscher.
Niet ver van de uit den wereldoorlog
door bloedige gevechten bekende vesting
Przemysl ontmoeten wij de eerste spo
ren van dezen oorlog. Het is een onafzien
baar leger van Sovjetgevangenen, een
bont mengsel van de meest verschillende
volksstammen.
Terwijl deze droeve stoet meeren deels
barrevoets, naar het Westen trekt, rijden
wij Przemysl binnen. De stad werd door
de grensrivier de San in een Duitsch en
een Russisch gedeelte gescheiden. Vooral
het laatste werd door artillerievuur zwaar
beschadigd.
Op den weg naar Lemberg komen wij
echter voortdurend langs de sporen van
den feilen strijd, welke hier eenige dagen
geleden gewoed heeft. Ontelbare Russi
sche tanks, waaronder sommige bepaald
monsterachtige afmetingen hebben, liggen
vernield langs den weg in gezelschap van
groote hoeveelheden ander oorlogsmate
riaal. Herhaaldelijk passeeren wij bunker-
linies Ook zij hebben den Duitschen
opmarsch tenslotte niet tegen kunnen hou
den. Het vruchtbare Galicië. dat reeds
na den Poolschen veldtocht Duitsche troe
pen zag, is thans voor goed van den vij
and gezuiverd. De hoofdstad Lemberg Is
slechts weinig beschadigd.
Reeds begint het leven in de stad weer
zijn normalen gang te gaan, de vriend
schap tusschen de bevolking en de Duit
sche en de hier talrijke Slowaak-
sche soldaten, is spoedig gesloten, en mu
ziekcorpsen zorgen voor de noodige
stemming.
Alvorens de stad verder in te gaan,
brengen wij eerst een bezoek aan het hos
pitaal, waar, naar wij vernamen, ook
eenige van onze jongens van de Westland
liggen. Het ziekenhuis ligt zonnig boven
op een heuvel, vanwaar men een over
zicht over de geheele stad heeft. De ge
wonden hebben het er goed. Onze land-
genooten zijn gelukkig niet ernstig ge
wond. Zij vertelden ons van de dagen
van harden strijd en van den heldendood
van den commandant van het regiment
Westland, standaardleider Weckerle. Hun
eenige zorg is om zoo snel mogelijk weer
bij hun regiment terug te komen.-Het zijn
prachtkerels, dat heeft men mij van de
meest verschillende kanten steeds weer
verzekerd. Wij moeten afscheid nemen,
want wij hebben nu nog meer haast om
onze kameraden, die reeds diep in het
Russische deel der Oekraine liggen, te be
reiken.
Doch nu beginnen de werkelijke moei
lijkheden pas. Achter Lemberg kan er
van wegen volgens onze begrippen nau
welijks meer sprake zijn en met een gan
getje van 20 k.m. sukkelen wij voort en
moeten soms urenlang wachten, omdat de
wegen door eindelooze colonnes zijn ver
stopt. Ook hier getuigen overal Russische
tanks, wapens en ander oorlogsmateriaal
van <\en feilen strijd die hier werd gele
verd en het geweldige materiaal, waar
over het Sovjetleger beschikte. Tenslotte
bereiken wij Tarnopol, dat reeds vlak bij
de oude Poolsch-Russische grens ligt.
Onderweg komen wij tot onze groote
verbazing herhaaldelijk Russische geüni
formeerden tegen. Het bleek, dat het
Oekrainers waren, die zonder meer on-
middellijk weer in vrijheid werden ge
steld en hun woonplaatsen weer opzoch
ten. Ten oosten van Tarnopol komen wij
door land, dat steeds van de Sovjet-Unie
deel uitgemaakt heeft. Het is een schier
Churchill veronderstelde van Adolf
Hitler, dat deze voornemens is na een
„eventueele” onderwerping van de Sov
jet-Unie Groot-Brittannië te onderwer
pen. waarna hij een „aanval op de Ver
eenigde Staten en het geheele overige
Westelijke halfrond” zal beginnen, om
dat, naar Churchill verder beweerde, hij
streeft naar de verovering van de ge
heele wereld”. Het is echter goed dat
er oogen zijn, die dit gevaar hebben ge
zien.
Hoe lang ook de Strijd zal duren,
„wij zullen, aldus Churchill, nooit op
houden onzen plicht te doen om de we
reld weer' de vrijheid en rechtvaardig
heid terug te geven”.
In het staatsblad van Vichy is een ver
ordening van Pétain gepubliceerd, vol
gens welke speciale miltaire rechtbanken
gevormd zullen worden, wier taak het
zal zijn, communistische en anarchisti
sche sabotagedaden te behandelen.
De leden zullen uit leger- en vlootoffi-
cieren gekozen worden. Zij zijn gemach
tigd de doodstraf uit te spreken, welk
vonnis dan binnen tien dagen na de ar
restatie uitgesproken moet worden en
onmiddellijk ten uitvoer gelegd moet
worden Een beroep tegen deze vonnis
sen is niet mogelijk. Admiraal Bard, de
prefect van de Parijsche politie heeft oe-
kend gemaakt, dat 16.000 leden van het
politiecorps ingezet worden om „den
communistischen bacil uit te roeien”.
De minister van binnenlandsche zaken,
Pucheu, heeft Zaterdag de Fransche en
Buitenlandsche pers ontvangen en een
principieele verklaring afgelegd over de
KURZAALBERJCHTEN
Woensdagavond 27 Augustus staat hel
Rotterdamsch Philharmonisch Orkest on
der leiding van Ernest Ansermet Als
solist is geëngageerd Louis van Tulder,
die drie liederen van Duparc zal zingen.
Aan orkestwerken vermeldt het program
ma o.a. „En Saga” van Sibelius en de
Symphonic in D kl.t. van Franck.
Donderdagavond 28 Augustus zal de
film „De Onweerstaanbare” worden ver
toond, waarin Anny Ondra de hoofdrol
vervult.
Het Symphonieconcert van Vrijdag 29
Augustus, waaraan het Residentie Orkest
medewerkt, wordt geleid door Ernest
Ansermet Begonnen wordt met de Sym
phonic no. 3 (Eroica) van Beethoven na
de pauze worden uitgevoerd „Les Eoli-
des” van Franck en Daphnis et Chloë
(Tweede serie) van Ravel.
Dirigent: Willem van Otterloo
Op het Zondagmiddagconcert, dat gis
teren onder zeer groote publieke belang
stelling door het Rotterdamsch Philhar
monisch orkest in de Kurzaal werd ge
geven, waarbij de dirigent Willem van
Otterloo de plaats aan den lessenaar in
nam, trad de jeugdige, in ons land vrij
wel onbekende Tjechische violist Jiri
Straka als solist ten tooneele. Deze kun
stenaar had het zelfde muzikale gegeven,
dat nog kort geleden door den grooten
instrumentalist Zoltan Szekely werd
voorgedragen, t. w het Vioolconcert in
a kl. t. op. 53 van A Dvorak, ter vertol
king gekozen. Jiri Straka had daarmede
zijn auditorium gelegenheid tot het ma
ken van vergelijkingen met het beste
van hetgeen ooit in de Kurzaal ten ge-
hoore werd gebracht, geboden. Doch zijn
spel heeft iedere vergelijking met glans
kunnen doorstaan. Want een technisch
meesterschap ging daarin aan een hooge
artistieke beschaving gepaard. Een op
vallende doelbewustheid en energie ga-
veh aan Dvorak’s vioolconcert op. 53,
dat door eenigszins dikke instrumentatie,
vaak de allure van een orkestwerk met
obligaat-viool aanneemt, toch het karak
ter van een compositie, welke voor een
virtuoos is geschreven. De glansrijke en
uitzonderlijk krachtige toon gaf namelijk
aan het klankbeeld het gewenschte relief.
Bovendien getuigde het smettelooze sa
menspel van een groote routine en het
aanpassingsvermogen van Jiri Straka.
Deze Tjechische meester-violist is dan
ook een geniaal kunstenaar, wiens spel
critiek volkomen uitsluit. Het tournée,
dat hij in het komende winterseizoen
door ons land zal maken, mag met de
grootste belangstelling tegemoet worden
gezien. Het publiek toonde het noodige
begrip voor de verheven kunst van Jiri
Straka te bezitten, hetgeen uit de lang
durige applaus-ovaties is gebleken.
Het Rotterdamsche Philharmonisch or
kest vertolkte voor de pauze de Ouver
ture „II Barbiere di Siviglia” van G.
RosSini „Eine kleine Nachtmusik” van
W. A. Mozart, de „Piet-Hein” rhapsodie
van P. van Anrooy en besloot het con
cert met twee Slavische dansen van Dvo
rak. Willem van Otterloo, die den staf
over het orkest zwaaide, bezit een fijn
zinnig begrip voor muzikale subtiliteit
en klassieke schoonheid, hetgeen her
haaldelijk in zijn véle Mozart-vertolkin-
gen tot uiting is gekomen. Daardoor trok
dan ook de uitvoering van „Eine kleine
Nachtmusik” sterk de aandacht De juis-
Zwakke pogingen van de Britsche
luchtmacht om gisteren de kust der be
zette gebieden te naderen werden door
den Duitschen afweer afgeslagen. In
de nabijheid der Nederlandsche kust
schoten eenheden der Duitsche marine
een Britschen bommenwerper omlaag
en luchtdodartillerie schoot boven
Noord-Ftankrijk een Spitfire neer.
Britsche vliegtuigen boven
Duitschland
In den afgeloopen nacht is een aantal
Britsche vliegtuigen naar West-Duitsch-
land gevlogen. De neergeworpen brand
en brisantbommen richtten nergens be
langrijke schade aan.
Volgens de totdusver ontvangen be
richten zijn 3 vijandelijke vliegtuigen
door nachtjagers neergeschoten.
regeeringsmaatregelen en den vasten wil
der regeering tot bestrijding van com
munistisch en anarchistisch gedoe
Frankrijk.
De minister verklaarde o.a., dat bepaal
de buitenlandsche radiostations sedert
enkele dagen verklaren, dat Frankrijk
een tooneel van ordeverstoringen en on
lusten is, waarop massa-arrestaties zijn
gevolgd. Het is niet noodig deze geruch
ten tegen te spreken. In de steden van
Frankrijk en op het land heerscht geen
koortsachtige stemming en er zijn geen
onlusten. De orde regeert
Het ligt voor de hand, aldus de mi
nister, dat de formaties van de commu
nistische partij in Frankrijk op het
oogenblik van den wanhopigen strijd der
Sovjet-Unie aanwijzing hebben ontvan
gen om met alle middelen en op iedere
wijze de Sovjets te helpen. De wetten
en de politie geven mij het recht, zoo
ging de minister voort, de schuldigen op
te sporen en hen onschadelijk te maken.
WAARSCHUWING VAN MORRISSON
Naar S.P.T. meldt, heeft de minister
van binnenlandsche zaken, Morrisson gis
teren in een stad in Zuid-Wales een rede
gehouden waarin hij het Engelsche volk
voor al te groot optimisme waarschuwde.
„Er zijn onder u, zeide de minister, die
zelfs zoover gaan te denken, dat de oor
log voor hen voorbij is. Deze lichtzin
nige houding kan ik niet genoeg laken.”
Verder betoogde Morrisson, dat een in
vasie nog altijd te duchten is. „ondanks
het Oostfront en de conferentie op de
„Potomac".
wijst hij naar de gisteren door president
Roosevelt afgelegde verklaring, volgens
welke bet niet overeenkomstig de wer
kelijkheid is. dat de Amerikaansche re
geering het Engelsche optreden in Iran
steunt Volgens Associated Press zeide
Roosevelt van de geheele aangelegenheid
niets af te weten.
Uit Berlijn meldt S.P.T.: De woord
voerder in de Wilhelmstrasse heeft Za
terdag verklaard, dat Duitschland er van
overtuigd is, dat de Iranscbe regeering
zich tegen lederen vorm van agressie zal
verzetten en wees in dit verband op de
door den Iranschen gezant in Washing
ton tegenover de pers afgelegde verkla
ring.
De woordvoerder wees voorts op het
feit, dat de door den Iranschen gezant
genoemde cijfers betreffende het aantal
in Iran aanwezige Rijksduitschers over-
eenstemmmen met de te Berlijn gepu
bliceerde. waarmede de onjuiste Engel
sche berichten voldoende als onwaar zijn
bewezen.
In een onderhoud met de New York
Journal American” heeft Lindbergh ver
klaard, dat hij zich op een controverse
over Amerikaansche deelneming aan den
oorlog heeft ingelaten, omdat de Vereenig.
de Staten de grootste crisis sedert den
burgeroorlog beleven. Hij acht zich je
gens zijn vaderland verplicht, zelfs op ge.
vaar af van belasterd te worden, te be
richten over de Europeesche gebeurtenis
sen, waarvan hij de ontwikkeling met
eigen oogen heeft gadegeslagen. Vele
Amerikanen hebben geen denkbeeld van
den toestand, doordat zij geen juiste in
lichtingen krijgen.
De vraag is thans niet, wat de Ver
eenigde Staten in Europa moeten doen,
maar wat zij kunnen doen. Dat moet
men nauwkeurig overwegen en eerst daar
na handelen.
Lindbergh zeide voorts, dat de moge
lijkheid van een Duitsche overwinning op
Engeland bestaat. Een Britsche overwin
ning acht hij onmogelijk, zelfs met Ameri.
kaansche hulp. Engeland zou er beter aan
toe zijn, wanneer het vrede sloot op de
basis van den tegenwoordigen toestand,
dan wanneer het oorlog blijft voeren.
De voortzetting van den oorlog door de
Amerikaansche hulp roept een economi.
schen chaos in het leven zooals de Ver
eenigde Staten nog nooit hebben meege
maakt.
Lindbergh zeide nog, dat het Ameri
kaansche wapenprogramma slechts lang,
zaam vordert, doordat het volk het niet
eens is. De Amerikanen hebben het lot
van Amerika met dat van Europa laten
vereenigen.
Om eenheid te krijgen moet Amerika
de oogen van Europa afwenden en zich
concentreeren
eigen land.
De Britsche ministerpresident Win
ston Churchill heeft Zondagavond voor
de radio een rede gehouden.
„President Roosevelt en ik, zoo begon
Churchill, hebben elkaar in een door
bergen omzoomde baai „ergens op den
Atlantischen Oceaan” ontmoet aan
boord van het nieuwste Britsche slag
schip om daar gedurende 3 dagen, om
ringd door de vooraanstaande mannen
van de Britsche en Amerikaansche weer
macht met elkaar te confereeren. Deze
ontmoeting, zoo zeide spr., is het sym
bool geweest van de eenheid onder alle
Engelsch sprekende volken der wereld
en heeft ten doel gehad „alle goede
krachten der wereld tegen de slechte
krachten, welke in Europa en over een
deel van Azië heerschen” te mobiliseeren.
Het gaat er om de vele volken van de
ellende, waarin zij door de „slechte
krachten der wereld” gestort zijn, te
verlossen. Op het oogenblik zijn er af
schuwelijke dingen aan den gang. Ge
heel Europa wordt door de oorlogsma
chine der Nazis vertrapt. De wereld is
thans getuige van een onderdrukking,
zooals de geschiedenis nog nooit heeft
gekend. Vele volken zijn verslagen. An
dere naties, zooals de Italianen, de Hon
garen, Boelgaren en Roemenen vormen,
naar spr. zeide, de „jakhalzen van den
>panje en Turkije,
bang wie van hen
het eerste aan de beurt zal komen.
Het Dultsch-bolsjewistische
conflict
Vervolgens sprak de ministerpresi
dent over het Duitsch-Bolsjewistische
conflict, waarin, naar hij meende te we
ten. ,,de nazi's voor het eerst veel bloed
moeten verliezen”.
Wijzende op de door de Sovjets in hun
land aangerichte vernielingen verklaar
de Churchill: Sedert den inval der Mon
golen in de zestiende eeuw is er nooit
zulk een meedoogenlooze strijd gestre
den. Doch dit vormt niet de eenige ver
woesting, want sedert 5 jaar zwerven
nu reeds de Japanners in het Chinee
sche rijk rond en hebben kort geleden
ook hun hand uitgestoken naar Indo-
China. Thans bedreigen zij Singapore, dat
onder Britsche bescherming staat, en de
Philippijnen, die door de Vereenigde
Staten worden beschermd. Het is zeker,
dat aan dit alles een einde moet komen.
Op den Atlantischen Oceaan hebben
Roosevelt en hij - Churchill - derhalve
het besluit genomen, allen volken der
wereld een verklaring te geven, volgens
welke de Vereenigde Staten en Groot-
Brittannië bereid zijn hun den weg te
toonen om de wereld ..van de onderwer
ping te bevrijden”. Hitler en zijn mede
werkers hebben jarenlang van een nieu
we wereldorde gesproken. Deze wereld
orde. zoo beweerde Churchill, is echter
niet anders dan „de heerschappij van
het Pruisendom, van den paradepas, van
het concentratiekamp en van het pele-
tonvuur”. Het lot van de „onderdrukte”
volken is zwaar. Zij dienen echter te
bedenken, dat, wanneer de tunnel mis
schien ook lang mag zijn, het einde van
de tunnel eenmaal bereikt zal worden.
De boodschap van Roosevelt
en Churchill
Vervolgens beweerde Churchill, dat
machtige strijdkrachten op het punt
staan zich te bewapenen om de bezette
landen te hulp te komen. Dit is de bood
schap van Roosevelt en Winston Chur
chill die zich steeds gehaast hebben de
zaak der geheele wereld te dienen”.
Op den Atlantischen Oceaan is tot de
definitieve vernietiging van de „nazity
rannie” besloten.
eindelooze vlakte, het uiterst vruchtbare
land der zwarte aarde, dat eens de koren
schuur van Europa vormde, en waar
thans honger wordt geleden. Wel is
waar voert de weg ons voortdurend langs
korenvelden, maar het koren staat ont
stellend laag en het land maakt in hooge
mate een onverzorgden indruk. Geen
wonder, immers, de boeren hebben hier
geen eigen grond meer en bij de be
werking volgens „collectief systeem” ver
dienen de landarbeiders ter nauwernood
genoeg om te kunnen leven. En onwille
keurig denken wij er aan, wat er van dit
door de natuur zoo rijk bedeelde land te
maken zou zijn.
Intusschen rijden wij langs slechte,
stoffige wegen steeds dieper het Sovjet-
paradijs in. Versche sporen van strijd
wijzen er op, dat het front niet al te ver
af kan zijn. Naast de Russische tanks,
kanonnen, en vrachtwagens zijn de velden
ook bezaaid met kadavers. Naast Russi
sche massagraven komen wij langs de
graven van Duitsche soldaten, die met
eenvoudige houten kruisen, stalen helmen
en bloemen versierd zijn.
De Russische wegen hebben te veel van
onzen wagen geëlscht. Gelukkig kunnen
wij nog net de „Werkstatt-Kompanie” van
onze divisie bereiken. Hier wordt de mo
tor grondig nagezien en de geleden
schade hersteld. In den tusschentijd be
geven wij ons naar de veldkeuken oin
onze hongerige magen te vullen en ont
moeten daar tot onze groote vreugde 2
landgenooten, die den geheelen recruten-
tijd door lief en leed met ons hadden
gedeeld. Het zijn de katneraden de Wit
uit Twente en de Limburger Wolckers.
Wegens hun vakkennis werden zij naar
de voor het geregeld verloop van den
opmarsch onmisbare Werkstatt-kompanie
overgeplaatst en kunnen thans het werk
nauwelijks af. Wel is waar wilden zij
eigenlijk liever vooraan aan het front
staan, maar moeten tenslotte ook zelf
toegeven, dat zij hier veel nuttiger werk
kunnen doen. Den avond brengen wij ge
zamenlijk door, want er valt natuurlijk
van alles te vertellen en te vragen, voor
al over Nederland, waarbij tal van vra
gen uit den aard der zaak, onbeantwoord
moeten blijven.
Zoodra onze auto weer in orde is,
wordt de reis voortgezet. Wij naderen nu
meer en meer het front, en het wordt
steeds moeilijker om zich door de ein
delooze auto- en paardencolonnes een
weg te banen, daar de regen de wegen in
modderpoelen heeft veranderd. Door *de
eendrachtige samenwerking van de genie
en den arbeidsdienst met de bevolking
wordt echter ook, „generaal modder”
overwonnen. Stelselmatig gaat de opv
marsch verder.
Tegen den avond komen wij door een
Oekrainsch dorp, waar bekende liederen
weerklinken. Het zijn de jongens van
den arbeidsdienst, die de geheele bevol
king van het dorp, om zich heen hebben
verzameld Er heerscht een gezellige
stemming.
Een Sudetenduitscher weet bei den
Oekrainers duidelijk te maken, dat zij nu
ook van hun kant iets ten beste moeten
geven, en nu laten de meisjes ons, in den
beginne nog ietwat schuchter, hun natio
nale dansen zien.
Na den nacht in de tenten van den ar
beidsdienst te hebben doorgebracht ver
trokken wij den volgenden morgen met
den vasten wil om dezen dag ons doel,
de divisie te bereiken. Ver kon het niet
meer zijn, want overal wezen de wegwij
zers reeds naar de hoofdstad der Oekraine
Kief. En inde,daad, na eenige uren rijden
door het Oekrainsche land waren wij er.
Daar lag aan den rand van het bosch,
zorgvuldig gemaskeerd, de staf van onze
divisie. Eerige oogenblikken later meld
den zich 3 SS-mannen bij den „Spiess”
De opdracht was volgens het bevel uitge-
voerd.
te, als uitzondering in dezen tijd, eens
niet opgedreven tempi, de doorzichtig
heid van het orkestspel en het behagen
scheppen in het musiceeren zelf, waar
door deze vertolking boven alle persoon
lijke gevoelens uit, in hooger sferen werd
gedragen, kunnen slechts aan een bij
zondere vereenzelviging met en een
voorliefde voor de werken van de klas
sieke meesters te danken zijn geweest.
De „Piet-Hein rhapsodie” van den
grooten, helaas wel zeer op den achter
grond gedrongen Nederlandschen toon
dichter en orkestleider Peter van An
rooy, oogstte door majestueuze, kleuren
rijke, fijn geschakeerde en doorwerkte
vertolking, stormachtigen bijval. Willem
van Otterloo heeft het orkest in de hem
gebrachte hulde laten deelen. K. Brink
mann.
3688
3761
3805
3814
3836
3870
3872
3873
3960 6746
3988 6752
3992 6759
4005 6784
1325 4017 6839
1429 4056 6858
1440 4071 6938
1465 4090 6956
1468 4146 6966
1478 4149 6971
1548 4153 6993
1553 4163 7091
1622 4179 7153
1672 4232 7191
1716 4351 7192
1784 4360 7209
1797 4378 7255
1811 4429 7266
1833 4440 7282
1835 4453 7287
1877 4573 7314
1884 4582 7356
1895 4585 7371
1900 4596 7373
1983 4599 7401
2030 4627 7438
2044 4632 7446 10112 13450 16768 19972
2057 4641 7472 10133' 13462 16771 20065
2105 4665 7490 10172
2133 4685
2153 4750
2176 4800
2267 4821
2274 4853
2297 4909
2365 4965
2371 4981
2394 4990 ,7741 10405 13768 17008 20416
2403 5019 7830 10407 13831 17015 20472
2408 5023 7868 10435 13839 17200 20486
2411 5078 7916 10481 13866 17205 20489
2449 5087 8026 10484 13937 17208 20508
2476 5114 8043 10534 13983 17222 20524
2492 5120 8060 10643 14078 17231 20565
2513 5136 8095 10680 14083 17250 20491
2516 5164 8121 10737 14110 17304 20613
2543 5180 8133 10738 14142 17396 20615
2580 5207 8147 10743 14213 17423 20632
2610 5223 8174 10748 14308 17429 20633
2630 5254 8206 10798 14335 17433 20635
2688 5264 8208 10822 14339 17446 20660
2717 5291 8271 10848 14424 17470 20672
2746 5293 8302 10861 14425 17485 20722
2782 5297 8374 10875 14433 17512 20745
2794 5307 8380 10896 14437 17557 20750
2795 5325 8440 10946 14468 17574 20755
2863 5360 8442 10964 14494 17575 20765
2866 5406 8459 11027 14554 17579 20766
2870 5445 8485 11065 14574 17604 20773
2871 5455 8489 11072 14683 17620 20811
2897 5459 8505 11075 14716 17631 20838
2937 5478 8510 11138 14742 17632 20910
3021 5498 8529 11139 14763 17648 20916
3065 5543 8560 11179 14775 17653 20966
3070 5564 8565 11213 14795 17727 21005
3097 5574 8576 11247 14906 17740 21028
3116 5593 8578 11304 14988 17755 21090
3126 5599 8588 11469 15005 17832 21111
3129 5606 8601 11475 15033 17863 21151
3138 5636 8626 11588 15048 17909 21201
3163 5665 8646 11612 15054 17928 21204
3179 5697 8665 11673 15100 17952 21215
3191 5703 8723 11677 15136 17963 21277
3199 5737 8749 11713 15174 18003 21289
3255 5760 8752 11782 15204 18004 21298
3313 5826 8790 11807 15241 18042 21306
3314 5833 8806 11818 15268 18049 21315
3322 5872 8830 11824 15271 18123 21393
3347 5915 8890 11842 15294 18159 21434
3363 5964 8892 11879 15350 18179 21449
3442 5966 8900 12006 15421 18191 21453
3443 6009 8930 12061
3453 6028 8935 12077 15501 18277 21471
3456 6061 8955 12080 15511 18297 21478
3481 6111 9011 12086 15518 18317 21587
3491 6163 9015 12090 15562 18320 21601
3516 6200 9066 12110 15580 18335 21622
3523 6261 9074 12142 15609 18359 21734
3552 6270 9127 12143 15624 18404 21738
3591 6305 9142 12190 15641 18406 21751
3600 6322 9203 12204 15667
3607 6394 9209 12230 15677
3643 6406 9211 12287 15682
3664 6442 9214 12291 15778
3669 6448 9298 12316 15782
3676 6459 9301 12402 15829
3679 6499 9352 12492 15852
Nadat president Roosevelt de wet tot
hulpverleening aan Engeland door het
Congres aangenomen had weten te krij
gen, werden achteraf merkwaardige
stemmen van critiek vernomen, zoo ver
meldt het Deutscher Wirtschaftsbericht.
In vooraanstaande Amerikaansche bladen
verschenen klachten uit toonaangevende
handelskringen, volgens welke de Engel-
schen met de hun krachtens de pacht- en
leenwet verstrekte goederen een oneer
lijke concurrentie bedreven, door die
goederen weer te leveren aan Zuidame-
rikaansche landen, teneinde hun bandels-
betrekkingen te kunnen handhaven. Tegen
dergelijke Britsche methoden werd een
scherp protest vernomen, dat in Londen
greote ontsteltenis verwekte.
In een artikel van „Financial News”
wordt thans een poging gedaan de ver
ontwaardiging van Amerikaansche han
delskringen te sussen. Het blad schrijft,
dat Engeland de Amerikaansche leve
ranties krachtens de pacht- en leenwet
in geen enkel opzicht wil en kan mis
bruiken. Niets van de betrokken goe
deren wordt heruitgevoerd naar Zuid-
Amerika, hoogstens met uitzondering van
bepaalde leveranties aan de Britsche
Dominions en koloniën. Het moet den
Amerikanen toch bekend zijn, aldus de
„Financial News”, dat bet gebrek aan
scheepsruimte een niet te overwinnen
hinderpaal vormt voor de uitbreiding
van den Britschen export. Ondanks deze
Britsche verklaringen is de campagne in
de Amerikaansche pers echter niet opge
houden en thans hebben de Amerikanen
een oneerlijke
Britsche concurrentie op de Zuidameri-
kaansche markten. Even belangwekkend
als deze twist van de beide democrati
sche broeders, zoo besluit het „Wirt-
schaftsbericht”, is echter het feit dat in
verklaringen van de „Fin. News” een
geweldige economische verzwakking van
Engeland tot uiting komt en dat tallooze
propagandaberichten van Londen over de
Britsche economische kracht en de Brit
sche exportcapaciteit hiermede als on
waar worden onthuld.