aan Nieuwe vorderingen der Duitschers het Oostelijk front No. 17965. Donderdag 28 Augustus. De Sovjets vallen open steden Iran van aan 1941. Officieel Italiaansch Nederland bezoek aan strijd ingenomen Berislaw van 8,39 uur n.m. tot 6,44 uur v,m. VICTORIE - DUITSCHLAND WINT VOOR EUROPA OP ALLE FRONTEN De beteekenis van Dnjepropetrowsk De aanval was van tevoren beraamd Bezoek van den Rijks commissaris dr. Seyss In quart aan den Nationalen Jeugdstorm VERDUISTEREN na hardnekkigen BESCHERMING TEGEN PRIJSOPDRIJVING s s V De Diplo Burgerbevolking door bombarde menten geteisterd Nachtdienst dokters Maan: 28 Aug. onder 11.34 uur nam. 29 Aug. op 2.57 uur nam. De Wilhelmstrasse over Iran over de politiek van Roosevelt Telefoon 116300 (zeven lijnen) - Giro No. 12500 Kaderheem te Zandvoort Terugkeer van Nederlandsche leeraren uit Salzburg i 3 g „Laten we elkaar de waarheid blijven zeggen” Geheele industriegebied van den Dnjepr in Duitsche handen De Finnen veroveren Kiestinki Aanvulling op het Weermachtberich Zware verliezen voor de So vjet-scheep vaart V HAAGSCHE COURANT PRIJS DEZER COURANT: PRIJS DER ADVERTENTIBN: de en Voor ’s-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode” «Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” f 3.15. Franco per post met Mode blad f 4.20 zonder Modeblad 3.95. Buitenland f 9.45. Landen waarop het verlaagd intern drukwerk-posttarief van toepassing is 7.35 p- kw. Bij postkantoren tegen de geldende goedgek. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct., fr. p. post 10 et. ft a ft A A A A A A A A A A ft A A A A s A A A A A ft ft A ft Ziekenfondsleden de Volharding: No. 116364 Tusschen 10 u. n.m. en 7 u. v.m.: No. 394920 Uit een reeks van omstandigheden krijgt men in de Wilhelmstrasse den in druk, meldt het D.N.B. uit Berlijn, dat de overval op Iran niet alleen lang van tevoren beraamd, doch ook met mede weten van de Vereenigde Staten is uit gevoerd. Zoo verwijst men te Berlijn en voor de en Het begin en het eind van de politiek van Roosevelt bestaan, naar de Deutsche Diplomatisch Politische Korrespondenz verklaart, zooals bekend in de veroordee- ling van de aanvallers en de ondersteu ning van de aangevallenen. De Korrespon. denz wijst er echter op, dat de gebeurte nissen in Iran een klassiek voorbeeld bie den voor een in het geheel niet uitgelokten aanval, waardoor de valschheid en huiche larij van de politiek van Roosevelt duide lijk worden onthuld. Verre ervan om uit den onuitgelokten aanval op Iran in den geest van ..Wet en orde” zijn consequen ties te trekken en het smadelijk overvallen land zijn hulp te doen toekomen, maakt Roosevelt zich tot medeplichtige van de Engelsch-bolsjewistische gangsters, want hij is bereid het resultaat van deze laffen overval te gebruiken voor zijn acties met oorlogsmateriaal ten gunste van de aan vallers. Hij maakt zich zoodoende, zoo schrijft de Korrespondenz verder, tot medeplichtige aan een gewelddaad, welke met de leugenachtige bewering van een bedreigende Duitsche vijfde colonne in Iran is gepleegd. De vijfde colonne is het wachtwoord geworden, zoo schrijft de Korrespondenz, waarmede iedere afper sing gemotiveerd pleegt te worden. Reeds heeft Frankrijk zich onder den indruk der gebeurtenissen in Iran gehaast te verkla ren, „dat zich in Fransch-West-Afrika geen Duitschers bevinden”. Andere lan den, welke nog meer zijn blootgesteld aan de listen van den Amerikaanschen presi dent, schijnen daarentegen zelfs nu nog niet in te zien, dat zij juist door de door Roosevelt duidelijk te verstaan gegeven beweringen over machinaties van een vijf de colonne zich zelf uitleveren aan den be- geerigert greep van deze notoire Yankee- imperialisten. Het geval-Iran heeft de le gende van Roosevelt als beschermer van de onschuldig aangevallenen definitief uit de wereld geholpen. Van 15 regels ƒ1.75. Iedere regel meer tot 10 regels 45 ct., daarna iedere regel meer 50 ct. Reclames 95 ct. per regel Bewijsnummers 5 ct. fr. p. post 10 ct. Incasso binnen de stad 5 cent, buiten de stad volgens posttarief. Bij vooruitbetaling: Kleine Advertenties 95 ct; Dienstaanbiedingen 75 ct Advertentiën waarin voorkomt .Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct meer. Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen BUREAUX WAGENSTRAAT 35—37 Bijkantoor: Scheveningen Keizerstr. 319, Tel. 050310; Filialen: Rijswijk Kantoorboekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel 119461, Voorburg, Boekhan del H. E. G. Ruys, Heerenstr. 124, Tel. 778038; N.V. Kantoorboekh. Th. J. de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters Jr„ There- siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. O Couvée, van Hoytemastr. 66. Tel. 721187 b.v. naar een uiting van lord Beaver brook, dat voor het „vervoer door het Nabije Oosten” reeds lang tanks gereed stonden. Bovendien neemt men er nota van, dat reeds eenige weken geleden talrijke Amerikaansche correspondenten naar Teheran gestuurd zijn. Kenmer kend acht men voorts een uiting van de „Daily Express” van 5 Augustus, waar in een nauwkeurig plan ontworpen werd hoe men de Sovjets juist in dien hoek zou kunnen helpen. Dergelijke en an dere teekenen schijnen naar de opvat ting van toonaangevende Duitsche krin gen de meening te bevestigen, dat Roo sevelt wel op de hoogte geweest moet zijn van hetgeen zich thans in Iran af speelt, temeer daar Churchill nadrukke* lijk betoogd heeft, dat bij zijn ontmoe ting met Roosevelt geen plekje ter aar- Engelsche oliemaatschappij staakt betalingen aan Iran De Anglo Iranian Oil Company heeft haar betalingen aan de Iransche regeering voorloopig gestaakt. Deze betalingen be dragen in normale tijden 16 procent van de netto winst, d.w.z. ongeveer anderhalf millioen pond sterling. United Press meldt uit Berlijn In be voegde Duitsche kringen verklaart men, dat de Duitsche gezant in Iran, von Ettel, met de Iransche regeering in verbinding is getreden. Hij heeft met deze regeering de door den inval van Engeland en de Sovjet-Unie in Iran ontstane situatie be sproken. Men noemde in deze kringen de berich ten volgens welke Duitschland hulp aan Iran had toegezegd, wanneer dit land een maand lang stand zou houden, „een proef- oallon”. Het bezoek van den Iranschen gezant Mussa Nury Esfandiary aan het mi nisterie van buitenlandsche zaken werd te Berlijn bevestigd, zonder dat bijzonder heden werden medegedeeld. De berichten over een reis van von Papen naar Duitsch- land werden niet bevestigd. Principieel noemden deze kringen de Engelsch-sovjet actie tegen Iran een actie, waarbij Enge land hand in hand met de bolsjewisten den oorlog uitbreidt en bovendien Iran aan de bolsjewisten uitlevert. zetting van de petroleumvelden Transiransche spoorlijn Duitschland en Iran De chef van het Italiaansche propa gandabureau der Weermacht, kolonel van den generalen staf van het luchtwa pen, Vecchi, heeft gisteren, vergezeld van zijn medewerkers, een bezoek gebracht aan den Weermachtsbevelhebber in Ne derland. Kolonel Vecchi inspecteerde o.a. eerst een eenheid van de marine, waar hij zich vooral ook op de hoogte stelde van de oorlogsberichtgeving. Verder kregen hij en zijn medewerkers in het stafkwartier van den Weermachtsbevelhebber van den chef van den generalen staf, generaal- majoor Schwabedissen, een overzicht van de troepenverzörging in Nederland. In aansluiting hierop gaf commissaris.gene- raal Schmidt een overzicht van den ar beid der beide instanties, die elkaar op het gebied van propaganda en verzorging aanvullen. Amerika en de aanval op Iran Naar uit New York wordt gemeld, heeft minister Huil geweigerd een standpunt in te nemen ten opzichte van den Britsch- bolsjewistischen inval in Iran. Het is, zoo wordt van Duitsche zijde hieraan toege voegd, zegt het A.N.P., wel opmerkelijk, dat de Amerikaansche politiek, die zich zelf graag als de spreekbuis van het ge weten dezer wereld beschouwt deze unieke gelegenheid, nu werkelijk Let we reldgeweten in opstand komt tegen den monsterachtigen inval in een kleinen staat, Ongebruikt voorbij laat gaan. De eischen aan Iran Van officieele zijde is te Londen mede gedeeld, meldt S.P.T., dat de diploma tieke betrekkingen tusschen Moskou en Teheran zijn afgebroken. De wederzijd- sche gezanten zullen - echter voorloopig nog op hun post blijven. De eischen aan Iran zijn echter aanmerkelijk verzwaard Niet alleen moeten alle Duitschers het land verlaten, maar de Sovjet-Unie Engeland eischen ook garanties veiligheid van het petroleumgebied een verbindingslijn, waarover de Sovjet- Unie met oorlogsmateriaal kan worden voorzien. Dit komt dus neer op de be- Gisteren bracht de Rijkscommissaris dr. Seyss Inquart een bezoek aan het storm- sters kaderheem van den Nationalen Jeugdstorm te Zandvoort. Om 9 uur 's morgens arriveerde de Rijkscommissaris reeds met in zijn gezelschap o.a. commis- saris-generaal Schmidt en dr. Herman Lindenburgen, Hauptbannführer der H.J. en de Beauftragte der B.D.M. Wilhelmina Hagemense. Dr. Seyss Inquart en zijn gezelschap werden ontvangen door de algemeene meisjesleidster van den Jeugdstorm, schepene C. G. van Eek, en in het aardige en doelmatig ingerichte huis rondgeleid door de leidster van het kaderheem, vaan drig G. J. van der Weide. Tijdens de ont vangst stonden de meisjes, die den thans loopenden leergang meemaken in hun kleurige uniform voor het aan den Zuid- Boulevard gelegen heem opgesteld. De Rijkscommissaris toonde een leven dige belangstelling voor alles wat de leergangen betreft, waar in een veelzijdige opleiding de meisjesleidsters van den Jeugdstorm lichamelijk en geestelijk ge vormd worden. Over sport, spel, huishou ding, veldwerk, zang, handwerk, spinnen en weven en de theorie, waarmede het dagprogramma verder is gevuld, liet dr. Seyss Inquart zich inlichten. Na den rond gang verzamelden de gasten en stormsters zich in de groote zaal, welke den toepasse- lijken naam „het kloppende hart” draagt, omdat in die zaal het kaderheem-leven is geconcentreerd en waar ’s avonds theorie, zang en voordrachten een mooie vormende sfeer geven en waar een hechte kameraad schap gekweekt wordt. Hier werd o.a. het Stormsterslied en het H.J.-lied gezongen. In een toespraak, welke de Rijkscommis saris hield, legde hij den nadruk op de mooie taak, welke de jeugdleidsters heb ben en gaf de verzekering, dat Duitsch land aan de Nederlandsche jeugd haar volle kameraadschap geeft en haar in haar strijd zal steunen, om zoo samen te bouwen aan het welzijn van Europa. Vaandrig van der Weide antwoordde op een prettige wijze op deze hartelijke woor den, daarbij o.a. naar voren brengend, dat de vaders en broers van vele storm sters zich aan het front op mannelijke wijze voor het welzijn van Europa hebben ingezet, doch dat de stormsters hier zich van haar verantwoordelijkheid aan het thuisfront bewust zijn. Na het bezoek aan het eigenlijk kaderheem werd nog een kort bezoek gebracht aan de spinnerij en weverij „De Albatros”, welke twee huizen en waar de stormsters bijna dagelijks spin- en weeflessen ontvangen. Hier werd de Rijkscommissaris ont vangen en ingelicht door den leider van „De Albatros”, den heer L. H. N. Bouvy. Na een hartelijk afscheid vertrok de Rijkscommissaris met zijn gevolg naar Castricum, waar een gemeenschappelijk kamp van B.D.M. en Jeugdstorm werd bezocht. Het in ons vorig artikel reeds ten deele besproken nieuwe Prij svormings- besluit dat een aanvulling en afron ding van de vroegere prijs voorschriften istracht het geheele gebied van de bescherming der burgerij in dit opzicht te omvatten. In de eerste plaats richt het zich, zooals wij reeds zagen, op het houden van de bedrijfswinsten, waar onder vooral de dividenden zijn te rekenen, binnen de grenzen van het geen sociaal gerechtvaardigd mag heeten. Het besluit geeft niet slechts richt lijnen voor de prijsbepaling van goede ren en diensten, maar bevat ook voor schriften tot het tegengaan van het ach terhouden van goederen (met de bedoe ling, later hoogere prijzen te kunnen bedingen of daarop althans te specu- leeren) of verkoopweigering; tot be strijding van den koppelhandel (den eisch van den leverancier, dat men om het ééne te kunnen bemachtigen, óók iets anders zal koopen, al verlangt men dat andere niet); en tot bestrijding van den kettinghandel (het noodeloos in schakelen van tusschenpersonen, wier winsten de prijzen opdrijven zonder dat daar eenig maatschappelijk nut tegen over staat). Op welke wijze men deze doeleinden hoopt te bereiken, is in ons blad reeds meegedeeld en voldoende toegelicht, ook wat betreft de nieuwe goederen (speciaal de vele vervangings middelen of surrogaten), die in deze buitengewone omstandigheden aan de markt komen. Bijzondere aandacht verdient hierbij echter de methode, welke wordt ge volgd, of het beginsel, waarvan men bij de regeling is uitgegaan. Dit beginsel bij de prijsbepaling is, in het kort gezegd: vrijheid van den onder nemer binnen de grenzen van het al gemeen belang onder toezicht van de overheid. De keuze van dit beginsel ge tuigt van vertrouwen in de bonafide ondernemers, een vertrouwen, dat zeker niet misplaatst is. In zijn toelichting h^eft mr. Schokker er op gewezen „dat ta. van ondernemers in Nederland ook onder normalere omstandigheden bij hun prijsstelling reeds in sterke mate rekening hielden met het algemeen be lang. Uit de practijk van de prijsvor ming blijkt wel zeer duidelijk, dat ver schillende ondernemers, die in het ver leden werkelijk wel in staat waren om voor him producten hoogere prijzen te krijgen, dit niet hebben gedaan, maar hebben volstaan met een prijs te nemen, die een redelijke belooning gaf.” Tot dit standpunt nu verplicht het Prijsvormingsbesluit alle ondernemers. Zij zullen in het vervolg moeten calcu- leeren waarbij het besluit en de uit voeringsbeschikkingen hun tot lei draad strekken welke winst voor hen redelijk en tegenover de gemeenschap, in het bijzonder in verband met de tijdsomstandigheden, verantwoord te achten is. Deze methode brengt voor hen een niet geringe verantwoordelijk- heid en een zeker risico mee. Deelt de bevoegde autoriteit in een bepaald ge val de opvatting van een ondernemer niet, dan staat deze aan onaangenaam heden en erger bloot, ook al is hij te goeder trouw. Het is daarom juist ge zien, dat hij zich bij twijfel tot de auto riteiten kan wenden om advies. Boven dien mag men vertrouwen, dat de over heid, in het belang zoowel van het be drijfsleven als van de gemeenschap, de regeling redelijk en soepel zal toe passen. Met het oog op het gemeenschaps belang heeft een methode van loyale samenwerking tusschen overheid en be drijfsleven, ondanks haar moeilijkheden en risico voor den ondernemer, stellig voordeelen. Zou de overheid zich ertoe bepalen, zélf voor allerhande artikelen en diensten prijzen vast te stellen, dan zou zij geen rekening kunnen hoüden met de uiteenloopende factoren, welke voor elke onderneming in acht moeten worden genomen. In de practijk komt dit hierop neer, dat de overheid maxi- mum-prijzen vaststelt, berekend op de hoogste productie-, vervoer- enz. kos ten, met het onvermijdelijke gevolg, dat voor artikelen of diensten, die op goed- koopere factoren berusten, hoogere prij zen kunnen worden gevraagd dan uit maatschappelijk oogpunt verantwoord is, zeer ten nadeele van de burgerij, die deze artikelen betrekt of van deze dien sten gebruik maakt. Anderzijds zijn bedrijfsleven en handel als het ware een levend organisme, dat niet straffeloos van bovenaf méér aan banden kan worden gelegd dan in het algemeen belang noodzakelijk is. Een groote mate van vrijheid, binnen deze grens, is niet slechts in het belang van de ondernemingen zelf, maar evenzeer in dat van de gemeenschap, die bij een gezonde en sterke ontwikkeling van nij verheid en handel een levensbelang heeft. De taak van een overheid, die haar socialen plicht ook op economisch ter rein begrijpt, isertegen te waken, dat zij door haar maatregelen deze onmis bare mate van vrijheid verstiktdoch tevens angstvallig en krachtig de aan haar zorgen toevertrouwde burgerij te beschermen tegen elk onsociaal of anti sociaal .misbruik van die vrijheid, zoo wel ten aanzien van de werknemers als zeer zeker óók ten opzichte van de af nemers, d.w.z. ons volk in zijn vollen omvang, h’ Z.g. Stadspatiënten: No. 49 A O '««««««««<«««««««««<««««««««IX 8 s 3 V V 5 s V V s s Het de Duitsche troepen tot de spoorlijn St. PetersburgMoskou, welke bovendien voortdurend door de Duitsche lucht macht wordt gebombardeerd, beteekent voor de Sovjets de onderbreking van een niet alleen strategisch, maar ook economisch uiterst belangrijke spoor verbinding. De economische beteekenis berust vooral op de voorziening van het ge heele Noordwesten o.a. met steenkool, graan, ijzer-, staal- en pletterijproduc- ten uit de Oekraine en het Zuidelijke centrum der Unie met olie uit Bakoe. Ook het gebied van Kola en Karelië is aangewezen op aanvoer langs dezen spoorweg. De opmarsch naar deze lijn beteekent dus voor St. Petersburg met zijn bewa- peningsindustrie, staking van den aan voer van grondstoffen en anderzijds voor de industrieën in andere gebieden, welke van St. Petersburg afhankelijk zijn, een ernstige storing in den aan voer van eindfabrikaten. Max Blokzijl zal hedenavond over den zender Hilversum 2 van 7 uur 45—8 uur spreken over „Laten we elkaar de waar heid blijven zeggen”. Tijdens de gevechten om Dnjepro petrowsk, heeft een Duitsch regi ment infanterie in hardnekkigen strijd de, door de Sovjets nog ver dedigde stad Berislaw aan de mon ding van den Dnjepr, ingenomen. De Duitsche infanteristen drongen door de dichte mijnversperringen zon der steun van pantserwagens of geschut de plaats binnen. In gevechten van huis tegen huis en van man tegen man, bra ken zij het hier en daar uiterst taaie verzet van de bolsjewisten. Met hand granaten, machinepistolen en bajonetten moest huis voor huis en straat voor straat veroverd en gezuiverd worden. Hierbij trad weer de superioriteit der opleiding en de strijdvaardigheid van den Duitschen soldaat, alsmede zijn on tembare aanvalsgeest aan het licht. Tijdens dit gevecht vernietigde het re giment Duitsche infanterie 5 bataljons der Sovjets, die door pioniers en artille rie waren versterkt; 1500 Sovjet-solda- ten werden gevangen genomen. Boven dien bedekten ontelbare gevallen bolsje wisten de straten der stad. Thee aangeboden door den Rijkscommissaris Naar aanleiding van den terugkeer van de groep Nederlandsche leeraren van hun vacantie- en studieverblijf in het land van Salzburg en het vertrek van een groep onderwijzers uit Salzburg, die drie weken in Nederland hebben ver toefd, heeft Rijkscommissaris, Rijksmi- nister Seyss-Inquart Dinsdag in kasteel Oud-Wassenaar een thee aangeboden, waarbij de deelnemers van beide groepen aan hem werden voorgesteld. Hierbij be dankte de heer Kooymans namens de groep Nederlandsche leeraren den Rijks commissaris in hartelijke bewoordingen voor deze reis en gaf namens alle deel nemers de verzekering, dat deze gebeur tenis den wil om tot een vriendschappe lijke samenwerking bij de groote ge meenschappelijke taak in het nieuwe Europa aanzienlijk versterkt heeft. Vervolgens overhandigde hij den Rijks commissaris een gift voor het Duitsche Roode Kruis welke door de deelnemers aan de reis was bijeengebracht. In hartelijke woorden gaf de Rijks commissaris uiting aan zijn overtuiging, dat oeide groepen thans uit eigen aan schouwing de zekerheid hebben gekregen, dat deze wil tot samenwerking tusschen Duitschers en Nederlanders in de toe komst vruchten kan afwerpen in het welzijn van beide volken. In aansluiting hierop wisselden de deelnemers aan deze reis hun belevenissen en ervaringen uit Het uitwisselen van een groep leera ren uit Nederland en den Oostmark ge schiedde op initiatief van de gouwleiding Salzburg en met krachtige medewerking, vooral Van het Nederlandsche Opvoe- dersgilde, onder leiding van prof. mr. dr. R. van Genechten en met krachtiger! steun van den Rijkscommissaris. Veertig leeraren uit Nederland werden zoodoende in de gelegenheid gesteld, de prachtige bergen op den Oostmarkschen geboortegrond van den Rijkscommissa ris te zien, terwijl ongeveer evenveel leeraressen en leeraren uit Salzburg het Nederlandsche volk leerden kennen. Alle deelnemers waren zonder uitzondering enthousiast over hun belevenissen, allen waren zich echter ook bewust van de verplichting, welke voor hen uit deze gebeurtenis voortspruit, n.l. het weder- zijdsche begrip tusschen twee volken te bevorderen. Terwijl de Nederlandsche leeraren in het land van Salzburg hartelijk ontvan gen werden en daar gelegenheid hadden, de Salzburger Festspiele bij te wonen, terwijl zij het wonder der bergen be leefden en op tochten naar Berchtesga den, Reichenhall en het Wolfgangmeer (met een bezoek aan het Weissen Ross'I) met het Duitsche volk in contact kwa men, waarover zij geestdriftig hebben verteld, lag de zorg voor de leeraren uit Salzburg in handen van het Opvoe- dersgilde. Door bezoeken aan Amster dam, Rotterdam. Haarlem, Utrecht, Hil versum en den Haag konden de gasten vele indrukken verzamelen. De bijzon dere belangstelling van de opvoeders uit den Oostmark ging natuurlijk vooral uit naar de onderwijsinstellingen in Nederland. Behalve inleidende voor drachten van den leider van het Opvoe- dersgilde, prof. mr. dr. R. van Genech ten, over den aard van Nederland en het volk van den directeur van de H. B.S. te Gorinchem. dr. M. O. Albers, over de Nederlandsche historie van aen se- cretaris-generaal van het ministerie van Volksvoorlichting en Kunsten, prof. dr. T. Goedewaagen, over vraagstukken in zake het universitaire onderwijsvan den secretaris-generaal van het ministe rie voor Opvoeding, Wetenschap en Cul tuur, prof, dr, J. van Dam. over de pro blemen bij de reorganisatie van het Nederlandsche onderwijs, werd den gas ten ruimschoots gelegenheid gegeven, zich van de practijk van het Nederland sche onderwijs te overtuigen. Naar van welingelichte zijde wordt gemeld, is het plaatsje Kiestinki in deii Noordelijken sector van het Finsche Oostelijke front in Finsche handen. Tijdens de gevechten tusschen Sohjena en Kistinki verloren de Sovjets, die tot den laatsten man tegenstand boden, 200 man. Kiestinki ligt aan een zijlijn op onge veer. 60 k.m. afstand van den Moer- mansk-spoorweg. Kiestinki telt ver scheidene honderden houten huizen, waarvan het grootste deel door de Sov jets bij hun aftocht in brand is gesto ken, zoodat het centrum van het plaatsje geheel vernield is. Bij de gevechten om Hyrsyla in de uiterst Oostelijke punt van het oude Finland zijn de Finsche troepen, voort durend strijdende, waarbij zij groote terreinmoeilijkheden moeten overwinnen, in twee dagen tijd meer dan 40 k.m. opgerukt. De buit is aanzienlijk. Het bericht over de successen der pantsertroepen van den General-Oberst von Kleist, over de inneming van de stad en het bruggenhoofd van Dnjepro petrowsk, zoo luidt een door het D.N.B. ontvangen aanvulling van het weer- machtbericht van gisteren, is daarom zoo van beteekenis, omdat daarmede nu het geheele industriegebied van den Dnjepr van Nikopol via Saporoshje tot aan Dnjeprodsershinsk in Duitsche han den is gevallen. Dit gebied neemt in de industrieele productie der Sovjet-Unie een bijzon dere plaats in. Dit is reeds op te ma ken uit de omstandigheid, dat Dnjepro petrowsk een belangrijk spoorwegknoop- punt is van de Oekraine met verbin dingen naar het ijzerertsgebied van Kri- woirog, naar de havens aan de Zwarte Zee, Nikolajef en Cherson, en naar het Oostelijk gelegen Donez-kolenbekken, alsmede naar de belangrijke industrie stad Charkow in het Noorden. Een belangrijke spoorbrug over den Dnjepr en verscheidene spoorwegwerk- plaatsen onderstreepen deze beteekenis. Deze gunstige verkeerspositie, welke I nog van meer waarde wordt door de verbinding naar de Zwarte Zee via den Dnjepr zelf, was ook de voorwaarde voor de ontwikkeling der stad, welke met de reeds genoemde plaatsen teza men een belangrijke streek vormt voor de ijzerindustrie van de z.g. Dnjepr- combinatie. Het verlies van deze 30 ijzergieterijen en machinefabrieken is voor de oorlogvoering der Sovjets van even groot gewicht als de verliezen aan belangrijke bedrijven* der bewapenings- industrie, waaronder vooral genoemd moeten worden de bedrijven voor het vervaardigen van munitie en geschut. In den sector van den Dnjepr tusschen Dnjepropetrowsk en Saporoshje bevindt zich echter ook de electrische centrale Dnjeproges in Kitsjkas, dat met een ca paciteit van 550.000 kilowatt een reus der electriciteitsproductie genoemd mag worden en bovendien met het Donez- bekken door een leiding over land van 270 k.m. lengte verbonden is. De groote steden aan den benedenloop van den Dnjepr zijn moderne industrieplaatsen der Sovjet-Unie, welke door Moskou be voorrecht behandeld worden en tezamen met de industrieterreinen geweldige op pervlakten beslaan. Het bezit van dit industriegebied door Duitsche troepen moet vanzelf ook een storing in de productie in het Donez- bekken en in het gebied van Charkow tengevolge hebben, nog afgezien daar van, dat beide gebieden thans zijn af gesneden van de groote havens der Oekraine aan de Zwarte Zee. Militair gezien beteekent het bezit van den Dnjeprbocht tusschen Dnjepropetrowsk en Saporoshje den thans het verst naar het Oosten gedreven wig van de Duit sche weermacht, welke een rechtstreek- sche bedreiging vormt voor het indus triegebied in het Donez-bekken en bij Charkow, en welke het mogelijk maakt de verbinding over land met den Krim af te snijden. Deze positie van de Duit sche weermacht in het Zuiden van de Europeesche Sovjet-Unie, tezaman met de hachelijke positie van St. Petersburg, maakt de zenuwachtigheid der heeren van het Kremlin begrijpelijk. De strjjd aan den benedenloop van den Dnjepr Naar het D.N.B. verneemt, heeft de Duitsche artillerie Dinsdag met goed gevolg de Sovjetstellingen aan den Oos- telijken oever van den beneden-Dnjepr beschoten. Een pantsertrein en een stuk treingeschut werden door voltreffers vernietigd. Een reeks Duitsche granaten trof een munitietrein, welke met een geweldige ontploffing in de lucht vloog. Stukken der wagons, brokken rails en dwarsliggers werden honderden meters weggeslingerd. De rest van den trein brandde onder voortdurende ontploffin gen geheel uit. Den geheelen dag bleef een dichte rookwolk over het terrein hangen. De Sovjetinfanterie leed uiterst zware verliezen door het Duitsche ge schutvuur. Talrijke afdeelingen werden verstrooid en vernietigd. De Sovjets verloren Dinsdag alleen in luchtgevechten in totaal 98 vliegtuigen. De scheepvaart der Sovjets heeft Dinsdag weer zware verliezen geleden in de Finsche Golf. Drie vrachtschepen liepen, bij een poging om door de mijn versperring heen te dringen, op mijnen en zonken terstond. Door de beschieting met artillerie van land uit, kreeg een vrachtschip van 3000 b.r.t. verscheidene voltreffers en geraakte terstond in brand. Met hevige slagzij en onder dichte rookontwikkeling bleef het schip liggen. Een klein oorlogsschip der Sov jets, dat het vrachtschip te hulp wilde komen, kreeg verscheidene treffers en zonk. Finsche eenheden maakten bij de zuivering van een veroverd eiland in de Finsche Golf 8 stukken geschut buit, alsmede een sleepboot en een motorboot. Buitendien gingen in de Duitsche mijnversperringen verloren: 1 torpedo- bootjager, 3 koopvaarders en 2 mijnenve gers. In hetzelfde gebied boorden Duit sche vlootstrijdkrachten een Sovjettank- schip door geschutvuur in den grond. Dinsdag trachtten de bolsjewisten aan den benedenloop van den Dnjepr, met steun van kanonneerbooten, in den strijd in te grijpen en de Duitsche stellingen te beschieten. Bij deze poging werden 15 Sovjetkanonneerbooten door het vuur van artillerie, mitrailleurs en infanterie tot zinken gebracht. De economische beteekenis van de spoorlijn St. Petersburg Moskou D.N.B. meldt: Het oprukken van naast het kaderheem gevestigd is, 1 4.„41 Sovjet-luchtaanval op Porvoo Officieel wordt medegedeeld, dat een Sovjet-bommenwerper gisterochtend op verrassende wijze en op groote hoogte bommen heeft geworpen op de stad Porvoo (Finland), waarbij, volgens de tot dusver ontvangen berichten 22 burgers gedood, 29 zwaar en 30 licht gewond werden. Enkele woonhuizen werden beschadigd of ver nield. Een ander vliegtuig, dat gisteroch tend vroeg Porvoo heeft gebombardeerd, heeft geen schade aangericht. Successen voor het Duitsche luchtwapen Het Duitsche luchtwapen heeft Dins dag de terugtrekkende bolsjewisten in het gebied ten Noordoosten van Dnjepropetrowsk achtervolgd en heeft den Sovjet-formaties door bommen van allerlei kaliber en vuur uit boordwapens zeer zware bloedige verliezen berok kend. In het gebied van Czerniko.w wa ren troepenconcentraties, veldstellingen, kampen en vrachtauto’s het doel van voortdurende Duitsche aanvallen. Over al kon de buitengewoon doeltreffende uitwerking der Duitsche wapens worden waargenomen. Terwijl sterke strijd krachten van het Duitsche luchtwapen de bolsjewistische transport- en oorlogs vloot in de Finsche Golf Dinsdag zware verliezen toebracht, werden op den Dnjepr talrijke vracht- en transport schepen door bomtreffers tot zinken ge bracht of zwaar beschadigd. Naast een doeltreffende actie van Duitsche ge vechtsvliegtuigen tegen schepen, ves tingwerken en troepenconcentraties der bolsjewisten, was het zwaartepunt van de aanvallen van het Duitsche luchtwa pen ook Dinsdag weer gericht op de verkeerslinies der Sovjets. Het spoor wegnet om Knotoperjansk werd op nieuw met succes gebombardeerd. Ook de spoorlijnen en kruisingen in het ge bied om St. Petersburg moesten het ontgelden. Het oudste blad van Teheran „Iran” deelt mede, dat de Sovjet luchtvloot met sterke strijdkrachten open steden van Iran in de provincie Aserbeidsjan alsmede de haven Pahlavi Gazian en de stad Kaswin gebombardeerd heeft, waarbij groote verwoestingen zijn ontstaan en de burgerbevolking zware verliezen geleden heeft. Vooral in Pahlavi is, volgens het blad, de schade groot. Het blad schrijft vervolgens, dat het vijandelijke optreden van de Britten en Sovjets noch met de moreele noch met de militaire beginse len in overeenstemming te brengen is. Iran heeft nooit het voornemen gehad met een land oorlog te voeren. Het eenige doel der politiek van Iran is het hand haven van rust en vrede. Naar S.P.T. meldt heeft men zich in diplomatieke kringen te Londen uit de berichten uit Iran nog geen beeld kunnen vormen of het verzet van Iran ernstig gemeend is, of dat men op een spoedig einde van de vijandelijkheden kan hopen. Hooge militaire autoriteiten waarschu wen het Engelsche publiek tegen onge breideld optimisme inzake den inval in Iran. Ofschoon er reden tot tevredenheid is, wordt betoogd, moet het publiek niet denken, dat de weg der Engelsche sol daten over rozen gaat. Er valt niet te vermijden, dat een zeer snelle opmarsch als gevolg van terreinmoeilijkheden wat zou kunnen worden vertraagd.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1941 | | pagina 1