IAAGSCIIE COURANT
BEKENDMAKING
I
BINNENLAND
LAATSTE TELEGRAMMEN
STADSNIEUWS
HET ITALIAANSCHE
WEERMACHTBERICHT
Vrijdag 5 September 1941.
I
DUITSCHLAND SNIJDT
VOOR EUROfA
MODESCHOUW
DERDE BLAD
voor
De Jaarbeurs te Utrecht
Departementale inzendingen
Bezoek van Mussert aan Berlijn
De Nederlandsche Volks dienst
I
I
22 vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten
Nederlanders naar het Lange-
marck-Studium
Algemeene vergadering der
Ned. Heidemaatschappij
Kostelooze vooropleiding
de universiteit
HET DUITSCHE
WEERMACHTBERICHT
A- J. M. A. RIDDER v. d. DOES
DE BIJE f
-I:
5
V
5
i i
Gedenkteeken van dr. H. J. Lovink
te Arnhem onthuld
De slag is gestreden
s
De stad ligt onder zwaar
artillerie-vuur
a
A
A
A
A
A
fin
A
A
A
Schoenen zonder bon en duur
De insluiting van
St Petersburg vordert
De slag is gestreden
GEVAARLIJK. SPEELGOED
I
dat
DIEFSTAL VAN GAS
L.
MARSCH VAN HET WACHTBATALJON
VAN HET LUCHTWAPEN
No. 17972
sprake is van menschlievenden ar
beid. dan is het wel hier. Zij, die
onder de witte vlag met hét Roode
jewisme. De besprekingen leidden tot vol
ledige overeenstemming.
Hier ter stede is in den ouderdom van
75 jaar overleden de heer A. J. M. A.
Ridder v. d. Does de Bije, oud-hoofd-
inspecteur van de Scheepvaart in Ned.-
Indië. De overledene was ridder in de
orde van den Nederlandschen Leeuw en
officier in de orde van Oranje Nassau.
De begrafenis vindt Maandag a.s. om
kwart voor drie op Nieuw Eik en Duinen
plaats.
JUBILEUM IN DE BEDRIJFSGEMEEN-
SCHAP GAZAN
e gevechtsvliegtuigen op vijande-
EEN PERUVIAANSCHE ZUIL-CACTUS
BLOEIT IN DEN HAAGSCHEN
DIERENTUIN
Hedenmorgen heeft de palmenkas in
den Haagschen Dierentuin een Peru-
viaansche Zuil-cactus (Cereus peruvia-
nus) gebloeid. Deze cactus zal morgen in
de ochtenduren wederom bloeien.
i
De personen, die zich moeten aanmelden, moeten legitimatiepapieren en
twee pasfoto’s van 37 bij 52mm., genomen in burgerkleeding zonder hoöfd-
bedekking-medebrengen. Degenen, die een bril dragen, moeten het recept
voor de bril medebrengen. Joden moeten niet verschijnen.
3
Dengenen, die zich moeten aanmelden, wordt het reisgeld derde klasse bij
de aanmelding terugbetaald tegen vertoon van het reisbiljet In geval van
afwezigheid van langer dan 8 uur uit hun woonplaats ontvangen zij verder g
een vergoeding voor vertering.
4/
V
V
v
v
v
V
V
V
Hoe gevaarlijk het is, gebruikte scheer
mesjes op straat te werpen, is gistermid
dag gebleken. Twee 3-jarige kinderen had
den een mesje gevonden en waren er me
de gaan spelen, tengevolge waarvan een
der kleuters snijwonden aan het gezichtje
bekwam. Aan het Juliena-kinderzieken-
huis is de kleine verbonden en kon daar
na naar huis worden gebracht.
lijke schepen ondernomen, werd
een koopvaarder van 8300 toh tol
zinken gebracht terwijl een twee
de groot vrachtschip ïn brand ge-
faakte. J
Pogingen van eenige Sovjet-
vliegtuigen, om in den afgeloopen
nacht aanvallen te doen op Noord-
Oost-Duitschland en Berlijn, had-
Morgen zal de wethouder van
Sociale Zaken verhinderd zijn spreekuur
te houden.
Terzake van heling van rij
wielbanden is aangehouden, de 52-jarige
schillenboer v. d. H.
DE 100.000ste BADER BIJ MIJ. ZEE
BAD EN DE 300.000ste IN HET
ZUIDERPARKZWEMBAD
Gistermiddag heeft Mij. Zeebad haar
100.000-sten bader geboekt. Ondanks het
slechte weer heeft het badbedrijf dus
niet over gebrek aan belangstelling te
klagen.
Ook het Volkszeebad verheugt zich in
een vrij druk bezoek. Tot heden zijn er
ongeveer 117.000 bezoekers geweest. Het
record heeft echter ]het Zuiderparkzwem-
bacj. Daar meldde zich-namelijk gisteren
de 300.000-ste bezoekster aan, een zes
jarig meisje.
V
V
V
s
V
V
V
Alle mannelijke Rijksduitschers, tlie geboren zijn in de jaren 1910 tot en
V
V
V
V
V
*4SMrai ■MHHMMMMiBnranwnBBval!
Het Wachtbataljon van het Duitsche
Luchtwapen zal morgen op zijn te houden
marsch de volgende route volgenNieuwe
Haven, Z.O.-Binnensingel, Spui, Kalver
markt, Fjuweelen Burgwal, Korte Poten,
Plein, Lange Poten, Kapelsbrug. Lange
Poten. Plein (om 1 uur voorbijmarsch
langs het voormalige departement van De
fensie), Binnenhof, Buitenhof, Graven
straat. Groenmarkt, Groote Halstraat,
Kerkplein. Westeinde, Assendelftstraat,
naar de Varkenmarkt.
De heer Woudenberg spreekt voor
„Vreugde en Arbeid”
De persdienst van het N.V.V., afdeeling
Vreugde en Arbeid” deelt mede, dat op
de reeds eerder aangekondigde operette-
yoorstelling op Zaterdag 6 September a.s.
in den niéuw gebouwden stadsschouwburg
te Utrecht, welke voorstelling de eerste
i^ van het tweede winterseizoen van het
ontspanningswerk van „Vreugde cn Ar
beid”. de commissaris van het N.V.V., de
heer H. J. Woudenberg, een kort inleidend
woord zal spreken.
groeiplaats-eischen bevredigd zien. Deze
levensgemeenschap moet de bodemverbe-
tering voortzetten en zoo hoog mogelijk
opvoeren.
Spr. ging nader op deze grondbeginse
len in.
INSTALLATIE VAN DEN BURGEMEES
TER VAN GOUDA
Gistermorgen is in een bijeenkomst van
het college van wethouders en hoofden
van gemeentediensten en bedrijven, poli
tie en secretarie, waarin mede aanwezig
waren de burgemeesters van Delft, Maas
sluis, Reeuwijk en Waddinxveen. de heer
E. A. A. Liera als burgemeester van Gou
da geïnstalleerd.
Na de insta 11a tierede van wethouder
mr. H. P. C. de Witt Wijnen, zeide burge
meester Liera het op prijs te stellen, dat
de tegenwoordige wethouders, wier mede
werking hij voorloopig niet kan ontberen,
deze ten volle hebben toegezegd. Spr. zal
gaarne de hand tot samenwerking reiken
aan allen, ongeacht hun politieke over
tuiging, geloof of leeftijd, die bereid zijh
positief mede te werken om het algemeen
belang, met achterstelling van het per
soonlijk en het 'groepsbelang, te dienen.
Voor hen zal de samenwerking met spr.
op geen moeilijkheden stuiten.
Behalve de reeds genoemde burgemees
ters werd de installatie ook bijgewoond
door den gemachtigde van den leider van
de N.S.B., J. W. baron van Haersolte van
Haerst
Door ambtenaren van het Gasbedrijf is
geconstateerd, dat een inwoner van
Scheveningen, gas buiten den meter om
betrok. Door den Justitieelen dienst B
van de politie, die in de zaak gemengd
werd, is tegen den bewoner van het per
ceel proces-verbaal opgemaakt. De be
trokkene zal strafrechterlijk worden ver
volgd.
Het centraal distributiekantoor
Het centraal distributiekantoor komt
ditmaal royaal voor den dag met een stand
waarin met een aantal machines, een zoo
genaamde hollerith set, voor de bezoekers
gedemonteerd zal worden, hoe de mecha
nische administratie der toewijzingen ge
schiedt
Hierdoor krijgt men een goeden indruk
van het tempo waarin, met behulp van
Hedenmiddag is in „RoyaJ” te Arnhem
de 53ste algemeene vergadering begon
nen van de Nederlandsche Heide-maat-
schappij.
In zijn openingsrede, wees de voorzit
ter. mr. J. C. A. M. van de Mortel uit
Tilburg, er op, dat in het afgeloopen jaar
zeer zware eischen aan de organisatie van
jet werk gesteld zijn. Tot nu toe aldus
spr, zijn we echter gelukkig al deze
moeilijkheden te boven gekomen. De Ned.
Heidemij. heeft in het afgeloopen jaar,
ook behalve door daadwerkelijk ingrijpen
op velerlei wijze mede kunnen werken
aan het verrichten van voor land- en
boschbouw belangrijke onderzoekingen.
Het ledental is na een aanvankelijke
daling weer stijgende.
De hoofdafdeelingen zoetwatervisscherij
fruitteelt en ruilverkaveling ontwikkelden
»n groote activiteit.
'Een gelukkige omstandigheid is,
aan de Ned. Heidemij. de gelegenheid
wordt geboden, mede door de centrale
cultuurtechnische commissie en het Bureau
Ontruiming, vele gronden in herontgin-
ning te nemen en andere te verbeteren,
hetgeen een grootere productie ten goede
komt. Het geheel van deze werken wordt
gezien in het raam van het nationale plan,
waardoor wc niet alleen .zekerheid heb
ben, een vruchtbaren bodem te verkrij
gen, maar ook een aan natuurschoon rijk
Nederland.
Verslag der directie
!r. C. Staf, plaatsverv. president-direc-
teur der Heidemij. gaf vervolgens eenige
aanvullingen op het jaarverslag van de
directie.
Nu de invoer stil ligt, komt weer elms
te meer het groote belang, dat ons land
heeft bij het Nederlandsche bosch als
productiebron van hout tot uitdrukking.
Daarom is het noodig thans reeds over te
gaan tot herbebossching.
Sprekende over de moeilijkheden bij de
ontginning van gronden, wees ir. C. Staf
op de schaarschte aan kunstmeststoffen.
Hierdoor komt de mogelijkheid gebruik
te maken van natuurlijke hulpmiddelen
en van afvalstoffen weer sterk op den
voorgrond. De directie van den landbouw
heeft de medewerking der Heidemij. ge
vraagd om het dienstbaar maken van af
valstoffen voor den landbouw te helpen
bevorderen.
Behalve het verwerken van ’t huis- en
straatvuil verdient ook het gebruik van
afvalwater de aandacht. De Heidemij.
heeft op verschillende plaatsen werken
kunnen uitvoeren, waardoor het afvalwa
ter gebruikt kon worden tot het verkrij
gen van zeer veel hoogere opbrengsten
van den grond.
Tenslotte wees spr. op de wijziging in
de arbeidsvoorwaarden in de werkverrui
ming. Ongetwijfeld zal dit er toe leiden,
dat een grooter aantal arbeidskrachten
beschikbaar zal komen, voor het vele
werk, dat er nog te doen valt om onzen
bodem tot grooter productiviteit te wek
ten.
Hooge boete opgelegd
Een schoenwinkelier te Ede, B, ten. H.,
Verkocht van Juni 1940 tot Mei 1941 re
gelmatig schoenen zonder bon en tegen
hoogen prijs; Hij was daartoe in staat,
°mdat hij indertijd bij het opgeven van
j-ijn voorraad aan het Rijksbureau voor
huiden en leder de in zijn zaak aanwe-
?ige verouderde modellen niet had opge.
geven, die nu tegen hooge prijzen de deur
hit gingen. Bovendien kocht hij ook regel
matig schoenen zonder daarbij de ver-
eischte bonnen af te geven. Al deze koo.
Pen eh verknopen hield hij angstvallig
"Uiten zijn boekhouding, zoodat het niet
■hogelijk was, de door hem ten onrechte
Verkregen winst nauwkeurig vast te stel
len. Daar er echter eenige honderdeh pa
len tegen aanmerkelijk verhoogde prijzen
■varen verhandeld, is deze winst uiteraard
aanzienlijk geweest. De inspecteur voor de
Prijsbehecrsching te Arnhem, die hier,
■hede rekening hield, veroordeelde ten H.
degens overtreding van de prijzenbe-
Khikking 1940 no. 1 tot ƒ,1750 boete.
7
R»»>»»>»»»»»»»»»»>»»»»»»»»»»>*
g
A
2
A
2
2
ft
A
De nieuwe wintermode
In de eerste week van de maand Octo
ber wordt hier te lande in eèn reeks van
steden door het „Haus der Mode” te Wee
nen on de „Berliner Modellen G.M.B.H, te
Berlijn, op dezelfde wijze als de voor.
jaarsschouw, thans een wintermodeschouw
georganiseerd. Deze zal plaats vinden te
den Haag, Amsterdam, Utrecht, Arnhem,
Eindhoven, Tilburg, Enschede en Gronin
gen.
Referaten. Herbebossching
Na afhandeling van enkele huishoude
lijke zoleen sprak de heer W. F. J. M.
Krul, directeur van het Rijksinstituut
voor drinkwatervoorziening te den Haag
over net grondwater in de omgeving van
Nijmegen.
Hierna sprak de heer P. J. Drost, hout
vester der N.H.M., over herbebossching.
In het jaar 1940 is de binnenlandsehe*
houtvoorraad geducht aangesproken, dit
geldt in de eerste plaats de populieren,
en verder den groven den, eik en beuk. Ook
in 1941 is door de oorlogsomstandigheden
de behoefte aan hout eerder nog vergroot.
Zoo staat menig boschbezitter thans
voor het vraagstuk der herbebossching.
Hoofddoel moet zijn een zoo goed moge
lijk fundament te leggen. Prof. Jager Ger
lings spreekt van het zoo mogelijk schep
pen en in een standhouden van een werk-
zamen grond. Op den aldus verkregen bo
dem kan een bosch als levensgemeenschap
worden gevestigd, waarin bodemverple-
gende hulphoutsoorten en hoofd houtsoor
ten naast elkaar opgroeien en ook meer
Op Woensdag 3 September is mej. Wiet-
haar, die het feit herdacht, dat zij vóór
35 jaren in dienst trad van de firma Ga
zan, confectiefabriek, alhier, gehuldigd. Zij
werd op hartelijke en waardeerende wijze
toegesproken door de heeren van der Berg
en Zadelhoff van de bedrijfsleiding, die
bloemen en geschenken, waaronder het
gebruikelijke onder couvert, aanboden en
voorts door verschillende collega’s en den
heer M. H. v. d. Hoeven namens het Ne-
derlandsch Verbond van Vakvereenigin-
genj
Tehuis voor oude dames
Naar wij vernemen, is de Nederland
sche Volksdienst eigenaar geworden van
een buitenverblijf in Dieren, dat is inge-
richt voor huisvesting van ongeveer vijf-
en-twintig oude dames. Het ligt in hét
voornemen er dames op te nemen, die in
een mooie, rustige omgeving haar levens
avond willen doorbrengen. De inrichting
zal wellicht deze maand nog in gebruik
worden genomen.
moderne machines, het verbruik aan dis-
tributiegoederen en de voorraad waarde-
materiaal voor het geheele land wordt
bijgehouden en 60.000 toewijzingen voor
15.000 instellingen als ziekenhuizen, ho
tels, e.d. centraal worden behandeld.
Bij het binnentreden komt men eerst
in een expositieruimte, waarin door mid
del van woord en beeld een indruk wordt
gegeven van de voorbereiding en ontwik
keling van het huidige distributiestelsel,
waarbij terloops een vergelijking wordt
gemaakt met de distributie in de periode
1914—1918.
Tegenover de hollerith machines bevindt
zich een bijzondere attractie: een wand
met verschillende loketten als op een dis
tributiekantoor. Het aardige is, dat het
publiek hier als het ware met Zichzelf ge1-
bezoeker
moet zich op de plaats van den loket-
ambtenaar denken. Achter de loketten ziet
hij een aantal „typische” distributieklaiï-
ten, die vragen stellen, gewone en ont
stellende vragen, zooals die dagelijks aan
de distributiekantoren in groote verschei
denheid worden gesteld.
De bedoeling is. den jaarbeursbezoekers
duidelijk te maken, wat de practische
moeilijkheden zijn, waar de ambtenaren
voor gesteld worden en aan te toonen, hoe
het publiek een vlotten gang van zaken
kan bevorderen.
stellingen. 1
hebben in overhaaste vlucht bet
veld moeten ruimen. Wat zal er
van hen worden Doéh zie, daar
komen reeds de Roode Kruis-sol-
daten van him tegenstanders
Liefdevol wordt de 'gewonde vijand
van straks opgenomen, op
draagbaar t
S verbandplaa™
linie gebracht.
A
A
A
A
A
g Kruis werken, kennen geen vriend
en geen vijand. Zij kennen slechts
den mensch, die in nood ver
keert
Aan het Oostfront is voor ons
Nederlanders een taak weggelegd.
Aan het Oostfront zal straks een
Nederlandsche ambulance arbei
den. Aan het Oostfront zal Neder
land bewijzen, dat het nog steeds
het kleine land is, tot groote daden
in staat. Nederlanders, u moet me
dewerken aan de totstandkoming
van deze ambulance
Stort uw bijdrage, iets meer dan
u missen kunt, op girorekening
8-7-6-0-0
Nederlandsche ambulance,
Koninginnegracht 22
’s-Gravenhage
;«<«G
met 1913, moeten zich voor keuring, en de dienstplichtigen, geboren in de
jaren 1914 tot en met 1923, die tój de voorjaarskeuring 1941 nog niet ver- g
^chenen zijn, voor inschrijving en keuring melden bij de volgende instanties:
a) Uit de provincie? Zuid-Holland en Zeeland bij de Wehrmachtkomman-
dantur Den Haag, Lange Voorhout 38,
op 24.9 des voormiddags 8.30 uur de letters AP
op 25.9 des voormiddags 8.30 uur de letters QZ.
b) Uit de provincie Noord-Holland bij de Wehrmachtkommandantur
Amsterdam, -Museumplein,-
op 26.9 des voormiddag^ 8.30 uur de letters AP
op 27.Ö des voormiddags 8.30 uur de letters QZ.
c) Uit de provincies Friesland, Groningen, Drenthe en Overijssel bij de
Wehrmachtkommandantur Zwolle, Westerstraat 5,
op 29,9 des voormiddags 8.30 uur de letters AP
op 30.9 des voormiddags 8.30 uur de letters QZ.
d) zUit de provincies Gelderland, Utrecht en Noord-Brabant bij de: Orts-
kommandantur ’s-Hertogenbosch, Julianaplein 2,
op 2.10 des voormiddags 8.30 de letters AG
op 3.10 des voormiddags 8.30 uur de letters HO
op 4.10 des voormiddags 8.30 uur de letters PT
op 6.10 des voormiddags 8.30 uur de letters UZ.
e) Uit de provincie Limburg bij de Wehrmachtskommandantur Maas
tricht, Vrijthof 46,
op 8.10 des voormiddags 8.30 uur de letters AD
op 9.10 des voormiddags 8.30 uur de letters EH
op 10.10 des voormiddags 8.30 uur de letters IM
op 11.10 des voormiddags 8.30 uur de letters NQ
op 12.10 des voormiddags 8.30 uur de letters R—T
op 13.10 des voormiddags 8.30 uur de letters UW
op 14.10 des voormiddags 8.30 uur de letters X—Z.
2
De Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied,
De commissaris-generaal voor
openbare veiligheid,
R AU TER, S. S.-Gruppenführer ea 5
^luitenant-generaal der politie.
■Si»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»;;
A
s
s
A
A
A
A
A
a'
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
J
A
A
A
A
A
A
ft
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
ft
A
A
A
A
A
ft
A
A
A
A
A
S
A
A
A
A
ft
A
ft
A
ft
ft
A
Bij beschikking van den waarn. secr.-
generaal van het departement van Sdciale.
Zaken is aan Th. K. de Rochefort eervol
ontslag verleend als commies bij het
departement van Sociale Zaken.
In wilde wanorde zijn de Sovjet-
troepen gevlucht met achterlating
van vele honderden dooden en ge
wonden.
Gewonden
Daar liggen zij, kermend van pijn
K tusschen de brokstukken van hun
ft in elkaar geschoten bunkers en
stellingen. De eigen kameraden
A
A
ft
A
A
A
A
A
A
A
ft
A
A
f.
ft
A
A
o Cl wtt C-C.1 uiw.cic «xon. vc.
ft vervullen zijn dan te arbeiden in X
een ambulance Want als er ooit
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
ROME, 5 September (Stefani). Het
458ste communiqué van het Italiaan-
sche hoofdkwartier luidt:
Italiaansche afdeelingen jagers heb
ben bij -(operaties boven Malta en de
Straari van F dlië met haar bekende
dapperheid in een reeks zware gevech
ten den strijd aangebonden met 'aan
zienlijke afdeelingen vijandelijke
jagers. Zij hebben 22 vijandelijke vlieg
tuigen neergeschoten en talrijke andere
door machinegeweervuur beschadigd.
Drie Italiaansche vliegtuigen zijn niet
op hun basis teruggekeerd. Vele ande
ren keerden beschadigd en met gewon
den aan boord terug. Bij deze gevech
ten hebben zich bijzonder onderschei
den de kolonel Carlo Romagnoli, die
aan het hoofd van zijn eigen afdeeling
heldhaftig streed en vermist wordt,
majoor Francesco Beccaria, kapitein
Valentino Festa en kapitein Franco
Luechino.
In den afgeloopen nacht is het vlieg
veld Miccabba op Malta opnieuw door
onze bommenwerpers aangevallen. Vij
andelijke vliegtuigen hebben aanvallen
gedaan op het gebied van Catania, ter
wijl 4 bommenwerpers Cotrone aanvie
len. De schade is gering. De luchtaf
weer te Cotrone heeft 2 Bristol-Blen-
heims neergeschoten, een daarvan viel
in de haven. Uit het wrak heeft men de
lijken van 3 leden der bemanning ge
borgen.
i In Noord-Afrika, aan het front van
Tobroek, zijn aanvalspogingen van Brit-
sche afdeelingen verijdeld door onze
troepen, die door pantserwagens en
artillerievuur gesteund werdeij. Duit
sche en Italiaansche vliegtuigen hebben
installaties en versterkingen te Mcrsa
Matroeh gebombardeerd, alsmede vijan
delijke autocolonnes bij Dzjarabóeb.
In Oost-Afrika hebben vijandelijke
luchtaanvallen op Wolsjefit alleen onder
de inheemsche bevolking eenige verlie
zen veroorzaakt. Onze afdeelingen over
rompelden in den sector Koelkwabert
vijandelijke detachementen, verstrooi
den haar cn brachten haar verliezen
toe. De vijand liet wapenen en met
levensmiddelen beladen lastdieren in
onze handen achter a
VAN SCHIP GEVALLEN EN GEWOND
Door den Geneeskundigen Dienst is gis
termiddag naar het ziekenhuis aan den
Zuidwal gebracht de 23-jarige mej. E. v.
de H. die van ’n vrachtschip, dat aan den
Zuidoost-Buitensingel zou worden ge
meerd, was gevallen. Door den schok
van het schip tegen den walkant, was
mej. v. d. H. overboord geslagen. Zij had
inwendige kneuzingen en een schouder
fractuur bekomen.
BADEN
Bij de Maatschappij Zeebad Scheve
ningen werden gisteren 1384 baden geno
men, in het Volkszeebad 1484. in dat te
Kijkduin. 308 cn in het zwembad in het
Zuiderpark 2050. De temperatuur van het
water bedroeg heden te Scheveningen
65 gr. en van dat in het Zuiderpark
66 gr. F.
Onthulling monument
dr. H. J. Lovink
Nadat de voorzitter dit gedeelte der al-
gemeene vergadering gesloten had, bega
ven d» deelnemers zich naar den Apel-
döornschen weg, waar de onthulling ge
schiedde van het monument, gewijd aan
nagedachtenis van dr. H. J. Lovink,
in leven directeur der Ned. Heide-Mij.,
dat geplaatst is in het plantsoen, voor het
gebouw <jer Maatschappij.
De voorzitter, mr. J. van de Mortel,
sprak een begroetingswoord, waarna hij
de groote verdiensten van dr. Lovink
schetste.
Ds. H. W. Lovink, predikant te Sexbie-
him en oudste zoon van wijlen dr. Lovink,
onthulde het monument met een korte
toespraak.
Hierna sprak de burgemeester van
Arnhem, de heer H. P. J. Bloemers, een
rede uit. Spreker wees er op, dat de heer
Lovink behoort tot de mannen, die de
grondslag hebben gelegd voor het onder
wijs, dat onzen landbouw sterk en weer
baar heeft gemaakt. Tevens heeft hij zich
gewijd aan de landbouwkundige ontwik
keling van het Rijk buiten Europa.
Eenïgen tijd geleden werd melding ge
maakt van het Langemarck-Studium, een
opleidingsinstituut, georganiseerd door de
Deutsche Reichsstudentenführung, dat in
een 10-tal der grootste Duitsche steden
haar internaten heeft.
Het Langernarck-studium, gelijk de ver
zamelnaam luidt, heeft de bedoeling’ om
jongelui uit den arbeidersstand, die volle
dig lager onderwijs hebben genoten en
hetzij reeds practisch werkzaam zijn in
eenig vak, hetzij een vakopleiding .genie
ten, in de gelegenheid te stellen een mid
delbare studie te volgen ter voorbereiding
van hun universitaire vorming.
In de heden gehouden persconferentie
heeft de heer Stjal, vertegenwoordiger
van het instituut in ons land, ee’nige na
dere mededeelingen over het Langemgrck-
Studium gedaan, zulks in verbaftd met het
feit, dat van nu af ook voor Nederland
sche jongelui de gelegenheid openstaat
om van deze studiemogelijkheid te profi-
teeren.
Ongeveer 8 jaar geleden ontstond deze
nieuwe opleidingsschool uit de werkzaam
heid van een aantal studenten, die daar
voor geschikte jongens in opleiding na
men om hen geschikt te maken voor toe
lating aan de universiteit
Het Langemarck-Studium was in staat
dit systeem op breede basis te plaatsen
en een aantal internaten te openen, waar
aan in den loop der jaren geleidelijk uit
breiding werd gegeven, zoowel in aantal
als omvang.
Niet iedere Duitsche jongen en dus
evenmin elke Nederlandsche jongeman
wordt echter toegelaten. In de eerste»
plaats wordt op hun eigenschappen, van
karakter en hoofd gelet. Zij moeten ,van
den leeftijd tusschen 1724 jaar ziin, de
lagere school geheel doorloopen hebben en
reeds een vak uitoefenen of een vakoplei
ding genieten. Zij moeten voorts onge
huwd zijn.
Het beroep, dat zij zich voor de toe
komst wenschen, moet zooveel mogdlijk in
de lijn van het tot dusver uitgeoefende be
roep of de opleiding liggen. Er moet dus
een zekere aansluiting bestaan. Zoo kan
een timmermansleerling bijv, een oplei
ding tot architect ontvangen. Voor een be
roep als dat van leeraar vervalt deze eisch
natuurlijk, omdat een vooropleiding hier
bij niet mogelijk is.
De candidaten voor het Langemarck-
Studium worden geschift naar hun aanleg,
karakter, lichamelijken toestand en af
stamming. Op het karakter wordt hierbij
de nadruk gelegd. Op dit laatste punt leg
de de heer Staal sterk den nadruk.
Men. heeft te doen met een massa ruw
materiaal, waaruit na nauwkeurige schif
ting de beste elementen zijn gekozen. Die
selectie legt een groote verantwoordelijk
heid op de leiding van het instituut, voor--
al jegens de volksgemeenschap, in wier
dienst straks de mannen, die hier zijn ge
vormd en daarna hun studie aan de hoo-
geschool voltooiden, zullen worden ge
steld.
De jongelui op hun. beurt zullen zich
hun opdracht sterk bewust moeten zijn,
hetgeen van hen tevens opofferingsgezind
heid en moed vordert. De beoordeeling der
candidaten is veelzijdig. Het komt niet in
de eerste plaats aan op begaafdheid, al
moeten de candidaten in hun ontwikkeling
boven de middenmaat uitsteken.
In dit opzicht onderscheidt zich de kos
telooze opleiding van het Langemarck-
Studium van het systeem van beurzen e.d,
in Nederland, waarbij de beoordeeling in
hoofdzaak geschiedt naar de intellectueele
begaafdheden. Daarbij gaat het niet om de
keuze van jongelui, die later hun post
zóó zullen bezetten, dat de gemeenschap
er de grootste voordeelen van geniet. Dit
verschijnsel heeft haar gevolgen reeds al
gemeen getoond.
De internaten van het Langemarck-Stu
dium geven niet alleen een middelbare op
leiding, maar ook een opvoeding tot de
taak, die later wacht. Studie, sport en
karaktervorming wisselen elkaar hier af.
Orde en tucht zijn er geen doode begrip
pen en de kameraadschap behoort er tot
dé beste uitingen in de studiegemeenschap.
De normale opleidingsduur is 2 jaren.
Voor de Nederlandsche jongelui is daaraan
een half jaar toegevoegd, teneinde vooraf
voldoende thuis te geraken in de Duitsche
taal.
Teneinde den band met het ouderlijk
huis zooveel mogelijk te behouden, wordt
na elk semester van een half jaar een
ruime vacantie gegeven. De Nederlandsche
jongens zullen voorts, na tjpn vooroplei
ding in het Studium (Hannover) te hebben
genoten, en op een Duitsche universiteit te
zijn geplaatst, deze studie kunnen vol
tooien aan een Nederlandsche hoogeschool.
Aan de opleiding in het Studium en aan
de hoogere studie zijn, als gezegd, geen
kosten verbonden. Evenmin zijn de leer
lingen verplicht na hun studie bepaalde
opdrachten uit te voeren of hun beroep
in een aan te wijzen plaats uit te oefenen.
De jongelui zullen, indien zij niet ge
schikt worden bevonden, toch nog steun
genieten, hetzij in een vakopleiding, hetzij
op andere wijze.
Voor verdere inlichtingen, prospect! en
aanmeldingsformulieren, gelieve men zich
tot het Langemarck-Studium, Waatedor-
perweg 12, alhier, te wenden.
Voor de Prol Jongerengroep
en de vereeniging „Prot. Scheveningen”
zal ds. D. van Heyst, Ned. Herv. predi
kant te Tienhoven, Donderdag 11 Sept,
a.s. in het wijkgebouw ..Rhabor” als
spreker optreden met het onderwerp:
„Elia te Sarepta Sidonisï,
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 5 September. (D.N.B.)
Het Opperbevel der Weermacht
deelt mede:
Aan het Oostelijke front succes-
volle gevechtshandelingen. De in- f
sluiting van St. Petersburg vor- S
dert. De stad zelf ligt reeds onder
het vuur van zware Duitsche ar- I
tillerie. Estland is van vijandelijke
elementen gezuiverd.
In de Engelsche wateren heb- J
ben gevechtsvliegtuigen in den
afgeloopen nacht een patrouille-
vaartuig en een vrachtschip van
3.000 ton tot zinken gebracht en S
een anderen koopvaarder ernstig i
getroffen. Andere nachtelijke
luchtaanvaJlen waren gericht op
havenwerken aan de Oostkust van
Schotland en Engeland.
De Britsche hichtmacht heeft j
gisteren overdag in het Kanaal-
gebied zware verliezen geleden.
Door jagers en afweergeschut S
werden 25 vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten. I
Bij aanvallen in scheervlucht m i'
den nacht van 3 op 4 September
in de Golf van Suez door Duitsche
Nederlanders en de strijd tegen de
bolsjewiki
De persdienst van de jN. S. B. meldt:
Naar wij vernemen, heeft de leider der
N. S. B. in gezelschap van den plaats
vervangend leider, van Geelkerken, luite-
nant-generaal Seyffardt, den commandant
der W.A.. mr. Zondervan, heerbanleider
Muller Lehning en den adjudant van den
leider, heerbanleider mr; dr. Kessler, deze
week een kort bezoek gebracht aan Ber
lijn, waar belangrijke besprekingen zijn
gevoerd met de hoogste autoriteiten der
Waffen S.S. over het deelnemen van Ne
derlanders aan den strijd tegen het bols-
Oost-Duitschland en Berlijn, had-
den geen resultaat. Door afweer- J
geschut werd een bommenwerper
neergeschoten,
Het Nederlandsche ambacht
De Jaarbeurs te Utrecht zal van 9 tot
19 September duizenden bezoekers een
indruk geven van de groote beteekenis
van het Nederlandsche ambacht.
Onder auspiciën van den Economischen
Voorlichtingsdienst van het departement
van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
is er naar gestreefd een zoo duidelijk
mogelijk beeld te geven van de verschil
lende ambachten, welke in Nederland be
oefend worden en van hun waardevolle
plaats in de maatschappij. Hier zal ge
toond worden hoe het ambacht op tal-
looze levensgebieden van nut en van
noode is.
De tentoonstelling bestaat uit een cen
traal gedeelte, waar het eigenlijke am
bacht een plaats vindt en twee vleugels,
waarin getoond wordt wat door, over-
'heids- en ander instanties voor het am
bacht wordt gedaan. Het centrale ge
deelte is te bereiken door een van de
vleugels, waar de bezoekers eerst een
indruk krijgen van de vraagstukken be
treffende opleiding, vestiging, voorlich
ting en financiering op het gebied van
het ambacht. Wandborden maken duide
lijk welke instanties zich met deze vraag
stukken bezighouden. In het centrale
gedeelte vindt men een overzicht van de
groepen van ambachten in hun onder-
lingen samenhang, terwijl het grootste
deel van deze afdeeling gewijd is aan
het ambacht zelf.
Enkele, ambachten zijh vertegenwoor
digd door ambachtslieden zelf, die men
bij hun werk kan gadeslaan t.w. een
glasblazer, een pottenbakker en een
klompenmaker.
Via den tweeden vleugel, waarin we
derom verschillende instanties en plaats
hebben, verlaat men de tentoonstelling.
Bekehde architecten en vaardige ontwer
pers maken deze expositie tot een kleu
rig tafereel'van Nederland’s nijvere han
den in het ambacht.
Collectieve inzending
Behalve deze inzending organiseert de
Economische Voorlichtingsdienst van het
departement van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart een collectieve inzending. In
een vorig artikel is een beschrijving gege-
yen van de stands, welke door het depar
tement van Sociale Zaken worden ver
zorgd. Dit tweede artikel beoogt een in
druk te geven van de overige departe-
mentale inzendingen.'
eisdienstellende soorten ^geleidelijk ^hun Op de eerste verdieping zal de Econo
mische Voorlichtingsdienst zelf met zeven
stands vertegenwoordigd zijn. Op de eco
nomische documentatie zal de aandacht
worden gevestigd door middel van een
wandschildering, welke enkele sprekende
voorbeelden van documentatie in beeld
brengt. Een twaalftal diapositieven geeft
de cyclus van schrijver en lezer aan. De
kartotheek is aanwezig, waardoor iedere
jaarbeursbezoeker zich op de hoogte kan
stellen van de literatuur-documentatie van
den Economische?! Voorlichtingsdienst. De
Economische Voorlichtingsdienst heeft in
den laatsten tijd tal van publicaties in den
vorm van advertenties, folders, reclame
platen, brochures, enz. het licht doen
zien. Al deze publicaties zullen, op een
wand gegroepeerd, worden tentoonge
steld.
De bibliotheek zal door middel van een
fotowan-d, die een indruk van de uitge-.
breide boekerij geeft, worden uitgebeeld.
In dezen wand, is eenige ruimte gespaard,
waarin een aantal banden in natura. zal
worden geplaatst Een tweede wand zal
een geschilderde symbolische voorstelling
bevatten van de biblotheek en dé leeszaal.
Tegenover deze inzending liggen twee
stands, die een indruk willen geven van
hetgeen de Economische Voorlichtings
dienst in den loop der jaren op buiten-
landsche jaarbeurzen heeft verricht. Twee
maquettes zullen worden tentoongesteld,
aan den wand zullen foto’s van vele jaar
beurzen prijken, terwijl de plaatsnamen
door een suggestief werkende verlichting
naar voren worden gebracht. Op het in
formatiebureau zullen tenslotte de taak
en de organisatie van den Economischen
Voorlichtingsdienst door foto’s en beschil
deringen worden uitgebeeld.
Op de vierde verdieping, waar men over
een totale oppervlakte van 440 vierk. m.
de beschikking heeft, zullen de andere de
partementale instellingen worden onderge
bracht. Het departement van handel, nij
verheid .en scheepvaart zal voorts de aan-,
dacht vragen voor het centraal instituut
voor industrialisatie (civi), de economisch-
technologische instituten (eti’s), het cen
traal distributiekantoor, het instituut voor
brandstoffeneconomie en het rijksbureau
voor oude materialen en afvalstoffen.
ft
A
A
A
ft
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
A
ft
A
ft
A
A
A
straks opgenomen, op hen
gelegd en naar de nood-
iats vlak achter de vuur-
Later, nadat het
eerste verband gelegd is, wordt hij
verder getransporteerd 1I—
Daar ontfermt de ambulance zich
over hem
Zou er wel een mooiere taak te
V
V
V
v
v confronteerd wordt, want de
V
V
V
V
V
naar het
ft veldhospitaal ver achter het front.
A - - V
