1
De oudste stad van
West-Friesland
t
II
I
li
ii
ii
ii
ii
ii
Al
I
I
s
V
r Jé
I
V
ZONDAGSBLAD behoorende bij de Haagsche Courant van 4 October 1941. No. 17997
pÈ
1
I
If
U
li
ii
li
If
if
If
If
If
If
If
if
II
If
If
If
It
It
It
if
ii
it
ii
it
HOE MEN HET HART VAN EEN VROUW
VERKREEG...
i
II
If
II
ii
if
ii
ii
li
ii
li
it
it
ii
it
I 1
I i
1 I
IE
H
it
ii
it
ii
ii
ii
ii
ii
ii
ii
ii
ii
I!
Ii
ii
ii
ii
ii
ii
if
ii
ii
Ii
li
ii
ii
Ii
ii
ii
Ii
H
Ii
11
Ii
Ii
l E
I 1
I l
I 1
II
I 1
11
If
I I
11
II
IE
ii
IE
li
il
ii
ii
Si
ii
a
li
li
ii
ii
H
ii
il
ii
ii
ii
ii
ii
ii
ii
ii
ii
11
11
11
11
ii
ii
li
li
ii
11
11
i i
ii
ii
ii
ii
it
it
i i
ii
it
ii
ii
i i
ii
ii
ii
ii
ii
11
11
I
li
ii
ii
ii
ii
ii
11
ii
ii
ii
ii
II
ii
ii
ii
ii
IE
ii
ii
ii
ii
ii
ii
u
ii
IE
ii
ii
ii
ii
ii
ii
ii
-4-Tr
1
I
gdBE*-
If
A
LA
JAMMER
NIETS ZEGGEND
Het stille „Achterom”de eenige binnengracht, die
j
(Bertram)
Vroeger...
PIJNLIJK
H. Bronsgeest Jr.
If
OP HET PAD
vooruit te betalen?
SMOESJE
1
(Bertram)
-
I
II
(Westendorp)
Verrassing voor een Zondagsjager
DE JACHT
^4-i
II
II
11
De ingang van het vroegere Gereformeerde Wees
huis, thans Tehuis voor Ouden van Dagen. Een
mooi poortgebouw, waarop weeskinderen af ge beeld
zijn met een etensnap in de hand.
aci
het
Het kasteel „Radboud” in zijn volle glorie achter
de slotgracht, genomen van den kant, waarvan men
Medemblik inkomt.
Een beeld, dat de burgemeester alleen maar ziet.
Het is de Bonifaciuskerk, genomen van uit den
burgemeesterstuin.
Lvi dl t Li-LfiiCi Uni f ctts cc iityc ucm m I u vtf w» v*>
icwaard is gebleven. Onregelmatig staan de huisjes
er langs.
Mary, als er iemand voor me komt, ben ik naan,
de bank.
Ja, Frederik ik geloof dat het beter is. dat we
elkaar nooit meer ontmoeten! (K Links)
ii
ii
I ll
It
I
I
...en nu.
(R. Hoekstral
1 4
11
11
11
11
11
11
11
11
11
i f
IE
ii
ii
ii
Als u bij het havenhoofd den dijk afgaat, staai
daar tal van verspreide woninkjes. Hier een aardi
voorbeeld van zoo'n huisje.
Hier rijden we langs een van die gezellige, oude
herbergen.
Waarom?
De late huurder: U kunt blij zijn, mijn vorige
hospita heeft bij de deur staan huilen toen ik weg-
ging.
De nieuwe hospita: Daar komt hier toch niets
van in. Hier is vooruit betalen! (Peter Siers)
s i
-
1*0^
j-Mik
I i
li
ii
ii
ii
Daar ligt het welvarende West-Friesland voor on>
met zijn vele vaarten en oude slooten, welke de groen<
weiden doorsnijden; met zijn oude vierkante boerde
rijen, waarvan de rieten daken zoo rechthoekig zijl
ingesneden, om plaats te maken voor de glimmend)
pannen. Ja, het heele landschap wijst er op, dat he>
land oud is, het heeft een groote geschiedenis achtei
zich, lees dat maar eens in de archieven na van de
stadjes rond de Zuiderzee! Daar staat heel wat te lezen
over bloedige gevechten, zoo uit den tijd van koning
Radboud, een naam dien wij nog van uit de school
banken kennen en die ons altijd met een soort
prettige vereering vervulde. Maar daarboven, waar de
haringen zwommen, daar greep de mensch in, het
water werd land, de haringen werden vogelverschrik
kers. Daar kwam een nieuwe onafzienbare vlakte te
liggen, ’s winters grauw, in het voorjaar groen en zo
mers geel, in vakken gesneden door kaarsrechte vaar
ten, onderbroken hier en daar door ‘t roode dak van ’n
boerderij. Maar zoo nieuw, zoo nieuw! Alles is zoo
piepjong. De lage groene boompjes, de roode pannen
de slootenwallen, die grijze betonnen bruggen en de
jonge, pasgetrouwde boerenpaartjes, die er zijn komen
wonen. Dat is de Wieringermeer; Medemblik ligt pre
cies op de grens van dat oude en dat nieuwe; het is
dus de eerste stad, welke, een kentering zou moeten
ondergaan Maar ik geloof niet, dat dit gebeurd is
Medemblik heeft zich hooghartig achter den ouden
dijk teruggetrokken en wil dat nieuwe niet zien. Al
leen de aftandsche molen op den dijk overziet dit al
ziet over het slapende Medemblik en ziet in de verte
zijn kolossale collega, het stoomgemaal de Lely.
Medemblik de oudste stad van West-Friesland
•tr a5vtn we weten- dat ze reeds in de 9e eeuw be-
leri heeft evenals alle Zuiderzeesteden, een rijk ver-
ia n' hier zien we weer terug op een visschers-
•P2en van beteekenis, op een glorietijd van handel en
'jeepvaart. Ook hier kunnen we onze geschiedenis
lao 1SuC^en op beeldende wijze, want kijkt u maar
ar het havencomplex, waar nu enkele scheepjes in
tn oren biggen, loopt u maar eens door de uitge-
rven straten en de gevels zullen weer tot u spre-
£n!
De gevel van „De vier Noorder Cogge”, waar hei
■olderbestuur in vergaderde, vertelt u al, dat het
">nd den heeren toentertijd geen windeieren legde!
Gaan we langs den Zeedijk Westwaarts, dan komen
ve langs een gemaal waar wéér de „Vier Noorder
-°gge” op te lezen staat. Aha, denkt men dan, ik
acht wel dat Cogge iets met bemaling te maken had
Het is echter zoo: Cogge is een oud West-Friesch
listrict, men vermoedt dat het zoo heette omdat het
■h oorlogstijd en gewapend cogge-zeeschip moest leve-
en. Verder leunen er natuurlijk weer de oude ge
'eitjes tegen elkaar, maar ze vallen toch niet zoo op
!at ze de hoofdzaak vormen waarvoor we hier komen
/roeger was een deur niet alleen om door naar
tinnen te gaan; ze was tevens een kunstvoorwerp
~>e ingang van het Tehuis voor Ouden van Dagen
Hier Is een rekening van vijftig gulden voor
een schoonheidskuur. Ben jij tegenwoordig gewend
(De Coninck)
I E
I E
H
11
II
If
J
Hij is toch niet oud?
U ziet, hij leeft toch!
Dat zejt niet veel, u leeft toch ook nog!
MEDEMBLIK
nt is eerder de stille rust, welke er van dit stadje
uitgaat
Hier en daar slobbert nog een oude zeemansbroek
door de straten Langs het „Achterom”, de eenige
overgebleven binnengracht, staan schots en scheef de
oude huisjes en ruikèn naar mest; dwars daarop staan
verschillende nauwe steegjes met gele klinkers Daar
moet u vooral eens doorheen loopen! Vanzelf ziet u
dan de Bonifaciuskerk. waarvan de toren zoo maar
gratis is te beklimmen. Staat u dan bij die groote,
zware klokken uit de 17e eeuw, dan ziet u weer het
oneindige- vlakke nieuwe benoorden u. en onder u dat
beste degelijke oude, dien tyiisjes-chaos, dat haventje
en heel dat wijde, groene land met bonkige boomen
en bejaarde boerderijen.
Medemblik heeft twee aardige entrée’s. één er van
is de dijk als ge bijvoorbeeld van Enkhuizen komt,
gaat ge over den dijk, van verre ziet ge Medemblik al.
Naderbij gekomen zijt ge eenigszins verrast als ge
mün beschrijving over „die oude stad” gelezen hebt,
J ligt een modern panorama! Het is name-
liik een keurig aangelegd park, dat rondom de oude
stadswallen ligt, een speeltuin, dierenpark en alle ge
neugten voor jong en oud zijn er te vinden Op den
■htergrond daarvan ziet ge de tinnen en transen van
kasteel „Radboud” We zullen ons nu niet verder
meer in de historie gaan verdiepen, maar zooals de
redenaar zijn hutspot en de Delftenaar zijn Deltsch-
tVaUw heeft, zoo heeft de Medemblikker, of Medem-
hiikkenaar zijn Radboud Dat was de stoere West-
S 'ies uit dé 8ste eeuw, die daar zijn versterking had.
B Geheel vervallen, daarna verscheidene malen opge-
k nwd en gerestaureerd, staat daar nu nog de ont-
D0 „telde kern van den burcht. Laat u daar den klop-
man_en<! op de deur vallen en treed binnen, om door
Ser Middeleeuwsche sfeer te waren, klimt u eens de
re„/nwenteltrap op en loop over het dak. achter
dkanteelen! De laatste acht jaren Is hier geweldig
veel ten goede veranderd. Vóór dien tijd ging het
slot schuil achter een vuilnisbelt, een woonwagen
kamp een afgebrande conservenfabriek en wat ver
vallen gebouwen! J)oor het energiek optreden van den
tegenwoordigen burgemeester, keerde alles ten goede
al het storende in de entourage verdween, de grach
ten werden uitgediept, het park ontstond en temidden
daarvan staat het oude Kasteel „Radboud” in zijn oude
glorie.
Nu het tweede entrée: dat van uit de Wieringermeer
Heeft men dan tusschen de eindelooze vlakke regel
matige velden gefietst, dan ligt daar, hoog, de oude
dijk, rechts staat er de oude molen wijsgeerig te kij
ken, de weg gaat omhoog, tot hij een inham in den
dijk vormt, dan plots duikt hij omlaag... en Medemblik
ligt voor u. Anderom is het even aardig dan
verlaat u Medemblik De weg gaat in een bocht
omhoog, de molen staat dan links en kijkt
weer wijsgeerig en door en inham ziet u ineens
al dat jonge, nieuwe liggen. Wat vroeger de haven
al adt jonge, nieuwe liggen. Wat vroeger de haven
was, is nu de inham van dien dijk. Vraagt u dat maar
eens aan de jonge dochter uit het café. Zij zal u ver
tellen hoe de oude schippers vroeger binnenvielen en
aan de tapkast hun cognac dronken, terwijl ze hun
oliejassen nog aan hadden, met hun natte Zuidwesters
op. terwijl het water uit hun baarden droop.
Nu trappen op hun fietsen door de dijkopening de
boeren en arbeiders van de Wieringermeer, die zijn
samengestroomd uit alle provinciën van het land, nu
staan zij voor de -tapkast, met petten op en nauwe
boorden om.
Tja, er is veel te mijmeren over deze combinatie
van oud en nieuw. U zult geen gids kunnen krijgen,
die u door Medemblik voert, maar gelukkig heeft de
A.N.W.B. in haar reisgids tal van waardevolle gege
vens staan, die u zeker eens langs moet loopen om
in dit stadje de rust te ondergaan, die er nog
heerscht...
Foto’s I.P. en R.S. (6)
I
f
li
Alle rechten van tekst en Illustratie voorbehouden. Nadruk verboden
IE
I f
li
IÉ
I
ii
-
r
ft
I j
li
ii
-
A
