De tentoonstelling „Der Soldat in Holland”
1941.
Woensdag 15 October.
No. 13006.
VERDUISTEREN
EUROPA OP ALLE FRONTEN
IN TOTAAL IN HET OOSTEN MEER DAN 3 MILLIOEN
GEVANGENEN GEMAAKT
VICTORIE DUITSCHLAND WINT VOOR
Ingesloten Sovjet-strijdkrachten bij
Wjasma definitief vernietigd
DE BESLISSING IN HET
OOSTEN
Wjasma door de bolsje
wieken in brand gestoken
over
Vrouwen
Het
Churchill weigert verklaring
het Oostelijke front
succes van het Italiaansche
torpedoluchtwapen
Vele goede inzendingen
Britsche vliegtuigen boven
Duitschland
Telefoon 116300 (zeven lijnen) G,ro No'12500
„Onze oorlogsinvaliden, nu
en straks”
De Amerikaansche hulp aan
de Sovjets
Vergeefsche vijandelijke
doorbraakpogingen
en kinderen verlaten
Moskou
tasjkof
TWER
Kimy
RZJE
MOSAI
JA5MA
NGA
ie
INITSJI
SOE
Ljudmow
RO6LAW
BJEb
BRJANSK
OREL
Khnzy
MZENSK1
JEFREMKOl
0 50 10o
km -
HAAGSCHE
•f
COURANT
I
I
PRUS DER ADVERTENTÏÊN:
PRIJS DEZER COURANT:
V
ke betrekking hebben op het uitoefenen
bij
VAR
De omgeving van Moskou
Voor ’«-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd. met „Kikeriki",„De Nieuwste Mode”.
„Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” 3.15. Franco per post met Mode
blad ƒ4.20, zonder Modeblad ƒ3.95. Buitenland ƒ9.45. Landen waarop het
verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.35 p. kw. Bij postkantoren
tegen de geldende goedgek. abonn.prijzen. Afz nummers 5 ct., fr. p. post 10 ct
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 14 October. Het Opperbevel van
de Weermacht maakt bekend:
De strijdkrachten van den tegenstander, die in de omgeving van Wjasma zijn
ingesloten, zijn thans definitief vernietigd. Ook in de omsingelde gebieden
rondom Brjansk schrijdt de ontbinding van den vijand onophoudelijk voort.
Het aantal in dezen geweldigen dubbelen slag gemaakte gevangenen is in
middels tot boven de 500.000 gestegen. Het totale aantal der Sovjet-gevange-
nen, die sedert het begin van den veldtocht in het Oosten zijn gemaakt, is
reeds thans tot ver boven de 3 millioen gestegen.
vrijwillige
kinderen
verplicht
lus” is in de nabijheid van Newfoundland J
vonden. De overlevenden kwamen volko
men uitgeput in Potan Delgada aan, van
waar zij door de Carvalho Araujo naar
Lissabon werden overgebracht.
Fransch visschersvaartuig
opgebracht
Het Fransche visschersvaartuig „Ange-
BRITSCH SLAGSCHIP EN KRUISER
BIJ ALEXANDRIË GETROFFEN
Het succes van het Italiaansche torpe-
do-luchtwapen, waarbij een Engelsch
slagschip en een Engelsche kruiser tref
fers kregen, is volgens nadere berichten
behaald op nauwelijks 35 k.m. afstand
van Alexandrië, meldt het D.N.B. uit
Rome. De aanvallende tprpedoyliegtuigen
hebben dus een groote actieradius.
De torpedo's Werden van een af
stand van 800 m. van geringe hoogte ge
lanceerd. Het slagschip werd midscheeps,
ongeveer op een derde van het achter
schip, getroffen. De zware kruiser kreeg
midscheeps een voltreffer, zoodat hij ter;
stond snelheid verloor en zware slagzij
maakte^ Naar verder bekend wordt, was
de Engelsche formatie reeds des ochtends
door de geregelde Italiaansche luchtcon-
tróle, ondanks het slechte weer en de
laaghangende wolken en nevels, ontdekt
en gemeld. Bij dezen weerstoestand kon
de formatie even oYer 13 uur zoozeer bij
verrassing worden aangevallen, dat de
Engelsche afweer eerst enkele seconden
voor het neerwerpen der torpedo’s op
trad. Zonder herkend te zijn waren de 3
Italiaansche vliegtuigen in een wolken
laag de Egyptische kust genaderd om
eerst na een curve op de terugvlucht
den aanval te ondernemen. Deze mislei-
dingsmanoeuvre gelukte volkomen, aange
zien de Engelschen het blijkbaar onmoge
lijk achtten, dat de uit de richting van
Alexandrië komende toestellen vijande
lijke machines waren. Hoe volkomen ge
slaagd de verrassing was, blijkt tenslotte
ook uit de .omstandigheid, dat de Italiaan
sche aanval op geen enkele wijze door
Engelsche jagers werd gestoord.
Britsche schipbreukelingen in
Lissabon aangekomen
Hedenmorgen werd in de Gothische zakl
van het gebouw Kneuterdijk 20 de ten
toonstelling „Der Soldat in Holland",
welke op initiatief van den bevelhebber
der weermacht in Nederland, den generaal
der vliegers Fr. Christiansen, gehouden
wordt en onder diens bescherming staat,
geopend met redevoeringen van den chef
van den generalen staf, General-major
Schwabedissen en van den Rijkscommis-
saris Rijksminister dr. Seyss Inquart. -
General-Major Schwabedissen heeft na
mens den bevelhebber der Weermacht in
Nederland, den generaal der vliegers Fr.
Christiansen, die verhinderd was door
drukke ambtsbezigheden, de gasten ver
welkomd en gewezen op de beteekems
van de tentoonstelling. Zij is vooY de le
den van de Weermacht een aansporing
tot kunstzinnige werkzaamheid geworden.
Men besteedde zoo zijn vrijen tijd op juis
te wijze en leerde land en volk beter
kennen en begrijpen. De tentoonstelling
toont ons de schoonheid van Nederland;
de Nederlander zal uit het ingezonden
werk zien, dat de Duitsche soldaat begrip
heeft voor land en volk. Op deze wijze
kan de band, die Nederland bindt met de
Duitsche Weermacht versterkt worden,
aldus spr.
Het ligt in de bedoeling, dat de inge
zonden werken later ook tentoongesteld
worden in Duitschland, zoodat men daar
kan zien hoe de Duitsche soldaat in Ne
derland leeft ep werkt.
De jury, bestaande uit Oberregierungs-
baurat Geissler, prof. Wehofsich en Ge-
freiter dr. Müseler, heeft een moeilijke
taak gehadde 55 beste werken voor
prijstoekenning te kiezeij uit de meer dan
tienduizend inzendingen van soldaten der
weermacht. SS., politie en dienstvakken
bij het Rijkscommissariaat. Voor de wijze
waarop zij die taak heeft verricht, bracht
spreker haar namens den weermachts-
bevelhebber zijn hartelijken dank.
De rijkscommissaris opende de tentoon
stelling met een korte toespraak, waarin
In den afgeloopen nacht heeft een ge
ring aantal Britsche bommenwerpers boven
Zuidwest- en Zuid-Duitschland gevlogen.
Op enkele steden werden een gering aan
tal brand- en brisantbommen neergewor
pen, waardoor onbeteekende materieele
schade werd aangericht. Volgens de lot
dusver ontvangen berichten werden twee
der aanvallende bommenwerpers neerge
schoten, meldt het D.N.B.
Engelsche bommen op Boulogne
Naar te Vichy officieel wordt meege
deeld, is Boulogne sur Mer op 13 dezer
tweemaal door Britsche vliegtuigen ge
bombardeerd en wel om 13 uur en ver
volgens om 22 en 23 uur. De bombarde
menten veroorzaakten 15 dooden en 37 ge
wonden. In het district St. Omer werden
bij een bomaanval ?an Britsche vliegers
7-
Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
BUREAUXWAGENSTRAAT 35—37
Bijkantoor: Sohevenlngen, Kelzerstr. 319, Tel. «50310; Filialen: R|Jswija
Kantoorboekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461, Voorburg, Boekhan.
del H. E. G. Ruys, Heerenstr. 124, Tel. 778038; N.V. Kantoorboekh. Th. J.
de Konlng, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Beten Jr., There-
siastr. 108a, Tel. 772444: Boekh. E. O. Couvée, van Hoytemastr. 66. Tel. 721187
□e Oostelijke grenzen van de
Sovjet-Unie.
Het blad van de interventionisten, de
.Jfew York Post” bepleit een in de afge
loopen dagen in de Amerikaansche pers
meermalen besproken gemeenschappelijke
Engelsch-Amerikaansche garantie voor de
Oostelijke grenzen van de Sovjet-Unie en
stelt voor, dat men Japan op ondubbel
zinnige wijze meedeelt, dat, wanneer het
de Siberische grens overschrijdt de Ame
rikaansche vloot de Japansche vloot zal
vernietigen.
De „New York Journal American" doet
een aanval op de Engelsche arbeiderspartij
als gevolg van den eisch van dep Labour-
afgevaardigde Shinwell om in het Westen
een nieuw landfront te vormen en ver
klaart, dat de meeste „oorlogsfouten” ver
oorzaakt zijn door de onverstandige
eischen van Labour. Amerika is hierbij
geïnteresseerd, omdat het door Roosevelt
dagelijks meer en meer bij den oorlog be
trokken wordt Deze ultra-radicalen, com
munisten en bolsjewieken moeten terzijde
gesteld worden. Zij hebben in Spanje
evena Is in Frankrijk een vreeselijken chaos
veroorzaakt Hetzelfde geldt in nog ster
kere mate voor de Sovjet-Unie. Men mag
niet toelaten, dat zij ook Engeland en
Amerika gaan betrekken in hun vernieti
gende politiek.
Van 1—5 regels 1.75. Iedere regel meer tot 10 regels 45 ct, daarna iedere regel
meer 50 ct. Reclames 95 ct per regel. Bewijsnummers 5 ct fr. p. post 10 ct-
Incasso binnen de stad 5 cent buiten de stad volgens posttarief. Bij
vooruitbetaling: Kleine Advertenties 95 ct; Dienstaanbiedingen 75 ct
Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct meer.
hij zeide gaarne zijn medewerking te heb
ben willen verteenen, omdat hij in de ten
toonstelling een onderdeel ziet van den
hem door den Führer gegeven opdracht
alles te doen wat de taak der weermacht
kan verlichten en de verhouding tusschen
het Nederlandsche volk en den Duitschen
soldaat kan verbeteren. Spreker herinner
de aan den strijd 1914/1918 en merkte op,
dat de omstandigheden destijds zooveel
moeilijker waren dan zij thans zijn, nu de
Duitsche soldaat zeker is van de over
winning en hij met geheel zijn hart zich
in zijn vrije uren aan ontspanning, als die
waarvan hier de beste resultaten zijn bij
eengebracht, kan geven.
Hierna maakten de aanwezigen een rond,
gang door de tentoonstelling.
Zij bestaat uit schilderijen, teekenrtogen,
caricaturen en foto's. Een blik m het
prospectus doet reeds zien wat de Duit
sche soldaten in ons tand bijzonder ge
troffen heeft: Kteederdrachten en karak
teristieke koppen van visschers en boeren,
de typisch Nederlandsche grachten, met
een bruggetje, een paar boompjes en wat
oude patriciërshuizen, de kaasmarkt te
Alkmaar, haven- en stadsgezichten, ons
natuurschoon karakteriseerende landschap
pen, enz.
Een rondgang door de tentoonstelling
toont, dat de inzenders ook volledig begrip
hebben gehad van hetgeen zij met het
penseel of het foto-apparaat hebben
vastgelegd. Met groote zorgvuldigheid en
kunstzinnigheid hebben de Inzenders hun
objecten uitgezocht. Het resultaat van
hun werk is uitstekend te noemen, zoodat
het ook voor Nederlanders, die het eigen
tand door en door kennen de moeite
loont deze tentoonstelling te bezoeken.
Behalve werk, dat geïnspireerd is <>p Ne
derlandsche grachten enz., is er ook werk
dat „uit eigen keuken" afkomstig is. We
bedoelen schilderijen, teekeningen en fo
to's van het soldatenleven. Ernst en luim
wisselen elkaar hier af. Naast beelden, die
over den „dienst" gaan, zagen we een
aantal caricaturen op het soldatenleven,
die getuigen van geest en originaliteit.
De reeks'van berichten over elkaar snel
opvolgende verbluffend omvangrijke suc
cessen van de Duitsche weermacht en haar
medestrijders in het Oosten is thans weer
verlengd met de melding van de defini
tieve vernietiging van de in de omgeving
van Wjarzjma ingesloten Sovjet-troepen
en de voortschrijdende ontbinding van de
bolsjewistische scharen in de omsingelde
gebieden rond Brjansk. Het aantal in de
zen geweldigen dubbelen slag gemaakte
gevangenen is inmiddels tot boven het half
millioen gestegen, het totaal aantal Sovjet-
gevangenen sedert het begin van den veld
tocht in het Oosten reeds tot ver boven
de drie millioen.
Deze nieuwe krijgsverrichtingen gaan in
omvang nog uit boven die bij Kief, welke
reeds een in de wereldhistorie tevoren nog
niet bekende afmeting vertoonden. Gezien
het bloedige karakter van den strijd bij
bovengenoemde plaatsen, kan met zeker
heid worden aangenomen, dat het aantal
gedoode bolsjewisten het dubbele van dat
der gevangenen bedraagt, zoodat de ver
liezen ontstellend groot zijn. Het Engel
sche blad „Sunday Times” concludeert, dat
men den toestand in het Oosten met het
•woord ernstig nog te mild beoordeelt.
Volgens mededeelingen zouden de bols
jewisten in linies van 15 a 16 man dik zich
tegen de Duitschers hebben geworpen en
zouden vrouwen en zelfs knapen van 12 en
13 jaar aan den wanhopigen strijd hebben
deelgenomen. Ook het in brand steken
van een heele stad, zonder rekening te
houden met de eigen bevolking, wijst op
een wel zeer roekeloos omspringen met
menschenlevens
Naar de Führer en opperbevelhebber
van de Duitsche weermacht in zijn jongste
rede en zijn dagorder heeft geconstateerd,
kan de strijd in het Oosten worden be
schouwd als reeds beslist ten gunste van de
Duitschers en hun medestrijders, waarmee
een militair succes van ongekenden om
vang en wereldhistorische beteekenis is
bereikt.
In dit verband wordt met nadruk gewe
zen op het groote verschil, in geestelijk
opzicht, tusschen beide partijen, niet alleen
wat betreft de leiding, die aan Duitsche
zijde een voorop gesteld plan systematisch
1 voltrekt, terwijl aan den anderen kant een
chaos schijnt te heerschen; maar ook ten
aanzien van de individueele strijders. Hier
stelt men de intelligentie van den Duit
schen soldaat en in het algemeen 'culturis-
me tegenover barbarisme aan de andere
zijde en wijst op het groote overwicht van
het eerste.
De voortreffelijke geestelijke eigenschap
pen van den Duitschen soldaat blijken
o.m. duidelijk uit het belangrijke werk
van de voortrekkers, die in betrekkelijk
kleinen getale met succes tegen hun zoo
veel talrijker vijanden opereeren.
Vooral aan dit geestelijke en cultureele
overwicht wordt het toegeschreven, dat de
weermacht van een volk van 90 millioen
die van een volkenconglomeraat van on
geveer 180 millioen, het dubbele dus, af
doende kan verslaan, hetgeen te grooter
beteekenis heeft als men rekening houdt
met de verrassend goede materieele uit
rusting van de Sovjet-legers, waarvan ook
Hitler heeft gewaagd, wijzende op het
groote gevaar, waaraan Europa zou hebben
bloot gestaan als de Duitsche weermacht
niet tegen de dreigende invasie in Europa
uit het Oosten tijdig was opgetreden.
het blad vast en vervolgt „de onderhan-
delingen duren voort, maar men heeft den
indruk, dat een ontspanning pp het oogen-
blik althans, nog niet te verwachten is”.
Inzake de transporten naar Wladi-
wostok heeft de Japansche minister van
buitenlandsche zaken. Tojoda, de aandacht
van de Sovjet-Unie en van de Vereenigde
Staten op de volgende punten gevestigd
1. Het transport van het Amerikaan
sche materiaal naar de Sovjet-Unie door
Straat Tsoegaroe en Straat Tsoesjima
staat gelijk met het transport door Japan
sche wateren.
2. Japan, als deelgenoot van het drie-
mogendhedenpact, kan deze handelwijze
niet over het hoofd zien, aangezien de
Amerikaansche leveringen voor het bols
jewistische leger in het Verre Oosten tegen
Japan gebruikt zouden kunnen worden.
BRITSCHE EN SOVJETTROEPEN
VERLATEN TEHERAN
Volgens een bericht van Associated
Press uit Teheran heeft het Britsche ge
zantschap daar medegedeeld, dat de En
gelschen en de Sovjets zich bereid ver
klaard hebben hun troepen uit Teheran
terug te trekken. Het bolsjewistische
hoofdkwartier zal verhuizen naar Tabris.
dat 60 mijl ten Zuiden van de Kaukasus-
grens ligt. Op 50 mijl van Teheran zullen
de eerste afdeelingen infanterie gelegerd
worden De Engelsche strijdkrachten zul
ten op ongeveer 200 mijl van de hoofd
stad in garnizoen gaan.
De nieuwe sjah van Iran is, volgens
een Reuterbericht. ontheeen vin zijn
plichten als opperste bevelhebber van het
leger. Ook het opperbevel over de gen
darmerie. dat tot dusver door den sjah
werd gevoerd, is hem ontnomen.
Radio-Teheran deelt mede, meldt het
D.N.B., dat het onder de huidige omstan
digheden en met het oog op den troons
afstand van den voormaligen sjah en zijn
vertrek uit Iran noodzakelijk was, dat de
nieuwe sjah deze functies opgaf. De pa
ragrafen van de grondwet van 1924, wel
ke betrekking hebben op het uitoefenen
van deze functies door den sjah, zijn bui
ten werking gesteld.
DE VLIEGTUIGINDUSTRIE IN DE
VEREENIGDE STATEN
In de New York World Telegramm” be
gint de correspondent van het Scripps-
Howard concern, Walter Leckrone, een
artikelenreeks over de vliegtuigindustrie
in de Vereenigde Staten. Hij verklaart
allereerst, dat de Vereenigde Staten on
voldoende vliegtuigen hebben om een oor
log te voeren. Noch in kwantiteit, noch in
kwaliteit is de luchtmacht uitgerust voor
den strijd tegen een tegenstander van be
teekenis. Er zijn slechts een handvol
eerste klas jachtvliegtuigen en nog min
der eerste klas bommenwerpers bij de
luchtmacht der Vereenigde Staten in
actieven dienst. De aflevering van Ame
rikaansche oorlogsvliegtuigen aan Groot-
Brittannië is op grond van officieele be
richten onbeteekenend, ofschoon het de
helft of meer der geheele productie van
de Vereenigde Staten is. De totale sterkte
der luchtmacht van leger en vloot is onge
veer 6000 vliegtuigen. Maar het aantal
werkelijk eerste klas vliegtuigen, dat in
de voorste linie voor den modernen oor
log geschikt is, bedraagt slechts „honder
den”, niet „vele honderden”. De meeste
van de bovengenoemde 6000 toestellen zijn
lesvliegtuigen en verouderde modellen als
mede onvoldoende uitgeruste vliegtuigen.
2 kinderen gedood en 4 andere kinderen
ernstig gewond. Bovendien werd een vol
wassene licht gekwetst. In een ander
district werden bij een bomaanval van
Britsche vliegers 1 persoon gedood en 2
anderen gewond.
Groot deel van de beste Engelsche
vliegers gevallen
Een der beste Engelsche vliegers luite
nant R. S. E. Aldridge, is tijdens een
luchtgevecht door Duitsche jagers neerge
schoten. Bij haar mislukte aanvallen op
de kust van het Kanaal verliest de Brit
sche luchtmacht een groot deel van haar
beste vliegers, zoo constateert men in
Duitsche militaire kringen, meldt het
D.N.B. Ook de aanvulling met Canadee-
sche, Australische, Nieuw-Zeelandsche en
Amerikaansche vliegers kan het feit niet
wegnemen, dat de Britsche piloten met
rijpe ervaring niet vervangen kunnen
worden door de snel in dienst gestelde
nieuwe vliegers. Zoo verklaarde een naar
Amerika teruggekeerde Amerikaansche pi
loot, dat 20 Amerikaansche vliegtuigbe-
stuurders gebruik gemaakt hadden van
hun recht om weer uit de Britsche lucht
macht te treden. Zij hadden gedacht in
de Duitsche jagers tegenstanders van mid
delmatige sterkte voor zich te hebben,
maar bij de eerste ontmoeting met de be
manningen van de Messerschmitts 109
deden zij heel andere ervaringen op. Wan
neer de Amerikanen wisten, aldus deze
Amerikaansche piloot, hoe sterk Duitsch-
land’s positie is, zouden geen Amerikaan
sche vliegers zich meer voor de Britsche
luchtmacht aanmelden.
door de Engelschen opgebracht, naar het
persbureau Afip meldt. De „Angelus"
heeft een tonnage van 338 en een be
manning van 34 koppen.
HET JAPANSCHE PROTEST TE
MOSKOU EN WASHINGTON
De woordvoerder van de Japansche re-
geering heeft gisteren medegedeeld, dat
noch Moskou, noch Washington tot dusver
geantwoord hebben op het nieuwe protest
van Japan inzake de verscheping van oor
logsmateriaal voor de Sovjet-Unie naar
Wladiwostok.
De „Tokio Nitsji Nitsji” wijdt in een
hoofdartikel aandacht aan den huidigen
toestand in de Stille Zuidzee en de betrek
kingen tot Amerika. „Ondanks de hervat
ting van een beperkt scheepsverkeer tus
schen ons land en de Vereenigde Staten,
is de toestand nog steeds delicaat”, stelt
v. 6.46 aar nam. tot 8.06 aar v.m.
M a a n: 15 Oct. onder 4.24 uur nam.
16 Oct. op 2.36 u. v.m. onder 4.55
uur nam. I
Nachtdienst DOKTERS: Tusschen
10 u. n.m. en 7 u. v.m.: No. 394920.
Ziekenfondsleden de volharding:
No. 116364; zg. Stadspatiënten No. 49 I
FINSCH 8CHH» ONDER ENGELSCHE
VLAG GETORPEDEERD
Naar het Finsche ministerie van bui
tenlandsche zaken bekend maakt, is het
voormalige Finsche koopvaardijschip
„Margaretha”, dat de Engelschen destijds
naar Gibraltar gebracht hadden, op een
reis van Gibraltar naar Engeland onder
Engelsche vlag getorpedeerd en gezon
ken. De bemanning, o.w. 8 Finnen, werd
gered.
ZWITSER8CH PROTEST TE LONDEN
Van officieele Zwitsersche zijde wordt
bevestigd, dat het resultaat van het on
derzoek heeft uitgewezen, dat de bij het
dorp Buwil in het kanton Thurgau neer
geworpen bommen van Engelsche her
komst zijn. Voorts wordt medegedeeld,
dat 3 dooden en 4 gewonden gevallen zijn
De Zwitsersche gezant te Londen heeft
opdracht ontvangen bij de Britsche re
giering te protesteeren, vergoeding te
eischen voor de aangerichte schade en
schadeloosstelling voor de verwanten der
slachtoffers. 1
collega’s in de gelegenheid te
spoedig een aanklacht te doen
Cburehill weee dit van de hand en ver
klaarde, geen redenen te zien waarom
zooiets zou worden gedaan.
Naar Reuter van bevoegde zijde ver
neemt zal Churchill in de volgende bij
eenkomst van het Lagerhuis niet spreken
over den toestand aan het Sovjetfront
Kroonstad bestookt. Op een groote
vrachtboot werd een voltreffer geplaatst,
het schip bleef stuurloos liggen.
Tass geeft de ontruiming van
Brjansk en Wjasma toe
United Press meldt uit Londen: In een
communiqué van Tass wordt de ontrui
ming van Brjansk en Wjasma door de
Sovjettroepen toegegeven.
Naar de Engelsche berichtendienst
meldt, heeft Churchill gisteren in het La
gerhuis geweigerd een verklaring over
den toestand aan het Oostelijke front af
te leggen. De premier was van meening,
dat men dit liever aan het Sovjet-opper-
bevel moest overlaten, dat den groeten
slag leidt „Ik matig mij niet aan onder
de huidige omstandigheden iets aan de
rapporten van het sovjetopperbevel toe
te voegen.” De afgevaardigde Shin-
well vroeg daarop, of 4 de premier
kennis droeg van het feit dat in het ge
heele land aanzienlijke ongerustheid be
staat. Churchill gaf een ontwijkend ant
woord. Hij verklaarde geen voorstander
te zijn van een discussie over deze aan
gelegenheid op het huidige moment, het
zij in het openbaar, hetzij in geheime zit
ting. Tusschen den Labourafgevaardigde
Bevan en Churchill is het in verband met
de bespreking van den tegenwoordigen
toestand tot een conflict gekomen. Bevan
vroeg den ministerpresident hem en,zijn
stellen
hooren.
Max Blokzijl spreekt hedenavond van
19.45 tot 20 uur voor de microfoon van
den Nederlandschen Omroep (Hilver
sum II) over „Onze oorlogsinvaliden
nu en straks”.
De eergisteren door Roosevelt afgelegde
verklaring,, dat zoo snel mogelijk mate
rieele hulp aan de Sovjet-Unie zal wor
den geleverd, wordt in politieke kringen
te Washington over het algemeen slechts
beschouwd als een opmonterende geste.
Zelfs Clapper zeide voor de radio, dat
een of andere doeltreffende hulp niet on
middellijk aan de bolsjewistische troepen
kan worden geleverd. Zij moeten Moskou
verdedigen met wat zij zelf hebben.
Andere commentaren herinneren aan
het telegram, dat Roosevelt op 15 Juni
1940 aan den Franschen minister-presi
dent Reynaud heeft gezonden en waarin
hij eveneens verzekerde, dat de Ameri
kaansche regeering vliegtuigen, stukken
geschut en munitie voor zoover maar
eenigszins mogelijk aan Frankrijk zou le
veren en dat deze leveringen zouden wor
den voortgezet, zoolang Frankrijk tegen
stand zou bieden. Acht dagen later was
Frankrijk verslagen.
Naar het D.N.B. verneemt, hebben
de bolsjewieken de stad Wjasma voor
hun aftocht in brand gestoken
de steenen gebouwen lieten zij in de
lucht vliegen. Daarbij hebben zij niet
de minste rekening gehouden met de
burgerbevolking, onder wie talrijke
slachtoffers zijn gevallen. In talrijke
straten staan nog slechts verkoolde
muren en fundamenten, terwijl de
lichte houten en leemen huizen vol
komen weggebrand zijn. Bijna alle
straten waren door de bolsjewieken
in allerijl ondermijnd. Talrijke vrou
wen en kinderen zijn, onbekend met
het gevaar der mijnen, daarover heen
geloopen en het slachtoffer geworden
van de ontploffingen. Het grootste
deel der mijnen en talrijke ladingen
springstoffen en helsche machines zijn
intusschen door Duitsche pioniers op
geruimd.
In aanvallen op de Duitsche stellingen
die hun zware verliezen opleverden
hebben de bij Brjansk en Wjasma inge
sloten strijdkrachten der Sovjets steeds
weer geprobeerd door den Duitschen ring
heen te breken. De gebrekkig uitgeruste
bolsjewieken werden door hun politieke
commissarissen het verderf ingejaagd. Op
verscheidene plaatsen gaven geheele ba
taljons en regimenten zich over of sloten
zich aan bij de naar het Westen trek
kende colonnes krijgsgevangenen.
Ook de in Leningrad ingesloten Sovjet
troepen richten zich in kanslooze en
vergeefsche uitbraakpogingen te gronde.
Met gebruikmaking van alle beschikbare
strijdkrachten trachtten de bolsjewieken
steeds weer opnieuw den nauwen ring
der Duitsche troepen te verbreken. Be
halve zware materieele verliezen hebben
zij ook groote verliezen aan menschen
levens geleden.
In alle sectoren vah het front tusschen
Ilmenmeer en Zee van Azof hebben de
Sovjets alle eenigszins beschikbare reser
ves tegen de Duitschers in den strijd’ge
bracht. De Duitsche soldaten stieten bij
hun opmarsch op tal van plaatsen aan
het front op ijlings ontboden colonnes
arbeiders, bouw-bataillons, formaties fa-
brieksbescherming en gebrekkig afge
richte en uitgeruste garnizoenstroepen.
Tal van zeer gemengde formaties, die op
nieuw waren samengesteld uit overblijf
selen van infanterie-, artillerie- en pant-
serafdeelingen, zijn door de Duitschers
opnieuw verslagen.
Leningrad en Kroonstad onder
het vuur van de zware Duit
sche artillerie
Zware Duitsche artillerie heeft Maan
dag weer met succes schepen in de haven
en op de reede van Leningrad en bij
United Press meldt uit Moskou, dat de
evacuatie van kinderen en van de niet in
de bewapeningsindustrie arbeidende
vrouwen thans op regeeringsbevel is be
gonnen „om menschenverliezen te voor
komen en de kinderen tegen de psychi
sche uitwerking van de bombardementen
te beschermen”. Reeds sedert het begin
vond een
vrouwen en
plaats. Thans is - deze echter
gesteld.
De verdediging van Moskou
Volgens een bericht uit Londen in „Gö-
teborgs Posten” zijn in Moskou wapens
uitgereikt aan de burgerbevolking, en
niet alleen aan de mannen, maar ook aan
de vrouwen. In de straten van Moskou
worden barricades opgeworpen. Artillerie
en afweergeschut zijn op pleinen in Mos
kou opgesteld en op de hoeken van stra
ten, op de huizen en de barricades zijn
machinegeweren geplaatst Treinen met
geëvacueerde vrouwen en kinderen blij
ven van de Moskousche stations vertrek
ken.
VERSPREIDE BERICHTEN
De Führer heeft den koning van Af
ghanistan op diens verjaardag een telegra-
fischen gelukwensch doen toekomen.
Het Comité voor hulpvérleening, dat
onder bescherming staat van het Zwitser
sche Roode Kruis, deelt mede: Het comité
heeft zich ten doel gesteld de humanitaire
taak van Zwitserland te verwerkelijken.
In verband hiermede is besloten, dat op
15 October als eerste daad van hulpver-
leening een missie van geneesheeren het
land zal verlaten om aan het Oostelijke
front in naam der menschelijkheid dien
sten te verrichten. In totaal vertrekken 31
geneesheeren en 30 verpleegsters naar het
Oosten.
Gezant dr. Clodius is gisteren uit
Ankara met de leden zijner delegatie te
Sofia aangekomen.
De nieuwe Iraksche minister-presi
dent en minister van landsverdediging,
Noeri Said, is zijn ambtsperiode begonnen
met het doen arresteeren van eenige Irak
sche officieren, die zich niet kunnen ver-
eenigen met het onder Britsche contróle
stellen van het Iraksche leger.
De vroegere president van Panama,
Arias, is te Cristobal in de Kanaalzone
aangekomen. De nieuwe Panameesche re
geering verlangde, dat hij een document
zou teekenen, waarin verklaard wordt, dat
hij vrijwillig is afgetreden, doch Arias
weigerde
Te Singapore is het Engelsche stoom
schip Anhui” aangekomen met ruim 100
uit Japan geëvacueerde Engelsche onder
danen aan boord, die op weg zijn naar
Australië en Nieuw-Zeeland.
Bij de Zuidkust van het eiland Scho
nen zijn, naar het Zweedsche Telegraaf
Agentschap meldt, gisteren het Deensche
stoomschip „Sonita” en het Zweedsche
'stoomschip „Sojan” met elkander in bot
sing gekomen. Eerstgenoemd schip zonk
binnen een minuut Van de uit 25 per
sonen bestaande bemanning konden
slechts 4 man worden gered.
Met het Portugeesche stoomschip
„Carvalho Araujo” zijn 80 schipbreuke
lingen der Engelsche koopvaardijschepen
„Cantecler”, „John ChoH” en „Bretagne”
in Lissabon aangekomen. Genoemde sche
pen zijn op 100 mijl van de Azoren door
duikbooten tot zinken gebracht, aldus het
D.N.B. De schipbreukelingen verklaarden,
dat 20 opvarenden den dood hadden ge-
Lljk van Lenln naar Oeral
overgebracht?
De correspondent der Hearstbladen te
Sjanghai, von Wiegand, meldt, dat de
bolsjewieken hot lijk van Lenin, dat op
het Roode plein te Moskou in een mauso
leum was opgebaard, vandaar hebben
weggevoerd, waarschijnlijk naar den Oeral.
Britsche soldaten te Archangelsk
U.P. meldt uit Londen: Naar men hier
verneemt zijn eenige honderden Britsche
soldaten in Archangelsk aangekomen. De
aanwezigheid dezer soldaten is blijkbaar
de oorzaak, zoo zegt men hier, voor de in
de Scandinavische landen verbreide ge
ruchten over de aankomst van een
Britsch expeditieleger in Archangelsk.
sche uitwerking
e» tincntiarmnn”
van den oorlog
evacuatie van