Na
één
jaar Winterhulp-
Nederland
No. 18007.
en
Directeur-generaal Piek legt rekening
verantwoording af
jffi? X»"* ff g 5.
1941.
Donderdag 16 October.
VERDUISTEREN
van
Dubbele veldslag bij Brjansk en Wjasma
nadert zijn einde
Militaire oorlogs
slachtoffers
1 jaar Winterhulp:
Ontvangen: 7.200.000
Uitgekeerd: 6.144.000
GEEFT AAN
WINTERHULP
Bloedige verliezen van
bolsjewieken
Doorbraak door de ver
dedigingslinie
Odessa
VICTORIE DUITSCHLAND WINT VOOR
EUROPA OP ALLE FRONTEN
de
BIJEENKOMST IN PULCHR1-STUD10
Beraadslagingen te Tokio
Rede van dr. Göbbels
Hun maatschappelijke positie
wordt gegarandeerd
Verduister met zorg:
slordigheid kan noodlottig zijn.
TWEEDE JAAR VAN ACTIE
INGEZET
Koopt een wapen
Telefoon 116300 (zeven lijnen) - Giro No. 12500
Lfe directeur-generaal van de Winterhulp Nederland ojient de 2e
Winterhulp-actie voor geheel Nederland. Overzicht van de druk
bezochte bijeenkomst (Polygo&n-Meyer)
Tijdens de rede van den secretaris-gesieraal van hei departement van
Binnenlandsche Zaken, nir. dr. K. J. Frederiks (Poiygoan-Meyar)
Engelsche vliegtuigen boven
Duitschland
„Onze oorlogsinvaliden,
nu en straks”
De stad staat in brand
De Sovjet-regeering naar Kazan
NS
De ernstige toestand van de Sovjets
De balans van
COURANT
HAAGSCHE
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
PRIJS DEZER COURANT:
V
alle Sala-
Bede mr. dr. K. J. Frederiks
bezochte
van
den genomen.
slagen
dat de
Voor ’«-Gravenhage bij vooruitbet per 3 mnd. met „Kikeriki", „De Nieuwste Mode”
„Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” f 3.15. Franco per post met Mode
blad f 4.20, zonder Modeblad f 3.95. Buitenland f 9.45. Landen waarop het
verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is f 7.35 p. kw. Bij postkantoren
tegen de geldende goedgek. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct, tr. p. post 10 ct
de
hun
opdat de nood bij behoeftige landgenoo-
ten bestreden kan worden. Op 17 en 18
October zal Winterhulp Nederland daartoe
de wapens (van de provinciën en de stad
Amsterdam) ten verkoop aanbieden.
thans
verleden
in posi-
zonder
ramp.
Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
BUREAUXWAGENSTRAAT 35 37
Bijkantoor: Scneveningen, Kelzerstr 319, lei. o5U3iü; Filialen: Rijswijk
Kantoorboekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461, Voorburg, Boekhan
del H. E. G. Ruys, Heerenstr. 124, Tel. 778038; N.V. Kantoorboekh. Th. 4.
de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Beters Jr., There*
siastr. 108a. Tel 772444: Boekh. E. O Couvée, van Hoytemastr. 66. Tel. 721187
e
dat pand
i aan de
die de traditie
ik die hou-
BRITSCH SCHIP TOT ZINKEN
GEBRACHT
Bij het tot zinken brengen door Duit-
sche duikbooten van het Britsche stoom
schip „Petrel” zijn 178 opvarenden om
het leven gekomen, meldt het A.N.P. uit
Lissabon
Van 1—5 regels 1.75 iedere regel meer tot 10 regels 45 ct, daarna iedere regel
meer 50 ct. Reclames 95 ct per regel. Bewijsnummers 5 ct fr. p. post 10 ct.
Incasso binnen de stad 5 cent buiten de stad volgens posttarief. Bij
vooruitbetaling: Kleine Advertenties 95 ct; Dienstaanbiedingen 75 ct -•
Advertentiën waarin voorkomt ..Brieven aan het bureau van dit blad” 10 et meer.
KONOJE BIJ OEN KEIZER
De eerste minister, Konoje, heeft gis-
termjddag na een audiëntie bij den kei
zer, geconfereerd met den lordgrootzegel-
bewaarder markies Koitsji Kido en luit-
generaal Soezoeki. den voorzitter van het
kabinetsbureau voor het ontwerpen van
plannen. Naar verluidt hebben de drie
staatslieden gesproken over een „ern-
zeggen. Voorts neemt
dat de omsingeling
Vereenigde Staten
een nieuw
betrekken
de *Sovjet-Unie bij
maatregelen in Japan
Twee keizerlijke decreten bepalen, dat
alle scholieren van instellingen van hoo-
ger onderwijs en universiteiten in Japan
hun studies op de scholen, resp. univer
siteiten, drie maanden vroeger dan nor
maal zullen beëindigen, om. voorzoover
hun leeftijd en gezondheidstoestand dit
toelaten, in de weermacht te worden op
genomen of hun krachten anderszins in
dienst van de natie te stellen. Door dezen
maatregel wordt, naar uit een officieele
mededeeling blijkt, rekening gehouden
met dan bijzonderen toestand, waarin Ja
pan zich op het oogenblik bevindt.
Een andere bepaling voorziet in de in
schakeling van alle mannelijke en vrou
welijke arbeidskrachten en wel van vrou
wen in den leeftijd van 16 tot 25 jaar,
behalve de gehuwde vrouwen, en van alle
mannen tusschen 16 en 19 jaar, daar op
verschillende gebieden, vooral in de voor
de nationale verdediging belangrijke tak
ken van industrie, een gebrek aan ar
beidskrachten bestaat
ua Japansohe ambassade te
Moskou
Het Japansche ministerie van buiten-
Landsche zaken heeft vandaag van de Ja
pansche ambassade te Moskou een tele
gram ontvangen, waarin wordt medege
deeld, dat de Japansche ambassade door
den Sovjet-commissaris van buitenland-
sche zaken telefonisch is verzocht, voor
bereidingen te treffen voor het vertrek
uit Moskou vóór Woensdagavond. Het
doel van de reis is nog niet opgegeven.
‘I 111
Mundjarvien Lahti door Fin-
sche troepen ingenomen
Het Finsehe frontbericht van gister
avond meldt, dat het plaatsje Mundjar
vien Lahti in het Noordelijke deel van
het Aunusgebied door Finsehe troepen
zonder eigen verliezen is ingenomen.
De Noordelijkste weg van het Aunus
gebied, welke over een lengte van 100
km. van Suojarvi naar Mundjarvien
loopt, is van vijandelijke strijdkrachten
gezuiverd. Op hun terugtocht staken de
bolsjewieken het plaatsje Mundjarvien in
brand, zoodat slechts een derde deel van
de huizen overbleef.
„Het Duitsche Rijk kan door een blok
kade niet meer uitgehongerd worden en
wat de grondstoffen betreft, treedt in het
bijzonder thans onze ondubbelzinnige su
perioriteit tegenover onze vijanden dui
delijk aan den dag,” aldus de Rijksminis-
ter van propaganda, dr. Göbbels, in een
rede, die hij voor talrijke vooraanstaan
de vertegenwoordigers der N.S.D.A.P. te
Berlijn heeft gehouden.
De vijand heeft langzamerhand moeten
ervaren, dat, zoo zeide de Rijksminister
verder, het Duitsche Rijk zoowel in mi
litair als in economisch opzicht onaan
tastbaar geworden is. Dank zij het hel
dendom van de Duitsche soldaten be
schikt de Sovjet-Unie thans practisch niet
meer over in militair opzicht in aanmer
king komende aanvalslegers. Toch ligt het
binnen het bereik der mogelijkheden, dat
de overgebleven bolsjewistische divisies
nog gedurende bepaalden tijd een totaal
nutteloozen, wanhopigen weerstand zul
len bieden. De oorlog tegen de Sovjet-
Unie is weliswaar beslist, doch nog niet
geëindigd. Het Duitsche volk heeft echter
thans de kalmeerende zekerheid, zoo ver
klaarde dr. Göbbels tenslotte, dat dit
dreigende gevaar uit het Oosten defini
tief bezworen is.”
Eenigen tijd geleden heeft het college
van secretarissen-generaal aan een com
missie opdracht gegeven, op korten ter
mijn te rapporteeren over de vraag, op
welke wijze aan de militaire oorlogs
slachtoffers zooveel mogelijk herstel van
hun maatschappelijke positie kon worden
verzekerd. Deze commissie heeft met den
meesten spoed haar arbeid verricht en
het college van secretarissen-generaal
heeft zich dezer dagen met de gedane
voorstellen vereenigd
In den afgeloopen nacht heeft de Brit
sche luchtmacht met zwakke strijdkrach
ten boven West-Duitschland gevlogen. Een
aantal neergeworpen brand- en brisant
bommen richtte slechts geringe schade
aan.
Volgens de tot dusver ontvangen be
richten werden door nachtjagers en lucht-
doelartillerie 3 vliegtuigen neer geschoten.
Britsche verliezen in de lucht
De Britsche luchtmacht heeft in korten
tijd 18 vliegtuigen, te weten 11 Bristol-
Blenheim bommenwerpers en 7 Spitfires
verloren, toen gistermiddag de Engelschen
naar het Fransche kustgebied bij Le
Havre, naar Nederland en boven de Noord
zee vlogen.
Het ligt nu in het voornemen, nadat
daarvoor de vereischte instemming
zal zijn verkregen, binnenkort een
besluit uit te vaardigen, waarbij de
secretaris-generaal van het departe
ment van Binnenlandsche Zaken
wordt gemachtigd, aan de openbare
lichamen de verplichting op te leggen,
tot het, overeenkomstig daaromtrent
te treffen regelen, in dienst nemen
van militaire oorlogsslachtoffers tegen
een door hem vast te stellen bezoldi
ging.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 15 October. Het Opperbevel van
de Weermacht maakt bekend:
De dubbele slag van Brjansk en Wjasma nadert het einde. In den loop van
heden zijn ook de strijdkrachten, die ten Noorden van Brjansk zijn ingesloten,
onder zeer zware, bloedige verliezen van den tegenstander verpletterd. De
zuivering van het boschge’^ 'd ten Zuiden van Brjansk van de aldaar om
singelde overblijfselen der verslagen vjjandeljjke legers heeft nog voortgang.
De groote massa der Duitsche strijdkrachten, die hebben deelgenomen aan
dezen geweldigen doorbraak- en omsingelingsslag, is reeds vrijgekomen voor
de voortzetting van de operaties. Tot nog toe zijn 560.000 gevangenen bijeen
gebracht en 888 tanks en 4133 stukken geschut zijn buitgemaakt of vernietigd.
Max Blokzijl spreekt hedenavond van
7.45 tot 8.uur voor den microfoon vèn
den Nederlandschen Omroep (Hilver
sum II) over „Onze oorlogsinvaliden
nu en straks”.
Het Roemeensche weermachtbericht
meldt:
Onze troepen zijn door de verdedi
gingslinies van Odessa heengebroken.
De vijand trekt zich over het geheele
front terug. Gnjljakovo, Dalnjk en
Tararea bevinden zich sedert 8 uur in
onze handen. Onze gevechten worden
voortgezet. Odessa brandt.
AANVAL OP DUITSCH CONVOOI
Een Duitsch convooi is onverwachts
door 24 Britsche jagers en bommenwer
pers aangevallen. Naar het D.N.I-). van
militaire zijde verneemt, schoten Duitsche
patrouillevaartuigen, welke het convooi
beschermden. 3 Britsche bommenwerpers
neer. Van Duitsche zijde werden geen
verliezen geleden Het convooi bereikte
zijn plaats van bestemming. De bommen
der Engelschen vielen blina allemaal in
het water
Ten zeerste bevelen wij de lezing aan
van het verslag, in dit nummer, van de
officieele opening van de tweede Winter
hulp-actie, in het bijzonder de verant
woording, welke de leider van W.H.N.
heeft afgelegd over de besteding der in
gekomen gelden. Men zal dan tot de con
clusie moeten komen, dat Winterhulp een
zegenrijken arbeid verricht, die in hooge
mate noodzakelijk is en waaraan ieder
zijn steun moet geven, wil hij zich voor
zijn geweten tegenover zijn behoeftige
landgenooten verantwoord gevoelen.
Van de 7.200.000 gulden, opgebracht
door de lijst- en buscollecten en andere
vrijwillige giften, is reeds 6.144.000 uit
gekeerd aan noodlijdenden, waarvan
ƒ5.179.000 aan waardebonnen. Bedragen,
die er mogen zijn en die méér zeggen
dan lange beschouwingen, ook tegenover
de geruchten-campagne, waarmede de
taak van W.H.N. zoozeer is bemoeilijkt
In dit verband mag in het bijzonder de
aandacht worden gevestigd op de mede
deeling, dat slechts ruim 5 pCt. van de
ingekomen gelden is besteed aan bedrijfs-
onkosten, waarbij inbegrepen alle Sala
rissen zonder uitzondering.
De secretaris-generaal van Binnenland
sche Zaken heeft in zijn rede, evenals wij
dit dezer dagen hebben gedaan, den na
druk gelegd op den werkelijkheidszin van
ons volk en het onomstootelijke feit, dat,
zooals hij het letterlijk uitdrukte, de
stichting Winterhulp-Nederland „het
eenige kanaal is, waarlangs het sociale
werk van de georganiseerde weldadigheid
mag worden beoefend”. De conclusie
hieruit kan geen andere zijn, dan diql wel
ke wij reeds eerder hebben getrokken:
wie zijn offer aan Winterhulp onthoudt
treft daarmee op het gevoeligste de land
genooten, die dringend hulp behoeven.
En dit is iets, wat niemand voor zijn
geweten en tegenover de gemeenschap
van ons volk kan verantwoorden.
Een moeilijke winter staat voor de
deur; groot is het aantal van hen, die
zich zonder ons aller hulp niet zullen
kunnen redden. W.H.N. is de aangewezen
weg om die hulp te brengen, maar dan
moeten wij ook allen offeren, en zóóveel
offeren als onze eigen omstandigheden
dit mogelijk maken.
Straks doet Winterhulp Nederland
weder een beroep op onze medewerking
en offervaardigheid. Men mag het niet
onverhoord laten.
„Door het volk” worde „voor het volk”
gedaan wat mogelijk èn plicht is.
Zooals reeds eerder Is bekend gemaakt,
houdt W.H.N. morgen' (Vrijdag) en
a.s. Zaterdag haar eerste groote
hulzen- en straatcolleete
in de tweede wintercampagne, met ver
koop van wapenspeldjes.
Maakt deze collecten terwille van hen,
die op ons aller hulp mogen en moeten
rekenen, tot een groot succes!
Het Boelgaarsche blad „Sora” publi
ceert een bericht van den zender te An
kara, volgens hetwelk de Sovjetregeering
het voornemen zou hebben uit Moskou
te vertrekken en naar de op 600 k.m. van
Moskou gelegen stad Kazan te verhuizen.
In verband hiermede meldt de correspon
dent van de „Sora”, dat volgens de in
diplomatieke kringen te Ankara uit Mos
kou ontvangen berichten ,dit Turksche
omroepbericht bevestigd wordt. Het zier
er naar uit, alsof het grootste deel van
de in Moskou aanwezige diplomaten de
Sovjethoofdstad heeft verlaten.
stige zaak”, meldt Domei.
Op grond van meeningen van „welin
gelichte kringen in Tokio” verwijt het
persbureau Domei den Vereenigden Staten
een dubbele tactiek te voeren. Er zijn
49 dagen verloopen sinds de overhandi
ging van de boodschap van Konoje,
maar over het voornaamste punt van de
Japansch-Amerikaansche onderhandelin-
gen, n.l. het onderzoek naar den haard
van onrust in den Stillen Oceaan, valt
nog niets verder te zeggen. Voorts neemt
men in Tokio waar,
van Japan door de
voortgaat. Zij organiseeren
aanvalsfront tegen Japan en
daar Engeland en c.
v. 6.44 uur nam. tot 8.08 aar v.m.
Maan: 16 Oot. onder 4.55 uur nam.
17 Oct. op 3.48 u. v.m. onder 5.24
uur nam.
Nachtdienst DOKTERS: Tusschen
10 u. n.m. en 7 u. v.m.: No. 394920.
Ziekentondsleden de Volharding:
No. 116364; zg. Stadspatiënten No. 49
Het geheele gebied van Brjansk en
Wjasma is vol uiteengedreven bolsjewie
ken, die hun wapens hebben weggewor
pen en doelloos rondzwerven. Stelsel
matig wordt het terrein van den strijd
gezuiverd. Het aantal gevangenen, be
kend gemaakt in het extra-bericht van
gisteren, ten bedrage van 500.000, zal
derhalve in de komende dagen nog wél
hooger worden. De vernietiging van de
Sovjet-strijdkrachten, die bij Brjansk
zijn omsingeld, is nog niet voltooid, zoo
dat ook hier nog op veel gevangenen ge
rekend kan worden. Bovendien hebben
de Sovjets in beide slagen buitengewoon
groote bloedige verliezen geleden bij hun
aanvallen op den Duitschen omsinge-
lingsring.
Sterke formaties van de Duitsche lucht
macht hebben Dinsdag de naar de Witte
Zee loopende spoorlijnen gebombardeerd.
De rails werden door bomtreffers op
verscheidene plaatsen verbroken, talrijke
treinen werden vernield.
In den vorigen nacht is opnieuw Mos
kou met succes uit de lucht aangevallen.
Talrijke zware bommen vielen op belang
rijke militaire doelen. De Duitsche vlie
gers namen een groot aantal zware bran
den waar.
Volgens tot dusver ontvangen berich
ten heeft het Duitsche luchtwapen Dins
dag in totaal 52 vijandelijke toestellen
vernietigd
doch
Duitschers
gelukt diepe
"'World
□E AMERIKAAN8CHE
NEUTRALITEITSWET
De commissie voor de buitenlandsche
politiek van het Huis van afgevaardig
den heeft den eisch van Roosevelt tot
veranderen van de neutraliteitswet in
zoover aangenomen, dat Amerikaansche
koopvaardijschepen bewapend kunnen
worden. Het voorstel zal, volgens Asso
ciated Press, waarschijnlijk vandaag in
de voltallige vergadering van het Huis
van afgevaardigden in behandeling wor-
E BRITSCH-BOLSJEWISTISCHE
DRUK OP AFGHANISTAN
De A.N.P.-correspondent te Berlijn
meldtNaar wij vernemen is men te
Berlijn volkomen op de hoogte van den
druk den laatsten tijd door Engeland en
de Sovjets op Afghanistan uitgeoefend.
In buitenlandsche kringen twijfelt men
eraan, of deze mogendheden in Kaboel
een even gemakkelijk :pel zullen hebben
als in Iran, dat veel kwetsbaarder was.
Hoewel eveneens geheel door Engelsch
en bolsjewistisch gebied omgeven, is Af
ghanistan toch door zijn ontoegankelijk
heid tot langduriger weerstand in staat.
Dat men hier aan de volkomen neutrali
teit Van Kaboel gelooft, blijkt reeds uit
het telegram van den Führer aan den
Afghaanschen koning op diens verjaar
dag.
Ter inleiding van het tweede jaar van
actie voor de Winterhulp Nederland,
vond gisteravond in Pulchri Studio een
druk bezochte bijeenkomst plaats. Na
een inleidend woord van den secretaris
generaal van het departement van Bin
nenlandsche Zaken, mr. dr. K. J. Frede
riks, voorzitter van het eere-comité.
heeft de directeur-generaal van de Win
terhulp, de heer C. Piek, op uitvoerige
wijze, rekening en verantwoording afge
legd over het omvangrijke werk ten
dienste van de lijdende menschheid, in
het afgeloopen jaar verricht. Beoogd
werd door spr. een einde te maken aan
de geruchten, welke trachten Winterhulp
Nederland in een verkeerd daglicht te
stellen. Ruim een uur lang heeft de heer
Piek gesprokén en, aan de hand van cij
fers, heeft hij een duidelijk inzicht ge
geven, hoe de gaven werden besteed.
De bijeenkomst werd bijgewoond door
de commissarissen der provincies Zuid-
ENGELSCHE EN AMERIKAANSCHE
PERSSTEMMEN
Engeland en de Vereenigde Staten
kunnen met hun leveranties aa"
Sovjets voor het oogenblik niet very -
gen, wat de Sovjet-Unie aan
verliest, zoo schrijft de „Times
dien ontbreken de vervoermogelijkheden.
Even pessimistisch uit de „Daily MaJ
zich die verklaart, dat de uit de Sovjet
Unie in Engeland ontvangen
unie m ernstiger worden. Twij-
van da«.totn,^sche militaire publicaties
PnTvanwaanzin. Men moet
is het toppun er(?ste voorbereiden,
zich l>e.v*r°P bevindt zich in doodelijk
De Sovjet-Unie bevma glot
gevaar. Het ^larhurchill over de feite-
verklaring van de govjet-Unie.
lijke leveranties aa spondent van de
De militaire cor e o a op daf de
Daily Telegraph mera omdat
positie der S°^etjSef [s begonnen, nadat
het nieuwe offencef3 maanden on°nder-
men reeds meer aan buitendien ae
ontvangen, nnit<;cbers veL_
Oekraïne ^^geVukt’ d>epc
“hSrüv"n in het front Telegram”
VERSPREIDE BERICHTEN
De Boelgaarsche premier, Filof, is
gisteren te Boedapest aangekomen voor
een officieel bezoek.
Koning Boris heeft gisteren den Duit-
schen buitengewonen gezant, dr. Clodius,
in gehoor ontvangen.
S.P.T. meldt uit Berlijn, dat volgens
officieele gegevens op het oogenblik ruim
31.000 Deensche arbeiders in Duitschland
werken.
De „Daily Telegraph” meldt, dat bij
proefnemingen met een nieuwen vlam
menwerper 11 officieren en een aantal
Britsche soldaten in het plaatsje Hora
(Sussex) j.l. Zondag min of meer ernstig
gewond werden. Een lid van de Engel
sche burgerwacht werd gedood. Het on
geluk is veroorzaakt door een ontplof
fing van den vlammenwerper. Onder de
gewonden bevindt zich een generaal-ma
joor, alsmede een deskundige op het ge
bied van vlammenwerpers.
voor welda-
geén ander
1 aan na
zeggen,
gestaan.
nood heeft ons
gegeven,
door de
door den nood getroffen werd
Laat dit ook nu zoo zijn en wanneer
dezen winter de nood grimmig aan de
deuren klopt, dan is mijn oproep Weest
milddadig in wijden kring, geeft met
ruime hand aan hen, die u na staan.
Weest indachtig aan wat uw vaderen
deden en wat zij ons als erfgoed hebben
nagelaten. In het midden van de welda-
digheidscampagne, welke voor de deur
staat, staat de Winterhulp Nederland.
Mij moet nu een diep ernstig woord
over de lippen. Vraagstukken van open
bare orde zijn nooit simpel. Maar vast
staat voor alle tijden, dat nimmer een
redelijke solutie kan worden verkregen,
wanneer men zich niet stelt op den bo
dem van de realiteit.
Bij het probleem van de Winterhulp
hebben wij rekening te houden met
meerdere realiteiten. Een concreet feit
nu is, dat wij op het oogenblik hebben
te aanvaarden, dat de Winterhulp Neder
land er is. Hoe men zich ook tegenover
de stichting stelt, vaststaat, dat zij het
eenige kanaal is waarlangs het sociale
werk van de georganiseerde weldadigheid
mag worden beoefend. En nu staat men
voor de vraag hoe denkt men den nood
het hoofd te bieden, indien dit kanaal
niet gebruikt wordt.
Het gebruik maken van het kanaal
stuit nu echter op moeilijkheden. En deze
moeilijkheden vinden hun oorsprong
weer in concrete feiten, welke men niet
als een struisvogel voorbij kaa. gaan.
"T;o verder 2e blad, Tpag.
Onder militaire oorlogsslachtoffers
worden daarbij verstaan zij, die na 11
April 1939 invalide zijn geworden en wier
invaliditeit door de uitoefening van hun
militairen dienst is veroorzaakt of ver
ergerd, terwijl zij naar het oordeel van
den secretaris-generaal van het departe
ment van Binnenlandsche Zaken. door hun
invaliditeit geacht moeten worden achter
te staan op de openbare arbeidsmarkt.
Het is de bedoeling, dat de openbare
lichamen aan de oorlogsslachtoffers hun
passenden arbeid verschaffen, doch ove
rigens boven de bestaande personeels
sterkte in dienst te nemen. De uitvoering
van het besluit zal niet mogen leiden tot
het ontslag van werknemers, die reeds bij
openbare lichamen in .dienst zijn.
De door den secretaris-generaal te ne
men beslissingen worden voorbereid door
een commissie van advies, waarin de ver
schillende hierbij betrokken departemen
ten zijn vertegenwoordigd. In afwachting
van het formeel tot stand komen van het
desbetreffende besluit, worden door de
commissie voorbereidende maatregele:
getroffen. Het ligt in de bedoeling, reed
thans aan de daarvoor in de eerst! plaat
in aanmerking komende openbare lich:
men een (voorloopige) verplichting op t
leggen, teneinde daarvoor in aanmerkin
komende oorlogsslachtoffers zoo spoed:
mogelijk aan hun passenden arbeid t
helpen. Men mag zich daarbij overtuig:
houden, dat de openbare lichamen het een
nationalen plicht zullen achten, de volle
medewerking in deze te verleenen, om op
waardige wijze de tegenover de oorlogs
slachtoffers bestaande eereschuld te vol
doen. Dit kan niet moeilijk vallen, nu het
aantal van hen gelukkig betrekkelijk
slechts gering is.
Holland en Noord-Holland, jhr. mr, dr.
H. A van Karnebeek en mr. Bakker, den
wnd. burgemeester van den Haag, prof,
ir. C. L. v. d. Bilt, den secretaris-gene
raal van het departement van Justitie,
prof. mr. J. Schriecke, den secretaris
generaal van het departement van So
ciale Zaken, ir. C. Verwey, den Haag-
schen hoofdcommissaris van politie, mr.
P. C. J. M. Hamer, die met een groep,
welke onbekend wenscht te blijven, het
initiatief tot de stichting van Winterhulp
Nederland had genomen, door de heeren
Eftger en Muller, als vertegenwoordigers
van het Rijkscommissariaat en door vele
medewerkers
Nadat het Nederlandsch orkest ,,’s-Gra-
venhage”, onder leiding van Nico Ver-
hoeff, de ouverture „Egmont” en een
compositie van Bach ten gehoore had ge
bracht, werd het woord gevoerd door
den secretaris-generaal van het departe
ment van Binnenlandsche Zaken, mr. dr.
K. J. Frederiks.
Toen het verzoek tot mij gericht
werd, aldus spr., op dezen avond een z
kort inleidend woord te spreken, heb ik
gemeend, als voorzitter van het eere-
comité voor de Winterhulp Nederland,
aan dit verzoek te moeten voldoen. Te
meer achtte ik dit mijn plicht, omdat
dit woord zal zijn een aansporing tot
het beoefenen van weldadigheid in den
moeilijken tijd, welke zich reeds aan
kondig!. Ik spreek daarbij de verwach
ting en den wensch uit, dat mijn woord,
ook buiten de muren van deze zaal, zal
worden gehoord en verstaan door het
Nederlandsche volk.
Het vaderland, dat ons zoo na ligt
aan het hart, beleeft een zwaren, duis
teren tijd, niet alleen op politiek, maar
ook op maatschappelijk gebied. Men moet
echter door de slagschaduwen van den
tijd weten heen te zien. En dan zie ik aan
de zonnezijde van dit tijdsgewricht dat
het Nederlandsche volk zichzelf gebleven
is. zichzelf bewust de pandhouder te zijn
van een groot verleden en verplicht
tegenover het voorgeslacht
weer onbevlekt over te geven
kinderen van het heden, dl
zullen voortzetten. Wanneer
ding zich zie handhaven in het Neder-
andsche voik dan voel ik in mij een,
ik geloof rechtmatigen, trots Nederlan
der te zijn.
Het saamhoorigheidsgevoel, dat
nog sterker zich uit dan in het
moet zich ook demonstreeren
tieven, opbouwenden zin.
Dezen winter zal heei veel leed ver
zacht moeten worden, vele nooden zul
len luide roepen om leniging. Door alle
eeuwen heen is het Nederland^ volk
bekend geweest om zijn zin
digheid. Het staat daarin bij
volk achterzonder te offeren
tionale overschatting moge ik
dat het steeds aan de spits heeft
Bij elke ramp, bij iederen
volk met milde hand
zich af te vragen wie
Sovjets van de Engelschen verlangen
ergens tot een aanval over te gaan om
de Duitschers „af te leiden”. Voor een
invasie op het Europeesche continent is
Engeland echter nog niet voorbereid.
Het is overigens meer dan twijfelachtig,
cf de Engelschen, wanneer zij werkelijk
ergens een offensief zouden trachten te
ondernemen, in staat zouden zijn Hitler
ook maar voor een oogenblik van het
Sovjetfront af te leiden.
Met betrekking tot de beloofde hulp
aan de Sovjet-Unie schrijft het blad, dat
de Vereenigde Staten geenszins beschik
ken over het materiaal om deze beloften
te kunnen vervullen. Evenzoo is het
dwaas te verlangen, dat de Vereenigde
Staten de Aziatische grenzen der Sovjet-
Unie garandeeren, daar Amerika niet
over voldoende landstrijdkrachten be-
■schikt om een dergelijke garantie
effectief te doen zijn.
Verklaring van Attlee
De Engelsche minister Attlee heeft in
een verklaring over Engeland’s hulp aan
de Sovjet-Unie o.a. gezegd, meldt S.P.T.,
dat Engeland den strijd in het Oosten
met groote aandacht volgt en wel niet
alleen omdat het sympathie koestert met
dezen taaien bondgenoot, doch ook om
dat het er van overtuigd is, dat van den
uitslag van dezen gigantischen strijd En-
geland's lot voor een groot deel zal af
hangen. „Ieder lid van de Engelsche
regeering is het hierover met mij eens,
vervolgde Attlee, wij moeten echter
zwijgen. Hitler heeft op ons een groo-
ten voorsprong gehad, namelijk dien van
een vliegenden start. Ons past voorloopig
toe te zien, materieel te steunen en
conclusies te trekken.”