Huwelijk met
modern comfort
GELDIGE BONN^VOOrTÓeDINGSMIDDELEN
S8
•J
I I
r
Mp
HA'AGSCHE COURANT Vrijdag 17 Oèt. 1941 TWEEDE BLAD
Collecte Nederlandsche
BINNENLAND
Roode Kruis 25 October
FEUILLETON
het
Bewaar de ledige tuben
4
1
i
J
U
7
II
i
ilk.g.
Reportage over tweede
Winterhulpactie
-
Arbeiders staan
van ban loon
Nederlandsche
Vet* I
«u w zw mws «aoiwn
een gedeelte
af voor de
Ambulance
Principieele sitspraak van
Vredegerechtshof
Of:
«I
Benzine, in groote vaten in Smolensk aangekomen,
(Polygoon-v. BtlscnJ
7
4
Geeft recht op het koopen van
4 t/m 14 t/m
Eenh.
19 Oct t/m 25 Oct. 1941
In tijdvak van één week
22
9
19
Ranta.
18
3
3
250
500
500
gram
GELDIGE BONNEN VOOR DIVERSE ARTIKELEN
tot en met
van
2 liter Petroleum
1 eenh. Brandstoffen
Diverse data
08
1 Sept. 1941
1M1
31 Dec.
te
van Frank.
I
•w.’-o. Vk>
5i
X
(Nadruk verboden)
1 Rantsoen Zeep
75 gram Toiletzeep 80
Opleiding helpers en helpsters.
(Matrijs Ned. Roode Kruis)
1 Ott. 1941
1 Oct. 1941
1941
1941
CREMATIE MEVROUW J. M.
'8JACOB LODER
Gastvoorstellingen van Agrarische Jeugd
in Duitschland
Zü moeten met schroefdop worden in
geleverd bij aankoop van nieuwe
Vele oude materialen, dienen als grond
stof bij de vervaardiging van nieuwe pro-
39—40
39—40
Elk der vol
gende bonnen
14
21
06
250 gram
250 gram
t/m
3 jaar 13 jaar 20 jaar
250
250
100
400
250
250
100
400
1
250
500
4
250
250
100
400
1
250
500
4
120
C
c
4 rants,
i rants,
i rants.
1 rants.
If Liter
1 i kf
1
250
500
4
500
250
250
100
400
Brood
Brood
Vleesch
VI. waren
Melk I
Ranta,
Liter
3| k.g.
Beschikbaar per persoon
was-
senen
Qp het kantoor van Winterhulp
Nederland te Amsterdam.
Het vullen van de mandjes met
de speldjes der provincies.
(Polygoon-Noske)
wordt snel op vrachtauto’s overgeladen.
(PK. Friedrich-Hoffmann)
27 Dec. 1941
22 Nov. 1941
30 Nov. 1941
31 Dec. 1941
31 Jan. 1942
31 Dec. 1941
31 Dec. 1941
31 Jan. 1942
30 April 1942
30 April 1942
31 Oct.
31 Oct.
Dtft *a tenminste een ongevaarlijk
terrein voor adoration, flapt Nick er uit
Frank kijkt haar aan.
- Wou je liever iets anders hooren,
Nick?
Hangt er van af, zegt ze. Wat
D en E
128
129
130
131—134
8 - 7 - 6 - 0 - 0
Nederlandsche Ambulance.
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage
DE VOLGENDE BONNEN ZUN BINNENKORT NIET MEER GELDIG
Na Zaterdag 18 Oct. 39 Brood, Vleesch, Vleeschwaren, Melk I, Aardappelen
Vanavond heeft van 18.30 tot 19.uur
over den zender Hilversum I een repor
tage plaats over de tweede Winterhulp
actie.
Suiker
Koffie-surrog.
Jam
BI., Br. of gebak
Rijst
Havermout
Gort
Verm. of maiz.
Kaas
Boter
Boter m. réd. J
Te Amsterdam geraakten een paard
en wagen in de Lijnbaansgracht. De
brandweer verloste eerst het paard
en toen den wagen uit het natte
element. (Polygoon-Sagers)
Brood of gebak
VL of VI.waren
Melk
Aardappelen
Aardappelen
64
Ik heelemaal niet Maar wie dan
wel?
Mijn nieuwe chef noemt me een
halve jongen. O ja, dat moet ik je nog
vertellen, ik heb promotie gemaakt. Er
is nog zooveel, dat ik je vertellen moet.
Laten we maar gauw ergens rustig
neerstrijken.
De op uitnoodiging van den Nederduit-
schen Tooneelbond op 12, 13 en 14 Octo
ber in Oldenburg, Jever en Norden ge
geven gastvoorstellingen van de Agrari
sche jeugd zijn in ieder opzicht een groot
succes geweest. Opgevoerd werd het in
het Groningsche dialect geschreven boe
renstuk „De Grond" van Geert Teis Pzn.
De gemeente den Haag heeft een Stafmuziekcorps van de politie
gekregen, dat zich vanochtend op het Plein'1813 gepresenteerd heeft
aan den Befehlshaber der Ordnun gspOlizei, Generalmajor Schumann.
Hierbij was ook de Hoofdcommissaris van politie, mr. Hamer
tegenwoordig. (Polygoon-v. Bitsen)
ducten, zooals lompen, oud ijzer, oud pa-
pier, e.d. Iedereen is er thans wei van
overtuigd, dat wanneer de afvalstoffen
niet ten volle werden gebruikt, vele arti
kelen, welker gebruik wij als de gewoon
ste zaak terr wereld beschouwen, niet meer
of heel slecht te koop zouden zijn, omdat
voor de vervaardiging ervan de grondstof
fen zouden ontbreken.
Zoo ook kunnen ledige tuben uitstekend
dienst doen voor vervaardiging van
nieuwe tuben. Daarom hebben het rijks-
bureau voor oude materialen en afvalstof
fen en het rijksbureau voor nonferro me
talen in overleg met belanghebbenden in
handel en industrie bepaald, dat bij aan
koop van in tuben verpakte artikelen een
ledige tube moet worden ingeleverd In
dien aan deze regeling de hand wordt ge
houden, zal niet behoeven te worden ge
vreesd voor een tekort aan tuben voor de
verpakking wan tandpasta, scheercrême,
enz Het is bij de inlevering niet noodig,
een tube van dezelfde soort in te leveren,
wel is het noodzakelijk, dat de oude tube
bij inlevering is voorzien van den sehroef-
dop. omdat de grondstof voor dit mate
riaal ook schaarsch is. Aangezien de win
kelier dus in het vervolg slechts een in
een tube verpakt artikel mag verkoopen
tegen gelijktijdige inlevering van een le
dige tube, kan worden aangeraden ledige
tuben zuinig te bewaren.
Wat is er? vraagt Frank. Je
kijkt ineens zoo verschrikt
Ik... ik dacht, dat ik iemand van
kantoor zag, hakkelt ze. Wessels, je
weet wel, mijn vroegere chef. Maar het
is hem niet. Eigenlijk xbespottelijk van
me om zoo te schrikken. Jp... je bent
er toch niet boos om? voegt ze er ver
legen bij. Ze houden er bij ons op
kantoor zoo van die stelregels op na...
Hoe moet ze hem dat allemaal uit
leggen?
Och kindje, zegt Frank, je hoeft
je tegenover mij toch niet te veront
schuldigen. Ik vond het zelf een beetje
gewaagd om hier samen te gaan dan
sen. We kunnen hier allebei zoo licht
kennissen zien. Ik had je al willen voor
stellen om ergens anders heen te gaan.
Er is een heel genoeglijk nieuw ding
geopend, hier dichtbij. Maar het is
meer... eh... een tweederangs gelegen
heid, ik was bang, dat je dat vervelend
zou vinden.
We zijn vroeger, van .Utrecht uit,
hier wel in zesderangs gelegenheden ge
weest. Dikwijls genoeg, bluft Nick.
Als er maar een behoorlijke band is,
kan de rest me niet schelen.
Een stampvolle zaal, zelfs op een
Aan het Hoofdbestuur van het Neder
landsche Roode Kruis is toestemming
verleend tot het houden van een open
bare straat- en huisinzameling van geld
op Zaterdag 25 October in alle gemeen
ten in Nederland, zulks tér bevordering
van het bestaansdoel van het Nederland
sche Roode Kruis.
Voor een groote categorie Nederlan
ders, burgers zoowel als militairen, ver
vult het Nederlandsche Roode Kruis de
rol van helper in den nood. In oorlogstijd
verleende het Nederlandsche Roode Kruis
hulp aan jieken en gewonden. Ook thans
nog staan de helpers en helpsters gereed
en bereid om bij calamiteiten, hulp te
verschaffen. Daartoe worden nog steeds
honderden vrouwen en meisjes opgeleid,
om als helpsters van het Roode Kruis,
onder leiding van artsen en gediplo
meerde verpleegsters hulpdiensten te be
wijzen bij de verpleging. Daartoe worden
nog voortdurend honderden helpers,
leden der transportcolonnes, opgeleid en
geoefend in het verleenen van eerste
hulp en het transporteeren van zieken en
gewonden. Het spreekt vanzelf, dat met
deze opleiding, zoowel als met de tal
rijke andere takken van dienst men
denke aan de verpleging van herstellen
de gewonden in „Kareol”, de Roode
Kruis-correspondentie met het buiten
land, den pakkettendienst voor krijgsge
vangenen en geïnterneerden, den bloed
transfusiedienst de hulpposten langs de
wegen, enz. enz. groote bedragen in
geld gemoeid zijn. Vandaar het beroep
op het Nederlandsche vólk om de col
lecte voor het Nederlandsche Roode Kruis
te steunen.
wijl nu.., als Frank
zou zeggen...
Niet aan denken, verbiedt ze zich
zelf.
Ik heb nog meer nieuws voor je,
zegt te vlug. Ook van kantoor. Hier,
lees maar.
En ze geeft hem het extra overgetyp
te stukje uit het verslag van de com
missarissenvergadering.
Wel, wel, zegt Frank. Slaat dat
op mij? Geweldig, zeg. Mag ik het hou
den? Je begrijpt dat ik dèt van West
hove onder zijn neus wil duwen
Natuurlijk, zegt Nick, ik heb het
expres voor jou overgetypt. Ik vond net
toch zoo zalig, toen ze op de vergade
ring met die pluim voor jou voor den
dag kwamen. Het was echt een goeie
beurt voor je, zegt ze bewonderend.
Frank grinnikt.
Ik moet lachen om die adoration
mutuelle. We zitten elkaar precies op te
kammen, alsof we eep paar juridische
gezegd hebben: genieën zijn.
Boter
Met de Finsche bondgenooten worden de bolsjewieken ver
dreven uit de Oostzeeprovincies. Een herinneringEen klein
groepje van de talrijke door de Tsjeka vermoorde bewoners in
de Oostzeeprovincies in de jaren 19201922.
e (ContinentaL-HoUand)
121
122
123
124—127 Alg.
Rijst
Algem.
Algem.
Algem.
Alg.
ALLERHEILIGEN EN DE ARBEID IN
BAKKERIJEN
De secretaris-generaal van het departe
ment van Sociale Zaken heeft ten aanzien
van broodbakkerijen, waarin ter viering
van den R.K feestdag van Allerheiligen
op Zaterdag 1 November a.s., geen ar
beid wordt verricht, vergunning verleend
om in den nacht -van Donderdag 30 op
Vrijdag 31 October 1941, te 12 uur en op
Maandag 3 November, te 3 uur des voor-
middags met den bakkersarbeid aan te
vangen. Bakkerijen, die reeds in het be
zit zijn van een vergunning om twee uur
vroeger dan normaal aan te vangen met
het gereedmaken van deeg en ovens, mo
gen voor deze gelegenheid hiermede op
Donderdag 30 October 1941, te 10 uur des
namiddags en op Maandag 3 November te
1 uur des voormiddags beginnen. Aan de
bakkerijen, die van vorenstaande bepalin
gen gebruik maken, is het geoorloofd op
Vrijdag 31 Octpber en Maandag 3 No
vember versch brood van half 8 af te
vervoeren en van 8 uur af te verkoopen.
DistrHtatieregeling eleotrisch Installatie-
materiaal.
De beschikking van den secr.-gen. van
het departement van Handel, Nijverheid
en Scheepvaart betreffende de distributie-
regeling van electrisch installs tiema ter iaal
is niet, zooals gemeld, opgenomen in de
Ned. Staatscourant van 16 dezer, maar zal
in de vanavond verschijnende 'Staatscrt.
gepubliceerd worden.
Zoo ziet een bolsjewistische terugtochtsweg er uit Langs de
resten van de vernielde voertuigen trekken de Duitsche colonnes
steeds verder de Sovjet-Unie in.
(P.K. Kreusch-Hoffmamn.)
1 k.g.
250 gram
500 gram
1 rants.
250 gram
250 gram
250 gram
100 gram
100 gram
14 Oct. t/m 1 NOV. 1941
Elk der volgende bonnen
Petroleum
Petroleum
K.F. Brandst?)
01 t/m 04 H.K. Brandst.
05 t/m 07 H.K. Brandst.
H.K. Brandst?)
01 t/m 11 C.V. Brandst.
12 t/m 20 C.V. Brandst.
Ie t/m 4e per. Brandst.
5e t/m 6e per. Brandst.
Algemeen
Zeep
Toiletzeep
Textiel
(mannen)
Die onzin, wat doe je er mee, jij
hoort bij mij en daarmee uit
En dan zou ze zijn opgestoven en het
noodige fraais over zelfstandigheid en
eigen werk hebben uitgekraamd. Ter-
maar één woord
Ter herinnering aan de roode terreur.
Ingang van een der donkere kel
ders te Tsjaritsyw. waarin de bolsje
wieken hun gevangenen opsloten
(1921); de meeste gevangenen, die
dezen kelder verlieten, gingen den
dood in. (Continental-Holland)
wou je beweren?
Dat je er gevaarlijk lief uitziet
vanavond, zegt Frank prompt Eh
dat ik niet begrijp, hoe ik het al die we
ken heb uitgehouden zonder jou te zien.
Spaar me, smeekt ze. Maak het
nu niet aandoénlijk. Daar kan ik niet
tegen.
Ze spant zich in om den ouden, ge
noeglijk flirtenden toon vast te houden.
Zullen we eens dansen? vraagt ze.
Ik heb nog nooit met jou gedanst.
Frank kijkt even aarzelend rond, staat
dan op en 'volgt haar naar den dans
vloer.
De zaligheid van met hem te dansen
Niet denken, alleen genieten, zegt
Nick tot zichzelf.
Maar midden onder den dans slaat
opeens de schrik als een schok door haar
heen.: die daar, die grijze kuif en die
uilebril, is dat Wessels? Meteen ontdekt
ze, dat ze zich vergist
EÉN RANTSOEN IS;
Brood; 100 gram Brood.
Gebak: 75 gram Beschuit, Wafels, Biscuits, Koekjes, óf 140 gram Speculaas. Koek, óf
300 gram Cake, öf 400 gram gevuld klein Korstgebak, óf 500 gram gevuld groot,
Korstgebak, óf 600 gram Taart, Gebakjes.
Vleesch: 100 gram Vleesch, gewicht van been inbegrepen.
Vleeschwaren: 75 gram gerookt of gekookt Vleesch, óf 75 gram gerookte worstsoorten
óf 100 gram gekookte worstsoorten, öf 125 gram Leverartikelen, Tongeworst, Nier-
1 brood, óf 150 gram Bloedworst, Zure Zult.
Jam: 500 gram Jam, Siroop, Honing, enz.
Bloem: 70 gram Tarwebloem, -meel, Roggebloem, -meel, Zelfrijzend bakroeeL
Rijst; 250 gram Rijst, Rijstemeel, -bloem, -gries, Kindermeel.
Havermout: 250 gram Havermout, -vlokken, -bloem, -gort Aardappelmeelvlokken,
1 Gruttemeel, (gemengd meel).
Gort: 250 gram Gort, Gortmout, Gortbloem, Grutten (alle soorten), Gruttemeel (ge-
1 mengd meel), Rijstgries, Aardappel-tapioca.
kVermicelli: 100 gram Vermicelli, Macaroni, Spaghetti.
Maïzena: 100 gram Maizena, Sago, Aardappelmeel óf 100 gram Zetmeel, verwerkt in
puddingpoeder of puddingsauspoeder.
Brandstoffen: 1 h.l. (maximaal 75 k.g.) Anthraciet Steenkolen, Industriebriketten,
Eierbriketten, öf 2 h.l. Cokes, Gascokes, öf 110 k.g. Bruinkoolbriketten, óf 75 k.g.
Petroleumcokes öf 150 k g. Gokesbries, Cokesgruis, óf 300 stuks Pereturf, öf 450
stuks Baggerturf, óf 275 k.g. Turf uit de Peel, öf 200 k.g. andere soorten Turf.
Zeep: 90 gram Huishoudzeep, öf 150 gram Eenheidstoiletzeep, öf 100 gram Zachte
Zeep (samenstelling na 31 Aug. 1941), ét 150 gram Zachte Zeep (samenstelling
1 Jan-31 Aug. 1941), óf 200 gram Zachte Zeep (samenstelling vóór 1 Jan. 1941),
öf 300 gram Zachte Zeeppasta, öf 250 gram Zeeppoeder, öf het doen wasschen var»
20 k.g, droge vuile wasch.
44M8 ttMW.ttVMi MN ANMA ARUMUM
WH M «Ml M MIW OOOKT4KM IOO XM
Nö MT MST K1MWSN vnMM»SMN
XOW HUIS XAt INMNSTONTM
/Wt ÏSMI0 UMJ
Gistermiddag heeft in het crematorium
op Westerveld te Velsen onder zeer
groote belangstelling de crematie plaats
gehad van het stoffelijk overschot van
mevrouw J. M. ’s Jacob-Loder, presi
dente van de Alg. Nederl. Vrouwenver-
eeniging Tesselschade en lid van het da-
gelijksch bestuur van den Nationalen
Vrouwenraad, gewoond hebbende
Baarn en te Oosterbeek overleden.
Aanwezig waren bijkans alle leden
van het hoofdbestuur der Vereeniging
Tesselschade en bestuursleden van ver
schillende afdeelingen, hoofdbestuurs
leden van den Nat. Vrouwenraad, be
stuursleden van daarbij aangesloten ver-
eenigingen en vele anderen.
Mevrouw Kristensen-Heldring te Lei
den heeft herdacht wat de overledene
voor de vereeniging Tesselschade is ge
weest, waarvan zij 20 jaar lang presi
dente was. Jonkvr. van Asch van Wijck
memoreerde wat de overledene voor den
Nat. Vrouwenraad had beteekend.
Namens familieleden sprak ir. G. J.
de Vos van Nederveen Cappel te Alk
maar, waarn% de echtgenoot een enkel
woord heeft gesproken. Tenslotte heeft
ds. R. Blommaert Waalsch predikant,
een" gebed uitgesproken. Bij het dalen
van de kist speelde de organist Ases Tod
'van Edv. Grieg.
Er waren meer dan 50 bloemstukken,
waaronder vele van b.g. vrouwenorgani
saties.
Nee maar, dat is schitterend, Drijst
Frank, als Nick vol trots het verhaal
van de opschuiving en de kans op
Stockholm heeft gedaan. Ik «rijg
respect voor je. Nick. Jij komt er wel
Gek, denkt Nick, dat ze daar nu hee
lemaal niet blij mee is, met die vriend
schappelijke bewondering van Frank.
Uan, in zyn plaats zou l
De Nederlandsche Ambulance werd
dezer dagen verrast met een gift
van ongeveer duizend gulden. „Er
komt binnenkort nog veel meer bij”
zoo zeide men, dit is nog maar het
begin. De gelden, waar het hier om
ging, werden bijeengebracht door
de arbeiders, werkzaam op een der
vliegvelden in ons land. Vrijwillig
hebben deze mannen besloten iedere
week een uur over te werken, het
loon dat daarmede verdiend wordt
staat men af aan de Nederlandsche
Ambulance. De verschillende fir
ma’s, aannemers-bedrijven enz., die
hier werken uitvoeren, hebben hun
medewerking volledig ter beschik
king gesteld en zoo kon hier een
schitterend resultaat worden be
reikt. Deze arbeiders hebben be
grepen, dat ook hun steun aan het
naenschlievende werk der Neder
landsche Ambulance noodzakelijk
was. Zij hebben hun weektaak ver
lengd om zoodoende een geldel ijken
steun aan dé ambulance te kunnen
geven. Dat zijn mannen uit één
stuk! En gij lezer, hebt ge nog
steeds niet kunnen besluiten? Stel
toch niet telkens uit1 Neem een
voorbeeld aan deze arbeiders! Stort
vandaag nog uw bijdrage op giro
rekening
gebeurde aanroert en Nick weet niet,
wat te antwoorden. Ze weet immers
niet, wat er is voorgevallen... het raakt
haar ook niet. Want ze weet zoo vast
en zeker, alsof hij het haar zelf verteld
had, dat Frank nu toch niet meer voor
haar voelt, dan tevoren. Een aardig
kind... een lief meisje, ja, toen in Door
nenburg heeft ze al gemerkt, dat hij
haar graag mocht En ai hebben de
omstandigheden hem nu dichter naar
haar toegedreven...
Maak je geen illusies, Nick, houdt
ze zich voor den zooveelsten. keer voor.
Zeg. maar dan zul je wel heele
maal tot over je ooren in de juristerij
zitten, praat ze over het onbehaaglijke
onderwerp heen. heeft meneer
van Westhove nog arflere bobbiesr
En wèt voor!
Frank gaat er dankbaar op in.
ling, lacht ze.
welke de samenleving in haar grondslagen
beïnvloedt hier sprake is van een zwaar
vergrijp en een ernstig aantasten der
maatschappelijke orde.
avond als deze. Een show^band, die ver-
jazzte Sinterklaasliedjes doet hooren.
Ja... als studenten zijn ze nog wel m
heel andere tenten geweest, denkt Nick.
Maar dit is toch iets anders. Vroeger
was je met je club uit, zocht je expres
de minder „deftige” gelegenheden op,
om ongestoord er pan te kunnen schop
peen. Maar nu met Frank... zoo met je
tweeën...het lijkt iets stiekems, iets,
dat eigenlijk niet mag. Onzin. Ze lacht
zichzelf uit. Dansen, plezier hebben. Ge
nieten van deze uren, dat hij bij haar
is, zijn oogen, zijn stem, zijn arm om
haar heen, als ze dansen. Ze houdt van
hem... ze is nog nooit in haar leven zoo
gelukkig geweest.
Ik vind het toch zoo dol, zegt ze.
Een prachtidee van je. Wat zou ik
anders een beestachtig vervelende Sin
terklaasavond gehad hebben.
En ik dan, lacht Frank. Weet
je waar ik de laatste weken mijn avon
den doorbreng? Bij van Westhove thuis.
Ja, hij- is buitengewoon aardig en hij
doet wat hij kan om me er een beetje
doorheen te helpen. Zie je, hij weet,
dat... nou ja, hij denkt niet zóó slecht
over me als... als andere menschen.
Het is de eerste keer, dat Frank bet
40-4
40
40
40
40
40-A Aardapp.
40-B Aardapp.
5 Oct. t/m 1 Nov. 1941
Algem.
Algem.
Algem.
50 gram Scheerzeep
1) Hierop geen Anthraciet verkrijgbaar
2) Hierop uitsluitend Turf verkrijgbaar
3
3|
In tijdvak van vier weken
r
250
500
4
De blokkade van
Engeland. Groot
nut bewifrt het
vliegtuig van een
zwaren Duitschen
kruiser bij het op
sporen van vijande
lijke koopvaardij
schepen. (P.K. Win-
kelmann-Hoffmann)
k.g.
gram
gram
Rants,
gram
gram
gram
gram
gram
In tijdvak van 19 dagen
Men schrijft ons van bevoegde zijde:
Onlangs heeft het Vredegerechtshof, dat
in hoogste instantie belast is met de be
rechting van alle overtredingen der straf
wet, waarbij de politieke rust in de volks
gemeenschap op eenigerlei wijze betrok
ken is, een principieel standpunt bepaald
dat als richting gevend te beschouwen is
ten aanzien van een hoogst belangrijk
punt, namelijk het bezigen van het woord
„landverrader” door den eenen Nederlan
der tegenover den andere. In dit opzicht
was inderdaad een toestand ontstaan,
welke niet anders dan als uitvloeisel van
de grootste politieke verwording is te-be
schouwen: het vanzelfsprekend verwijt
van landverraad, waarvan sommigen zich
als politiek strijdmiddel ten opzichte van
medevolksgenooten meenden te mogen be
dienen. Dat het hier om een uitwas van
de hedendaagsche geestesgesteldheid, be
dorven door laster en verdachtmaking gaat
heeft het hof in zijn uitspraak terecht
overwogen door vast te stellen, dat vroe
ger aan het bezigen van het Woord land
verrader als beleediging nooit gedacht
werd. De „actualiteit" van dit woord
maakt intusschen zijn gebruik des te er
ger. Noodig was dan ook, dat het hof er
aan herinnert, dat, voor zoover in bepaal
de kringen een gewoonte dreigde te ont
staan om bijna gedachteloos het woord
landverrader te gebruiken als uiting van
politieke gezindheid, een dergelijke ge
woonte geenszins als verdbtschuldiging
behoort te gelden.
Veeleer moet bij deze onnadenkende
menschen met krachtige mradelen het be
sef worden gewekt, dat zij hun eigen ver
antwoordelijkheid hebben behouden. Zij
moeten leeren inzien wat het beteekent,
dat de eene Nederlander den andere het
verwijt van landverraad toevoegt: name
lijk het ergste wat volksgenooten elkander
'kunnen aandoen. Omdat het neerkomt op
het betwisten van de aanspraak deel uit
te maken van de volksgemeenschap. Voor
al in een tijd als de huidige, waarin een
algemeene geest van omvorming op alle
gebied niet het minst op politiek ook
door Nederland gaat, kan in geen geval
werden toegelaten, dat het ‘doorwerken
.van het nieuwe belemmerd wordt door het
'recht, om tot de volksgemeenschap te be-
hooren aan hen te ontzeggen, die aan de
nieuwe orde willen medewerken, want dit
is het, wat de aanhangers van het oude
zouden willen bereiken door hun tegen
standers als landverraders in de oogen
van velen, die niet gewend zijn van het
geen zij hooren nauwkeurig rekenschap te
geven, te vernederen. Dit alles overweegt
het Vredegerechtshof in zijn arrest, dat
klaarblijkelijk bedoeld is- als een eerste
waarschuwing aan verdwaasde, verblinde
en veelal door reactionnaire krachten mis
bruikte Nederlanders om tot inkeer te
komen en in elk geval om zich te beheer-
schen in hun optreden tegenover politieke
tegenstanders die, gelijk het hof met na
druk vaststelt, zeker niet minder goede
vaderlanders zijn dan de beste Nederlan
ders.
Uit ’s hofs motiveering van zijn uit
spraak, waarmede een aanmerkelijke ver
zwaring van de opgelegde straf gepaard
ging, blijkt nog eens duidelijk het volsla
gen gemis aan begrip van de gewijzigde
omstandigheden bij den rechter, die vroe-
ger hierover oordeelde en door zijn ge
ringe straftoemetingen getoond heeft een
geval als het onderhavige slechts als een
gewone 'scheldpartij te beschouwen Uit
de hier bedoelde beslissing van het Vrede
gerechtshof kan hij evenwel leeren, dat als
gevolg van veranderde politieke houding,
Geeft recht op t koopen van
6 Oct. 1941
12 Oct. 1941
