G. BLOM
0
STADSNIEUWS
NEDERLANDSCH-INDIE
KUNST EN LETTEREN
GEMENGD NIEUWS
Scheveningsche klanken
Von Siebold herdacht
LAATSTE TELEGRAMMEN
RADIONIEUWS
S.S.-P.K. bericht Neder
land No. 6
De Avondschool
18 Oct. 1941 2e bl.
JUWELIER
Zoel Roggebrood
DUITSCHLAND STRIJDT
VOOR EUROPA
HET DUITSCHE
WEERMACHTBERICHT
HET ITALIAANSCHE
WEERMACHTBERICHT
GEPAST GELDOF KAART
GAAN HET SNELHEID GEPAARD
/x c A b'uftysk vccwec
„DER SOLD AT IN HOLLAND”
.pag. 2 -
Predikbeurten
ka te™ V?.
HAAGSCHE COURANT Zaterdag
digd werden, bloemen uit een schooltuin
tje ontvreemd te hebben, hetgeen een
puur verzinsel was. Men vermoedde, dat
de beschuldiger dezelfde was, die de
bfiefjes rondstuurde. Eenigen tijd gele
den ontvingen de ouders van een meisje
uit Bussum, dat vermist wordt, een brief,
waarin stond, dat de vermiste in
den Haag woonde en „op het slechte pad”
was geraakt. Tot driemaal t^e ontvingen
de oudèrs een dergelijk schrijven; natuur
lijk deden zij hiervan aangifte bij de
Bussumsche politie, die in samenwerking
met haat Haagsche collega's in onze stad
een onderzoek instelde, aanvankelijk zon
der resultaat. Een der Haagsche recher
cheurs, die onvermoeid het onderzoek
voortzette, kreeg een spoor in handen,
dat leidde tot de arrestatie van een 40-
jarigeri boekbinder De rechercheur zag
den gezochte gisterochtend voor een
kraam met prentbriefkaarten op de Groote
Markt staan, achtervolgde hem en hield
hem op de Groenmarkt aan. Op het
hoofdbureau van politie legde de man een
volledige bekentenis af. Daar er geen
enkel aannemelijk motief voor zijn
vreemde gedragingen is, wordt een on
derzoek naar zijn geestvermogens inge
steld
r" S’nES;
I
ONDERWIJS EN KERK
GEBR. TEN HOEVE
DE JAPANSCHE LUCHTLIJN
NAAR TIMOR-DILLY
BRIEVEN EN KAARTEN VAN
BELEEDIGENDEN INHOUD
RONDGESTUURD
Tentoonstelling in de Gothische Zaal
Duitsch onderzoeker met Neder
landsche koloniale ervaring
L
van doctor Plaizer
HIM
Studio,
De
153,
Elbert
Haëzerkerk.
en
koffie-
,,D 1 e
lewuste plek
(Wordt vervolgd)
i
komt
Dr. PLUIZER.
-ROTTERDAM. TEL. 3842 7
^DEN HAAG. TEL. 333298
Aanvalioperaties in het Oosten verloopen
vólgens de plannen
uur
een
spi
SS-Hauptsturmführer
W. HULSTIJN.
in
van
ds.
/van uw voeten als U ze laat 7 ASX
behandelen In de nieuwe
Pedicure-afdeeling van 7
SCHOENENMAGAZIJN
CENTRAAL^
VEENESTR. 41 DEN HAAG TEL 14603
meir, zoadoende verwacht gien mensch op
i punt nog tremrèils. Onderde
lover dat plekje oare klage,
z’n klacht inbrengt, waer die weze mot.
ken o.a. mede Truus Kellen, Greet Ger
lach. Rudi West, Anna Sluiters, Chris Vol
kamp, Ferry de Rooy en Han Verne.
„DAT '8 WAT
Van
2.15—4 uur
„Vrouwen-
Het
Kleist’s
Boterbonnen vervalscht
De recherche heeft den 24-jarigen P. S„
te Hilversum gearresteerd, die een aantal
boterbonnen had vervalscht en in den
handel gebracht. De man had de ongeldig
verklaarde bonnen 31 veranderd in 37.
Hij had op verschillende van deze valsche
bonnen in winkels te Hilversum reeds
boter gekocht. De bediende van een win
kel in de Langestraat constateerde bij het
opplakken vervalsching en waarschuwde
de recherche, die een nauwgezet onder
zoek instelde, dat tot de arrestatie van S.
leidde.
Diverse examens
Apothekersassistent. Geslaagd te Am
sterdam o.a, mej, Z. van Luyn, te den
Haag.
M.O. Akte K5 (hoogere wiskunde).
Geslaagd alhier de heer 111. Baas, aliiier.
Wiskunde L.O. Geslaagd alhier mej.
C. J. de Rooij, Bergen.
Bunkeretelling doorbroken teruggesla
gen divisies I
Steunt de Nederlandsche Ambulance v/h.
Oostfront. Koninginnegracht 22, giro
87600, ’s-Gravenhage.
Japansche boek is het levenswerk van
Franz von Siebold en zijn beteekenis
voor de toenadering tusschen Nederland,
Duitschland en Japan, treffend geken
schetst. Een Duitsche vertaling van dit
belangrijke werk is thans door professor
dr. Traute. die acht jaar lang leider was
van het Duitsch-Japansche wetenschap
pelijke instituut in Kyoto, ter hand ge
nomen.
Op den eerstert dag reeds ‘meer dan
1200 bezoekers
D.e in de Gothische Zaal hier ter stede
gehouden tentoonstelling van foto's,
ichilderwerk, grafiek, teekeningen enz.
door Duitsche soldaten in het bezette
gebied der Nederlanden, trekt zeer de
aandacht. Op den eersten dag alleen heeft
men reeds 1200 bezoekers geteld. De ten
toonstelling werd op initiatief eri onder
bescherming van den bevelhebber der
Weermacht in Nederland, generaal der
vliegers Fr. Christiansen georganiseerd en
is bedoeld om den Duitschen soldaat aan
te moedigen zijn vrijen tijd zoo nuttig
mogelijk te besteden, mgar ook, om door
zijn werk als amateur-schilder, -beeld
houwer of -fotograaf het Nederlandsche
landschap en het volk beter te leeren
kennen.
Men moet zeggen, dat de jury een
moeilijke taak gehad heeft. Er kwamen
ongeveer tienduizend werken binnen,
daaruit is stelselmatig een selectie ge
maakt, totdat tenslotte de vijf en vijftig
rtjeste werken overbleven. Zoo treft men
hier dan roto’s aan, in monumentale v^r-
grootingen, welke niet alleen van kunde
op fotogebied getuigen, maar* welke ver
der een alleraardigst beeld werpen op de
motieven waartoe de fotografeerende
soldaat zich voelt aangetrokken. Men
heeft de onderwerpen gerubriceerd Han
del, overzee-handel, visscherij, steden
schoon, landschappen, enz. Ook oude ge
vels, torens, kasteelen, boerenhoeven enz.
zijn druk gekiektde oude, mooie grach
ten van Amsterdam zijn heel wat keeren
op de gevoelige plaat vereeuwigd en het
blijkt, dat de fotografen herhaaldelijk
een juist gevoel en scherp begrip hebben
getoond voor het typische karakter van
het Hollandsche land, zijn molens, hoo
rnen, polders en steden. En ook voor het
licht en de sfeer, welke zoo kenmerkend
zijn voor ong land. Ook de humor ont
breekt niet. En ook nietde mensahen,
die het land bewonen. Men ziet er lachen
de Scheveningsche vrouwen, Urker meis
jes, Zeeuwsche schoenen in haar schil
derachtige dracht en de karaktervolle
koppen van Nederlandsche boeren.
Het schilder- en teekenwerk is van
zeer verschillend niveau. Natuurlijk is
er veel, dat niet ver boven de goede be
doeling uitkomt. Maar verrassend groot
is het aantal werken, dat van positief
talent getuigt, arbeid, welke gebaseerd is
op ernstige en toegewijde studie. En dat
ook hier sfeer, toon en halftoon vaak
zuiver getroffen worden, bewijst, dat de
kunstenaars-in-uniform zich terdege in
het land hebben ingeleefd en met scherp
observeerende schildersoogen hebben
rondgekeken. Het lijdt geen twijfel of de
belangstelling voor' deze interessante ten
toonstelling zal blijven aanhouden.
Moermansk, Leningrad en Moskou
gebombardeerd.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FÜHRER, 18 October (D.N.B.). Het
Opperbevel van de Weermacht maakt be
kend
De aanvalsoperaties in het Oosten ver
loopen volgens de gestelde plannen. Ge
vechtsvliegtuigen bombardeerden overdag
de havenwerken van Moermansk en be
langrijke militaire inrichtingen in en om
Moskou. Ook vannacht waren luchtaan
vallen gericht op Moskou alsmede op ravi-
tailleeringsinrichtingen te Leningrad. Zoo-
als reeds in een extrabericht bekend ge
maakt, is een van Noord-Amerika naar
Engeland varend, krachtig beschermd con-
vooi bij het betreden van het blokkade-
gebied door Duitsche duikbooten aange
vallen. In een taaien aanval, welke ver
scheidene dagen duurde, hebben de onder
zeeërs 10 vijandelijke koopvaardijschepen,
waaronder 3 volgeladen tankbooten, van
tezamen 60.000 brt. tot zinken gebracht.
In een des nachts gevoerden strijd tegen
de strijdkrachten, die het convooi escor
teerden werden 2 vijandelijke torpedo
jagers tot zinken gebracht.
Voor Gibraltar heeft een Duitsche duik
boot een vljandelijk patrouillevaartuig tot
zinken gebracht. Gevechtsvliegtuigen bom
bardeerden aan de Engelsche Zuidoost
kust verscheidene havenwerken en brach
ten een koopvaardijschip van 4000 brt. tot
zinken. De vijand vloog niet naar het
Tijksgebied.
Gevechten in Oost-Afrika
ROME, 18 October. (Stefani.) In zijn
Weermachtbericht nr. 503 maakt het Ita-
liaansche opperbevel het volgende bekend:
Britsche vliegtuigen hebben eenige bom.
men laten vallen op *de stad Syracuse.
Eenige huizen werden beschadigd; 4 bur
gers werden gedood en 24 gewond. Andere
vliegtuigen vielen Elmas (Cagliari) aan
zonder schade aan te richten.
Noord-Afrika: Levendige activiteit van
onze artillerie op de vijandelijke stellin
gen van Tobroek. Tijdens een luchtaanval
op Benghasi, waarvan melding gemaakt
is in het weermachtbericht van gisteren,
zijn 2 vijandelijke bommenwerpers neer
gehaald.
Oost-Afrika: Engelsche vliegtuigen heb
ben de laatste dagen woonwijken en het
vliegveld van Gondar aangevallen. Een
toestel werd door het luchtdoelgeschut ge
troffen en moet als verloren beschouwd
worden. In den sector Qulquabert en
Celga verliepen de gevechten gunstig voor
onze troepen. Vannacht hebben formaties
van onze luchtmacht de luchtbases van
Malta gebombardeerd. De doelen werden
geraakt.
Academische examens
Ned Economische Hoogeschool. Cand.
ex. economische wetenschappen de hee-
ren J. H. Zwartveld en M. J. Nolet; doet,
ex. id. de heer W. Houtman en de heer
E. Baljon.
R.K. Econ. Hoogeschool. Cand. ex.
economische wetenschappen de heerenP.
J. M. Bindels, L. P. Bovy, mr. R. R. Th.
M. v. d. Lugt (met lof), en H. J. M. van
der Laar.
da Palestrina, Debussy. Bossi, Massenet,
Janos en Volla Lobos. Door de gezamen
lijke koren zullen Aarden gezongen; Het
grootê dubbel Mannenkoor van Max We
ber (le uitvoering in den Haag) en het
bekende „Zegepraal” van L. F. Brandts
Buys. Medewerking aan dit concert wordt
verleend door den heer Charles van Is-
terdael (cello).
Het eerste concert van de
reeks symphonie-concertèn zal worden
gegeven morgenmiddag te half drie,
in het Gebouw voor Kunsten en
Wetenschappen. Het concert zal onder lei
ding staan van Carl Sch'uricht. Medewer
king verleent het Zepparoni-kwartet. De
volgende werken zullen worden uitge
voerd: 1. Haydn, Sinfonie G gr. terts no.
13; 2. L. Ruygrok, 8 impressies voer
strijkkwartet en orkest; 3. César Franck,
Symphonie d kl. terst
Niet van economisch, maar van
strategisch belang
BATAVIA, 17 October. (A.N.p.).
overeenkomst tusschen Portugal en Japan
over een vasten luchtdienst tusschen het
Japansche mandaateiland Palao en Timor-
Dilly heeft in NederlandsclPIndië zeer de
aandacht getrokken.
Men deelt mede, dat de Japansche
vliegbooten, die de proefvlucht tusschen
Palao en Timor-Dilly maakten, nooit bo
ven grondgebied van Nederlandsch-Indië
zijn geweest. Wel heeft Japaqi destijds fa
ciliteiten gevraagd op meteorologisch en
nautisch gebied, zooals het gebruik van
weerberichten en van bepaalde bakens bij
eventueele vluchten. Deze zijn toen toege
staan, doch moesten voor elke proefvlucht
opnieuw worden aangevraagd.
Men wijst er verder op, dat Timor-Dilly
niet van economisch doch uitsluitend van
strategisch belang geacht kan worden.
en toets, het zegt iets, hetontroert.
meenen in het te korte bestek onzer be»-
spreking niet te moeten ingaan op af
zonderlijke doeken, hoewel haar vruch
ten stillevens met donzige perziken err
roode. overrijpe aardbeien, haar stille
herfstbladeren, met doode vogels en haar
kerstboom met de ernstige Taoistische
speksteenfiguurtjes als Wijzen uit het
Oosten daartoe wel verleiden. Beter is
het te volstaan met dit algemeen resu
mé van haar werk. Ina Hooft, mij per
soonlijk totaal onbekend, is een Neder
landsche kunstenares van beteekenis. Het
is verheugend zooiets te mogen schrijven.
B. v. Eysselsteijn.
Op het door ,,Die Haghe
Sanghers” en „Rotte’s Mannenkoor” te
geven concert, morgen in de groote zaal
van den Dierentuin'in den Haag, zullen
ten gehoore worden gebracht werken van:
Ned. Protest, bond, Pulchri Studio,
(Lange Voorhout 15), 10.30 uur ds. A. E.
F. Junod. Remonstr. gemeente, 10.30
uur ds. F. Kleijn. Federatie van Vrüz.
Protestanten, Lutherkapel, Haverschmicit-
straat 57, 10.30 uur ds. R. de Boer.
Doopsgez. gem., 10.30 uur ds. P. Vis.
Luth. gem., 10.30 u. ds. C, Riemers.
Waalsche kerk, 10.30 u. ds. E. Michelin Mo
reau Duitsche kerk, 10.30 uur Pfarrer
Kaetzke First Church of Christ. Scien
tist, Andries Bickerweg 1, Holl. 9.45 v.m.
Eng. 11.15 uur. Onderwerp: „De leer der
verzoening”. Gulden tekst 1 Timotheüs
2 5, 6. Duinoordkerk, 10 uur ds. Kwint,
10 uur jeugdkerk ouderen, de heer J. J.
van de Wall, cand. t.d. H.D., 10 uur jeugd
kerk jongeren, mej. W. Engelen, 3 uur
Doopsbediening. Nassau Jeugddienst,
Duinzichtkapel, van Hogenhoucklaan,
10.30 uur ds. L. D. Terlaak Poot,
Geb. Eltheto, Azaleaplein 2, 10.30 uur.
ds. F. K. van Evert, van Loosdui-
nen. - Vrijz. Hervormden, Beeklaan, hoek
Houtrustweg, 10,30 uur ds. N. Padt, van
Zutphen. Kerk 3e van den Boschstraat,
10.30 uur ds. A. Trouw. Vrijz. kinder-
kerk der Federatie, Wilhelmina van Prui-
senstraat 49, 19.30 uur mej. S. M. J. van
Christ, gem. Eliëzer, Beeklaan 296, 10 uur
heiligingssamenkomst en 7 uur openbare
samenkomst. Pulchri Studio, L. Voor
hout 15, 3 uur de heer P. v. d. Woude.
Baptisten-gemeente, kerklokaal van Dijck-
straat 149, 10 uur en 5 uur prediking,
7 uur jongeliedensamenkomst. Baptis
ten-gemeente, kerkzaal 'Zuid-Binnensingel
10, 10 uur en 5 uur ds. de Jong. Oud
Baptisten gem., Zuid-West Buitensingel
39, 10.30 uur prediking ds. B. Fabrie,
5 uur Evangelisatie-samenkomst. 7.30 uur
jongeliedensamenkomst. Zevende Dags-
Baptisten-gem., lokaal C.J.M.V., Heelsum-
straat 159, Zaterdag (Sabbat), 10.30 uur
v.m. ds. P. Taekema. Kerkgenootschap
der Zevende Dags-Adventisten, kerkzaal
„Maranatha”, Lange Beestenmarkt 102,
Sabbatmorgen 10 uur Bijbelstudie, 11 uur
predicatie (verschillende sprekers). Ze
vende Dags-Adventisten geb. „Filadelfia”,
de Ruyterstraat 90. Eiken Zaterdag (Sab
bat), 11 uur prediking. Verschillende spre
kers. Hersteld Apostolische Zendingge-
meente (Stam Juda), yfillemstraat 69,
dienst 10 uur en 5 uur. „Evangelie en
Volk”, Diligentia, Lange Voorhout 5, 10.30
uur ds. A. T. L. Hengel, em. Ned. Herv.
pred. Ned. Leger 0es Heils, geb. Lange
Beestenmarkt 108, 10 uur wijdingsdienst,
7.30 uur verlossingssamenkomst, beide ge
leid door mevr, kolonel Kerkhoven.
Kerk van Jezus Christus van de heiligen
der laatste dagen. Lqosd.kade 11, 10.30 uur
en 5 uur vergadering. Vrije Katholieke
kerk, St. Albaankerk, Rietzangerlaan 2a,
10.30 uur Gez; H. Mis. Oud Katholieke
kerk, Juffrouw Idastraat 7, 10 uur H.
Dienst. Valkenboschkade 520, 3.30 uur
Bijbellezing. Spr. pred. A. Ringelberg. On
derwerp: „Is de wederkomst van Christus
„DE KINDEREN VAN HET FORT
SJAKO"
Het gezelschap „De Amsterdammers”
brengt voor deze week in het Flora-theater
een tooneelstnk in 11 tafereelen „De kin
deren van het Fort Sjako,,, bewerkt door
Ferry de Rooy naar een schets van Jus
tus van Maurik. Het is een spel met een
lach en een traan, dat een schril licht
werpt op de sociale toestanden van een
veertig jaren geleden. Han Verne schreef,
op muziek van Schlagers, enkele liedjes,
die er bij1 het publiek uitstekend ingin
gen. De rollen van Jan Smees en Bertus
Smees, de feitelijke hoofdfiguren in van
Maurik's verhaal, werden vertolkt door
Willy Deeps en Willy Wortie. Voorts wer-
genomen. Het bleek, dat in dit boschge-
bied allen nog in leven zijnde en nog niet
gevangen genomen militaire en politieke
leiders van den geheelen frontsector bij
een waren.
HARRIMAN TE WASHINGTON
AANGEKOMEN
BERLIJN, 18 October. (D.N.B.) De
Londensche nieuwsdienst meldt. dat Har
riman te Washington is aangekomen.
nomische sancties aan den teugel te
houden. Een oorlog in den Stillen
Oceaan, zoo redeneert men te Washing
ton, zou slechts voordéelen brengen aan
Duitschland en niet aan de Angelsaksi
sche mogendheden. Men herinnert eraan,
dat de bekende publicist Lawrence reeds
eenige maanden geleden gezegd heeft:
men moet met Japan op de een of an
dere wijze tot een modus vivendi ge
raken en eerst alle kracht concentreeren
op de vernietiging van Duitschland.
Japan, zoo verklaarde Lawrence, komt
later aan de beurt.
DE ZUIVERINGSACTIE TEN OOSTEN
VAN BRJANSK
BERLIJN, 18 October. (D.N.B Tijdens
de zuiveringsactie'ten Oosten van Brjansk
hebben Duitsche infanteristen gisteren in
een boschgebied 500 boljewieken, onder
wie 36 commissarissen, 3 generaals en
verscheidene hooge stafofficieren gevangen
Dader, vermoedelijk geesteszieke,
gearresteerd
In Augustus van dit jaar deed een
stadgenoote bij de politie aangifte van
het feit, dat zij tal van malen brieven en
briefkaarten had ontvangen, waarin val
sche beschuldigingen werden geuit of
waarvan de inhoud voor de eerbaarheid
aanstootelijk was. De epistels* droegen
vrijwel steeds de onderteekéfiing: mejuf
frouw Matze. Het werd de politie duide
lijk, dat het hier een gefingeerde naam
betrof. Ook kwamen aangiften binnen
van twee 12-jarige meisjes, die beschul-
IN- EN VERKOOP van Juwee'en
Goud en Zilver - Reparatie atelier
PLAATS 9 - TELEFOON 115221
TENTOONSTELLING INA HOOFT
Een tentoonstelling als van Ina Hooft,
die dezer dagen in den kunsthandel Mar-
tinus Liernur eindigt, is een verademing,
als'men een dag lang niet anders dan goed
bedoelde en toc.h dikwijls machtelooze
middelmatigheid heeft gezien. Opeens
voelt men weer wat persoonlijkheid,
werkelijk talent en schilderkunde in de
schilderkunst betéekent.
Met welk een ernst is dit werk opge
vat.
Hoe heeft de kunstenares gewerkt en
zichzelf critisch gecontroleerd en welke
hooge eischen heeft zij zichzelf gesteld.
Ina Hooft toont in deze expositie, dat
zij haar plaats onder de kunstenaars van
dezen tijd veroverd heeft! Haar werk is
Christus?”. Kerk der Christologen, Prins
Hendrikplein 15, 10.30 uur openbare gods-
dienstoef. Spr. de heer C. J. van Beemen.
Scheveningen. Nieuwe Badkapel, 10.30
uur ds. de Jong. 4 u. ds. A. de Voogd,
van Delft (jeugddienst). Remonstr.
gemeente, aula Vrijz. Chr. lyceum, van,
Stolkweg 35, 10.30 uur mej. ds. W. S.
Wiardi Beckmap. Ned. Herv. vereen.,
Menninckstraat 41, 10 uur en 5 uur lees- 1
dienst. Oud Geref. gem., Westduinweg
194. 10 uur en 3 uur ds. B. Hennephof.
Geref. gem. N. Laantjes 120, 10 u. en
5 u. ds. Dorrestein, van Opheusden.
Nieuw Hersteld Apost. Zendinggemeente.
Visschershavenstraat 77, samenkomst,
10.15 uur.
Loosduinen. Stichtlngskerk Bloemen-
daal, 10 u. en 2 u. ds. Boswijk. Geref.
kerk (dorp). 10 uur ds. W. A. Wiersinga.
5 u. ds. J. Smelik. Leyenburg 9 u. en
10.45 u. J. Smelik. 3.30 u. cand. J. v. d.
Horst, van Scheveningen. 5,30 u. ds. W.
A. Wiersinga. Vereen, van Vrijz
Godsd. Herv., 10.30 u. ds. P. L. L. Post,
van Rijswijk.
Wassenaar. Ned. Herv. kerk 10.05 uur
ds. Bonders 5.05 uur de heer J. Smit,
van Heemstede. Kievitkerk, 10.05 uur
ds. J. van Dijk, van Nijmegen. Ned.
Protestantenbond, 10.40 uur ds. A. Keu
ter.
Rijswijk. Ned. Herv. kerk, 10.30 uur I
ds. J. D. v. d. Veen en 4 uur ds. J. v d
Wiel, Heilig Avondmaal. Geb. Chr.
Belangen, Oranjelaan 26. 10 uur ds. J. v.
d. Wiel. Geb. „Arcadia". Laan Hof-
rust 1, 10,15 u. de heer v. Polen.
Voorburg. Oude kerk, Heerenstraat. 10
uur dr. J. Schoneveld. 3.30 u. cand. A.
Sonneveld. Noorderkerk, Bilderdijk-
laan, 11 uur ds. A Hoekert (Doop, be
diening). Kinderkerk, Vreugd en Rust.
10 uur cand, A Sonneveld. Effathakapel
‘3 uur de heer G. van den Heuvel (voor
doofstommen), Geref. kerk (Laan van
Oostenburg), 10 uW ds. mr. W. S. de
Vries. 5 uur ds. P. K. Keizer. Noorder
kerk, 9.30 uur ds. P. K. Keizer. 5 uur
ds. H. Mulder, van Deventes. Effatha
kapel, 10 uur ds. H. Mulder. 5 uur ds.
mr. W. S. de Vries. Vereen, v. Vrijz.
Godsd., gebouw Fransche gem., 10.30 u.
mr. J. J. R. Schmal. 7.30 u. dr. P. D.
Tjalsma, van Rotterdam.
Leidschendam. Ned. Herv. kerk, 10 u.
en 5 uur ds. D. M. Vermet. Geref.
kerk, 10 uur en 5 uur ds. M. Boukema.
Heden is het 75 jaar geléden, dat in
München Philipp Franz von Siebold over
leed. die in Nederlandschen dienstgangen
tijd in Japan werkzaam is geweest, meldt
ons de V.P.B. Zijn leven herinnert ons
aan de ongekende ontwikkeling van Ja
pan tot een wereldmacht, welke voor
vele Europeanen nog heden een vaag be
grip is. Er zijn nog altijd menschen, die
Japan, den Japanner en zijn mentaliteit
vreezen, omdat deze hun vreemd is en
door onbekende en onberekenbare moge
lijkheden omgeven schijnt
Japan heeft heden zijn vaste plaats en
rang in de rij der volkeren en net heeft
deze plaats niet verkregen door een sim
pel navolgen van het voorbeeld, dat het
avondland hem gaf, zooals vele opper
vlakkige waarnemers nog altijd meenen.
Slechts door de kunst om het geleerde
aan te passen aan*het eigen geestesleven,
door zich open te stellen voor de cultuur
en techniek van de Westersche machten,
zonder de oude tradities en de volksche
eigenschappen te verliezen, is Japan tot
zijn huidige macht gekomen.
Tot de grootste leermeesters, die Ja
pan op wetenschappelijk en in het bij
zonder op medisch gebied heeft gehad,
behoort ongetwijfeld Franz von Siebold.
Wanneer wij zijn levensgeschiedenis na-
?aan’ kunnen wij begrijpen, waarom
juist deze man' zoo'n groot aandeel heeft
gehad in de ontwikkeling van Japan. In
herp waren de eigenschappen van den
Duitschen geleerde vereenlgd met
practische ervaringen, welke hij in jarert-
langen Nederlandschen kolonialen dienst
had opgedaan. Ih dezen dienst heeft hij
zich den geest van den Nederlandschen
kolonisator eigen gemaakt, leerde hij de
beteekenis van een koloniale wetenschap
bégrijpen en verkreeg een ruimen blik
voor dB mogelijkheden buiten de grenzen
van het eigen land.
Jarenlang werkte hij op de Nederland-
sche factorij in Decima, verkreeg later
den rang van generaal In het Neder-
landsch-Indische leger en onderwees ten
slotte de keizerlijke Japansche artsen in
Nagasaki. Teruggekeerd in Nederland
werd hij tot professor aan de unlversiteit
te Leiden benoemd en hier schreef hij
over zijn ervaringen in Japan een om
vangrijk werk, dat nog heden tot de
standaardwerken op dit gebied behoort.
i In Leiden we,rd in 1932 naar aanleiding
van den honderdsten gedenkdag vsn de
j aankomst van zijn kostbare Japansche
verzameling een standbeeld te zijner eére
onthuld Reeds eerder had zijn gebporte-
plaats Wüfzburg. waar hij in 1796 het
levenslicht aanschouwde, voor hem eei>
standbeeld opgeriqht. Doch waardevoller
gedenkteeken is ongetwijfeld de -groote
Japansche biografie. welke dr. Kure
schreef over von Siebold en dat het be
langrijkste werk is, ooit door een Aziaat
geschreven over egn Europeaan. Door dit
OOR U” IN WEST-END
gisteravond af resideert René’s
Sleeswijk’s Nederlandsche revue in het
West-End-Theater, waar zij „Dat ’s wat
voor U”, met Willy Walden en Piet Muy-
selaar en hun uit andere opvberingen be
kende medewerkers en medewerksters
presenteert. Voor een goed bezette zaal,
is gisteravond deze aardige, vlotte' revue,
die in de zomervacantie elders in onze
stad volle zalen getrokken heeft, nu ook
in het Westelijke deel gegaan. Het was
tempo, tempo en nog eens tempo, juist
wat een spectacle coupé als dit behoeft.
Het succes was wederom groot, er is veel
en hartelijk gelachen, het contact tusschen
tooneel en publiek was er dadelijk al, zoo-
dat ongetwijfeld de bezoekers als evenzoo-
vele propagandisten huiswaarts zullen zijn
gekeerd. Aan het slot werden er voor de
acteurs en actrices bloemen opgedragen.
CONCERTEN VAN DE ORDNUNGS-
POLIZEI
Het stafmuziekkorps zal in de komende
dagen onder leiding van Stabsmusikleiter
Hahn de volgende concerten geven Zon
dag 19 en Woensdag 22 October in den
Haag; Donderdag 23 Oct. in Dordrecht;
Zondag 26 Oct. in den Haag; Dinsdag
28 Oct. in Schalkhaar en in Apeldoorn;
Woensdag 29 Oct. in den Haag; Donder
dag 30 Oct. in Groningen en Vrijdag
31 October in Leeuwarden.
Door opensluiting heeft men
zich toegang verschaft tot een pakhuis
in de Haagschestraat. Onvvreemd werden
10, een hoeveelheid aardappelbonnen,
vanillesuiker, flesschen azijn en koffie-
surrogaat.
SS-PK Nederlandsche Legioen. De
laatste salon-communist in de randstaten
Estland, Lithauen en Letland is na
een jaar Sovjetregiem wel volslagen
genezen van zijn bolsjewistische neigin
gen. De les is te hard en te duur, anders
zou mep haast wenschen, dat diegenen
onder onze landgenooten, die willens en
wetens doof en blind zijn, haar eens
ondergingen. Wat de Sovjet-terroristen,
gedurende het japr van hun bezetting,
de bevolking dezer randstaten hebben
aangedaan, tart eiken vorm van bescha
ving en gaat de gruwelijkste voorstelling
te boven. Tienduizen4en mannen werden
gevangen genomen, ip de Gepeoe-gevan-
genissen gefolterd en vermoord of weg
gevoerd naar een onbekende bestem
ming, hetgeen gelijk staat aan een ter
dood veroordeeling na wreeden slaven
arbeid. En om geen enkel ander motief
dan hun politieke instelling of juister
nog hun afkomst of enkel maar een aca
demische vorming.
In Estland, enkele kilometers ten Zui
den vin de Sovjet-Russische stad Oströf,
overnachtten wij in het huis van een een
voudig landman. Onze leidsman had het,
met den goeden neus'van den ervaren
frontsoldaat, uitgekozen als nachtkwar
tier, omdat het zich door properheid' on
derscheidde van ’de omliggende huizen.
De keus was voortreffelijk. Wij werden
er ontvangen als „bevrijders”. De goede-
logeerkamer werd ons aangeboden, onzen
manschappen werd een gemakkelijk
kwartier» bereid en allen tezamen werden
wij aan den familiedisch genoodigd, waar
op de „samowar” gezellig pruttelde.
Dé geur van deze delicatessen, als
mede de landelijke eierkoeken en andere,
voor ons onbekende doch smakelijk toe
bereide Russische gerechten braken het ijs.
De bejaarde gastheer sprak moeilijk,
doch verstaanbaar’ Duitsch. de dochter
des huizes fungeerde zoo nu en dan als
tolk, de gastvrouw, lachte ons toe met
die moederlijke vriendelijkheid, welke in
alle landen der wereld verstaan wordt.
Overigens konden wij met haar helaas
niet converseeren.
Over dit vriendelijk huis Ihg diepe
rouw. Onze gastheer bleek een Russische
chirurg te zijn, die voor den oorlog als
geneesheer-directeur een groot ziekenhuis
leidde in Pensa. Tijdens den wereldoorlog
werden in zijn ziekenhuis rond 60.000 ge
wonden geopereerd, waarvan ruim 2000
door hem zelf. De revolutie joeg hem weg
van zijn eigen haard en bodem, in Let
land bouwde hij een nieuwe praktijk op
en doceerde aan de universiteit te Riga.
Doch ook hier vervolgde hem het bolsje
wisme, zij het dan ook na twintig-jarigen
nieuwen moeizamen arbeid. Zijn eenige
zoon, luitenant in het Letlandsche leger,
werd verleden jaar gevangen genomen tn
weggevoerd, hetzelfde lot onderging zijn
schoonzoon, een ingenieur. De Gepeoe
lichtte hen des nachts van het bed. Waar
heen de ongelukkige jongelui gevoerd
zijn, weten de ouders niet. Wat zij ge
zien hebben van andere jeugdige kame
raden, doet hen bidden, dat beiden maar
dood zouden zijn doch die vreeselijke
onzekerheid. «Het is moeilijk als gast een
brok eten door de keel te krijgen? wan
neer zooveel leed mede aanzit aan den
disch
waer je de naeme
meir oart noeme.
vóóranataende lui WHZZe waerd
deur middel van straetnaeme - m de
*8toriWelnKhSCheVelin« vermel<l blèive
ebbe-n-over dat sjepieter 't leste
woord nog iet eaproké
KEES DE KLINKER.
Dam. r Geref. kerk in hersteld
kerkverband, clubhuis van Speyk-
straat 153, 10.15 uur ds. H. Has-
per, 5 uur Evangelisatie-samenkomst. nabij? Wanneer, waar en waarvoor komt
Chr. Geref gem., Ebert Haëzerkerk. *- j— •»-«
Snoekstraat, 10 uur (Voorber. H. Avond
maal) en 5 uur ds. Nieuwenhuyze, Jeru-
salemkerk, Pomonap^ein, 10 uur (Voorber.
H. Avondmaal) en 5 uur ds. de Jong;
Bilderdijkschool. Linnaeusstraat, 10 uur en
5 uur ds.. J. Dijkstra, van Broek o. Ak-
kerwoude. Geref. Gem., Oude Boom-
gaardstraat 43, 10 uur en 5 uur ds. Hon-
koop. Oud Geref. gem. (Centrum), geb.
Gaslaan 46, 10 uur en 5 uur ds. E. v.
Dijk. Oud Geref. gem., Wesselsstraat
49, 10 uur en 3.30 uur leesdienst, Ver
gadering der geloovigen, Rozenburgstraat
7, 10 uur samenkomst. Geb. C.J.M.V.,
Prinsegracht 4, 10 uur en Houtrustweg 1,
5 uur ds. J. P. Paauwe. Dunne Bier
kade 16, 10 uur eeredienst, 5 uur Predi-,
king des Woords. -r- Vrije Evang. gem.,
Zuid-West Buitensingel 112114, 10 uur
en 5 uur ds. Vasseur. Evangelisatie
„Nazareth”, Fagelstraat 22, 10.15 uur pre
diking en 6 uur Evangelieverkondiging.
Maranatha-kring, geb. van Speykstraat
153, 3 uur de heer J. A. Bruyn, van Was
senaar, over het „Boek Daniël”, m.m. van
het Maranatha-zangkoor o.l.v. A. Schip
per. Christen-gemeenschap, Veenkade
48, 10 uur de heer J. C. vjn Amelrooy,
«m .o 4 uur de heer Jac. de Graaff, van -Am-
belangwekkend. het heeft een eigen toorf sterdam. Christen-gemeenschap, Bew. t.
- -- Rel, Vernieuwing, Groot Hertogmnelaan
4, 10 uur Menschenwijdingsdienst.
CLXVIIX
Wat is dat al gien tèld eleeje, dafde
trem uièt de Bad-uièsstraet verdwene-n-
is, maar toch zie je der nog overblèifsele
van in de grond zitte. ’t Zou allemael zoa
erg nog iet weze, azze der non en dan
maar gien ongelukke 't gevolg van wazze.
Mensche. die geregeld de bewuste plek
passeere, begrèipe-n-al wel, aat 't ier gaet
om de stikke tremrèils, die-e in de grond
blèive zitte benne, toe de tremjaere-n-
eleeje nae de Jurriaen Kokstraet ver-
plaest eworde-nds.
’t Is net op ’t ookje van de Bad-uiès-
straet en ’t Marcelisplèin. Dus op ’n erg
druk punt, waer daegeliks duièzende ffes-
rijers passeere Verloape week benne der
nog twie ongelukkies met fiesrljers vóór-
evalle. Der rijdt deur die straet gien trem
i--
dat bewuste
keire eb ik a.
maar der is blèikbaer gien mensch, die
z’n klacht inbrengt, waer die weze mot.
Daerom eb ik der zoa’n stille verwachting
van, dat non dat zaekje in de Klanke-n-
ienmael anneroerd wordt, de betrokke
autoritèite stappe zelle neme-n-om dat
euvel daer uièt de wegt te ruième.
Nonne we toch in die buurt benne,
mot ik nog ’n aare klacht van verscheiè
fSchevelingers. óverbrenge. At tije lang,
zoa lang as ’t me euge mag, wordt 't
plèin. dat in de volksmond altèid al „Mar
celisplèin” iete-n-eb, officieel nog maar
trouwweg „Marcelisstraet” enoemd. Dat
èit van z n leve-n-al tot alderlei misver
stand anlei-img egeve. ’t Zou wel ge-
wenscht weze-n-as oak daer verbetering
in ebrocht wier en dat plèin de naém
kreeg, zoa-as 't al de jaere-n-al deur de
Schevelingers enoemd wordt.
Van straetnaeme-n-esproke, zou der
oak veul voor te zegge weze-n-om wat
meir straete nae verdienstelike Seheve-
lingers. die overleeje benne. te vernoeme
Al is ons bestek teugewoordig te kléin
om der veul van te zegge, toch motte we
der enkelde opmerkinge-n-over ten beste
geve.
Der eb je bevoorbeeld de Marcelis
straet. -waere we ’t zoa pas over aane. Die
straet is vernoemd nae 'n zekere Marce-
lis. Dat was n eenvoudige aschman. Met
alle waerdeenng voor de nuttige werk-
zaem-eède. van die goeie man, kenne we
toch moeiehk zegge, dat z’n prestaesies
van dien aard wazze. dat er ’n straet nae
dem vernoemd mos worde. Zoa is 't deftige
Frankeslag vernoemd nae ’n zekere Pil
lai^Jl WÖ dÏ dA nknreeSU W!ler 'n *an«l?a<l
dnf V^n u kreeg van Franke-
tpï'nJirtJeniRte bezondere verdienstes
S peb"'k<! bela"!
Weststraet, waer dat slop op uiètllep De
Taaehtlanu°ait ken"? gat z’n naege!
7OUhwnJd ,1UW n°g leVend OUWe
08601 Jan Kistenstraet,
die teugewoordig uiètloopt op de Kèizerl
□traci.
- Maar oeyeul persoonlik-eedes benne
der van z’n leve-n-iet -
groat nut voor onze
waer ons dürp veul
van zoa goed as noait
Zukke verdienstelike
wazze waerd.
straetnaeme -
concert van
zal
half
Kunsten
INTERESSANTE GREPEN UIT HET
PROGRAMMA VAN DEN DAG
Zondag 19 October
Ernstige muziek: Te 4.15 uur
(Hilv. II) begint een serie uitzendingen,
waarin H. Brandts Buy» in 12 voor
drachten alle preludia en fugae uit de
beide deelen van „Das Wohltemperierte
Klavier” van J. Seb. Bach ten gehoore
brengt. Ter inleiding van deze clave-
cimbel-concerten, welke wekelijks plaats
vinden, houdt de speler een inleiding.
Te 5.30 uur (Hilv. I) G. van Renesse in
een concert voor piano-composities van
Schumann en Fauré, Het eerste deel van
het concert van het Omroep Symphonie
Orkest\ o.l.v. P Reinards van 2.15—4 uur
(Hilv. II), heeft als motto: „Vrouwen
karakters in de muziek". Het orkest
spéélt de ouverture tot Kleist’s drama
„Das Katchen von Heilbronn” van Pfitz-
ner, de „Gretchen Episode” uit de Faust
Symphonie van Liszt en den dans uit de
slotscène uit R. Strauss’ opera „Salome
Soliste is de sopraan Ruth J- Arden, die
Isolde’s Liebestod uit „Tristan und Isol
de” zal vertolken.
Sport: Van 6.05—6.30 uur (Hilv. I)
geeft ing. v. Emmenes een verslag van
den wedstrijd SpartaHet Gooi.
Gesproken woord: Van 5.45—
6.05 uur (Hilv. II) houdt A. van Hee«
een voordracht over Jan Pieter Heye, een
volksdichter uit grootvaders tijd.
Reportages: Van 7.458
(Hilv. II) voert Wybrands Marcussen
aantal gesprekken met filmsterren in
uit de filmstad Babelsberg.
Wie kent zijn moedertaal?
Onze moedertaal is-het Nederlands en
daar zijn we trots op, want ónze moeder
taal is een mooie taal en van ons allen
tezamen. Dus moeten wij er allen tezamen
voor waken, dat onze taal mooi blijft. Ik
bedoel daar twee dingen mee. 1. Spreek
je taal behoorlijk. 2. Schrijf zonder grove
fouten
Op het eerste kan ik hier helaas niet in
gaan, hoe graag ik zou willen, want meer
malen doen (jeugdige) Hagenaars me de
weinige haren te berge rijzen dóór de
wijze, waarop ze hun taal misbruiken.
Laatst vertelde zo iemand me: „Ja, mijn
heer, ik heb u maar niet laten roepen,
want ’t mèèèssie sèèè. dat U nog zat te
Ontbèèèète”.
-Vandaag evénwel zullen we enkele zin
nen onder de loupe nemen, die elk 1 fout
bevatten. Zoek die er eens uit. Het zijn
fouten van allerlei slag.
1. Onmeedogenloos striemde de storm
de toppen der populieren.
2. Voor de ingang van het station ston
den een groot aantal mensen te wachten.
3 De oude dame werd deerlijk verminkt,'
doch de chauffeur treft geen schuld.
4. Wij hebben vernomen, dat de ijsbaan
morgenochtend om 10 uur wordt geopend,
maar hun zéggen, dat het niet waar is.
5. Wie had nu ooit kennen denken, dat
nog eens lid van A.D.O zou wor
den?
,H1J speelt nog wel hiet in het eerste
elftal, maar bij de junloressen slaat hij
een goed figuur.
7 In de pauze van het symphoniecon-
d^ariü^nfde muslcl snaartjes roken in
8. Met de nieuwe verloofde van Magda
zijn ze by de Beerensteins niet zo erg tn-
J een be®tj« ..ruw en zo”,
vooral mevrouw vindt, dat Rinus zo
h.rttd°nKnen,<:h zlch altijd zo plas
tisch uitdrukt.
weertie vandaag, mevrouw!"
glimlachte de melkboer.
Ii?°» ?anwe Bet? 8Chreef mij: Ik kom jul-
met ♦)V0*nS<lag en hoop ik
veren” V’n kw,rt over tien te axri-
Doe je best
WASHINGTON EN HET NIEUWE
e JAPANSCHE KABINET
WASHINGTON, 18 October. (D.N B.)
De minister van buitenlandsche zaken
Cordell Hull heeft een officieel commen
taar op de verandering van de Japansche
regeéring van de hand gewezen, omdat
er nog geen bijzonderheden bekend zjjn.
Op de vraag of nieuwe besprekingen ge
voerd zullen worden tusschen hem en
den chef van het Amerikaansche leger,
antwoordde Huil ontkennend. In poli
tieke kringen te Washington acht men
het vraagstuk van het Verre Oosten zeer
delicaat. Men hoopt echter, Japan door
krachtige taal gepaard gaande met eco-
eweest. dle-e van
saemeleving wazze.
an verplicht was en
Zukke
