de Krim De opmarsch op No. 18031. Zaterdag 1 November. Nederlandsche Arbeids dienst VERDUISTEREN Nieuwe hoeveelheden vijandehjk oorlogsmate- rieel buitgemaakt Distributie van cacao poeder Wijzigingen in de distri butie van schoenen Meldt STADTTHEATER VAN BOCHUM u ter keuring Oproep Op wacht de Gerhart Hauptmann’s Florian Geyer” Vergeefsche bolsjewistische tegenaanvallen BOERENRECHT EN BOEREN PLICHT Dakvensters en bovenlichten vereischen bij de verduistering bijzondere zorg. Aanvang van den diensttijd 8 December 1941 Telefoon 116300 (zeven lijnen) - Giro No. 12500 Telegram van den Rijkscommissaris aan Dr. Gerhart Hauptmann Vijftig gram per vier weken voor kinderen beneden 14 jaar De positie van de Sovjet Zwarte Zee-vloot »Das Reich” ziet 3 redenen voor bolsjewistische ineenstorting HAAGSCHE COlIRAN FK1JS DEZER COURANT: PRIJS DER ADVERTENTIÊN: zijn Berlijn Na afloop hiervan bemiddeling voor arbeid in Nederland in en Voor ’s-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode’’. „Koloniaal Bijblad en „Letterkundig Bijblad" ƒ3.15. Franco per post met Mode blad 4.20 zonder Modeblad f 3.95. Buitenland 9.45. Landen waarop het verlaagd intern drukwerk-pogttarief van toepassing is 7.35 p. kw Bij postkantoren tegen de geldende goedgek. abonn.prijzen Afz nummers 5 ct., fr. p. post 10 ct Belangrijke uitvoering onder prof, dr. Saladin Schmitt In zijn 5 bedrijven Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen BUREAUX: WAGENSTRAAT 35-37 Bijkantoor: Scheveningen. Keizerstr. 31», Tel. 950310; Filialen: Rijswijk Kantoorboekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461, Voorburg, Boekhan del H. E, G. Ruys, Heerenstr. 124, Tel. 778038; N.V. Kantoorboekh. Th. J de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters Jr., There- siastr. 108a. Tel 772444: Boekh. E. O Couvée. van Hovtemastr 66. Tel 721187 geb.) Donderdag 13 November 1941: Enkhui- zen: gemeentehuis. Vrijdag 14 November 1941: Bolsward: gebouw Wipstraat. Ieder die wordt goedgekeurd en overi gens aan de te stellen eischen voldoet, wordt op 8 December 1941 opgeroepen om gedurende 5) maand in den Nederland- schen Arbeidsdienst te dienen. Na beëindiging van den diensttijd van 5j maand kan de vrijwilliger bij gebleken geschiktheid in aanmerking komen voor een van de drie volgende groepen: a. op leiding tot kader; b. vrijwillig nadienen ge durende nader te bepalen tijd; c. na eer vol ontslag voorkeur bij arbeidsbemidde ling in Nederland. Rijkscommissaris, Rijksminister Seyss- Inquart heeft aan dr. Gerhart Haupt mann, te Agnetendorf, het volgende telegram gezonden: „Zeer geachte Heer Hauptmann, Gistermiddag is uw Florian Geyer” in den Haag door de „Bochumer Bühne” opgevoerd. Het werk, zoowel als de opvoering, vormden een grootsche de monstratie van Duitsche kunst. Het speet mij hartelijk, dat gij niet aanwezig kon zijn. Met mijn beste wenschen voor uw welzijn en eerbiedige groeten aan uw echtgenoote, w.g. Seyss-Inquart, Reichs- minister.” Sovjet.Unie noodigt Engeland uit den oorlog te verklaren aan Finland. Roemenië en Hongarije De politieke correspondent van de „Dai ly Express” meldt, dat de Sovjetregeering de Britsche regeering heeft uitgenoodigd om den oorlog te verklaren aan Finland, Roemenië en Hongarije. Het blad wijst er in dit verband op, dat de diplomatieke be trekkingen met al deze drie landen reeds zijn verbroken en. dat ’n oorlogsverklaring derhalve practisch geen verschil zou uit- maken. De bolsjewistische staatsleiders hebben echter met grooten nadruk hun verzoek ingediend, aangezien zij de groot ste beteekenis hechten aan een formeele daad van dezen aard. Het blad geeft ten slotte de opvatting te kennen, dat het En- gelsche kabinet, voordat het een beslis sing zal nemen, met de Vereenigde Staten overleg zal plegen. (Zie verder le blad. pag. 2.) de herziene regeling, die thans gepubli ceerd wordt, een nieuw bewijs. Want al krijgt men, bij oppervlakkige lezing den uk, dat het alleen maar weer „erger" geworden is, inderdaad zal het resultaat zijn, dat beter dan tot dusver gezorgd kan rden, dat de bonnen worden uilgereikt aan hen, die er werkelijk aanspraak op mogen maken. Het heeft geen zin de zaken beter voor te stellen dan ze zijn. Er is te weinig schoeisel om ieder, die best een jaar kan gebruiken, een paar te verstrek- ;en. Slechts zij, die beslist geen schoenen hebben, die nog te gebruiken zijn, zullen 'geleidelijk geholpen kunnen worden. Degene, die een juist begrip van de omstandigheden heeft, zal het kunnen toe juichen, dat ook ten aanzien van schoeisel de touwtjes strak zijn aangehaald. EEN RANTSOEN-BON AARDAPPELEN GEEFT RECHT OP 3} KILOGRAM De secr-generaal van het departement van Landbouw en Visscherij maakt be kend met betrekking tot de distributie van aardappelenTengevolge van het feit, dat de met „A” gemerkte bonnen van de aardappelkaarten „U" recht geven op het koopen van If k.g. aardapplen per bon, is de onjuiste opvatting ontstaan, als zou een rantsoen aardappelen eveneens IJ k.g. bedragen. Een rantsoen aardappelen om vat evenwel 3| k.g. Bij afgifte van de met een rantsoen aardappelen gemerkte bonnen dienen dan ook 3J k.g. aardap pelen per bon te worden afgeleverd. O Ovl C* CX U 4-JViLXs-lX L/LlUv V vdt x—vz j toelichting op bovenstaanden maatregel. .VlaardingenSchiedamscheweg 12 (volks- Toelichting Uiteraard dienen wij zuinig te zijn met den voorraad schoeisel, zoodat helaeen eisch is, dat dit uitsluitend wordt gedistri bueerd onder hen, die er werkelijk be hoefte aan hebben. Dat de te distribueeren hoeveelheid ge ring is, weet iedereen, maar toch heeft niet ieder het juiste begrip ervan. Dat de distributie rechtvaardig moet zijn, wordt erkend, doch de juiste consequenties daar van worden, indien het hun persoonlijk aarigaat, dikwijls minder juist aangevoeld. Sommigen, die afgaan op den indruk dien de étalages der schoenwinkels maken, ver onderstellen, dat er eigenlijk nog meer dan genoeg is. Natuurlijk is dit dwaasheid, want dan zouden de distributieautoriteiten, die de magazijnvoorraden kennen, er toch werkelijk niet zooveel zorg en moeite voor over hebben om een dusdanige regeling te treffen, dat alleen, in de dringendste ge vallen wordt voorzien. Of het dan zoo moeilijk is, een dergelijke regeling te treffen? De secr.-generaal van het departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart maakt inzake de distributie van schoenen het volgende bekend. Het is noodzakelijk gebleken, om in de voor schoenen gelden de distributieregeling met ingang van heden eenige wijzigingen aan te brengen. In de eerste plaats zijn de vrijstellingen van de bepalingen, der distributieregeling komen te vervallen, welke tot dusverre golden ten aanzien van 1, babyschoeisel; 2. pantoffels met een cosy zool en boven werk van stof; 3. rubberbadschoenen; 4. klompsokken; 5. schoenen, welke door of namens den directeur van het Rijksbureau voor huiden en lederwaren gestempeld met de woorden „afgekeurd schoeisel R.H.L.”; 6. alle schoeisel, waaraan geen leder of rubber, noch afval hiervan is verwerkt; 7. strandsandalen met houten zool en een boventuig van ten hoogste vijf lederen riempjes; 8. spikes, raceschoenen voor wielrenners, boksschoenen en korf- balschoenen. Alle bovenstaande soorten schoenen mo gen derhalve met ingang van 1 November 1941 niet meer zonder bon worden gekocht verkocht en afgeleverd. Met ingang van heden mogen uitsluitend de navolgende soorten schoenen nog zonder bon worden gekocht, verkocht en afgeleverd. Schoeisel, hetwelk gestempeld is met de woorden afgekeurd schoeisel R.H.L. voor zoover hieraan geen leer is verwerkt, z.g. slap babyschoeisel, waaraan geen leder of rubber ft verwerkt, tot en met maat 23 en rubberoverschoenen. Wat op bon 2 kan worden gekocht Voorts is, eveneens met ingang van 1 November 1941 een belangrijke wijzi ging aangebracht in de soorten schoenen, welke op bon 2 kunnen worden gekocht Dit is nog slechts toegestaan ten aanzien van 1. alle schoeisel, waaraan geen leder of rubber is verwerkt; 2. gymnastiek schoenen en tennisschoenen; 3. rubber- kinderkaplaarsjes; 4. klompsokken; 5. strandsandalen met een houten zool en een boventuig van ten hoogste vijf lederen riempjes, welke niet breeder mogen zijn dan 1.J c.m.; 6. schoenen, welke door of namens den directeur van het Rijks bureau voor huiden en leder zijn gestem peld met de woorden „afgekeurd schoei sel R.H.L.” en voor zoover hieraan leder is verwerkt. 3. De Duitsche troepen hebben tot dusver meer dan 1.5 millioen vierkante km. van het land bezet, waarop meer dan een derde van de bolsjewistische be volking woont. Voorts bevindt zich verre weg het grootste deel van de industrie van de Sovjet-Unie of wel in Duitsche hand, of wel wordt, zooals Moskou en Leningrad, rechtstreeks bedreigd. Dit zijn de 3 redenen voor de onver mijdelijke bolsjewistische ineenstorting, zoo vervolgt het blad. Aan de bewerin gen van de bolsjewieken, dat zij bezig zijn om machines en fabriekèn uit het Donetzgebied en andere deelen des lands naar den Oeral te verplaatsen, kunnen wij geen enkele beteekenis hechten. Vele moeilijkheden te overwinnen De ambtenaren van den distributiedienst kunnen daarover een boekje opendoen Op zichzelf is het al ontzettend ingewik keld om'de tallooze soorten schoeisel, uit allerlei materialen vervaardigd, in te deelen in categorieën, die geen ruimte laten voor twijfelgevallen. Men bedenke maar eens hoe moeilijk destijds de grens te trekken was tusschen zomer- en winter- schoenen en hoe lastig thans nog uit te maken is, wat wandel- en wat werkschoe nen zijn. Daarbij komt dan nog, dat het publiek erg listig is in het bemachtigen van een schoenenbon. Dus moeten de amb tenaren, al hun menschenkennis te baat nemen, om met het karig aantal schoenen bonnen zóó te woekeren, dat zij, die er het hardst aan toe zijn, het eerst in aanmer king komen, en dat niet de brutaalsten er mee gaan strijken. Desondanks is het prac tisch onmogelijk, de distributie vari schoe nen, die nu eenmaal niet, zooals suiker, per pond verkocht kunnen worden, zoo te verdeelen, dat iedereen tevreden is. Schoenen voor wie er inderdaad aanspraak op kan maken. Men is er echter voortdurend op be dacht, de distributiebepalingen zoo doel treffend mogelijk te maken. Hiervan is Van 15 regels 1.75 Iedere regel meer tot 10 regels 45 Ct., daarna iedere regel meer 50 ct Reclames 95 ct per regel Bewijsnummers 5 ct fr. p. post 10 ct Incasso binnen de stad 5 cent, buiten de stad volgens oosttarief - Hij vooruitbetaling: Kleine Advertenties 95 ct.; Dienstaanbiedingen 7S ct. Advertentiën waarin voorkomt ^Brieven aan het bureau van dit niad’ jo ct. meer. Toelichting Het is voor hen, die de distributie moe ten regelen, heel wat prettiger, eens wat royaler te kunnen zijn, en een kleine trac- tatie beschikbaar te stellen. Ook dat moet vaak mondjesmaat geschieden. Toch zal menige moeder het op prijs stellen, dat zij voor haar kinderen binnenkort wat cacao poeder met suiker vermengd, kan krijgen. Het is natuurlijk jammer-, dat niet aan een ieder een rantsoen cacaopoeder kan wor den toegewezen. Doch het is reeds ver heugend. dat aan de kinderen wat kan worden verstrekt. Huispantoffels Voorts zullen huispantoffels, onver schillig uit welk materiaal vervaardigd in het vervolg slechts mogen worden ver kocht op bonnen 2, waarop het woord „huispantoffels” is vermeld Vanzelfspre kend mag op deze bonnen geen enkele andere soort schoenen dan huispantoffels worden aangeschaft Alle soorten schoenen, welke niet vol gens het bovenstaande op bon 2 of zon der bon kunnen worden gekocht, zijn met ingang van 1 November 1941 uitsluitend op bon 1 verkrijgbaar. Derhalve mogen op schoenen-bonnen 2, welke vóór 1 No vember zijn uitgereikt uitsluitend de in bovenstaande lijst opgenomen soorten schoenen worden gekocht, zoodat deze bonnen na 1 November 1941 geen recht meer geven op het koopen van de voor 1 November 1941 op bon 2 verkrijgbare soorten schoenen. van de Sovjet- Stalin Wjasma en t.w. Bij de achtervolging van den verslagen en wijkenden vijand hebben de Duitsche troepen op de Krim nog meer vijande lijk oorlogsmateriaal buitgemaakt. In de gevechten van 29 October werden 17 zware stukken geschut veroverd. In de gevechten om de landengte van Perekop werden bovendien 150 granaatwerpers en 850 zware machinegeweren buitge maakt. Ondanks zeer zware verliezen hebben de bolsjewieken op 29 en 30 October tevergeefs getracht het oprukken der Duitsche troepen in den centralen sector door tegenaanvallen op te houden. Sov jettroepenconcentraties, waarschijnlijk ge reed gehouden voor den aanval, werden door het vuur der Duitsche artillerie met goede uitwerking bestreden en uiteen ge slagen. In het industriegebied van het Donetz- bekken rukten de Duitsche troepen met succes op. Talrijke belangrijke industfiee- le installaties werden na tegenstand van de Sovjets die hier en daar zeer hard nekkig was, veroverd. In den Noordelijken sector hebben de bolsjewieken getracht een door de Duit sche troepen ingenomen bruggehoofd te heroveren. Hun herhaalde aanvallen gin gen te niet door het vuur van de Duit sche machinegeweren, waarin de bolsje wieken bij honderden sneuvelden. Verbitterde stemming in Leningrad Tijdens de uitvalpoging van een bolsje wistisch bataljon uit Leningrad werd een gewonde onderluitenant gevangen ge nomen. Hij was zoo uitgeput, dat hij nog uren na zijn gevangenneming op geen der hem gestelde vragen kon antwoor den. Pas later deelde hij mede, dat Le- Voor vrijwillige dienstneming bij den Nederlandschen Arbeidsdienst zal op on dervermelde plaatsen en data, telkens tus schen 9 en 15 uur gelegenheid zijn voor keuring voor vrijwillige dienstneming. Iedere jongeman, die aan de volgende voorwaarden voldoet, kan zich naar de diehtstbij gelegen keuringsplaats begeven en zich aanmelden bij den voorzitter van den Keuringsraad. Reiskosten voor de heen en terugreis worden vergoed. Het is aan te bevelen een broodmaaltijd mede te brengen. Gegadigden moeten aan de vol gende voorwaarden voldoen: a) Nederlan der zijn; b: niet jonger dan 17 en niet ouder dan 23 jaar zijn; c) ongehuwd xijn; dj voor zoover minderjarig, in het bezit zijn van een bewijs van toestemming van een hunner ouders, hun voogd of verzor ger. Meldt u ter keuring aan! Maandag 3 November 1941: Heerenveen: Crackstraat 6 (schouwburgzaal); Hilver sum: Spoorstraat 1 (voorm. dienstgeb.); Heerlen: Esschenerweg 25a, centr. werk plaats. Dinsdag 4 November 1941: Zwolle, Blij- markt 25; Amersfoort: Koningsstraat 80, school nr. 3; Roermond: Lindanusstraat 5, Christoffelhuis. Woensdag 5 November 1941: Emmen: Markt, hotel Groothuis; Utrecht: Draaiweg 29, gouverneurschool; Tilburg: Langeschijf- straat 66, geo. publieke werken. Donderdag 6 November 1941: Almelo: Oude Kloosierweg 1; Haarlem: Gasthuis straat 32, geb. de Doelen. Donderdag en Vrijdag. 6 en 7 Novem ber 194f: Rotterdam, Oranjeboomstr. 109. Vrijdag 7 November 1941: Deventer: Kooster 5, geb. het KloosterGouda: Oost haven 50. geb. gem. consultatiegeb. Zaterdag 8 November 1941: Winterswijk: Heytsma Mullierweg 20, school M. Maandag 10 November 1941: ’s-Herto- genbosch: stadhuis Markt. Maandag en Dinsdag 10 en 11 Novem ber 1941: Den Haag: Huygenspark 23, Dinsdag 11 November 1941: Arnhem: Menthenstraat 12 Bergen op Zoopi: „Holl. Tuin” Huybergschestraat 14. Woensdag 12 November 1941Nijmegen: Ridderstraat 14- Leiden: Oude Vest 25; De secr.generaal van het departement van Landbouw en Visscherij maakt be kend. dat met ingang van Zondag 2 No vember een aanvang gemaakt zal worden met de distributie van cacaopoeder. In het algemeen zal de distributie van cacao poeder als volgt geregeld zijnPer pe riode van vier weken wordt een rantsoen van 50 gram cacaopoeder vermengd met suiker, beschikbaar gesteld aan kinderen beneden 14 jaar. Gedurende de eerste week van deze periode kunnen de consu menten de bonnen inleveren, gedurende de tweede week bevoorraden de detail listen zich en gedurende de derde en vierde week wordt de cacaopoeder afge leverd aan hen die daarvoor bonnen heb ben afgegeven. Voor het geval de cacao poeder vermengd is met andere produc ten, bijv, suiker, bedraagt het rantsoen een hoeveelheid, welke 50 gr. cacaopoe der bevat. Het in distributie te brengen product zal bestaan uit sterk ontvette cacaopoe der, vermengd met suiker in een ver houding van 50 gr. cacao met 100 gr sui ker. Elke bon van de cacaokaart geeft derhalve recht op het koopen van 150 gr. cacao met suiker. Aangezien echter bij den handel nog een voorraad poeder aan wezig is, welke niet of slechts gedeelte lijk ontvet is, zullen de consumenten in den beginne voor een deel nog volvette of magere, d.i. slechts in beperkte mate ontvette poeder kunnen verkrijgen. Ook deze volvette en magere cacaopoeder wordt volgens de boven aangegeven ge wichtsverhouding met suiker vermengd De prijs van het product zal, onverschil lig of het volvette, magere of sterk ont vette cacao betreft, 0.25 per rantsoen, d.i. dus 0.25 per hoeveelheid van 150 gram, inhoudende 50 gr. cacao en 100 gr suiker, bedragen. Eerste distributie-periode van 229 November Gedurende dé eerste distnbütieperiode van vier weken, welke aanvangt op Zondag 2 November, en eindigt op Zater dag 29 November zal de met „een rant soen cacao, eerste periode” gemerkte bon van de cacaokaart, welke kaart destijds werd uitgereikt aan personen, die op 1 Februari 1941 den leeftijd van 14 jaar nog niet hadden bereikt, recht geven op het koopen van 50 gr. cacaopoeder, ver mengd met 100 gr. suiker. In verband met het feit, dat de winkeliers geen voorschot cacaopoeder zullen ontvangen, is bepaald, dat gedurende het tijdvak van 2 tot en met 15 November a.s. geen cacaopoeder op de bonnen aan het pu bliek mag worden af geleverd. Gedurende de eerste week van dat tijdvak, dus van 2 tot en met 8 Novem ber a.s. kunnen de consumenten de bonnen, welke recht geven op het koopen van cacaopoeder, bij den winkelier in leveren, waarvoor zij dan een ontvangst- bewijsje kunnen vragen. De winkelier moet de in ontvangst genomen bonnen in het tijdvak van 10 tot en met 14 Novem ber bij den plaatselijken distributiedienst inleveren ter verkrijging van toewijzin gen, waarop cacaopoeder bij den gros sier kan worden betrokken. Eerst in het tijdvak van 16 tot en met 29 November mogen de winkeliers dan aan hun klanten die daarvoor bonnen hebben afgegeven, de cacaopoeder afleveren. De aandacht wordt er op gevestigd, dat op de bonnen, welke na 8 November a.s. bij de winkeliers worden ingeleverd, eerst in de volgende distributieperiode, dus na 14 December cacaopoeder mag worden afgeleverd. Hotels, café's, restaurants, cantines e.d. zullen niet voor toewijzingen of losse bonnen voor cacaopoeder in aanmerking komen. Heden: v. 6.12 u. nam. tol 8.37 u. v.m. Morgen: v. 6.10 u. nam. tot 8.38 u. v.m. Maan: 1 Nov. op 5.30 nam 2 Nov. onder 6.35 uur v.m. op 5.53 nam. 3 Nov. onder 7.38 uur v.m. op 6.18 uur nam. Nachtdienst DOKTERS: Tusscnen 10 u. n.m. en 7 u. v.m.: No. 394920. Ziekenfonasieden de Volharding. No. 116364: zg. Stadsnatiënten No.49 In een plaats in het Oosten van ons land is een zg. kabelwacht ingesteld. Onverantwoordelijke Nederlanders, aan getast door de berüchte Engelsche ziekte meenden door het vernielen van kabels’, de Duitsche overwinningen te kunnen veranderen in Engelsche zege, pralen Het eenige resultaat is, dat de burgers der stad op wacht worden gezet bij de kabels om deze te beschermen tegen verdere aanslagen van verdwaasde landgenooten. In een plaats in het Oosten van Europa staan ook Nederlanders op wacht Neen, niet op „kabelwacht” want deze landgenooten vormen een zeer groot contrast met de „dapperen”, die, plaats van de wapenen op te nemen den strijd aan te binden tegen het bolsjewisme, zich onledig houden met het plegen van sabotagedaden. Deze landge nooten daar in het Oosten van Europa, wapenbroeders van de zegevierende Duitsche soldaten, zijn van een ander, beter gehalte, het zijn 1 - nationaal-socialisten van de daad, goede vaderlanders, kerels uit eén stuk, die geleerd hebben zich in te zetten voor de groote idee, zelfs al riskeeren zij daar, mede hun leven. Die landgenooten daar in he Oosten, zij geven het voorbeeld en indien u werkelijk uw vaderland lief hebt betrekt dan. evenals zij, de wacht in het Oosten. Help dan mede het com munisme vernietigen, strijdt dan met Duitschland tegen het bolsjewisme. meldt u dan aan en treedt in de gelederen van het Vrijwilligerslegioen Nederland, Ko ninginnegracht 22 te den Haag. De thans bij verordening van den Rijkscommissaris gestichte Nederlandsche Landstand beteekent in de eerste plaats erkenning en waardeering van den Nederlandschen boer dit begrip in den wijdsten zin genomen en van zijn ar beid voor de volksgemeenschap. Het is een feit, dat die erkenning en waardee ring in den loop der tijden zijn afgeno men naarmate het aantal en de omvang der steden toenam en een steeds grooter deel van de bevolking het verband met de plattelanders geheel of grootendeels verloor. De stedeling is, in zelfoverschat ting en eenzijdigheid op dit punt, maar al te licht geneigd om in den boer een cultureel ietwat achterlijken mensch te zien en diens eigenaardigheden meer of minder te bespotten. Zeer ten onrechte. Wij hebben er reeds vroeger op gewezen, dat hij, die het voorrecht heeft gehad onder boeren te leven of nauw met hen in aanraking te komen, zeer wel weet, dat de gemiddelde boer in intelligentie, ken nis en kunde geenszins bij den gemid delden stedeling ten achter staat, doch hem dikwijls overtreft, terwijl de eigen aardigheden, uiterlijke en innerlijke, waarover de stedeling zich vaak vroolijk maakt, inderdaad naar de eigenlijke beteekenis van het woord de manifes tatie zijn van den eigen aard van het boerenvolk, welke aard, ondanks steeds nauwer geworden aanraking met het stedelijke leven tengevolge vooral van de groote verkeersverbeteringen, zich ge lukkig wat het essentieele betreft vrijwel heeft gehandhaafd. Ook de waardeering van den arbeid van den boer laat bij den stedeling veel al te wenschen over, als gevolg van het gebrek aan belangstelling ervoor, welk gebrek weer voortvloeit uit onvoldoende kennis en onvoldoend nadenken. Daarom is het zoo uitstekend, als onze jonge menschen, knapen en meisjes, in de va- cantie naar buiten gaan om het leven van den boer mee te maken en zijn werk te verlichten. Daardoor immers leert het opgroeiande geslacht, dat straks zelf standig in het leven komt te staan, niet slechts den boer, de boerin, hun kinderen en de landarbeiders kennen in hun eigen typische en vaak zoo imponeerende om geving. maar het krijgt ook inzicht in den aard van den veelzijdjgen en zwaren arbeid van deze menschen en in de over wegende beteekenis, welke deze arbeid heeft voor het bestaan van heel het volk. nFngraFzijn^voUcom^^ ‘vernietiging* tege- Den Nederlandschen boer de eer en dc - rechten te geven en te waarborgen, die hem krachtens zijn plaats in de samen leving, de historische wording van zijn stand en zijn groote belang voor het ge- heele volksleven toekornen, is een .voor naam deel van de taak van den Land stand, die een van alle politieke of an dere beperkingen vrije samenvatting be- oogt van het geheele landvolk in den breedsten zin, van den grondbezitter tot den landarbeider, met behoud en op neming van de bestaande organisaties op dit gebied. Hij geeft den boer medezeg genschap naast en in «samenwerking met de noodzakelijke staatsbemoeiing, be schermt en steunt hem, zorgt, dat „bet boerenland in boerenhand” blijft of komt en dit land aan de beste bewerkers wordt toevertrouwd. Hij strekt zijn zorgen uit ook over de vrouwen en de jeugd, over vakopleiding en ontwikkeling. Men wil een gezonden, krachtigen en gelukkigen Nederlandschen boerenstand, levend en werkend naar den eigen historisch ge- groeiden en sterken aard, met eigen rechten, als kern van het Nederlandsche V°Doch ook hier gaan, als steeds de rechten gepaard met plichten. De Land- stand wil den boer op zijn beurt door dringen van zijn groote beteekenis en Verantwoordelijkheid voor het leven van het gansche volk. Ook hier geldt, dat het belang van het geheel uitgaat boven dat van de deelen en het ieders plicht is, op de plaats, waarop hij is gesteld, de ge- meenschap te dienen. Zoo behoort dan ook de volle medewerking van den boer aan de voedselvoorziening tot de belang rijkste taken van den Landstand, een taak, die in dezen oorlogstijd dubbel ge wicht heeft, doch ook in vredestijd van het hoogste belang is. De Landstand heeft dus de tweeledige doelstelling: den Neder landschen boer te verheffen, zijn rechten te waarborgen en hem te steunen, én den arbeid van dien boer, die immers als landbouwer, veefokker, tuinder reeds een zoo vooraanstaande plaats in de we reld inneemt, tot het uiterste dienstbaar te maken aan het welzijn van ons volk. Werkschoenen Voorts wordt bekend gemaakt, dat werkschoenen, waaronder alle soorten mansschoenen, waarvan de schacht uit rundleder is vervaardigd, ongeacht het onderwerk, met ingang van 1 November 1941 uitsluitend verkrijgbaar zijn op bon nen 1 waarop het woord „werkschoenen" is gedrukt. Deze bonnen geven uitsluitend recht op het koopen van werkschoenen, zoodat het koopen, verkoopen en afleve ren van andere soorten schoenen op deze bonnen is verboden. Hier volgt nog een enkel woord ter 1894 schreef Gerhard Hauptmann „tragedie van den boerenoorlog” in met een proloog „Florian Geyer”, een felomstreden werk, dat de dichter in 1921 nog eens revideerde. Men heeft den Geyer" wel eens een „natura- listischer Gegen-Götz” genoemd, een al leraardigste vondst, want afgezien van het feit, dat ik voor mij dit drama geen zuiver „naturalistisch” werk zou willen noemen, (Hauptmann heeft wel degelijk ook een romantischen inslag, zeker in ait werk!) is het inderdaad een hoogst be langrijke „tegenpool” van Goethe’s even eens „romantisch” dichtwerk „Götz von Berlichingen”. Realistisch is het werk in zooverre, dat het meer der historie ge trouw bleef. Tegenover den door Goettie geïdealiseerden Götz heeft Hauptmann Florian Geyer gesteld. Götz is eigenlijk niet meer dan een avonturier, een „sol- dat du métier” die zijn degen en eer ver pacht aan den meest biedende of aan Fortuna zelve. Maar in Geyer brandt een ideaal, een verlangen naar recht voor de beroofden, onderdrukten en vervolgden en door het vuur van tegenspoeden en rampen heen, (waarin de zwakkeren bui gen en smelten) wordt dit onbewust ver langen in den mannelijk sterken Geyer gestaald tot bewust weten en handelen. Temidden van een overdaad van figu ren, die door Hauptmann met gloed en dichterlijke bezieling op het tooneel zijn neergezet, voltrekt zich, als in een „cen trale belichting”, in de sombere, broeien de figuur van den ridder Geyer dit door breken tot kristalklare helderheid. Al leen: het Noodlot heeft hem niet uitver koren uit de geroepenen van zijn tijd. Hij gaat eenzaam en tragisch onder. De voorstelling, die het Bochummer theater van dit zware tooneeltechnisch moeilijke stuk heeft gegeven, was in alle opzichten merkwaardig. Onze vorige op merking, bij de „Minna von Barnhelm dat het gezelschap en de leiding van Sala din Schmitt, zuiver en alleen uit het oog punt van „theater” een verrassende ge beurtenis zijn, zooals men in jaren niet heeft gezien, moet opnieuw worden on derschreven. Er was een harmonische en tot in détails verantwoorde eenheid be reikt tusschen tooneelarchitectuur (alle hulde aan het meesterlijke werk van Jo hannes Schröder!), costumes, spel, samen spel, regie en muziek. Er was één leiden de instantie voelbaar. die tot in alles haar bezielende, intelligente en artistieke werkzaamheid deed gevoelen. En deze was de talentvolle leider van dit superbe ingespeelde gezelschap: Saladin Schmitt. Geen wonder, dat er voor deze opvoe ring een enorme belangstelling bestond. De voorstelling werd o.m. bijgewoond door den Rijkscommissaris, dr. Seyss- Inquart, en diens echtgenoote, generaal- ■onajoor Schwabedissen, Chef Van den Staf van den Bevelhebber der Weermacht in Nederland, den Commissaris-Generaal voor bijzondere aangelegenheden en mevr. Schmidt, den Commissaris-Generaal voor Financiën en Economische Zaken en mevr. Fischböck, den Generaal-Majoor der Politie Schumann en mevr. Schu mann. den gevolmachtigde van den Rijks commissaris voor de provincie Zuid-Hol- land, Schwebel, den Kreisinspektor der N.S.D.A.P hier ter stede dr. Schuon, den Procureur-Generaal bij het Haagscti Ge rechtshof, mr. dr. van Genechten, den Hoofdcommissaris van Politie, mr. Ha mer en den Nederlandschen president van de Nederlandsch-Duitsche Cultuur Ge meenschap, van Maasdijk. De imposante voorstelling had mee-, sleepende hoogtepunten. Een wellicht zeer persoonlijke opvatting deed het ons af en toe betreuren, dat, van het „halen” bij het eerste bedrijf af, het tooneelorgel met alle registers uitgetrokken bespeeld werd. De inzet was naar vocaal-volume zóó krachtig, dat men door de bedrijven heen in dit opzicht geen climax meer ma ken kon. De groote scènes werden daar door aan geluid tè krachtig. Dit blijkt b.v. ook uit de enorme reactie, die dien tengevolge ontstond in enkele scènes, als b.v. de rede door den Vorst-Bisschop Konrad (Hans Bogenhardt’s superbe creatie) en de rol van Heinz Moog als den schrijver Löffelholz, die, als zij hun rustig, beheerscht spel gaven, zelfs bij zeer zachten stemomvang plotseling een golf van nieuw-gespannen aandacht en ontroering door de zaal deden gaan. Wil ly Busch was een monumentale, onver getelijke Florian Geyer, Wilhelm Grimm een „grimmige”, door onbeteugelde pas sies meegésleepte Götz. Zoo zouden wij meer namen kunnen noemen. Te veel voor het korte bestek eener dagbladbe- spreking. Maar waar dit gezelschap merk baar zonder „ster-allure” speelt, meenen wij dit noemen van namen, die den lezer toch niet veel zeggen, achterwege te kun nen laten. De superbe pracht van kleu ren en lijnen, van deze hier en daareven gestyleerde, maar voor het overwegende deel naturalistisch geregisseerde voor stelling, die vooral ook den nadruk legde op het wilde en bruut revolutionnair ka rakter van dien tijd, had hoogtepunten, die aan oude meesters der schilderkunst herinnerden. Zooals b.v. de scène van Tellermann, die in zijn dronkemans-uit- bundigheid reminiscensies opriep aan pa- neelen met drinkende en vechtende sol deniers en boeren van Brouwer en Adriaan van Ostade. B. v. Eysselsteijn. moet gaat, welke geweten moet worden aan de onverantwoordelijke maatregelen van de bolsjewieken. De voedselnood on der de bevolking is groot en de onder drukking door de matrozen uit Kroon stad, die alle macht aan zich hebben ge trokken, verbittert de bevolking steeds meer. De Duitsche luchtaanvallen en de artilleriebeschieting zijn nog nauwe lijks te verdragen. De A.N.P.-correspondent te meldt Naar het schijnt bevindt zich het grootste deel van de Sovjet-Zwarte Zee- vloot nog altijd in de Golf van Taganrog en in de monding van den Don,' om de Sovjet-landmacht ter plaatse bij de ver dediging van Azof en Rostof te assistee- ren De keuze wordt voor het bolsjewis tische vlootcommando moeilijk, nu na de forceering van de landengte van Perekop ook de havens van de Krim maritieme hulp best kunnen gebruiken. Een door- stooten van de Duitschers naar Kertsj beteekent een doodelijke bedreiging voor de oorlogsschepen bij Azof, daar alsdan de Zee van Azof gemakkelijk af te slui ten is en die schepen opgesloten zitten. Op een direct overbrengen van het oor- logstooneel via de Straat van Kertsj naar den Kaukasus wordt natuurlijk ook ge rekend, zoodat men den eerstvolgenden grooten strijd rondom deze Straat mag verwachten, eerder dan om Sebastopol. Het bekende zachte klimaat van de Krim voorspelt weinig belemmering van de krijgsbedrijvigheid door de koude. In Berlijn is men er zeker van, dat Turkije nooit vluchtende Sovjetschepen door de Dardanellen zal laten passeeren. De spoorlijnen rond Moskou In aansluiting op het bericht betref fende den aanval op Moskou, welke Duit sche gevechtsvliegtuigen in den nacht van Woensdag op Donderdag hebben on dernomen. waarbij o.a. ook 2 spoorweg- T^xr'2,ns werden getroffen, meldt het n°g het volgende: In de bolsje wistische hoofdstad loopen 11 spoorlijnen op 9 kopstat>ons binnen. De vier trajec ten naar het Westen, naar Leningrad, Riga, Minsk en Kief, zijn reeds sinds lang door de verovering van Duitsche legerformaties volkomen uitgevallen en de andere lijnen zijn buiten Moskou door v.°° rtdurende Duitsche aanvallen op slee?s andere plekken onbruikbaar ge- naakt. Thans liggen dus 2 der belang rijkste stations te Moskou zelf onder de uitwerking van de Duitsche bommen. Koerskaja-spoorlijn, die Moskou met V- ‘n Zuiden en de Gorkowskaja- •Ttaorlijn, die Moskou met Gorki in het verbindt, beginnen op het station D»ern 1Wü*tsal >n het Oosten der stad. *Ju*tache bommen verwoestten hier J-eoouwen en spoorwegemplacementen. Onder het opschrift „onvermijdelijk mat” houdt het weekblad „Das Reich” zich bezig met de positie van de Sovjet- Unie. Het blad herinnert nog eens aan de recente verklaring van de Duitsche lei ding, dat de Oostelijke veldtocht reeds Is beslist en wijst er in dit verband op, Nederlandsche dat de tegenstanders van het rijk en zijn bondgenooten dit nog steeds be twisten. „Das Reich" schrijft o.a. Ook in het schaakspel ligt de beslissende zet voor het schaakmat en niemand denkt eraan om een speler, die 2 torens is achtergeraakt nog een kans te geven, hoe wanhopig hij zich ook weert. Van beteekenis voor de positie - - Unie zijn de besluiten waartoe door de nederlaag van Brjansk werd gedwongen 1. De wisseling in het militaire com- ni2ndDe verplaatsing van den regeerings- zetel.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1941 | | pagina 1