BOEFJE
Opvoeding tot Verantwoordelijkheids-
bewustzijn
ICH HEIRATE
MEINE FRAU
met LIL DAGOVER
S SUPEROL
LAATSTE BERICHTEN
STADSNIEUWS
NEDERLANDSCH INDIE
KUNST EN LETTEREN
BINNENLAND
LAATSTE TELEGRAMMEN
SPORT
DUITSCHLAND STRIJDT
VOOR EUROPA
HET DUITSCHE
WEERMACHTBERICHT
HET ITALIAANSCHE
WEERMACHTBERICHT
Langemarck-Studium
verstrekt middelbare
schoolopleiding
Het Ziekenfondsenbesluit
De kolenvoorziening
TIJDSCHRIFTEN
HET THEATER DER CRODTE REPRISES
DUITSCHE VROUWEN WERKEN
VOOR HAAR VOLK
TWEE INDISCHE VLIEGTUIGEN
VERONGELUKT
VOLKORENBROOD ONMISBAAR
VOLKSVOEDSEL
OFFICIEELE BERICHTEN
uit de Staatscourant
DE INLEVERING VAN KLEEDING
EN DEKENS
Interessante uiteenzettingen van
dr. med. P. Gondolatsch
Rookverbod in bioscopen
VREDERECHTER
HAAGSCHE COURANT Woensdag 5 Nov. 1941' 2e bl. pag. 2
Spaarzaamheid is een deugd.
Weest ook spaarzaam met gas
en electriciteit.
AANLEG EN KARAKTER OP DEN
VOORGROND
VAN VRIJDAG A.S. AF:
•<JOK voor wonden de ideale desinfectans
HEDENAVOND in MORGEN:
I
i
HET
den mannelyken leeftijd naderen
studeeren
aanzienlijk
be-
hernieuwde
een
de
Ieder offer, dat wij ons getroosten ten bate
van het Winterhulpwerk, komt de schep
pingskracht van het Nederlandsche volla
ten goede.
Gironummer van de W.H.N. 5553
Een doode en een zwaar gewonde
SJANGHAI, 4 November. (D.N.B.) Uit
Batavia wordt gemeld, dat twee militaire
vliegtuigen zijn neergestort. Een Neder-
landsch-Indische bommenwerper is neer
gestort in de nabijheid van Buitenzorg,
een tweede toestel viel te pletter in de
nabijheid van Kameajoran. Een officier
kwam om het leven, een tweede werd
zwaar gewond.
PAUL H6RBIGER
THEO LINGEN
k GORGELEN MET
W tu APO TH EN DROG M KUSJES -a 21
Bij besluit van den secr.-gen. van het
departement van Binnenlandsche Zaken
is J. H. Roekema tot burgemeester van
de gemeente Zuidlaren benoemd; is J. H.
A. Gualthérie van Weezel tot burgemees
ter van de gemeente Westerbork benoemd;
is H. Cool tot burgemeester van de ge
meente Gieten benoemd; is G. Bisschop
tot burgemeester van de gemeente Schoo-
nebeek benoemd; is S. J. van Royen tot
burgemeester van de gemeente Sleen be
noemd; is H. R. Bruininga tot burgemees
ter van de gemeente Roden benoemd.
Gemengd stoken zal noodig zijn
Het Rijkskolenbureau schrijft ons:
Nu wederom enkele brands tofbonnen
geldig verklaard zijn en de bestellingen bij
den handel binnenkomen, blijkt, dat bij
velen nog steeds de opvatting bestaat, dat
de brandstoffenhandelaar aan alle wer>-
schen, d'ie met betrekking tot soort en af
meting worden gesteld, kan voldoen. Dit
is geenszins het geval. Evenals verleden
jaar zal het ook thans noodig zijn, dat de
bevolking genoegen neemt met de soorten
brandstof, die voorradig zijn. Zoo zal de
brandstoffenhandelaar een deel der be
stellingen in anthraciet en eierkolen moe
ten wijzigen in cokes, daar ook op zijn be
stelling verschuivingen toegepast werden
en hij voor een gedeelte der eerder ge
noemde soorten cokes geleverd kreeg.
In het algemeen zal dus gemengd ge
stookt moeten worden, anthraciet of eier
kolen met cokes. Het gemengd stoken is
in de vakbladen uitvoerig behandeld, zoo-
dat de leveranciers hierover zeker voor
lichting kunnen geven.
candidaat geen rol, want er wordt uit
gegaan van het standpunt, dat iedere
candidaat de gelegenheid moet hebben,
om te toonen, wat hij eigenlijk voor een
persoonlijkheid is.
Ieder wordt dus op zijn persoonlijke
kwaliteiten onderzocht. Niet de hoeveel
heid kennis, welke hij zich op de lagere
school of daarna heeft weten te verwer
ven, maakt daarbij indruk, doch alleen
het feit, dat hij zich behoorlijk weet uit
te drukken, of hij zijn gedachten duide
lijk kan formuleeren, of hij een flinken
betrouwbaren indruk maakt en of hij
ook lichamelijk in staat blijkt te zijn,
de Langemarck-studie te kunnen volgen.
Met deze eischen stelt het Lange
marck-Studium zich op een geheel ander
standpunt dan de gewone middelbare
scholen. Als een sociaal instituut heeft
het de plicht alleen diegenen naar boven
te brengen, die, wat hun verstandelijke
vermogens, maar ook wat hun lichame-
lijken toestand en hun karakter betreft
waarborg kunnen bieden, dat ze deze op
leiding waard zijn. Het gaat er niet om,
iemand met een razend knappen kop tot
een hooge positie te brengen.
Het Langemarck-Studium verlangt, dat
zijn leerlingen, later, wanneer ze hun
plaats in de samenleving vervullen, zich
bewust zijn, dat ze daar dan niet voor
zich-zelf, doch voor de geheele volksge
meenschap staan. Dat ze hun eigen be
lang aan dat van deze volksgemeenschap
ondergeschikt moeten kunnen maken.
Deze waarborg biedt een goed verstand
niet. Die biedt alleen een betrouwbaar
karakter. De karakter-beoordeeling geeft
bij de schifting van het Langemarck-Stu
dium uiteindelijk ook den doorslag.
Achtervolging op de Krim in Zuidelijke
en Oostelijke richting voortgezet
Geen examen-angst
Voor deze examen-angst nu, bestaat
niet de minste reden. Ieder die kennis
neemt van de eischen, welke het Lan
gemarck-Studium stelt en de methodes,
welke het bij zijn schifting toepast, zal
dit moeten toegeven. Zooals thans be
kend mag worden geacht,richt het
Langemarck-Studium zich voornamelijk
tot hen, die na hun lagere schooljaren,
gedwongen waren een beroep te kiezen,
hoewel neiging en aanleg hen eigenlijk
tot verdere studie voorbestemden. Op
het oogenblik werken zij op het land en
in de fabrieken, zitten op kantoor, va
ren uit ter vischvangst, werken in de
mijnen of hebben zich wellicht voor den
Nederlandschen Arbeidsdienst gemeld.
In elk geval trachten ze het beste er
van te maken en zij grijpen elke gele
genheid aan om hun vakbekwaamheid
te verbeteren. Toch zal op den achter
grond van hun gedachten en van die
van hun ouders dikwijls nog de teleur
stelling staan, dat de maatschappelijke
verhoudingen het. hun onmogelijk heb
ben gemaakt, hun vleugels wyder uit
te slaan.
Voor hen nu is het Langemarck-Stu
dium ingesteld. Het vraagt niet naar
hun afkomst of hun stand. Het vraagt
niet naar den inhoud van hun beurs,
het vraagt slechts, of ze ondanks vroe-
geren tegenslag voldoende wilskracht
hebben, zich een nieuwen weg te kiezert
en hun persoonlijkheid voor een nieuw
doel in te zetten.
Bij beschikking van den secr.-gen. van
het departement van Waterstaat is de
hoofdingenieur tit. bij den dienst der Zui
derzeewerken ir. J. F. R. van de Wall te
’s-Gravenhage benoemd tot hoofdingenieur
bij den dienst der Zuiderzeewerken; bij
besluit van den secr.-gen. van het depar
tement van Binnenlandsche Zaken is mr
E. G. Bisschop, tot burgemeester van de
gemeente Rijnsburg benoemd.
Van bevoegde zijde vernemen wij, dat
de inneming van gedragen kleeding en
van dekens te dezer stede een bevredi
gend verloop heeft gehad. Vanzelfspre
kend werd niet hetzelfde aantal van ver
leden jaar gehaald, maar daarop was ook
niet gerekend.
Immers, velen, die verleden jaar één
of meer kleedingstukken of dekens in
leverden, waren daartoe nu niet meer
in staat. Bovendien moest men, althans
om een ontvangstbewijs voor het koopen
van een zgn. groot stuk te verkrijgen,
ten minste twee kleedingstukken en/of
dekens inleveren, hetgeen, in vergelijking
met het vorige jaar, een verzwaarden
eisch beteekende, toen men slechts één
stuk behoefde in te leveren.
Ook zal ongetwijfeld de omstandigheid,
dat men voor het aanschaffen t.z.t. van
het nieuwe kleedingstuk de helft van de
puntenwaarde zal moeten afstaan, van
invloed zijn geweest. In totaal werden
ruim 3400 kleedingstukken en 430 dekens
ingeleverd. De bureaux ’s-Gravenzande-
laan 185 en Vlierboomstraat 362 spanden
met onderscheidenlijk 757 en 578 stuks
de kroon.
Karaktervorming
Ook bij de latere opleiding, in dit ver
band, is het beter van opvoeding te spre
ken, staat deze karaktervorming altijd
weer op den voorgrond Slechts op deze
wijze verkrijgt het Langemarck-Studium
de zekerheid, dat zijn oud-leerlingen later
in de samenleving als kerels uit één stuk
op hun post staan, die wars van alle
vriendjespolitiek zich hun verantwoorde
lijkheid tegenover de samenleving bewust
zullen zijn en zich als dienaars van dat
algemeen belang zullen voelen. Deze ze
kerheid is ook de eenige belooning, welke
het Langemarck-Studium vraagt. De ge
heele opleiding is volstrekt kosteloos, in
den meest uitgebreiden zin van het
woord. Evenmin kunnen uit deze oplei
ding andere verplichtingen voor den can
didaat voortvloeien. Wie omtrent deze so
ciale instelling nadere inlichtingen
wenscht, kan zich schriftelijk tot het bu
reau van het Langemarck-Studium,
Waalsdorperweg 12, alhier, wenden.
Stoottroepen voor blanke wapenen
man tegen man
Steunt de Nederlandsche Ambulance v/h.
Oostfront. Koninginnegracht 22, giro
37600, 's-Gravenhage.
In een circulaire aan de commissaris
sen der onderscheidene provincies heeft
de secretaris-generaal van het departe
ment van Binnenlandsche Zaken medege
deeld. dat het den secretaris-generaal van
het departement van Volksvoorlichting en
Kunsten wenschelijk voorkomt, dat in de
daarvoor in aanmerking komende gemeen
ten een verbod met betrekking tot het
rooken in bioscopen in het leven wordt
geroepen. Laatstgenoemde secretaris-gene
raal vestigt ter motiveering van zijn
standpunt op het feit, dat het rooken
zeer nadeelig is voor een goede projectie,
terwijl daarnaast het veroorzaken van
schade aan tapijten en bekleeding door
het rooken, wegens de textielschaarschte
niet verantwoord moet worden geacht
Uit een oogpunt van uniformiteit heeft
hij onderstaande richtlijnen gegeven voor
gemeentelijke verordeningen
1. Het rookverbod geldt voor alle tot
het theater behoorende ruimten, gangen,
enz., terwijl het daar verboden is te roo
ken, brandende sigaren, sigaretten of
pijpen mede te brengen of siga
ren, sigaretten of tabak te koop aan te
bieden of te verkoopen.
2. Een uitzondering mag slechts gemaakt
worden voor foyers, welke niet in open
verbinding met de zaal, de gangen of
andere ruimten van het theater staan.
3. Overal moet in het theater duidelijk
worden aangegeven, dat het verboden is
te rooken. of zich aldaar te bevindpn met
een brandende sigaar, sigaret of pijp.
Het A N P. verneemt nog in verband
met deze kwestie, dat als grondslagen
voor een rookverbod in bioscopen be
schouwd worden ten eerste de kwaliteit
van de voorstelling, ten tweede het feit,
dat de atmosfeer in bioscopen vaak ver
stikkend is en ten derde, dat op de be
kleeding enz. dringend bespaard moet
worden.
Hebben onderscheidene theaters in de
groote steden een luchtververschings-
installatie, dit is lang niet overal het ge-
val, vooral niet in de provincie. De voor
geschreven verduistering maakt bovendien
in vele bioscopen de ventilatie uiterst
moeilijk, zoodat deze lokalen vaak in rook
holen herschapen worden. Het behoeft
geen betoog dat deze atmosfeer schade
lijk is voor de gezondheid.
Wat de kleeding betréft, deze heeft door
het rooken zeer zwaar te lijden, aange
zien de meeste rookende bezoekers nu
eenmaal niet van de aschbakjes gebruik
maken. In vele theaters moet de beklee
ding dan ook om de paar jaar worden
vernieuwd, hetgeen in dezen tijd niet mo
gelijk is.
Hier en daar bestaat reeds een rook
verbod, zoo o.a. in Haarlem, Utrecht,
VERKLARING VAN GENERAAL
WAVELL
SJANGHAI, 5 November. (D.N.B.) De
Britsche opperbevelhebber in Britsch-
Indië, generaal Wavell, heeft in een pers
gesprek te Singapore o.a. verklaard: Het
Verre Oosten is de linker- en het nabu
rige Oosten de rechtervleugel van de
militaire Engelsche positie in Indië. De
toenemende spanning in het Verre Oos
ten maakt een blijvende versterking van
den linkervleugel noodzakelijk. Als reden
voor zijn bezoek aan de Maleische staten
gaf Wavell op, dat hij zich op de hoogte
wilde stellen, van den stand der defensie
aldaar en perso&nlijk contact wilde heb
ben met den Britschen opperbevelhebber
in het Verre Oosten, luchtmaarschalk
Brooke Popham. Den toestand in de Sov-
jet-unie noemde Wavell „duister”. De
Noordwestelijke grens van Britsch-Jndië,
zoo verklaarde hij verder, is versterkt.
Overigens bestaat er een nauw contact
tusschen het Britschindische en het Bols
jewistische opperbevel. Tot dusver heb
ben geen troepentransporten naar de
Sovjet-unie plaats gehad.
Naar uit Singapore gemeld wordt, is
generaal Wavell inmiddels vandaar weer
naar Britsch-Indië teruggekeerd.
BOMBARDEMENT VAN TOBROEK
ROME, 5 November. (Stefani). In zijn
Weermachtbericht nr. 521 maakt het Ita-
liaansche Opperbevel het volgende be
kend:
Gisteren hebben vijandelijke vliegtuigen
opnieuw korte aanvallen ondernomen cp
eenige deelen van het gebied der Zuide
lijke provincies van Sicilië. Drie perso
nen werden gewond. Het luchtdoelgeschut
trad krachtig op en schoot 1 vijandelijk
toestel omlaag, dat in zee terechtkwam.
Een ander vliegtuig werd door een van
onze toestellen krachtig met machinege
weren beschoten en moet eveneens als
verloren worden beschouwd.
Noord-Afrika: Tijdens een vijandelijken
aanval op het gebied van Benghasi heeft
een van onze jagers 2 vijandelijke bom
menwerpers getroffen, welke brandend
omlaag stortten. Onze artillerie en Duit-
sche Stuka’s bombardeerden de verdedi
gingswerken van Tobroek.
Oost-Afrika: Voor de linies van de ves
ting Culquabert hebben onze batterijen
eenige vijandelijke automobielen onbruik
baar gemaakt, waarin zich troepen be
vonden. Deze troepen leden verliezen. Aan
de andere fronten in dezen sector werden
vijandelijke afdeelingen, welke onze de
tachementen probeerden te naderen, aan
gevallen én uiteengejaagd.
VOETBAL
NA A.D.O.—D.F.C.
Naar het „Dordr. Nieuwsblad” ver
neemt, heeft het bestuur van D.F.C. een
ernstig protest ingediend bij de betrok
ken instanties tegen de leiding van de
j.l. Zondag gespeelde ontmoeting A.D O.
D.F.C. en verzocht geen maatregelen te
nemen, alvorens deze zaak grondig is on
derzocht. Ten aanzien van het uitzenden
van Mijnders hebben volgens het blad
n.l. ook verschillende Haagsche officials
en A.D O.-spelers verklaard niets onge
rechtigs te hebben bespeurd.
ADSPIRANTEN-COMPETITIE B.
De uitslagen van de voor de adspiranten
competitie B gespeelde wedstrijden luiden;
le klasse A: DHL aValkeniers a terr,
afgekeurd, Graaf Willem II-Vac a—DJ1B
ken bekomen en aanschouwden instruc
tieve filmpjes, terwijl zij ook in de ge
legenheid werden gesteld eenige smake
lijke hapjes te proeven.
De vrederechter mr. G. J. F. Sluyters
zal in den Haag zijn eerste zitting hou
den Woensdag 12 November te 10 uur
in het gebouw Riouwstraat 24. In Dor- e
drecht zal hij voor het eerst op Vrijdag
a.s. 7 November zitting houden en wel
in het kantongerechtsgebcuw.
S. DE VRIES Szn. f
In den ouderdom van 69 jaar is heden
overleden de heer S. de Vries Szn., oud
gemeentelijk inspecteur van het onderwijs.
De crematie vindt Zaterdag a.s. plaats
in het crematorium op Westerveld te
Velsen na aankomst van trein 11 uur 46.
Het 1 November-nummer van „Signal”
brengt een groot aantal indrukwekkende
reproducties in kleur en zwart-wit van
foto’s, welke een indruk geven van den
gigantischen strijd in het Oosten. Ger
hard Thimm geeft indrukken van het le
ven in Moskou, Wibbelm Lorch geeft een
ontkennend antwoord op de vraag of
„Generaal Tijd” nog aan de zijde van
Engeland staat. Bij aardige prenten en
karakteristieke foto’s brengt dit nummer
het verslag van éen bezoek aan Felix
Timmermans. Tenslotte noemen wij uit
den rijken inhoud nog een artikel met
fraaie foto’s van Indo-China.
Arbeidsvoorwaarden In het bakkers
bedrijf
Het college van rijksbemiddelaars
heeft een regeling vastgesteld inzake de
loonen en andere arbeidsvoorwaarden in
het bakkersbedrijf. Als instantie, be
voegd om vergunning tot uitzonderingen
te geven is aangewezen dr. ir. A. H. W.
Hacke, alhier.
Tentoonstelling in Pulchri op 8 dezer
De tentoonstelling „Duitsche vrouwen
werken voor haar volk” („Frauenschaffen
in Deutschland”), welke de vorige maand
in Amsterdam vele duizenden bezoekers
trok, wij hebben er destijds uitvoerig
over geschreven wordt thans, in een
ietwat gewiizigden vorm, hier ter stede
gehouden De tentoonstelling wordt in
Pulchri Studio geopend op Zaterdag 8
November a.s. om 4 uur. Bij deze opening
zal het woord worden gevoerd door mevr.
M. de la Fontaine, leidster van de N.S.
Frauenschaft van het Arbeitsbereich der
N. S.D.A.P in Nederland en door een ver
tegenwoordigster van de Reichsfrauen-
führung in Berlijn.
Morgen hoopt de heer B. A
Pleysier, wonende Damasstraat 70, den
dag te herdenken, waarop hij 25 jaar ge
leden in dienst trad bij de N.V. Brand
stoffenhandel vh. Lens, Aandewiel en
Dijk, Binckhorstlaan 5, alhier.
NEDERLANDSCHE KLEINBEELD
VEREENIGING
De Haagsche afdeeling van de Neder-
landsche Kleinbeeldvereeniging houdt
van heden af tot en met Zondag a.s. een
tentoonstelling van werk van haar leden
in de zaaltjes van „My Home” in de Lan
ge Houtstraat no. 15 b. Vergeleken met de
tentoonstelling van verleden jaar is het
opvallend welk een vorderingen door de
Vereeniging zijn gemaakt. Reeds toen
stond zelfs het gemiddelde der inzendin
gen op een hoog niveau, thans is dit peil
nog aanzienlijk overtroffen. Er zijn twee
klassen onder de inzendingen: een alge-
meene klasse en een hoofdklasse. Wat de
opgaven voor deze expositie betreft, deze
zijn: portret of onderwerp in algemeenen
zin, niet de menschelijke figuur tot mo
tief hebbende. Wij kunnen liefhebbers
van goede en zoowel technisch als kunst
zinnig goed verantwoorde fotografie van
harte aanraden de leerzame en boeiende
tentoonstelling in My Home te bezoeken.
Tevens maken wij den lezer attent op
de hoogst interessante groep kleuren-fo-
to’s, die bij verleden jaar vergeleken
enormen vooruitgang aantoont. In de
hoofdklasse zijn bekroond: G. A. W. Wa-
genaar met de medaille (tevens is hij in
zender van de beste foto), jhr. mr. E. R.
D. Elias (diploma) en J. H. v. d. Boestert
(diploma). In de alg. klasse: M. H. H.
Koenig (medaille), J. Boomsma (diplo
ma), P. J. van Waasdijk (diploma), W. S.
van Manen (medaille) en M. J. N.
Schuursma (diploma). Voor kleurenfoto’s
werden bekroond: J. M. M. Moerkerken
(medaille), jhr. mr. E. R. D. Elias (di
ploma) en J. Boomsma (diploma).
N a d a t h e t v o r i g e jaardoorde
directies der verschillende tooneelgezel-
schappen een verzoek der artisten, de
séjourvergoedingen te verhoogen, was af
gewezen, heeft de vakgroep tooneel, on
derdeel van het theatergilde van de Ne-
derlandsche Cultuurkamer i.o. deze kwes
tie in behandeling genomen. Thans is een
door haar ontworpen séjourregeling, die
vrijwel over de heele linie een verhooging
der vergoedingen beteekent, door de direc
ties der gesubsidieerde tooneelgezelschap-
pen ingevoerd. Mede dank zij den steun
van het departement van Volksvoorlich
ting en Kunsten is door dezen maatregel
een einde gekomen aan den ongewensch-
ten toestand, dat de artisten een deel van
hun salaris moesten besteden, omdat de
vergoedingen voor verblijfkosten te laag
waren
Wij ontvingen het volgende artikel
van de V. P. B.:
Het lijdt geen twijfel, dat er in ons
land groote behoefte bestaat aan een
inrichting voor middelbaar onderwijs,
welke speciaal zal openstaan voor hen,
die niet in de gelegenheid zijn geweest,
een normale H.B.S. of gymnasium te
bezoeken, ofschoon ze, wat hun be
gaafdheid en andere kwaliteiten betreft,
daarvoor in aanmerking zouden zijn ge
komen.
Dit zijn er meer, dan men geneigd
zou zijn te denken, en de schade, welke
aan het prestatievermogen van ons volk
is toegebracht, omdat waardevolle
krachten aldus geheel of gedeeltelijk
onbenut zijn gebleven, is een leemte,
waarin noch het Instituut der Rijksstu-
diebeurzen, noch het lofwaardige parti
culier initiatief, noch de instelling van
Extraneusexamen der 5-jarige H.B.S.
hebben kunnen voorzien. Dit bewijzen
de honderden brieven om inlichtingen
en de aanmeldihgen, welke bij het Lan-
gemarck-studium binnenkwamen na de
eerste aankondiging, dat het zijn werk
zaamheden had aangevangen. Uit deze
b’-’-’ven spreekt in vele gevallen de
I chap van candidaten en hun
ouaers, dat er eindelijk aan de groote
categorie van flinke, begaafde werkers
uitzicht wordt geboden, zich door studie
op een hoogere positie voor te bereiden.
Tezelfdertijd echter klinkt uit deze
brieven een ondertoon van angst, of dit
Langemarck-Studium niet zulke hooge
eischen zal stellen, ook financieel, dat
uiteindelijk toch nog slechts weinigen
deze aangeboden kans zullen kunnen
benutten. Ook tegenover de schifting,
welke zal worden toegepast, blijken
sommige candidaten als tegenover een
onoverkomelijke hindernis te staan.
ENGELSCHEN KAPEN SPAANSCH
SCHIP
ALGECIRAS. 5 November. (A.N.P.)
Het Spaansche schip „Berga”, dat zich
reeds 3 maanden in Gibraltar bevond, is
Zaterdag j.l. onder Britsche vlag naar zee
vertrokken. De Engelsche autoriteiten te
Gibraltar hebben zich dus niet alleen van
de lading, maar ook van het geheeig schip,
mee^jer gamaakt.
de achtervolging
als in Oostelijke
Ondanks moeilijke
terreinomstandigheden zijn onze troepen
het Jailagebergte op één plaats reeds
overgetrokken en is de kust van de
Zwarte Zee bereikt. De luchtmacht bom
bardeerde de Krimhavens Sebastopol,
Jalta en Kertsj en bracht in deze wateren
2 transportvaartuigen van tezamen 10.000
brt. tot zinken alsmede een bewakings-
vaartuig. Vijf andere koopvaardijschepen
en een kleine kruiser der Bolsjewieken
werden door bommen
schadigd.
Bij Leningrad werd
poging van den vijand welke onder
nomen werd na krachtige voorbereiding
door de artillerie om de Newa over
te steken, onder zware verliezen voor
den vijand door den Duitschen afweer
verijdeld. Van ongeveer honderd booten
werd de helft tot zinken gebracht, de
rest werd genoodzaakt terug te keeren.
Herhaalde door pantserwagens gesteunde
uitvaispogingen der Bolsjewieken aar. de
rest van het cmsingelingsfront werden
grootendeels reeds bij de voorbereiding
teniet gedaan.
Sterke formaties gevechtsvliegtuigen on
dernamen overdag zware aanvallen op de
industriestad Gorki, die van zoo groote be
teekenis is voor de auto- en vliegtuigpro-
ductie. Voltreffers van zwaar kaliber
richtten in de automobielenfabriek Mo-
lotof. op de werven aan de Wolga en op
spoorwegcomplexen der stad groote
verwoestingen aan. Er ontstonden ver
scheidene groote branden. Bij luchtaanval
len op Leningrad konden voor de oorlog
voering belangrijke installaties in brand
geworpen worden. Ook Moskou werd in
den afgeloopen nacht gebombardeerd.
In de wateren der Faroër.eilanden
brachten gevechtsvliegtuigen een vracht
boot van 5.000 brt. tot zinken en plaat
sten bomtreffers op een ander groot koop
vaardijschip. Patrouillevaartuigen ver
ijdelden in het Kanaal herhaalde aanval
len van Britsche torpedomotorbooten. In
een artilleriegevecht werd een vijance’ijke
torpedomotorboot tot zinken gebracht, 2
andere vaartuigen van dit type werden
door verscheidene treffers beschadigd.
In de Golf van Suez werd op 3 Novem
ber een Britsche torpedoboot door bommen
van een Duitsch gevechtsvliegtuig bescha
digd.
Britsche bommenwerpers ondernamen van
nacht aanvallen zonder eenig succes op
West- en Noordwest^Duitschland.
Nieuwe uitvalspogingen bij Leningrad
verijdeld
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FÜHRER, 5 November. (D.N.B.)
Het Opperbevel van de Weermacht maakt
bekend
Op de Krim wordt
zoowel in Zuidelijke
richting voortgezet.
Actie voor gebruik in on« land ingezet
Voor een gehoor,'dat grootendeels uit
bakkerspatroons bestond, heeft gister
middag dr. med. P. Gondolatsch in het
gebouw Kneuterdijk 20, een interessante
uiteenzetting gegeven over het groote nut,
dat van het gebruik van volkorenbrood
voor de volksgezondheid uitgaat.
Hiermede werd ingeluid een groot-
scheepsche actie voor het populariseeren
van dit voedsel, dat door zijn rijk bezit
aan vitaminen, eiwit en koolhydraten,
voor den mensch bijna onontbeerlijk is.
De bijeenkomst, welke plaats vond onder
de auspiciën van den tandarts H. van
der Molen, met medewerking van het
Rijkscommissariaat en van het Neder-
landsche Middenstandsfront, was zeer
druk bezocht. De heer van der Molen,
die officieel tot leider van het comité
van actie is benoemd, sprak een inleidend
woord, waarin hij o.a. zeide, dat hij in
het voorjaar in Duitschland een cursus
had bijgewoond over voedingsvraag-
stukken. Vooral interesseerde hem een
en ander als tandarts, omdat hem in de
practijk gebleken was, dat de menschen
over het algemeen een zeer slecht gebit
hebben. De wetenschap is reeds zoover,
dat technisch aan het gebit veel ver
beterd is, doch van veel grooter belang
is. dat alle elementen vooraf aanwezig
zijn, welke een gezond stel tanden en
kiezen waarborgen. In Duitschland kwam
men tot de conclusie, dat de aard van de
voeding van overwegend belang is om
hiertoe te geraken. Volkorenbrood bleek
alle eigenschappen te bezitten, welke
voor een goed gebit en een goede spijs
vertering onmisbaar zijn. Teneinde ook
dit brood hier te lande meer bekendheid
te geven, stelde spr. zich in verbinding
met den leider van het Reich svollkorn-
brot-Ausschuss te Berlijn, dr. Gondo.
latsch, die zich onmiddellijk bereid ver
klaarde deze actie te ondersteunen. Drie
Amsterdamsche bakkers begonnen met de
bereiding van het volkorenbrood. Hun
proeven van bekwaamheid waren van
dien aard, dat de heer van der Molen aan
dit drietal een certificaat kon uitreiken,
namens het met medewerking van de
betreffende departementen ingestelde
comité.
Tal van andere bakkers wachten thans
op hun scholing, zoodat verwacht kan
worden, dat binnen afzienbaren tijd in
verschillende plaatsen de vervaardiging
van volkorenbrood ter hand zal worden
genomen.
Rede dr. Gondolatsch
Dr. Gondolatsch, hierna het woord ver
krijgende, sprak er zijn groote voldoe
ning over uit, dat men hier te lande in
zöo’n korten tijd reeds tot zulke bevre
digende resultaten is kunnen geraken.
Spr. wilde zich voornamelijk bezig hou
den met den dieperen grond van het
gebruik van volkorenbrood. Ten aanzien
van het brood heeft men te veel gelet
op den smaak van het publiek. Op den
achtergrond geraakte de voedingswaar
de. Spr. wees op de groote beteekenis
van een gezond gebit. Het stemt tot na
denken als men weet, dat 98 pCt. der
menschen niet meer de beschikking heeft
over een volledig natuurlijk gebit. Sinds
1800 heeft de toestand zich verslechterd,
vooral onder de jeugd. Men bedenke, dat
slechte tanden erop wijzen, dat het ge
heele organisme ziek is. Verschillende
ziekten zijn in de laatste tientallen jaren,
door verslechtering van den gebitstoe-
stand ontstaan. Dit heeft invloed op het
prestatievermogen van den menschdit
vermogen van een volk hangt af van de
gezondheid van den enkeling.
Nu is het merkwaardig, dat in vorige
eeuwen het brood alleen uit volkoren-
meel werd gebakken en dat de invoering
van het witbrood samenvalt met den aan
vang der periode van toegenomen tand
bederf. De graankorrel bevat drie voor
name bestanddeelen: de huls, de kiem en
het zetmeel. Verwijdert men. gelijk pleegt
te geschieden, voor het meel ten behoeve
van witbrood e.d de huls en de kiem,
dan gaan verschillende voor voeding be
langrijke stoffen uit dien graankorrel
verloren, zooals eiwit, vet, vitaminen en
mineraalzouten. Eigenlijk houdt men al
leen de koolhydraten over. Dit veriles
van voedingsstoffen moet zich op den
duur wreken, omdat het brood on» da-
gelijksch voedsel is. Spr. gaf in verband
hiermee een toelichting tot de 'beteekenis
der vitaminen A, B en E voor den groei,
de instandhouding en de vitaliteit van
den mensch. Hij herinnerde aqn proeven,
door prof, van Went genomen op dieren,
die met normaal en met vitamine-B-arm
voedsel werden gevoederd. Het resultaat
was na verloop van tijd, dat van de nor
maal gevoerde dieren 94 pCt, van de an
dere slechts 14 pCt. in leven was geble
ven en dat de voortplantingscapaciteit
zich verhield van 88 pCt. tot 16 pCt.
De broodbakkers hebben het voor een
belangrijk gedeelte in de hand, of het
Nederlandsche volk zal leeren, volkoren
brood te nuttigen. Zij kunnen, vooral in
dezen tijd, nu de graanvoorraden beperkt
zijn, ons volk een grooten dienst bewij
zen door zich op de vervaardiging en
den verkoop van Volkorenbrood (dat ook
veel langer versch blijft) in te stelleh
Na deze met groote aandacht gevolgde
causerie werden propaganda-geluidsfilmp-
jes vertoond, die zeer suggestief waren.
De persvertegenwoordigers werden in
de gelegenheid gesteld het met volkoren-
meel bereide brood, gebak en koek te
proeven. De bevindingen waren zeer gun
stig. Het merkwaardige van het baksel is
nog, dat het aan kwaliteit vooruit gaat,
wanneer men het langer laat liggen. Het
baksel, wat wij hebben geproefd, was
acht dagen oud, doch had aan smaak en
geur geenszins ingeboet.
Gezinsverband bewaard
Dan zyn er beroepen, zooals dat van
leeraar, waarvoor men tevoren niet
pjractisch kan hebben gewerkt. In dat
geval is het voldoende, als de candidaat
aannemelijk weet te maken, dat zyn
geheele hart naar dit beroep uitgaat en
als hij toont, werkelijk aanleg ervoor te
bezitten. Al deze jonge menschen ont
vangen een middelbare opleiding van
2^ jaar. Gezien den korten tijd, vindt
deze opleiding in een internaat plaats,
zoodat elk uur volledig kan worden be
nut. De band met thuis wordt niet ver
broken, daar na ieder halfjaar een be
hoorlijke vacantie wordt gegeven.
Hoe groot zyn nu de toelatingskan-
sen? Zooals men weet, past het Lange
marck-Studium op de aangemelde can
didaten een schifting toe. Bij die schif
ting speelt de vooropleiding van den Groningen en in andere plaatsen*
Al» zaken vrouw Iron Je eenvoudig
•rtel buiten Nefa. Wanneer Je FT
■oo n heele dag op reis bent besef A we I
Ie hoe practtsch en veilig Nefa Ja. XXI
Ao» •mUltboar
De uitreiking van de coupons
Sedert 1 dezer is het Ziekenfondsenbe
sluit in werking getreden. De werkgevers
zullen, ten behoeve van de arbeiders, die
hiervoor in aanmerking komen, over de
eerste volle loonperiode in deze maand
d.i. voor zeer vele arbeiders op Zaterdag
8 dezer een korting van 2 pCt. op het
loon toepassen, die, samen met de 2 pCt.,
die de ondernemers hunnerzijds bijdragen,
de ziekenfondscontributie van weleer gaat
vervangen.
Hoe staat het nu echter met de verstrek
king van de coupons, die de werknemers
straks bij den bode van het ziekenfonds
zullen moeten inleveren, ten bewijze, dat
hun premie is voldaan?
De uitreiking van deze coupons zal door
de werkgevers geschieden en wel voor
het eerst bij de loonbetalingen op Zaterdag
22 Novembera.s. Voor werknemers, die
op 22 November geen loon ontvangen, zal
de uitreiking plaats hebben bij de eerst
volgende loonbetaling na genoemden da
tum.
Aangezien de premie-inhouding voor een
groot aantal arbeiders (voornamelijk zij.
die weekloon ontvangen) reeds op een
vroeger tijdstip begint dan voor de eerste
uitreiking der coupons is vastgesteld, kan
het zijn nut hebben hieraan toe te voegen,
dat, bij de eerste afgifte van coupons, ook
de eventueel reeds eerder plaats gehad
hebbende premie-inhoudingen in aanmer
king zullen worden genomen.
Er zal worden zorg gedragen, dat de
werkgevers tijdig gelegenheid krijgen zich
in het bezit der benoodigde couponboekjes
te stellen
„GENERAAL PARDON” VOOR VROE
GER CONFESSIONEEL GEORGANI.
SEERDEN VERLENGD
De persdienst van het N.V.V. schrijft
o.m.:
Zooals men zich zal herinneren, heeft
de heer H. J. Woudenberg, commissaris
van het Nederlandsch Verbond van Vak-
vereenigingen, op 10 Oct. j.l .een zooge
naamd „generaal pardon" afgXBtondigd,
dat inhield, dat die arbeiders, die vóór
23 Juli j.l. behoorden tot een der vak
organisaties van het R. K. Werklieden
verbond en het Chr. Nationaal Vakver
bond en na dien datum uit hun bond
waren getreden, konden toetreden tot
een der bij het N.V.V. aangesloten vak
bonden met behoud van alle rechten (in
het bijzonder wat betreft de werkloos
heidsverzekering), zonder over de pe
riode, waarin zij ongeorganiseerd waren,
contributie behoeven te betalen. Dit ge
neraal pardon, hetwelk oorspronkelijk op
1 Nov. j.l. sloot, is verlengd tot 8 Nov.
Beroepskeuze
Kunnen zij dat aannemelijk maken en
kunnen zij, wat hun verstand betreft,
waarborg bieden, dat zij tot verdere
studie in staat zijn, dan staat voor hen
een middelbare opleiding open. Aan het
eind van deze opleiding ontvangen zij
een diploma, dat hun, evenals het eind
diploma van een H.B.S. of van een
gymnasium, het recht geeft, aan een
universiteit of hoogeschool te studeeren.
Nu zal het iederduidelijk zijn, dat een
dergeljjke middelbare opleiding, op la-
teren leeftijd gegeven, een zware op
gave voor den candidaat beteekent. Te
meer, daar de pneeste candidaten reeds
den mannelyken leeftijd naderen en
aan het schoolleven reeds lang zijn ont
wend.
Daarom bestaat er allereerst de be
paling, dat iedere candidaat zoo moge
lijk moet verder studeeren voor een
hoogere positie in het beroep, dat hij
zich vroeger heeft gekozen. Dat heeft
het groote voordeel, dat alle beroeps
kennis en alle vakmanschap, welke hij
zich heeft eigen -gemaakt, niet als waar
deloos behoeven te worden beschouwd,
doch hem in zijn verdere studie tot
steun zullen zijn, doordat hij steeds op
bekend terrein blijft.
Een jonge landarbeider b.v., die voor
bedrijfsleider of landbouwingenieur gaat
studeeren, zal minder moeilijkheden
ontmoeten, dan een kantoorman, die
zich voor dit beroep wenscht te bekwa
men. Natuurlyk zijn er uitzonderingen
mogelijk. Velen hebben vroeger een be
roep moeten kiezen, dat hun innerlijk
tegenstaat. Voor hen bestaat de gele
genheid, alsnog en anderen weg in te
slaan. Weliswaar kunnen zij dan geen
staat van dienst in dat beroep overleg
gen, doch als het hun ernst is met hun
streven, verleent het Langemarck-Stu
dium zijn bemiddeling, dezen candidaat
alsnog in staat te stellen, de practische
zyde van het nieuwe beroep te leeren
kennen. Als het hem werkelijk ernst is
met zijn streven, zal hij dat toejuichen.
HUISVROUWENMIDDAG
Vanwege de afdeeling den Haag van de
Deutsche Frauenschaft is gisteren in de
rotonde van den Dierentuin een huis
vrouwenmiddag gehouden, waarop Frau
dr. Rinz een causerie gehouden heeft over
de taak en de verantwoordelijkheid der
huisvrouw in den tegenwoordigen tijd.
Na een kort overzicht gegeven te heb
ben van de ontwikkeling van de primi
tieve huishouding tot de huidige ingewik
kelde volkshuishouding met haar onein
dige werkverdeeling, wees spr. op de
desondanks onverminderde verantwoor
delijkheid der huisvrouw, die, behalve
voor het scheppen van een harmonische
sfeer, ook er voor te zorgen heeft dat
niets verloren gaat en dat de grondstof
fen voor ’t levensonderhoud zoo nuttig
en spaarzaam mogelijk worden aange
wend. Want deze grondstoffen vormen
geen particuliere aangelegenheid, doch, in
hoogeren zin, een volksbezit, dat zoo goed
mogelük in stand moet worden gehou
den. Raadgevingen kunnen derhalve van
pas komen en daartoe diende deze bij
eenkomst. De talrijke dames de zaal
was zeer vol kregen boekjes met^