G. BLOM
AKKERTJES
MASSAGE
De Avondschool
BINNENLAND
i
STADSNIEUWS
KUNST EN LETTEREN
LAATSTE TELEGRAMMEN
UIT DE OMSTREKEN
Hoofdpijn
Kiespijn
Zenuwpijn
JUWELIER
DUITSCHLAND STRIJDT
VOOR EUROPA
HET DUITSCHE
WEERMACHTBERICHT
HET ITALIAANSCHE
WEERMACHTBERICHT
De Nederlandsche Pijnstiller
13 Nov. 1941— 2e bl. pag. 2
DE STRAAT ZU DAN ZWADT
PLAATS 9 - TELEFOON 115221
Prijsaanduiding in slagerijen
5
I
HET NEDERLANDSCH TOONEEL
DIE LUSTIGE WITWE
ONDERWIJS EN KERK
DE BEL BLIJVE WIT
N DANKBARE POST
Zuinigheid met gas en licht
Is van het grootste gewicht.
DUITSCHE BOEKENTENTOON
STELLING IN NEDERLAND
RAZZIA IN DE GROENTE- EN
FRUITWINKELS
REGELING DER ARBEIDSVOOR
WAARDEN IN HET BAKKERS
BEDRIJF
ONTSPANNING VOOR HEN DIE
ONDER DE WAPENEN ZIJN
Met Duitschland tegen het
bolsjewisme
OFFICIEELE BERICHTEN
uit de Staatscourant
Het winkelsluitingsbesluit
Toespraken van den Rijkscommis
saris en Staatssecretaris Gutterer
Anderen gingen reeds
DE STAAT HELPT JONGE
COMPONISTEN
Waarom met Duitschland tegen
het bolsjewisme
VERKOOP
en Zilver
van doctor Plaizer
HAAGSCHE COURANT Donderdak
A
in
-N WITTE BEL
DONKERE STRAAT
■f
1
A
Zeven
ALS ER VEEL BUSPASSAGIERS ZIJN
laats
thans
Opening 15 November a.s. in het
Mauritshuis
Aanzienlijke vijandelijke verliezen bij
Gondar
Versterkingen ten Zuiden van Kertsj
genomen
er
de verschil-
Luchtalarm neersuizende bommen
voltreffer! Steunt de Nederlandsche
Ambulance v/h. Oostfront. Koninginne
gracht 22, giro: 87600, 's-Gravenhage.
Geref. Kerken. Tweetal te Scheve-
ningen (5e pred.plaats) ds. J. A. van
Arkel, te Diever en ds. M. Holtrop te
BeverwüK
i
Max Blokzijl spreekt hedenavond
over den zender Hilversum 2 van
19.4520 uur over het onderwerp:
„Met Duitschland tegen het bolsje
wisme”.
EEN LOONBUREAU HIER TER STEDE
Overeenkomstig de in art. 14 van de
regeling van de arbeidsvoorwaarden voor
het bakkersbedrijf aan dr. ir. A. H. W.
Hacke gegeven bevoegdheid zich bij de
uitoefening van zijn taak te doen bij staan
door deskundigen, heeft hij besloten daar
van gebruik te maken door instelling van
het loonbureau voor het Bakkersbedrijf, te
's-Gravenhage. Voorts zal door aan ge
noemd bureau verbonden controleurs reeds
kort na 17 Nov. a.s. een nauwlettende con-
tröle worden uitgeoefend op de naleving
van de bepalingen dezer regeling. Zeer
binnenkort zal een brochure, waarin de
regeling met toelichting is opgenomen,
worden toegezonden aan alle georganiseer,
de bakkers.
Bij besluit van den secr-gen. van Jiet
departement van Justitie zijn aangewezen
als waarnemend procureur-generaal bij
het vredegerechtshof: 1. mr. L. B. J, Ver
meulen, 2. mr. J. U. Polman, 3. jhr. mr.
dr. L. H K. C. van Asch van Wijck. allen
advocaat-generaal bij het gerechtshoi te
’s-Gravenhage.
Onder de talrijke aanwezigen, welke de 1
voorstelling van dezen avond bijwoonden, I
waren o.a. de generaal-majoors Schwabe- I
dissen, chef van den staf van den Be
velhebber der Weermacht in de Neder
landen, alsmede hoogere functionnarissen
van het Rijkscommissariaat en een aan
tal vooraanstaande Nederlandsche per
soonlijkheden.
Volgnummers bij de W.S.M.
Het bijzonder drukke reizigersvervoer,
waarvan de reizigsters tegenwoordig een
belangrijk deel uitmaken, is aanleiding
geweest van veel geduw en gedrang om
„ACADÉMIE AESTHETIQUE"
D. m, g. Masseuse met gesoh. assistente.
2de v. Blankenburgstraat 91, Telefoon
337263 (Zat. niet.) Zondags geopend.
BEGRAFENIS G. TH. STIBBE
In allen eenvoud is gistermiddag op de
begraafplaats Nieuw Eik en Duinen het
stoffelijke overschot van den heer G. Th.
Stibbe, oud-resident, ter ruste gelegd.
Tot degenen, die den overledene de
laatste eer kwamen bewijzen, behoorden
o.a. de heeren B. L. M. C. Perquin, gep.
hoofdambt. Staatsspoorwegen, D. H. Har
denburg, gep. luit.-kol. Ned. O. I. leger;
W. C. Thieme, oud-resident, F. C. Kier-
dorff, administrateur Gem. Leen- en Voor
schotbank en C. A. Fock, oud zee-officier.
Volgens wensch van den overledene
werd er niet gesproken. In de aula speelde
de organist het Andante uit de derde Sym
phonic van Beethoven en de Treurmarschen
van Chopin en Handel. Aan de groeve
dankte een neef voor de betoonde belang
stelling.
VARKEN CLANDESTIEN GESLACHT
Op den Schimmelweg is gisteren door
de politie aangehouden de 28-jarige tuin
der L., die op zijn rijwiel een half var
ken vervoerd. Bij onderzoek bleek, dat
het dier op clandestiene wijze was ge
slacht, in verband waarmede gisteravond
nog is gearresteerd de 28-jarige van E.
Het onderzoek wordt voortgezetde aan
gehoudenen zijn in bewaring gesteld.
BEGRAFENIS P. PENN
Onder zeer groote belangstelling ie gister
middag in het familiegraf op het R.K.
kerkhof alhier, bijgezet het stoffelijk over-
i schot van den Zaterdag overleden heer P.
Penn, aan wiens initiatief de stichting van
het Beurscomplex aan den Coolsingel te
Rotterdam is te danken en die een be
kende figuur was in de kringen van den
graanhandel aldaar.
Vooraf gegaan door twee bloemenwa
gens reed de stoet, na de plechtige Re
quiem in de parochiekerk van St. Pascha-
lis Baylon aan den Wassenaarscheweg,
naar de begraafplaats aan de Kerkhoflaan,
waar zeer velen waren vereenigd om den
overledene op zijn laatsten gang te bege
leiden.
De absoute in de kapel werd verricht
door kapelaan H. Stokman.
„MUISJE"
Alleen reeds het uitstekende en heel
amusante spel van Josephinevan Gaste
ren en Tilly Périn-Bouwmeester wettigt
het op 't repertoire nemen van dit naar
vorm en inhoud ouderwetsche blijspel
(„Muisje”) van Edmond Pailleron. Zij
vormen een voortreffelijk stel babbelgra-
ge, intrigeerende, lasterende, ruziënde en
kokette vrouwen rondom de kleine en wel
fijne liefdesgeschiedenis van twee andere
vrouwen en een man. Hoe heerlijk vlot
en natuurlijk ging het beiden af, ook in
mimiek en gebaar! Vooral Joséphine van
Gasteren als de temperamentvolle Pépa
ging als een stormwind over het tooneel,
Een betere en meer vermakelijke vertol
king dan die van deze beide dames is
wel niet mogelijk.
De overigen gaven zeer behoorlijk spel:
Aline Markus als de met een krankzinni
ge getrouwde vrouw, die zoo’n warme
vriendschap met den eenigen man uit 't
stuk heeft gesloten; Aline Hoomans als
haar jonge, schuchtere en rein-verliefde
stiefzusje, goed in den toon gespeeld; Lize
van der Poll Hamakers als de steeds be
zorgde moeder; Henri Eerens als de man
in kwestie zoo natuurlijk en sympathiek
als zijn rol hem veroorloofde.
De regie van A. Defresne, het passende
décor van Karei Bruckman en de mooie,
ouderwetsche costumes mogen met lof
worden genoemd. Hartelijk applaus* gis
termiddag in onzen Stadsschouwburg, en
bloemen voor de dames van Gasteren en
Markus. H. T. Lijsen.
Prijslijst moet gestempeld zijn
Van verschillende zijden is de vraag
gesteld, of door de inwerkingtreding van
het prijsaanduidingsbesluit de in het prij-
zenbesluit 1940 varkens, varkensvleesch
en vleeschwaren voorkomende bepalin
gen, dat een van het stempel der gemeen-
te-secretaris voorziene prijslijst in den
winkel moet worden opgehangen, buiten
werking zijn getreden.
De gemachtigde voor de prijzen deelt
terzake mede, dat, gezien het feit, dat uit
het stempel van de gemeente-secretarie
de goedkeuring der prijzen door den bur
gemeester blijkt, de betreffende bepaling
allereerst is een bepaling van prijsvor-
menden aard. Dit houdt in, dat bedoelde
voorschriften onverzwakt van kracht blij
ven, zoodat in iederen slagerswinkel nog
steeds de gestempelde lijsten op een dui
delijk zichtbare plaats moeten zijn opge
hangen.
op de spitsuren in de bussen van de
W.S.M. te komen. Daarom wordt nu een
andere regeling getroffen er worden
volgnummers afgegeven voor
lende trajecten.
In volgorde van aankomst van passa;
giers. ontvangt men dus een nummer bij
de halte aan de Beestenmarkt te 's-Gra-
enhage. waar deze regeling thans geldt
De afdeelingen, gewijd aan bijzondere
takken van wetenschap, bestaan uit tech
niek, architectuur, medicijnen en land- en
boschbouw. De tentoonstelling zal’ ge
opend worden met toespraken van den
Rijkscommissaris, Rijkstninister Seyss In-
quart, Staatssecretaris Gutterer van het
Duitsche ministerie van Volksvoorlichting
en Propaganda en prof. dr. Goedewaagen,
secretaris-generaal van het departement
van Volksvoorlichting en Kunsten. Deze
redevoeringen worden per radio uitge
zonden.
Voor het publiek is de tentoonstelling
van Zondag a.s. af toegankelijk. Zondag
is de tentoonstelling geopend van 1316
uur (niet, zooals aangegeven op de aan
plakbiljetten, van 1314 uur). De toegang
is kosteloos.
In verband met de Haagsche tentoonstel
ling staat een bijzondere wetenschappelijke
tentoonstelling van het Duitsche boek, die
Maandag a.s. om 11 uur wordt geopend
in de Universiteitsbibliotheek te Amster
dam. Zij is, ook in overeenstemming met
de plaatsruimte in de U.B., kleiner van
omvang en omvat vooral de natuurweten
schappen, techniek en medicijnen. Deze
tentoonstelling is vooral voor universi
taire kringen bedoeld. De opening voor
genoodigden is op 11 uur bepaald. Daarbij
voeren het woord commissaris-generaal
dr. Wimmer en prof. dr. J. van Dam. Voor
het publiek is zij van Maandag om 12 uur
af toegankelijk. Beide tentoonstellingen
blijven tien dagen geopend.
DE DOOD VAN HUNTZIGER
BERLIJN, 13 November. (A.N.P.) De
Führer heeft, naar in' welingelichte krin
gen alhier wordt vernomen, den chef van
den Franschen staat, maarschalk Pétain,
bij den dood van generaal Huntziger, tele
grafisch zijn leedwezen tot uitdrukking
►gebracht.
De mogelijkheid tot ontheffing van ver
plichte openstelling iets verruimd
Het is gebleken, dat de naleving van de
door het winkelsluitingsbesluit ingevoerde
Verplichting tot openstelling van winkels
in sommige gevallen moeilijkheden mede
brengt. Ter tegemoetkoming daarvan
werd het gewenscht geacht enkele wijzi
gingen aan te brengen in genoemd be
sluit en zijn uitvoeringsbeschikking. Deze
wijzigingen, welke zijn afgekondigd in de
Nederlandsche Staatscourant van 13 dezer
en met ingang van 14 dezer in werking
treden, komen in het kort op het volgen
de neer: De burgemeester krijgt thans,
behalve voor bijzondere gevallen van
kortstondigen aard, ook voor die geval
len, waarin de naleving van bedoelde ver
plichting tot openstelling bijzondere be
zwaren voor een winkelier zou mede
brengen, de bevoegdheid ontheffing van
de verplichting te verleenen.
Voorts is de ontheffing, welke in ver
band met de naleving van de verduiste-
ringsvoorschriften voor afzonderlijke
winkels werd verleend, iets gewijzigd.
Tot nog toe kon slechts ontheffing wor
den verleend van 5.3ff uur tot 6 uur des
namiddags op de dagen, dat de zon vóór
6 uur ondergaat. Nu gaat de ontheffing
een kwartier, onmiddellijk voorafgaande
aan het tijdstip«van zonsondergang, in op
de dagen, waarop de zon vóór 615 uur
des namiddags ondergaat.
Tenslotte zal des Maandags van 10 uur
v.m. tot 1 uur n.m. de openstelling niet
meer verplicht zijn. Intusschen wordt er
op aangedrpngen, dat de winkeliers, voor
wie deze verplichting thans is komen te
vervallen, zooveel mogelijk hun zaken ook
des Maandagmorgens voor het publiek ge
opend zullen hebben. Vertrouwd mag
worden, dat door deze wijzigingen thans
verschillende bezwaren met betrekking
tot de toepassing van het winkelsluitings
besluit zullen worden ondervangen.
Bonte middag in den Dierentuin
Zaterdagmiddag om drie uur heeft
de groote zaal van den Dierentuin een
„bonte middag” plaats, bedoeld als ont
spanning voor hen, die onder de wapenen
zijn. Het programma belooft, met mede
werking van eersterangs kunstenaars,
zeer veelo.m. zal ten gehoore worden
gebracht de uitzending in de reeks be
kend onder den naam „Blinkfeuer-Hei-
mat” over den Duitschen kortegolf-
zender.
Voor de organisatie van deze en der
gelijke ontspanningsbijeenkomsten voor
leden van de Duitsche Weermacht en
Marine maakt vooral de N.S.D.A.P. zich
zeer verdienstelijk. Van bevoegde zijde
wijst men erop, dat wellicht in geen an
der land ter wereld zooveel op het ge
bied van cultureele verzorging en ont
spanning voor land-, lucht, en zeemacht
wordt gedaan als in Duitschland. Organi
saties als die van de „Truppenbetreuung”,
van „Kraft durch Freude” en vele an
dere doen in dit opzicht prachtig werk.
In bezet Nederland toont de weermachts-
bevelhebber, generaal der vliegers Fr.
Christiansen, persoonlijk zeer veel be
langstelling voor dit werk, dat steeds op
zijn vollen steun kan rekenen. De „Aus-
lands-Organisation” der N.S.D.A.P. ver
leent ook bij dit werk haar volle mede
werking.
De „Bonte Middag” in den Dierentuin
vangt Zaterdag om 3 uur aan.
De omvangrijke, representatieve Duit
sche boekententoonstelling, welke Zater
dag a.s., 's middags in het Mauritshuis
voor genoodigden wordt geopend, omvat
de geheele Duitsche literatuur van heden:
Het belletristische, kunstzinnige, politie
ke en wetenschappelijke boek.
Gezien de sterke literaire banden,
welke van oudsher hebben bestaan tus-
schen Duitschland en Nederland, heeft
deze tentoonstelling ten doel hier in om
streeks 3000 nieuwe publicaties de be
langrijkste Duitsche prestaties der laat
ste jaren te documenteeren.
Van bijzondere beteekenis is de Duitsche
letterkunde, waar mannen als Hans Caros-
sa, Hans Johst, Bruno Brehm. Moritz Jahn
en vertegenwoordigers van de jongste ge
neratie in het middelpunt staan. Werken
over de literatuurwetenschap en een col
lectie van Duitsche kinder- en jeugdboe
ken sluiten zich hierbij aan.
In combinatie met een keur-van wijsgee-
rige werken wordt paedagogie, kunst en
muziek getoond. In deze groep hooren ook
mooie plaatwerken over Duitschland thuis
en, in vitrines, herdrukken van de be
roemde middeleeuwsche handschriften.
De voornaamste zaal op de eerste ver
dieping van het Mauritshuis herbergt de
fundamenteele geschriften van het natio-
naal-socialisme, de afdeelingen geschiede
nis en internationale politiek, rechten en
economie. Hier zijn ook nieuwe Duitsche
publicaties over Nederland ondergebracht.
Deze week heeft men in het film
journaal kunnen zien, hoe de Zwft-
sersche ambulance naar het Oost
front vertrokken is. Moedige man
nen en vrouwen hebben hun va
derland, familie en vrienden ver
laten, om ginds in het Oosten de
lijdende mensch te helpen en het
leed van duizenden te verzachten,
binnenkort zal ook de Nederland
sche Ambulance naar het Oost
front vertrekken. Dit moet de bes
te en grootste ambulance zijn, die
ooit door ons land werd uitgezon
den. Daarom is het de plicht van
iederen Nederlander, mede te hel
pen, opdat deze hulpexpeditie ook
inderdaad aan de spits kan gaan
en de eer van ons land kan hoog-»
houden. Steunt de Nederlandsche
Ambulance
Stort uw bijdragen op girorekening
Nederlandsche Ambulance
Koninginnegracht22 's-Gravenhage
volle ballet onder leiding van Aloys Alt-
mayer, waarbij zich het solodanspaar in
de derde acte bijzonder onderscheidde.
Een gedeelte van dezen dans moest ge
bisseerd worden. Het geheel maakte een,
zeer aesthetischen indruk. De bijvalsbe
tuigingen van het publiek, dat bijna alle
plaatsen in het Gebouw ijad bezet, klon
ken geestdriftig. De beide hoofdvertolk
sters werden met bloemgeschenken be
dacht. Mr. A. J. F. J. Jung.
en veertig veroordeelingen wegens
onvoldoende prijsaanduiding
Allen, die op een of andere wijze be
trokken zijn geweest bij den handel in
groenten en fruit, zijn de laatste maan
den de zorgenkinderen geweest van den
dienst van den gemachtigde voor de prij
zen. Hoewel en groente en fruit in vol
doende hoeveelheden aanwezig zijn, be-
ginner> zij de on-sociale daad van het op
drijven der prijzen.
Natuurlijk had niemand het gedaan, de
een schoof de schuld op den ander. De
gemachtigde voor de prijzen heeft krach
tig ihgegrepen door vaste prijzen voor
te schrijven en door dé detaillisten te ver
plichten de prijzen bij ieder artikel te
vermelden, de’ z.g.n. prijsaanduiding. Wie
zou meenen, dat grossiers en detaillisten
leering hadden getrokken uit de snelle
en onverbiddellijke wijze, waarop ande
ren gestraft zijn, bij overtreding yfan de
prijsvoorschriften, maakt een groote ver
gissing. In verschillende plaatsen in de
provincie zijn de prijsinspecteurs in de
groentenwinkels, op onderzoek gegaan en
daarbij bleek, dat de meeste handelaren
zich niet hielden aan het prijzenaandui-
dingsbesluit. Ook alhier is men eenige
dagen geleden met een dergelijk onder
zoek begonnen. i v
Op vele artikelen kwam in het geheel
geen kaartje met den prijs voor, terwijl
op andere kaartjes met prijzen van eenige
maanden terug lagen. Door deze onvol
doende prijsaanduiding was het hun na
tuurlijk mogelijk om prijzen te vragen,
welke een heel stuk boven de vastgestelde
prijzen lagen. Dit bleek vooral met fruit
het geval te zijn. De huisvrouw werd in
dit geval het kind van de rekening. Ge
deeltelijk is dat haar eigen schuld, want
iedere week publiceert de dienst van den
gemachtigde voor de prijzen in de dag
bladen de vastgestelde prijzen. Vele huis
vrouwen zijn blijkbaar van meening dat als
zij den groentenhandelaren attent maken
op het foutieve en ongeoorloofde van hun
handelingen, zij uitgesloten worden van
levering. Deze opvatting is, naar men ons
van officieele zijde verzekerde, ten eene
male onjuist. Indien een groentehande
laar zich hieraan schuldig zou maken, dan
zou hij wel zoodanig op zijn vingers ge
tikt worden, dat hij het voor een tweeden
keer niet meer probeert. De groentehan
delaren geven natuurlijk de schuld van
het prijsopdrijven aan de grossiers. Het
schijnt namelijk een slechte gewoonte te
zijn, om boven de vastgestelde prijzen een
sleutelgeld te betalen. De een doet het,
dus de ander ook, omdat hij anders vreest
te weinig te krijgen, enz. Het gaat hier
mede als met den befaamden sneeuwbal,
hoe langer hij rolt hóe grooter hij wordt.
De dienst van den gemachtigde voor de
prijzen is tot de overtuiging gekomen,
dat de „groente-en-fruit-sneeuwbal” geen
meter meer verder mag rollen, aangezien
hij dan afmetingen aanneemt, die hem,
ondanks zijn onschuldig uiterlijk, gevaar
lijk doet worden voor de gemeenschap.
De tijd van waarschuwingen is dan ook
onherroepelijk voorbij. A wordt thans bij
iedere overtreding hoe gering zij ook
moge zijn, snel en hard toegeslagen in
den vorm van processen-verbaal en boe-
ten* Zoo was het resultaat van de razzia
alhier, dat er 47 groentenhandelaren
veroordeeld zijn. Bij deze razzia blijft het
natuuurlijk niet Deze 47 veroordeelingen
betroffen alleen nog maar overtredingen
van het prijzenaanduidingsbesluit. Geble
ken is, dat vele handelaren voor iedere
soort groente prijzen vragen, welke alleen
voor de beste kwaliteiten gelden. Ook dit
is natuurlijk niet geoorloofd en niemand
behoeft er aan te twijfelen, dat de prijs
inspecteurs daartegen zullen optreden
De gemachtigde voor de prijzen heeft dus
thans de strijd aangebonden tegen de
overtredende Haagsche groentewinkellers.
De uitslag van dien strijd is thans reeds
met zekerheid vast te stellen, want alle
wapens en ook het recht zijn aan de zijde
van de overheid. Het is te hopen, dat de
handelaren en de grossiers spoedig eieren
voor hun geld kiezen, door zich te houden
aan de voorschriften, zoodat aan dit on
verkwikkelijk spelletje van kat en muis
spoedig een einde komt De dienst van
den gemachtigde vestigt er op deze plaats
nogmaals den nadruk op, dat de vastge
stelde prijzen zoodanig zijn, dat den te
lers, grossiers en detaillisten een behoor
lijke winst gewaarborgd is. Voor hen,
die b-reid zijn om de overheid te steunen
in haar strijd tegen prijsopdrijving geven
wij het adres van de inspectie voor de
prijzen Het is Jan van Nassaustraat 40,
Ui 776895. Ook kan men zich wenden
tot de politie..
REDERIJKERSTOONEEL
Het departement van Volksvoorlichting
en Kunsten deelt mede
Ter kennis van de besturen van rede
rijkers- (dilettanten) vereenigingen wordt
gebracht, dat het ongewenscht is zich
schriftelijk of telefonisch in verbinding
te stellen met de afdeeling theater en
dans van het departement van Volks
voorlichting en Kunsten betreffende ver
gunningen voor tooneel- en cabaret
avonden e.d. Bedoelde vergunningen die
nen minstens acht weken tevoren worden
aangevraagd bij de gemeentelijke autori
teiten (burgemeester of politie der be
treffende gemeente) onder overlegging
van een exemplaar van den tekst van
het op te voeren tooneel stuk, cabaret,
revue, enz. Gewezen wordt op tijdige
aanvrage, ten einde doorzending zonder
vertraging van het tooneelstuk, enz. door
de politie aan de afdeeling theater en
dans van het departement van Volks
voorlichting en Kunsten te kunnen ver
zekeren.
Briefwisseling met de vereenigingen
hieromtrent kan alleen door bemiddeling
van de gemeentelijke overheid plaats
vinden.
Opvoering door het Staatstheater
Bremen
Franz Léhar’s operette „Die lustige
Witwe”, die den componist beroemd heeft
gemaakt en die sinds haar verschijnen ten
tooneele in 1905, alle zwaarwichtige cri-
tiek ten spijt, repertoire is blijven hou
den, werd hier in 1907 geïntroduceerd
door het hier toe i gasteerende gezel
schap van Miksa Preger in een nogal pri
mitieve bezetting en een verre van opu
lente „Ausstattung”. Sindsdien heeft nog
menige andere opvoering van het inmid
dels populair geworden werk in Neder
land plaats gehad, die aan niet te hoog
gestelde eischen voldeed. Al deze opvoe
ringen zijn echter in de schaduw gesteld
door de voorstelling, ons thans in het Ge
bouw voor K. en W. geboden door het
voortreffelijke ensemble van het Staats
theater Bremen, waarbij alle onderdeden,
solozang, spel, vocale ensembles, mise en
scène, décors, ballet, costumes, tot in de
puntjes verzorgd waren en een prima
orkest, onder leiding van Theodore Hol-
terdorf, het instrumentale gedeelte van
het aantrekkelijke partituurtje alle recht
deed. De liefhebbers Van goede operette-
kunst hebben dan ook hun hart kunnen
ophalen Van de hoofdpersonen ten too
neele noemen wij in de eerste plaats de
vertolkster der titelpartij Greta Ziha.een
uitstekende zangeres en een charmante
actrice, die al aanstonds bij haar entrée
en scène het pleit had gewonnen. Van
haar Vilja-lied moest zij een gedeelte her
halen. In Michael Hammerla had zij als
Graf Danilo een gelijkwaardigen tegen
speler, die in spel, zang en dialoog ook
de note gaie op passende wijze wist te
lanceeren. Friedel Hardt en Hans Gleix-
ner boeiden eveneens door goeden zang
en vlot spel, terwijl Heinrich Kastner als
baron Zeta. pontevedrijnsch gezant te
Budapest en zijn Kanzlist Georg Schmidt
als Njegus hun komische rollen allerkos
telijkst typeerden. Beiden wisten zich
daarbij vrij te houden van dé goedkoope
charge, waarin vertolkers van 'soortgelijke
komische rollen zoo licht vervallen.
De kleinere partijen werden zonder
uitzondering zeer bevredigend vertolkt.
Len bijzondere attractie was het snay^-
HONSELERSOIJK
Kapelaan J. W. van Went t
In het R.K. ziekenhuis te 's-Gravenhage
is overleden kapelaan J- W. van
Went. De kapelaan was evenals wijlen
pastoor van Benten, die onlangs overleed
te Honselersdijk bijzonder geliefd
Sinds Augustus van het vorijjc jaar was
de kapelaan hier werkzaam en In dien tijd
heeft hij zich doen kennen als iemand
met groote arbeidskracht. De begrafenis
plechtigheid zal morgenmiddag plaats
vinden. Hedenavond vinden de Metten
olaats en morgenochtend om half tien d«
Mirten.
Het Departement van Volksvoorlichting
en Kunsten deelt mede:
Het initiatief door .Maneto” (Manifesta.
tie Nederlandsche Toonkunstenaars) geno
men, waarbij jonge componisten in de ge
legenheid werden gesteld hun beste wer
ken, die nog nimmer een uitvoering had
den beleefd, in besloten kring te hooren
uitvoeren, heeft in de practijk niet tot die
resultaten geleid, welke in overeenstem
ming waren met de loffelijke bedoeling
van de onderneming.
Allereerst kan worden gezegd, dat het
aantal van deze „studieconcerten” veel te
gering is geweest om aan de practische
eischen te voldoen en voorts 'heeft de tot
nu toe gevolgde methode haar principieele
bezwaren. Voorzoover zij er op was ge
richt de vakkennis van den aankomenden
componist met betrekking tot de colóristi-
sche klankmogelijkheden te perfectionnee-
ren en juist te oriënteeren, was de ge
heele opzet doeltreffend en prijzenswaar-
dig.
Het argument voor de toepassing van de
tot heden gevolgde methode werd gevon
den door het compositorische orkestreeren
voor te stellen als een kunstzinnige wor
steling met de materie, terwijl het in feite
ging om een onvoldoende technische be-
heersching.
Wat in wezen nog leergang was, kon
zoo den schijn wekken, van een louter
opdoen van ervaring en het zou diegenen
als kunstenaar kunnen exalteeren. die
eigenlijk nog leerling zijn.
Onder zulke omstandigheden was het
ondoelmatig en tot op zekere hoogte on
verantwoord den componist, wiens werk
pp een studieconcert” werd uitgevoerd, na
afloop weer aan zichzelf over te laten,
want de hem, tijdens repetitie of concert
door den dirigent verstrekte summiere
toelichtingen, waren uiteraard onvoldoen
de om hem over, zich eventueel bij de uit
voering openbarende, doode punten in zijn
partituutr heen te helpen.
Dusdanige overwegingen hebben er toe
geleid, dat de afdeeling Muziek van het
Departement van Volksvoorlichting en
Kunsten zich thans voorstelt de taak van
„Maneto” in deze aangelegenheid voorloo-
pig over te nemen en op een gewijzigde
basis tot uitvoering te brengen, totdat de
vakgroep componisten haar taak in h.et
muziekgilde van de Nederlandsche Cul
tuurkamer i.o. ter hand kan nemen.
Een der eerste verbeteringen zal zijn het
aantal orkesten, dat voor deze „studie
concerten” met voorafgaande repetitie ter
beschikking van den jongen componist zal
staan, uit te breiden, opdat niet slechts
verschillende composities aan bod zullen'
kunnen komen, maar ook met verschillen
de bezettingseischen en verdere bijzondere
omstandigheden rekening zal kunnen wor
den gehouden. De tweede vernieuwing zal
gelegen zijn in het feit, dat een commis-,
sie van erkende vakmusici den componist,
wiens werk tot de uitvoering van een
„studie-concert” wordt toegelaten, hem ook
daarna met raad en daad bijstaat, door het
verstrekken van adviezen en faciliteiten
op muziek-eesthetisch, paedagogisch en
propagandistisch, c.q. commercieel terrefn.
Het departement van Volksvoorlichting
en Kunsten stelt zich ook voor dusdanige
„studie-concerten” op het gebied van de
kamermuziek zoo spoedig mogelijk te or-
ganiseeren.
Met ingang van 15 November
1941 zullen de bureaux van de Arbeids
inspectie en de Havenarbeidsinspectie
tot nader aankondiging des Zaterdags
gesloten zijn.
Thans, na ruim twee jaar strijd op di
verse fronten, vervagen de herinneringen
aan de oorzaken en gevolgen van aen vo-
rigen oorlog. Ook toen was het Engeland,
in combinatie met zijn opgehitste bondge-
nooten dat, bezorgd voor zijn impenalis-
tischen invloed, Duitschland wilde vernie.
tigen. Het toenmaals democratische
Duitschland verloor dien oorlog omdat het
niet opgewassen was tegen de ook toen
gevoerde menschonteerende hongerblok.
kade. Duitschland werd gedwongen vredes
voorwaarden te teekenen en geloofde in
de nakoming dezer voorwaarden door zijn
overwinnaars. Och arme! Met het winnen
van dezen oorlog was men met tevreden.
Met de herinnering aan het verheven
voorbeeld uit den boerenoorlog, toen
26.000 vrouwen en kinderen op de ellendigst
denkbare manier werden omgebracht, toen
oogst en hofsteden vernietigd en water
bronnen vergiftigd werden alleen om, zoo.
als de toenmalige oorlogsverslaggever
Churchil schreef: ,,den weerstand te bre
ken en den kinderen ontzag voor Enge
land bij te brengen” ging men ditzelfde in
het groot toepassen op de weerloos ge-
maakte Duitsche bevolking. Op de door
Clemenceau verko..digde stelling:: „Er zijn
20.000.000 Duitschers te veel werd prompt
de hongerblokkade nog jaar na het
beëindigen van den oorlog voortgezet en
werd Duitschland geneel leeg geplunderd
met het resultaat, dat behalve de mil-
lioenen die werkelijk verhongerd zijn, een
groot deel der overige bevolking alle be
grip voor nationaal fatsoen, eigenwaarde
en fierheid verloor en daardoor een prooi
werd, van het communisme, dat alleen kan
wortelen in een bodem van ellende, wan
hoop en chaos.
Was het bolsjewisme er in geslaagd
Duitschland geheel te veroveren, hetgeen
bijna was gelukt, dan was reeds in 1933
de weg gebaand voor het Russische doei:
„Wereldrevolutie”. Wij danken het Hitler
en hem alleen, dat niet reeds toen Europa
werd, herschapen in een poel van Bolsje
wistische ellende. Thans, na jaren van
systematische voorbereiding en intensieve
bewapening stond Rusland, gebruik ma
kende van den door Engeland ontketenden
Europeeschen oorlog, met geheel andere
middelen wederom gereed om zijn nooit
prijs gegeven doel te verwezenlijken. Niet
tegenstaande de reeds gebrachte offers was
Duitschland wederom bereid zich in te
zetten om Europa, ja, de geheele wereld
dit lot te besparen. Duitschland, dat in de
jaren van vernedering letterlijk niets is
bespaard, heeft, hoe groot ook het leed
en de ellende dat men het zoo laaghar
tig heeft berokkend is geweest, begrepen
en erkend, dat deze loutering door de
Voorzienigheid is. gewild teneinde het we
der groot en sterk en door beproeving
voor de Leidersrol waardig te maken,
welke het onder de eminente leiding van
zijn Führer Adolf Jtitler heeft weten te
vervullen in de opöwiwende taak in Volk.
echen zin van een nieuw Europa.
In dit nieuwe Europa kan ons Vaderland
als zelfstandige Natie een belangrijke
plaats innemen, mits het tot volledige sa
menwerking bereid is. Een rustig, eens
gezind Europa, waarin elke eerlijke wer
ker bestaanszekerheid en onze jeugd we
der een toekomst heeft, kan alleen opge
bouwd worden wanneer eerst het bolsje
wisme voorgoed vernietigd is. Het mach
tige, door beproeving sterk geworden
Duitschland is de door God gewilde Be
vrijder van het duivelsche bolsjewisme en
de Leider en beschermer van het nieuwe,
op Nationaal-Sociale rechtvaardigheid ge.
baseerde Europa. Daarom strijdt elke op-
rechte Vaderlander, hetzij in het oorlogs-,
dan wel in het thuisfront met Duitschland
mede tegen het bolsjewisme.
H. A. J. I.
Bij beschikking van den secretaris-ge
neraal van het departement van Opvoe
ding. Wetenschap en Cultuurbescherming
is ir. D. Kramer te Ginneken benoemd
tot lector aan de Technische Hoogeschool
té' Delft, om onderwijs te geven in de
w Jerbouwkunde is aan de Rijks H B.S.
te Winterswijk benoemd tot leeraar mr.
J. Flooris in vasten dienst benoemd
tot wetenschappelijk assistente 2de kl.
bij de Nationale Bibliotheek te ’s.Graven-
hnge mej. dr. H. J. v. d. Kerk,
fa.) de lijk als zoodanig werkzaam.
Beschieting van Leningrad en Kroonstad
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER,
13 November. (D.N.B.^ Het Opperbevel
der Weermacht deelt mede:
Op de Krim zijn pe Duitsche troepen in
den aanval tegen de vestingwerken van
Kertsj. Verscheidene versterkingen on
middellijk ten Zuiden van de stad zijn
genomen Sterke afdeelingen gevechts-
vliegers hebben Sovjetschepen in de
haven van Sebastopol en voor de Noord
oostkust der Zwarte Zee aangevallen.
Daarbij zijn 3 kruisers, 1 torpedoboot-
jager en 5 groote koopvaardijschepen
zwaar beschadigd. Ook in het haven
gebied werd door bomtirffers groote
schade aangericht.
Aan het overige deel van het Oostelijke
front brachten plaatselijke gevechtshan
delingen nieuwe successes Zware batte
rijen van het leger hebben voor den oor
log belangrijke doelen in Leningrad en
havenwerken en werven te Kroonstad
beschoten. Geslaagde luchtaanvallen wer
den gedaan op Leningrad en Moskou.
In de wateren om Engeland hebben ge
vechtsvliegtuigen overdag 2 groote
vrachtschepen door bommen beschadigd.
Sleutel op de les van j.l. Zaterdag.
Een kijkje in de muziekwereld.
1. Een ouverture is een muziekstuk,
waarmee een opera of operette wordt be
gonnen; een openingsstuk dus. waarin
vaak de in de opera voorkomende voor
naamste melodieën even worden aange
roerd.
2. Prof. dr. W. Mengelberg, Eduard
Flipse, Eduard van Beinum, Willem van
Otterlo, Cor Kuiler, Nico Treep, Hugo de
Groot, Jaap Spaanderman e. a. Dr. Peter
van Anrooy is een voorbeeld van een diri-
gent-componist.
3. Chopin-Pool, Verdi-Itallaan, Schubert-
Oostenr ijker,
4. Paganlni-violist, Theo Uden Masman-
pianist, Jaap Stotijn-hoboïst.
5. Een hobo is een blaasinstrument.
6. Kees de Bonker had het meeste suc
ces; immers, hij verzorgde als pianist het
instrumentale deel en juffrouw Broers als
zangeres het vocale gedeelte.
7. Carmen-Bizet. Bolero-Ravel, In ’t
groene dal in *t stille dal-J. Beltjens, Piet-
Hein Rhapsodie-dr, Peter van Anrooy.
8. Een viool heeft vier snaren. Een gui-
taar zes.
9. Een-solo, twee-duo, drie-trio, vier-
quartet, vijf-quintet, zes-sextet, zeven-
septet, acht-octet.
10. De bespeler van het orgel, die be
halve met zijn handen, ook met zijn voe
ten speelt, evenals de slagwerker.
Overigens ook de andere musici, die
zij het vaak onbewust tijdens de uitvoe
ring hevig met de voet „wippen”.
ROME, 13 November (Stefani). Het Ita-
liaanscfte weermachtbericht luidt als
volgt:
Tijdens een luchtaanval op Napels in den
afgeloopen nacht heeft het luchtdoelge
schut een vijandelijken bommenwerper
neergeschoten, die dicht’ bij de haven in
zee viel. De geconstateerde verliezen zijn
van 6 tot 16 dooden en 34 gewonden ge
stegen. Op Sicilië is behalve de toestellen,
reeds genoemd, in het weermachtbericht
van gisteren, nog een vliegtuig getroffen,
dat met stelligheid in zee gevallen is. De
bemanning van enkele neergeschoten ma
chines is gevangen genomen, daaronder 6
officieren. Gistermiddag bond een onzer
verkenningsvliegtuigen den strijd met 4
hurricanes aan en schoot er een neer.
In Noord-Afrika heeft de luchtmacht van
de as met succes doelen in de vesting To-
broek aangevallen. Duitsche vliegtuigen
bombardeerden een vijandelijk vliegveld,
waarbij 5 toestellen op den grond werden
vernield en andere beschadigd.
De Britsche luchtmacht heeft bommen
laten vallen op Benghasi, Derna en enkele
boerendorpen in den Dzjebel. Eenige
schade. Te Derna, waar een veldlazaret
werd getroffen en 4 zieken werden ge
wond, werd een vliegtuig brandend neer,
geschoten
In Oost-Afrika herhaalt de vijand zijq
aanvallen te land en in de lucht aan het
front van Gondar. Onze troepen reageeren
overal hardnekkig en berokkenen den aan
vallers aanzienlijke verliezen.
van Juweelen Goud
- Reparatie atelier
