C. BLOM
lijders aan Broncfiitis en sdstfima
«inden bij kwellenden hoest en vastzittende slijm veel baat bij het door
geneesheeren aanbevolen Silphoscalin. Dit probate middel werkt slijmoplossend
en vergemakkelijkt het opgeven. Bovendien en dit is van beslissende be-
leekenis bestrijdt het de ontsteking, vermiridert de prikkelingen maakt bet
gevoelige slijmvlies meer bestand tegen schadelijke invloeden Daarom mag men
van Silphoscalin blijvende resultaten verwachten. Let op de naam Silphoscalib
«n op de groene vtepakking. In alle apotheken en drogisterijen verkrijgbaar.
80 tabletten f 2.1Ü Gcïll. brochure gratis verkrijgbaar. W. Moll, Voorburg.
BINNENLAND
GEMENGD NIEUWS
STADSNIEUWS
RECHTZAKEN
KUNST EN LETTEREN
LAATSTE TELEGRAMMEN
BUITENLAND
JUWELIER
DUBBELMAN
WINTERHULP OPENT HAAR
LOKETTEN
HET DUITSCHE
WEERMACHTBERICHT
HET ITALIAANSCHE
WEERMACHTBERICHT
DE SANEERING VAN HET
NEDERLANDSCHE ORKEST-
WEZEN
DUITSCHLAND STRIJDT
VOOR EUROPA
I
HAAGSCHE
KIOSK VREUGDE EN ARBEID
het
‘Trwrf&hd
HET VERKEERSLOKAAL IN DE
HEMSTERHUISSTRAAT
SCHOONHEIDSZEEP
Op goede zeep staaf.:
PLAATS 9 - TELEFOON 115221
CHRISTINE DOORMAN f
Voordracht
prof. dr. Giinter Schmölders
Castella Schoonheidszeep is door
zijn heilzaam gehalte aan zuivere
olijfoliën zachter voor baby’s huid.
Bereid door een fabriek, die reeds
een halve eeuw geleden de waarde
van balsemieke oliën onthulde,
en tot de pioniers aller palmolie-
zeepen behoort! Vertrouw baby’s
teere huid slechts toe aan het zach«
tere, mildere schuim van Castella
Schoonheidszeep
OVERTREDING VAN DE VUUR*
WAPENWET
Plichtsgetrouw en onverschrokken
COURANT Woensdag 19 Nov. 1941. 2e bl. pag. 2
Spaarzaamheid is een deugd.
Weest ook spaarzaam met gas
en electriciteit.
De overheid neemt het vraagstuk
ter hand
De strijd tegen de Britsche
koopvaardij
TENTOONSTELLING VAN NEDER*
LANDSCHE KUNST TE
OLDENBURG
RECLAMES
ging
naar
(Wordt vervolgd)
oo-
Artillerie* en luchtactie in Noord-Afrika
aan
niet-
Per dag worden in den Haag een 600
gezinnen geholpen
Nieuwe succesvolle aanvallen
.Oostelijke front
dat
op
waardoor
materiele schade
irsonentrein uit
Het
535
slaan, trotsch
daarmede zijn wij er niet. Die roemrijke
van het de
lg en Kun-
kracht is
BEWAPENING van amerikaansche
HANDELSSCHEPEN
ASHINGTON, 19 November. (U.P.)
r de marine der Vereenigde Staten is
gisteren met de bewapening van de Anie-
vëörbêreidingen op de marinewerven en
op de marine-bases langs de Atlantische
kust waren reeds sedert eenigen tijd- aan
den gang, zoodat 'na de onderteekening van
het wijzigingsvoorstel door Roosevelt met
de eigelijke bewapening een begin kon
worden gemaakt.
2SS
Wij Veikoopen Juweelen Goud
en Zilver Reparatie atelier
Ratelende mitrailleurs handgroten
stormaanval.
Steunt de Nederlandsche Ambulance v/h.
Oostfront. Koninginnegracht 22, giro:
87600, ‘s-Gravenhage.
Gisteravond is hier ter stede op onge
veer 83-jarigen leeftijd in de Breitner-
kliniek overleden de .bekende schrijfster
Christine Doorman. Zij werd 31 Mei 1858
te Utrecht geboren en maakte vooral
naam door een aantal kinderboeken,
sprookjes en werken voor jonge meisjes,
waarvan er verschillende in het Düitsch
en Zweedsch vertaald werden. Haar ken
nis van letterkunde was groot, vooral op
het gebied van de Skandinavische litera
tuur, waarop zij een verbazingwekkende
belezenheid bezat. Speciaal het sprookje
had haar volle belangstelling, zij wees bij
herhaling in woord en in schrift op de
innerlijke beteekenjs van het sprookje.
Zelfs schrijfster van sprookjes, verdiepte
zij zich gaarne in oude sagen, volksver
tellingen en verhalen, en zocht er den
diepen zin van. Zij schreef over Hans
Andersop, vertaalde zijn werk uit het
Deensch, waarbij Rie Cramer illustraties
teekende, en kwam, na tal van publica
ties over Skandinavische letteren, in aan
raking met de beroemde Zweedsche
schrijfster dr. Selma Lagerlöf, een con
tact, wgaruit spoedig een hechte vriend
schap is gegroeid. Veel heeft Christine
Doorman in ons land voor het werk van
Selma Lagerlöf gedaan. Zij sprak en
schreef over haar, o.a. een bekende bio
grafie, waarvoor zij de Gouden Wasa-
medaille van Zweden ontving. Haar laat
ste boek was een gebundelde serie lezin
gen over Skandinavische schrijvers, door
haar gehouden voor het Haagsche Letter
kundige Genootschap „Oefening Kweekt
Kennis", waarvan zij sedert jaren een
zaer actief lid was en welk genootschap
haar op haaiS80sten verjaardag het eere-
lidmaatschap aanbood. Verder was zij lid
van de Ned. Maatschappij voor Letter
kunde te Leiden, van het Utrechtsch His
torisch Genootschap enz,
|Van haar werken noemen wij: Selma
Lagerlöf; Sagen van Zweden; Hans O.
Andersen; Het sprookje door alle eeuwen;
Over kalevala, Finsch epos; Waarvan de
nyxen bij hun gouden harpen zongen,
enz. enz.
De begrafenis zal, naar wn vernemen,
te Utrecht plaats vinden.
Huil verklaarde aan de pers, dat hij
bereid was de conferenties vandaag voort
te zetten, wanneer^ de Japanners van hun
kant zouden verklaren, dat zij hiertoe be
reid waren.
Naar verluidt wenschen de Japanners
eerst de resultaten van hun besprekingen
van gisteren aan Tokio door te geven, voor
de besprekingen worden voortgezet.
FOTOWEDSTRIJD A.N.V.V,
De Algemeens Nederlandsche Ver een i-
ging voor Vreemdelingenverkeer heeft
zooals gemeld, dezen zomer een foto
wedstrijd uitgeschreven onder het motto
„Maakt foto’s van uw land”. Een deel
van deze foto’s zal in het gebouw van
de A.N.V.V., Parkstraat 38, worden ten
toongesteld en wel van Vrijdag 21 No
vember tot en met Maandag 24 Novem
ber. De tentoonstelling zal worden ge.
opend door den voorzitter der AN.V.V.,
mr. dr. L. N. Deckers, morgenmiddag te
half 4.
Morgen zal de heer C. B Beng,
wonende Alberdingh Thijmstraat 125, den
dag herdenken, waarop hij vóór 25 jaar
als helper bij Gemeentewerken in dienst
trad.
Treinbotsing te Amsterdam
Gistermiddag omstreeks 2 uur is vlak
bij het Centraal Station te Amsterdam
od het Westelijk viaduct een spoorweg
ongeluk gebeurd, waarbij geen persoon
lijke ongelukken te betreuren zijn, doch
twee treinen ontspoorden en
Wgrd aangericht. Een
personentrein uit ^Indvoort, welke te
2.04 uur hét Centraal Station moet bin.
nenloopen, is, door tot nu toe onopgehel
derde oorzgak gereden op een stilstaan-
den leegen dieseltrein, welke eveneens
uit de richting Haarlem was gekomen.
BeMe treinen ontspoorden. Door de bot
sing werden eenige rijtuigen van beide
treinen beschadigd. Geen der passagiers
liep verwondingen op, noch een van de
leden van het treinpersoneel. De inzit
tenden van den personentrein konden
langs de lijn loopend het station be
reiken. Het treinverkeer ondervond on
geveer een kwartier vertraging. Onmid
dellijk is met het opruimingswerk be
gonnen. Tegen den avond waren de beide
lijnen weer vrij.
TENTOONSTELLING VAN BEELDENDE
KUNST IN HET RIJKSMUSEUM
TE AMSTERDAM
Voor de op initiatief vah het departe
ment van Volksvoorlichting en Kunsten
door de Nederlandsche federatie van beel
dende kunstenaarsvereenigingen in het
Rijksmuseum te Amsterdam te organisee-
ren tentoonstelling van beeldende kunst,
zijn een groot aantal werken van de
meest bekende Nederlandsche kunste
naars ingezonden. Nog is de jury, waarin
zitting hebben de heeren G. Westerman,
voorzitter Jan de Boer, secretarisLouis
Bron, C. J. Maks, Wout Schram, L. P. J.
Braat, F. Carasso, J. W. Havermans, J.
Franken Pzn., Arend Hendriks, H. van
der Stok, bezig, uit deze inzendingen een
keuize te maken.
We kunnen nu reeds zeggen, dat deze
tentoonstelling een goed beeld zal vor
men van de hedendaagschA,Nederlandsche
schilder-, beeldhouw- en grafische kunst.
Zaterdagmiddag 22 November, te 2}
uur, vindt de opening plaats.
In het kader van de tentoonstelling
.,Het Duitsche wetenschappelijke boek'1
in de universiteitsbibliotheek te Amster
dam, Singel 421, zal de ordinarius van de
economische faculteit van de universiteit
Keulen, prof. dr. Günter Schmölders,
morgen te 7.30 uur nam., in het Concert
gebouw te Amsterdam spreken over ,,De
grondslagen van de geordende economie”.
In verband met de beperkte ruimte van
de universiteitsbibliotheek kunnen de
boekwerken over de economische weten-
echappen eerst later bij de tentoonstelling
van wetenschappelijke boeken in Utrecht
tentoongesteld worden.
In November en December wordt
ƒ330.000 uitgekeerd
In den Haag is de noodlijdendheid hoog
gestegen. Van iedere vijf Hagenaars moet
er een gesteund worden door zijn mede-
menschep. Dat kan ook wel, want in onze
stad zijn nog zeer velen, die iets kunnen
missen, terwijl daarnaast een prachtige
organisatie bestaat, die in staat is het ge-
heele terrein der liefdadigheid te bewer
ken, het stedelijk bureau van Winterhulp
Nederland. Beider samenwerking is ech
ter noodzakelijk, want de een kan het
niet zonder de ander. Laat hen, die het
hoofd omdraaien, als Winterhulp vraagt
om een offer, dat bedenken, of beter laten
ze eens een bezoek brengen aan het ste
delijk bureau van Winterhulp, Prinse-
straat 57, waar men gisteren begonnen is
met de uitreiking van de waardebonnen.
Het liefst moeten zij 's ochtends heel vroeg
gaan, want lang voordat de deuren van
het bureau geopend worden, staan reeds
vele menschen verlangend te wachten. De
wachtkamers zijn gevuld met tientallen
menschen, het is hun aan te zien, dat zij
een extra steun hard noodig hebben. Per
dag komen een zes honderd personen aan
de loketten om hun aandeel der waarde
bonnen voor hun gezinnen voor de maand
November in ontvangst te nemen. De
bedragen varièeren van 7.5030, maar
als het noodzakelijk is, wordt er ook wel
meer uitgekeerd. In deze maand wordt er
een totaal bedrag van 165.000 verstrekt,
de volgende maand eveneens. Voor de
volgende maanden zijn de bedragen nog
niet vastgesteld. Deze maand worden
13.000 gezinnen, die tezamen omvatten
bijna 50.000 personen, geholpen. Twintig
procent ontvangt een bedrag voor twee
maanden tegelijk, om hen in de gelegen
heid te stellen duurdere stukken te ki
pen, de overige 80 pCt. kan de volgende
maand weer terugkomen. Men hoeft ech
ter niet te denken, dat er zoo maar uitge-
keerd wordt. Neen, aan de uitbetaling
gaat een minitieus onderzoek vooraf.
Hiervoor is de stad jngedeeld in buurt
schappen, wijken en blokken. Een blok
omvat 100 menschen, zoodat het blok
hoofd nauwkeurig op de hoogte is van de
nooden van zijn blokbewoners. Er wor
den rapporten opgesteld, controleurs en
controleuses gaan op huisbezoek, enz.
enz. Een prachtige maatregel Is, dat ook
onderzocht wordt of iedere afwijzing ge
rechtvaardigd is. Dit kan ook, want nog
geen 5 pCt. van de aanvragen wordt afge
wezen.
Het stedelijk bureau beschikt over een
staf van medewerkers, die klein is in ver
houding tot de werkzaamheden. Men kan
de opgaven echter-volbrengen, omdat met
de grootste liefde, harmonie en toewijding
gewerkt wordt. Personen van allerlei ge
zindten, politieke opvattingen en rangen
behooren tut dien staf, maar nooit wordt
er een wanklank gehoord, verzekerde ons
de directeur, de heer Hollander, want als
dit sociale werk je eenmaal te pakken
heeft, laat het je nooit weer los en be-
heerscht het al je denken, willen en voe
len. Behalve deze staf staan thans een 1300
vrijwilligers ter beschikking van het
bureau. De heer Hollander verwacht dat
dit getal over een jaar gegroeid zal zijn
tot 5000. Dit seizoen reeds kan er op eigen
wieken gevlogen worden, bij iederen vleu
gelslag krijgt men meer ervaring en de
tijd is niet ver meer, dat het stedelijk bu
reau nauwkeurig weet waar en hoe gele
den wordt. Het mag in dit verband wel
eens gezegd worden, dat de steun van
Winterhulp in de noodlijdende gezinnen
niet meer beschouwd‘wordt als een ex
traatje, maar als een noodzakelijkheid,
want de kosten van het levensonderhoud
zijn gestegen, zonder dat de inkomsten
op evenredige wijze verhoogd zijn- Den
Haag slaat wat de opbrengst der collectes
e.d. betreft geen slecht figuur, maar het
kan nog veel beter en het moet ook
veel beter, wil Winterhulp Nederland
haar zegenrijk wgrk kunnen voortzetten.
Niemand zal, na al wat erover gezegd en
geschreven is, er meer aan twijfelen, dat
iedere cent, die bij Winterhulp Neder
land binnenkomt verarftwoord is en be
steed wordt voor onze noodlijdende land-
genooten. Op 22 en 24 December zal er in
den Haag weer een collecte gehouden
worden. Dan worden de zoogenaamde
kerstspeldjes aangeboden. Het zijn fraai
uitgevoerde voorwerpen. Dat tienduizen
den er zich mede zullen sieren!
Vrederechter
Voor den vrederechter hier ter stede
stond terecht de 26-jarige Leidenaar H.
J. F. M., zich noemende chef bij de Ne
derlandsche Unie. Hem was ten laste ge
legd overtreding der Vuurwapenwet,
doordat hij op 26 April 1941 een aantal
gaswapenen in voorraad heeft gehad.
Verdachte gaf dit toe, maar beweerde
geen idee te hebben gehad vpn de uit
werking dier wapenen. Hij had van
iemand van den Opbouwdienst eenige
traangaszurffiers ontvangen en was be
vreesd voor een inval in een gebouw van
de Unie te Leiden- Toen heeft hij een
paar van die zunders ontstoken. Ze wa
ren dus bedoeld als afweermiddel.
De officier van justitie, mr. Wilbren-
nink, achtte het onaannemelijk, dat de
verdachte niet zou hebben geweten, wat
de uitwerking dier wapens was. Ze kun-
nenn oogontstekingen en gezichtsstorin-
gen veroorzaken en moeten als weerloos-
makende gassen beschouwd worden. Op
grond van art. 3 der Vuurwapenwet eisch-
te hij 14 dagen gevangenisstraf.
Mr. J. A. Hannivoort, als verdediger
optredende, zette uiteen, dat deze zun
ders van betrekkelijk onschuldig karak
ter zijn en alleen zeer nadeelig zijn bij
groote concentratie. In Leiden waren des
nachts reeds eerder individuen een Unie-
winkel binnengedrongen. Daarom wilde
verdachte beschikken over een defensief
middel.
Pleiter wees er op, dat de verdachte
reeds door de Duitsche -justitie is gestraft
met 1 maand gevangenisstraf. Deze wa
pens waren destijds eigendom van het
Nederlandsche leger, maar gingen later
over naar de Duitsche Weermacht.
De vrederechter, mr. Sluyters, wees er
op, dat de verdachte hier alleen terecht
stond wegens het onbevoegd voorhanden
hebben van wapenen en strafte hem daar*
voor met 1 week gevangenisstraf-
DE ONDERHANDELINGEN TE
WASHINGTON
WASHINGTON, 19 November. (U.P.)
Op de persconferentie van gisteren heeft
Roosevelt verklaard, dat hij nog een be
spreking met Koeroesoe en Nomoera zal
voeren, men heeft hiervoor echter nog
geen definitieve afspraak gemaakt.
Havens aan de Oostkust van Engeland
bestookt
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER,
19 November (D.N.B.). Het Opperbevel
van de Weermacht maakt bekend:
Aan het Oostelijke front zijn nieuwe, suc
cesvolle aanvallen aan den gang. Bij de
gevechten in de afgeloopen drie dagen
werden meer dan 10.000 gevangenen ge
maakt en 171 pantserwagens vernietigd-
Door luchtaanvallen op de vesting Sebas
topol ontstonden op de werven en in op
slagplaatsen van dynamiet hevige ontplof
fingen.. In de heven werd een groot
vrachtschip door bommen beschadigd
Gevechtsvliegtuigen hebben in den afge
loopen nacht militaire installaties in Mos
kou en Leningrad, alsmede de achter-
waartsche verbindingslinies van den vij
and in den centralen sector van het front
gebombardeerd.
In den nacht van 18 op 19 November
heeft de Duitsche luchtmacht op het
Britsche eiland havens en ravitailleerings-
bedrijven vooral aan de Oostkust met
bommen van zwaar kaliber bestookt-
In de periode van 9 tot 15 November ver
loren de bolsjewistische luchtstrijdkraeh-
ten 232 vliegtuigen. Hiervan werden er
122 jn luehtgeveehten en 44 door ide lueht-
deelartillerie neergeschoten. De rest werd
op den grond vernield. In dezelfde periode
gingen aan het Oostelijk front 24 eigen
vliegtuigen verloren".
Wij lezen het in de geschiedenisboeken
van ons land, hoe onze voorvaderen op
de bres stonden voor de toékomst van
ons land en volk Plichtsgetrouw en on
verschrokken, dat waren zij. Door deze
eigenschappen is ons volk door de eeuwen
heen een voorbeeld geweest van vele an
dere. Natuurlijk lezer, u bent dat met ons
eens. want het is mode geworden in de
geschiedenisboeken te duiken, voorbeelden
aan te halen en zich dan op de borst te
slaan, trotsch over wat onze voorvaderen
tot stand bochten, maar landgenoot,
daarmede zijn wij er niet. Die roemrijke
geschiedenis legt ons verplichtingen op,
want nog nimmer dankte ons volk zijn
plaats aan anderen. a.ltijd waren wij het,
zelf die, desnoods met de wapenen in de
vuist, deze plaats veroverden. Zoo is het
ook nu. Weer luidt de alarmklok over
Nederland, weer moet onze plaats bevoch
ten worden en weer zijn het de beste
onder ons, die hun plicht kennen en zich
mzetten terwille van ons land en volk.
Meeds duizenden vertrokken naar het
Oosten, de wapenen in de vuist, want tons
v, .z,al leven, ons volk en vaderland
zal zich handhaven. Wij willen niet paca-
siteeren. Wij willen onze traditie hoog
houden die traditie van een vrij en moe
dig volk, plichtsgetrouw en onverschrok
ken. Vooruit landgenooten, onze geschie
denis vraagt daden van u, meldt u aan
bij het Vrijwilligerslegioen Nederland”,
Koninginnegracht 22, te ’s-Gravenhage.
na d£ diepste vernedering, den Jfepo_
leontischen tijd bleek wat er nog aan
eigen cultuur over was en dit was 'w-
wonderlijk veel.
Opmerkelijk is, dat Duitschland steeds
-begrip voor onze schilderkunst heeft ge
toond. Toen de schilders hier bijna geen
belangstelling meer ondervonden,
het allerbeste wat er in de 17de eeuw
geschapen werd de grens over
Duitschland, naar vorstelijke galerijen en
privé collecties. Onze cultuurwerken
werden in Duitschland reeds vroeg ge
waardeerd en zoodra de Duitschers koo-
pen konden, kochten ze veel en met
goeden smaak. Dit levendig verkeer is
de laatste tientallen jaren doodgezwegen.
Onze huidige generatie weet er nauwe
lijks iets van. De openbare meening is
grondig bewerkt, want iedere herinnering
aan stam- en bloedverwantschap moest
uitgeroeid worden, aldus spr.
De secretaris-generaal van bet depar
tement van Volksvoorlichting en Kun
sten beschouwt Jiet als een eerezaak nu
en in de komende tijden al het mogelijke
in het werk te stellet? om de vriend
schappelijke en levendige cultuuruitwis-
seling tusschen de beide broedervolken te
herstellen.
Overal, in Keulen, Hagen, Osnabröck
en nu ook hier weer zijn wij uitstekend
ontvangen. Men doet alles om het ons
zoo aangenaam mogelijk te maken. Moge
de toekomst de tijden weer brengen,
waarin een Duitsche meester, wanneer
hij in Nederland reist, met evenveel lof
over de ontvangst kan berichten, als
Dürer over zijn aankomst te Antwerpen.
Spr. eindigde met den wensch, dat de
tegenwoordige generatie zulk een beeld
uit het verleden in de toekomst weer tot
werkelijkheid kan laten worden. Met
dezen wensch verklaarde hij de tentoon
stelling van Nederlandsche kunst in OL
denburg voor geopend.
Aan den Hofweg
Morgenochtend om elf uur wordt aan
den Hofweg alhier een kiosk van „Vreugde
en Arbeid” geopend, waarbij het woord
gevoerd zal worden door den commissaris
van het N.V.V., den heer H. J. Wouden
berg, eventueel door den heer J. Ph. van
Kampen, leider van de afdeeling organi
satie van het N.V.V., indien de heer Wou
denberg verhinderd mocht zijn, en verder
do:r den heer M. H. van der Hoeven, pro
vinciaal vertegenwoordiger in Zuid-Hol-
land van het N.V.V. Nederlandsche en
Duitsche autoriteiten zullen eveneens aan
wezig zijn.
Met ingang van 15 dezer zijn
bevorderd tot hoofdbrigadier van politie,
de brigadiers M. Slagter en L. A. Poos,
venzaaï van café-restaurant Riche.
Op Donderdag 20 |ov., 27
Nov. en 18 Dec houdt de heer C. D. van
't Hoff voor het Plaatselijk Comité ’s-Gra.
venhage der Centrale van Vereenigingen
van personeel |n ‘s Rijks dienst, lezingen
oyer „Oude en nieuwe’economie”. Deze
voordrachten worden gehouden in de bo-
i
In het departement van Volksvoorlich
ting en Kunsten heeft de heer J. Gever»,
hoofd der afdeeling muziek, voor verte
genwoordigers der Nederlandsche pers
een uitvoerige uiteenzetting gegeven om
trent de wijze, waarop de overheid de
reorganisatie van het muziekleven en
daarmee de saneering van heüorkestwe-
zen heeft ter hand genomen. Van de zijde
der muziekreferenten bleek voor deze con
ferentie grpote belangstelling te bestaan.
In de tot voor kort heerschende onge
zonde toestanden in het Nederlandsche
orkestwezen, heeft de overheid aanleiding
gevonden om binnen het kader van de re
organisatie van het muziekleven over te
gaan tot de uitvoering van een saneerings*
plan, dat gebaseerd is op sociale, econo
mische, cultureele en historische overwe
gingen. Deze overwegingen zijn samen te
vatten In een viertal punten.
Vooropgesteld moge worden, dat de
noodzakelijkheid van het bestaan van acht
symphonie-orkesten voor ons land thans
officieel dient te worden erkend in over
eenstemming met de momenteel bestaande
cultuireele eischgn.
De orkestbegrootingen zijn herzien en in
verband hiermede is pen schema van de
bezetting en salarieerihig van de orkesten
ontworpen, dat tot doel heeft bepaalde
kunstzinnige leemten aan te vullen en dat
terstond aan de algemeen bekende slechte
economische positie van de orkestmusici
op redelijke wijze tegemoet komt. De staat
dient het inkomen ven de musici te ga-
randeeren.
In verband met deze garantie is het
tenslotte niet meer dan billijk, det het
oppertoezicht op de groote orkesten op
een van staatswege controleerend lichaam
overgaat.
Voor de uitvoering van het tweede punt
in deze opsomming heeft het Departement
van Volksvoorlichting en Kunsten, in sa
menwerking met deskundigen uit het mu
ziekgilde van de Ned. cultuurkamer de
bestaande orkesten verdeeld in drié sala
risklassen t.w.eerste klasse: Het Resi
dentie Orkest, tweede klasseRot ter-
damsch Philharmonisch Orkest en
Utrechtsch Stedelijk Orkest; derde klasse:
Groningsche Orkestvereeniging, IIi=r-
lemsche O^iestvereeniging, Amhemsche
Orkestvereeniging en Maastricbtach Ste
delijk Orkest.
Aan het' bureau Laan Copes
van Cattenburch 37 bevindt zich een
heerenrijwiel, merk „Gazelle", met voor-
en achtertrommelremmen, dat op 3 dezer
des avonds is ontvreemd voor een win
kel aan de Vlamingstraat, tegenover het
Centrumtheater. Het rijwiel is iederen
werkdag van 912 uur v.m. te bezich
tigen.
De bestuurderen der Maat-
schappij tot redding van drenkelingen te
Amsterdam (opgericht 1767) hebben een
aantal bekroningen wegens het opwekken
der levensgeesten bij drenkelingen of door
gas verstikten toegekend, o.a. de zilveren
medaille aan den heer A. M. Verbarend-
se alhier.
ïngebroken is in den afge-
loopen nacht in een pakhuisje in de
Spionkopstraat. Ontvreemd werden een
gramofoon, een tafel en 10 schilderijen.
T e r z a k e van rijwieldiefstal
zijn aangehouden een 16- en 17-jarige
loopjongen en een 3O.jarige metselaar.
Opening op Maandag December
In een school aan de Hemsterhuis-
straat is een lokaal ingericht voor het
onderwijs in de verkeersregels. Naar wij
vernemeq^ zal dit verkeerslokaal,
thans gereed is, geopend ''worden
Maandag 8 December a.s.
OPENSTELLING NATIONALE
BIBLIOTHEEK
De nationale Bibliotheek te ’s-Graven-
hage zal tot 7 Februari a.s., in plaats van
des morgens om 9.30, om 10 uur voor het
publiek worden opengesteld.
DE MARKTEN
De burgemeester heeft een verordening
tot wijziging van de Verordening op de
markten vastgesteld, uit de overweging,
dat het noodig is het uur van beëindiging
van de riviervischmarkt, de zeevischmarkt,
de Decembermarkt en de algemeene markt
in overeenstemming te brengen met het
wettelijk vastgestelde winkelsluitingsuur.
EEN EEUW FIRMA J. M. J. VAN
WIELIK
Heden bestaat de firma J. M. J. van
Wielik, de bekende horlogerie, 100 jaar.
De zaak, die steeds in dezelfde familie
bleef, heeft een typisch Haagsche tradi
tie en vertegenwoordigt een stukje ge
schiedenis in het zakenleven der stad.
Wellicht ook in haar topografie, want ge
durende de eeuw van haar bestaan was
zij gevestigd in het eerbiedwaardige pand
op den hoek NoordeindeHertogstraat.
HET ST. N1COLAASFEEST OP
HAAGSCHE SCHOLEN
De Vereeniging tot het houden van St.
Nicolaasfeestjes op Haagsche scholen
heeft besloten ook dit jaar verschillenden
inrichtingen voor voorbereidend en lager
onderwijs een uitkeering te geven waar
door het mogelijk zal zijn, den jongeren
leerlingen de Sinterklaasviering op school
te waarborgen. De voorstellingen in ’t
Gebouw voor K. en W. worden eveneens
gegeven, zooals gebruikelijk aan de leer
lingen van de hoogere leerjaren. Een en
ander is geregeld na overleg en met
goedkeuring van het commissariaat voor
niet-cornmercieefe vereepigingen.
In het gebouw wordt igespeeld het too-
neelstuk van den heer Jan Ubink „Het
Vrouwtje van Stavoren”. Door verschil
lende omstandigheden is het dit jaar niet
mogelijk de bekende secondeloten te ver
knopen. Het bestuur vertrouwt, dat de
inkomsten hieronder niet te zeer zullen
lijden en wekt daarom de ondersteunende
leden op, hun bijdrage te storten op giro
nummer t.n.v. de vereeniging.
Voor inlichtingen wende men zich tot
den secretaris P. F. W. Minderman
Aardbeistraat 6, alhier, telefoon 339122.
UITVOERING VAN HET A TOT Z
CABARET
Groote belangstelling bestond er Maan
dag voor de uitvoering van het A tot Z
Cabaret, welke in de groote zaal van ..Ex
celsior” was georganiseerd en waarvan de
baten ten goede kwamen aan de invalide
Nederlandsche oud-strijders. Een uitste
kend verzorgd programma klein-kunst
werd geboden, waarbij vooral de groote
afwisseling viel te prijzen. De medewer
kenden waren Ben en Eddy, als straatzan
gers, Piet Klaasse, de verrassende snel-
teekenaar. Hein Funcke, de leider van
het geheel, die de conference verzorgde
en schetsjes voordroeg, Henk en Ab, als
de two Greenies en the Happy Hammers,
een goed spelend xylophoon ensemble.
Voorts vermeldde het programma nog de
namen van Toos met chansons en Roel
de Vries als goochelaar; Een goede bege
leidster aan de piano toonde zich Nel v. d.
Lans. Zij allen hebben er toe bijgedragen
dat er een vrolijke stemming in de prop-i
volle zaal heerschte. Aan applaus heeft het
geen der jonge artisten ontbroken.
De gewone audiëntie van
den secretaris-generaal van het departe
ment van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen zal morgen niet plaats hebben.
Het voor Engeland varende Noorsche
vrachtschip „Thode Fagelund’’ is in de
buurt van East London in Zuid-Afrika ge
zonken, meldt het D.N.B. uit New York.
Het sehfp was onderweg naar Kaapstad.
Voorts verneemt het D.N.B., dat in
Amerikaansche reederskringen nog 7 van
de 15 als in den grond geboord opgege
ven schepen zijn geïdentificeerd, welke
schepen de vorige maand, toen zij in con-
vooi voeren, tot zinken waren gebracht
Het zijn het Noorsche vrachtschip „111
1583 brt., het eveneens in Engelschen
dienst varende Noorsche vrachtschip ,,Er-
viken”, 6595 brt.. het Noorsche tank
schip „Evita”, 6436 brt., het Britsche
vrachtschip „Petersenf', 5221 brt., het
onder Engelsche vlag varende, vroeger
Deensche schip ,,Bornholm,J, 3177 brt-,
het onder Engelsche vlag varende Griek-
scfae vrachtschip „Evros’”, 5283 brt., en
de In Amerikaansch bezit zijnde Pana-
meesche tankboot „Teagle”, 9552 brt. In
totaal lijn thans 10 van de 15 getorpe
deerde schepen geïdentificeerd-
MUTATIES BIJ DE ENGELSCHE'
WEERMACHT
Generaal sir John Dill, de chef van desa
generalen staf van het Britsche Rijk, zal
op 25 December van ,zijn post aftreden,
zoo meldt de Engelsche berichtendienst.
Zijn opvolger is generaal sir Allen
Brooke, opperbevelhebber der strijdkrach
ten, in het moederland. Dill, die 60 jaar
wordt, Is benoemd tot veldmaarschalk en
aangewezen om als gouverneur van Bo«n-
bay de opvolger te worden van sir Roger
Lumley, wanneer diens ambtsperiode is
verstreken. Lt.-generaal B. C- T- F???1»
opperbevelhebber van het Zuidoostelijke
commando, wordt opvolger van Brooke
en lt,.generaal B. L. Montgomery woedt
belast met het commando in Engeland „de
invaaiehoek”, als opvolger van Paget.
HARRIMAN IN LONDEN
AANGEKOMEN
De bijzondere afgezant van president
Roosevelt, Harriman, is gisteren in Londen
aangekomen, zoo meldt de Engelsche
nieuwsdienst Hij verklaarde, dat de Ver.
Staten niet alleen Engeland, doch ook de
SovjeUUnie willen helpen.
Op Zondag 16 November heeft te Ol
denburg de opening plaats gehad van
een tentoonstelling van Nederlandsche
kunst, waarbij de heer E. Gerdes, hoofd
van de afdeeling beeldende kunsten van
het departement van Volksvoorlichting,
een redevoering heeft gehouden, waarin
hij betoogde, dat ieder volk op een zeker
kunstgebied een gemiddelde hoogte heeft
bereikt, welke door andere vólkern niet
werd bereikt. Geen volk ter wereld heeft
op het gebied der muziek zooveel gepres,
teerd als Duitschland. Namen als Bach,
Beethoven, Mozart,, Wagner zijn voor de
geheeïe wereld van unieke beteekenis.
Het Italiaansche volk heeft Aijn bijzon
dere begaafdheid op het gebied van de
beeldhouwkunst. Als een
Miehel Angelo boven de
ROME, 19 November. (Stefani.)
Italiaansche weermachtbericht no.
luidt als volgt:
De Britsche luchtmacht heeft aanvallen
gedaan op Napels en Brindisi. Er vielen
geen slachtoffers. De aangerichte schade
was onbeteekenend.
Aap de fronten van Tobroek en Solloem
levendige activiteit van onze artillerie,
Tijdens luchtgevechten boven Cyrenaica
schoten onze jagers 2 vijandelijke vlieg
tuigen neer. Een groot Britsch vliegtuig
.werd door Duitsche jagers gedwpngen
binngn onze linies te landen. 16 Leden der
bemanning werden gevangen genomen.
In den sector van Gondar hernieuwde
de vijand zijn hevige aanvallen op enkele
van onze stellingen na een luchtbombar
dement, dat den geheelen dag had ge
duurd. Na een verbitterd gevecht van
man tegen man sloegen onze dappere
troepen overal den vijand terug, die zware
verliezen leed en wapens en gewonden op
het slagveld achterliet.
- 8 - t-" 11
Als laagste, salarisgrenzen werden aan-
genomen voor de eerste klasse 183, voor
de tweede klasse 166, voor de derde klas
se 150 per maand.
Dat het Coneertgebouworkest buiten
deze regeling valt het vormt een
klasse op zichzelf vindt zijn oorzaak
in het feit, dat de salarieering bij deze
instelling grootendeels boven de thans
geldende normen valt.
De nieuwe salarisregeling, welke door
toedoen van de afd. muziek
parlement van Volksvoorlichtin,
sten op 1 October 1941 van 1
geworden, is de vervulling van jaren
lang door de musici en hun bonden ge
koesterde redelijke wenschen en zij stemt
de betrokkenen alom tot groote tevreden
heid. Hoe diep de prkestmusici econo
misch gezonken wafen, moge blijken uit
de oude cijfers, waarvan Rotterdam met
een minimum van 82, Haarlem met
een minimum van 63 en Arnhem met
een minimum van 65 per maand als
voorbeelden mogen gelden. Men bedenke
hierbij, dat niet alle orkesten jaarcon
tracten konden afsluiten, nog niet zoo
lang geleden betaalde de Haarlemsche
Orkestvereeniging slechts over zeven
maanden, het Rotterdamse!? Philhar
monisch Orkest slechts gedurende 43
weken. Ten koste van groote financieele
offers greep het departement hier reeds
eerder in, juist zooals het afgeloopen
zomer als. sociale daad van beteekenis
reeds een overgangssalariS naar de
nieuwe normen voor de orkestleden
vaststelde, waardoor gehuwden een mi
nimum inkpmen van 130, ongehuwden
van 115 per maand verkregen, waar
zij het tevoren moesten doen met „ver
goedingen” van 60 5 70.
Na de verschdllenrie meer of minder op
zichzelf staande publicaties inzake de sa
neering van het Nederlandsche orkestwe-
zen in de pers zijn in deze kwestie enkele
idividueele commentaren verschenen.
Deze toelichtingen hebben in enkele geval
len de thans aan dfe orde zijnde feiten en
maatregelen hetzij strikt locaal gekleu?^
hetzij onvoldoende gecoördineerd be
schouwd zoodat op menig punt een ver
klaarbare verwarring in de openbare rrfee-
ning is gerezen. Het gevolg hiervan is een
hier en daar heerschende foutieve waar-
deering van om in zekere gevallen niet
te' spreken van een voelbare animositeit
tegen een reorganisatie, die in wezen goed
en die zoowel historisch als ideëel onaf
wendbaar blijkt te zijn.
In het belang van het openbare mu
ziekleven is het daarom nuttig de feiten
nog eens op te sommen in hun logische
en chronologische verband, opdat zoowel
de vakmusicus als het muzieklievende pu
bliek zich den loop der gebeurtenissen
haarscherp voor oogen stelt. Beide zijn
immers, hoewel elk in verschillend op
zicht, even nauw met het wel en wee van.
de Nederlandsche muziekbeoefening ver
bonden en hunluiste apprecieering van de
saneeringsmaatregelen en hun uitvoering
kan bij het op afdoende wijze functionee-
ren van het nieuwe systeem bezwaarlijk
worden gemist.
gigant steekt
reuzen zijner
kunst uit, Nederland kan zich nog steeds
het volk der schilders noemen, niet
tegenstaande de geweldige prestaties op
dit gebied in andere landen van Europa.
Honderden werken, welke nog steeds de
wereld in vervoering brengen, komen
hier vandaan. Van Eyck, Rembrandt,
Frans Hals, Vermeer enz, Tientallen na.
men, eeuwenlang- De traditie heeft ons
door d« tijden heengeholpen waarin de
schilderkunst een kwijnend bestaan
leidde.
Voor een volk is het van groote be-
Haarl tteekenis, dat ook de leidende groep van
machthebbers en cultuurdrager» mede-
strijdt, zoodra dit vermindert, treedt een
veretepping in het cultuurleven in. Eerst
W.
Door
-J van
rikaansche handelsschepen begonnen. De
de marine-bases langs de Atlantische
den gang, zoodat na de onderteekening
de eigelijke bewapening een begin kon