HAAGSCHE COURANT
den Duitschen
over
HET GROOTE AVONTUUR
Dr. Göbbels
vrijheidsstrijd
Donderdag 4 December 1941.
BUITENLAND
r ja
TWEEDE BLAD
De distributiebonnen
Nu of nooit
FEUILLETON
De Duitsch-Fransche
betrekkingen
BESPREKINGEN OVER HET
VERRE OOSTEN
WAAROM ENGELAND DEN
OORLOG ZAL VERLIEZEN
Platon
4
4
1
rants,
rants,
rants.
xrDeze oorlog eischt van ons het
uiterste, maar hij geeft ons ook alles”
van de
Finland verwacht Engelsche
oorlogsverklaring
De „Temps” over de ontmoeting
Göring-Pétain
over de verdediging
Fransche koloniën
AFKONDIGING VAN NOODTOESTAND
OP CUBA
Duitsche vèrdragende artillerie
in actie
No. 18049
Een veldhouwitser aan het Solloemfront
bij een aanval in niemandsland.
(Weltbild-Polygoon)
Gisteravond
Hermann
h'eld
dichter
de
Duitsche
bekende
iCl
Den Haag zorgt voor zijn wintervoorraad
Br„ gebak
100 gram
167
100 gram
125 gram
(Nadruk verboden»
(Wordt vervolgd)
Claudius in de woning van den Beauftragte op Plein 1813
alhier, een lezing. (Stapf)
Suiker
Cacao
Koffie-surr.
Jam
Boter
Boter m.red.
1 rantsoen
250 gram
250 gram
250 gram
100 gram
1 k.g.
50 gram
250 gram
500 gram
In Volendam is een landbouwcursus ge
opend. waarop visschersknapen opgeleid wor
den in het landbouwvak. Het doel van dezen
cursus is, goed onderlegde krachten te ver
krijgen, die op den duur in den Zuid West-
polder te werk gesteld kunnen worden.
t (Polygoon-Kil)
46-4
46
46
46
46-A
46-B
4
VI. VLw.
Melk
Aardapp.
Aardapp.
gezicht,
op zijn
BL, Br. Geb.
Rijst
Hav. of peuhr
Gort
Verm., Marz.
53—54
N.
rieken en langs de
2, meege-
2er-
fom de ber-
Duitsche modeschouwen in Nederland.
Binnenkort wordt in Nederland een
aantal modeschouwen gehouden, waar
de nieuwste Duitsche mode getoond
zal worden. 8 en 9 December te Am
sterdam. Amstelhotel10 en 11 De
cember in het Kurhaus te Schevenin-
gen12 December te Arnhem en 15
December te Utrecht. Een der nieuw
ste scheppingen der Duitsche mode,
productie. (Haenchen-Recla)
De staatsbegrafenis van kolonel Mölders. In tegenwoordig
heid van den Führer en den Rijksmaarschalk werd in het Rijks-
luchtvaart-departement een lijkdienst gehouden. De Rijks
maarschalk in den begrafenisstoet.(Orbis-Holland)
rantsoen
U liter
H k.g.
4 k.g.
30 Nov. Lm. 27 Dec. 1941
150 Algem.
2e per. cacao
155 Algem.
156 Algem.
151 Lm. 154
Algem.
F en G Rijst
161 Algem.
162 Algem.
Algem.
163
157 tm. 160
Algem.
Algem.
was daarmede de mogelijkheid gegeven
om door een nationale revolutie het ter
rein geheel te zuiveren en van voren af
aan te beginnen. Dat het Duitsche volk
ongebroken in zijn moreel bleef, is door
de nationale wedergeboorte van het Duit
sche volk voldoende bewezen. In de
geschiedenis valt geen tweede voorbeeld
daarvan aan te wijzen. De door de vijan
delijke propaganda gestelde vraag, of de
Duitschers aan de Duitsche overwinning
gelooven, noemt dr. Göbbels onbeschei
den. Hij schrijft: „De overwinning heb
ben wij thans tastbaar voor oogen. Wij
gelooven niet alleen aan de overwin
ning, doch wij zijn er zeker van. Wij zou
den bereid zijn, daarvoor de hand in het
vuur te steken.”
United Press meldt uit Stockholm: Uit
berichten uit Helsinki blijkt, dat Enge
land’? zoogenaamde laatste waarschuwing
aan Finland, welke neerkomt op een ulti
matum, morgen afloopt
De Finsche openbare meening is er op
voorbereid, dat binnen enkele dagen de
Engelsche oorlogsverklaring zal volgen,
nadat alle pogingen op basis der Britsche
eischen eenigerlei verdere onderhandelin-
gen te voeren, als hopeloos worden be
schouwd. De laatste Finsche Rijksdagzit-
ting van verleden Zaterdag, heeft naar
men gelooft, eenige concessie aan Enge
land onmogelijk gemaakt.
De „Svenka Pressen” bracht in grooten
opmaak het Londensche bericht, waarin
de Britsche oorlogsverklaring wordt voor
speld. Het opschrift luidde: „De Engelsche
oorlogsverklaring deze week verwacht
onmiddellijke garanties voor het beëindi
gen van den oorlog geëischt
In vele kringen te Helsinki gelooft men
dat de Vereenigde Staten economische en
diplomatieke maatregelen tegen Finland
zullen nemen.
AMERIKA EN DE SOVJET-UNIE
De aartsbisschop van Baltimore en
Washington, Curley, heeft van den kan
sel der Dominiguskerk te Washington het
politieke en militaire bondgenootschap
Vrylating van Senegaleesche
krijgsgevangenen
S.P.T. meldt uit Vichy: Admiraal Platen
heeft bij zijn bezoek aan Dakar een toe
spraak gehouden, waarin hij zeide. dat
Duitschland binnenkort een aantal Sene
galeesche krijgsgevangenen zal vrijlaten.
Met betrekking tot de jongste ontmoe
ting tusschen Rijksmaarschalk Göring en
maarschalk Pétain schrijft de „Temps” dat
de Duitsch-Fransche betrekkingen geba
seerd zijn op den grondslag van den wa
penstilstand en zich ontwikkelen in den
geest van Montoire. De ontmoeting tus
schen Pétain en Göring is dus niet iets
nieuws, doch vormt een logische schakel
in de keten eener politiek, welker funda-
menteele grondslag en essentieele lijnen
het Fransche staatshoofd herhaaldelijk
heeft gepreciseerd. De voornaamste betee-
kenis der ontmoeting van St. Florentin,
zoo vervolgt het blad, ligt in de omstan
digheid, dat maarschalk Pétain en rijks
maarschalk Göring in den loop eener ge
dachtenwisseling van algemeen karakter
en in een vrijmoedig gesprek in zekeren
zin een inventaris van de Duitsch-Fran
sche betrekkingen hebben opgemaakt. Men
mag het feit niet uit het oog verliezen,
dat Frankrijk, hetwelk zich van zijn plicht
tegenover zichzelf en tegenover de ande
ren bewust is, een gezonde en realistische
door het staatshoofd zelf gedefinieerde
opvatting heeft van zijn rol in de nieuwe
wereld, welke ontstaat. Tenslotte onder
streept het blad Frankrijks vastberaden
heid om zijn imperium met eigen midde
len zelf te verdedigen.
De minister van koloniën, schout-bij-
nacht Platen is na zijn inspectiereis door
West-Afrika gisteren op het vliegveld van
Vichy aangekomen. In een verklaring aan
de pers, zeide de minister: „Op militair
gebied is alles gedaan. Er is een hoeveel
heid materiaal bijeengebracht, die geschikt
is om iederen aanvaller te ontmoedigen,
die zich voor de kosten voor den door hem
voortgezetten oorlog in ons imperium
schadeloos zou willen stellen. Het mate
riaal is aanzienlijk uitgebreid en er komen
in steeds grootere hoeveelheden wapens
aan. Het moreel van onze troepen geeft
ons de zekerheid, dat wij tegen iedere ver.
rassing beveiligd zijn. Alles bijeen geno
men, is de toestand bevredigend. Het
hoofd van den staat kan zich wat het ma
teriaal en het moreel betreft, geheel op
ons imperium verlaten, dat een van de
sterkste kaarten is van onze politiek en
onze herleving”.
De Cubaansche president, Batista, heeft
naar Associated Press uit Havanna meldL
de afkondiging van den noodtoestand op
Cuba aangekondigd. Een dienovereenkom
stige boodschap aan het Cubaansche Con
gres is in voorbereiding. Verder zijn on
derhandel! ngen gaande voor de te werk
stelling van 2500 Cubaansche arbeiders,
bij de uitbreiding van de verdedigings
werken van het Panamakanaal..
Het Japansche kabinet is Dinsdag onder
leiding van den ministerpresident Tojo
bijeengekomen en heeft de besprekingen
over de conferenties in Washington voort
gezet. Bijzonderheden over deze kabinets-
ritting werden niet bekend gemaakt.
Chileensche ministerraad bijeen
De gespannen toestand tusschen de Ver-
eeuigde Staten en Japan heeft de regee-
ring van Chili genoopt, een ministerieele
bespreking te houden, waaraan werd deel
genomen door den minister van buiten-
landsche zaken Rossetti, den minister van
defensie Hernandez, den minister van fi
nanciën Begregal, en de opperbevelheb
bers van het leger, de marine en de lucht
macht. Men is tot overeenstemming geko
men over de methodes die gevolgd moe
ten worden om de territoriale onschend
baarheid tegen iedere gebeurlijkheid te
beschermen.
Maatregelen op Portugeesch
Timor
De Portugeesche minister van koloniën
heeft naar aanleiding van de spanning in
het Verre Oosten, een beroep gedaan op
de Portugeesche bewoners van het eiland
Timor, om voor zoover zij reserve-officie-
ren van het Portugeesche leger of van de
Portugeesche marine zijn, zich voor vrij<-
willige dienstneming te melden. Voor de
bewaking van de kustwateren en van de
haven van Timor is n.l. uitbreiding van
het thans aanwezige contingent marine-
troepen noodzakelijk. Te Lissabon wordt
in dit verband herinnerd aan uitlatingen
in de Britsche pers, volgens welke Timor
van strategisch belang is tusschen Austra
lië en Ja pa n.
Jaren oorlog: Hoe wil Engeland
■winnen of beter gezegd, hoe wil het niet
overwonnen worden Dr. Göbbels gaf
een schets van Churchill’s oorlogspolitiek
en constateerde daarbij, dat, wie een
bondgenootschap sluit met het bolsjewis
me, slechts als een Europa vijandig
mensch kan worden beschouwd. Wat be
treft de zoogenaamde Duitsche vredes-
tusschen de Vereenigde Staten en de
Sovjet-Unie veroordeeld. Hij verklaarde,
dat Amerika’s nieuwe vriend aansprake
lijk is voor den moord op 20.000 bis
schoppen, priesters en nonnen in den
Spaanschen burgeroorlog. Onder den in
vloed van de Sovjet-Unie en Stalin is in
Spanje een kwart millioen menschen
vermoord. In de Sovjet-Unie zijn de ka
tholieken vervolgd.
Dit is de eerste maal, dat aartsbisschop
Curley in het openbaar zijn standpunt
nopens deze aangelegenheid heeft be
paald, meldt het D.N.B.
Ook in het leven der volkeren zijn
oogenblikken waarin beslissingen vallen
die voor eeuwen gelden. Er zijn tijdstip
pen. waarop een volk een beslissing moet
nemen, waarvan zijn voortbestaan als
zelfstandig volk afhangt. De geschiedenis
is rijk aan voorbeelden en telkens weer
zien wij dat het slechts enkelen zijn, die
begrip hebben voor den achtergrond der
gebeurtenissen. Zoo is het ook in ons
Duitsche vèrdragende artillerie heeft
Dinsdagmiddag weer schepen in het Ka
naal beschoten. De Britten wijzigden ter
stond hun koers en vluchtten in den mist
naar de Britsche kust.
aard
appelen. Groote hoeveelheden worden in een
daarvoor aangewezen stuk duin ingekuild.
S chimme Ipenningh
Kaas
Extra Kaas
21 Nov. tm. 9 December 1941
53—54 Boter I
Vet|
Zeep op bon 164 Algem. van 1 t.m.
31 December.
reau in zijn hemdsmouwen, want het
was in het warme regenseizoen en den
geheelen middag had een tornado ge
dreigd. En daarbij, zóó was Benoit:
- ‘tg
'rijzende haren overeind
30 Nov. t.m. 6 Dec. 1941
Brood
Brood
Vleesch
46 Vleeschw.
Melk I
Aard.
Aard.
Het uit de 12de eeuw dateerende kerk
gebouw van de Ned. Herv. Gem. te
Anloo in Drente, waarschijnlijk de oud
ste kerk van Drente, waarin vroeger ook
recht werd gesproken, wordt grondig
gerestaureerd. (Holland)
lang, mager, met een hoeki,
de gr" 2
hoofd; hij had in het goudland het ge
zag van een koning, maar als het warm
was, deed hij zijn jas uit en werkte in
zijn hemdsmouwen. Graag had het
plechtige bestuurscomité in Europa
haar directeur-generaal een beetje vor-
melijker,.. ja. beschaafder gewild,
maar met Benoit was niets aan te van
gen. Als iets hem niet beviel, vloekte
hij als een ketter; als iemand iets had
misdaan, schold hij als een vischwijf.
Hij liep door de fabr'*’
wegen met een zwaren stok, rr~
bracht uit zijn geboortedoro, daar
gens in Vlaanderen. Hij klo... 2_
gen op en daalde in de mijnen af. Als
hij ergens zijn kleeren scheurde, moest
zijn boy hem die van het lijf rukken
of ze ’s morgens verbergen, want een
gescheurde broek of jas hinderde hem
niet.
Als bijvoorbeeld een nieuwe jonge in
genieur zijn opwachting bij den direc
teur-generaal kwam maken en zich
voor deze gelegenheid in zijn Paasch-
best gestoken had. werkte dat zoo op
de zenuwen van Benoit, dat hij er da
delijk met den mcuwelmg op «ft trok'
Minister dr. Göbbels heeft Maandag in
de Berlijnsche universiteit een rede ge
houden over den tegenwoordigen stand
van den Duitschen vrijheidsstrijd. Tot
zijn gehoor behoorden diplomatieke ver
tegenwoordigers, vertegenwoordigers van
regiering, weermacht en partij alsmede
van economisch leven, wetenschap, kunst
en cultuur.
Spr. zeide o.a.Wat men in het buiten
land bliksemoortog noemt, is niets anders
dan een beteekenisvolle verbinding van
moderne politiek en moderne oorlogs
voering. Als wij eenmaal de Duitsche
overwinning in handen hebben, dan zal
deze het resultaat zijn van de uiterste
samenwerking van alle krachten van ons
volk. Dr. Göbbels sprak vervolgens over
de toepassing van de middelen van gees
telijke oorlogvoering en over de perioden
van zwijgen van de Duitsche legerleiding.
Hij verklaarde dienaangaande, dat het
den Duitschers vaak voordeeliger scheen
den Engelschen voor het oogenblik een
psychologisch succes te laten, doch het
materieele succes voor zichzelf te behou
den. Een tijdelijk zwijgen kan de Duit
sche berichtenpolitiek zich slechts daar
om permitteeren, daar zij, dank zij de
steeds weer bewezen juistheid van haar
mededeelingen een zoo groot crediet in
binnen- en buitenland heeft. Daarna schil
derde spr. de positie van Duitschland
tusschen het uit het Oosten dreigende ge
vaar van het cultuurvernietigende bolsje
wisme en de aanspraak op heerschappij
van de Westelijke democratie. Nooit in
onze geschiedenis, zoo zeide spr., zijn de
nationale kansen zoo gunstig geweest als
thans. Het groote uur eischt van ons
allen het uiterste, biedt de natie echter
ook het allerhoogste. Nooit waren wij
zoo bewapend als thans, nooit beschikten
wij over een zoo groot economisch po
tentieel, nooit waren wij in het bezit van
zoo doorslaggevende militaire macht-
posities als tegenwoordig en nooit had
den wij een weermacht, die zulk een hel
denmoed aan den dag legde en een zoo
schitterende leiding als in deze worste
ling om ons bestaan. Sedert een kwart
eeuw voeren wij strijd, heeft het Duitsche
volk zich nauwelijks nog werkelijk over
het leven kunnen verheugen. Dat moet
anders worden. De reusachtige worsteling
om de leidende positie van Duitschland
als groote mogendheid is gaande. Nog een
keer zullen zich de krachten der onder
wereld vereenigen in een reusachtigen
stormloop op ons, om ons neer te slaan
Zij zullen mislukken.
De minister stelde de vraag na twee
Jaren oorlogHoe wil Engeland over-
GRAAF HAUGWlTZ'REVENTLOW
BREEKT MET DE DEENSCHE
REGEERING
De A.N.P.-correspondent te Berlijn
meldt: Ten aanzien van buitenlandsche be
richten, dat de Deensche gezant te Londen,
graaf Haugwitz-Reventlow, met Kopenha
gen heeft gebroken en voortaan als ver
tegenwoordiger der „vrije” Deensche re-
geering aan het hof van St. James ge
accrediteerd blijft, vernemen wij van wel
ingelichte zijde, dat zulks geschied heet
te zijn uit protest tegen de aansluiting
van Denemarken bij het antikomintern-
pact. Deze stap kwam te Berlijn niet on
verwacht, daar de Deensche gezant te
Washington destijds reeds eenzelfde hou
ding had aangenomen en met Roosevelt
het „verdrag” inzake Ijsland sloot. Dat de
aristocraat Reventlow juist de verdediging
van het bolsjewisme als voorwendsel voor
zijn omzwaai gebruikt, pleit niet, aldus de
meening te Berlijn, voor zijn diplomatieke
talenten. Overigens zijn de betrekkingen
van dezen diplomaat tot de Amerikaansche
geldwereld uit zijn kortstondig huwelijk
met Barbara Hutton genoegzaam bekend,
zoodat een andere houding van hem nau
welijks verwacht kon worden.
Langzaam was de beschaving langs
den Kongostroom tot het hart van Afri
ka door gedrongen. In de Oosteiyke pro
vincie, waar eens Arabische slavenhan
delaren met hun bloeddorstige horden
paniek verwekten en negerstammen
elkaar bevochten, was na lange jaren
van strijd de vrede ingetreden. Het
scheen aanvankelijk, dat dit gedeelte
van den Kongo was voorbestemd, om
voor practische kolonisatie gesloten te
blijven, tot op zekeren dag in de bed
ding van een rivier goud werd gevon-
den.
Onder het opschrift „Een noodzakelijke
uiteenzetting” kenmerkt Riiksminister
dr. Göbbels in „Das Reich” de politieke
en militaire oorlogvoering van de Engel
schen als belast met traditioneele voor-
oordeelen en verkeerde gevolgtrekkingen.
Hij merkt op, dat de Engelschen thans
nog gelooven, het Duitschland van heden
te kunnen vereenzelvigen met dat van
1914, 1918, 1923 of van 1932. Wanneer de
eerste voorwaarde voor de overwinning
de absolute kennis van den tegenstander,
van zijn voornemens en mogelijkheden is,
dan zal Engeland reeds daarom den oor
log verliezen, schrijft dr. Göbbels, omdat
Engeland het nat.-socialistische Duitsch
land in het geheel niet kent en derhalve
ook volkomen verkeert bekijkt. Hij wijst
vervolgens op het volslagen gebrek aan
kennis der Engelschen over de heden-
daagsche geestelijke gesteldheid van het
Duitsche volk. De door de Britten steeds
weer verkondigde stelling, dat het Brit
sche volk sterker in het ondergaan van
tegenslagen is dan het Duitsche berust
enkel en alleen op de gebeurtenissen, die
het einde van den wereldoorlog vorm
den. Dr. Göbbels noemt deze redenee-
ring van de Engelschen misleidend omdat
destijds niet het Duitsche volk doch zijn
leiding gefaald heeft.
Wij hebben onze fouten van 1918, 1919
en de jaren daarna heel duur moeten
betalen, schrijft dr. Göbbels verder,
waarna hij er op wijst, dat de November-
revolütie in zoover iets goeds heeft ge
had, dat zij de heele onbekwame kliek
der toenmalige leiding van Duitschland
heeft weggevaagd. Al kwamen daardoor'
voorloopig nog onvoldoende elementen
aan het bewind, aan het nat.-socialisme
VERSPREIDE BERICHTEN
Een van de Middellandsche Zee ko
mend, tweemotorig Engelsch vliegtuig is
bij Gibraltar, waarheen het op weg was,
in zee gestort. Het vliegtuig werd opge
pikt door een Spaansche visschersboot,
welke er in slaagde 3 inzittenden te red
den 3 andere inzittenden zijn in de
diepte verdwenen, onder wie de bestuur
der van het toestel.
De Führer heeft het Spaansche
staatshoofd generaal Franco, ter gelegen,
heid van zijn geboortedag telegrafisch
zijn gelukwenschen aangeboden.
Op een der bekende veilingen in
het hotel Drouot te Parijs is een horloge
van Napoleon geveild. Het bracht 80.000
franc op. Het wijst minuten, uren, maan
den. jaren en jaargetijden aan.
In Lobito (in de Portugeesche ko.
lonie Angola) zal een militair vliegveld
worden aangelegd, dat met de nieuwste
technische middelen is uitgerust. Het
zal ook mogeüjk zijn het veld des nachts
en bij ongunstig weer te gebruiken.
De Afrikaansche luchtvaartmaat
schappij Aero-Maritime heeft haar lucht
lijnen in Fransch-West-Afrika uitgebreid.
Bij Gao aan de Niger heeft de verbin
ding met de Air France plaats. Andere
nieuwe lijnen van de Aero Maritime
gaan van Dakar uit en verbinden o.a.
Niamey aan de Niger met Fransch-
Guinea. de Ivoorkust met Aeidjan en
Dahomé met Cotounou.
Radio Moskou heeft bekend gemaakt
dat de voormalige Poolsche minister-pre
sident, generaal Sikorsky, in Moskou is
aangekomen.
land, geweldige gebeurtenissen spelen
zich af, langs groote lijnen voltrekt zich
een revolutie zonder weerga enhet
grootste gedeelte van onze landgenooten
staart zich blind op duizend bijkomstig
heden, terwijl slechts weinigen de ge
beurtenissen beleven. Enkelen, dat wil
zeggen, onze volksgenooten die sinds 1932
met Mussert voor een nieuw Nederland
in een nieuw Europa op de bres staan.
Zij zijn het die begrepen dat dit „nu of
nooit" ook voor Nederland zou komen, zij
zijn het die zich gereed maakten, als dit
oogenblik zou zijn aangebroken. hun
daden te stellen tegenover de houding
van tegenwerken en afwachten der an
deren. De consequenties daarvan hebben
zij aanvaard, het thuisfront werkt on
vermoeid aan de eenwording van ons
volk, zij die Jiun plicht doen buiten onze
grenzen strijden met de Duitsche Weer
macht en de verbonden legers en legioe
nen in het Oosten. Want landgenoot, het
is pu of nooit, in deze dagen van revo
lutie en strijd wordt beslist over het wel
en wee van ons vaderland Nu gaat het
er om, zal ons land vrij zijn en zelf
standig of zullen wij het bewijs leveren,
dat wij niet waard zijn een eigen plaats
in het nieuwe Europa in te nemen. Nu
of nooit. Tegenover democratische leuzen,
moeten nationaalsocialistische daden ge
steld worden, en een van deze daden is,
datgene wat die mannen doen en nu
optrekken tegen de legers van Stalin.
Zij praten niet, zij twijfelen niet,
zij wachten niet af, mióir zij bewijzen,
dat er in ons volk een kern is, die een
waarborg voor de toekomst beteekent
Mannen van de daad, dappere strijders,
goede Nederlanders, dat zijn deze vrij
willigers van ons eigen Nedcrlandsche
legioen Landgenoot, het is een eer tot
deze keurtroepen te behooren. Meldt u
aan bij het Vrijwilligerslegioen „Neder
land”. Koninginnegracht 22, te den Haag.
Wat bedoelt u daarmee? vroeg de
journalist belangstellend.
Wel, lichtte de ander toe, men
beschikt daar niet over ’n draadloos
uitzendstation en is dus verplicht ge
weest, naar Fort Lamy te telefoneeren
en over dergelijke afstanden duurt dat
een eeuwigheid, want er hapert steeds
iets. Anders zouden wij dadelijk gewe
ten hebben, wat er gebeurd was, en
dan zou het een kleinigheid geweest
zijn terug te gaan, om dien sukkel on
te nemen. Nu kan daar geen sprake
meer van zijn, met den besten wil van
de wereld niet.
O, zuchtte Riefenberg meewarig
wat jammer, wat jammer!
IN HET GOUDLAND
voelhorens, waaromtrent den laatsten tijd
veelvuldig werd gesproken, zoo verklaar
de dr. Göbbels, dat hierbij de wensch
wel de vader van de gedachte zou zijn.
Daarna onderwierp hij üi verband met
Roosevelt’s rol in het conflict van dezen
tijd, de economische, politieke en mili
taire mogelijkheden en onmogelijkheden
van de Vereenigde Staten aan een onder
zoek, om vervolgens een overzicht te
geven, hoe in den uit de Danzigsche
kwestie ontstanen oorlog over een onein
dig aantal tot nu toe open gebleven
kwesties van ons werelddeel zal worden
beslist Al deze kwesties moeten thans
worden opgelost, of wij willen of niet.
Europa moet beslissen of het leven wil
of in een chaos verzinken. De kans, die
het Duitsche volk thans heeft, is haar
grootste, maar komt slechts een keer. Wij
kunnen overwinnen, wij moeten overwin
nen en wij zullen overwinnen. Deze oor
log eischt van ons het uiterste, maar hij
geeft ons ook alles, wat wij voor onze
nationale toekomst noodig hebben. Wie
van ons, aldus dr. Göbbels tenslotte, zou,
indien hij de keus had, van dezen tijd
naar een anderen, kalmeren, maar ook
minder inhoudsvollen te worden overge
bracht, dit wenschen
ren en de ontginningsfabrieken, allerlei
bijzondere inrichtingen.
Nizi was het hart van dit grootsche
bedrijf. Van daaruit liepen wegen in
allerlei richtingen, langs bergen en da
len, naar de ver verwijderde sectoren,
vijf in getal. Zware vrachtauto’s reden
geregeld heen en weer tusschen die af-
deelingen en den hoofdpost en brachten
om de maand het goud aan.
Het was vijf uur. De machtige sirene
van de vermorzelfabriek loeide over het
avondland van Tsi. De kantoren en
werkhuizen liepen leeg en even later
stonden honderden tnlandsche arbeiders
zich in de gemeenschappelijke stortbad-
inrichting te wasschen. Het water, dat
hun over het bruine, blinkende lichaam
stroomde, was helder en frisch, al werd
het opgepompt uit de Nizi-rivier, wier
bedding misschien honderd kilometer
verderop werd omgewoeld, zoodat zij
een slijkerige, bruinroode kleur had.
Ondertusschen was de nachtploeg aan
het werk gegaan. Langs de bergwanden
eioeiden honderden electrische lampen.
in het kantoor van den heer Benoit.
hrraenddUr ■gene1l:t,a' v*n de mijnen,
de 1 en bÜ het hoofd van
De hJe ran v°ed!P«sdiensten eveneens.
fün^r^ri0? £‘5teerd« een brief aan
zijn secretaris. Hy zat achter zijn bu-
naar de goudvelden en pas terugkwam,
als hij zijn metgezel tot over de enkels
in den modder had zien wroeten. Wee
dengene, die aarzelende pasjes deed en
links en rechts trippelde, als een dame
tje op hooge hakken.
In onzen tijd, jonge man, en dat
is twintig jaar geleden, zoo begon hij
dan op sarcastischen toon en schetste
het ruwe leven, dat ze toen hadden ge
leid.
Ja, zoo was Benoit. Hji moest kunnen
bulderen. Hij was ruw, kort aangebon
den, maar hij kon werken als een
paard, vierentwintig uur aan één stuk,
als het moest.
Voor Benoit waren er twee soorten
van kolonisten: die van de „oude gar
de", zooals hij dat noemde, en de „an
deren". Die van de „oude garde" wa
ren de mannen, naar de kolonie uitge
weken in den heldentijd, toen er geen
huizen bestonden en geen wegen; tóen
de blanken door het land zwierven met
een tent en een bende gewapende ne
gers. De „anderen” waren de jongeren
van heden, die in Afrika reisden per
trein of per auto en, eenmaal ter be
stemming. over een gezellige woning
konden beschikken en vaak over het
modernste comfort, zooals bij de goud
mijnen bijvoorbeeld.
13)
Riefenberg haalde verlicht adem.
Alles scheen schitterend te zullen ver-
loopen. Lebon had het begrijpelijker
wijze voorzichtiger geacht geen verwik
kelingen te zoeken, door gewag te ma
ken van de wijze, waarop hij uit het
vliegtuig was getuimeld.
Onmiddellijk na de landing te Ban-
goei, werd de journalist door de piloten
met vragen overstelpt. Maar hii wi«t
mets te vertellen... had niets gezien
niets gehoord... daar hij dadelijk ziin
Plaats had opgezocht, zonder zich om
Leoon te bekommeren.
vo?euarnie vliegers konden aan het ge
val kop noch staart krijgen.
niet ,teru8ke«ren valt natuurlijk
Die kLlen‘T1’ ze’ de eerste Piloot. -
vérd-Tl zit voor een maand vast,
ehlmh u tech’ dat zooieta ook te Ar
chambault moest gebeuren.
Een zending van deskundigen kwam
ter plaatse. Het gebied werd onderzocht
en men kwam tot de overtuiging, dat
het rijk was aan goud. Het was, alsof
een tooverstokje dit woeste bergland,
met machtige stroomen en ondoordring
bare wouden in de valleien, had aan
geraakt: honderden blanken kwamen
er zich vestigen, duizenden negers ploe
terden in het slijk van de rivierbeddin
gen, breede wegen werden aangelegd
en posten opgericht.
Dan werden tegen de flanken van de
bergen fabrieken gebouwd, waarin rots
blokken werden vermorzeld, om er het
kostbare metaal uit te halen. Er kwa
men nog honderden blanken bij en nog
duizenden inlanders. Er werden arbei-
r®r£1karnPet! aangelegd, hospitalen opge-
Zk’ Jahoratoria, electrische centra-
mnn£„eken en villa’s. Die duizenden
looze ni.m?e8ten gevced worden en tal
men ztehnterSken factorijhouders kwa
men zich m het gebied vestigen.
poeta goudland van Loe-
maal de oppervlakte lOt he‘
moederland en een van het
geworden? dl" Taar^k eldig bed?if WaS
venduizend kii„iaar jks meer dan ze-
Aan den vnJ?8ram «oud voortbracht,
trekte zich den steilen Tsiberg
van de goudmiinoUlt' het hoofdkwartier
«oudW4jnen. met talrijke kanto-
Vs 's
i’ j