Tien Nationaal HET GROOTE AVONTUUR J331* Socialistische beweging WINTERHULP i^W***. Wi i g II Jl BUITENLAND V i ■K j svi w w Sb HAAGSCHE COURANT Woensdag 10 Dec. 1941 TWEEDE BLAD De distributiebonnen m FEUILLETON Japansche troepen op de Philippijnen geland Plechtige samenkomst Pulchri Studio Japansch offensief levert belangrijke successen op Toespraak van Roosevelt (Wordt vervolgd) 4- s Japansche benoemingen De president voorspelt een „langen en moeilijken oorlog” i i i k.g. N1DFRUN0 Geen verliezen van bovenwater- strijdkrachten Operaties worden snel voortgeret Japanners en Engelschen slaags in Thailand Redevoeringen van ir. Mussert en professor Goedewaagen Het eerste hichtalarm te San Francisco - 5^* 'X ai» 1 V* - B I i Van Spitfires wordt oud- Br„ gebak 125 gram Amerikaansche reserve-olficieren z diens voorgesteld en (Nadruk verboden) En het ik hoor vijfhonderd meter binnen ding verbaasd. roest gemaakt. (Weltbild-Polygoon) gram gram 100 100 Kaas Extra Kaas Boter Boter m.red. rants, rants, rants, rantsoen gram gram gram gram Suiker Cacao Koffiesurr. Jam I van breede gestalte, Stillen voor naar van de den 161 162 47-4 47 47 VI, VI.w. Melk Aardapp. Aardapp. een zekere aan opgeroepen Het ministerie van oorlog te Washing ton heeft alle reserve-officieren van de luchtmacht opgeroepen. Zij dienen zich vooralsnog ter beschikking te houden. Generaal prins Nigasjikoeni is benoemd tot chef van het hoofdkwartier voor de nationale defensie als opvolger van gene raal •Jamada. De prins blijft het lidmaat schap van den oppersten oorlogsraad be- kleeden. Ook is bekend gemaakt, dat lui- tenant-generaal Kobjasji als opvolger van luitenant-generaal Kawabe is aangewezen als chef van den generalen staf van het hoofdkwartier. BI., Br. Geb. Rijst Hav. of peut Gort Verm, Maiz. STIHlf-OLiHIf In een „praatje aan het haardvuur", ge richt tot het Amerikaansche volk, heeft Roosevelt gisteravond over het uitbreken van den oorlog op den Stillen Oceaan ver klaard „Het zal niet slechts een lange oorlog, maar ook een moeilijke oorlog zijn”, waarop de Ver. Staten moet reke- pen. Alle continenten en alle Oceanen I Tanks van het Duitsche Afrika-corps in de straten van Tripolis, kort voor haar vertrek naar het front (Atlantic-Holland) Een Duitsche verkenningstroep keert terug. De witte camouflage, kleeding steekt slechts weinig bij het wintersche landschap af. (P.K. Wurst-Hoffma-rm) De Nicolaikerk te Utrecht, welke erg gescheurd is, wordt gestut. De beide torens van het fraaie gebouw, waarvan de rechtsche op instorten staat. Polygoon-Zeylemaker) Een Duitsche stoottroep in het ver- overde fort Balaklava, vóór Sebastopol. (P.K, Kirsche-Hoffmanni' 1 rantsoen 250 250 250 100 Tegen Sebastopol, het laatste steunpunt van de bolsjewisten, trekken de Duitsche troepen op. Met hen marcheert de eerste voorbode van de Aziatische steppeneen Mongoolsche kameel, welke door de vluchtende bolsjewisten in den steek is gelaten. (P.K. SchuUe-Strathaus-Hoffmann) twee Dan om 4 1 34 liter 1} k.g. zijn thans tot slagveld geworden. De Ver. Staten staan thans eveneens midden in den oorlog. Iedere man afzonderlijk, iedere vrouw en ieder kind der Ver. Staten moet deelnemen aan de geweldigste onderne ming van de Amerikaansche geschiedenis. Het Amerikaansche volk moet gemeen schappelijk goede en slechte berichten, nederlagen en overwinningen en de wisse lende krijgskans dragen. Tot dusver zijn de berichten alle slecht. Op Hawaii heb ben wij een ernstigen tegenslag geleden. Over onze troepen op de Philippijnen is een strafgerecht losgebroken. De berich ten van Guam, Wake en de Midway-eilan- den zijn nog verward, maar wij moeten voorbereid zijn op het bericht, dat deze buitenposten alle drie bezet worden. De verliezen in deze eerste dagen zullen onge twijfeld omvangrijk zijn. De schade is ernstig, maar nog kan niemand zeggen, hoe ernstig zij is”. Roosevelt eischte vervolgens van het Amerikaansche volk voor de voering van den oorlog „het dubbele of viervoudige aan geld en materialen”. Tenslotte ver klaarde hij, dat de successen tegen de Ver. Staten hun effect ook moesten heb ben op de andere oorlogstooneelen en dat omgekeerd de Duitsche successen weder om voor de Japanners een gunstig effect moeten hebben". De Japansche bliksemoorlog De bliksemoorlog van de Japansche zee- en landstrijdkrachten heeft Roosevelt on gelooflijk zwaar geschokt, zoo meldt de „Jomioeri Sjimboen” naar aanleiding van de eerste succesvolle Japansche krijgs operaties en den indruk, dien deze in Washington hebben gewekt. Voordat de Japansche marineluchtmacht met haar aanvallen begon, zoo meldt het blad, besprak Roosevelt met Huil den zenuwoorlog tegen Japan en voorspelde, dat Japan tijdens de onderhandelingen met de Vereenigde Staten wel eieren voor zijn geld zou kiezen. Toen daarop echter het bericht kwam over de Japansche militaire operaties, was Roosevelt zoo onthutst, dat zijn toestand veel gelijkenis vertoonde met een physieke en lichamelijke ineenstor ting. De zenuwschok van Roosevelt werd nog erger, naar mate meer rapporten over de groote Japansche militaire successen binnenkwamen. Op de persconferentie, waarop Roosevelt de Amerikaansche ver liezen mededeelde, geleek hij op Napoleon, toen deze den eersten stap op St, Helena zette. Vervolg van pag. 1. De woordvoerder van de Japansche marine deelde nog med, dat de Japansche bovenwaterstrijdkrachten en de duik- booten gedurende de eerste dagen van de gevechtshandelingen in het geheel geen verliezen hebben geleden. De Japansche luchtmacht heeft tijdens alle operaties nog niet eens 10 vliegtuigen verloren. De or ganisatie der aanvallen op Hawaii, Goeam, Waker de Philippijnen en Singapore, welke Zich uitstrekten over een afstand van 18.000 k.m., heeft geklopt als een bus. De aanvallen zijn precies op hetzelfde tijdstip uitgevoerd. Hoewel de operaties op sommige plaatsen onder ongunstig ■weer moesten worden ondernomen, wer den overal bevredigende resultaten be reikt. De aff.che van Win terhulp Nederland voor de collecte van 22 en 23 Decem ber a.s. (Polygoon- WHN Reading werd hand drukte. Verontschuldig mij, mynheer Rie- fenberg, zei de Amerikaan, de wijze, waarop ik u heb uitgenoodigd, strookt niet heelemaal met de vormen van de wellevendheid, maar... Onder vrienden neemt men het zoo nauw met, onderbrak lachend de gou verneur. -óoc Reading. Turksche neatraliteit Het Anatolische persbureau heeft gis teravond een officieele mededeeling ge publiceerd, volgens welke de Turksche regeering het standpunt van neutraliteit ook op het nieuwe conflict tusschen Ja pan en de Vereenigde Staten en Enge land van toepassing verklaart. De Amerikaansche oorlogs verklaring In de Amerikaansche oorlogsverklaring wordt vastgesteld, dat tusschen de Japan sche regeering en het volk der Ver. Sta ten oorlog bestaat. Tegelijkertijd wordt de president gemachtigd en opgedragen de maritieme en militaire strijdkrachten van de Ver. Staten en de hulpbronnen der regeering voor het voeren van den oorlog tegen Japan te gebruiken om het conflict tot een succesvol einde te bren gen. Alle hulpbronnen van het land wor den hiermede door het Congres ter be schikking gesteld. Maatregelen te Washington U.P. meldt uit WashingtonAlle stra ten, die naar het Kapitool leiden, zijn door barricades versperd en worden zelfs door soldaten gepatrouilleerd. Zelfs is in den corridor van het Kapitool een barri cade opgericht, waarbij marine-soldaten met bajonet op het geweer de wacht houden. In de geheele stad zijn speciale patrouilles door de politie ingesteld, die toegerust zijn met machinegeweren, ge weren en gasmaskers. de bijeenkomst en sprak het welkomst woord, waarna prof. dr. T Goedewaagen sprak over „Politiek en cultuur” Spreker ving zijn rede aan met uiteen te zetten, dat de basis van allen arbeid der overheid ten aanzien van de cultuur (het woord hier in den engeren zin van „volks voorlichting en kunsten" opgevat) Ligt in de idee, dat cultuur een zelfstandig wer kend orgaan is, een arbeid van den schep- penden menseb met eigen karakter en geen aanhangsel van politiek beheer, er is wel een staatspolitie en een rijksbe- lasting wel een staatsleger en een rijks bank, maar er is geen staatscultuur door ambtenaren gedragen en geschapen De cultuur is vrij in den zin dier vrijheid, die luistert naar de wetten van het eigen we zen, het eigen begrip. In dien zin is cul tuur onafleidbaar, souverein, in zichzelf gesloten, een tooverkring. slechts voor den ingewijde toegankelijk. De cultuur behoeft den steun, de stu wing, en het toezicht van den staat. Overal waar het tooneelleven, het muziekleven, de bouwkunst, in groeten stijl zijn opgeko men. speurt men zij het ook slechts mid dellijk, den krachtigen arm der overheid als uitvoerder van een intelligenten staats- wil. die niet alleen administreeren, maar ook voor de toekomst scheppen en zich vereeuwigen wil. (Zie verder 2e blad, pag. 2.) ver- dat van de 1 hun indrukken over bepaalde landen en vol keren konden vergelijken. Verder had den zij het over koloniale aangelegen heden en Benoit gaf den journalist en kele wenken, met het oog op zjjn be- 150 Algem. 2e per. cacao 155 Algem. 156 Algem. 151 tm. 154 Algem. F en G Rijst Algem. Algem. 163 Algem. 157 Lm. 160 Algem. Algem. 18) In de donderende stroomversnellingen, waar net water breed was, tusschen rotsblokken, waar langs het schuim omhoog spatte, had den de visschers boomstammen dwars geplant en daaraan waren gevlochten ruiken gebonden. Op verzoek van den gouverneur sprongen dertig naakte ne gers m een groote prauw en slingerden zich in den vloed. Als een sneltrein zag Riefenberg de prauw tusschen de rot sen doorschieten, wentelen en keeren Zij Kwam terecht in tegenstroomingen, waar de roeiers zwoegden om vooruit te komen om dan weer met een ruk te keeren en langs een draaikolk te glijder iVIaar dat is levensgevaarlijk spe merkte de journalist op. Voor iedereen, behalve voor die kerels, lachte de gouverneur. Ze zijn vergroeid met het gevaar. Tegen den avond trekken zoo dertig tot veertig prauwen uit om de' fuiken te lichte». Britsch ultimatum Bangkok, dat de de Thai. heeft In de kassen, waarin het overige gedeelte van het Jaar druiven en groenten gekweekt worden, staan nu chrysanten. Het plukken van deze prachtige bloemen. Polygoon-Kuiper) 167 10 Dec. t.m. 27 Dec. 1941. 5556 Boter 55—56 Vet N.B. Zeep op bon 164 Algem. van 1 t.m. 31 December. Domei seint uit Tokio: De afdeetin- gen voor leger en vloot van het Keizerlijke hoofdkwartier hebben hedenochtend in een gemeenschap pelijke mededeeling bekend gemaakt, dat Japansche troepen vandaag bij het aanbreken van den dag een lan ding op de Philippijnen hebben uit gevoerd en thans snel de operatie voortzetten. 30 Nov. t.m. 27 Dec. 1941 1 k.g. 50 gram 250 gram 500 gram Tweede samenkomst Roosevelt- Churchill? Volgens de „Daily Mail”, zou men op het oogenblik in Washington den wensch koesteren, een tweede ontmoeting Roose veltChurchill te organiseer». Zuid-Afrikaansche oorlogs verklaring De regeering van de Zuidafrikaansche Unie heeft, naar gisteren te Londen be kend werd, den oorlog aan Japan ver klaard. politie versterkt en uitgebreide voorzich- tigheidsmaatregelen genomen om de rust te handhaven. De bevolking is opge wonden door het ontbreken van vol doende luchtbeschermingsmaatregelen en geschikte schuilkelders. Zij verwijt de regeering de verdedigingsmaatregelen gebrekkig ten uitvoer te hebben gelegd. Omtrent den militairen toestand in het Zuiden van Thailand wordt uit Bangkok vernomen, meldt Domei, dat de daar gelande Japansche troepen thans in gevecht gewikkeld zijn met Britsche strijdkrachten, die uit Birma Thailand zijn binnengedrongen. De Japansche troepen, die Maandag middag in Bangkok zijn aangekomen, overeenkomstig de nieuwe overeenkomst tusschen Japan en Thailand, bewaken thans de Britsche, Amerikaansche en Nederlandsche legatiegebouwen. Verno men wordt, dat de meeste Engelsche, Amerikaansche en Nederlandsche onder danen in Thailand thans in de legatie gebouwen vertoeven. Inmiddels is gister morgen een nieuw contingent Japansche troepen aangekomen. Gemeld wordt, dat meer dan 100 Thailanders, onder wie 40 politiebeambten, Maandagavond den «food hebben gevonden, toen de Britsche troe pen de grens overtrokken. Overeenkomst tusschen Japan en Thailand Volgens te Tokio ontvangen berichten omvat de JapanschThailandsche over eenkomst de volgende punten 1) Met het oog op den ernstigen toe stand, waarin zich Thailand bevindt, staat de Thailandsche regeering de Ja pansche strijdkrachten den doortocht toe en verleent zij den troepen zekere facili teiten. Tegelijkertijd neemt de Thailand sche regeering maatregelen om botsingen tusschen de troepen van beide landen te voorkomen. 2) Japan garandeert de zelfstandig heid van Thailand en het nationale aan zien. Japan heeft, naar radio.Saigon meldt, Thailand officieel verzocht deel te nemen aan het instellen van een nieuwe orde in Oost-Azië. De Thailandsche regeering heeft den Landdag vandaag in buitengewone zit ting bijeengeroepen ter bespreking van den toestand aan den Stillen Oceaan. Met het oog op de herdenking van het tienjarig bestaan der nationaal-socialisti- sche beweging werd gisteravond in de groote zaal van Pulchri Studio een plech tige samenkomst voor genoodigden ge houden. Als gasten waren aanwezig van Duitsche zijde o.a. de commissarissen- generaal Rauter en Schmidt, de gemachtig den van den Rijkscommissaris voor Zuid- Holland en Utrecht, dr. Schwebel en de heer Sommer, de adviseur voor landbouw- aangelegenheden graf Grote en kreisin- spektor der N.S.D.A.P. dr. Schuon. Van Nederlandsche zijde merkten wij o.a. op de secretarissen-generaal van Justitie prof, dr. J. J. Schrieke en van Opvoeding. We tenschappen en Cultuurbescherming prof, dr. J. van Dam en den bevelhebber van het vrijwilligerslegioen Nederland luit.- generaal H. A. Seyffardt. De plaatsvervangend leider van de N. S.B., de heer C. van Geelkerken, leidde morgenvroeg vertrekken. Bondig en zakelijk pakte hij met zijn plannetje uit Het kan niet beter, antwoordde de journalist. Ik verlang er naar, zoo spoedig mogelijk met het goudland ken nis te maken. In orde; morgenvroeg, om negen uur, zal een auto u naar Nizi brengen. Maar... mynheer, voegde Benoit er aan toe, als u nu terug in dat benepen Europa is, moet u niet bij de heeren van het bestuurscomité gaan vertellen, dat de directeur-generaal zich niet heeft verwaardigd, u te vergezellen. Terwyl het gezelschap naar trad, fluisterde de gouverneur hem in het oor: Een ongelikte beer is die Benoit, maar hij heeft een hart van goud. Het zou moeilijk anders kunnen, 'hmlachte de journalist. Het werd een gezellige avond. Rie- enberg kon onderhoudend zijn en lelde over zijn reizen. Het bleek, ook Reading een groot stuk v_ wereld had gezien, zoodat beiden dwenen tooneelspeelster. Hy ging voor het doek staan en kwam onder de be koring van de warme, doffe kleuren, waarmee de sierlijke gedaante was ge schilderd. Plotseling Keerde hij bet hoofd om. Achter hem stond Reading en keek, met strakke oogen, waarin leed stond te lezen, over zijn schouder been naar het portret. Riefenberg voelde zich ontroerd, toch moest hij spreken. Dat is mevrouw Reading, zei hy zacht. De Amerikaan knikte langzaam en deed met de hand een gebaar om te gaan zitten. De journalist greep zijn arm. Neem het mij niet kwalijk, zei hij, maar ik moet u over haar spreken. Even woog een drukkende stilte. Rea ding had de oogen gesloten. Doordrin gend staarde hij daarna den journalist aan. U hebt haar misschien gekend? Niet persoonlijk. Het is onkiesch van me, maar ik zou u willen vragen mij te vertellen, op welke manier mevrouw is verdwenen. Weet u dat dan niet? vroeg Rea- Domei meldt uit Britsche gezant gisteren aan landsche regeering een ultimatum overhandigd. Naar Reuter uit New York meldt, heeft San Francisco in den nacht van 8 op 9 Dec. zijn eerste luchtalarm ge had. Na 70 minuten werd het sein „alles veilig” gegeven. De stad werd met het geheele kustgebied verduisterd. Het ge rucht liep, dat 15 vliegtuigen de stad naderden, maar dit werd later ontkend. Het departement van buitenlandsche zaken te Washington verklaarde, dat dit alarm slechs een proef was geweest. De vliegtuigen, welke men had gehoord, zijn waarschijnlijk jagers van een vliegveld in de buurt geweest, die een tocht boven Hevige strijd aan het Noord-Afrt* kaansche front Ook hier weert het Duitsche lange-afstandgeschut zich goed. Door luchtverkenning ont. dekte doelen worden onder vuur genomen. (Atlantic-Holland) Cuba en de oorlog Naar Associated Press uit Havanna meldt, heeft het kabinet het Cubaansche Congres uitgenoodigd Japan den oorlog te verklaren San Domingo verklaart Japan den oorlog Naar Domei meldt, heeft San Domingo aan Japan den oorlog verklaard. zoek aan de mijnen. Toen de gouverneur aanstalten maak te, om afscheid te nemen, dacht Rie fenberg Zoo vertrek ik hier niet En terwyl zij naar de auto’s wandel den, zei hij vlug tot zijn gastheer, dat hij hem even persoonlijk wou spreken. Tot uw dienst antwoordde de Amerikaan hoffelijk en wendde zich tot den gouverneur. Als u er niets tegen hebt, zal ik den neer Riefenberg zelf aan zijn hotel brengen. Toen de gouverneur en Benoit waren vertrokken, bleven de twee mannen even sprakeloos staan. Dan zuchtte Reading diep, keerde zich om en zei tot Riefenberg: Wilt u my volgen. Zij liepen door de galerij kleine, gezellige werkkamer Amerikaan. Verontschuldig mij een oogenblik. sprak deze. De journalist was gaan zitten in een gemakkelijken zetel en keek om zich heen. Aan den wand ontdekte hij een prachtig, geschilderd portret van Ada Iljen. Het was de eerste maal dien avond, dat hij in het groote huis iets bemerkte, dat herinnerde aan de ver- zee maakten. Alle radiostations onder braken om kwart over zes plaatselijken tijd plotseling zonder nadere verklaring haar program. Aan de geheele kust van den Oceaan is de verduistering als zorgsmaatregel ingevoerd. In een bericht van den Engelschen be richtendienst wordt uitvoerig bericht over de algeheele verwarring, welke tij dens het luchtalarm in San Francisco heerschte. De stad met zijn 630.000 inwoners doorstond 3 uur lang de hevigste emo ties, omdat de bevolking het eene oogen blik geloofde, dat de stad van de lucht" uit zou worden aangevallen en het an dere oogenblik dacht, dat het bevel om te verduisteren slechts een oefening gold. Terwijl de sirenes loeiden en de ambte. naren van de luchtbescherming van deur tot deur snelden om de bevolking aan te zeggen, dat zij moest verduisteren, ge beurden er op straat vele ongelukken. Een vrouw werd door een politieagent neergeschoten. Terwijl het ministerie van oorlog te Washington spreekt van een oefening, verklaarde generaal William Ryan uit het hoofdkwartier van het vierde eska. der torpedovliegtuigen te Los Angelos, dat „een groot aantal onbekende vlieg tuigen” de kust naderde. Ook luchtalarm te New York en andere steden New York city, Boston, Providence, Rhode Island en de militaire en marine- installaties in deze streek aan de Oost kust hebben gistermiddag een „zeer werkelijkheidsgetrouw” luchtalarm be leefd. dat ongeveer 2 uur duurde. De bevolking werd van de straat gehaald en kreeg bevel binnenshuis te blijven. Na het sein „alles veilig” verklaarden ambtenaren van het openbare veiligheids- wezen, dat dit luchtalarm niet meer was geweest dan slechts een generale repe titie. Terwijl de journalist enkele vorme- Lijke woorden uitsprak, grifte zich voor altijd in zijn geheugen het beeld Reading: de groote, het doorgroefde gelaat met een grijzen de haarlok over het hooge voorhoofd, de weemoedige uitdrukking in de pei lende, blauwe oogen. Van dien man gaat een eigenaar dige bekoring uit, overwoog Riefenberg Eb Mk viel het hem op. hoe zijn gastheer langzaam en op afgemeten toon sprak, alsof ieder woord werd ge wikt en gewogen. Terwijl zy even talmden in de galerij, verscheen de directeur-generaal van de goudmijnen. Die klampte dadelijk Rle- 'enberg aan. Ik heb, u een voorstel te doen, zei hjj, als u er op ingaat, kunt u graag, besloot 7 tm. 13 December 1941 Brood Brood Vleesch 47 Vleeschw. 47-A Melk I 47-A Aard. 47-B Aard. .‘%S" Volgens Reuter is in Manilla officieel bekend gemaakt, dat een zware Japansche aanval met op den grond strijdende troepen, die gesteund worden door for maties van de marine en het luchtwapen, fc gericht op Noord-Luzon. Vliegveld Nichols aangevallen Manilla heeft tusschen half één en vijf uur ’s morgens zijn eerste nach telijke alarm beleefd. Naar men zegt vielen de Japanners fort William Mc. Kinley en het vliegveld Nichols bij Manilla aan. Een andere aanval ■werd op den zender Antirca onderno men. Op het vliegveld Nichols wer den twee groote branden veroorzaakt Volgens mededeelingen van den Brit- schen berichtendienst zouden bij een Ja- panschen luchtaanval op Iba op het eiland Luzon 100 man gesneuveld zijn. De stemming onder de bevolking De bevolking van de Philippijnen zou zeer onder den indruk zijn gekomen van de groote verliezen onder de Amerikaan sche troepen tengevolge van de Japansche luchtaanvallen, aldus het D.N.B. In den efgeloopen nacht was er 2-maal lucht alarm in Manilla. De regeering heeft de Het is het schoonste schouwspel, dat ik in Afrika te zien kreeg. Het middaguur was reeds lang voor bij, toen de journalist voor de galerij van het hotel uit de auto stapte. Zijn kleederen kleefden hem aan het lijf. Hij had nauwelijks tijd om zich te verfris schen en zijn aanteekeningen te orde nen, want nog voor zonsondergang kwam de gouverneur hem halen. Toen de auto door het tuinhek van Reading’s villa reed, zei de heer de Bafort vlug: Met al onze bezoeken heb ik niet de gelegenheid gehad, u een en ander te vertellen over Reading. Ik weet niet, of u op de hoogte is van het tragisch geval met zijn vrouw. Mag ik u vra gen, in geen geval haar naam te noe men? Diep in een weelderigen tuin verscho len lag de villa van Reading. Een prachtiger woning daa deze bestaat er in de gaasehe kolonie niet, 'ei de gouverneur nog, toen zij uit- ‘tan»en. Dat lean ik mdenken ant woordde Riefenberg. die met ontzag op- Keek naar het massale blanke paleis. In de overdekte, marmeren galerij verscheen hun gastheer. Riefenberg kon moeilijk c„„ aandoening verbergen, toen hij

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1941 | | pagina 5