A/Z
Britsche
Amerikaansche actie
en
tegen Fransche koopvaardij
HET GROOTE AVONTUUR
De Amerikaansche
mobilisatie
I
j
J
HAAGSCHE COUP ANT Zaterdag 13 Dec. 1941
TWEEDE BLATT
De distributiebonnen
De blokkade-prijsvraag
Zuid-
Zware straffen op over
treding der wapen-
verordening
De houding van
Amerika
Schepen tot zinken
gebracht en in beslag
genomen
h'?
AVONTUREN in hetdonker
FEUILLETON
Niet alleen vuurwapens vallen onder
de verordening
i
i
zonder Üt
Leahy’s bezoek aan Pétain
met U:
Alle mannen tusschen 18 en
65 jaar worden geregistreerd
Onverhoedsche aanval door Engel
sche duikboot op Fransch
vrachtschip
Amerikanen leggen beslag op de
„Normandie”
Het fraaie, uit de 12de eeuw dateerende kasteel te
giro 555T)
1
Vervolg van le blad, pag. 2.
Br., gebak
Melk
31 liter
125
gram
tv0
ONTMOET EEN OUDE KENNIS.
bliceerd.
uit
(Nadruk verboden)
Asten (bij Helmond), dat gerestaureerd wordt.
De zijgevel, welke reeds in zijn oorspronkelijken
staat is gebracht. (Polygoon-Sagers)
gram
gram
Kaas
Extra kaas
Getuigen van de nuttelooze uitbraakpogingen uit Leningrad.
(P.K. Dietrich-Hoffman».)
100
100
gram
gram
gram
gram
Boter
Boter m.red.
rants.
rants.
rants.
rantsoen
k.g.
k.g.
Suiker
Cacao
Koffiesurr.
Jam
later
van
48-A
48B
161
162
50
250
500
VI., VI.w.
Aardapp.
Aardapp.
BI., Br. Geh.
Rijst
Hav. of peuk
Gort
Verm., Maiz.
4
i
1
11
'W
De bolsjewistische vemielingsmanie. Een der tallooze dorpen,
welke door het satanische wraakgevoel der bolsjewisten in brand
werden gestoken. (Atlantic-Holland)
terbleef. De ingenieur legde voor Rie
fenberg de machines stil en wreef met
de hand over een dezer koperen tafels.
Aan zjjn vingers kleefde zilverkleurig
slijk, dat hij tot een bolletje kneedde.
Een eenvoudig smeltingsproces volstond
Winterkwartieren. Duitsché pioniers bouwen midden in het bosch huizen
als winterkwartieren voor hun kameraden. De in de nabijheid liggende bolsje
wistische dorpen zijn zoo verwaarloosd en vuil, dat geen soldaat er wil in
trekken. Aan de tweede hut ontbreekt nog slechts het dak.
(Weltbild-Polygoon)
1 rantsoen
250
250
250
100
drijf wordt beperkt. Zoo moet de automo
bielindustrie van 1 Januari 1942 af haar
productie tot een vierde gedeelte van den
omvang van 1941 beperken. Voor koffie,
cacao en peper zijn maximumprijzen vast
gesteld, die overeenkomen met het prijs
peil van 8 December. Binnenkort zullen
nog meer maximumprijzen worden gepu-
Een vooruitgeschoven machinegeweer,
post. Een verlaten, half verwoest
boerenhuis, biedt beschutting tegen
den ijskouden wind van de steppe.
(Weltbild-Polygoon)
1 k.g.
gram
gram
gram
->edig het goudland,
iepen telefoondraden.
In verschillende steden van
ons land werd onder auspi
ciën van het Rijksbureau
voor Textiel een mode,
schouw gehouden. Een twee
tal fraaie toiletten.
(Polygoon-Nehrdich)
Het avondmaal gebruikte hij bjj den
hoofd geneesheer en den volgenden mor
gen ging hij over in handen van onder
scheidenlijk een zestal dienstoversten en
ingenieurs, om het mijnbedrijf van Nizi
te bezoeken.
Eerst Liep hjj door de centrale instel- nu, om bet zuivere goud te scheiden
Lingen, waar gewerkt werd voor al de
afdeelingen: een groote, moderne sme
derij, waar onderdeelen voor allerlei
machnes werden gemaakt, meubelma
kerijen en schrijnwerkerijen, net labo
ratorium, waar het goud werd ontleed;
de smeltovens, waar het metaal een
laatste zuivering onderging. Daarna
kwam een ingenieur hem halen en zij
bestegen per auto den heuvel, waar
tegen de vermorzelfabriek was aange
bouwd. Riefenberg zag, boe kleine wa
gentjes voortdurend kwamen aangere-
van het kwik.
Zij daalden verder. De goudmodder.
van de hellende tafels vloeiend, liep op
nieuw in een vermorzeltoestel om daar
na weer, onder vorm van nog fijner ge
malen slijk, op een reeks van andere
rafels terecht te komen, waar eenzelfde
scheidingsproces geschiedde.
Tenslotte spoelde het o ver blijvende
slijk, dat nog een zeker gehalte aan
goud bevatte, in verscheidene tanks,
waar het in aanraking kwam met pijn-
olie en nog een paar andere producten,
den, gevuld met aarde en rotsblokken, waardoor een laatste scheidingsproces
ontstond. Door machinale bewerking
van de brei, vormde zich aan de opper
vlakte een soort van vloeistof, dat bet
laatste goud bevatte. De vergaarbakken
vloeiden voortdurend over, zoodat het
schuim werd verwijderd, dan gedroogd
en vermorzeld, om eindelijk een don
kere stof te vormen, welke bij toevoe
ging van kwik bet laatste goud losliet.
jfWoe* swsulpdf
Naar van welingelichte Fransche zijde
verluidt, zou het onderhoud, dat het
Fransche staatshoofd, maarschalk Pétain,
Donderdag in tegenwoordigheid van den
plaatsvervangenden premier, admiraal
Darlan, heeft gehad met den Amerikaan-
schen ambassadeur, admiraal Leahy, in de
eerste plaats gediend hebben voor een
uiteenzetting van het Fransche stand
punt tegenover de Vereenigde Staten, nu
deze zich in oorlog bevinden met Duitsch-
land en Italië.
Van Fransche zijde voegt men hieraan
toe, dat Leahy’s bezoek niet het karakter
droeg, dat men daaraan heeft toegeschre
ven. In het bijzonder was het geen af
scheidsbezoek.
S.P.T. meldt uit Vichy: Ten aanzien
♦an de mededeeling van president Roose
velt, dat de Vereenigde Staten nu de
Fransche eilanden Tahiti en Nieuw-Cale-
donië onder hun bescherming zouden ne
men, verklaart men in bevoegde kringen
te Vichy, dat hierover nog geen officieele
gegevens ter beschikking staan.
..<s
aH
Fransche schepen gehaald, die in havens
van de Vereenigde Staten liggen.
Naar Reuter voorts uit Mobila in Ala
bama meldt, heeft de Amerikaansche
marine het Fransche tankschip „Schehe-
rezade” in beslag genomen en de 40 leden
der bemanning geïnterneerd.
MENEER ^Ei-DENTHUyS DIE EEN DIERTJE IN Z'JN
STAMCAFÉ HEEFT GEDRONKEN
Naar Reuter meldt, zou Costarica aan
Duitschland en Italië den oorlog hebben
verklaard. Voorts zou Mexico de diplo
matieke betrekkingen met genoemde lan
den hebben verbroken. Het Cubaansche
Congres heeft zich op uitnoodiging van
president Batista voor den oorlog met
Duitschland en Italië verklaard. Uit Lima
wordt gemeld, dat president Prado in een
telegram aan Roosevelt heeft betoogd, dat
Peru loyaal de pacten van de continen-
joens.
Riefenberg moest zich buigen over
dikke boeken en statistieken aanteeke-
nen over geboorte en sterfte, de behan
delde gevallen en de verkregen resulta
ten. In den microscoop Leerde men hem
zoeken naar kiemen van malaria en
slaapziekte. In de kamer der slachtof
fers van arbeidsongevallen, liet men
hem zien, hoeveel zorg werd besteed
aan het opereeren van de gewonden.
Vervolgens ging men over naar de keu
ken en de barakken van de besmette-
lijke ziekten en daarna naar het liefda
digheidswerk, ten behoeve van het in-
landsche kind, waar geestelijke zusters
de leiding hadden.
tale eensgezindheid en verdediging zal
respecteeren en zijn best zal doen om de
vrijheid van het Amerikaansche vasteland
te bewaren. De Boliviaansche regeering
heeft de blokkeering van alle Duitsché en
Italiaansche saldi bevolen. Bolivia be
schouwt de Ver. Staten niet als oorlog
voerende mogendheid. Naar radio Sche
nectady meldt, heeft Nicaragua den oor
log verklaard aan Duitschland en Italië.
Naar de omroep te New York meldt,
zijn in Panama alle Japanners, Duitschers
en Italianen naar interneeringskampen
gebracht.
De officieele Peruaansche bankcontröle-
commissie deelt in officieele opdracht
van de regeering van Peru mede, dat
iedere vrees voor een in beslag nemen
van Duitschen eigendom ongemotiveerd is.
Argentinië en de oorlog
De nationalistische vereeniging Afirma-
cion Argentina heeft in Argentinië aan
plakbiljetten doen aanbrengen met een
oproep, waarin zij het volk, gezien de van
zekere zijde systematisch gevoerde oor-
logsopruiing, aanmaant verstandig te zijn.
Het lot van Argentinië, aldus het aan
plakbiljet, mag slechts door Argentinië
worden bepaald. De oproep besluit met
het in reuzen letters driemaal herhaalde
woord „neutraliteit”.
De Engelsche nieuwsdienst meldt uit
Washington, dat volgens mededeeling van
den voorzitter van het Huis van Afge
vaardigden, Rayburn, een wetsontwerp
zal worden ingediend, inhoudende, dat
alle mannen tusschen 18 en 65 jaar zul
len worden opgenomen in den dienst van
de landsverdediging. Deze aankondiging
werd gedaan na een bespreking tusschen
den minister van oorlog Stimson en gene
raal Lewis Hershey, den chef van den
recruteeringsdienst. Het wetsontwerp be
helst voorts de verplichting voor mannen
van 19- tot 45-jarigen leeftijd om in oor-
logsdienst te treden.
De zender Schenectady deelt mede, dat
de Amerikaansche organisatie „America
First” zal worden ontbonden.
Exchange Telegraph meldt uit Wash
ington, dat de Amerikaansche regeering
Donderdagavond de eerste maatregelen
op het gebied van de oorlogseconomie
heeft gepubliceerd, waardoor de economi
sche vrijheid in bepaalde takken van be-
VERSPREIDE BERICHTEN
Volgens een bericht uit Delhi is
daar officieel bekend gemaakt, dat een
hulpschip van de Indische marine door
een ongeval is gezonken. Het meerendeel
van de opvarenden is gered.
J
De auto gleed naar de vallei toe en
stopte te Nizi voor de kantoren. De se
cretaris van den directeur-generaal ont
ving den journalist allervriendelijkst.
Dadelijk reden ze samen naar het pas-
sagiershuis, waar de tafel rijkelijk
stond gedekt Na het eten blever er
nog een paar uren over voor zonsonder
gang en de secretaris vroeg, of de jour
nalist aan het werk wilde gaan. Deze
antwoordde bevestigend en even
was hij met den hoofdgeneesheer
de mijnen, op weg naar het hospitaal.
Zij liepen door gangen en zalen, bezoch
ten de apotheek en het laboratorium,
de operatiekamer en de talrijke pavil-
ningverwerving, bezit of bij zich dragen
van een uitdrukkelijke goedkeuring der
bevoegde instantie afhankelijk
Door overtreding van deze voorschrif
ten stelt men zich volgens par. .2 der
verordening no. 138/41 bloot aan de
zwaarste straffen. Van de getroffen rege
ling is niemand uitgezonderd. Wie om
eenigerlei reden toch nog gelooft zich
niets te behoeven aan te trekken van
de bestaande ondubbelzinnige bepalingen,
moet zichzelf de strenge en zware con
sequenties verwijten.
De eerste tulpen van het Westland in het nieuwe seizoen zijn
ter veiling aangevoerd. De eerstelingen, welke pl.m. 22 cent op.
brachten, wachtend op liefhebbers.
(Polygoon-Meyer)
Volgens een bericht van Reuter
New York heeft de Amerikaansche kust
wacht beslag gelegd op het Fransche
mailschip „Normandie”. Tevens hebben
XÜ de Fransche bemanningen van alle
14 t.m. 20 December 1941
Brood
Brood
Vleesch
De belangstelling voor de prijsvraag,
welke in de uitgave „Blokkade” van de
afdeeling actieve propaganda van het
departement van Volksvoorlichting en
Kunsten voorkwam, heeft alle verwach.
tingen overtroffen. De stroom van in
zendingen uit alle deelen des lands is zoo
groot geweest, dat het onmogelijk is
gebleken, dezen stroom vóór 15 Decem
ber te verwerken, zooals aanvankelijk de
bedoeling was. De inzenders zullen dus
nog even geduld moeten hebben. De
prijswinnaars zullen in ieder geval voor
het einde van deze maand in de dag
bladen worden bekend gemaakt, terwijl
de gelukkigen voorts ook door een per.
soonlijk schrijven hiervan op de hoogte
zullen worden gesteld.
48-4
48
48
48 Vleeschw.
Aard.
Aard.
Geldig t.m. 20 December 1941
47- A Melk I
48- A Melk I
30 Nov. t.m. 27 Dec. 1941
150 Algem.
2e per. cacao
155 Algem.
156 Algem.
151 Lm. 154
Algem.
F en G Rijst
Algem.
Algem.
163 Algem.
157 tm. 160
Algem.
167 Algem.
10 Dec. t.m. 27 Dec. 1941
5556 Boter
55—56 Vet
N.B. Zeep op bon 164 Algem. van 1 t.m.
31 December.
Zeer zware straffen bij overtreding
Steeds weer moet geconstateerd wor
den, dat niet het noodige begrip bestaat
van den omvang van het wapenverbod en
de ernstige gevolgen van een overtreding
daarvan. Alle met het bezit van wapens
verband houdende problemen zijn on
dubbelzinnig en tot in bijzonderheden
geregeld in de verordening van den
Rijkscommissaris 1939/41 (wapenverorde-
ning). Wapens in den zin van deze ver
ordening zijn:
1. Vuurwapens, waarmede gelijk staan
wapens, die bestemd zijn tot het ver
spreiden van giftige, verstikkende of
weerloos makende middelen.
2. Houw- en steekwapens, d.wz. wa
pens, die naar hun aard er toe bestemd
zijn door houwen, stootep of steken ver
wondingen toe te brengen.
Onder de wapenregeling vallen dus
niet slechts, zooals vaak wordt aan
genomen, vuurwapenen van alle soor
ten en munitie, springstoffen en ont-
ploffingsmiddelen, maar ook overige
wapens, zooals dolken, kampeermes-
sen, ploertendooders, boksbeugels,
gummistokken en ieder ander voor
werp, van anderen verkregen of zelf
vervaardigd, dat bestemd is tot het
toebrengen van verwondingen.
Niet alleen voor vuurwapens of toebe-
hooren, maar ook voor de genoemde an
dere wapens is volgens de wapenverorde-
gleed tusschen het bladerengewelf door
en teekende witte plekken op den voch-
tigen autoweg. De beklemming was ge
weken.
Tegen den avond bereikten zij Nla-
Nia, een klein postje met slaapgelegen
heid, verloren in het eindelooze woud
Riefenberg gebruikte een karig avond
maal en bleef daarna even talmen bij
het licht van een petroleumlamp. Lang
bleef hij dien avond wakker liggen. Nog
nooit kwam hij zoo onder den indruk
van de stilte, als daar in het einde
looze tropenwoud. De nacht was wind
loos. HU lag met het hoofd naar het
venster, dat uitzag op den donkeren
muur van het bosch en luisterde scherp
toe. Er heerschte een stilte, welke pijn
lijk was en de ooren deed suizen. Uit
dezen geheimzinnigen nacht droeg hij
•- slechts drie geluidshermneringen mee:
het breken van een tak, het gekras van
een nachtvogel en even de stem van
een neger, die iets riep over net bin
nenplein. Deze geruchten bleven lang
nagalmen. Het was, alsof zij werden
verwekt in hooggewelfde en onpeilbare
onderaardsche gangen.
Riefenberg lag uren wakker en dacht
aan Ada Iljen. Het was hem, alsof hij
S.P.T. meldt uit Madrid: Sinds 24 uur
is een Engelsche vlootactie tegen de
Fransche handelsscheepvaart gaande.
Op vele plaatsen bij de Iberische kust
is het tot incidenten gekomen. Uit
La Linea wordt vernomen, dat het
Fransche vrachtschip „Formigny”
door Engelsche zeestrijdkrachten is
aangehouden en naar Gibraltar ge
bracht. In Santander verluidt, dat een
Fransch vrachtschip 5 mijl uit de kust
en ter hoogte van genoemde stad,
door een Engelsch vliegtuig is aan
gevallen en door bommen beschadigd.
Het schip heeft in Santander toe
vlucht gezocht.
Naar de Fransche admiraliteit mee
deelt, is het Fransche vrachtschip
„Saint Denis”, dat zich op weg be
vond van Algiers naar Marseille, den
9en December ten Zuiden van de Ba-
iearen door een Britsche duikboot
tot zinken gebracht, meldt het D.N.B.
uit Vichy.
De „Saint Denis” werd door de duik
boot bevolen te stoppen, terwijl tevens
de papieren van het schip werden ver
langd. Toen het vaartuig stopte en zich
voorbereidde op een controle aan boord,
Vuurde de Britsche duikboot 2 torpedo’s
af, waardoor de „Saint Denis” binnen
korten tijd tot zinken werd gebracht. Drie
leden der bemanning zijn daarbij om het
leven gekomen. De overigen werden ge-
ted.
In Fransche kringen te Vichy keert
*nen zich hevig tegen dit optreden van
de Engelsche duikboot. Naar in de offi
cieele mededeeling aangaande het tot
zinken brengen van de „Saint Denis”
wordt verklaard, zijn van Fransche zijde
maatregelen genomen om in dit deel van
de Middellandsche Zee aan dergelijke
„laffe aanslagen” een eind te maken. Het
schip had een lading levensmiddelen voor
de Fransche bevolking aan boord, waar
onder wijn, fruit en groente.
Zjj werden omgekanteld in metalen
stampers, welke de steenen vermorzel
den.
Langs steile trappen liep de journalist
naar beneden en volgde de eigenaardige
bewerking: hoe tiet gouderts geplet en
gemalen werd, om tenslotte den vorm
aan te nemen van zand, dat gemengd
met water, terecht kwam op een groote
verzilverde, koperen tafeL Deze was I
bedekt met een laag kwik, waarop betj
zich jo hel zand bcviodgpde goud
21)
Wat gebeurde er nu? Riefenberg keek
om zich heen, wendde het hoofd in alle
richtingen. Onverpoosd knapte en
kraakte het overal. Het waren rotte
vruchten, welke naar beneden vielen,
zware takken, welke afknapten, heel in
de verte soms een boom, welke neer
stortte. Of het was een vogel, die een
schor geluid uitstootte. Het klonk als de
lach van een waanzinnige.
Ergens zat een groote krekel, die
plotseling als een sirene, de stilte ver
scheurde. Tot de storm opnieuw begon
te loeien. Het was angstwekkend, alsof
een groot gevaar dreigde, alsof plotse
ling de muur van groèn zou openscheu
ren en bloeddorstige, voorhistorische
dieren te voor' 'hijn zouden komen.
Het was een opluchting voor Riefen
berg, toen hy opnieuw in de auto zat
en de motor werd ingeschakeld. Voor-
ftichüg reden zjj verder en even latex haar jaren en jaren had gekend, zoo kabel.
stond haar gedaante in zijn geheugen
van de naar het Westen neigende zon, geprent. Nu begreep hij pas, hoe ge-
-makkelijk het moest geweest zijn, haar
spoorloos te doen verdwijnen in een
dergelijk land.
Den volgenden morgen, nog voor
zonsopgang, werd de reis voortgezet.
Zware mist hing over den weg en het
was kil. Pas na den middag, na nog
twee rivieren te zijn overgestoken,
kwam er een einde aan de woudvlakte.
De weg ging de hoogte in en het land-
schap veranderde opeens van uitzicht.
Indrukwekkende bergketens strekten
zich uit in alle richtingen, terwijl hoo
rnen en struikgewas eerder schraal wa
ren. Bij een bocht ontdekte Riefenberg
in de diepte kleurige daken en wuivende
palmboomen: dat was Iroemoe, een be
langrijke staatspost. Van daaruit nader
de de auto nu spo<
Langs den weg lie.
groote plantages strekten zich uit langs
de berghellingen. Daarna reden zij
voorbij de Reading-hoeve van Ndale en
bij het zien van dit prachtige gebouw,
moest de journalist met bewondering
denken aan den ondernemenden Ameri
kaan. Van dat punt uit liep een asfalt
weg naar de mijnen. Ergens aan den
oever van een stroom ontdekte Riefen
berg een fabriek en een hoogspannings-
was het onweer uitgewoed. Het licht
I.