Tien en voor vijftien jaar geëischt het Vredegerechtshof HAAGSCHE COURANT Dinsdag 16 December 1941. an flavin* f PASTILLES Reserve-kapitein schoot Wassenaarsch burger neer NEDERLANDSCHE ARBEIDSDIENST 5 o KUNST EN LETTEREN BINNENLAND 8-7-6-0-0 bieden DERDE BLAD De runderhorzelplaag Het verduurzamen van visch De tuberculosebestrijding onder het rundvee in het belang der volksgezondheid bij tijdig gebruik tegen keelontsteking, verkoudheid en griep. Pleidooi ONGEHUWD NEDERLANDER VAN 17-23 JAAR.MELD U B'j ALLE GEMEENTEHUIZEN- ARBEID5B1IREAUX-HEIDINGBUREAÜX OP KEURINGSRADEN VOOR EEN WINTEROPLEIMNG VAN 5 JANUARI TOT 20 MEI 1942 Vijftien jaar geëischt tegen kapitein wegens het dood schieten van een arrestant I Pleidooi OPTREDEN „RHEINISCHES BALLETT” Getuigenverklaringen Een overtuiging, een wil Doos o 30 pastilles 70 ct. Doos a 100 pastilles f 1.70 f de laagheid de hand te men ons TOONKUNST ver man om zak- ver- een ver- BAYER k E 1 No. 18059 Het Vredegerechtshof heeft onder pre sidium van dr. J. H. Carp deze zaak be handeld. Mr. F. W. Zegers, uit den Haag, herin nerde aan de mentaliteit in de bewuste dagen. Bovendien had verdachte in drie dagen nauwelijks gegeten of geslapen. Plei ter beriep zich voorts op het rapport van prof. Carp, volgens wien deze verdachte niet toerekeningsvatbaar is geweest. Ver dachte had als officier uitmuntend zijn plicht vervuld. Wijl in deze zaak op zijn minst twijfel moet bestaan aan verdach- te’s schuld, vroeg pleiter vrijspraak, al thans toepassing van de uiterste clementie, bijv, door bevestiging van het vonnis en de preventieve hechtenis van de straf af te trekken. Verdachte vraagt met het oog op zijn familie-omstandigheden uiterste clementie. Het hof zal Dinsdag 23 December te tien uur uitspraak doen. vrijen wil verlaten. Men gebruikt daar toe veelal een zalf, welke voor de larven vergiftige stof bevat en waarvan een wei nig op de open wormknobbels wordt ge wreven Hierdoor worden de larven bin nen korten tijd gedood. De knobbels wor den dan geleidelijk kleiner en drogen in om tenslotte geheel te verdwijnen. Een andere methode is die waarbij een pincet wordt gebruikt om de larven uit de reeds geopende etterbuilen te trekken en daar na te dooden. Er is reeds door de propaganda, welke er gevoerd werd, doelbewust gewerkt om langs vrijwilligen weg tot opruiming der runderhorzel te geraken. Indien op een dorp echter boeren wonen die het belang dezer zaak onderschatten en niet mee willen werken, kunnen zij de oorzaak zijn van het mislukken der geheele bestrij ding. Het verdient aanbeveling dat een be sluit wordt uitgevaardigd waarbij alle veehouders verplicht worden tot uitroeiing van de runderhorzel, opdat in het voor jaar van 1942 over de geheele linie slag worde geleverd op de meest doelmatige wijze. Dvorak-herdenking Stabat Mater Te Deum Ondanks Dumky-trio. Symphonic uit de Nieuwe Wereld en Neger-kwartet is Dvo rak de componist van het Boheemache land. Altijd weer dat nobel zoete In weL i zang sterk weten te te ontroeren. Vooral in het in middenligging heeft zijn baritonstem ontroerings- Frans Vroons en Johan Lammen vormden een vocaal kwartet, dat in samenzang zoo- -wel als in soli veel schoons te genieten heeft gegeven en uitnemend voor deze kunst berekend bleek te zijn. De so praan deed het hier wel zeer goed en de bas vormde in timbre een ongewoon tref fende tegenstelling. Het Residentie.orkest musiceerde gaaf en klankschoon als gewoonlijk, terwijl de leider van het geheel, Johannes den Her. tog, zijn taak met groote kundigheid ver vulde en met een muzikaal begrip, dat vorkomen de hier passende sfeer schiep. Na de ontboezemingen over de Smarten der Heilige Moeder, de wijding aan den Vader en Zoon in verheerlijking, smeeking en glorie. Na het nogal uitgesponnen eer ste werk valt de beknoptheid hier des te meer op. Het is een muziek van gloed en kracht, maar ook van teederheid Men denke slechts aan „Sanctus” in het eer ste koor. Van de weergave is, evenals hiervóór, met grooten lof te gewagen. De stem mings. en levensvolle uitvoering is dan ook in hooge mate gewaardeerd. Enthou siaste bijval en bloemen. Toonkunst en zijn dirigent hebben met deze eerste uitvoe ringen een voortreffelijke daad verricht. J. C. Manifarges, Dezer dagen had zich te verantwoorden C. W. Kiers. 40 jaar, uit Zwolle, destijds kapitein bij het Nederlandsche leger. Hij is door de rechtbank te 's-Gravenhage veroordeeld tot zes maanden gevangenis straf wegens het doodschieten in de eer ste oorlogsdagen van een arrestant Rade- makers in een arrestantenlokaal te Kessel De arrestant was een nationaal-sociallst Op verplichte bestrijding wordt aangedrongen Aan een artikel betreffende de bestrij ding der runderhorzelplaag ontleenen wij het volgende: De runderhorzelvliegen leggen tusschcn de haren der dieren kleine eitjes, soms 100 en meer op een rund. Na 3 i 4 dagen komen uit deze eitjes de larf jes die over de huid kruipen en daardoor jeuk veroorza ken. Daarna dringen ze 't lichaam van het rund binnen langs een haar, in het z.g. haarzakje en blijven in de huid zitten. In de maanden Januari tot April zitten ze tusschen huid en vleesch en worden steeds dikker. Ze vormen dan de horzelbuilen. In de maanden Mei tot Juli werken de rijp geworden larven zich uit de huid naar buiten en vallen in de weide op den grond. Ze boren zich iets in den grond en na 40 a 50 dagen komt de volwassen vlieg te voorschijn, die weer in de warme dagen het rundvee in de weiden gaat veront rusten. Deze horzels zijn niet alleen plaaggees ten voor de koeien. Zij berokkenen schade aan de veehouders, de slagers en ook aan de lederindustrie, dus aan onze volks gemeenschap Het verlies aan melk en vleesch wordt geschat resp. op 30 en 12 gulden per rund, terwijl de schade per huid 3 gulden zou bedragen. De totale schade wordt per jaar getaxeerd op 4 millioen gulden. Afgezien dan nog van het feit, dat de mindere melk-, vleesch- en leerproductie door ons volk moeten worden gemist. Gedurende eenige jaren is onder aan voering van den veeartsenijkundigen dienst alom in den lande bij de veehou ders propaganda gemaakt voor de bestrij ding van de runderhorzel. In het voor jaar wordt getracht de larven te dooden alvorens zij de huid van de runderen uit Het gironummer van de Nederland sche Ambulance: 8-7-6-0-0. Hebt u het al genoteerd? Hebt u er reeds gebruik van gemaakt? Neen? Dan wordt het toch zoo langzamerhand tijd N>ët waar, want u is er toch van overtuigd, dat u uw steun niet kunt onthouden. U is er toch van overtuigd, dat eigenlijk uw plicht is deze Nederlandsche hulp expeditie naar uw vermogen te steunen. Welaan, neem dan uw giroboek en stort uw bijdrage op girorekening S - 7 6 0 0 Nederlandsche Ambulance, Koninginn^ gracht 22 te den Haag. Tn den ochtend van den dertienden Mei van het vorige jaar was de 38-jarige reserve-kapitein der infanterie A. van den Heuvel te Wassenaar belast met de arrestatie van nationaal-sofialisten. Reeds had hij enkele aanhoudingen verricht, toen hij zich ten huize van den heer Noordendorp aanmeldde om ook dezen bewoner in arrest te stellen. Bij de ont moeting aan de straatdeur zou de heer Noordendorp, die zelf opendeed, het be vel „handen omhoog” niet voldoende naar het oordeel van den reserve-kapitein hebben uitgevoerd, waardoor deze meen de te worden bedreigd, althans veronder stelde, dat de heer N. de rechterhand naar den broekzak deed afglijden om wellicht een vuurwapen voor den dag te halen en hem daarmee aan te vallen. De reserve-kapitein wachtte dit niet af en onderzocht ook niet of de heer N. eenig wapen bij zich had, doch schoot hem met zijn dienstrevolver neer, waarop het slachtoffer, die in het hoofd getroffen was, vrijwel terstond den geest gaf. Op 29 Mei j.l., derhalve ruim een jaar na het gebeurde, veroordeelde de Haag- sche rechtbank den reserve-kapitein we gens doodslag tot twee maanden gevan genisstraf, hierbij rekening houdende - met de algemeene omstandigheden in die •oorlogsdagen. Tegen dit vonnis was de officier van justitie, die vier jaren gevangenisstraf had geëischt, in hooger beroep gekomen. Vergunning noodzakelijk Van bevoegde zijde deelt mede Tengevolge van de huidige omstandig heden is de aanvoer van visch, schaal- en schelpdieren aanzienlijk geringer dan in normalen tijd, doch de vraag belang rijk grooter. Dientengevolge is ook de vraag naar verduurzaamde visscherijpro. ducten groot. Vookomen moet echter worden, dat er te veel visch, schaal- en schelpdieren worden verduurzaamd, waardoor de visch buiten het bereik van minder koop. krachtigen zou komen en bovendien de voedingswaarde geringer wordt. Verder is een betere contróle in het belang van de volksgezondheid noodig Om deze redenen is in Besluit No, 3 van de Nederlandsche Visscherijcentrale in zake het verduurzamen van visch bepaald, dat al degenen, die het verduurzamen van visch, schaal- en schelpdieren en deelen daarvan met inbegrip van hom en kuit, als bedrijf uitoefenen, van 1 December j.l. af in het bezit moeten zijn van een daartoe door de Nederlandsche Visscherijcentrale afgegeven schriftelijke vergunning. Aan deze vergunning kunnen beperkin gen en voorwaarden worden verbonden. Op degenen, die bovengenoemd besluit niet nakomen, zijn de bepalingen van het Economische Sanctlebesluit 1941 van toe passing. Op de naleving van dit besluit wordt streng toezicht gehouden. Zeven a acht procent van alle tuberculose- gevallen bij den mensch wordt veroorzaakt door besmetting met de runder- tuberkelbacil. Aan een artikel inzake de tuberlosebe- strijding ontleenen wij: Afgezien van het feit, dat de mensch zich in acht moet nemen voor koeien die aan open t.b.c. lijden en derhalve bij voor baat nooit ongekookte melk mag drinken anders dan van uitsluitend t.b.c. vrije koeien, is de directe schade die de tuber culose jaarlijks aan de Nederlandsche vee. houderij bezorgt te schatten op minstens 5 millioen gulden. De indirecte schade valt hier buiten, omdat deze niet in cijfers is uit te drukken. De bestrijding van de tuberculose onder het rundvee vindt sedert vele jaren langs vrijwilligen weg plaats. Vooral in de laat ste jaren zijn op tal van plaatsen gezond heidsdiensten opgericht, die, sedert de ver plichte rundveebeperking is ingevoerd, in bloei zijn toegenomen. Gevolg hiervan was dat steeds meer veehouders de oogen zijn geopend vöor de gelegenheid om hun op t.b.c. reageerendg dieren pp te ruimen. Toch is het aantal veehouders, dat doel bewust aan de bestrijding der tuberculose doet in verhouding tot het totaal nog veel te kléin. De belangrijkste factor die som migen weerhield was de financieele kwes tie. hieraan verbonden. Niettemin heeft de ervaring van degenen, die wel den moed hadden om hun veestapel t.b.c.-vrij te maken, geleerd, dat zij daardoor uiteinde lijk belangrijke financieele voordeelen be haalden. Éen hoogere melkgift, een betere gezondheidstoestand, meermalen verkre gen bij toediening van minder kracht voer dan voorheen, waren het gevolg. Hierbij moge worden opgemerkt, dat sedert enkele jaren geen land in. noch bui ten Europa langer bereid was vee van Nederland af te nemen, dat bij de voor den export ingestelde tuberculinatie had ge reageerd op de tuberculoseproef, terwijl in verscheidene landen stemmen opgingen om aan ingevoerde zuivelproducten den eisch te stellen, dat deze afkomstig moes ten zijn van tuberculosevrij vee Bestrij ding dezer ziekte is dus van zeer groote beteekenis voor den toekomstigen export van ons wereldberoemd melkvee, maar ook van de zuivelproducten, afkomstig van dit vee en in Nederland vervaardigd. Bovenal zij nog eens gewezen op het groote belang van de volksgezondheid bij de bestrijding der tuberculose onder het rundvee. Zeven a acht pCt. van alle ge vallen van tuberculose bij den mensch, on verschillig van welken leeftijd, wordt na melijk veroorzaakt door besmetting met den rundertuberkelbacil, waarbij zij opge merkt, dat het ziektebeloop van deze ge vallen meestal zeer ernstig of zelfs fataal is. Mede uit dat oogpunt verdient een krachtig ingrijpen van de zijde der over heid alle overweging en is een flinke financieele bijstand zelfs een landsbelang van de eerste orde. Dr. B. G. J. N. Deuling, als deskundige gehoord, heeft de lijkschouw verricht. Be ter ware het geweest, een volledige sectie te verrichten, maar dat werd niet noodig geacht. Nu was de doodsoorzaak niet met zekerheid vast te stellen. De procureur-generaal, prof. mr. van Genechten .Dacht u soms, dat de arres tant aan griep overleden is Deskundige „Wie zal het zeggen De wonden kunnen ook na het intreden van den dood zijn aangebracht. Met zekerheid is nu daaromtrent niets te zeggen. Wel kan gezegd worden, dat de aangetroffen wonden den dood kunnen hebben veroor zaakt.” Getuige J. E. Pollen was vaandrig in de omgeving van den verdachte. Hij ver klaarde, dat Rademakers wel als N.S.B.-er en als een herriemaker bekend stond, maar uit de burgerij heeft getuige niet gehoord, dat Rademakers van spionnagi beschuldigd werd. Wel werd dat beweerd door soldaten. Hij zou gezegd hebben „Schei maar uit met jelui moeite,-je krijgt toch op je donder.” Getuige W. A. Hetterscheid, oud-briga- dier-majoor bij de Rijksveldwacht, die zeide goed bekend te zijn in Kessel, be toogde, dat Rademakers te goeder naam bekend stond. President„Kan het dan zijn, dat er bepaalde elementen in het dorp praatje* rondstrooiden Getuige „Die zijn er zeker, vooral de kapelaan.” Getuige L. E. Manche heeft als sergeant in de mobilisatie met kapitein Kiers ge sproken. Kapitein Kiers twijfelde.er aan, of de N.S.B.-ers wel betrouwbaar zouden zijn als er moest worden gevochten. Hij heeft toen een keer gezegd „We zullen het risico niet loopen”. Verdachte zei nooit met iemand over godsdienst of poli tiek te hebben gesproken en zeer verbaasd te zijn over de verklaringen van sergeant Manche. Getuige Manche deelde ook nog mede en hij legde daaromtrent een schriftelijk stuk over dat hij destijds om politieke redenen overgeplaatst en gedegradeerd werd. Dit stuk was medegeteekend door kapitein Kiers. Verdachte ,,Dat stuk ontving ik ter tee- kening. Ik wist, dat sergeant Manche lid was van het Vefdinaso, maar ik wist niet eens wat dat be'teekende.” Als laatste getuige a charge werd ge hoord de korporaal G. H. Rademaker, thans te Düsseldorf. Getuige klaagde bij kapitein Kiers herhaaldelijk er over, dat hij voor landverrader werd uitgescholden, maar de kapitein deed daaraan niets. Verdachte zeide over deze verklaringen stom verbaasd te staan. De kantoorbediende J. A. P. S. Heijli- gers, werd als getuige a décharge gehoord. Hij was menagemeester en zeide van ka pitein Kiers opdracht te hebben gehad, ook voor Rademakers voor eten te zorgen in de commandopost, waarheen Radema kers zou worden vervoerd. A. van Hoogwaarden uit Eindhoven was korporaal bij het onderdeel van kapitein Kiers. Ook tegen hem had kapitein Kiers gezegd, dat Rademakers zou worden ver voerd van het arrestantenlokaal naar een veiliger plaats Op een vraag van den pre sident verklaarde verdachte, dat zijn mee- ning oh-itrent onbetrouwbaarheid van Ra demakers berustte op gegevens van zijn militaire chefs. De procureur-generaal vraagt nog of verdachte blijft bij zijn verklaring, dat het een ongeluk is geweest. Verdachte antwoordt bevestigend. De eisch De procureur-generaal, hierna tot zijn requisitoir komend, acht maar één verkla ring mogelijk voor de gepleegde handel wijze verdachte heeft opzettelijk den ge vangene willen dooden. Het is wel de laag ste daad, die men zich kan denken, een ge vangene in de cel neer te schieten zonder eenige aanleiding daartoe van de zijde van den gevangene. Spreker kan de uitvlucht, na de aanvankelijke verklaring voor den officier der marechaussee, niet aannemen, dat hier sprake van een ongeluk zou zijn geweest. Indien verdachte als officier had bekend, dat hij gemeend had den man te moeten neerschieten, dan zou spr. tien jaar gevangenisstraf hebben geëischt. Thans stelde spreker den eisch op vijftien jaar. Als getuige werd eerst gehoord de ka pitein der marechaussee J. S. Rops. die den verdachte verhoord heeft. Hij klaarde, dat de verdachte op hem uiterst nerveuzen indruk maakte. De dachte heeft toen een verklaring opge schreven, waarin hij zeide, dat hij zeer on gaarne deze daad had verricht, maar haar noodzakelijk had geacht. Getuige M. J F Canters verklaarde, dat verdachte hem verteld had, door de wij ziging der vuurlinie te vreezen voor het leven van Rademakers. Daarorn had Rade makers moeten worden overgebracht naar een andere, meer veilige plaats. Algemeen werd verteld dat Rademakers een spion zou zijn. Van de burgerij was dit verhaal uitgegaan. Verdachte had aan dezen ge tuige gevraagd, of hij den arrestant wilde doodschieten, maar, naar getuige meent, was dit bedoeld voor het geval de arres tant zou pogen te vluchten. luidendheid, kleur en -levensvolheid dat zoo aangenaam, zacht-streelend ssndoet en toch met zoo treffende contrasten ge paard gaat. Ook de bovengenoemde reli gieuze werken bezitten deze bekoring. Er is in het Stabat Mater een teeder-smarte- lijken toon zeer schoon getroffen zonder dat in weekelijkheid wordt afgedwaald. De populaire, sierlijke en liefelijke melodie vorming brengt den hoorders de stef wel zeer na. Toonkunst heeft eer ingelegd met zijn eerste uitvoering van dit werk ter herdenking van den honderdsten terugkeer van Dvorak’s geboortedag. Het koor gaf een bijzonder beschaafden klank te hoe ren, terwijl de dyamische schakeeringen een zeer gevoeligen indruk maakten. Het was een gelouterd zingen, dat de expressi viteit der muziek volkomen heeft doen ondergaan. En Ruth Horna, Annie Woud, twee maanden gevangenisstraf opgelegd •voor een misdrijf, waarvan de laagheid moeilijk te overtreffen is. Het gaAt niet aan op zulk een wijze rekening te houden met de algemeene gesteldheid, dat iedereen, die in de oor logsdagen een andere doodde, vrijuit kan gaan. Verdachte is opgetreden op een wijze, die buitengewoon misdadig was en die hem niet waardig doet zijn, als officier in de Nederlandsche Weermacht te die nen. Handelingen als de door verdachte gepleegde kan men wel van bolsjewisten verwachten, ook zijn houding jegens de heeren Gips, de Jong en Muller getuigt van een dergelijke mentaliteit. Verdachte treiterde en kon zijn eigen aardige heerschzucht niet voldoende bot vieren, hij toonde een misdadige inborst gepaard aan gebrek aan moed. Onherroe pelijk leed is hier geschied: een man, dien ieder kende als een waardig burger, is als een hond neergeschoten, een jonge vrouw in rouw gedompeld. Twee jonge kinderen missen hun vader. Verdachte heeft na den moord niet de moeite genomen om zijn verontschuldiging aan te bieden aan de familie N. en om vergiffenis te vragen Indien wij ons plaatsten op het standpunt der vergelding, dan ware slechts de dood straf in dit geval mogelijk. Deze kan spr echter niet eischen, ons recht laat dat niet toe. De hoogste straf is in een geval als het onderhavige 15 jaren, plus een derde van die straf omdat verdachte ge bruik maakte van zijn macht. Spr. zou twintig jaar gevangenisstraf eischen in dien deze nog noodig waren voordat ver dachte een leeftijd van 50 jaar zou hebben bereikt. Waar verdachte binnenkort 40 jaar wordt, beperkte spreker zijn eisch tot tien jaren, met ontzetting uit het recht om bij de gewapende macht te dienen Mr. H. W. Wierda uit Utrecht, verdach- tes raadsman, heeft er van afgezien, hier nog eenige getuigen a décharge op te roepen. Verdachte was officier en hij had het bevel gekregen een aantal personen te arresteeren. In die dagen was iedereen verdacht Men hield verhalen over als nonnen en priesters verkleede parachutis ten enz. Pleiter gelooft, dat alle getuigen te goeder trouw waren. Opzet om te doo den is hier geenszins bewezen Verdachte heeft zijn taak zoodanig verricht, dat hijzelf, vreezende te worden aangevallen, niet meer door den betrokkene kon wor den getroffen. Er werd te Wassenaar oorlog gevoerd op een wijze als nog nim mer was meegemaakt. Inderdaad kwamen parachutisten van alle kanten Verdachte had zijn arrestant tot tweemaal toe ge sommeerd, de handen omhoog te houden Men kan wel zeggen: in kalm overleg zou verdachte hebben kunnen volstaan met het wapen op den arm van den heer N te richten indien verdachte zich bedreigd oordeelde, maar de gemoedstoestand was bij allen abnormaal. Het was om zoo te zeggen: één groot gekkenhuis Pleiter meent dat deze zaak tot haar juiste proporties moet worden terugge bracht. Hij dankt den procureur-generaal voor diens zakelijk requisitoir, doch on derschrijft geenszins de conclusie, dat verdachte misdadig opzet heeft gehad Wel is verdachte het slachtoffer van supe rieuren. die hun taak niet verstonden Verdachte was een goed officier, met jarenlange ervaring. Wel was hij op dien dag buitengewoon opgewonden, zoodat hij niet eens meer weet wat hij toen gezegd heeft. Van misdadigen aanleg is bij dezen man geen sprake. Het is heel goed, dat de zaak hier wordt behandeld, doch plei ter is er van overtuigd, dat niet slechts het ten laste gelegde niet is bewezen, doch ook dat verdachte gevolg heeft ge geven aan een ambtelijk bevel. Als reserve-officier had verdachte wel licht niet die belangstelling voor het mili taire wezen, welke een beroepsofficier zou hebben, maar hij is binnen zijn bevoegd heid gebleven Pleiter meent, dat ver dachte dient te worden vrijgesproken, subsidiair op lichte wijze gestraft. Hij be veelt den verdachte in de Clementie van het hof aan. Verdachte merkt op, dat het geheele geval hoogstens een minuut heeft ge duurd. Den vuurdoop had hij gekregen in de Haagsche Schouw, waar de kogels hem langs de ooren vlogen. In die omstandig heden ging het er om te dooden of ge dood te worden. Verdachte is 15 jaar lid van den B.V.L. geweest, een organisatie, die «zich ten doel stelde, revolutionaire elementen te bestrijden. Daarvan zou hij geen lid zijn geweest, indien hij de men taliteit had. welke de procureur-generaal hem toedacht. Het hof zal Dinsdag 23 December tien uur uitspraak doen. In welke banen de danskunst en in het bijzonder het ballet zich in de toe komst zal ontwikkelen is een vraag, welke deskundigen en kunstliefhebbers heden ten dage bezig houdt. Wij kunnen dan ook reeds alleen in ons land ver scheidene scholen opmerken, welke hun onderwijs op geheel verschillende, ja tegengestelde schoonheidsidealen basee. ren. Het optreden van een buitenlandsch ballet en de openbaring van wederom nieuwe ideeën en opvattingen is daar mede steeds een gebeurtenis, welke ons reeds lang tevoren bezig houdt. Zoo ook heeft het „Rheinisches Ballett” van de stedelijke opera te Krefeld, dat Zondag, avond ondert leiding en volgens choreo grafie van Walter Kujawski in het Ge. bouw voor Kunsten en Wetenschappen een zeer uitgebreid programma ten uit voer bracht, ten zeerste onze belangstel ling getrokken. En het ensemble heeft ons iets te zeggen gehad op het gebied der danskunst. Meer dan welk ballet ook in ons land heeft het „Rheinisches Ballett" de pantomine als onderhoudenden uitings vorm naar voren geschoven. Als zoodanig golden namelijk „das Pensionat” (Schu bert), waarin Hanna Worms zich on derscheidde, Ritter Blaubart, de bur leske Tanzszené van Herbert Freund (muziek van Heinz Vogt), dat de hoofd schotel van den avond vormde en de kos telijke parodie „das Konzert”. opgevoerd door Walter Kujawski. De beweging „an sich” bleek echter gelukkig niet te zijn vergeten, want het „Rheinisches Ballett” bezit met Hans Rausch en Karl Kern eenige krachten, die door hun techniek het oog met het gebaar alleen voortdurend kunnen boeien, terwijl de kostbare costuums door hun revueachtige., kleurenpracht en schittering de Barocke Romanze en de Ballettszene als schouwspelen deden vol doen De ernstige noot ontbrak in deze bal- letopvoering geheel en al, terwijl daar, entegen de gezonde humor, gebaseerd op een uitmuntende opmerkingsgave een belangrijke rol was toegekend. De Ham burger Walzer (Roberts), de Tanzstunde 1910 (Joh. Strauss) en de Mazurka aus dem Jahre 1870 (Ed. Strauss) waren vol van deze tintelende, soms spotzieke le. vensblijheid. Een bijzondere attractie vormde bovendien het kleine danseresje Aggi Ackermann, een meisje van een jaar of tien, dat in een onvermeld num mer en in de Zimmerleute auf der Wan. derschaft van een aangeboren talent blijk gaf. Dit guitige danswonder be loofde veel voor de toekomst. Wanneer ik dan ook op dezen avond terugzie, dan realiseer ik daarmede de voldoening van veel, dat geslaagd mocht heeten, alhoewel tevens het verlangen naar grootere discipline, afwerking en wat meer technische ontwikkeling van vele vrouwelijke krachten weer in mij opkomt. Vlot werd echter gewerkt, er bleek naar inhoud te zijn gezocht, terwijl het muzikale gedeelte door Toni Winkler aan den vleugel voortreffelijk werd ver. zorgd. De toeschouwers toonden zich bij zonder gul met hun hulde, welke voor een groot gedeelte den ontwerpers van de costuums Fritz Huhnen, Roswitha Schubert en Hans Aeberli zal hebben ge. golden. K. Brinkmann. Er waren tien getuigen gedagvaard. Arts J. S. Galjart, te Wassenaar, werd het eerst bij het slachtoffer geroepen. De heer Noordendorp was reeds overleden, toen get. hem in het verlengde van dé gang en de vestibule vond liggen. De doodsoorzaak was een schot door het hoofd. Mevr. Galjart-Ohlendorf verklaar de, dat zij gezien had, van haar .dichtbij gelegen woning uit, dat de heer Noor dendorp de handen niet boven het hoofd hield, toen de kapitein en twee andere militairen tegenover hem, stonden. Getuige G. J. Bakker,' toenmaals ser geant, zeide, dat hij had waargenomen, dat de heer N. de handen iets liet zak ken, ongeveer tot de hoogte van het hoofd. Op de vraag van den president, of de handen in de richting van den broekzak gingen, kon get. geen positief antwoord geven. Get. Chr. Kemeling, melkslijter, ver klaarde op ongeveer zes meter afstand achter den heer N. te hebben gezien, dat diens handen niet boven het hoofd of de schouders uitstaken. Zij kunnen op schouderhoogte zijn gehouden, doch dat kon get. van achteren niet cónstateeren. De 23-jarige J. Buiting, toenmaals sol daat, was in de buurt van verdachte en de beide andere militairen. Hij verklaart, dat de heer N. probeerde de rechterhand in den broekzak te steken. Pres.Op welke wijze Get.De arm gleed af en kwam bij den broekzak. De procureur-generaalPast u op, u staat onder eede. Wat u hier verklaart, is in strijd met de verklaringen van alle overige getuigen. U moet de waarheid zeggen. Get.Het is de waarheid. Pres.Hebt u gezien, dat de heer N. de hand in een broekzak stak GetNeen, maar wel, dat de hand in de buurt van den broekzak kwam. De bataljonscommandant H. F. Meyer bevestigt, dat opdracht was gegeven alle N.S.B.-ërs te Wassenaar te arresteeren. Met die bedoeling was het namenlijstje van de politie verkregen. Mevr, wed Noordendorp-van Os, klaart gezien te hebben, dat haar dadelijk gevolg gaf aan het bevel de handen omhoog te houden. Wel ten de ellebogen iets, maar de handen bleven toch daar boven uit. Iemand kan daaruit wel opmaken, dat de hand naar den broekzak werd gericht, maar mijn man heeft het niet gedaan. Verder ver klaart zij, dat in de omgeving reeds een drietal huiszoekingen of arrestaties ge daan waren. Mevr. Noordendorp zegt nog, dat verdachte haar echtgenoot on middellijk heeft neergeschoten. Get. F. B. J Gips verklaart te heb ben gehoord, dat verdachte zeide: „We zullen den zwijnenstal hier wel uitmesten. Ik heb er daarnet ook eenige neerge schoten.” Verdachte herinnert zich niet meer zooiets gezegd te hebben. Wel weet hij dat hij woedend was, na hetgeen hij in die dagen had ondervonden. Get H. de Jong verklaart door ver dachte gearresteerd te zijn. Hierbij had verdachte tot hem gezegd„Ik bid en smeek je een verkeerde beweging met je handen te maken, dan kan ik je dood schieten" Get D Muller, die tegelijk met de Jong door verdachte was aangehouden, legt eveneens de verklaring af, dat ver dachte hem, getuige, had verzocht een verkeerde beweging te maken. Tenslotte wordt verdachte nogmaals gehoord. Op de vraag van den militair-raadsheer of verdachte als officier, met twee assisten- ten geen maatregel kon nemen, waarbij het leven van den heer N gespaard bleef en allereerst zou worden nagegaan of deze inderdaad eenig wapen bij zich had, antwoordde verdachte in ontkennenden Tien jaar gevangenisstraf geëischt De procureur-generaal, prof. dr. R. van Genechten, zeide van oordeel te zijn, dat de feiten vast staan Het is uitgesloten dat verdachte handelde ter uitvoering van een ambtelijk bevel en zelfs het beroep op noodweer heeft de rechtbank verwor pen. Weliswaar heeft volgens de getuigen verklaringen de heer N. de handen eenigszins naar beneden gehouden, doch volstrekt niet in de richting van den broekzak. Van een toestand, waarbij verdachte zich moest verdedigen, was zeker geen sprake, evenmin als van een exces van noodweer. Verwonderlijk is het, dat de rechtbank tot zulk een lichte straf is ge komen, een straf, die veeleer als een uit- noodiging kan gelden om andere moor den te bedrijven. Hier werd een straf van Een afbeelding van de pakkende affiche, welke de Nederlandsche Arbeidsdienst op alle voor publiciteit in aanmerking komende zuilen en aanplakborden heeft doen aanbrengen LIEDERENAVOND MAX KLOOS Max Kloos, na Messchaerts heengaan onze eerste liederenzanger, met wien echter, althans in de kleine concertzaal het contact vrijwel verloren was geraakt kwam dit thans hernieuwen door een liederenavond in Diligentia, waar hij in samenwerking met Anthon van der Horst, een programma tot uitvoering bracht, bestaande uit een dozijn liederen van Schuberts cyclus „die Schone Mülle- rin”, een groep Fransche van Fauré en een zevental Nederlandsche van Loots, van den Sigtenhorst Meyer, Zweers en Dina Appeldoorn. De begaafde zanger heeft de in te grooten getale opgekomen hoorders door zijn intelligent.muzikalen, innerlijk bewogen boeien en mezza voce warm getimbreerde ,weeke bijzondere klankcharme en macht. Reeds aanstonds in de veel ge. zongen maar dikwijls niet in de muzi kale kern getroffen Müllerlieder wis de zanger geheel op de hoogte van zijn kunnen. Zijn snelle tempi hadden onze volle instemming. Hoe prachtig kwam daardoor o.a. het jubelende „Mein” tot zijn recht. Minder passend bij deze stem kwamen ons enkele wat lage transposities voor, in verband met de weinig klank volle laagte. Een bijzonder compliment verdient de consciëntieuse, voorbeeldige behandeling van de lange voorslagen voor twee noten van gelijke toonshoogte. In dit opzicht is Kloos een van de wei nige Schubertzangers, die zich omtrent dit punt wetenschappelijk rekenschap geven. (Zie o.a. Friedlander over de uit voering der voorslagen in Schuberts lie deren). Ook de op Fransche en Nederlandsche teksten gezongen lyriek heeft Kloos ex pressief en sfeerwekkend voorgedragen, waarbij hij ook meermalen zijn vocale eigenschappen wist te ontplooien. In An thon van der Horst had hij een gelijk- waardigen partner, die de begeleidingen met muzikale distinctie heeft verzorgd. Terecht liet Kloos hem in de applaus- hulde deelen, welke tenslotte leidde tot een herhaling van het lied „de Pisang blaren” van v. d. Sigtenhorst. Ook het traditioneele bloemgeschenk ontbrak op het podium niet. Mr. A. J. F. J. Jung. Door de buitengewone mede werking van tal van eigenaars belooft de nieuwe Jan Sluyters-tentoonstelling in het Gemeentemuseum zeer belangrijk te wor den en blijkt deze in vele opzichten een ander beeld te geven dan de dit voorjaar te Amsterdam gehouden tentoonstelling Er moet met nadruk op gewezen worden, dat deze tentoonstelling niet op 17 Decem ber, den 60sten verjaardag van den kunstenaar, zal worden geopend, daar de heer Sluyters dien middag thuis wil zijn; op Vrijdag 19 December worden genoodig- den in de gelegenheid gesteld de tentoon stelling te bezichtigen en den kunstenaar te complimenteeren. Eerst van Zaterdag 20 December a.s. af is de tentoonstelling voor het publiek geopend. „Thans vereenigt ons allen, Nederland sche en Duitsche nationaal-socialisten. een overtuiging en een wil: de overtuiging, dat wij al onze krachten en ons geheele wezen danken aan het volk, bepaald vol gens zijn bloed, waarvan wij afstammen en de wil alle krachten van ons wezen voor deze bloedgemeenschap te wagen Zoo sprak de Rijkscommissan» dr. Seyss Inquart Zondag j.l. te Utrecht en inderdaad, zoo voelen het ook de Neder landsche nationaal socialisten en daarom trokken zij met duizenden naar het Oost front, terwille van het volk, terwille van de bloedgemeenschap. terwille van de toekomst van ons vaderland Wat zal die toekomst zijn. De leider der N.S.B, ontving van den Führer de verzekering, dat deze toekomst zal zijn: een vrij en zelfstandig Nederland in het nieuwe Europa. Landgenooten, dat is een toekomst die waard is, dat ook u zich daarvoor jnzet, want in die toekomst zullen het ook uw kinderen zijn, die de vruchten zullen plukken van uw vastbeslotenheid om nu als Nederlander uw plicht te doen Het kan zijn, dat het vervullen van uw plicht u nog nimmer voor het feit stelde, uw leven te wagen, maar er heeft Ook nog nimmer zooveel op het spel gestaag voor ons geheele volk en voor ons vaderland als juist in dezen tijd. Deze tijd behoort aan mannen, d-s veel risico durven nemen, maar die ook alles zullen bereiken. Toont dat u een man bent, neem het risico, schaart u in de gelederen van onze strijders aan het Oost front, meldt u aan bij het Vrijwilligers legioen Nederland, Koninginnegracht 22, te den Haag. O

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1941 | | pagina 9