SINGAPORE STERK BEDREIGD BRAND IN HOTEL TE VENLO Nieuwe pasmunt in circulatie BINNENKORT GEEN SPRAKE MEER VAN SCHAARSCHTE AAN GELDSTUKKEN No. 18083. 1942. 0P 100 k.m. van Singapore VERDUISTEREN Zaterdag 17 Januari. 6 Zeeslag bij Celebes ten van een verboden zender om- ons 2 jaar tuchthuis wegens het verbreiden van berich- Twee kinderen gekomen Oude munten zullen waarde verliezen HET „KRUISPUNT VAN HET OOSTEN” Val van deze vlootbasis zou nog slechts een kwestie van tijd zijn Dooden bij Britsche luchtaanvallen op land Londen pessimistisch Hevige luchtaanvallen INBRAAK IN DE HOOGSTRAAT 7 DE DUBBELE MOORD TE VELSEN HOOFDDADER 16-JARIGE LOOPJONGEN i r f f r Veldpost De Japansche operaties op zee Telefoon 116300 (zeven lijnen) - Giro No. 12500 licht- en drie zwaar gewonden Kranig optreden van Duitsche militairen Tsjoengking protesteert HAAGSCHE COURANT PRIJS DEZER COURANT: PRIJS DER ADVERTENTIÊN: Drie arrestaties zware groote aan neesche overwinning bij ▼oer ’s-Gravenhage bij vooruitbet per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode", „Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” f 3.15. Franco per post met Mode blad 4.20, zonder Modeblad f 3.95. Buitenland 9.45. Landen waarop het verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.35 p. kw. Bij postkantoren tegen de geldende goedgek. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct, fr. p. post 10 et Van 10 regels ƒ1.75. Iedere regel meer tot 10 regels 45 ct, daarna iedere regel meer 50 ct. Reclames 95 ct per regel. Bewijsnummers 5 ct fr. p. post 10 et, Incasso binnen de stad 5 cent buiten de stad volgens posttarlet Bij vooruitbetaling: Kleine Advertenties 95 ct; Dienstaanbiedingen 78 ct Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct meer. ONVOORZICHTIGHEID MET VUUR DE OORZAAK t t f 4 t f Er wordt, daar nog steeds groo- tere pakketten gepost worden, die doelloos liggen blijven, met na'druk aan herinnerd, dat tot nader order geen veldpostzendingen boven de 50 gram kunnen worden verzonden. i t l f f f f t t i Het Japansche hoofdkwartier deelt mede, dat de Japansche vloot tot dusver 31 vijandelijke schepen van 191.000 ton in totaal in den grond heeft geboord en 78 van 171.000 ton buitgemaakt. De duikbootactie lever de 20 schepen van 132.000 ton op en de luchtmacht vernietigde 10 schepen van 57.000 ton. De totale Japansche verliezen be droegen in deze periode 11 schepen van 46.800 ton. getje en een 4-jarig meisje, zonder tot bewustzijn te zijn gekomen, overleden. TUSSCHEN NED.-INDISCHE EN JAPANSCHE OORLOGSSCHEPEN Tijdens de gevechten bij het Minahassa- schiereiland op Celebes is het tot een zeeslag tusschen Nederlandsche en Ja pansche strijdkrachten gekomen. Deelen van de Nederlandsche vloot probeerden gedurende de landingsoperaties Japan sche transportschepen aan te vallen. Vol gens de Japansche berichten zijn in dien zeeslag de Nederlandsche oorlogsschepen vernietigd, aldus „Het Volk”. De Japansche bladen schrijven, dat Ja pan tot nu toe met opzet niet veel aan dacht aan de vijandelijke handelingen van Nederlandsch-Indië besteed heeft. Zij geven in dit verband een overzicht van de acties der Nederlandsch-Indische vloot en van het luchtwapen in den Oost-Aziatischen oorlog. Volgens dit over zicht hebben de Nederlandsche vliegtui gen de Japansche landingstroepen op Britsch-Borneo aangevallen. Op 19 De cember vielen Nederlandsche duikbooten de Japansche landingstroepen in het ge bied van Tarakan aan en op Singapore arriveerden Nederlandsche vliegtuigen ter versterking van het Britsche luchtwapen. Inmiddels was de hulp van de brand weer ingeroepen. Vermoedelijk als gevolg van de consternatie geschiedde dit niet zooals het behoorde, en er was reeds een kwartier verloopen, voordat de politie en. de brandweer op de hoogte waren. Spoe dig hierna was de voltallige brandweer met volledig materiaal ter plaatse. Po litie en maiechaussee, geassisteerd door helpers uit het publiek, drongen het hotel binnen en slaagden er in uit de bovenver trekken een partij beddegoed en meube len naar buiten te brengen. Met assisten tie van personeel van de technische nood hulp en den Nederlandschen Volksdienst zijn deze goederen in veiligheid gebracht in een in de nabijheid gelegen lokaal. Onder leiding van den commandant, den heer A. Goossens, bestreed de brand weer met zeven stralen den vuurhaard, die zich intusschen reeds in het geheele dak van het kapitale gebouw had genes teld Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen BUREAUXWAGENSTRAAT 35—37 Bijkantoor: Scheveningen. Keizerstr. 319, Tel. 550310; Filialen: Rijswijk Kantoorboekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461, Voorburg, Boekhan del H. E. G. Ruys, Heerenstr, 124, Tel. 778038; N.V. Kantoorboekh. Th. J. de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Betera Jr., There- siastr. 108a. Tel. 772444: Boekh. E. O. Couvée. van Hovtemastr. 66. Tel. 72li87 Door het met ijs en sneeuw bedekte land marcheert de Infanterie. De kleine, buitgemaakte sleden zijn zeer gemakkelijk voor het vervoeren van de bagage. (Hoffmann-P.K. Bauer) Het dak stortte in. Tegen middernacht stortte het dak in en werd de lager gelegen etage eveneens door het vuur aangetast. Dank zij het feit, dat de brandweer enorme hoeveelheden water in den vuurhaard kon brengen, slaagde men er in, niet alleen de belen dende perceelen voor het vuur te behoe den, doch men wist ook te verhinderen, dat de andere vertrekken uitbrandden. Uiteraard liepen deze groote waterschade op. Om twee uur was men den brand meester. De bovenverdiepingen van het bekende hotel zijn totaal uitgebrand. De schade, die zeer groot is, kon tot dusverre nog niet worden vastgesteld. Zij wordt door verzekering gedekt. De brand is ontstaan door onvoorzich tigheid met vuur in een van de perso- neelsvertrekken. Met groote waarschijn lijkheid kan worden vastgesteld, dat een kleerkast het eerst vlam gevat heeft. Het dienstmeisje, dat den brand ontdekte, was wakker geworden door rooklucht. Wij vernemen nog, dat de Duitsche onderofficier, die de beide kinderen met gevaar vo<jr zijn eigen leven redde. Haupt- feldwebel Freitsholz is. Met behulp van een gasmasker is de kranige militair de kamér, waar een verstikkende rook hing, binnengedrongen. Jammer genoeg heeft zijn heldhaftig optreden den kinderen niet meer kunnen baten. je vertoont tenslotte L_‘_ waarin de oeroude zeemansgeest van ons de Germaansche lotsverbondenheid, moed en trouw aan eigen wezen, waardig Noordsch zinnebeeld voor zeevarend Germanenvolk.” (Storm.) Alle stempels van de nieuwe munten hangen ten nauwste samen met den aard en de geschiedenis van ons volk. „Deze zinnebeelden,” aldus besloot de secretaris-generaal het onderhoud, ”gaan uit boven het tijdelijke getwist en herin neren ons volk er aan. dat wij een door de schepping gewilde eenheid zijn.” Op Vrijdag 9 Januari J.l. in ingebroken in een winkel aan de Hoogstraat, waarbij het merkwaardige was, dat in het pand niets verbroken was, maar dat uit een geldkistje, hetwelk zich bevond in een kast op de tweede étage, een bedrag van ruim 5000 verdwenen, terwijl uit de kas sa in den winkel ongeveer 400 was ont vreemd. Voor het openen van het geld kistje bleek de bijbehoorende sleutel ge bruikt te zijn, welke men uit een andere kast gehaald moest hebben. Verder was er in het perceel niets doorzocht. Bij den Centralen Opsporingsdienst rees direct het vermoeden, dat met deze in braak het personeel te maken zou hebben, zoodat daaraan aanstonds de meeste aan dacht werd geschonken. Zoo werd de 16- jarige loopjongen van S. aan een streng verhoor onderworpen, doch deze ontkende hardnekkig, iets van de zaak af te weten. Het onderzoek werd inmiddels voortge zet. J.l. Maandag bleek opeens dat de jongen niet op zijn werk was verschenen en zoek was De politie ging, met dit licht punt in deze zaak voor oogen, op onder zoek uit en trof, bij gehouden contróle, het jongmensch Donderdag j.l. aan in een lo gement te dezer stede, in gezelschap van een kennis, een 21-jarigen los-werkman. Beiden werden aangehouden, waarbij bleek, dat v. S. /700 bij zich had. Na verhoor kwam al spoedig aan het licht, dat beiden naar Amsterdam waren ge weest, waar van S. aardig aan den zwier was geweest, getuige het feit, dat hij in café’s en vermakelijkheden 300 had ver teerd Uit het voortgezette onderzoek bleek tevens, dat van S., gedurende ongeveer 3 maanden, in zijn eentje al achtmaal, in deze zaak aan de Hoogstraat, kleine dief stallen had gepleegd en steeds op dezelfde manier. Telkens was hij door een kelder luik aan de straatzijde naar binnen ge klommen, nadat hij tevoren er voor ge zorgd had, dat binnen alles, wat van zijn gading was, gemakkelijk té openen was. Het hoogste bedrag, dat hij in één keer gestolen had. was f 100. Door zijn „suc cessen” was hij moedig geworden en had hij zich in verbinding gesteld met anderen n.l. den 37-jarigen K. (bekend als „het Amerikaantje”), die reeds vele malen met de justitie en politie in aanraking is ge weest, en met den 19-jarigen schoenmaker G„ eveneens bij de politie van nabij be kend. Op den bewusten avond van den 9en Januari zijn K. en de loopjongen, die den weg wist, naar binnen gegaan, terwijl G. als uitkijk fungeerde. G. en K. zijn gis teren aangehouden. Laatstgenoemde had nog pl.m. ƒ2000 bij zich en heeft eenige honderden guldens er door heen geslagen. G. bezat niets meer doch heeft ongeveer 600 stuk gemaakt. De drie inbrekers zullen voor de justi tie worden voorgeleid. TWINTIG JAAR GEËISCHT De officier van Justitie bij de Haarlem- sche rechtbank mr Sikkel heeft requisitoir gehouden in de zaak tegen den 39-jari. gen J. K. Heykoop uit Muidert, die op 26 Aug, j.l. in een woning aan den Wijker- straatweg te Velsen.Noord zijn 32-jarige vrouw en den 32-jarigen A. B. met wien zij samenleefde, zoodanig door messteken heeft gewond, dat beiden korten tijd la ter overleden. De eisch luidde twintig jaar gevangenisstraf. In de zitting van het Duitsche landge- recht van 13 Januari 1942 werd een be klaagde wegens het verspreiden van be richten van een verboden zender tot een tuchthuisstraf van twee jaar veroordeeld. Hij had berichten van een verboden zen der verder verteld aan een beperkt aan tal personen. Donderdagavond en in den nacht van Donderdag op Vrijdag zijn talrijke En- gelsche vliegtuigen naar Nederlandsch gebied gevlogen. Een vrij groot aantal brisant- en brandbommen werd lukraak, meestal van groote hoogte en in hoofd zaak op open terrein, neergeworpen, maar ook op woonwijken. In een plaats in Noord-Holland werden eenige woon huizen volkomen vernield, verscheidene andere werden zwaar beschadigd. Van de bewoners dezer huizen vonden zes den dood, twee werden zwaar, zeven licht gewond. In een stad in het Zuiden des lands ontstond tengevolge van het neerwerpen van bommen op woonwijken deels zware, deels lichte schade aan ge bouwen. Een persoon kreeg daarbij zware verwondingen. De bedreiging van Singapore neerril van dag tot dag ernstiger afmetingen aan. De Japansche troepen staan op ongeveer 160 k.m. afstand van de stad, waarvan de machtige verdedigings werken juist aan de landzijde, vans» waar de Japanners oprukken, hu» zwakste plekken hebben. De luchtaa»» vallen op de stad nemen dagelijks in hevigheid toe. De strategische sleutelpositie van Singapore is veel grooter dan die van Gibraltar, Malta of van het Panama* kanaal. Het vormt den schakel tu* schen het Westersch en Oostersch ter ritorium van het Britsche Rijk. Hei beheerscht den Indischen Oceaan, waaraan drievierde der Engelsche be zittingen ligt, het gebied, dat 90 pCt der door Engeland verbruikte rubber levert, waarvan de productie van Malakka reeds is afgevallen 97 pCL van zijn jute, 96 pCt. van het zink» erts, 89 pCt. der wol, 86 pCt der sal peter, 71 pCt. van het tin, ook alweer minus de opbrengst van Malakka’s rijke tincentra, die reeds voor Enge land is verloren. Wanneer Singapore verloren gaat, dan wordt het Britsche rijk in tweeën gesneden. Het heet, dat de Britten van Singapore het mo dernste vestingwerk ter wereld hel> ben gemaakt, maar daarbij was reke ning gehouden met de macht van de Britsche vloot en deze vloot is thans over vele zeeën verspreid. Honderd jaar geleden was Singa pore niét meer dan een dorp, in de jungle verloren. Binnen een eeuw ont wikkelde dit dorp zich tot een der voornaamste wereldknooppunten, waar alle belangrijke scheepvaartroutes sa menkomen. Vele duizenden Nederlan ders kennen Singapore. Onze Indische mailbooten deden het geregeld aan, op de uit- en thuisreis en er was niet één passagier, die aan boord bleef, wanneer het schip in de haven lag. Zij kennen de groote warenhuizen en het Raf- fleshotel en zij doen fantastische ver halen van Singapore’s verdedigings werken. Maar ondanks zijn ideale strategische positie, ondanks haar indrukwekkende toerusting, is Singa pore toch misschien niet zulk een on neembare sterkte als men wel meent. Zischka heeft in zijn boek over Japan herinnerd aan de manoeuvres van 1933, toen de „vijand” er in was geslaagd, dit Gibraltar van het Oos ten te doen vallen, De luchtmacht wist theoretisch de vitale punten der geduchte vesting in minder dan 40 minuten te verwoesten. De Britsche admiraliteit gaf aan deze ietwat be klemmende uitkomst even weinig ruchtbaarheid, als de Amerikanen aan de „verovering van Panama”. Doch zij bood daarom niet minder stof tot lange discussies en zij liet niet na, de Japansche publicisten te inspireeren tot ontstellende vergelijkingen. Reeds in 1921 werd beslist, dat Sin gapore een versterkte basis van den eersten rang moest worden. In 1934 had een nieuwe belangrijke conferen tie plaats, waarna millioenen ponden sterling en de arbeidskracht van vele duizenden arbeiders, die dag en nacht werkten, er voor moesten zorgen, dat Singapore een actiebasis werd, die on neembaar en onoverwinlijk zou zijn, Intusschen zagen in Japan studies, gewijd aan de vlootbasis van Singa pore, in toenemende mate het licht. Men begreep, dat Singapore recht streeks tegen Japan was gericht, dat het Japan’s expansie naar het Zuiden tot eiken prijs wilde beletten. Noot Japan’s economische belangen vormde het een voortdurende bedreiging. Het wemelde in Singapore van beroeps spionnen en aanhangers van geheime genootschappen, die alle hetzelfde doel nastreefden Japan tot het mach* tigste rijk ter wereld te maken. Japan wist, dat Singapore het zou kunnen verstikken, Engeland wist, dat het zijn eenige steunpunt van werkelijke waarde was. In de laatste tien jaar werd Singapore het natuurlijke mid delpunt van een activiteit, welke hoe langer hoe gevaarlijker werd com munisten en nationalisten vonden er hun arbeidsterrein. In Singapore wa ren zelfs Japanners en Chineezen soli dair. In ’34 werd in Singapore opge richt het „Aziatisch Verbond”, dat tot onverholen doel had„de verdrijving der blanken door de eendracht dar gelen”. Voor het blanke ras heeft Singapore daarom nog een andere beteekenis dan enkel de strategische, welke thans de aandacht der geheele wereld heeft Deze eerste beteekenis komt nu niet aan de orde. Maar zij zal wellicht op ontstellende wijze duidelijk worden gemaakt wanneer straks het lot van, Singapore beslist zal zijn. Gisteravond heeft in het bekende hotel „Germania”, gelegen aan de Keulschepoort te Venlo, een hevige brand gewoed. Twee jeugdige kin deren van den gerant van het hotel, den heer J. B. Reyers, hebben daar bij het leven verloren. Tegen kwart over tien werden de be woners van het hotel en de gasten opge schrikt door hulpgeroep van het vijftien jarige kindermeisje, dat bij de familie R in betrekking is. In nachtgewaad kwam het meisje de trap afhollen onder het roepen „brand”. Inallerijl spoedde net personeel van het hotel zich naar boven. Het bleek, dat op de derde verdieping, waar zich naast ver schillende hotelkamers ook de privéver- trekken van het personeel bevinden, brand was uitgebroken. Er hing reeds een verstikkende rook, terwijl de vlammen door het dak naar buitep sloegen. Het bleek onmogelijk langs dezen weg tot de bovenvertrekken, waar enkele uren tevo ren twee jeugdige kinderen van den heer Reyers ter ruste waren gelegd, door te dringen. In het cafélokaal bevonden zich ook enkele Duitsche militairen Een on derofficier spoedde zich langs een anderen weg naar boven, gevolgd door enkele bur gers. De Duitsche militair baande zich een weg door de vlammen en den verstikken- den rook en wist tot de slaapkamer der kinderen door te dringen. Inmiddels wa- rep de anderen in de dakgoot geklauterd en de onderofficier wist de kinderen uit hun bedje te halen en aan de beide hel pers in de dakgoot over te geven. Moedige redders kwamen te laat Het bleek echter, dat de kinderen reeds bewusteloos waren door den verstikkenden rook. In allerijl werd door de politie een auto gerequireerd en werden de kinderen naar net zie kenhuis vervoerd. Tegen midder nacht zjjn beiden, een 5-jarig jon- Volgens een bericht van United Press «rit Londen heeft een woordvoerder der Britsche regeering verklaard, dat den eersten tijd geen gunstige berichten uit Oost-Azië te wachten zijn, meldt het D.N.B. uit Stockholm. Het Britsche op perbevel werkt koortsachtig aan de ver dediging van Singapore Men moet er thans evenwel op rekenen, dat het slechts een kwestie van tijd is, alvorens de Ja panners het geheele schiereiland Malakka hebben bezet. Dan zullen de aanvallers vermoedelijk heel hun kracht op Singa pore concentreeren. Als de Japanners kans mochten zien daar een sterke vloot basis te vestigen, zou dat ongetwijfeld een doodelijke stoot zijn op de Britsche scheepvaartverbindingen met Voor-Indië. SINGAPORE'S WATERVOORZIENING Volgens te Tokio van het front op Ma lakka ontvangen berichten hebben de Engelschen reeds toebereidselen getrof fen om den dam, die het eiland Singa pore met Malakka verbindt, op te blazen. Daarmede zou echter tevens de vitale waterleiding, die over den dam leidt en Singapore van drinkwater 'voorziet, ver nield worden. De Britsche autoriteiten te Singapore staan zoodoende voor de on overkomelijke moeilijkheid, de watervoor ziening van bijna een millioen menschen te verzekeren. De op het eiland Singapore zelf aange legde waterreservoirs zullen waarschijn lijk slechts een beperkten tijd de drin gendste behoeften kunnen dekken. Geheel afgezien van de militaire ontwikkeling zou de val van Singapore alleen reeds met het oog op dit waterprobleem slechts een kwestie van tijd zijn. In Endau (Johore) werd een brand veroorzaakt. De in de haven al daar liggende schepen werden aange vallen. Op Malakka gaat de zegevierende op- marsch der Japanners ondanks de gewel dige tropische hitte, welke sinds ver scheidene dagen in Zuid-Malakka heerscht, onverstoorbaar verder. Japansche strijdkrachten zijn reeds Donderdagavond de rivier de Moear overgetrokken; zij bevinden zich thans nog slechts op rond honderd kilometer afstand van het eiland Sin gapore. De langs de Westelijke kust oprukken de rechtervleugel der Japansche strijd krachten kon den opmarsch dusdanig be spoedigen, dat hij reeds de flank van den den vijand zeer ernstig bedreigt. „Tokio Nitsji Nitsji” meldt uit Bang kok, dat Australische versterkingen onder bevel van luitenant-generaal Bennet in Singapore aankomen. Met deze troepen wil men trachten den terugtocht der Britsche strijdkrachten tot staan te bren gen Den 15en Januari heeft de voorhoede van pantserformaties, welke de provincie Johore aan de punt van Malakka is bin nengedrongen, den vijand krachtig ach tervolgd, aldus meldt Domei van het front. Zij heeft 600 Schotsche soldaten, die langs den hoofdweg van Malakka vluchtten, aangevallen en naar alle zijden ONDERHOUD MET MR. ROST VAN TONNINGEN Dezer dagen is een besluit bekend ge maakt. dat er maatregelen genomen zijn om nieuwe pasmunt in circulatie te brengen, waardoor aan een groot onge rief wordt tegemoet gekomen. Wat is de reden van de uitgifte van nieuwe pasmunt Deze en andere vragen hebben wij voorgelegd aan den wnd. secr.-gen. van Financiën, mr. M. Rost van Ton- ningen, die zoo welwillend was enkele nadere toelichtingen te geven op dit be langrijke besluit. De reden was de steeds toenemende schaarschte aan mun ten bij het publiek, dat deze om de meest verschillende redenen achterhield Van staatsfinancieel standpunt, aldus de secr.-gen., bestond hiertegen geen be zwaar. aangezien de staat door deze handelwijze een groote winst kon maken, zoodat zij in dit opzicht den hamsteraars slechts dank verschuldigd is. Indien echter het Nederlandsche pu bliek een bijzondere voorliefde koestert voor het verzamelen van munten, dan was het niet noodig hiervoor metalen te gebruiken, welke op andere wijze nutti ger konden worden aangewend. De verzamelwoede Zoo rees vanzelf de vraag, of men nieuwe munten zou uitgeven, waarbij men de moeilijkheden zou kunnen weg nemen, welke de hamsteraars aan de neringdoenden veroorzaakten. In alle stilte heeft de rijksmunt- te Utrecht reeds sinds vele maanden de nieuwe munten geslagen. Zij werkt thans op volle kracht, zoodat binnen niet al te langen tijd geen sprake meer zal zijn van schaarschte aan geldstukken. Op de vraag ef de oude munten naast de nieuwe munten in circulatie zullen blijven, antwoordde de secr.gen., dat zulks inderdaad nog gedurende korten tijd het geval zal zijn. Op een nader vast te stellen tijdstip zullen de oude munten echter de kracht als wettig betaalmiddel verliezen, zoodat dan uitsluitend de nieuwe muntsoorten in circulatie zullen zijn. Voor de verzamelaars zal zulks echter geen verliezen mee behoeven te brengen. Zij zullen n.l. in de gelegenheid gesteld worden tot een bepaalden datum de oude verzamelde munten in te wisselen tegen de nieuwe munten. Degenen, die van deze gelegenheid tot omwisséling van de mun ten geen gebruik maken, schenken het Rijk het verschil tusschen de waarde van het metaal, dat in de munt is verwerkt, en de geldende muntwaarde. RijksdaaL ders en guldens niet medegerekend, zijn er volgens den secr.-gen. tientallen millioenen stuks munten aan de circulatie onttrok ken. Hij schat, dat 40 a 50 procent van het in circulatie gebrachte muntmateriaal ge hamsterd is. Het ongemak, dat hierdoor is veroorzaakt, zal spoedig verdwenen zijn, want de nieuwe munten zullen in een dergelijke hoeveelheid geslagen worden, dat binnen enkele maanden van schaarsch te geen sprake meer zal zijn. Oe nieuwe ontwerpen Wie de ontwikkeling van het munt, en papiergeld in de geschiedenis heeft na gegaan, vooral in de democratische lan den, zal zich aldus de secr.-gen. dikwijls geërgerd hebben, als'hij tenminste nog eenig gevoel had voor waarachtige volks kunst, aan de zinl-ooze ,,kunst-”producten, die men op het gebied van het geldwezen ontwierp. De tijd, welke thans is afgeslo ten, kenmerkte zich in al zijn uitingen door een zich volkomen losslaan van alle wor telen, die ons volk met de afstamming en den bodem verbond. Zoo was er ook op het gebied van het papieren, en metaal, geld een chaos ontstaan, waarin orde moest worden gebracht. Wat was nu vanzelfsprekender dan bij het ontwerpen van nieuwe stempels voor het geld terug te grijpen op die vormge- vingen, welke door de eeuwen heen uit ons volk waren voortgekomen en voor den van zijn aard bewusten Nederlander ook werkelijk beteekenis hadden Wat beteekenen de nieuwe stempels en wie is de ontwerper? Mr. Rost van Ton- ningen verwees in dit verband naar het jongste nummer van „Storm”, waarin een beschrijving is opgenomen van de nieuwe ontwerpen en welks hoofdredac teur hij één van onze geniaalste kunste naars noemde. „Aan hem. met wien ik jarenlang heb samengewerkt, heb ik ge vraagd ontwerpen voor de nieuwe mun ten te maken. Hij is een der beste des kundigen hier te lande op het gebied der volksche symbolen.” aldus de sec- generaal. Als de twee eerste zinnebeelden wer den gekozen het Saksische en het Frie- sche. Het Saksische zinnebeeld prijkt op den vierkanten stuiver, n.l. de Saksische paardekoppen, terwijl daarboven het zon- ne-symbool is aangegevan. Het Friesehe oelebord is vooral in Friesland een alge meen bekend zinnebeeld, dat op vele Friesehe boerderijen prijkt. Het omvat de twee zwanen, die als zonnevogels in derdaad welhaast alle geveltopteekens der Friesehe boerderijen sieren. „Storm” schrijft: „Zij flankeeren hier een stander, die uit een zonnezinnebeeld. het teeken van het door de beide zonnewenden ge deelde jaar, bestaat en bekroond wordt door een tulpvormige driespruit” De cent is gestempeld met het oeroude zon- nekruis of rechtkruis Het dubbeltje ver toont de driespruit. die, weergegeven in de gedaante van een tulpendriespruit, een zinnebeeld is van kracht en vrucht baarheid voor volk en boden. Het kwart- het Vikingschip, J volk^ u'*drukking vindt: „Zinnebeeld van van een een uiteengedreven. DlVISIE-GENERAAL GEVANGEN GENOMEN Bij de vernietiging van de 11de Brit sche divisie zijn luitenant-generaal Hul ton en 10 officieren gevangen genomen. Vele soldaten, die uit den jungle te voor schijn kwamen, gaven zich over Honder den vijandelijke vrachtauto’s en tanks werden op het slagveld achtergelaten. Volgens een bericht van United Press Uit Tsjoengking protesteeren zoowel de Chineesche pers als de woordvoerders der regeering tegen het besluit der geallieer den, hun voornaamste aandacht eerst te richten op de oorlogvoering in Europa en eerst naderhand op de situatie in de Stille Zuidzee Een woordvoerder der regeering ver klaarde onder verwijzing naar de Chi- ueesche overwinning bij Tsjangsja, dat de geallieerden beslist tot den aanval irioeten overgaan om de succesvolle ver dediging van Indië te waarborgen. TSJANG-KAI-SJEK VRAAGT MEER HULP Volgens te Sjanghai ontvangen berich ten heeft Tsjang-kai-sjek aan Owen Lat timore, die Donderdag naar de Ver Sta- ten is vertrokken, een aan Roosevelt ge- richten brief overhandigd. Daarin wordt versterkte hulp gevraagd voor de S'sjoengking-regeering. Het hoofdkwartier van het Japansche leger heeft bekend gemaakt, dat Donder dag Japansche bommenwerpers den 15en luchtaanval sinds het uitbreken van den oorlog op Singapore hebben gedaan, waarbij het vliegveld Tengah en andere installaties het zwaar moesten ontgelden. Andere vliegtuigen deden ontplofbare stoffen en brandbommen neervallen op de vliegvelden Kloeang en Skoedai in den sector van Johore Baroe ten Noor den van Singapore, waardoor schade aan militaire installaties werd Veroorzaakt Z Heden: van 5.58 uur nam. tot 1 9.41 uur v.m. Zondag: van 6 uur nam. tot 9.40 uur v.m. Maan: 17 Jan. op 9.39 v.m. on- der 7.09 n.m. 18 Jan. op 10.18 v.m. J onder 8.24 n.m. 19 Jan. op 10.51 v.m. onder 947 n.m. Nachtdienst DOKTERS: Tusschen 10 u. nam. en 7 u. v.m.: No. 394920 S Ziekenfondsleden de Volharding: 2 No. 116364; zg. Stadspatiënten no. 49 taaaaaaeaeBBaaaaaaBaeeaeaaaaeaaeaaaM

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1942 | | pagina 1