OORLOG
OOST-AZIE
IN
en
HET GROOTE AVUNIÜUn
Samenwerking tusschen
D.A.F. en N.V.V.
MÉ
M M
K
LI
IhL.i
IMIls
BS:
El
te
STADSNIEUWS
til
R^ill
SBH
Duitschland kunnen
het N.V.V.
lid blijven
van
Nederlandsche arbeiders in
- v
De distributiebonnen
i'
ril
lil
- aJI
-sr f II
9
TTAAGSCHE COURANT Zaterdag- 31 Januari 1942 TWEEDE BLAD
Te vernietigen bonnen
De
Stille’ Zuidzee
FEU1LLEION
•d
beiders,
moeten
een
07A
07B
250
250
100
we
be
Brood
Brood
i
i
BARNSTEENTENTOONSTELLING
Continuïteit der sociale
voorzieningen verzekerd
W- '<i
I
-
A f L,
J**
1
Een unicum in den tuinbouw is wel het feit, dat nu reeds
in de kassen gesneden.
Br. of Geb.
VI. of Vl.w.
k.g.
1
Cacao
50
gram
Jam
500
gram
BI., Br., Geb.
1 rants.
Rijst
250
gram
Kaas
100
gram
3% liter
Melft
een ei
Boter
07
125
07
Vet
125
gram
te beteekenis heeft,
dat
(Nadruk verboden
Wa
want
(Wordt vervolgd)
i
w»
de spinazie op de veiling is verschenen. De spinazie wordt
(Polygoon-Meyer)
Op een vliegveld in het Oosten. Van leege
bommenkisten worden aan den rand van het be
sneeuwde vliegveld in korten tijd onderkomens
gebouwd.
(Weltbild~Polygoon-P.K, Rauchwetter)
gram
gram
gram
Hav. of peul
Gort
Verm., Maiz.
Aardapp.
Aardapp.
De Belgische stratosfeervaarder en medewer
ker van prof. A. Piccard, ir. Max Cosijns,
heeft in de Technische Hoogeschool te Delft een
lezing gehouden over „de stratosfeer” Van links
naar rechtsde Hollandsche ballonvaarder Jan
Boesman, prof. dr. C. Zwikker en ir. Max Cosijns.
Polygoon-Meyer)
In den nacht van 2930 Januari J.l.
brak brand uit in het perceel Kei
zersgracht 299 te Amsterdam, waarin
een atelier voor meubelkunst geves
tigd is. Het pand brandde zoo goed
als geheel uit. (Polygoon-Noske)
06A en 06B Aardappelen tot en met
7 Februari.
203
209
210
204 t.m. 208
Algem.
06A tm. 09A
Melk I
06B tm. 09B
Melk I
Sociale gevolgen
Dat een dergelijke overeenkomst voor
de sociale verzorging der arbeiders
is duidelijk.
Sneeuwru.mert vóór I In een Sovjet-dorp, dat door de
Duitschers bezet is, moeten de wegen, welke ’s nachts
door zwaren sneeuwval geheel zijn verdwenen,
weer worden vrijgemaakt.
(Hoffmawn-P.K. Fenafce)
BINNENKORT VERSCHIJNT
OFFICIEELE LIJST
Naar wij vernemen, zal binnenkort een
officieele lijst verschijnen van alle bon
nen, welke na het publiceeren van die
lijst niet meer geldig zijn of geldig zul
len worden verklaard. Daarmee zullen dan
vele en verschillende vragen, welke ons
op dit gebied bereiken, beantwoord wor
den
is
naarsstad beschikte men om de vijftig
kilometer over een noodlandingsterrein
en talrijke tusschencentra zouden door
de toestellen worden bediend. Zoo was
het schitterend in orde.
De laatste dagen, welke de plechtig
heid voorafgingen, was de blanke be
volking van Wahenia werkelijk opge
wonden geraakt. De gesprekken gingen
nog uitsluitend over vliegaangelegenhe-
den. Men had nog nooit een vliegtuig te
Wahenia gezien en men sprak al over
uitbreiding van het net tot aan de goud
mijnen Sommigen beweerden, dat het
voorzichtiger en doelmatiger zou ge
weest zijn, watervliegtuigen te gebrui
ken. Kortom, een ieder was met de
zaak ingenomen.
Zoo gaat het immers in het leven. De
menschen maken zich voor iets warm
en wat later denkt niemand er nog aan.
In de tropen vooral, waar het leven per
slot van rekening eentonig is, is dat
zoo. Hoe had bijvoorbeid ten tijde van
den moord op den goudmijndirecteur en
de verdwijning van den journalist niet
de geheele provincie, en inzonderheid
Wahenia, op stelten gestaan. Geen en
kele inwoner uit Wahenia of hij had zich
persoonlijk met het geval beziggehou
den. Een ieder voelde zich geroepen om
licht te brengen in de zaak en te zoe-
RIJWIELPAD SPARRENWEG—
KONINGINNEGRACHT
Het rijwielpad in de Scheveningsche
boschjes tusschen den Sparrenweg en dè
Koninginnegracht, dat het verlengde
vormt van het rijwielpad langs den Ver-
huellweg, is bij de uitmonding aan de
gracht afgesloten met een hek, waarvan
de doorgang, de wielrijders dwingt af te
stappen.
Dit herhaaldelijk afstappen is voor de
uitrijdende wielrijders noodzakelijk, om
dat het uitzicht aldaar geheel belemmerd
is en het onverwacht uitrijden ernstig ge
vaar kan opleveren zoowel voor de wiel
rijders als voor het overige verkeer
In verband met deze bezwaren heeft
groo-
Want
boe was de toestand tot nu toe? Over het
algemeen waren de Nederlandsche arbei
ders in Duitschland lid van het Duitsche
Arbeidsfront en betaalden zij daarvoor
de gebruikelijke contributie. Wilden zij
echter bij terugkeer in het vaderland
Weer de rechten van het lidmaatschap van
het N.V.V. kunnen genieten, dan waren
aij genoodzaakt ook nog de aan him vak
bond verschuldigde bijdragen te betalen.
Dat door deze dubbele contrftutie het
budget van den arbeider te zwaar belast
werd, is duidelijk. Slechts zeer enkelen
konden daartoe overgaan.
Het gevolg was, dat de arbeider, wiens
197 Alg.
05 C of 05 D
Reserve
198 Alg.
199 tm. 202
Algem.
06 D—07 D
Reserve
Alg.
Alg.
Alg.
In de vorstvrije schuren, welke
voorzien zijn van dubbele wanden,
moet den geheelen winter de op
gestapelde kool steeds weer ver
legd worden, waarbij men dan de
rotte plekken wegsnijdt.
Polygoon-Kuiper)
heel eind in net land en zi
binnenweggetje gevolgd,
ren zij de rivier op
plaats genaderd en tusschen de struiken
door ontdekte Riefenberg het vreemde
schouwspel. Op den oever dansten de
priesters. Talrijke mannen en vrouwen
zaten neergehurkt op den grond, met
de handen op den rug gebonden.
59)
Riefenberg wist dat de begrafenis
plechtigheden van negerhoofden soms
aanleiding geven tot ongehoorde wreed
heden. Daarom had hij Fweloe opdracht
gegeven, zooveel mogelijk inlichtingen
in te winnen. Zoo was hij te weten ge
komen, dat het overleden stamhoofd in
de bedding van een kleine rivier zou
Worden neergelegd, bij zonsopgang.
In het midden van den nacht had hij
dan ook zijn mannen bij elkaar geroe
pen, om zich naar die geheim gehouden
Vergaderplaats te begeven. Zij lag een
zij hadden een
Tenslotte wa
de aangeduide
vvVX\\
-
In het Mauritshuis is op het oogenblik
de tentoonstelling „Barnsteen, goud der
zee” te bezichtigen. Zooals reeds is mede
gedeeld, bevat deze tentoonstelling tal
rijke fraaie en interessante barnsteenen
voorwerpen uit alle eeuwen. In Amster
dam heeft deze tentoonstelling groote
belangstelling getrokken.
Thans wordt er op gewezen, dat de
tentoonstelling ook des Zondags is ge
opend en wel van 13 tot 18 uur, omdat
zij, die in de week geen gelegenheid heb
ben, ’s Zondags de tentoonstelling ,.Betoo_
verd goud” kunnen bezoeken.
de A.N.W.B. aan het gemeentebestuur
verzocht zoodanige voorzieningen te wil
len treffen, dat hieraan zooveel mogelijk
zal worden tegemoet gekomen.
Naar aanleiding van dit verzoek heeft
de burgemeester thans medegedeeld, dat
de bestemmingen van dit rijwielpad en
van het daarmede parallel loopende voet
pad, dat nagenoeg tegenover de Witte-
brug op de Koninginnegracht uitmondt,
zullen worden omgewisseld. In verband
hiermede zal de tramhalte op de Konin
ginnegracht worden verplaatst naar de
Nieuwe Parklaan, tegenover het hotel
„De Wittebrug”, waardoor de tramvlucht-
heuvel bij de oude halte zal kunnen wor
den verwijderd.
i
Een 3-jarig jongetje vande
familie C. van P. te Oudenbosch, zette in
een onbewaakt oogenblik den mond aan
een ketel kokend water, die op het vuur
stond. Het kind is aan de bekomen in
wendige verwondingen overleden.
07A
07B
07 A Vleesch,
07B Vleesch
Aard.
Aard.
25 Januari t.m. 21 Februari.
Suiker
193
N.B. Zeep op bon 211 Alg. van 1 Febr.
tun. 28 Febr.
Bonnen, die geldig blijven:
195 Algemeen (Peulvruchten) tot en
met 21 Februari.
BIJ de Duitsche Marine in het hooge
Noorden. De commandant van een
mijnenveger, behoorende bij de Noor-
sche kustbescherming. Dag en nacht
zijn de booten gereed om uit te varen.
(WeUbild-Polygoon-P.K. Meisinger)
Cultureele verzorging
Er is echter meer. Wij hebben de socia
le gevolgen dezer overeenkomst het eerst
genoemd, omdat hierop in de eerste
plaats de aandacht valt. Van niet minder
beteekenis echter voor het welzijn van
den Nederlandschen arbeider in Duitsch
land is zijn cultureele verzorging. De
die - - -
hun
land, in
omstandigheden, waarmede zij weliswaar
Gisteren werd in den Dierentuin te Den Haag de machtsovername
vóór negen jaar in Duitschland door Adolf Hitler herdacht met een
massale bijeenkomst, waarbij men de rede van den Führer beluisterde.
Vele autoriteiten waren aanwezig, waaronder Rijkscommissaris Dr. Seyss
Inquart. Overzicht van de zaal tijdens de inleidende rede van
Commissaris-Generaal Schmidt. (Stapf-Mol)
werktijd afgeloopen was en die naar
Nederland terugkeerde, ofwel den gebrui-
kelijken wachttijd moest doormaken alvo
rens hij weer de rechten van het lid
maatschap verkreeg, óf wel de z.g. ach
terstallige contributie, d.w.z. de contribu
tie over het tijdvak, dat hij in Duitsch
land gewerkt had, moest aanzuiveren.
Hetgeen een som ineens beteekende, die
de meesten evenmin dragen konden.
Thans is dit anders geworden. Het Duit
sche Arbeidsfront draagt van de door de
Nederlandsche arbeiders betaalde contri
butie een deel af aan het N.V.V., waar
tegenover het N.V.V. aan deze arbeiders
alle rechten van het gewone lidmaatschap
verleent. Komen de arbeiders dus weer
thuis, dan treden zij dadelijk weer in het
lidmaatschap van hun bond en dus van
het N.V.V., alsof zij niet weg waren ge
weest. Met name hebben zij dus weer
automatisch deel aart de steunkassen hun
ner bonden. Het is verder te verwachten,
dat ook voor de groote groepen, welke
reeds van de ledenlijsten zijn afgevoerd
daar zij de dubbele contributie niet kon
den betalen, een regeling getroffen zal
kunnen worden, in dien zin, dat zij zon
der onderbreking hun oude rechten zul
len herkrijgen.
Het is duidelijk, dat dit alles er niet
weinig toe zal bijdragen, de zorgen, zoo
van het gezin als van den arbeider zelf,
te verlichten. Er is op deze wijze, zonder
eenige meerdere kosten voor den arbei
der, een continuïteit in de sociale verzor
ging geschapen, die den arbeidslust slechts
kan verhoogen
ar-
in Duitschland werken,
arbeid verrichten in
een omgeving en onder
vooral onder den indruk van deze aan
staande gebeurtenis.
Voortaan zou er een geregelde lucht
verbinding bestaan tusschen de Eve-
naarsstad en Wahenia; 600 km., afge-
legd in enkele uren, waar vroeger een
boot 10 dagen noodig had, om denzelf-
den afstand te doen. Het was gewoon
weg schitterend.
Maanden en maanden hadden de voor
bereidende werkzaamheden geduurd.
Eerst was er een expeditie op uitge
trokken om geschikte landingsterreinen
te zoeken. Dan kwam de tijd van rap
porten en berekeningen. Op een gegeven
oogenblik was er zelfs sprake geweest
de plannen op te geven. Gelukkig be
schikte de Oostelijke provincie over
mannen als gouverneur de Bafort, de
directeur-generaal Benoit en mr. Rea
ding. Die hadden al hun gezag bij den
minister van koloniën in de weegschaal
gelegd, opdat de zaak zou worden door
gedreven. Zij hadden voet bij stuk we
ten te houden en zij hadden gezege
vierd.
Daar lag nu even buiten Wahenia het
ruime, effen vliegveld met kortgescho
ren gras en met aan de grens ervan
‘wee ruime loodsen, met gegolfd plaat
ijzer overdekt. Aan den weg stond een
klein station. Van Wahenia tot Eve-
1 Februari t.m. 7 Februari.
4 rants
Vz rants.
1 rants.
Vi rants.
1% k.g.
k.g.
1% liter
19 Januari tm. 7 Februari.
04D, of
04C of
04B Reserve
1 Februari t.m. 9 Februari.
gram Bqter
Boter z. red.
of margar.
28 December t.m. 21 Februari.
Alg. 250 gram Koffiesurr.
zich verwant kunnen voelen, maar waar
juist de dingen van het dagelijksche
leven geheel afwijken van wat zij thuis
gewend zijn. Het Duitsche Arbeidsfront
heeft, wat de materieele verzorging be
treft, tav. de Nederlandsche arbeiders
voortreffelijk werk verricht. Wie de kam
pen bezocht, weet, dat aan deze mate-
riéele verzorging niet veel te verbeteren
valt. Bovendien vonden de arbeiders in
de kampen vaak een orde en netheid en
van Duitsche zijde een geest van kame
raadschap. waarvan zij slechts konden
leeren. Maar wat het Duitsche lichaam
niet verhinderen kón, ondanks alle goede
zorgen, was het gevoel van eenzaamheid,
het besef, buiten de eigen vertrouwde
De ellendige woning van een arbeider, die
werkt in een fabriek in Leningrad en buiten de
stad woonachtig is. Een stemmingsbeeld uit het
„paradijs” der arbeiders en boeren.
(Weltbild-Polygoon-P.K. Schürer)
ken naar den moorddaaigen journalist.
Maar ook die belangstelling ging luwen.
En wie dacht nu nog aan deze mis
daad? Niemand meer. De zaak was
vergeten. Zoo zou het ook wel verloopen
met de vliegaangelegenheden. Over en
kele weken zouden de menschen met
eens meer luisteren naar het geronk
van de toestellen boven de stad.
Ondertusschen is het vandaag maar
pas de dag van de inwijding van het
vliegveld en dat wil wat zeggen. Van
negen uur af stroomt de bevolking naar
het vliegveld. Ook duizenden inlanders
zijn van de partij. Zij weten niet goed,
wat er gaat gebeuren, maar zij vertel
len onder elkaar, dat er reusachtige vo
gels met in hun buik een motor en nien-
schen gaan komen. De inlandsche poli
tie heeft het druk, om haar rasgenoo-
ten van het veld te houden. De blanken
hebben toegang tot het vliegveld. Zij
staan gezamenlijk voor de loodsen Daar
bevinden zich eveneens een afdeeling
van het leger en het inlandsche mili
taire muziekcorps. De vertegenwoordi
gers van de luchtvaartmaatschappij
zijn druk in de weer. Op het laatste
oogenblik bemerken ze, dat ze over
geen luchtzak beschikken om de wind
richting aan te duiden.
omgeving, buiten de eigen volksgemeen
schap te staan.
Binnen het kader van de met het N.V.V.
gesloten overeenkomst kan hierin thans
verandering worden gebracht. Allereerst
door de instelling van het reeds genoem
de N.V.V.-bureau te Berlijn en de daar
onder ressorteerende N.V.V.-vertrouwens
mannen in de kampen, tot wien men zich
in moeilijke gevallen steeds zal kunnen
wenden. Maar verder zal het N.V.V. ook
voor geestelijk voedsel uit het vaderland
zorg dragen. Op dit oogenblik worden
reeds enkele tienduizenden boeken aan
gekocht, om, in kleine bibliotheken sa
mengebracht, over de verschillende kam
pen verdeeld te worden. Daarnaast zal
men thans ook dagelijks in de kampen
het dagblad „Het Volk” ontvangen, het
eigen dagblad uit de vertrouwde omge
ving, dat hen op de hoogte houdt van
wat het vaderland beleeft, maar omge
keerd ook „moeder de vrouw” inlicht
over wat er in de kampen gebeurt. Een
dubbele band dus, die de Nederlandsche
arbeiders en het eigen land verbindt.
Tenslotte zullen ook geïllustreerde bladen
en tijdschriften aan den lectuurdisch niet
ontbreken.
Wij hebben in het bovenstaande slechts
enkele mogelijkheden, welke de nieuwe
regeling biedt, aangeduid. Het zal blij
ken, dat juist in de dagelijksche practijk
deze overeenkomst nog rijke vruchten zal
kunnen afwerpen en er zeer veel toe zal
kunnen bijdragen, de arbeidssfeer te ver
beteren, nu de Nederlandsche arbeider
zich opnieuw opgenomen weet en ver
zorgd door de eigen arbeidsgemeenschap
Juist daarom komt een groote erkente
lijkheid toe. zoowel aan het Duitsche Ar
beidsfront als aan het N.V.V., daar het
gezond houden en op peil houden der
Nederlandsche arbeidskracht aan ons ge
heele volk ten goede moet komen Het
Duitsche Arbeidsfront echter, dat zich
voor deze regeling groote geldelijke of
fers getroost, heeft hiermede blijk ge
geven van een wel zeer ruim inzicht De
Nederlandsche arbeider immers, wiens
arbeidskracht in de nauwste samenwer
king met zijn Duitsche arbeidskamera-
den aldus is ingezet voor den opbouw
van Europa, kan dit niettemin doen bin
nen de geborgenheid van het eigen volk,
waardoor aan zijn eigen aard en karak
ter steeds recht kan wedervaren. Wij mo
gen in de thans gemaakte regeling een
uitwerking zien van de politiek' van ge
lijkberechtigdheid met behoud van eigen
karakter, binnen het kader van’ het on
der Duitsche leiding staande Europa,
welke sedert den oorlog jegens Neder
land heeft gegolden.
mensch? vroeg
Riefenberg nad Ada lljen's geweer
genomen Op het oogenblik, dat hij een
inlandsche bijl boven het hoofd van een
der geboeiden zag omhoog gaan, legde
bij aan en schoot den beul neer. Vol
ontzetting gingen de aanwezigen op de
vlucht. Bij de beek gekomen, gaf Rie
fenberg order, de geboeide slaven en
vrouwen los te maken. Het water van
de rivier werd afgeleid en in de droog
staande bedding zag hij het lijk liggen
van het negerhoofd Ernaast ontdekte
njj de verminkte lichamen van drie
mannen. De slachtpartij was dus al
aangevangen vóór ifjn aankomst.
De neger, waarop hij nad geschoten,
was in het hoofd getroffen en lag dood
op den grond.
Dat zal er tenminste voor een tijdje
opnieuw den schrik onder brengen, zei
Riefenberg tot Ada.
De bevrijde vrouwen en slaven bra
ken den afscheidingsdijk door en een
uurtje later schuurde het water over de
legraven lijken
Daarna werd de terugtocht aangevan
en. Bij het naderen van het dorp was
alles daar wonderstil Van de mannen
viel geen spoor te ontdekken. Voorbij
een gesloten hut stappend, hoorden ze
1 het eentonig klaaglied Tan een vrouw.
Wat vertelt
Riefenberg.
Fweloe ging bij de deur staan luiste
ren Na een poosje fluisterde hij:
Zij herhaalt aldoor hetzelfde zin
netje: ,,De man met het bleeke gezicht
heeft de geesten beleedigd wee mij
Dat kan gevaarlijk worden, meen
de Ada lij en.
Goed, besloot Riefenberg,
zullen ons dadelijk met die heeren
zighouden.
EEN MODERN ZAKENMAN
Het is vandaag een hoogdag voor
nenia, de hoofdstad van de Oostelijke
provincie. Als de oude kolonisten
s morgens de oogen openen, kijken ze
dadelijk door het venster naar den
hemel, welke gelukkig schitterend
blauw is.
- Wie had dat ooit gedacht, mompel
den zij.
Ja, wie had dat ooit gedacht, dat eens
net verre, afgezonderde Wahenia op
Korten afstand van het moederland zou
komen te liggen Van vandaag af was
dat nochtans een werkelijkheid,
om 10 uur s morgens zou het vliegveld
van Wahenia worden ingewijd. En de
oude kolonisten, die Wahenia hadden
gekend als een onbeduidend neger-
dorpje, waren, wat te begrijpen la.
1 Januari 1942 zal een belangrijke
datum blijken te zijn voor de Neder
landsche arbeiders, die in Duitschland
werken. Met ingang van dien datum
zullen voor hen de banden met de
werkers in Nederland niet verbroken
zijn, maar zullen zij mét hen weer
worden opgenomen in de groote ar
beidsgemeenschap van het N.V.V.
Juist dezer dagen is tusschen het
Duitsche Arbeidsfront en het Neder -
landsch Verbond van Vakvereenigingen,
met terugwerkende kracht tot 1 Januari
1942, een overeenkomst tot stand geko
men, welke het mogelijk maakt, dat de
Nederlanders, die in Duitschland werken,
evenzeer als hun arbeidskameraden in hei
vaderland, met volkomen dezelfde rechten,
lid zijn en blijven van het N.V.V.
En wel in alle opzichten. Want volgens
de genoemde overeenkomst zal te Berlijn
een bureau van het N.V.V. worden ge
vestigd, dat, werkende onder de leiding
en de auspiciën van het Duitsche Ar
beidsfront, in samenwerking met de lei
ding van het N.V.V., de verzorging van
de Nederlandsche arbeiders zal beharti
gen. Een stuk N.V.V. in Duitschland dus,
dat de geborgenheid der Nederlandsche
arbeiders in de eigen arbeidsgemeenschap,
in de eigen volksgemeenschap in zekeren
hn, zal waarborgen.
Tevens zal het apparaat, dat door het
Nederlandsche departement van Sociale
Zaken voor de verzorging der Nederland
sche arbeiders te Berlijn was ingesteld, in
de N.V.V.-organisatie worden ingebouwd
en door haar worden overgenomen. Het
Berlijnsche N.V.V.-bureau vormt dus
tevens den schakel met de overheidsinstan
ties in Nederland.
Ai
I
K’
X
-
>1
A
Wl
v
-K. r
HM
-x*