J
2
ti
hi
b<
BUITENLAND
Churchill
Laatste Telegrammen
KUNST EN LETTEREN
BINNENLAND
STADSNIEUWS
LAATSTE BERICHTEN
Watvootweeiwoidltctl
Sombere rede van
Aanval op groot convooi
De Nederlandsche militaire
oorlogsgewonden
Weest zuinig met licht en gas
Het is uw eigen belang.
DUITSCH
WEERMACHTBERICHT
ITALIAANSCH
WEERMACHTBERICHT
Duitschland strijdt voor Europa
ASPI
Jn-
der belangstelling had getrokken, want
zaal en balcon van Diligentia waren ge
heel bezet. Als gewoonlijk stond de hoe
danigheid der vertolkingen op hoog peil.
Een Sonate in Es-dur van Mozart werd
smaakvol, fijn en in eenvoud vporgedra-
gen. Het was hier als bij Beethoven’s
opus 10 in D-dur, v. d. Pas objectiveerde
de compositie en stelde zich dienend er
tegenover. Dat wil niet zeggen, dat hij
zijn gevoel niet in de weergave tot uiting
brengt. Maar het is van nature passief
tegenover de inspiraties van den schep-
penden kunstenaar gesteld en een bijzon
dere ontvankelijkheid stelt tot bewonde
rend .opnemen en vereenzelviging met de
gegeven schoonheid In staat. En aldus
wordt in alle oprechtheid een weergave
geschonken, die aan natuurlijkheid, ka
rakter en innerlijke geestdrift niets te
ÏHAAGSCH -q
onservatorium
HAAGSCHE COURANT Maandag 16 Februari 1942 2e bl. pag. 2
N. S. Symphonie-Orcheiter
Nederlandtsche Sangherskonste
Concertgebouworkest
en
Zeventig
talen
PALEMBANG BEZET
Uw evenmensch ook wat gegand,
Steunt Winterhulp, waar ge kant.
Giro Winterhulp Nederland 5553
OFFICIEELE BERICHTEN
uit de Staatscourant
r
J
Theo van der Pas
De „Hohntteiner PuppeMti>,(,'
*i Morgens storm en regen
weinig kans op opklaring.
DE HEER G. R. KUYS 80 JAAR
BEGRAFENIS W. H. J. VAN HIEN
man worden nog in hospi-
ziekenhuizen verpleegd
Benoemingen bij het Persgilde
Romeo en Julia
Studio Comoedia
vThans triomfeert Japan en wij zijn
zeer in het nauw gebracht”
Wf A VOk.
alle
•mmi« 20 UbUttM 55 ct 4 2 tabletten 7 ct
een goede.
en
d
R.K. MEISJESKOOR „WIE
ZINGT ER MEE?”
aldus
landen
de
en
STOCKHOLM, 16 Februari. (A.N.P.)
De Londensche nieuwsdienst bevestigt, dat
de Japanners Palembang hebben bezet.
FILMOCHTEND „VREUGDE
EN ARBEID”
Bij beschikking van den secr.-gen. van
Opvoeding, Wetenschap en Kultuuarbe-
scherming ie aan A. Brone op zijn ver
zoek eervol ontslag verleend als inspec
teur van het leger onderwijs in de in
spectie Zuidhorn.
i
|t'
F’
<K
d:
ét
r>
r
ff
c
b
I e
Piano-matinée in Diligentia
Ditmaal geen Chopin, maar een ge
mengd programma, dat echter niet min-
Schoolgebouwen:
Nieuwe Schoolstraat 38 bij Mauritskade
Laan van Meerdervoort 383,
Broekslootkade 19, Rijswijk.
Opgericht 1914 28ste Schooljaar.
Vijandelijke formatie aan het Oostelijk
front vernietigd
echter niets weg van het succes van der
avond, dat van spelers en regisseur op
het Haagsche gezelschap tegenstraalt Het
Residentietooneel heeft ditmaal voor een
belangwekkende tooneelgebeurtanis ge
zorgd! Men mag het gezelschap met die
daad van harte gelukwenschen. B. V.
Eysselsteijn.
Feestconcart in het Gebouw v. K. en W.
Onder de auspiciën der N.S. Gemein-
schaft Kraft durch Freude" heeft het N.S.
Symphonie-Orchester (Orchester des Füh-
rers) onder aanvoering van Generalmusik.
direktor Franz Adam, Zondag j.l. een och-
tendconcert gegeven in het Gebouw voor
K. en W. Dit orkest kan op een tienjari-
gen ontwikkelingsgang terugzien. Het
heeft van zijn oprichting af zijn beste
krachten gewijd aan de beoefening, het
zuiver houden en tot nieuw leven wekken
der Duitsche muziek Overeenkomstig den
wil van den Führer had zijn eerste doel
stelling een propagandistisch karakter,
daarnaast werd, inzonderheid na 1933, een
opvoedkundige taak ter hand genomen met
de bedoeling het geheele volk vertrouwd'
te maken met dt werken der groote Duit
sche componisten. In 1936 nam de gemeen
schap „Kraft durch Freude” de organisa
tie ter hand, waarbij het orkest zijn ar
beidsterrein verruimde en zijn werkzaam
heid uitbreidde.
Wij hebben dit, wanneer het voltallig is,
96 leden tellende orkest thans in de Ge-
bouwzaal, waarvan het podium feestelijk
met groen en bloemen was versierd, kun
nen beluisteren tijdens de uitvoering van
drie groote werken van het klassieke con
cert-repertoire, t.w. Liszts symphonische
Dichtung, Les Préludes, het Klaviercon-
cert in a kl. t. van Grieg en Beethovens
vijfde symphonic in c kl. t., Generalmu-
sikdirektor Adam leidde het uitstekend ge-
disciplineerde ensemble, dat zich onder
scheidt door rhythmische nauwkeurigheid
en een fraai klankgehalte van alle instru
mentale groepen, met autoriteit en wist
zijn kunstzinnige intenties op suggestieve
wijze op de uitvoerenden over te brengen.
Bij de vertolking van Griegs concert werd
zijn taak overgenomen door den solist
Erich Klo^s, die, aan het klavier met en
kele praegnante gebaren de tutti in het
goede spoor hield, een prestatie die alle
respect afdwingt. Het technisch dankbare
concert met zijn „üppig blühende Roman
tik” en zijn onuitputtelijken melodieënrijk
dom vond in dezen kranigen kapelmeester-
pianist een virtuoos en muzikaal-intelli-
gent vertolker. Beide leiders dirigeerden
zonder partituur.
Een enthousiast publiek, dat geen plaats
onbezet liet, heeft de uitvoerenden met
warm gestemd applaus gehuldigd. Na de
symphonie werd den dirigent Franz Adam
een mand met fraaie bloemen als hulde
blijk aangeboden. Mr. A. J. F. J. Jung.
Onder de eere-gasten werden opgemerkt
de leider van het Arbeitsbereich Ober-
dienstleiter Fritz Schmidt en de Kreisin-
spektor der N.S. Gemeenschap te 's-Gra-
venhage, Schuon.
Bolsjewisten verloren gisteren
46 vliegtuigen
HOOFDKWARTIER
FÜHRER, 16 Februari
Opperbevel der Weermacht
kend:
In den centralen sector van het Oos-
telijk front werd één der ingesloten
vijandelijke formaties vernietigd. Acht
honderd gevangenen en 42 kanonnen
vielen ons in har den. Ook in de andere
frontsectoren leed de vijand nieuwe
zware verliezen. In den strijd tegen de
bolsjewistische luchtstrijdkrachten wer
den gisteren bij 2 eigen verliezen, 46
vijandelijke vliegtuigen vernield.
In het Kanaalgebied plaatste een blok-
kadebreker in een kort gevecht met
vijandelijke motortorpedobooten verschei
dene treffers. De ondergang van een
Britsche motortorpedoboot is waarschijn
lijk.
In Noord-Afrika hadden plaatselijke
aanvallen van Duitsch-Italiaansche strijd
krachten een geslaagd verloop.
Op Malta werden door bomtreffers van
Duitsche formaties gevechtsvliegtuigen
aanzienlijke vernielingen onder de mili
taire installaties en kade-inrichtingen van
de haven van La Valetta aangericht.
Bij luchtaanvallen op vliegvelden van
het eiland werden 3 op den grond staande
Britsche bommenwerpers vernield en ben-
zine-depóts in brand geworpen. In lucht
gevechten boven Malta en in het Oostelijk
deel van de Cyrenaica schoten Duitsche
jagers zonder eigen verliezen 15 Britsche
vliegtuigen neer.
In het slagen van de doorbraak onzer
zeestrijdkrachten door het Kanaal hebben
de onder bevel van kapitein-ter-zee en
commodore Ruge staande mijnvegers als
mede escorte-vaartuigen een groot aandeel
gehad.
Doornat en koud begint U
Uw dagelijksch werk.Gevolg:
een stevige verkoudheid.
Neem avonds 2 Aspirin-
tabletten en den volgenden
ochtend bent U weer een
stuk opgeknapt.
Het heeft den heer G. R. Kuys, den be
kenden afslager van het Venduhuis, van
daag op zijn 80sten verjaardag niet aan
belangstelling ontbroken. Tal van bloem
stukken waren er aan den Gevers Dey-
nootweg 78 bezorgd, o.a. van de Boeren
leenbank en van verschillende notarissen,
zoomede van instellingen waarmede de ja.
rige in nauwe relatie staat. Ook waren er
zeer vele schriftelijke gelukwenschen bin-
nengekomen.
Op de Algemeene Begraafplaats aan de
Kenkhoflaan is ter aarde besteld het stof
felijke overschot van den heer W. H. J.
van Hien, oud-hoofdinspecteur van
Directe Belastingen, Invoerrechten
Accijnzen.
Tot de belangstellenden behoorden de
heeren C. W. Bodenhausen, oud-minister
van Financiën; J. G. Sypkens, oud-in-
apecteur Rijksbelastlngen; ir. A. E. G. J.
Kingma. oud-diensthoofd S.S. in Ned.-In-
dië; C. Gieschler, tuinarchitect; dr. G. van
Beek; G. J. R. Rink, oud-rijksontvanger;
B. Moolenburgh, hoofdinspecteur Belas
tingen te Leiden; N. Koomane, oud-in-
specteur registratie en tnr. A. v. d. Kop
pel, griffier Rechtbank.
Op verzoek van de familie werd er niet
gesproken.
VAN DEN
(D.N.B.). Het
maakt be
Met overste F. C. A. Kuipers en de
heer N. Eek, resp. chef en hoofd van de
medische afdeeling van den Rijksgenees-
kundigen dienst, hebben wij een onder
houd gehad over de Nederlandsche mili
taire oorlogsgewonden. Aan dit onder
houd ontkenen wij het volgende:
Het aantal oorlogsgewonden dat nog
in de hospitalen en ziekenhuizen wordt
verpleegd, is zeer klein, het bedraagt
momenteel 70. De meeste van hen zijn
herstellende en zullen eerlang naar huis
kunnen gaan. Ongeveer een zevende deel
zal echter naar alle waarschijnlijkheid
wel levenslange ziekenhuisverplet
noodig hebben. Van deze 70 miljta:
speelde dan een
sierlijke sonate in e. kl. L
Willem de Fesch. De pianiste E.
Everts begeleidde gaaf en soepel het
talentvolle, eenigszins nerveus-aangedane
vioolspel, waarvan virtuositeit en toon
zich onderscheidden.
Door de sopraan N. Veelo werden drie
oud-Nederlandsche liederen gezongen,
waarvan de bewerking door Willem Pij
per harmonisch, soms eenigszins vreemd
blijft aandoen. De voordracht was ge
voelig. Dan Noske nogmaals met drie
stukken van de Boer (bewerking). Voor
molen en Schafer, die violistisch elk hun
charme bezitten, welke uitnemend naar
voren werd gebracht.
De zangeres N. Heintz gaf „Trois Pas
torales" van Hendrik Andriessen. De
vertolkster toonde wel den zin voor deze
kunst. Het kamerkoor besloot het con
cert met een stemmingsvol „Sanctus” en
„Benedictus” van J. M. van Buytenen. In
,.De Lentewind" van Joh. Bordewijk-
Roepman gaf de sopraan Veelo van de
kleine solo een verantwoorde vertolking.
Een onderhoudende middag, waarop men
van Nederlandsche muziek van vroeger
en nu heeft kunnen kennis nemen
genieten. J. C. Manifarges.
In Odeon-theater vond gisterochtend
de gebruikelijke veertiendaagsche film-
ochtend plaats van de werkgemeenschap
„Vreugde en Arbeid”. Ook nu weer was
de belangstelling groot en werd een
voortreffelijk verzorgd programma aan
geboden, waarmede de organisatoren het
streven van de werkgemeenschap ten
volle benaderden.
Na een welkomstwoord door den heer
van Wezel trad de danseres Sawa op,
die met twee Hindoe-dansen. een tempel-
dans en den dans van de slangenvorstin.
iets heel bijzonders bracht. Haar onmis
kenbaar talent kreeg nog meer diepte
door de voorafgaande verklaring van de
voorstelling der dansen. Daarna werd
de vlotte, onderhoudende film „Een ho
peloos geval” gedraaid, waarin Jenny
Hugo en Carl Ludwig Diehl de opdracht
te vervullen kregen te laten zien, dat
ook in een verwend nufje
degelijke kom kan huizen.
A. A. LINO t
In den ouderdom van 50 jaar is over
leden de heer A. A. Lind, referendaris
bij het v.m. dept, van Defensie
De thans ontslapene trad in 1911 als
klerk in dienst en werd, na de verschil
lende rangen doorloopen te hebben, in
1939 benoemd tot referendaris. Als des
kundige op het gebied der pensioenwet-
geving was hij gedurende de laatste
jaxen chef van het bureau pensioenen op
het departement.
De crematie zal morgen plaats hebben
te Velsen na aankomst van trein 13.46
halte Driéhuis-Westerveld.
liaansche
volgt:
Lucht-
Ia——w——
menwerking een schitterend succes be
haald door op te treden uit de ver
schillende steunpunten in de Middelland-
sche Zee.
Het groote vijandelijke convooi, dat ge
signaleerd werd door onze verkenning bij
zijn poging om, verdeeld in verscheidene
groepen en onder sterk escorte van
Alexandrië uit Malta te bereiken, werd
weer herhaaldelijk aangevallen. Een deel
van het convooi werd venietigd, een an
der deel gedwongen rechtsomkeert te
maken. Tijdens de gevechtshandelin
gen van 13 tot 15 dezer zijn in totaal,
naar is geconstateerd, zeven koopvaarders
een torpedojager en een klein escorteschip
in den grond geboord. Acht koopvaarders,
vijf kruisers en twee torpedojagers wer
den beschadigd, twee vliegtuigen vernie
tigd.
Ook in Cyrenaica heeft de Duitsche en
Italiaansche luchtmacht bijzonder leven
dige bedrijvigheid ontplooid. Zij bestook,
te in scheervlucht op stoutmoedige wijze
auto’s, artilleriestellingen en troepen
concentraties van den tegenstander met
mitrailleurvuur en bracht hem zeer zwa
re verliezen toe.
Escadrilles van onze jagers hebben in
den strijd met een groot aantal Curtiss-
toestellen 4 tegenstanders neergeschoten
en vele andere getroffen. Eén onzer toe
stellen is niet teruggekeerd.
Duitsche en Italiaansche formaties heb
ben herhaalde malen de doelen op Malta
met zichtbaar succes met bommen bestookt
Omvangrijke branden werden nog op
grooten afstand van het eiland tijdens den
terugtocht door de vliegers waargenomen.
Een onzer duikbooten is niet op haar
basis teruggekeerd.
De vijand heeft zonder succes aanval
len gedaan op Tripolis en Bengazi. Tal
rijke bommen, welke in de eerste och
tenduren van gisteren werden uitgewor
pen boven Augusta. Cyracuse en Floridia
beschadigden enkele gebouwen zwaar.
Deze aanvallen eischten enkele dooden
en gekwetsten onder de burgerbevolking.
Naar het departement van Volksvoor
lichting en Kunsten bekend maakt, zijn
bij het Persgilde van de Nederlandsche
Kultuurkamer benoemd:
Met ingang van 28 Januari 1942 tot
gildeleider Max Blokzijl, te Wassenaar;
met ingang van 5 Februari 1942 tot plv.
gildeleider mr. J. Huyts, Rotterdam; tot
leider van den vakgroep de ..Nederland
sche Dagbladpers” C. E W. Krediet, te
's-Gravenhage; tot leider van den vak
groep ,,de Provinciale en Periodieke
Pers” H. J. Kerkmeester, te Bussum;
tot bestuurder van den vakgroep ,.De
Nederlandsche Dagbladpers” A. J. van
Dijk, te Amsterdam en tot bestuurder
van den vakgroep ,,De Provinciale en
Periodieke Pers” J. v. Nes, te Utrecht.
Als leider, resp. bestuurder van den
vakgroep „Het Verbond van Nederland
sche Journalisten” treden op: P. J. van
Megchelen, algemeen-voorzitter. en J.
Learbuch, zakelijk leider van dat ver
bond, beiden te ’s-Gravenhage.
Concert in het Gemeentemuseum
Bovenstaande benaming is die van
een kamerkoor onder Jef Somers, dat
van de zes programmanummers het eer
ste en laatste uitvoerde, terwijl de
overige aan een zestal solisten waren
overgelaten en wel aan de dames N.
Veelo (sopraan), N. Heintz (mezzo-so-
praan), E. Everts (piano), M. Ranselaar
(piano) en de heeren W. Noske (viool)
en C. Veelo (piano). Aan de pianisten
was hoofdzakelijk de taak der begelei
ding toebedeeld.
Het programma bestond vóór de pauze
uit Zuid-Nederlandsche (behalve Swee-
linck), daarna uit Noord-Nederlandsche
composities.
Het kamerkoor opende met een fraai,
warm-klinkend stuk van Hubert Wael-
rant. Het werd klankschoon en expres
sief voorgedragen en Jef Somers toonde
zich een kundig en bezielend leider zoe-
wel hier als bij koren van Roeland de
Lattre en Sweelinck. De „Psalm 75” van
den laatste werd in schoone bewogenheid
tot de hoorders gebracht.
De violist Noske
zangerige,
van
Begrafenis R. F. C. Baron Bentmck
van Schoonbeten
In het familiegraf op Oud Eik en
Duinen is Zaterdagmiddag onder zeer
veel belangstelling het stoffelijke over
schot bijgezet van R. F. C. baron Ben-
tinek van Schoonbeten, oüd-kamerheer
van wijlen H.M. Koningin Emma. O.m.
deden van hun belangstelling blijken de
oud-ministers de Graaff en mr. J A. N.
Patijn. Op verzoek van den ontslapene
werd er niet gesproken.
Onder orgelspel werd de kist, welke
door een groot aantal bloemstukken was
gedekt, grafwaarts gedragen. Hier heeft
dr. A. K. Straatsma Ned. Herv. predi
kant. de begrafenis!Iturgie uitgesproken
en het „Onze Vader" gebeden. Een
scboaxzooo heeft voor de belangstelling
bedankt.
Dirigent. Eduard nan Beinum, I
Solisten: Annie Woud, Gwptf I
Cassado. Gebouw toorK. en W, 1
Van Belnum opende dit ubonMfflents-l
concert der serie A met Maarts Sym- 1
phonie in C gr. t. K V 551, het derde
werk van de trilogie, die de componist
in 1788 voltooide. Ze is. hoewel dit prae-
dicaat zeker niet van Mozart zelf afkom
stig is, als de ..Jupiter" bekend
behoort met de beide anderen tot
levenskrachtigsten kern van ’s ojeesters
rijk symfonisch oeuvre en door tal va-
uitvoeringen welhaast geestelijk gemeen
goed geworden van den geregelden con
certbezoeker. zoodat nadere karaktenetie
hier achterwege kan blijven. Het m««-
terwerk werd opgedragen in een pra®'
tig gedetailleerde, afgeronde, doorscM-
nend klare vertolking, die
den van den vorm en de innerlijke struc
tuur iu het beste licht stelden.
Met de hierop volgende uitvoerinl w
zijn in 1941 gecomponeerde Ma*nl?£*.
voor een altstem en orkest had tnen o-1)
baar Rudolf Mengelberg, die in ZOOM
we betrekking tot het ConcertgwOU»
orkest staat, ook hier willen huldigen
verband met zijn onlangs ^'ienl
leum. De componist is er in geslaagd
verheven, extatischen tekst te verklaB*
in een toonschepping vol stemming
emotiewekkende momenten. wa?r1°!L,kt
een voortreffelijk evenwicht heeft oer
tusschen het vocale en het instrume
element. Voor de vertolking van e®
soli had men wel geen gelukkiger K
kunnen doen dan door deze toe te
trouwen aan Annie Woud, wier warm r
timbreerde, gloedvolle, bij alle g®
intensiteit steeds nobel klinkende
met haar dramatisch bewogen expr® A
teit zich in het orkestraal ens®TeL.ch-
een hoogere eenheid mengde, zien p
tig ook in de uiterste forti h:<ndn
tegen den instrumentalen acb tó
Het was een aangrijpende weerga
niet naliet grooten indruk te rna7fn'rto-
Na de pauze speelde de eminente
loncellist Gaspar Cassado Dvorak*
eert in b kl. t. op. 104 met
souvereine virtuositeit, ont>eC
toongeving en bloeiende
daardoor aan het melodieuze, rnyw
boeiende nationaal leven weer,P1?sAun'
ook uit folkloristisch oogpunt interes»”'
te werk het juiste relief gevend.
Besloten werd met de spanning
de. luidruchtige, carnavalsstemming,, v8J
mende ouverture „Carnaval rom*1’1
Hector Berlioz.
Solist en dirigent zijn met g*®
gehuldigd. Mr A. J. F. J-
Succesvol optreden in Dan u
Het beroemde Hohnstelner p
heeft hier ter stede zijn groM°PPt0»M I
met glans gehandhaafd. Op hw0 I
van handpoppen is dit techniek g*biw
tistiek wel het beste poppenthp=( »r I
wij in Nederland zagen en dat^' I
zeggen, want de pop ig hier „Y?1 ku
landen geweest. Wij hebben ht
beste marionettentheaters gehai*1 dt I
troep van Gontcharowa, het ,théA»: dt
petits comediens de Bols" rnet a
poppen van prof. Milliottide
sche troep „Teatro el Picoli" r-
thurio Podrecca (die naar mijn Ar.
lijken smaak iets te veel naar een
in hout zweemde), het Münch’ner
Ier Theater met de superbe mar,/.’
van Wackerlede marionetten van*1*
Anton Aicher uit Solnohrad in Sabu”' I
met poppen van Angerer, het
Kunstler Theater enz.
In de Nederlanden heeft altijd
groote belangstelling bestaan vóm-
poppenspel. In de Zuidelijke Nederlin?51
te Brussel en Antwerpen, waren ten 5'5
van Alva de „poesjenellen" al in J'111'
waar Lange Wapper op de houten p'
pen rondtrommelde, een echt Vlaam
volkstheater, te vergelijken met de
Hanneschen uit Keulen. En Amstewr
heeft sedert onheugelijke tijden T5
handpop Jan Klaassen, Vrouw KatrH
de Dood van Pierlala enz. in de pomT
kast op den Dam. Voor ons waren
Hohnsteiner daarom interessant, onuS
zij handpoppen brachten. En in dit
is Max Jacob een grootmeester. Reu'
bliek in den Dierentuin heeft zich «k
thousiast getoond. De opvoeringen ston
den onder auspiciën van de NederW
sche Kultuurgemeenschap. -g Mid^
werden een negerdans en de avontut», I
van Kasperl gegeven. Het jeugdige J I
bliek leefde in luidruchtig enthousiast I
mee In den avond ging een op W I
artistiek peil staande poppen-Faust, d» I
kleurig, vitaal en verrassend was fc I
heer Hans Wickert herinnerde er I
inleiding aan. dat Kasperl een volks. I 1
figuur is, die een diepere beteekenis I I
kreegdit onderscheidt hem van I
populairen Jan Klaassen. Kasperl j, I
meer een Uilenspiegel in wien het volk I
zich spiegelt en door wien het spreekt I
Deze Kasperl-figuur is veel voorko. I
mend in poppentheaters. In het Heilige I
Wavangspel der Javanen heeft men bv. I
de Semar en zijn zonen, die vrij zijn in
hun grollen en in klassiek repertoire at I
tueele levenswijsheid, zelfs critiek moga I
invlechten. Maar de Jan Klaassen ij I
meer dan populair alléén. Naar een oude I
legende zou de eerste vertooner ea I
zekere Joan Claes-zoon geweest zijn, die I
trompetter was van den Vader des Va. I
derlands. Die trompetter is welhaasi I
svmbolisch. Zoo leeft in elk dezer fijt. I
ren eenzelfde volkswil en onverwoestban I
volkskracht als in Kasperl.
Wat de Hohnsteiner overigens van de. I
zen Kasperl maakten was bewonderen?. I
waardig Hij domineerde vlekkeloos in I
ten vlekkelooze voorstelling en hij is der. I
houten „jeune-premier” en acteur vm I
talent waarmede men zijn directeur I
luk mag wenschen. B. v. Eysselsteijn. I
Een groot succes voor het
Residentietooneel
De opvoering van Shakespeare’s jeugd
werk, de .Romeo en Julia”, door de spe
lers van Dirk Verbeek’s Residentietooneel
onder regie van Johan de Meester. Zater
dagavond in een tot de laatste plaats
uitverkochten Stadsschouwburg, is een
overweldigend succes geworden. De avond
werd almee een triumph voor onze kleine
groote actrice Caro van Eyck. Er was
verheugend veel jong publiek in de zaal
en dit heeft aan het einde van de opvoe
ring, regisseur, acteurs, en actrices toege
juicht in een söfaier eindelooze ovatie, die
afmetingen aannam als slechts bij groote
tooneelgebeurtenissen voorkomt
Johan de Meester heeft, met de beperk
te middelen, die hem ten dienste stonden,
weten te woekeren. In zijn tooneelbouw
had hij voortreffelijke vondsten. Er is
vrijwel uitsluitend op het draaitooneel ge
werkt. de décors wijzen er m.i, op, dat
men met dit stuk niet veel zal gaan rei
zen. Ook in zijn regie was de Meester
weer knap. Alleen zou wat meer onderlij
ning door muziek en wat meer stemming
en sfeer door geluiden mogelijk geweest
zijn. Begeleidende geluiden schijnen op
ons tooneel altijd nog een précair expe
riment. Ook deed het tooneel hier en daar
wat „gedrongen" aan, terwijl m.f. het
feest der Capulets er wel wat bekaaid
afkwam. Een dialoog als die der bedien
den in het Veroneesche palazzo is slechts
mogelijk, indien deze gehouden wordt on
der een voortdurend bewegen, lachen en
praten van vele gasten. Nu kreeg men den
indruk, dat de gasten het gepraat der be
dienden min of meer zaten aan te hoeren.
Het was echter duidelijk, dat dit feest,
dat de Meester gemakkelijk héél andere
accenten had kunnen geven, door hem
werd achtergesteld bij andere scènes,
waarop hij zijn aandacht voor déze op
voering meende te moeten concentreeren.
Prachtig was b.v. de tuin bij de bal-
conscène en Julia’s slaapkamer met het
doorzicht op bloesemende voorjaarsboo-
men.
Hiermede kom ik aan een factor, die
door Johan de Meester’s regie voortref
felijk naar voren is gebracht: de jeugd
Alles in deze voorstelling ademde jeugd
en jong ontwaken. Hij liet Romeo en Ju
lia’s liefde ontbloeien in een speelsche
lente, tusschen speelsche en dartele ge-
nooten, precies zooals Shakespeare dit
in zijn spel bedoelde. Mercutio en Benvo-
lio waren in deze zwierige en jeugdige
overmoed, harmonisch opgenomen. Het
jeugdige deel van het ensemble heeft wel
zijn volle pond gekregen.
De Romeo van Paul Steenbergen bezat
het nu eens juichende, dan weer neer
slachtige van den verliefde, die psychisch
en physiek aan zijn matelooze liefdesge
voelens lijdt, als aan een ziekte. Somber
was zijn opkomst hartstochtelijk en ge
schokt zijn verschijnen op het feest, blin
delings gedreven keerde hij in den tuin
terug en hij werd een volledig andere
Romo, toen hij, na de balkonscène weer
tusschen zijn schertsende en drinkende
vrienden verscheen, een scènè, die tot
een juweeltje van overmoedige en opbrui
sende jeugd werd; één stuk tintelende le
venslust, waaraan de degen van den grim-
migen Tybalt een even onverwacht als
sinister einde maakt.
Paul Steenbergen, heeft zijn Romeo alle
nuanceeringen gegeven. Lorenzo’s straf
fende en harde woorden kregen hun vol
len zin, toen hij als een baloorige knaap
in zijn razend verlangen naar Julia tegen
het vonnis der verbanning In opstand
kwam.
Zooals ik reeds zei werd Caro v. Eyck’s
Julia een glansrol. Zij heeft een creatie
gebracht, die vol was van innerlijke span
ningen en waarin zij alle registers van
teederheld, verlangen, angst en wanhoop
bespeelde. Hier en daar was zij soms
even te zacht. Voor het moderne publiek
is Romeo en Julia het meest treffend vóór
de pauze, in het ontwaken der liefde en
in wederzijdsche zorg en bekommernis
bij het afscheid in den wreeden zomer
ochtend. Dit ontwaken kreeg bij Caro van
Eyck iets van een wonder, dat door zijn
ongereptheid en prille teerheid, ontroer
de. Het was of zij in voortdurende ver
wondering over de vreemde, dwingende
macht dezer gevoelens langzaam van, ar
geloos kind tot vrouw groeide Haar in
zet bij het gesprek tusschen haar moeder
en de voedster een zwijgend spel van
diepe beteekenis bereidde dit subliem
voor. Coba Kelling vond in de voedster-
rol een kolfje naar haar hand, ze was
een kleurige, sappige en echt levens
warme Shakespeare-figuur. terwijl Mimi
Boesnach een waardige Gravin Capulet
gaf
Een woord van hulde voor den Mercu
tio van Jan Retèl. Ongetwijfeld is deze
geestige spotter en ironiseerende grap
penmaker een zeer dankbare rol, maar
Retèl speelde hem met gratie en zwier
Mercutio’s pijnlijk volgehouden geestighe
den, zelfs als hij weet doodelijk getroffen
te zijn, gaf hij met het juiste accent
en het telkens herhaalde: „De pest haal’
beide uw Huizen” kreeg er een des te
navranter en doordringender klank door.
Het was een creatie, waarvoor Retèl alle
lof toekomt. Henk Rigters gaf een uit
muntende Benvolio. het was een genot dit
tweetal zorgelooze, verwende Veronee
sche knapen te hooren doorslaan. André
van Zandbergen speelde een goede Paris,
Jan Kelling en Richard Flink resp. de
hoofden der Montague’s en Capulets.
Jan Apon een levenswijze, ernstige Lo
renzo. terwijl Jan van der Linden zeer de
aandacht trok als een opvliegende, onbe-
heerschte en jaloersch-twistzieken Tybalt.
Hans v. d Werf vertolkte o.m. de half-
verhongerde Mantuaaschen apotheker
Verder noemen wij van de jongeren Eric
van Ingen (broeder Johannes), Evert Bu-
rema, (Balthazar) en Jantien van Eek
(gravin Montague). Ook Jack Gimberg,
Jan Hageboud, Fanny de Groot en Thom
Kelling. speelden in kleine rollen mee
Dr- Burgerdijk’s Shakespeare-vertalln-
gen, hebben altijd zeer mijn bewonde
ring. Hij heeft den juisten toon van le
vende gesprekken weten te vinden. Maar
Burgersdijk is m.i. in Romeo en Julia te
kort geschoten. Shakespeare’s superbe-
poëtische taal gaat in deze bewerking
helaas te veel verloren. Ik vraag mij af
wat een Weremeus Büning of een Nijhoff
van dit stuk zouden maken. Dit neemt
rpleging
T jiljtalren
verblijven er 42 in het hospitaal in den
Haag en andere inrichtingen in onze stad.
Een 250 oorlogsgewonden zijn momen
teel „met verlof tot herstel van gezond
heid” Zij zijn thuis, maar staan nog wel
onder medische controle. Naar schatting
zijn ongeveer 1500 militairen, die in de
oorlogsdagen gewond werden, medisch
gesproken ..klaar", d.w.z. zij zijn zoo
ver hersteld, dat zij niet meer onder
medische behandeling zijn. Ongeveer 500
militairen zijn niet meer geheel arbeids
geschikt.
Van deze 500 zijn er een 150, die door
een lichaamsgebrek in ernstige mate ge
hinderd worden in de uitoefening van hun.
werkzaamheden. Het aantal gevallen van
totale blindheid is zeer klein, n.L slechts
vijf.
In de Prothesewerkplaats te Utrecht
(prothese is het aanzetten van een kunst
been, kunstarm e.d.) zijn 120 oorlogsge
wonden behandeld, d.w.z. er zijn 120 mi
litairen, die tengevolge van de oorlogs
handelingen een lichaamsdeel missen On
geveer 25 militairen hebben een verlam
de arm of been.
Overste Kuipers wees er met nadruk op,
dat de overheid alles doet wat in haar
vermogen ligt om de herstelde oorlogsge
wonden een behoorlijke plaate in de
maatschappij te verschaffen. Zoo ontvan
gen de herstelde oorlogsgewonden een
half jaar hun militaire inkomsten, er
wordt gezorgd dat zij een nieuwe betrek
king krijgen als zij niet meer in hun oude
terug kunnen komen enz., enz. De werk
gevers verleenen daarbij de grootst mo
gelijke medewerking. Er is geen enkele
herstelde oorlogsgewwide, die ten taste
van de gemeenschap valt.
Niet slechts „muziekonderwijs”, maar uit
stekend onderwijs, gegrond op ruim 27-ja-
rige ervaring, door vele tientallen specia
listen in alle vakken der toonkunst en
kunstdans. Extra theorielessen en veie
leerlingenuitvoeringen, waarop de uitste
kende onderwijs-resultaten telkens blijken.
Ook lessen bij den leerling thuis. School
gelden lager dan bij ander gelijkwaardig
onderwijs (vanaf /2.60 p. maand.) 2859
Nieuwe leerlingen die thans worden inge
schreven mogen de lessen tot 7 Maart
gratis volgen.
Inlichtingen en inschrijving aan
schoolbureaux. (Tel. 114320
Voor een talrijk publiek heeft het R.K.
meisjeskoor „Wie zingt er mee?” in het
Gebouw voor K. en W. met groot suc
ces een opvoering gegeven van de ope
rette „De Tooverring”. naar een ver
telling uit „Duizend en één nacht”. De
regie was in handen van mevr. v. d.
LykeSytsma, de dansen werden uit
gevoerd onder leiding van Mops v. d,
Lyke. terwijl als dirigente van het ge
heel mevr. B. van Reijsenvan Velsen
fungeerde. De voorstelling wls buiten
gewoon goed verzorgd en jong en oud
heeft genoten. Mops v. d. Lyke danste
zeer talentvol een Bajadère-dansde
overige dansen oogstten eveneens ver
diend succes. De pianist Han Zirkzee
kweet zich verdienstelijk van zijn taak.
Het meisjeskoor kan met voldoening op
de uitvoering terugzien.
In het kleine concertzaaltje
veld en Spoor hebben curs*5"n4unüt eB
Studio Comoedia o.l.v. Nel ®0Su7mjddaï
Albert van Doorn een voordracni ^o(Jt
gehouden van Nederlandsche P°®j voof;
leerlingen, die pas 6 maanden o al
drachtkunst beoefenen, kan rnenjT mees
te strengen maatstaf aanlegger)- 0 ver2efl
ten konden de (vaak moeilijke) mis*®11
nog niet geheel beheerschen en
dien schijnbaren eenvoud, die v0<moCii v
gen van poëzie onontbeerlijk is J-
er heel veel te waardeeren. V»»
E. Marks verraste ,,De lantaarnop-
het gedicht van A. Roland HolsL jan
Loeft vermocht met ,,De BrUld r go<®
Prins het meest te bekoren, vv io#
werd Marsman’s „Salto Mortal
H. v. d. Horst voorgedragen, (jpz®
der mooiste liefdesgedichten och-
poëzie („Galathea” vah F. C. Hoon/
ter onder den tekst bl««f. bo*1*
zit een uitstakende dictie, doen was
zich voor het theatrale. Ml«s &K1
wat zwak, mej. Freddy Role go.
«oed ,,’t Schrüverke'r van Gez®n ^1-
vooral „Het Geluk" van Adema
Vervolgens werden de viwd®
uit Vondel'» „Gijsbrecht” en j
Stuart” voorgedragen,. w,*ar“?" nde.
hout haar medewerking het a*l
interessante middag, die aoo
dachtige publiek zeer op priJ*
steld, J. E. Koch.
Volgens den Britschen berichtendienst
heeft Churchill gisteravond een radio
rede gehouden, waarin hij mededeel
de, dat Singapore was gevallen. Ter
wijl hij zich richtte tot „de geheele
Britsche wereld, tot onze trouwe
vrienden in Britsch-lndië en Birma,
tot onze bondgenooten in Rusland en
tot onze stamverwanten in do Ver-
eenigde Staten”, zeide hij, aldus
A.N.P.: „Ik spreek tot u allen In de
schaduw van een zware militaire
nederlaag van groote beteekenis. Het
is een nederlaag voor Engeland en
voor het Britsche rijk. Singapore is
gevallen. Het geheele Maleische
schiereiland is onder den voet ge-
loopen. Andere gevaren omringen
ons.”
Churchill eindigde zijn rede met de
reeds gemelde mededeeling van de
«vreeselijke” nederlaag in Singapore
en op het Maleische schiereiland. „Wij
moeten onze vastbeslotenheid toonen,
welke ons uit het dal- des verderfs
zal brengen."
In den aanvang van zijn radiorede
herinnerde Churchill aan zijn toespraak
met Roosevelt. „Bij deze samenkomst”,
met Roosevelt. „Bij deze amenkomst”,
aldus zeide hij, „speelde ik de rol van
den zeer in het nauw gebrachttn krij
ger, die een ontmoeting heeft met een
machtigen vriend, die overigens niet
meer en niet minder dan een welwillen
de neutrale was.” Na de verklaring, dat
de Sovjet-Unie zich „toen” in den groot-
sten nood bevond zeide Churchill on
der meer„Onze eigen mogelijkheden
waren vrijwel geheel uitgeput. In Augus
tus was het onze plicht de Sovjet-Unie
zooveel mogelijk te steunen en dat heb
ben wjj ook gedaan, ofschoon het bitter
weinig was in vergelijking tot hetgeen
de Sovjet-Unie zelf heeft gepresteerd.
Op ons zelf aangewezen, konden wij niet
met aucces een oorlog tegen Japan
voeren.”
Churchill sprak vervolgens over den
tegenwoordigen toestand, waarbij hij wees
op de Amerikaansche deelneming aan
den oorlog en trachtte de gebeurtenissen
in de Sovjet-Unie als een voor Engeland
gunstiger factor voor te stellen. Daar
tegenover echter, zoo zeide hij. staat het
feit, dat Japan aan den oorlog ging deel
nemen.
Wij konden ternauwernood het hoofd
boven water houden en ternauwernood
de vereischte hoeveelheden levensmid
delen en materiaal aanvoeren. De Mid-
dellandsche Zee was gesloten en onze
transporten moesten om de Kaap geleid
worden, zoodat elk schip maar drie rei
zen kon afleggen. Wij moeten in Libye
hard vechten. Wij moeten zonder ophou
den troepen naar het Verre Oosten zen
den. Voorts moesten wij ons uiterste best
doen om de Sovjet-Unie te steunen en
wij mogen thans niet falen. Hoe hadden
wij het Verre Oosten moeten verdedigen
en hoe hadden wij ons te weer moeten
stellen tegen den ijzer- en staalhagel
der Japanners Er bestond voor ons
slechts één hoopdat de Vereenigde
Staten ons als bondgenooten terzijde
zouden staan, wanneer Japan werkelijk
aan den oorlog ging deelnemen.
Churchill zeide, eigenlijk niet te heb
ben geloofd, dat Japan in den oorlog
zou gaan. „Thans echter triomfeert
Japan en wij zijn zeer In het nauw
gebracht. De slagvloot in den Stillen
Oceaan, „dit schild der zeemacht”,
zooals Churchill het uitdrukte, is
„tijdelijk ter aarde geworpen”. „Wij
staan thans bloot aan den aanval van
een krijgshaftig ras, dat uitstekend
gewapend is. Zelfs wanneer we beter
voorbereid waren geweest, zouden
we het niet alleen tegen de Japanners
hebben kunnen opnemen, terwij! wij
de Duitschers en Italianen aan het
lijf hadden.”
Na loftuitingen voor Tjsoengking en
Tsjang-Kai-Sjek vervolgde Churchill„Ik
heb nooit beloofd, dat wij een gemak-
kelijken tijd tegemoet gingen. Thans
moet ik zeggen, dat een zeer ongunstige
en moeilijke tijd voor ons ligt. Dat zal
vele maanden zoo voortduren.” Niette
min stelde Churchill zich op het stand
punt, dat de eigenschappenwelke Enge
land in den zomer van 1940 gered had
den. het ook door deze beproevingen
zouden heen brengen. Er is maar één
misdaad, aldus zeide hij, dat de ver
eenigde landen en vooral Engeland
„van de overwinning zou kunnen be-
rooveni”. en dat is de misdaad van de
zwakheid en de oneenigheid.
ROME. 16 Febr. (Stefani)/ Het Ita-
weermachtbericht luidt als
en zeestrijdkrachten der As
hebben in succesvolle, welberekende sa-
rend .opnemen en vereenzelviging
gegeven schoonheid in staat. Ei
geschonken, die aan natuurlijkheid, ka-
wenschen overlaat. Twee Impromptu’s in
Es en Bes-dur werden door deze gezind
heid tot een lust. Pianistisch, wat klank
en virtuositeit betreft, waren bovendien
deze vertolkingen voorbeeldig.
Van de composities na de pauze van
Agnes Jama, Debussy en Liszt vormden
die van de eerste, een jonge Nederland
sche componiste, een noviteit. De „Drie
Impressies” getuigen van talent Vooral
de eerste is. ondanks Fransche beïnvloe
ding. met inspiratie geschreven. Ook het
Andante heeft zijn bekoring, maar het
Presto is minder inhoudsvol. Van der Pas
toonde zich een uitmuntend propagandist
Inzonderheid het Allegro werd metprach-
tigen drang gespeeld. Warm applaus, dat
ook de componiste noopte te komen bui
gen. En voorts alweer een groot succes
voor v. d. Pas. J- C Manifarges
R BAYBRJiiW