Nieuwe luchtaanvallen op Java
No. 18118.
Geen verdere berichten omtrent Bali
De Gealliëerde
de OORLOG IN NEDERLANDSCH-1ND1E EN ZIJN De
FINANCIEELE GEVOLGEN
Scheeps verliezen
Vrijdag 27 Februari.
1942
weekbonnen
nieuwe
op
Singkawang op West-Borneo benevens Benkoelen
Sumatra bezet
Nederlandsch-Indië heeft
versterking noodig
HET INDISCHE OORLOGS-
TOONEEL
Brandstoffendistributie
VERDUISTEREN
De zeeslag bij Bali
Doodstraf
voor
De Europeanen te Batavia
Aanval op vliegkampschip
Nederlandsche mijnenlegger in
brand geschoten
Winterhulp wil in dezen nood
graag met beide handen helpen.
Zorgt gij, dat die handen niet
ledig zijn!
Zeep voor Maart
gebruikelijke rantsoenen
en
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
Distributie van boter,
margarine en vet
Luchtalarm te Washington
Verklaring van generaal Terpoorten
Chineesche troepen naar Birma
De strijd op de Philippijnen
geweld
dadig optreden tegen
Duitschers
Nederlandsche troepen
naar Indië
Tot millioen ton
gestegen
Het optreden van de Japansche
luchtmacht
Japanners dringen Rangoon binnen
HAAGSCHE
COURAN
PRIJS DEZER COURANT:
PRIJS DER ADVERTENT1EN:
in
omtrent
1940
den
in
i
^rkt
kischer
het L.
booten,
nieuw
1920
1925
1926
1927
1928
1929
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
brood,
de
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
z
de w;
1940
Suiker
Rubber
Tabak
Kapok
Overige cultures
Tin
Petroleum
Scheepvaart
Spoorwegen
Electr. en gas
Industrie
Verschill. bedrijven
Op 6 December,
Nederland. Deze kapitaal-
als volgt verdeeld:
in mill, gulden
400
450
45
40
539
10
500
100
150
100
50
250
In de wateren van het eiland Timor
hebben Japansche marinevliegtuigen, naar
het Japansche boofdkwartier meldt, Zon
dag j.l. een vijandelijk schip van 20.000
ton tot zinken gebracht en een Neder-
landschen mijnenlegger van 3000 ton in
brand geschoten. Een ander vijandelijk
schip werd eveneens door de Japansche
bommen getroffen en vloog in brand.
De opperbevelhebber van het Neder-
landsch-Indische leger, generaal Terpoor-
ten, heeft gisteravond, naar de Britsche
nieuwsdienst uit Bandoeng meldt, voor de
radio verklaard, dat duizenden Britsche.
Australische en Amerikaansche troepen
zich op Java bevinden. Voorts verklaarde
hij, dat de toestand ernstig is en er geen
aanleiding bestaat tot een lichtzinnig op
timisme. Evenwel, zoo meende generaal
Terpoorten, bestaat er ook geen aanleiding
voor pessimisme. De komende slag om
Java zal zich volgens de gestelde plannen
af spelen.
Timor, dan is een globale schatting van
9000 millioen niet aan den hoogen kant.
Dit loopt, met wat er vermoedelijk nog
vernield zal worden, tegen de 10 mil
liard gulden; van een dusdanigen om
vang van vernietiging van kapitaal, van
de indrukwekkende resultaten van ja-
renlangen pioniersarbeid, kan men zich
nauwelijks een voorstelling maken. Zoo
min als men zich op het oogenblik nog
een voorstelling kan maken van den in
vloed, welken dit op de economische en
financieele positie van het moederland
moet hebben. De verarming, die er het
noodzakelijke gevolg van moet zijn, zal
zich niet tot groote en kleine aandeel
houders bepalen; de breede massa van
het Nederlandsche volk zal er evenzeer
de gevolgen van ondervinden. De bittere
werkelijkheid van den vroeger veel ge
bruikten slagzin: „Indië verloren, ramp
spoed geboren” zal aan den lijve wor
den ondervonden.
Ook andere zware verliezen zullen in
het moederland onder de oogen moeten
worden gezien. De orders uit Indië aan
de Nederlandsche industrie betroffen
millioenen guldens; de belegging van
Indische kapitalen in groote en kleine
Nederlandsche ondernemingen waren
niet minder omvangrijk. Ofschoon de
koersen van verscheidene Indische aan-
deelen zich nog tamelijk handhaven,
aangezien het grootste deel der bezitters
van deze aandeelen nog niet tot ver
koop is overgegaan, maakt men zich in
deze kringen toch geen groote illusies
meer over de politieke toekomst van
Nederl.-Indië, zoo schreef dezer dagen
de „Deutsche Zeitung für d. Niederl.”.
Het eventueele verlies van zijn rijke ko
loniën zou. schreef 't blad, voor Neder
land van invloed zijn op zijn geheele eco
nomische positie, waarbij het in het bij
zonder ook wees op de groote verlies
mogelijkheden voor tal van industrieele
ondernemingen in ons land. Een juist
beeld van deze verliezen kan moeilijk
in cijfers worden gegeven, maar in en
kele wèl ter beschikking staande cijfers
komen de verliesmogelijkheden toch wel
globaal tot uitdrukking.
Aan het einde van het vorige jaar,
dat is dus bij het begin van den oorlog
in Oost-Azië, werd blijkens het weekbe
richt van de Twentsche Bank aangeno
men, dat de kapitaalbeleggingen in Ne-
derlandsch-Indië een waarde vertegen
woordigden van 3.5 milliard gulden.
Hiervan kwamen 2.634.000.000 voor re
kening van
beleggingen zijn
Mijnenzoekers tijdens Hun dienst. De paravanes liggen op het achterdek
gereed om te worden uitgeworpen.
(Weltbild-Polygoon-P.K. Beilstein)
In verband met de huidige seizoen-
omstandigheden zijn de volgende maat
regelen genomen met betrekking tot de
distributie van boter, margarine en bak
en braadvet:
In plaats van één bon voor de periode
van 28 Februari tot en met 7 Maart a.s.
en één bon van 8 tot en met 16 Maart
a.s., worden ditmaal van 28 Febr. tot en
met 16 Maart a,s. twee bonnen van de
Boter- en Vetkaart tegelijk aangewezen.
Van 28 Febr. tot en met 16 Maart a.s.
geeft bon 11 zoowel van de Boterkaart
als van de Vetkaart naar keuze recht
op het koopen van het normale rantsoen
boter, zonder reductie, of margarine, of
vet. Voorts geeft bon 12 zoowel van de
Boterkaart als van de Vetkaart naar
keuze recht op het koopen van het nor
male rantsoen margarine of vet. Boter
is derhalve, voor wat bon 12 betreft,
nóch op de boterkaart nóch op de vet
kaart verkrijgbaar.
De bonnen 08 en 09 van de Boterkaart
en van de Vetkaart. welker geldigheids
duur wordt verlengd tot en met 16
Maart, geven met ingang van morgen
naar keuze recht op het koopen van het
normale rantsoen boter zonder reductie,
of margarine of vet.
Bon 10 van de Boterkaart en van de
Vetkaart zal niet worden geldig verklaard
en kan derhalve worden vernietigd.
„Associated Press” meldt, dat Washing
ton Woensdag omstreeks 1 uur lucht
alarm heeft gehad. Na 13 minuten werd
weder afgeblazen. Ook in Hamptonroads
(Virginia) is luchtalarm geweest.
De minister van Oorlog, Stimson, heeft
medegedeeld, dat een aantal nog niet ge
ïdentificeerde vliegtuigen Woensdag in de
vroegte boven Los Angeles is geweest.
De luchtdoelartillerie kwam in actie; geen
der vliegtuigen werd evenwel omlaagge
haald en er werden ook geen bommen
uitgeworpen.
schrijft vervolgens De slag op den At-
lantischen Oceaan bewijst thans nog dui
delijker. dat de Engelsche zeevaart ner
gens veilig is en dat ook de versterkte
bescherming van blijkbaar hoogst belang
rijke convooien de Duitsche duikboot-
successen niet kan verhinderen.
S.P.T, meldt uit Londen: Van Ne
derlandsche zijde is bekend gemaakt,
dat een detachement van het Neder
landsche legioen in Engeland naar
Indië is vertrokken om deel te nemen
aan de verdediging van het eiland
Java.
Voor s-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode’
Koloniaal Bijblad" en „Letterkundig Bijblad” 3.15. Franco per post met Mode
t,lad 14.20 zonder Modeblad ƒ3 95 Buitenland ƒ9.45 Landen waarop het
verlaagd intern drukwerk-posttarief van toepassing is 7.35 p. kw. Bij postkantoren
tsger de geldende goedgek. abonn.prijzen Afz nummers 5 ct.. fr. p. post 10 ct
o. 7.14 uur nam. tot 8.31 uur v.m.
Maan: 11 Febr. ender 6.22 v.m.,
op 3.36 n.m.28 Febr. onder 7.02
den
voigen
Mdlë
herland
°Pgemerkt
partje van
De
vleesch en aardappelen zijn
volgende week verkrijgbaar op de bon
nen 11 van de daarvoor bestemde kaarten.
Tenslotte geeft gedurende Maart bon 228
van de Bonkaart Algemeen, recht op het
koopen van een rantsoen zeep, terwijl
eveneens zeep, resp. toiletzeep, verkrijg
baar is op den H-bon van de kaarten voor
zeep en toiletzeep.
tiging is blnnengekomen.
I viiandeliik oorlngssehin wn
chadigd
Het vliegkampschip is volgens de mee-
waar-
schip
snelhe'd van 34 knoopen heeft.’Dit" ichip
werd in 1937 in dienst gesteld.
De berichten van heden betreffende dén
strijd in den Ned.-Indischen Archipel doen
zien, dat de ring om Java door de Japan-
sche strijdkrachten steeds nauwer wordt
aangehaald. Na de bezetting van Tand-
jongkarang. in Zuid-Sumatra, schijnt ech
ter Telok Betong nog niet in Japansche
handen te zijn Opvallend is ook, dat nog
geen aanvallen worden gemeld op het
eiland Madoera, waarvan het bezit tegen
over de vlootbasis Soerabaja van groote
beteekenis zou zijn. Binnen weinige dagen
zal echter ook hier de strijd wel ontbran
den; alle Japansche berichten immers wij
zen op een onafwendbare systematische
ontwikkeling eener strategie, die voorloo-
pig Java als centraal aanvalspunt heeft
gekozen.
Banka en Tandjoeng zijn in Japansche
handen, luidt een Japansch bericht van
heden. Welke plaats met „Tandjoeng” be
doeld wordt, is niet duidelijk. Er zijn 7
plaatsen in den archipel, die Tandjoeng
heeten, afgezien nog van de plaatsen die
den naam Tandjoeng in een andere com
binatie dragen.
Waarschijnlijk wordt hier Tandjoeng-
Pandan op Billiton bedoeld Intusschen
gaat de Japansche luchtmacht voort, de
vliegvelden op Java te bombardeeren: op
het vliegveld Kalidjati. bij Bandoeng
gelegen, werden 37 vliegtuigen vernield.
Singkawang
Op West-Borneo werd Singkawang door
de Japanners bezet. Singkawang is de
hoofdplaats van de gelijknamige afdeeling
en onderafdeeling van de Westerafdeeling
van Borneo, gelegen aan den mond van
een klein riviertje van denzelfden naam.
De geheele afdeeling telt ongeveer 200.000
zielen, waarvan een tweehonderdtal Euro
peanen; Singkawang zelf zal op het oogen
blik een bevolking hebben, die op niet
meer dan een 6000 zielen is te schatten.
Het ligt niet ver van Sambas, waarvan de
bezetting door Japansche troepen reeds
eerder werd gemeld. Ofschoon de Paket-
vaartbooten Singkawang geregeld aande
den, is de plaats als zeehaven toch van
geringe beteekenis gebleven. Missie en
zending, de Capucijner orde en de Ameri
can Methodist episcopal church hebben
van Singkawang ’n centrum gemaakt voor
hun zendingsarbeid onder de talrijke Chi-
neezen in deze streken van de Wester
afdeeling.
In het Britsche Lagerhuis heeft de mi
nister van koloniën en plaatsvervangende
premier, Attlee, verklaard, dat het aan
bod van de Chineesche regeering om troe
pen naar Birma te zenden, teneinde daar
zij aan zij met de geallieerde troepen te
strijden, in dank is aanvaard. Chineesche
troepen zijn reeds Birma binnengerukt
en eenige hunner hebben reeds den vuur
doop ondergaan.
Volgens een bericht van de „Tokio
Asahi Sjimboen” wordt de val van de
Amerikaansche verdedigingsstellingen op
de Philippijnen zeer binnenkort verwacht.
De vuurtoren bij Kaap San Augustine is
door de luchtmacht vernield, omdat de
Amerikanen dezen toren als radiostation
gebruikten.
Een bericht uit Batavia aan de „Ti
mes” schat de waarde van wat opzette
lijk door de Ned. Indische autoriteiten
ju de oliecentra van Borneo en Zuid-
Sumatra werd vernield, op 1142 mil
lioen pond sterling, dat is op rond 8500
millioen gulden. Voegt men daarbij de
vernielingen, welke, zooals gemeld, wer
den uitgevoerd in Makassar, in Band-
jermasin, in Pontianak, op Bali en op
Een eenheid voor gezinnen met zuigeling
van 6 maanden of jonger
Om de meest ernstige gevolgen van
den huldigen brandstoffennood te
voorkomen is, in overleg met den ge
neeskundig hoofdinspecteur van de
Volksgezondheid, besloten, ten be
hoeve van huisgezinnen met een ZU»
geling van zes maanden of jonger,
één eenheid brandstoffen extra ter
beschikking te stellen.
De zeer zorgelijke kolenpositie maakt
het helaas ónmogelijk, ook voor andere
groepen der bevolking extra bonnen ter
beschikking te stellen of thans bonnen
geldig te verklaren, daar de daarvoor be-
noodigde kolen niet aanwezig zijn de bo
vengenoemde leeftijdsgrens van zes
maanden is dam ook mede met het oog
op de beschikbare hoeveelheden bepaald.
Om de in aanmerking komende gezin
nen zoo spoedig mogelijk in het bezit
van kolen te stellen, kan op 2 en 3 Maart
a.s., op vertoon van de distributie-stam-
kaart „hoofd” en de stamkaart van de
zuigeling-, die na 31 Augustus 1941 ge
boren is, een bon voor één eenheid vaste
brandstoffen bij den plaatselijken distri-
butiedienst worden afgehaald. Tevens zal
die dienst dam een bewijs van voorrangs-
levering afgeven. Ieder handelaar is, in
dien hij over voorraad beschikt, ver
plicht, om. tegen inneming van den bon
en dit bewijs, bij voorrang te leveren,
ook al is de klant niet bij hem ingeschre
ven.
In mill.
Invoer
1.311
862
924
927
1.030
1.165
922
609
409
331
291
278
287
516
497
Wat den achteruitgang i
dag waarop
de oorlog uitbrak, bedroeg de beurs
waarde der Indische beleggingen
^2.589.000.000. Hoe groot de inkomsten
u‘t Nederlandsch-Indië zijn geweest, is
n*et in détails vast te stellen. Neemt
*hen aan, dat de opbrengst ongeveer
5 PCt. heeft bedragen, dan zou dit voor
Nederland bijna 130.000.000 beteeke-
hen. Vergelijkt men de waarde der
*nd. beleggingen met het totale volks-
verniogen, dan vormt het koloniale
deel daarvan ongeveer 18 pCt. Hier-
'ut mag echter niet worden geconclu
deerd, dat Nederland door het even
tueele verlies van Indië ongeveer 18
pct. van zijn economisch vermogen
Zou verliezen. Door het nauwe ver-
°and tusschen de Nederlandsche en de
Indische economie zou het eventueele
Merkelijke verlies aanzienlijk toe
nemen. Men mag wel aannemen, dat
®et zich verdubbelen zou.
zijn echter alle niet meer dan
ramingen
Zouden
*n°eten c
«■5? 8rove trekken aan wat de ge-
van een eventueel verlies van
economisch en financieel voor
J zou beteekenen.
--moet nog worden, dat de
aarde van het Indische bezit in de
Matste jaren vrij aanzienlijk achteruit
ge,oopen is. Hoe groot de veranderin-
*en zijn geweest, waaraan de opbreng-
Lp" hit Indië onderhevig waren, kan
uit de in- en uitvoercijfers.
“'hié is leverancier van grondstoffen
heeft geen uitgesproken kapitaal-
-t en geen geldmarkt. In de han-
Het Japansche hoofdkwartier maakt be
kend, dat een vijandelijk vliegkampschip
op 21 Februari vermoedelijk tot zinken
1 is gebracht bij een door verscheidene Ja-
pansche marinevliegtuigen ondernomen
aanval, die zich met hun bommenlast di
rect op het vliegkampschip stortten. Het
'.lieigkampschip voer met een sterk vloot-
eskader eenige honderden mijlen ten N O.
van Nieuw-Guinea. Het werd, naar in
het communiqué verder gezegd wordt,
zwaar beschadigd en vloog in brand. Ge
zien den omvang der schade, is het niet
uitgesloten, dat het schip verloren is ge
daan, hoewel van het zinken geen beves-
-Éen ander
vijandelijk oorlogsschip werd zwaar be-
Deze courant verschijnt dagelijks behalve op Zon en Feestdagen
BUREAUX WAGENSTRAAT 35 37
Telefoon 116300 (zeven lijnen) - Giro No. 12500
Bijkantoor; Schevenineen Keizerstr 319, rei t>S03iü; Filialen: Rijswij»
Kantoorhoekn. Leeuwenflaal, Oranjelaan 3, Tel 119461, Voorburg, Boekhan
del H. E. G. Ru'<s, Heerenstr. 124, Tel. 778038; N.V. Kantoorboekh. Th. a.
de Koning Goudshloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. 8. v. Seters jr., There-
siastr. 108a. Tel 772444; Boekh E. O Couvée, van Hovtemastr. 66. Tel. 721187
ning van Japansche deskundigen
schijnlijk hert Amerikaansche
„Yorktown”, dat 19.900 ton meet en een
Van 15 regels 1.75 Iedere regel meer tot 10 regels 45 ct.. daarna iedere regel
meer 50 ct. Reclames 95 ct. per regel. Bewijsnummers 5 ct. fr. p. post 10 et.
Incasso binnen de stad 5 cent, buiten de stad volgens posttariet. Bij
vooruitbetaling: Kleine Advertenties 95 ct; Dienstaanbiedingen 75 ct
Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct. meer
Het Japansche hoofdkwartier deelt niede, dat de luchtmacht van het Japansche
leger haar grondige actie tot vernietiging van de overgebleven luchtstrijakrachten
op Java voortzet en daarbij Woensdag bij een vernietigenden aanval on het vlieg
veld van Kalidjati in totaal 37 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten of op den
grond vernield heeft.
Een officieel bericht uit Batavia bevestigt, dat Japansche vliegtuigen Woensdag
behalve de vliegvelden in de nabijheid van Palembang ook een vliegveld op Wcs(-
Java hebben aangevallen en vele bommen lieten vallen.
Bij een aanval op de haven van Tandjoeng ontstond brand in 2 petroleumtanks.
Ook de haven van Soerabaja is opnieuw aangevallen. De Japanners hebben Sinka-
wang op West-Borneo bezet en men neemt aan, dat ook Banka in Japansche
handen is.
Toegegeven wordt, dat de Japansche troepen Benkoelen (Zuidwest-kust van
Sumatra) hebben bezet Men neemt aan, dat ook Tandjoeng in Japansche handen
is. (Waarschijnlijk wordt Tandjoeng Pandan op Biliton bedoeld. Red.)
Nog steeds heeft men te Batavia geen verdere berichten ontvangen
den toestand op Bali. Algemeen wordt echter aangenomen, dat de Japanners stevig
in het bezit zijn van het Zuidelijke deel van het eiland, terwijl op het Noordelijke
deel de Nederlandsch-lndische troepen naar men veronderstelt nog tegenstand
bieden.
Benkoelen
Nadat in het begin dezer week werd ge
meld, dat Lahat, ongeveer halverwege tus
schen Palembang en Benkoelen, was be
zet, komt thans het bericht, dat vrijwel de
geheele residentie Benkoelen in Japansche
handen is. Het bericht van de bezetting
van de hoofdplaats Benkoelen, aan zee
gelegen, werd nog niet ontvangen.
De residentie Benkoelen, op Sumatra's
Westkust, op het Zuidelijkste gedeelte er
van, heeft meermalen de aandacht ge
vraagd en niet alleen omdat het gebied
aan de spits staat van de edele metalen
goud en zilver leverende streken in
onzen archipel. Benkoelen werd herhaal
delijk door aardbevingen geteisterd; het
laatst in Juni 1933, toen ook in de hoofd
plaats en in Kota-Agoeng, in het uiterste
Zuiden, aan de baai, Westelijk van de
baai waaraan TeU-' Betong ligt, groote
schade werd aangericht.
De aanleg van den Zuid-Sumatra spoor
weg heeft de economische ontwikkeling
van het gewest zeer bevorderd. Het groot
ste gedeelte van het gewest wordt door
het Barisangebergte gevormd, dat hier be
staat uit twee dicht langs elkaar loopende
evenwijdige bergketens met verschillende
hooge toppen. Er werden tal van goede,
verharde wegen aangelegd, naar Kroë,
naar Manna, Moeara Doewa en over Kota
Agoeng naar Telok Betong.
Geheel Benkoelen heeft een oppervlakte
van 24.442 k.m.2 en een bevolking van on
geveer 300.000 zielen. De hoofdplaats Ben
koelen telt rond 20.000 zielen, waaronder
ongeveer 300 Europeanen. Het is een oud,
mooi aangelegd stadje met nog verschil
lende oude gebouwen uit den Engelschen
bezettingstijd. De Redjang Lebong- en Si-
mau goud en zilver mijnbedrijven
hebben uiteraard grooten invloed op de
economische ontwikkeling van Benkoelen
gehad.
Een Nederlander heeft op den
ochtend van 25 dezer in den Haag
twee Duitsche ambtenaren bij de
rechtmatige uitoefening van hun
functie handtasteiijk aangevallen
en door vuistslagen aanmerkelijk
gewond.
De dader moest zich nog denzelf
den dag voor het Duitsche ge
rechtshof verantwoorden, dat hem
wegens misdrijf volgens art. 1 der
verordening tot bescherming van
de orde (gewelddadig optreden
tegen Duitschers) ter dood ver
oordeelde.
Engelsche stemmen
Omtrent den toestand der Engelsche
koopvaardij schrijft de „Daily Telegraph”
o m., dat thans de straf volgt op het feit
dat men na den wereldoorlog van 1914
1918 de beteekenis van een sterke koop
vaardijvloot voor Engeland heeft ver
geten en het lot der Engelsche zeeliede
niet heeft verbeterd. Een sterke koop
vaardijvloot geeft steeds de basis der
veiligheid van Groot-Brittannië. In 1939
echter was Engeland in dit opzicht zwak
ker dan in 1914 den oorlog ingegaan
Engeland heeft steeds nog niet het groot
ste gevaar, dat het bedreigt door het ge
brek aan koopvaardijruimte. overwonnen
De „Evening Standard” schrijft omtre
de scheepsverliezen: „Dit is een slag, di
wij niet verliezen mogen, want zijn resul
taat kan doodelijk zijn. Thans wordt onze
zeemacht bedreigd als nooit te vorei
sedert de Nederlanders tegen ons zeil
den". De ..Evening News” schrijft„In
dit jaar naderen onze scheep> reserves
wanhopig dicht de uiterste grens Als dit
zoo verder gaat, moet het invloed uit
oefenen op onze economische situatie Wij
moeten onze buikriemen nauwer aanha
len. Geen schip mag verspild worden
der'r aanvoeren van onnoodige goe-
Met de vernietiging van het uit 13
schepen bestaande convooi is het se
dert het uitbreken van den oorlog tot
op heden officieel bekend gemaakte
verlies aan koopvaardljtonnage voor
Engeland en de Vereenigde Staten
(zonder de Italiaansche en Japansche
successen en zonder Sovjet-Rusland)
tot meer dan 15) millioen b.r.t ge
stegen, verneemt het O.N.B. Enge
land heeft daardoor tot nu toe meer
dan de helft van zijn bij het begin
van den oorlog aanwezige scheeps-
ruimte verloren. De nog overgeble
ven vrachtschepen moeten routes vol
gen langs den geheelen wereldbol.
De rede van den eersten lord der Brit
sche admiraliteit. Alexander, waarin deze
Engeland’s toenemende zwakte op zee
toegaf, alsmede de vernietiging van 7
vijandelijke schepen met een totalen in
houd van 52 000 ton door Duitsche duik-
noemt de Duitsche pers een
bewijs voor de steeds moeilijker
wordende positie van Engeland De „Völ-
Beobachter” herinnert eraan, dat
Britsche rijk in 1939 over 21.2 en de
V.S. over 9 3 millioen b.r.t beschikten en
Het Japansche hoofdkwartier maakt
bekend, dat tijdens een zeeslag ter
hoogte van het eiland Bali 2 Ame
rikaansche en 2 Nederlandsche torpedo
jagers door Japansche strijdkrachten tot
zinken zijn gebracht, terwijl 2 kruisers
en 1 torpedojager zwaar beschadigd
werden. Deze mededeeling van het hoofd
kwartier is een aanvulling op een offi
cieel bericht van 21 Februari, waarin
reeds over den slag bij Bali werd gemeld
Naar officieel te Tokio wordt 'medege
deeld, hebben Japansche legervliegtuigen
Woensdag in Birma het vliegveld Minga-
landon aangevallen en 34 vijandelijke
vliegtuigen vernietigdslechts 3 Japan
sche machines zijn niet op haar basis
teruggekeerd.
De in de wateren van Nieuw-Guinea
en Nederlandsch-Indië opereerende Ja
pansche marinevliegtuigen hebben tus
schen 18 en 25 Februari 99 vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten of op den be-
ganen grond vernield.
Het officieele bericht van de Australi
sche luchtmacht meldt, dat Japansche
vliegtuigen gisteren op groote hoogte ver
kenningsvluchten boven de omgeving van
Port Darwin hebben gemaakt.
Radio-Saigon heeft vanmorgen meege
deeld, dat de Japansche troepen de bui
tenwijken van Rangoon zijn binnenge
drongen. Verder deelde het radiostation
op grond van berichten uit Mandalay
mede, dat de verbinding met Rangoon
is verbroken.
De woordvoerder van de Nederlandsch-
lndische strijdkrachten heeft, volgens
een bericht uit Batavia, verklaard„Ne-
derlandsch-lndië heeft dringend verster
kingen van de Geallieerden noodig, want
de toestand is uiterst ernstig.” Hij wees
er op, dat Java thans van alle kanten is
ingesloten en de Nederlandsch-lndische
weermacht te zwak is om een Japanschen
aanval af te slaan.
Luitenant-gouverneur-generaal van Mook
heeft een radiorede gehouden, waarin hij
deed uitkomen, dat de Geallieerde
krachtsontplooiing nog lang kan uit
blijven.
en de hier genoemde cijfers
nog verschillende correcties
ondergaan. Zij geven echter
delsbalans wordt dus de economische
beteekenis van het land zuiver finan
cieel tot uitdrukking gebracht.
guldens
Uitvoer
2.267
1.813
1.598
1.656
1.589
1.487
1.191
798
573
493
527
461
558
965
672
den uit
voer betreft, kan nog worden vastge
steld, dat suiker in dit opzicht het
grootste verlies te boeken heeft.
In de jaren 1940 en ’41 werd het
aandeel van de Vereenigde Staten in
den handel van Ned.-Indië belangrijk
grooter. Een Europapress-telegram uit
Sjanghai van 23 dezer wees op het
laatste verslag van de Nederlandsche
Handelmaatschappij, dat een interes
sant overzicht geeft van het procen-
tueele aandeel van de Vereenigde Sta
ten in de totale waarde van den bui-
tenlandschen handel van Ned.-Indië in
de jaren 1939 en 1940 en in de eerste
acht maanden van 1941. Over het ge
heel genomen is bij alle Nederlandsch-
lndische uitvoerproducten, die voor de
Amerikaansche bewapeningsindustrie
van groot belang zijn, in genoemde ja
ren en de eerste acht maanden van
1941 een niet onbelangrijke stijging te
constateeren. Bijzonder opvallend is,
dat in het algemeen de uitvoercijfers
voor de eerste acht maanden van 1941
reeds belangrijk hooger zijn dan die
gedurende het geheele jaar 1940.
Het aandeel van de Vereenigde Sta
ten in den totalen rubberexport van
Nederlandsch-Indië bedroeg, voor wat
agrsle betreft, in 1939 45.3 pCt., in
tf0.2 pCt. en in de eerste acht
maanden van 1941 63 pCt.; voor tin en
tinertsen waren deze cijfers resp. 17,1,
31.7 en 45,5 pCt. Het aandeel in den
thee-uitvoer steeg van 1939 tot
van 18.5 tot 19.6 pCt. en steeg in 1941
met een sprong tot 27.2 pCt. Van 1939
tot 1940 steeg het aandeel in den koffie-
uitvoer van 7.7 tot 25.6 pCt., doch daal
de daarna tot 18.5 in verband met den
grooteren koffie-invoer van de Vereen.
Staten uit Zuid-Amerika. In 1939 im
porteerde de U.S.A, uit Nederlandsch-
Indië nog geen kinine, in 1940 bedroeg
het Amerikaansche aandeel in het ge
wicht van den Nederl.-Indischen ki-
nine-export 17.8 en in de eerste acht
maanden van 1941 30.7 pCt.
Uit deze enkele cijfers ziet men,
hoe de handel van Ned.-Indië vóór den
noodlottigen 6n December, den Euro-
peeschen oorlog ten spijt, van de ge
wijzigde omstandigheden kon profitee-
ren. De oorlog met Japan heeft door
deze gunstige positie een streep ge
haald. Het is het eerste tastbare en
omvangrijke gevolg van de betreu-
renswaardige politiek, welke ten aan
zien van Indië werd gevoerd op een
oogenblik, dat voor dit land nog veel
te redden viel.
v.m., op 4.38 n.m. V o I
nacht van 3 op 4 Maart.
Nachtdienst DOKTERS: Tusschon
10 u. n.m. en 7 u. v.m. No. 113058
Ziekenfondsleden de Volharding
no. 116364; zg. Stadspatiënten no. 49
Volgens den Londenschen radiodienst
heeft minister Eden in het Lagerhuis
medegedeeld, dat de Britsche consul-
generaal te Batavia reeds sinds Decem
ber van het vorige jaar doende was, de
vrouwen en kinderen voorzoover die
niet bij de verdediging werden ingescha
keld naar Australië te evacueeren.
Het aantal Britsche vrouwen en kin
deren in de Ned.-Indische hoofdstad met
inbegrip van de Pamanoekan- en Tjiasem-
landen bedraagt hoogstens eenige hon
derden. Het aantal van alle Europeesche
en met deze gelijkgestelde vrouwen en
kinderen in Batavia mag men zeker op
35.000 schatten.
i
