Java geland
Japanners op drie plaatsen
m
bedreigd
Soerabaja met
Batavia
en
ng
omsm
Bandoeng, bezet
den Nederlandschen
Dag
van
Omroep
Hevige zeegevechten bij Java
Soebang, 60 K.M. van
1942.
No. 18120.
Troepen
Hilversum heeft bouwplannen
vijftig transportschepen
overgebracht
f-
Maandag 2 Maart.
m
VERDUISTEREN
v. 7.20 uur nam. tot 8.23 uur v.m.
Maan: 2 Mrt. onder 8.09 v.m., J
op 6.55 n.m. (Hedennacht Volle i
maan). 3 Mrt. onder 8.35 v.m„ op S
8.09 n.m,
een
en
zinken gebracht
HET INDISCHE OORLOGS-
TOONEEL
Japansche luchtmacht
zeer actief
Twee Nederlandsch-Indische kruisers
torpedojager tot
BATAVIA BEDREIGD
voor
Nieuwe gilden ingesteld
Toenemend aantal luisteraars
Japansche oproep
Beperking snelheid
motorrijtuigen
Voor ’s-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode”
«Koloniaal Bijblad" en „Letterkundig Bijblad” ƒ3.15. Franco per post met Mode
blad f 4.20, zonder Modeblad f 3.95. Buitenland f 9.45. Landen waarop het
verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is f 7.35 p. kw. Bij postkantoren
tegen de geldende goedgek. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct, fr. p. post 10 et
Beurzen gesloten
r
t
r.
Het aantal luixteraart bedraagt
1.437.000. Stijging van 1 Septem
ber 1941 tot 31 Januari 1942
50.000, verdeeld over dixtributie-
centrales 35.000, toestellen 15.000
Hevige gevechten op Celebes,
Sumatra en Timor
Kimmel en Short voor den krijgsraad
Van 15 regels 1.75. Iedere regel meer tot 10 regels 45 ct, daarna iedere regel
meer 50 ct. Reclames 95 ct per regel. Bewijsnummers 5 ct fr. p. post 10 ct
Incasso binnen de stad 5 cent buiten de stad volgens posttarief. Bij
vooruitbetaling: Kleine Advertenties 95 ct; Dienstaanbiedingen 75 ct
Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct meer.
Rembang
Verklaring van dr. van Mook
De aanval op Java, a—tation te Tandjong Priok, de haven van Batavia.
(Stapf)
Deze courant verschijnf dagelijks, behalve op Zon en Feestdagen
BUREAUX WAGENSTRAAT 35- 37
Telefoon 116300 (zeven lijnen) - Giro No. 12500
Ter voorbereiding van distributie
De Britsche nieuwsdienst meldt uit Bandoeng, dat de Japanners in den vorigen
licht op 3 plaatsen aan de Noordkust van het eiland Java zijn geland. Het eerste
punt, waar de Japanners aan land zijn gegaan, ligt in de residentie Bantam ten
Westen van Batavia, het tweede in de buurt van Indramajoe, ongeveer 200 K.M.
ten Oosten van Batavia, en het derde is de stad Rembang, halverwege tusschen
Soerabaja en Semarang. Naar Reuter in een extrabericht uit Bandoeng bekend
naakt, zijn de Japanners erin geslaagd ongeveer 50 transportschepen naar Java
over te brengen. De ramingen van de
duizenden manschappen en 4 divisies.
Tuchthuisstraf voor luisteren Verkoop
naar een verboden zender
van fietsen verboden
Indramajoe
waï^ PUnt tan Java’s No<«-<ikust,
ben P; nTer? hoepen aan land heb-
le m ls lndrarr|ajoe, ongeveer 200
Bantam
Australië rekent op Japanachen
aanval
Java
Nog geen duidelijk beeld
De bezetting van Soebang
De verliezen aan soldaten
en materiaal
COURANT
HAAGSCHE
PRIJS DER ADVERTENT1ËN:
PRIJS DEZER COURANT
550310;
tucht-
gelande troepen loopen tusschen eenige
ge
Naar de Engelsche berichtendienst meldt
zijn de beurzen van Batavia en Soerabaja
tot nadere aankondiging gesloten.
de
den
was
een
ont-
afge-
t
t
t
t
t
4
t
i
t
t
4
Het Ned.-Indische legerbericht meldt,
dat hevige gevechten woeden in Midden-
Celebes, Midden-Sumatra en op Timor.
Plaatsnamen worden in het communiqué
niet genoemd.
Naar Reuter uit Washington meldt, heeft
het Amerikaansche ministerie van Marine
medegedeeld, dat de vroegere commandant
van de Amerikaansche vloot in de wateren
van Hawaii, admiraal Kimmel, en de vroe.
gere commandant van het leger op Hawaii,
generaal Short, voör een krijgsraad terecht
zullen staan.
Wat reeds wekenlang werd verwacht
en, in het moederland, gevreesd, is
thans werkelijkheid geworden: Japan
sche troepen zijn op Java geland en
Indische eenheden zijn, zoowel te land
als ter zee, in de nabijheid van
Bawean, van welk eiland wij reeds eer
der een beschrijving gaven in hevi-
gen strijd gewikkeld. Over ons mooie
Indië, over het velen zoo dierbare, rijke
en mooie Java voltrekt zich een onver
biddelijk noodlot.
Volgens de eerste berichten had de
landing op Java’s Noordkust op drie
verschillende punten plaats; de landing
in West-Java beoogt kennelijk Batavia
en Bandoeng direct in een militair
hachelijke positie te brengen, de landing
bij Rembang heeft blijkbaar ten doel
zich zoo spoedig mogelijk in het bezit
te kunnen stellen van de olie-emplace-
menten van Tjepoe en tegelijk de
marinebasis Soerabaja van de landzijde
te omvatten.
Vliegtuigen van het Japansche leger
hebben bij een aanval op vijandelijke zee-
strijdkrachten in Straat Soenda een oor
logsschip van 3000 ton in brand geschoten
en 2 kruisers alsmede een torpedojager
gebombardeerd en zwaar beschadigd.
Het Japansche hoofdkwartier deelt mede,
dat de zeeslag bij Soerabaja werd geleverd
Het derde punt, waar Japansche troe
pen zijn geland, ligt 30 k.m. Oostelijk van
Rembang, dat is, tusschen Rembang en
Toeban, ongeveer bij Lasem, van waar
wegen leiden naar Blora en het bekende
oliecentrum Tjepoe. Van Rembang, ko
mende van Semarang, loopt ook de spoor-
Tijdens een persgesprek met een Ameri-
kaanschen journalist, verschenen in de
„Daily Mail”, heeft de luitenant-gouver-
neur-generaal van Ned.-Indië, dr. van
Mook, verklaard, dat alle oorlogsleveran-
ties, welke in de Vereenige Staten waren
besteld en thans vruchteloos op Java wor
den verwacht, vooruit waren betaald.
Deze vertraging, aldus dr. van Mook, is
een misdaad, welke de Vereenigde Staten
hebben gepleegd jegens Ned.-Indië, dat
thans zoo gevaarlijk wordt bedreigd door
de Japansche strijdkrachten. Als Java in
handen van de Japanners valt, kunnen
dezen er een onneembare vesting van
maken.
Hier ligt de groote cultuurpolitieke
taak van onze eeuw de cultureele goe
deren niet gevangen te houden binnen den
beperkten kring der bevoorrechten, maar
hen te verspreiden, opdat ieder tot zich
kan nemen naar zijn aard, wat hem ligt
en aardt. De sociaal-democratie schiep
zijn „Kunst aan het volk” en in onza
dagen begon Vreugde en Arbeid met zijn
grootsche taak „Ook den arbeider te ge
ven, wat zijn leven verhoogt en hem aan
den alledaagschen sleur ontvoert,” Zoo
trachten musea en tentoonstellingen tot
de breede massa door te dringen om ons
volk in heel zijn breedte bewust te ma
ken van zijn wezen, zijn cultuur. En wan
neer nu ook in het departement van
Volksvoorlichting en Kunsten een bureau
Kunst aan het Volk doende is, verbindin
gen tusschen de beide vervreemde groot
heden., cultuur en volk, te leggen, dan
gaat dat in dezelfde richting. Hoe zou
den wij een cultuurvolk kunnen heeten,
als wij niet eindelijk eens ernst gingen
maken met ons nationaal-socialistisch be
ginsel, dat ieder volksgenoot recht heeft
op een volkswaardig bestaan Dit alles
heeft de Nederlandsche Omroep in den
korten en aan experimenten zoo rijken
tijd van een jaar begrepen en daarvoor
moet ons volk dankbaar zijn.
Een steeds grooter deel van ons volk
krijgt door den Omroep deel aan cultuur.
En van hun kant komen de scheppers der
cultuur ons volk ook nader. Zij verdie
nen niet miskend en vergeten te worden,
want zij geven hun uiterste werkkracht
en de kus der Muzen is voor hen niet
genoeg. Zooals zij weer tot het volk moe
ten komen, evenzoo het volk tot hen,
luisterend en zich vertrouwd makend
met hun werk. De cultuur wordt er niet
minder van, als zij door meerderen wordt
beluisterd. Dit is een snobbistenmeening
van het kapitalistische tijdvak. De cul
tuur wordt er rijker en sterker vanzoo
zien wij, menschen van de twintigste
eeuw, het. Daarom wenschen wij den Ne
derlandschen Omroep geluk met wat hij
bereikte
Omtrent den zeeslag bij Java wordt door
het Japansche hoofdkwartier bekend ge
maakt, dat tijdens een treffen, dat bij Soe
rabaja plaats vond, 3 vijandelijke kruisers
en 6 torpedojagers tot zinken zijn ge
bracht. Vier kruisers werden zwaar be
schadigd, In den op hetzelfde tijdstip ge-
veerden zeeslag bij Batavia werden een
zware Amerikaansche kruiser en ook een
Australische kruiser tot zinken gebracht.
Een Japansche torpedojager werd licht be
schadigd, doch niet buiten gevecht gesteld.
In een communiqué van de Nederlandsch-
Indische marine wordt toegegeven, dat een
Nederlandsch-Indische torpedojager en 2
Nederlandsch-Indische kruisers door de
Japanners tot zinken zijn gebracht. De
kruisers zijn waarschijnlijk door torpedo-
treffers gezonken.
Bijkantoor: Schevenlngen Keizerstr. 319, Tel. 550310; Filialen: Rljswija
Kantoorboekh. Leeuwendnal, Oranjelaan 3, Tel 119461, Voorburg, Boekhan
del H. E. G. Ruys, Heerenstr. 124, Tel. 778038; N.V. Kantoorboekh. Th. j.
de Konlng, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Beters Jr., There-
slastr. 108a, Tel 172444; Boekh. E. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721117
weg vla Blora en Tjepoe naar Soerabaja
Rembang is een. plaatsje van rond 16.000
zielen, met 300 Europeanen, ongeveer
even groot als het nabije Lasem.
Het strand bij Rembang is droog en
zandig; tengevolge hiervan is de ligging
van Rembang, vergeleken met andere
plaatsen aan Java’s Noordkust, gezond te
noemen. Het residentiehuis ligt op nau
welijks 50 meter van het strand; de
Europeesche wijk ligt in het Oostelijke
deel van het stadje. Zoowel Tjepoe als
Soerabaja zijn van dit punt uit door gun
stig terrein gemakkelijk bereikbaar,
zoodat verwacht kan worden, dat van
Rembang uit, als derde landingspunt, de
Japansche strijdkrachten aanvankelijk de
snelste vorderingen zullen maken.
Ter voorbereiding van de distributie
van rijwielen is het koopen, verkoopen
en afleveren van alle soorten tourrljwie-
len, sport- en racerljwielen. Invalide-
wagens, transportrijwielen, carriers, on
derstellen van carriers, alsmede van
frames voor genoemde soorten rijwielen,
invalidewagens en carriers van heden af
tot en met 15 Maart a.s. verboden.
ig.
rft tot taak een zoo groot mogelijk deel
Nederlandsche
Door dit besluit worden
gilde van beeldende kunsten, het muziek
gilde, het letterengilde en het filmgilde.
□e woordvoerder van de Japan
sche marine heeft tot alle koopvaar
ders, die in de Javazee dienst doen,
den eisch gericht, zich aan de Japan
sche strijdkrachten over te geven.
Anders moeten zij de gevolgen der
oorlogsmaatregelen dragen. Elke po
ging om te ontkomen ctaat gelijk met
zelfmoord.
M^utenOosten van Batavia, bij den zgn
Hoek van Indramajoe. Ook hier g£
kust laag; het vlakke land van Cheribon
wordt echter spoedig het Zuiden d^?
terlkein gevol8d; de weg
naar Bandoeng door het gebergte is lane
wege^o^ Van Ind£arnaj°e loopen goede
O a, naar Cheribon, Pamenoekan
naarahe^gka S?’ ‘n ide richting Bandoeng,’
naar het mooi gelegen Soemedang. In
dramajoe zelf is een plaats van 24 000
zielen, met een 250 a 300 Europeanen.
Voor muziek, beeldende kunsten, letteren
en film
In de „Ned. Staatscourant” van heden
is opgenomen een besluit van den secre-
taris-generaal van het departement van
Volksvoorlichting en Kunsten, betreffen
de de instelling van de verdere gilden
van de Nederlandsche Kultuurkamer.
ingesteld het
in den nacht van Vrijdag op Zaterdag. Het
treffen bij Batavia vond gisterochtend
plaats.
Het resultaat van deze beide zeeslagen
is, dat de in de Nederlandsch-Indische wa
teren opereerende Japansche vlooteenhe-
den practisch de hoofdgroep van de ge
combineerde vijandelijke vloot hebben ver
nietigd en thans bezig zijn deze wateren
van vijandelijke strijdkrachten te zuive
ren.
De commandanten van de Nederlandsch-
Indische oorlogsschepen hadden, naar
Londen meldt, het bevel „tot hun ver
nietiging” te strijden.
De door de Japansche strijdkrachten
tot nu tpe geleden verliezen bestaan uit
een transportschip, dat gezonken is, en 3
andere transportschepen, die aan den
grond zijn geloopen, wordt van officieele
Japansche zijde bekend gemaakt. Men-
schenlevens vielen hierbij niet te be
treuren
De Japanners zijn volgens de berich
ten van heden in Bantam geland. Bantam
is de Westelijkste residentie van Java met
een oppervlakte van 7865 k.m.2 en een
bevolking van anderhalf millioen zielen,
waaronder 8 a 900 Europeanen. Bantam
was in den tijd der Compagnie het veel
gezochte en beroemde land van de
peper. De geschiedenis van het Bantam-
sche rijk is zeer bewogen geweest; na den
opstand van 1888 verbeterde zich de po
litieke toestand geleidelijk.
Men moet uit de berichten opmaken,
dat de landing heeft plaats gehad bij
Bantam, de vroegere hoofdplaats van het
Bantamsche Rijk. Eens was Bantam de
grootste handelshaven in de omgeving
van Straat Soenda, thans is het een on
beduidend plaatsje, gelegen aan de uit
watering der Bantam-rivier in de Ban-
tambaai.
Verschillende oude gebouwen en oude
forten zijn nog uit zijn historische jaren
aanwezig, o.a. het fort Speelwijk en het fort
Diamant Aan de Westzijde van het rui
me plein vóór den ouden kraton bevindt
zich de beroemde moskee.
De Baai van Bantam is een 14 km
^r®ede.’ ,inlo?pende Baai met ma
tige diepte. Het oude stadje Bantam en
het nieuw gebouwde Karang Antoe lig
gen aan de baai. De kust in het Weste-
len d?r ,baai is Bergachtig, overi
gens is de kust laag. In dit gedeelte moet
de landing hebben plaats gehad.
S.P.T meldt: De Australische oorlogs
raad heeft in samenwerking met vertegen
woordigers van Nieuw-Zeeland strategische
verdedigingsplannen uitgewerkt. De be
raadslagingen gingen van de stelling uit,
dat een Japansche aanval tegen het
Australische vasteland na de verovering
van Ned.-Indië te verwachten is en dat de
Japansche legerleiding er zich van bewust
is, dat Australië de uitgangsbasis vormt
vgn een geallieerd tegenoffensief in de
Stille Zuidzee.
Tusschen den Australischen oorlogsraad
en vertegenwoordigers der Overige ge
allieerden is een overeenkomst getroffen
inzake de toekomstige Geallieerde strategie
in de Stille Zuidzee. Besproken werden
o.a. een eventueele invasie der Japanners
in Australië en toekomstige operaties te
gen Japansche steunpunten op Nieuw-
Guinea. Amboina en Timor.
Het Verordeningenblad bevat een be
sluit van den secr.-gen. van Waterstaat,
betreffende wijziging en aanvulling van
het Motor- en Rijwielreglement. Hierin
wordt bepaald, dat met een motorrijtuig
of aanhangwagen, voorzien hetzij van
luchtbanden van de maat 7.50x20 of
grooter, hetzij van luchtbanden van
overeenkomstig draagvermogen (hier
onder vallen banden van de maat 32x6$),
niet mag worden gereden met een hoo-
gere snelheid dan van 40 k.m. per uur.
Dit besluit treedt heden in werking.
Zoover de heugenis der historie reikt,
was Java het hoofdeiland van den Ar
chipel. Hier kwam het Maleische ras tot
zijn hoogste beschaving, hier lagen de
centra van den groothandel, van hieruit
ook werd eeuwen lang een centraal poli
tiek gezag uitgeoefend, in den Hindoe-
tijd en in dien der Compagnie, over ver
spreide deelen van den Archipel, thans
over het geheel.
Dit alles is te meer opmerkelijk, waar
Java slechts het zestiend» deel van de
oppervlakte van Nederlandsch-Indië be
slaat. Java is ongeyeer 125.500 k.m.2
groot; het heeft een bevolking van rond
45 millioen zielen met een dichtheid van
317 menschen per k.m.2. Ook Java’s lig
ging was een gunstige factor voor zijn
overwicht in den Archipel; het kan van
zijn ligging tusschen West en Oost ge
bruik maken den handel tot zich te
trekken en eeuwen lang zijn kolonisten
naar alle zijden uitzenden.
De oppervlakte van Java’s bergland
bedraagt ongeveer drie-vijfde van die van
het geheele eiland; na de Japansche lan
dingen in het vlakke gebied van de
Noordkust zal de strijd dus voornamelijk
in bergachtig terrein moeten worden ge
voerd. Het wegennet op Java is omvang
rijk en verkeert, zoowel in de vlakten als
in het bergterrein, in uitnemenden toe
stand. Over het geheele eiland is auto
verkeer in alle richtingen mogelijk, ter
wijl ook de railverbindingen in de be
langrijkste centra talrijk zijn.
Behalve gedurende de jaren van 1811
tot medio 1814, toen Java door de En-
gelschen was bezet, heeft de Nederland
sche vlag door de eeuwen op het eiland ge
wapperd. Na den Java-oorlog hebben
geen groote rustverstoringen meer op het
eiland plaats gehad, al moesten nu en
dan plaatselijke acties worden onder
drukt. Zoo kon Java zich ontwikkelen tot
een welvarend eiland; de bevolking be
reikte een hoog peil van beschaving,
landbouw en later ook de industrie wer
den bronnen van toenemenden bloei.
De groote steden zijn geheel gemoderni
seerd; de kleinste plaatsen in het binnen
land zijn per auto bereikbaar. Wat de
bevolkingsgroepen betreft, zij nog ge
releveerd, dat Java (en Madoera) rond
43 millioen inlanders telt, 200.000 Euro
peanen en 800.000 Chineezen. Bovendien
vestigde zich een groot aantal vreemde
Oosterlingen op het eiland.
Het jaaroverzicht
De heer Herweijer ving zijn rede aan
met de vraag: Waarom een „Dag van den
yTPr°eP En hij antwoordde daarop: om
dat het goed is, dat éénmaal per jaar de
aandacht van het geheele volk wordt ge
vestigd op deze grootsche nationale instel
ling, die met ongelooflijke snelheid haar
£r±^°rgan£ste?’ de pers en de «hn
terzijde is gestreefd. Het is noodig jaar-
^ijden aan den omroep,
omdat de invloed van de radio oo het
Ve?de" h^bPikeVeid voortdurend toeneemt,
gesteld hom aidvS spr” dezen da« in
gesteld om jaarlijks verantwoording m
kunnen afleggen. Want de omroep is ieen
hMr^>il°reniv.1^ omroep staat midden in
volk heef+V2UtS?\en1- Het Nederlandscne
volk heeft er derhalve recht op jaarlijks
waïe^eH h°e het met den omxoip s aat
wat er gedaan is en welke plannen er
zijn voor de toekomst. Pannen er
Tot zijn groote voldoening kon spreker
mededeelen, dat het aantal opvanginrich
tingen ondanks de moeilijke materiaalpo-
sitie, op 31 Januari j.l. grooter was dan
ooit tevoren, terwijl zelfs het vooroorlog-
sche cijfer is overtroffen.
'fZte verder Ze biad.
De Nederlander J. Gr. heeft in zijn
woning herhaaldelijk naar een verboden
zender geluisterd. Bovendien heeft hij
zich schuldig gemaakt aan het versprei
den van vijandelijke radioberichten, door
dat hij eenige andere personen in de
gelegenheid stelde, vijandelijke radio-
zendingen mede te hooren. Hij is door
het Duitsche Landgerecht veroordeeld tot
U jaar tuchthuis.
Een andere beklaagde, die zich aan het
zelfde strafbare feit heeft schuldig ge
maakt en bovendien zich nog schuldig
heeft gemaakt aan voor Duitschland
vijandige uitlatingen, is door het Duitsche
Landgerecht veroordeeld tot een
huisstraf van 2J jaar.
Nachtdienst DOKTERS: Tusschen I
10 u. n.m. en 7 u. v.m. No. 113058 J
Ziekenfondsleden de Volharding
no. 116364; zg. Stadspatiënten no. 49
Het Nederlandsch-Indische legerbericht
meldt omtrent de landing van de Japan
ners op Java het volgendeZaterdag
avond zijn vijandelijke afdeelingen bij
Bantam (residentie Bantam) en kort
daarop andere Japansche afdeelingen in
de Baai van Indramajoe aan land ge-
I gaan. Laat in den nacht volgde een
nieuwe landing van een sterk Japansch
expeditiecorps op ongeveer 30 k.m. ten
Oosten van Rembang. In verband met de
landing bij Bantam is tijdens een treffen
tusschen Japansche en Nederlandsch-In-
dische zeestrijdkrachten een Neder-
landsch-Indisch oorlogsschip tot zinken
gebracht. Aan de afweermaatregelen, die
in de streken van de andere landingsge
bieden zijn genomen, heeft in het bij
zonder de luchtmacht deelgenomen. Be
richten over de aan den gang zijnde ge
vechten zijn nog niet ontvangen.
Daar door de landing in de buurt van
Tjepoe, in de nabijheid van Rembang,
de groote petroleumvelden van Tjepoe
gevaar liepen, zijn deze nog in den nacht
van Zaterdag op Zondag vernield.
Volgens den Engelschen berichtendienst
schijnen de landingstroepen der Japan
ners voor operaties te land en ter zee
voortreffelijk te zijn opgeleid. Zij werden
in de lucht door vliegtuigen van het
vasteland en klaarblijkelijk ook door
vliegtuigen van een vliegkampschip uit
stekend beschermd. De Japansche leger
vliegtuigen. welke tijdens deze landingen
in den strijd waren geworpen, waren af
komstig van de bezette vliegvelden op
Sumatra Bali en Borneo. De toestand
aan de kust van Java is nog te ver
ward. dan dat men een juist overzicht
van den toestand kan hebben.
De Engelsche berichtendienst is van
meening. dat de Japanners van plan zijn
Batavia te omsingelen. Hetzelfde geldt
van Soerabaja. 35 Mijl van de kust bij
Rtmbang loopt een hoofdverkeersweg en
een spoorlijn direct naar Soerabaja.
Waarschijnlijk zijn de Japanners voorne
mens met het oog op hun derde landing
in de Baai van Indramajoe Java in
tweeën te verdeelen.
Exchange Telegraph meldt uit Batavia:
De bedreiging van Batavia neemt van
uur tot uur toe. De Japanners bevin
den zich op 110 k.m. ten Oosten van
de stad en een tweede kolonne heeft
Krawang bereikt, dat 80 k.m. van de
hoofdstad ligt verwijderd.
Officieel wordt uit Bandoeng bekend
lemaakt. dat Soebang, op 60 k.m. ten
Noordoosten van Bandoeng, in handen
Van de Japanners is. De plaats is bezet
door de bij Indramajoe gelande Japan
ners.
Het Japansche hoofdkwartier maakt
takend. dat aan het Ned.-Indische front
tusschen 9 en 25 Februari 610 tanks3
«nonnen en 50 spoorwegwagens weraen
buitgemaakt. Het “nta'
fangenen bedraagt daar 400. p ngen
*erden ruim 1500 Australiërs gevang i
Benomen, op Ambon werden 230°
«enen gemaakt. In het ^ob'eHandelijke
Javazee werden in totaal 218 v*Jap be.
vl>egtuigen neergeschoten of P
«anen grond vernield. ÖP d „en'en
«rchipel werden 69? gevangenen
Een groot aantal N^^'^berichten
Jntsche soldaten is v^qen‘s den op
de Japansche pers Sumatra
J'arsch naar de ZuidpUQritsChe soldaten
Bevangen genomen, De Br het ejjand
*’ren eerst kort Kleden P t zijn
aangekomen, na uit Singapore
tUltkomen.
Wat is sedert de concentratie van den
Radio-Omroep tot stand gebracht Wat
werd er verricht Wat zal er komen
Dagelijks trillen de Hilversumsche aether-
klanken door de huiskamer. Ze worden
aanvaard, zooals ze zijn. En toch zal de
luisteraar er wel eens even bij stil blij
ven staan. De directeur-generaal van den
Nederlandschen Omroep. dr. ing. W. A-
Herweijer, beseft dit volkomen en heeft
daarom den Dag van den Nederlandschen
Omroep ingesteld, een dag waarop hij
verantwoording zal afleggen over hetgeen
is verricht.
De luisteraars hebben dezen dag giste
ren voor, aan en door de radio beleefd
met een bijzonder en gevarieerd pro
gramma.
In de Studio A. te Hilversum
aan den ’s Gravenlandscheweg, wel
ke met fraaie bloemen was versierd,
werd voor genoodigden een feestelijke
bijeenkomst gehouden, waar in een muzi
kale en filmische omlijsting de Hilver
sumsche toekomstplannen werden
vouwd en een terugblik op het
loopen radiojaar werd geworpen.
Een groot aantal genoodigden, onder
wie verscheidene Duitsche autoriteiten
en functionnarissen uit de N. S. B., was
hierbij aanwezig.
Rede prol. dr. Goedewaagen
Na het openingswoord van dr. ing. Her
weijer. hield de secretaris-generaal van
het departement van Volksvoorlichting
en Kunsten, prof, dr Goedewaaigen, een
korte rede, waarin hij o.m. zeide
Deze zeide: „Het zal altijd waar blij
ven, dat men een volk afmeet naar de
bijdrage, die het voor de cultuur heeft
geleverd. Staatsvormen verdwijnen, eco
nomische stelsejs maken zich overbodig,
de technische perfeotionneering van het
maatschappelijk apparaat is slechts een
middel, maar de maatstaf en het onver
gankelijke aan een volk is zijn cultuur-
Aan de cultuur herkent men het wezen
van een volk, zijn hoogste aspiraties en
zijn diepste verlangens. Zij blijft leven
ais al het andere tot asch is verwaaid.
Dit zou niet mogelijk zijn als de cultuur
niet geworteld stond in den bodem der
volksgemeenschap, als niet ook de meest
eenzame schepper, wetens of onwetens
kinderen van hun volk waren, evengoed
als de eenvoudige handwerksman, de in-
dustrie-arbeiders en de boer. Cultuur is
een uitdrukking van heel het volk, dit is
van allen en daarom is zij ook voor allen
bestemd. Zooals het volk haar draagt en
baart, zoo heeft heel het volk ook recht
op haar zegen en kracht.
Ik weet wel, er is verschil tusschen
hoog en laag, tusschen den simpelen en
den verfijnden smaak en geen nationaal-
socialist zal ooit beweren, dat zin voor en
ervaring van de hooge goederen der cul
tuur bij alle volksgenooten gelijk zijn.
Maar het onderscheid tusschen grof en
verfijnd, tusschen hoog en laag, tusschen
oppervlakkige en diepere cultuurbele
ving, is niet star. Integendeel, elk volk
heef'
der volksgenooten tot cultureel bewust
zijn op te voeden en voor te lichten.
HAOOCM
SOCkAl
MHMCWAlMi
WITMWW jf
1an«0<h«
ITAN 4>
BATAVIA
x.^-L^R1*****^ Wil.