Java geland Japanners op drie plaatsen m bedreigd Soerabaja met Batavia en ng omsm Bandoeng, bezet den Nederlandschen Dag van Omroep Hevige zeegevechten bij Java Soebang, 60 K.M. van 1942. No. 18120. Troepen Hilversum heeft bouwplannen vijftig transportschepen overgebracht f- Maandag 2 Maart. m VERDUISTEREN v. 7.20 uur nam. tot 8.23 uur v.m. Maan: 2 Mrt. onder 8.09 v.m., J op 6.55 n.m. (Hedennacht Volle i maan). 3 Mrt. onder 8.35 v.m„ op S 8.09 n.m, een en zinken gebracht HET INDISCHE OORLOGS- TOONEEL Japansche luchtmacht zeer actief Twee Nederlandsch-Indische kruisers torpedojager tot BATAVIA BEDREIGD voor Nieuwe gilden ingesteld Toenemend aantal luisteraars Japansche oproep Beperking snelheid motorrijtuigen Voor ’s-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode” «Koloniaal Bijblad" en „Letterkundig Bijblad” ƒ3.15. Franco per post met Mode blad f 4.20, zonder Modeblad f 3.95. Buitenland f 9.45. Landen waarop het verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is f 7.35 p. kw. Bij postkantoren tegen de geldende goedgek. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct, fr. p. post 10 et Beurzen gesloten r t r. Het aantal luixteraart bedraagt 1.437.000. Stijging van 1 Septem ber 1941 tot 31 Januari 1942 50.000, verdeeld over dixtributie- centrales 35.000, toestellen 15.000 Hevige gevechten op Celebes, Sumatra en Timor Kimmel en Short voor den krijgsraad Van 15 regels 1.75. Iedere regel meer tot 10 regels 45 ct, daarna iedere regel meer 50 ct. Reclames 95 ct per regel. Bewijsnummers 5 ct fr. p. post 10 ct Incasso binnen de stad 5 cent buiten de stad volgens posttarief. Bij vooruitbetaling: Kleine Advertenties 95 ct; Dienstaanbiedingen 75 ct Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct meer. Rembang Verklaring van dr. van Mook De aanval op Java, a—tation te Tandjong Priok, de haven van Batavia. (Stapf) Deze courant verschijnf dagelijks, behalve op Zon en Feestdagen BUREAUX WAGENSTRAAT 35- 37 Telefoon 116300 (zeven lijnen) - Giro No. 12500 Ter voorbereiding van distributie De Britsche nieuwsdienst meldt uit Bandoeng, dat de Japanners in den vorigen licht op 3 plaatsen aan de Noordkust van het eiland Java zijn geland. Het eerste punt, waar de Japanners aan land zijn gegaan, ligt in de residentie Bantam ten Westen van Batavia, het tweede in de buurt van Indramajoe, ongeveer 200 K.M. ten Oosten van Batavia, en het derde is de stad Rembang, halverwege tusschen Soerabaja en Semarang. Naar Reuter in een extrabericht uit Bandoeng bekend naakt, zijn de Japanners erin geslaagd ongeveer 50 transportschepen naar Java over te brengen. De ramingen van de duizenden manschappen en 4 divisies. Tuchthuisstraf voor luisteren Verkoop naar een verboden zender van fietsen verboden Indramajoe waï^ PUnt tan Java’s No<«-<ikust, ben P; nTer? hoepen aan land heb- le m ls lndrarr|ajoe, ongeveer 200 Bantam Australië rekent op Japanachen aanval Java Nog geen duidelijk beeld De bezetting van Soebang De verliezen aan soldaten en materiaal COURANT HAAGSCHE PRIJS DER ADVERTENT1ËN: PRIJS DEZER COURANT 550310; tucht- gelande troepen loopen tusschen eenige ge Naar de Engelsche berichtendienst meldt zijn de beurzen van Batavia en Soerabaja tot nadere aankondiging gesloten. de den was een ont- afge- t t t t t 4 t i t t 4 Het Ned.-Indische legerbericht meldt, dat hevige gevechten woeden in Midden- Celebes, Midden-Sumatra en op Timor. Plaatsnamen worden in het communiqué niet genoemd. Naar Reuter uit Washington meldt, heeft het Amerikaansche ministerie van Marine medegedeeld, dat de vroegere commandant van de Amerikaansche vloot in de wateren van Hawaii, admiraal Kimmel, en de vroe. gere commandant van het leger op Hawaii, generaal Short, voör een krijgsraad terecht zullen staan. Wat reeds wekenlang werd verwacht en, in het moederland, gevreesd, is thans werkelijkheid geworden: Japan sche troepen zijn op Java geland en Indische eenheden zijn, zoowel te land als ter zee, in de nabijheid van Bawean, van welk eiland wij reeds eer der een beschrijving gaven in hevi- gen strijd gewikkeld. Over ons mooie Indië, over het velen zoo dierbare, rijke en mooie Java voltrekt zich een onver biddelijk noodlot. Volgens de eerste berichten had de landing op Java’s Noordkust op drie verschillende punten plaats; de landing in West-Java beoogt kennelijk Batavia en Bandoeng direct in een militair hachelijke positie te brengen, de landing bij Rembang heeft blijkbaar ten doel zich zoo spoedig mogelijk in het bezit te kunnen stellen van de olie-emplace- menten van Tjepoe en tegelijk de marinebasis Soerabaja van de landzijde te omvatten. Vliegtuigen van het Japansche leger hebben bij een aanval op vijandelijke zee- strijdkrachten in Straat Soenda een oor logsschip van 3000 ton in brand geschoten en 2 kruisers alsmede een torpedojager gebombardeerd en zwaar beschadigd. Het Japansche hoofdkwartier deelt mede, dat de zeeslag bij Soerabaja werd geleverd Het derde punt, waar Japansche troe pen zijn geland, ligt 30 k.m. Oostelijk van Rembang, dat is, tusschen Rembang en Toeban, ongeveer bij Lasem, van waar wegen leiden naar Blora en het bekende oliecentrum Tjepoe. Van Rembang, ko mende van Semarang, loopt ook de spoor- Tijdens een persgesprek met een Ameri- kaanschen journalist, verschenen in de „Daily Mail”, heeft de luitenant-gouver- neur-generaal van Ned.-Indië, dr. van Mook, verklaard, dat alle oorlogsleveran- ties, welke in de Vereenige Staten waren besteld en thans vruchteloos op Java wor den verwacht, vooruit waren betaald. Deze vertraging, aldus dr. van Mook, is een misdaad, welke de Vereenigde Staten hebben gepleegd jegens Ned.-Indië, dat thans zoo gevaarlijk wordt bedreigd door de Japansche strijdkrachten. Als Java in handen van de Japanners valt, kunnen dezen er een onneembare vesting van maken. Hier ligt de groote cultuurpolitieke taak van onze eeuw de cultureele goe deren niet gevangen te houden binnen den beperkten kring der bevoorrechten, maar hen te verspreiden, opdat ieder tot zich kan nemen naar zijn aard, wat hem ligt en aardt. De sociaal-democratie schiep zijn „Kunst aan het volk” en in onza dagen begon Vreugde en Arbeid met zijn grootsche taak „Ook den arbeider te ge ven, wat zijn leven verhoogt en hem aan den alledaagschen sleur ontvoert,” Zoo trachten musea en tentoonstellingen tot de breede massa door te dringen om ons volk in heel zijn breedte bewust te ma ken van zijn wezen, zijn cultuur. En wan neer nu ook in het departement van Volksvoorlichting en Kunsten een bureau Kunst aan het Volk doende is, verbindin gen tusschen de beide vervreemde groot heden., cultuur en volk, te leggen, dan gaat dat in dezelfde richting. Hoe zou den wij een cultuurvolk kunnen heeten, als wij niet eindelijk eens ernst gingen maken met ons nationaal-socialistisch be ginsel, dat ieder volksgenoot recht heeft op een volkswaardig bestaan Dit alles heeft de Nederlandsche Omroep in den korten en aan experimenten zoo rijken tijd van een jaar begrepen en daarvoor moet ons volk dankbaar zijn. Een steeds grooter deel van ons volk krijgt door den Omroep deel aan cultuur. En van hun kant komen de scheppers der cultuur ons volk ook nader. Zij verdie nen niet miskend en vergeten te worden, want zij geven hun uiterste werkkracht en de kus der Muzen is voor hen niet genoeg. Zooals zij weer tot het volk moe ten komen, evenzoo het volk tot hen, luisterend en zich vertrouwd makend met hun werk. De cultuur wordt er niet minder van, als zij door meerderen wordt beluisterd. Dit is een snobbistenmeening van het kapitalistische tijdvak. De cul tuur wordt er rijker en sterker vanzoo zien wij, menschen van de twintigste eeuw, het. Daarom wenschen wij den Ne derlandschen Omroep geluk met wat hij bereikte Omtrent den zeeslag bij Java wordt door het Japansche hoofdkwartier bekend ge maakt, dat tijdens een treffen, dat bij Soe rabaja plaats vond, 3 vijandelijke kruisers en 6 torpedojagers tot zinken zijn ge bracht. Vier kruisers werden zwaar be schadigd, In den op hetzelfde tijdstip ge- veerden zeeslag bij Batavia werden een zware Amerikaansche kruiser en ook een Australische kruiser tot zinken gebracht. Een Japansche torpedojager werd licht be schadigd, doch niet buiten gevecht gesteld. In een communiqué van de Nederlandsch- Indische marine wordt toegegeven, dat een Nederlandsch-Indische torpedojager en 2 Nederlandsch-Indische kruisers door de Japanners tot zinken zijn gebracht. De kruisers zijn waarschijnlijk door torpedo- treffers gezonken. Bijkantoor: Schevenlngen Keizerstr. 319, Tel. 550310; Filialen: Rljswija Kantoorboekh. Leeuwendnal, Oranjelaan 3, Tel 119461, Voorburg, Boekhan del H. E. G. Ruys, Heerenstr. 124, Tel. 778038; N.V. Kantoorboekh. Th. j. de Konlng, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Beters Jr., There- slastr. 108a, Tel 172444; Boekh. E. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721117 weg vla Blora en Tjepoe naar Soerabaja Rembang is een. plaatsje van rond 16.000 zielen, met 300 Europeanen, ongeveer even groot als het nabije Lasem. Het strand bij Rembang is droog en zandig; tengevolge hiervan is de ligging van Rembang, vergeleken met andere plaatsen aan Java’s Noordkust, gezond te noemen. Het residentiehuis ligt op nau welijks 50 meter van het strand; de Europeesche wijk ligt in het Oostelijke deel van het stadje. Zoowel Tjepoe als Soerabaja zijn van dit punt uit door gun stig terrein gemakkelijk bereikbaar, zoodat verwacht kan worden, dat van Rembang uit, als derde landingspunt, de Japansche strijdkrachten aanvankelijk de snelste vorderingen zullen maken. Ter voorbereiding van de distributie van rijwielen is het koopen, verkoopen en afleveren van alle soorten tourrljwie- len, sport- en racerljwielen. Invalide- wagens, transportrijwielen, carriers, on derstellen van carriers, alsmede van frames voor genoemde soorten rijwielen, invalidewagens en carriers van heden af tot en met 15 Maart a.s. verboden. ig. rft tot taak een zoo groot mogelijk deel Nederlandsche Door dit besluit worden gilde van beeldende kunsten, het muziek gilde, het letterengilde en het filmgilde. □e woordvoerder van de Japan sche marine heeft tot alle koopvaar ders, die in de Javazee dienst doen, den eisch gericht, zich aan de Japan sche strijdkrachten over te geven. Anders moeten zij de gevolgen der oorlogsmaatregelen dragen. Elke po ging om te ontkomen ctaat gelijk met zelfmoord. M^utenOosten van Batavia, bij den zgn Hoek van Indramajoe. Ook hier g£ kust laag; het vlakke land van Cheribon wordt echter spoedig het Zuiden d^? terlkein gevol8d; de weg naar Bandoeng door het gebergte is lane wege^o^ Van Ind£arnaj°e loopen goede O a, naar Cheribon, Pamenoekan naarahe^gka S?’ ‘n ide richting Bandoeng,’ naar het mooi gelegen Soemedang. In dramajoe zelf is een plaats van 24 000 zielen, met een 250 a 300 Europeanen. Voor muziek, beeldende kunsten, letteren en film In de „Ned. Staatscourant” van heden is opgenomen een besluit van den secre- taris-generaal van het departement van Volksvoorlichting en Kunsten, betreffen de de instelling van de verdere gilden van de Nederlandsche Kultuurkamer. ingesteld het in den nacht van Vrijdag op Zaterdag. Het treffen bij Batavia vond gisterochtend plaats. Het resultaat van deze beide zeeslagen is, dat de in de Nederlandsch-Indische wa teren opereerende Japansche vlooteenhe- den practisch de hoofdgroep van de ge combineerde vijandelijke vloot hebben ver nietigd en thans bezig zijn deze wateren van vijandelijke strijdkrachten te zuive ren. De commandanten van de Nederlandsch- Indische oorlogsschepen hadden, naar Londen meldt, het bevel „tot hun ver nietiging” te strijden. De door de Japansche strijdkrachten tot nu tpe geleden verliezen bestaan uit een transportschip, dat gezonken is, en 3 andere transportschepen, die aan den grond zijn geloopen, wordt van officieele Japansche zijde bekend gemaakt. Men- schenlevens vielen hierbij niet te be treuren De Japanners zijn volgens de berich ten van heden in Bantam geland. Bantam is de Westelijkste residentie van Java met een oppervlakte van 7865 k.m.2 en een bevolking van anderhalf millioen zielen, waaronder 8 a 900 Europeanen. Bantam was in den tijd der Compagnie het veel gezochte en beroemde land van de peper. De geschiedenis van het Bantam- sche rijk is zeer bewogen geweest; na den opstand van 1888 verbeterde zich de po litieke toestand geleidelijk. Men moet uit de berichten opmaken, dat de landing heeft plaats gehad bij Bantam, de vroegere hoofdplaats van het Bantamsche Rijk. Eens was Bantam de grootste handelshaven in de omgeving van Straat Soenda, thans is het een on beduidend plaatsje, gelegen aan de uit watering der Bantam-rivier in de Ban- tambaai. Verschillende oude gebouwen en oude forten zijn nog uit zijn historische jaren aanwezig, o.a. het fort Speelwijk en het fort Diamant Aan de Westzijde van het rui me plein vóór den ouden kraton bevindt zich de beroemde moskee. De Baai van Bantam is een 14 km ^r®ede.’ ,inlo?pende Baai met ma tige diepte. Het oude stadje Bantam en het nieuw gebouwde Karang Antoe lig gen aan de baai. De kust in het Weste- len d?r ,baai is Bergachtig, overi gens is de kust laag. In dit gedeelte moet de landing hebben plaats gehad. S.P.T meldt: De Australische oorlogs raad heeft in samenwerking met vertegen woordigers van Nieuw-Zeeland strategische verdedigingsplannen uitgewerkt. De be raadslagingen gingen van de stelling uit, dat een Japansche aanval tegen het Australische vasteland na de verovering van Ned.-Indië te verwachten is en dat de Japansche legerleiding er zich van bewust is, dat Australië de uitgangsbasis vormt vgn een geallieerd tegenoffensief in de Stille Zuidzee. Tusschen den Australischen oorlogsraad en vertegenwoordigers der Overige ge allieerden is een overeenkomst getroffen inzake de toekomstige Geallieerde strategie in de Stille Zuidzee. Besproken werden o.a. een eventueele invasie der Japanners in Australië en toekomstige operaties te gen Japansche steunpunten op Nieuw- Guinea. Amboina en Timor. Het Verordeningenblad bevat een be sluit van den secr.-gen. van Waterstaat, betreffende wijziging en aanvulling van het Motor- en Rijwielreglement. Hierin wordt bepaald, dat met een motorrijtuig of aanhangwagen, voorzien hetzij van luchtbanden van de maat 7.50x20 of grooter, hetzij van luchtbanden van overeenkomstig draagvermogen (hier onder vallen banden van de maat 32x6$), niet mag worden gereden met een hoo- gere snelheid dan van 40 k.m. per uur. Dit besluit treedt heden in werking. Zoover de heugenis der historie reikt, was Java het hoofdeiland van den Ar chipel. Hier kwam het Maleische ras tot zijn hoogste beschaving, hier lagen de centra van den groothandel, van hieruit ook werd eeuwen lang een centraal poli tiek gezag uitgeoefend, in den Hindoe- tijd en in dien der Compagnie, over ver spreide deelen van den Archipel, thans over het geheel. Dit alles is te meer opmerkelijk, waar Java slechts het zestiend» deel van de oppervlakte van Nederlandsch-Indië be slaat. Java is ongeyeer 125.500 k.m.2 groot; het heeft een bevolking van rond 45 millioen zielen met een dichtheid van 317 menschen per k.m.2. Ook Java’s lig ging was een gunstige factor voor zijn overwicht in den Archipel; het kan van zijn ligging tusschen West en Oost ge bruik maken den handel tot zich te trekken en eeuwen lang zijn kolonisten naar alle zijden uitzenden. De oppervlakte van Java’s bergland bedraagt ongeveer drie-vijfde van die van het geheele eiland; na de Japansche lan dingen in het vlakke gebied van de Noordkust zal de strijd dus voornamelijk in bergachtig terrein moeten worden ge voerd. Het wegennet op Java is omvang rijk en verkeert, zoowel in de vlakten als in het bergterrein, in uitnemenden toe stand. Over het geheele eiland is auto verkeer in alle richtingen mogelijk, ter wijl ook de railverbindingen in de be langrijkste centra talrijk zijn. Behalve gedurende de jaren van 1811 tot medio 1814, toen Java door de En- gelschen was bezet, heeft de Nederland sche vlag door de eeuwen op het eiland ge wapperd. Na den Java-oorlog hebben geen groote rustverstoringen meer op het eiland plaats gehad, al moesten nu en dan plaatselijke acties worden onder drukt. Zoo kon Java zich ontwikkelen tot een welvarend eiland; de bevolking be reikte een hoog peil van beschaving, landbouw en later ook de industrie wer den bronnen van toenemenden bloei. De groote steden zijn geheel gemoderni seerd; de kleinste plaatsen in het binnen land zijn per auto bereikbaar. Wat de bevolkingsgroepen betreft, zij nog ge releveerd, dat Java (en Madoera) rond 43 millioen inlanders telt, 200.000 Euro peanen en 800.000 Chineezen. Bovendien vestigde zich een groot aantal vreemde Oosterlingen op het eiland. Het jaaroverzicht De heer Herweijer ving zijn rede aan met de vraag: Waarom een „Dag van den yTPr°eP En hij antwoordde daarop: om dat het goed is, dat éénmaal per jaar de aandacht van het geheele volk wordt ge vestigd op deze grootsche nationale instel ling, die met ongelooflijke snelheid haar £r±^°rgan£ste?’ de pers en de «hn terzijde is gestreefd. Het is noodig jaar- ^ijden aan den omroep, omdat de invloed van de radio oo het Ve?de" h^bPikeVeid voortdurend toeneemt, gesteld hom aidvS spr” dezen da« in gesteld om jaarlijks verantwoording m kunnen afleggen. Want de omroep is ieen hMr^>il°reniv.1^ omroep staat midden in volk heef+V2UtS?\en1- Het Nederlandscne volk heeft er derhalve recht op jaarlijks waïe^eH h°e het met den omxoip s aat wat er gedaan is en welke plannen er zijn voor de toekomst. Pannen er Tot zijn groote voldoening kon spreker mededeelen, dat het aantal opvanginrich tingen ondanks de moeilijke materiaalpo- sitie, op 31 Januari j.l. grooter was dan ooit tevoren, terwijl zelfs het vooroorlog- sche cijfer is overtroffen. 'fZte verder Ze biad. De Nederlander J. Gr. heeft in zijn woning herhaaldelijk naar een verboden zender geluisterd. Bovendien heeft hij zich schuldig gemaakt aan het versprei den van vijandelijke radioberichten, door dat hij eenige andere personen in de gelegenheid stelde, vijandelijke radio- zendingen mede te hooren. Hij is door het Duitsche Landgerecht veroordeeld tot U jaar tuchthuis. Een andere beklaagde, die zich aan het zelfde strafbare feit heeft schuldig ge maakt en bovendien zich nog schuldig heeft gemaakt aan voor Duitschland vijandige uitlatingen, is door het Duitsche Landgerecht veroordeeld tot een huisstraf van 2J jaar. Nachtdienst DOKTERS: Tusschen I 10 u. n.m. en 7 u. v.m. No. 113058 J Ziekenfondsleden de Volharding no. 116364; zg. Stadspatiënten no. 49 Het Nederlandsch-Indische legerbericht meldt omtrent de landing van de Japan ners op Java het volgendeZaterdag avond zijn vijandelijke afdeelingen bij Bantam (residentie Bantam) en kort daarop andere Japansche afdeelingen in de Baai van Indramajoe aan land ge- I gaan. Laat in den nacht volgde een nieuwe landing van een sterk Japansch expeditiecorps op ongeveer 30 k.m. ten Oosten van Rembang. In verband met de landing bij Bantam is tijdens een treffen tusschen Japansche en Nederlandsch-In- dische zeestrijdkrachten een Neder- landsch-Indisch oorlogsschip tot zinken gebracht. Aan de afweermaatregelen, die in de streken van de andere landingsge bieden zijn genomen, heeft in het bij zonder de luchtmacht deelgenomen. Be richten over de aan den gang zijnde ge vechten zijn nog niet ontvangen. Daar door de landing in de buurt van Tjepoe, in de nabijheid van Rembang, de groote petroleumvelden van Tjepoe gevaar liepen, zijn deze nog in den nacht van Zaterdag op Zondag vernield. Volgens den Engelschen berichtendienst schijnen de landingstroepen der Japan ners voor operaties te land en ter zee voortreffelijk te zijn opgeleid. Zij werden in de lucht door vliegtuigen van het vasteland en klaarblijkelijk ook door vliegtuigen van een vliegkampschip uit stekend beschermd. De Japansche leger vliegtuigen. welke tijdens deze landingen in den strijd waren geworpen, waren af komstig van de bezette vliegvelden op Sumatra Bali en Borneo. De toestand aan de kust van Java is nog te ver ward. dan dat men een juist overzicht van den toestand kan hebben. De Engelsche berichtendienst is van meening. dat de Japanners van plan zijn Batavia te omsingelen. Hetzelfde geldt van Soerabaja. 35 Mijl van de kust bij Rtmbang loopt een hoofdverkeersweg en een spoorlijn direct naar Soerabaja. Waarschijnlijk zijn de Japanners voorne mens met het oog op hun derde landing in de Baai van Indramajoe Java in tweeën te verdeelen. Exchange Telegraph meldt uit Batavia: De bedreiging van Batavia neemt van uur tot uur toe. De Japanners bevin den zich op 110 k.m. ten Oosten van de stad en een tweede kolonne heeft Krawang bereikt, dat 80 k.m. van de hoofdstad ligt verwijderd. Officieel wordt uit Bandoeng bekend lemaakt. dat Soebang, op 60 k.m. ten Noordoosten van Bandoeng, in handen Van de Japanners is. De plaats is bezet door de bij Indramajoe gelande Japan ners. Het Japansche hoofdkwartier maakt takend. dat aan het Ned.-Indische front tusschen 9 en 25 Februari 610 tanks3 «nonnen en 50 spoorwegwagens weraen buitgemaakt. Het “nta' fangenen bedraagt daar 400. p ngen *erden ruim 1500 Australiërs gevang i Benomen, op Ambon werden 230° «enen gemaakt. In het ^ob'eHandelijke Javazee werden in totaal 218 v*Jap be. vl>egtuigen neergeschoten of P «anen grond vernield. ÖP d „en'en «rchipel werden 69? gevangenen Een groot aantal N^^'^berichten Jntsche soldaten is v^qen‘s den op de Japansche pers Sumatra J'arsch naar de ZuidpUQritsChe soldaten Bevangen genomen, De Br het ejjand *’ren eerst kort Kleden P t zijn aangekomen, na uit Singapore tUltkomen. Wat is sedert de concentratie van den Radio-Omroep tot stand gebracht Wat werd er verricht Wat zal er komen Dagelijks trillen de Hilversumsche aether- klanken door de huiskamer. Ze worden aanvaard, zooals ze zijn. En toch zal de luisteraar er wel eens even bij stil blij ven staan. De directeur-generaal van den Nederlandschen Omroep. dr. ing. W. A- Herweijer, beseft dit volkomen en heeft daarom den Dag van den Nederlandschen Omroep ingesteld, een dag waarop hij verantwoording zal afleggen over hetgeen is verricht. De luisteraars hebben dezen dag giste ren voor, aan en door de radio beleefd met een bijzonder en gevarieerd pro gramma. In de Studio A. te Hilversum aan den ’s Gravenlandscheweg, wel ke met fraaie bloemen was versierd, werd voor genoodigden een feestelijke bijeenkomst gehouden, waar in een muzi kale en filmische omlijsting de Hilver sumsche toekomstplannen werden vouwd en een terugblik op het loopen radiojaar werd geworpen. Een groot aantal genoodigden, onder wie verscheidene Duitsche autoriteiten en functionnarissen uit de N. S. B., was hierbij aanwezig. Rede prol. dr. Goedewaagen Na het openingswoord van dr. ing. Her weijer. hield de secretaris-generaal van het departement van Volksvoorlichting en Kunsten, prof, dr Goedewaaigen, een korte rede, waarin hij o.m. zeide Deze zeide: „Het zal altijd waar blij ven, dat men een volk afmeet naar de bijdrage, die het voor de cultuur heeft geleverd. Staatsvormen verdwijnen, eco nomische stelsejs maken zich overbodig, de technische perfeotionneering van het maatschappelijk apparaat is slechts een middel, maar de maatstaf en het onver gankelijke aan een volk is zijn cultuur- Aan de cultuur herkent men het wezen van een volk, zijn hoogste aspiraties en zijn diepste verlangens. Zij blijft leven ais al het andere tot asch is verwaaid. Dit zou niet mogelijk zijn als de cultuur niet geworteld stond in den bodem der volksgemeenschap, als niet ook de meest eenzame schepper, wetens of onwetens kinderen van hun volk waren, evengoed als de eenvoudige handwerksman, de in- dustrie-arbeiders en de boer. Cultuur is een uitdrukking van heel het volk, dit is van allen en daarom is zij ook voor allen bestemd. Zooals het volk haar draagt en baart, zoo heeft heel het volk ook recht op haar zegen en kracht. Ik weet wel, er is verschil tusschen hoog en laag, tusschen den simpelen en den verfijnden smaak en geen nationaal- socialist zal ooit beweren, dat zin voor en ervaring van de hooge goederen der cul tuur bij alle volksgenooten gelijk zijn. Maar het onderscheid tusschen grof en verfijnd, tusschen hoog en laag, tusschen oppervlakkige en diepere cultuurbele ving, is niet star. Integendeel, elk volk heef' der volksgenooten tot cultureel bewust zijn op te voeden en voor te lichten. HAOOCM SOCkAl MHMCWAlMi WITMWW jf 1an«0<h« ITAN 4> BATAVIA x.^-L^R1*****^ Wil.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1942 | | pagina 1