Het geplunderde distributiekantoor
Tentoonstelling hedendaagsche
Nederlandsche Kunst
ÏÖ42.
Zaterdag 25 April.
No. 18165.
en
Zuid-Afrika
en
Japansche maatregelen
in bezet Ned.-Indië
VERDUISTEREN
BUREAUX: WAGENSTRAAT 35-37
De Ned. Arbeidsdienst
Groote demonstratie op Houtrust
Duitsch Obergericht
Millioenen bonnen
verdwenen
.den
zwarten
in
alle arbeidsbureaux.
Derde dag der zitting
f
toewijzingen
handel
Meedoogenlooze bomaanval op
de Nederlandsche burger*
bevolking
Bezoek van Rijkscommissaris Rijks-
minister dr.Seyss-Inquart
REORGANISATIE VAN HET
HANDWERK IN DE
OEKRAINE
Immigratie op groote schaal
Betrekkingen afgebroken
De distributie Van kousen
Openingsrede prof. Goedewaagen
De cultureele zending van
ons volk
Nederlander! Zorg voor vrouw
en kind is voor den Nederland-
schen man iets vanzelfsprekends.
Voor je gezin kan je hei best J
zorgen, als je werkt. In Duitsch-
land kan je te allen tijde door te r
werken goed verdienen en daar-
door in het onderhoud van je gezin
voorzien. Je kunt je aanmelden bij
alle arbeidsbureaux.
Heden: o. 8.54 u. nam. tot 6.21 u.
v.m. Morgen: v. 8J6 a. iwn. tot
6.19 u. v.m.
COURANT
1
HAAGSCHE
De
iiuungename verrassing
hem
verschil-
niets
l
Hedenochtend is voor het Duitsch Ober-
cue
van
Een watervliegtuig van het type A ra do 196 op verkenning boven de Egelsche
Zee. (Hoffmann-P.K. Lempp)
bestuursapparaat voor
aldus het
Bestuur, Vei-
ndustrie, Financiën
president zeide
Brilleslijper te
i aanzien. Vao
f
f
r
t
r
t
r
t
f
f
t
i
t
t
I
f
t
t
t
t
ARGENTIJN8CHE TROEPEN NAAR
STRAAT MAoélHAENS
De Argentijnsche minister van oorlog,
Tonazzi, heeft, volgens een bericht uit
Buenos Aires, meldt het D.N.B., medege
deeld, dat sterke troepencontingenten naar
alle strategische punten in dé Straat Ma-
gelhaens zijn gezonden.
Zondag 3 Mei a.s. zal de Nederland
sche Arbeidsdienst op het Houtrustterrein
een groote demonstratie houden. Zaterdag
middag 2 Mei vindt een marsch door de
stad plaats en ’s avonds wordt er een con-
eert in den Dierentuin gegeven.
Rede van den heer H. C. van Maasdijk.
Hierna hield de i Nederlandsche presi
dent der Nederlandsch-Duitsche kultuur-
gemeenschap, de heer H. C. van Maas
dijk, een rede. Hij herinnerde aan de vier
Nederlandsche kunsttentoonstellingen, die
Her loop van het afgeloopen jaar te
Telefoon 116300 (zeven lljnert) BUREAUX: WAGENSTRAAT 35—37 Giro No. 12500
Bljkanfoort Scheveningen, Keizerstraat 319, Tel. 550310; Filialen: Rljswlik, Kantoorboekhandel Leeuwen-
daal, Oranjelaan 3, Tel. 119461 Voorburg, Boekhandel H. E. G. Ruys, Heerenstraat 124. Tel. 778038;
N.V. Kantoorboekhandel Th. J. de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263Boekhandel J. B. v. Beters Jr.,
Theresiastraat iosa. Tel. 772444: Boekhandel F. D. Couvée. van Hoytemastraat 66. Tel. 721187.
PRIJS DEZER COURANT t Voor 's-Gravenhage bij vooruitbet per
3 mnd met „Kikerikl",. „De Nieuwste Mode". „Kol. Bijblad" en
JJetterk Biiblad" f 3.15. Fr. p. p. met Modeblad 1 4.20. z Mode-
Had 3.95. Buitenland 9.45. Bij postkant tegen de geldende
goed gek. abonnementsprijzen Afz. nummers 5 et., fr. O. 10 ct
Uit een bericht in de „Deutsche Zei-
tung L d. Niederlanden”, dat melding
maakt van het te werk stellen in het
bezette gebied van Nederlandsch-Indië
van eenige duizenden Japansche landbou
wers en boschbouwkundigen, trekt „Het
Nationale Dagblad" de conclusie, dat dus
niet alleen op Sumatra, zooals onlang»
werd bericht, doch ook in de andere ge-
biedsdeelen van den Archipel Japansche
immigratie op aanzienlijke schaal te ver
wachten zal zijn.
Na de bezetting, zoo meldt de „Kölnj-
sche Zeitung’, zetten de Japanners er
alles op, de grondstofbronnen in de ver
overde gebieden zoo snel mogelijk tot
verdere ontwikkeling te brengen. Bijzon
dere aandacht wordt besteed aan de olie-
productiezooals reeds werd gemeld, zul
len in den loop van dezen zomer de
bronnen van Tjepoe en die in de buurt
van Soerabaja volledig in bedrijf worden
gesteld. Nadat de branden gebluscbt wa
ren, werden de benoodigde machines
thans reeds opgesteld
Het Japansche
Nederlandsch-Indië omvat
blad vijf atdeelingen
ligheid. Handel en Indus
en Landbouw.
Maatregelen t.o.v. de prijzencontrdls
zijn reeds getroffen, gelijk men beeft kun.
nen lezen, en de belastingen worden ver
hoogd ter voorkoming van het maken van
overwinst. Goederer) van Japanschen oor
sprong zijn alweer te koop in alle win.
kels, hetgeen van groot belang is voor d®
inheemsche bevolking, waarvoor de goed»
koope Japansche producten de laatste ja-
ren vóór den oorlog een uitkomst betee-
kenden. Hierbij dient echter aangeteekend,
aldus een medewerker van „Het Natio
nale Dagblad”, dat, indien het bericht om
trent gelijkschakeling van de „yen" met
aen gulden waarheid bevat, dit laatste de
Koopkracht van inlanders (en Nederlan
ders) niet ten voede zal kornet
Gisteravond is te Vichy het volgende
officieele communiqué gepubliceerd over
het afbreken van de diplomatieke betrek
kingen tusschen Frankrijk en Zuid-Afri-
kaansche Unie
„De regèering van de Zuid-Afrikaansche
Unie heeft zoo juist den Franschen gezant
te* Pretoria verwittigd, dat zij het besluit
heeft genomen de diplomatieke betrekkin
gen met de Frartsche regeering te verbre
ken. Dit besluit vèroorzaakt thans ge®n
verbazing. Het bevestigt slechts een feite-
lijken toestand, die sinds bijna 2 jaar be
stond. De diplomatieke betrekkingen tus
schen beide landen waren sinds Juni 1940
gestaakt, daar de Zuid-Afrikaansche ge
zant hééft gemeend niet van den Engel-
senen ambassadeur te mogen scheiden, die
weinige dagen voor .den wapenstilstand
Bordeaux heeft verlaten, naar men weet”.
uor uuuuuiscnatten
Van belang is voorts de oprichting der
„Bank voor de ontwikkeling der Zuidzee-
gebieden”, welke factorijen zal hebben te
Batavia, Soerabaja, Palembang en Makas
sar Haar taak zal voornamelijk bestaan in
het bijeenbrengen van kapitaal, benoodigd
voor het exploiteeren van de lood-, koper-,
en tinmijnen, doch ook voor den inkoop
van voedingsmiddelen, waaronder in de
eerst? plaats rijst. In dit verband verdient
een Domei-bericht de aandacht, volgens
hetwelk de rijstoogst op Java dit jaar 30
pCt. boven het gemiddelde zal liggen en
voldoende zal zijn om de totale behoefte
van Ned.-Indië te dekken, in tegenstelling
dus met vroeger, toep veel rijst moest
worden ingevoerd, voornamelijk uit Siam
en Indo-China.
Naast de groote Japansche bankinsteL
lingen en handelsconcerns worden ook
filialen van bekende reederijen en mijn
bouwbedrijven in den Indischen archi
pel opgericht. Zoo is, volgens het
„Hamburger, Fremdenblatt’, het werf-
bedrijf voor de oorlogsmarine opgedragen
aan het machtige Mitsubishi-concern en
het bedrijf der tingroeven op Banka als
mede de exploitatie der steenkolenmijnen
eveneens
Tenslotte nog de mededeeling, dat de
Copra-ondernemingen in het Menado’sche
(Gelebes) binnenkort onder Japansche lei
ding zullen worden heropend, dat de
spoorlijnen op Java de producten van het
eiland, inclusief suiker en koffie weer naar
de uitvoerhavens vervoeren en dat de Ja
pansche troepentransportschepen op de
terugreis naar het moederland gebruikt
worden om de tropische producten te ver
schepen, waardoor Japan’s behoefte aan le.
vensmiddelen volgens kolonel Okada, den
hier aan het woord zijnden woordvoerder
der regeering, in de naaste toekomst ruim,
schoots gedekt zal worden.
Keulen, Hagen, Osnabrück^en Oldenburg
waren gehouden en die, ingericht ondanks
het woeden van den oorlog, een bewijs
mogen heeten voor de perfecte organi
satie, waarmede het Rijk de verzorging
der cultureele ontwikkeling leidt. Wan
neer thans in dit jaar aan den vooravond
van groote militaire gebeurtenissen op
nieuw een Nederlandsche tentoonstelling
georganiseerd kan worden, die binnen
kort ditmaal in verschillende Zuid-Duit-
sche steden vertoond zal worden, dan be-
teekent diteen bewijs voor, een onbe
paald vertrouwen in de eindoverwinning.
Uit de tentoongestelde werken blijkt,
dat in ons land een bijzondere begaafd
heid voor het schilderen bewaard geble
ven is, er blijkt echter ook uit, hoe nauw
de verwantschap tusschen het Nederland
sche en Duitsche wezen in werkelijk
heid is.
Spreker verzocht de aanwezigen, de
opening van deze kunsttentoonstelling in
grooter verband te willen beschouwen.
Zij is een schakel in een onafgebroken
keten van kultureele daden, die alle tot
doel hebben het Nederlandsche en Duit
sche volk nader tot elkaar te brengen.
Tenslotte dankte spreker Rijkscom
missaris dr. Seyss Inquart voor *ijn in
terent) in en steun aan de Nederland
sche Kunstenaar^
wien Doornheim inwoonde, vervoer
de ze.
Wekeitjksche zendingen
Van Dieren stuurde weldra wekelijks
een pakket bonnen, inhoudendefcelk cir
ca 1000 rantsoenen. Doornheim, die de
„administratie” deed, was daarvan ech
ter beter op de hoogte. Wegens dezen bên-
nenhandel is verdachte al een paar malen
voor <--
Doornheim werd een maand na hem ge
arresteerd. Nadat hij weer op vrije voeten-
was gekomen, tusschen hem en ver- fend 9 uur wortgezet
Voor kinderen van 0 tot en met 3 jaar
kunnen kousen worden gekocht zonder
dat daarbij een kousenbon of kousen
machtiging behoeft te worden afgege
ven. Wel moet het vereischte aantal pun
ten der textielkaart Idatt wel het ver
schuldigde aantal G-punten worden in
geleverd.
Personen boven drie jaar dienen bij
het koopen van kousen een kousenbon
of een kousenmachtiging af te geven,
tezamen met het verschuldigde aantal
punten der textielkaart, dan wel het ver
schuldigde aantal G-punten.
Nadat het vorige jaar een tentoonstel
ling van hedendaagsche Nederlandsche
kunst in Duitschland buitengewoon suc
ces had opgeleverd, werden voorberei
dingen getroffen voor het samenstellen
van een tweede expositie, die. zooals
reeds eerder gemeld evenepns in tal
van Duitsche steden zal getuigen van wat
de hedendaagsche Nederlandsche schil
derkunst vermag. Deze tweede tentoon
stelling is thans gereed, zij werd heden
morgen om half twaalf in Pulchri Studio
hier ter stede op plechtige wijze geopend.
Deze bijeenkomst werd belegd door de
Neder la ndschDu i tsche Ku Ituur gem een-
schap in samenwerking met de afdeeling
Kultur van het Rijkscommissariaat en. met
het Departement voor Volksvoorlichting
en Kunsten. De belangstelling voor deze
openingsplechtigheid was zeer groot
De openingsrede werd uitgesproken door
den secretaris-generaal van het Departe
ment voor Volksvoorlichting en Kunsten.
Toen ik, aldus prof. Goedewaagen
in April 1941 het voorrecht had de ten-
toón stelling van Nederlandsche schilders
in Keulen te openen, was deze de eerste
in een rij, die zich het geheele jaar zou
voortzetten, een eerste proefneming, waar
van men nog niet kon zeggen, dat zij zou
slagen. Slechts met moeite werd een jaar
geleden een aantal kunstenaars bereid ge
vonden, hun werk de grenzen over te zen
den en mede te werken aan een cultureele
uitwisseling tusschen Duitschland en Ne
derland, die op de cultuur van beide-vol
keren niet anders dan stimuleerend zal
werken. Degenen echter, die toen nog
meenden, dat het Duitsche publiek slechts
weinig waardeering voor Nederlandsche
kunst zou hebben, hebben echter ongelijk
gekregen. Wat uit de diepste ziel van een
volk naar voren komt, wordt altijd en
zeker door een stamverwant volk begre
pen. Na er op te hebben gewezen dat in
het Rijk de belangstelling voor de Neder
landsche kunst steeds toenemende is. ver
volgde prof. Goedewaagen
Zooals ik het een jaar geleden reeds in
Keulen heb uitgedrukt: ..Op onze schil
ders rust een zware verantwoordelijkheid.
Zij zijn de duidelijke vertegenwoordigers
van een volksgeest, die stoere zeevaar
ders. nuchtere kooplieden en tegelijkertijd
met open oog verdroomde schilders schiep.
Zij drukken een wezenlijke zijde van den
Nederlandschen geest uit. Men verwacht
van hen, dat zij andere volkeren overtui
gen van den bijzonderen stijl van den Ne-
derlandschen mensch’’.
Zoo sprak ik een jaar geleden. De tijd,
die sindsdien verliep, heeft mij nog meer
van de cultureele zending van ons volk
overtuigd. Tijdens 'mijn kort verblijf op
het internationale perscongres te Venetië
was ik in de gelegenheid, te bemerken hoe
buitengewoon groot bij de volkeren van
Europa’s vasteland de belangstelling voor
onze cultuur met..name voor onze schil
ders is Ik heb toen sterk het bestaan
van een Europeesche cultureele solidariteit
gevoeld. Wij hebben onzen schildersaanleg
niet ontwikkeld onder den strakken hemel
van Italië, die om plastischen vorm vraagt
Wij hebbeer geen gewijde symbolen op het
doek gebracht. Ons trok de sfeer, het
eigenlijk picturale, zooals ook onze dich
ters niet als de Fran^che muzikaal of als
de Duitsche gedachtenzwaar. maar .voor
alles picturaal zijn aangelegd en het woord
als een zichtbaar en aanschouwelijk beeld
hanjeeren
Dit geheel eigen karakter verplicht ons
tot een bijdrage aan het geheel der Euro-
peesche cultuur, in de eerste plaats aan
de Gormaansche culturen, waarmee wij
verwant zijn.
Wanneer deze tentoonstelling straks
naar het Rijk op reis gaat, zal ook Zuid-
Duitschland. waar uiteraard de verbin
dingen met Nederland minder hecht zijn
dan in het Rijnland en Westfalen,, gunnen
zien, dat ook een minder romantisch land-
schap en een minder romantische olks-
geest in staat zijn, werken voort te bren
gen, die den Germaanschen mensch kun
nen ontroeren en boeien
Gisteren in de namiddaguren heeft een
misdadige Engelsche bomaanval op de
burgerbevolking van een plaats in het
Westen des lands plaats gevonden. Uit
groote hoogte strooiden de Engelsche
luchtpiraten -hen aantal brisantbommen
boven een woonwijk van deze plaats om
laag, waardoor een reeks woonhuizen
volkomen werd vernield en talrijke hui
zen werden beschadigd.
Naar tot nu toe werd vastgesteld, zijn
hierbij 20 burgers gedood en 16 gewond.
Bij storingsvluchten van Britsche vlieg
tuigen in den afgeloopen nacht werden
door het omlaag werpen van eenige bri
santbommen een aantal woonhuizen,
deels zwaar, deels minder ernstig be
schadigd.
Schade aan militaire doelen is door
deze zinlooze aanvallen niet aangericht.
gericht het proces voortgezet, dat verband
houdt met de inbraak, in den nacht’van
13 op i4 Juni 1941, in hei kantoor van hei „j.„n,;—
gemeentelijk distributiebedrijf aan. de 2e y S verdachten in deze zaak behoort)
Anctarnarketrsaf (o AmsteértaTn wanrhii to: ae verciacnten in deze zaaK benoort),
om advies gevraagd, waarvan de Jfrosten
resp. /980 en /500 bedroegen.
De president stelde verdachte eenige
vragen met betrekking tot het geval
van de afpersing, waaraan hij zich had
schuldigd gemaakt. Verd. bleek een derde,
die een verhouding met® zijn vrouw had
gehad tijdens zijn gevangenschap, gechan
teerd te hebben.
Na dat verhoor wordt er eenigen tijd ge
pauzeerd.
Daarna wordt verhoord J. L. Doorn-
beim, koopman alhier, die zich in zijn
loopbaan aan diefstal en huisvredebreuk
blijkt te hebben schuldig gemaakt. Hij
verklaarde, dat men in een zaak, die
niets met de onderhavige te 'maken had,
een stel distributiebescheiden en een
bonboekje, dat hij „extra” had. in zijn
huis in beslag had genomen. Hij heeft
toen 3 maanden gevangenisstraf gekre
gen, een straf, die si. zwaarder is uit
gevallen, omdat hij een bekende bleek
te zijn van den zooeven verhoorden de
Voogt. Later heeft hij ook van de „bon
nenrelaties” van laatstgenoemde leeren
kennen, oa. van Dieren, die met hem
onderhandeld heeft. In dit verband noemt
verdachte ook „Witte. Jan”. Toen de
Voogt eenigen tijd de stad uit was, heeft
verdachte van v. Dieren een „monster”
van de toewijzingen voor boter gezien.
Daarop moest nog een stempel worden
aangebracht Als oud-typograaf wist verd.
welke letters noodig "wa en en zoo heeft
hij bij een stempelmaker de stempels, die
hij noodig had, laten vervaardigen en
van deze gebruikt. Deze «demnels ziin later
- verloren gegaar
PRIJS DER ADVERTENTIE: Van 1—11 m.M (5 reg.) f 168.
iedere mM. meer tot 22 m.M (10 reg.) f-0.19 Elke m.M meer
31 ct. Reel 0.51 per m M. Bewijsn 5 ctfr. p. p. 10/ct Ine binnen
de stad 5 ct. KI. Adv. (in halve oplaag) f 0.57, Dieristaanb f 0.38.
Pers, gevr f 0.48. Adv. met „Br. a h. bur. v d bl 10' ct me«r
Zooals reeds gezegd, bestond voor deze
openingsplechtigheid groote belangstel
ling zoowel van Duitsche als van Neder
landsche zijde. De groote expositiezaal
boven was geheel gevuld. Om half twaalf
betrad dr. Seyss-Inquart de zaal. Onder
de aanwezigen merkten wij verder op
den Generalmajor der Polizei Schumann,
den Beauftragte voor de provincie Zuid-
Holland dr Schwebel, voorts generaal
Seyf^dt, ir. v d. Vegte, dr. Bergfeld,
den leider van de afdeeling Kuituur van
het Rijkscommissariaat, de dichteres In1
geborg Teuffenbaïh en de echtgenoote
van minister Fischböck, prof. dr. Snijder,
president van den Nederl. Kultuurraad,
Eduard Gerdes, leider van de afdeeling
Beeldende Kunsten/ en Jan Bakker, lei
der van het gilde Beeldende Kunst van
het departement Van Volksvoorlichtingen
Kunsten. Ook vele schilders, die op deze
tentoonstelling exposeeren waren aan
wezig.
De bijeenkomst, aie op zichzelf een
manifestatie was van artistiek leven,
werd ingeleid met muziek van het Zep-
paroni-Quartett, dat, met Rucky van
Mill ean den vleugel, Robert Schumann’s
Klavierquintett op. 44 Es-Dur op fijnge
voelige wijze ten gehoore bracht. Hierna
sprak prof. Goedewaagen, waarna het
woord in het Duitsch werd gevoerd-door
der! heer H C. van Maasdijk, president
der Nederl.-Duitsche Kultuurgemeen-
schap. Beide redevoeringen ontlokten een
hartelijk applaus. Het Zepparoni-Quar-
tett besloot de plechtigheid met het uit
voeren van den 3den en 4d§n Satz van
Schumann’s melodieus quintett
Na hun gevoelens van groote erkente
lijkheid tot' uiting te hebben gebracht
ook voor dit muzikale genot, verspreid
den de aanwezigen zich door de exposi
tiezalen om kennis te nemen van het
tentoongestelde De Rijkscommissaris gat« woordig te 'hebben uitgeoefend, en dat
hier'blijk van zijn bijzondere belangstel- -
ling voor de werken def exposeerende
Nederlandsche schilders
Wij komen vanzelfspreKena up ae ten
toonstelling zelf nog nader terug. Voor
heden moge worden volstaan met mede te
deelen. dat er werk hangt van de Haag-
sche schilders van Anrooy, M. van den
Berg, C 'G. van Bochove, L. Bron, Fr. L
W. Brouwer, G. Claassen, B. van Ettin
ger, Ed. Gerdes. P. A. de Groot, A. F
Hartman, L. Mauree, E. Rijff, C. Roe
vers, L. Schrikkel, G A. Smith, A. C.
Sommer, P. Stordiau, L. van der Vlist,
van Waning-Stevels, Y Wenning, van de
Wetering de Rooy, K. Wiggers, J. C.
Windhorst en P. M. A. de Zwart. De
Haagsche schilders zijn dus wtel in groot
aantal vertegenwoordigd. Ook de Laren-
sche kunstenaars komen goed voor den
dag: W. van Dijk, den Exter, H. H. Ber-
ter, J. Hamel, J. B. Kobé, J. W. Kiese-
wetter, F. A Mooy, A. P. Schotel, E. E.
G. van der Ven. J Zondag en vele an
deren.
Zooals gezega, op ae tentoonstelling,
waarvan de Rijkscommissaris bescherm
heer is, komen wij nog nader terug. Reeds
nu kan echter worden gezegd, dat er veel
werk hangt, dat op waardige wijze de he
dendaagsche Nederlandsche schilderkunst
in het buitenland vertegenwoordigen zal.
Het A.N.P. meldt uit Berlyn
Rijkscommissaris voor de Oekraïne heeft
in een oproep de reorganisatie van het
handwerk in de Oekraïne bekend ge
maakt. Aan den individueelen hand
werksman worden naar prestatie per
soonlijke ontwikkelingsmogelijkheden’ ge
boden. Het decreet vormt de uitdrukking
van het beproefde vertrouwen in den
goeden wil en den ijver van de Oekrain-
- sche handwerkslieden. Het behelst de
volgende maatregelen
1) Het systeem van de bolsjewistische
gedwongen coöperatie, dat het indivi-
dueele bedrijf knevelde, wordt opgeheven.
2) Alle handwerkslieden worden naar
hun bekwaamheden in verschillende
prestatieklassen ingedeeld. Meesters krij
gen het recht, een bedrijf te leiden,
waarin zij knechts aan het werk kunnen
1 zetten en leerlingen zullen opleiden. Aan
volwaardige handwerkslieden zal met
toekenning van behoorlijke loonén spe
ciaal geschoolde arbeid gegeven wor
den. Halfopgeleide handwerkslieden zul
len arbeid vinden in overeensteming met
hun feitelijk kunnen.
3) De handwerkslieden krijgen nog dit
jaar de mogelijkheid om hun vakkennis
en -bekwaamheid aan te vullen, teneinde
in hoogere prestatieklassen te worden op-
I genomen.
4) Aangezien na jaren van bolsjewisti-
I sche uitbuiting geen enkel Oekrainer in
staat is, uit eigen kracht productiemidde
len en kapitaal voor het oprichten van
een productief industrieel bedrijf p te
brengen, wordt den handwerkers de mo
gelijkheid -geboden, zich op den duur of
voor de uitvoering van bepaalde opdrach
ten totakartels aaneen te sluiten.
5) Voor de uitvoering van economische
gemeenschapsopdrachten is de oprichting
van arbeidsgemeenschappen van hand-
werksbedrijven veroorloofd, welke ook
bevoegd zijn voor de aanschaffing van
materialen en grondstoffen en voor net
afzetten van vervaardigde massagoede
ren.
Arbe’.ders en kantoorbedienden J
schenkt hier aandacht aan f
De toekomstige ordening in de
Oekraïne het door de Duitsche troepen
bezette Zuidwestelijke deel van de Soy-
jet-Uhie is thans de zorg van de Duit
sche overheid. Deze is zooals oekend,
reeds begonnen met den wederopbouw
i van de door de bolsjewieken op hun te-
rugtocht verleden jaar, vernielde land-
streken. In de industriesteden, waar de
verslagen roode troepen groote verwoes-
tingen hebben aanghricht. herrijzen -ver
nielde gebouwen. Behalve aan het her
stel der industrieele bedrijvigheid, wordt
hard gewerkt aan het weer op gang bren-«
I gen van den landbouw. Voor een en an
der is in de eerste 'plaats noodig de re
organisatie van het handwerk in de
Oekraïne, waarbij allereerst de bolsje
wistische dwangmethoden vervangen zul
len worden door het individueele bedrijf,
waarin de prestaties van vakkundige
werklieden ten volle tot haar recht zul
len komen. De boven opgesomde maat
regelen geven aan, dat de arbeidsverdee-
ling naar bekwaamheid zal geschieden en
behoorlijke loonen aan geschoolde vaK-
erbeiders zullen worden uitbetaald.
De reorganisatie van de veroverde ge-
biedeh in het Oosten valt binnen net Ka-
der van het groote plan tot ontsluiting
van het feitelijk nog braak liggende lana,
hetgeen o.a. voor de voedselvoorziening
van Europa na den oorlog vaP nlT„
te onderschatten beteekenis zal zijn, in
het bijzonder is ook voor Nederland de
nieuwe regeling van belang, daar er
reeds Nederlandsche arbeiders in de
Oekraine werkzaam zijn en nog velen
zullen volgen. De niéuw geschapen ar-
I beidsmogelijkheden in het eigen wereld
deel zullen derhalve ook ons land ten
goede komen
De „Batterij Todt” aan de Kanaalkust Eén der zwaarste lange afstands-
batterijen' aan de Kanaalkust werd met den naam van haar bouwer gedoopt.
„Deze batterij zal voor eeuwig van de daden getuigen van den man, dien wij
beden herdenken” zei de commandant van de Marine aan de Kanaalkust bij
de inwijdingsplecbtigheid, (Hojfmatm-P.K. Deskau),
Maan: 25 April onder 4.06 v.m.,
op 2.11 n.m.j 26 April onder 4-36
v.m., op 3.22 n.m.; 27 April onder
5.01 v.m., op 4.36 n.m. ‘30 April J
Volle Maan.
Nachtdienst DOKTERS: Tusschen
10 u. n.m. en 7 u. v.m. No. 113058
Ziekenfondsleden de Volharding
no. 116364; xg. sUdepatiënten no. 49
Tusschen het publiek uit, dat de zit
ting bijwoont, wordt nu opeens tevoor
schijn gehaald zekere F. H. Engels, mon
teur alhier, op de Veenkade wonende.
Hij verklaarde den president, die
er naar vroeg, uit belangstelling deze
zaak bij te wonen, omdat hij Doornheim
kende.
De president stelde
lende vragen hierover.
Engels vertelde Doornheim slechts van
aanzien te kennen, daar deze wel eens
het café van zijn vader bezocht. Hij ken
de ook de Voogt op die manier, maar
had absoluut geen bedoeling met zijn
bezoek aan deze zitting.
EngelsIk heb niets met de zaak
te maken. Ik begrijp niet, waarvoor ik
hier moet staan.
De presidentWaarvoor komt u
dan hier Wilt u den eed afleggen, dat
u nooit iets met bonnen te maken hebt
geha
EngelsJa.
De -presidentHebt u ook
met de stempel te maken gehad
Engels Neen.
De presidentGa nu maar weer op
uw plaats zitten en denk er over na, want
als u een valschpn eed aflegt, moet ik u
laten arresteeren.
Doornheim, opnieuw voorgeroe
pen en ondervraagd, verklaarde op de
„publieke tribune” verscheidene bekenden
uit de Amsterdamsche, Rotterdamsche en
Haagsche onderwereld te zien.
Bij den bonnenhandel zijn tal van men-
schen als tusschenpersoon opgetreden, die
hij echter niet kent
Verdachte verklaarde voorts, dat vhn
Dieren bij hem is geweest met de mede
deeling, dat eerstdaags distributiebeschei
den te verwachten waren, die echter eerst
nog gestolen moesten worden Bij de later
gepleegde inbraak zouden, naar hij ge
hoord had, betrokken zijn geweeft „Rooie
Karei” en „Witte, Jan”
Verd. had van de gestolen distributie
bescheiden verkocht aan Schouten, Bronk,
Kila, en aan een zekeren Kops te Rotter
dam. Hoeveel kilogrammen meel op de
toewijzingen hij verkocht heeft, kon verd.
niet meer mededeelen. Het genoemde cij
fer van vijfhonderd zeshonderdduizend
k.g. achtte hij overdreven. Hoeveel dui
zenden k g. boter hij op de toewijzingen
had verkocht, wist hij evenmin precies.
Hij had de stempels in de Molenstraat in
den Haag laten vervaardigen.
Verd. had eerst getracht, teekeningen
voor de stempels te maken! ten name van
de gemeente ’s-Gravenhage, doch dat was
nemniet gelukt. Daarna is hij in de Mo
lenstraat terecht gekomen
yei"d f 2500 aan den bonnenhandel
zou hebben verdiend, achtte hij overdre
ven. De president kwam evenwel tot de
e’ dat het minstens een bedrag van
5000 moet zijn geweest.
Tenslotte werd .nog eenmaal voor de
bahe geroepen F. H. Engels, en onder
vraagd over zijn bekendheid met enkel»
van de verdachten. Hij verklaarde noc-
dën economischen rechter geweest zurTén^kon’wUr n^r^Jn*Zt
-«Taan. Omhalféén werd de^ltffi geslo
ten. De behandeling wordt Maar£iagoch.
tend 9 uur uoortaezet
dachte oneenigheid ontstaan, o.a. over de
verdeeling van de opbrengst
Zekere Bronk had aan verd. gevraagd,
wat hij met de stempels moest doen, waar
op verd. heeft geantwoord: Vernietigen!
13 op 14 Juni 1941, in het kantoor van het Xerd' ^eeft_ twee malen aan mr. M. H.
t
Oosterparkstraat te Amsterdam, waarbij
een zeer groote hoeveelheid distributiebe
scheiden gestolen is In deze zaak, waarbij
niet minder dan 143 verdachten zijn be
trokken, staan er thans 23 in eerste in
stantie terecht. Het was de derde dag van
het verhoor.
De verdachte Abraham Brilleslijper
werd nog eens gehoord over het pakje
met bonnen, dat hij van zijn broer in bewa
ring had genomen. Hij hield vol niet ge
weten te hebben, wat er in zat.
Anthonis Tollenaar, koopman in textiel-
goederen, den Haag, werd vervolgens ge
hoord. Hij erkende betrokken te zijn ge
weest bij den bonnenhandel en zeide, dat
het voor hem ging over meeltoewijzingen
van in totaal 18.000 k.g.
Hij verklaarde met A. Pots te hebben
onderhand<d, dien hij in een café in
den Haag heeft ontmoet.
Op een vraag van den
hij, ook niet Abraham
kennen, doch alleen van
.Auchie” zooals deze in de wandeling
bij afkorting werd genoemd wist hij
overigens niets af.
De koopman Th. J. Huisman, den Haag,
kon hieraan niets toevoegen.
onbekende keepers
■J. Petersen, koopman in groente en
fruit, den Haag, werd vervolgens verhoord.
Op vragen van den president, verklaarde
hij verschillende beroepen vóór zijn tegen-
4.. ..14.SJ-A
hij ook wel eens is gestraft. Zijn bijnaam
is „Witte Jan”. Hij Bad met P. A.
Dieren gehandeld, doch was op den ach
tergrond gebleven. Hij had vroeger op den
Fluweelen Burgwal in hetzelfde huis ais
van Dieren gewoond, en was zoo aan bem
gekomen. Eerst had hij over boterbonnen
met hem gehandeld en zoo is het verder
gegaan. Toen is hij met L. Kesseler in
aanraking gekomen in een café in de
Wagenstraat en op die wijze was de zaak
doorgerold. Er waren 500 boterkaarten
verhandeld, waarmede verdachte ongeveer
1200 gulden heeft verdiend. Hij kende de
koopèrs niet; het waren hem volkomen
vreemde mannen en het had ongeveer een
week geduurd, voordat hij de bonnen kwijt
was. Op een vraag van den president, ant
woordde hij, zich geen enkelen naam te
kunnen herinneren.
J. Schouten, veehandelaar te Oostzaan,
die een blanco strafregister heeft, verklaar
de van L. Kesseler, bonnen te hebben ge
kocht. waarvan nij de herkomst niet kende.
i-ater neeft hij ook van hem blanco-
meeltoewijzingen gekocht, hoeveel wist hij
niet meer, doch het ging in totaal om een
bedrag van 6 a 7000 gulden; de winst be
droeg voor hem ongeveer 1650. Hij ver
kocht de toewijzingen te Leeuwarden, Pur-
merend en Amsterdam; hij kende de na
men van zijn koopers niet. -
De president merkte op, dat hij toch had
moeten weten, dat L. Kesseler niet op
eerlijke manier aan de oningevulde toewij
zingen had kunnen komen, want particu
lieren hadden daarover niet te beschikken.
De verdachte ontkende vervolgens nog
van anderen bonnen te hebben gekocht.
K. de Voogt, kok; den Haag, wiens le
vensloop de president evenals van de
overige verdachten, naging, bleek in ver
schillende pensions en o.a. op de renbaan
zijn beroep te hebben uitgeoefend. Ook
had hij zelf een pension, in de van den
Boschs traat.
Wegens diefstal, in vereeiuging, van
geld en wegens chantage, was deze ver
dachte al eens veroordeeld.
Hij verklaarde in deze affaire met een
zekeren Doornheim zaken te hebben gè-
daan, die de bonnen weer had van van
Dieren, dien verdachte ook reefts lang
kende. Te voren had hij nooit in oonnen
gehandeld. Hem waren ook in Rotterdam
bonnen aangeboden. Doornheim haa een
stempel gemaakt, waarmede hij de blanco
coupons afstempelde. Hij deed alles sa
men met daten Doornheim. Veel had
verd. niet aan dezen handel verdiend;
naar zijn schatting niet meer dan 50 <af 60
gulden. Van Dieren is naderhand bij hem
gekomen met andefe bonnen. Daarvan
zijn er verkocht aan J. Schouten en aan
zekeren D. Maanen. De prijzen van de
bonnen liepen zeer uiteen; bijv, werd 45
cent voor een boterbon betaald. Doorn
heim had de „administratie” van de zaak,
hij stempelde de bonnen, er» verdachte,
bij wien Doornheim inwoonde, vervoer-