KULTUURKAMER INGEWIJD
Bolsjewistische benden achter
het front vernietigd
No. 18194.
1942.
Drieërlei taak van den volkschen staat
tegenover de kuituur
Maandag 1 Juni.
Keulen
Terreurbombardement
op
Van af weerslag tot
grootsche overwinning
VERDUISTEREN
v. 9.51 uur nam. tot 5.24 uur v.m.
Maan: 1 Juni onder 7.88 v.m.;
2 Juni op 12.05 v.m., onder 9.04
v.m.
Naohtdienst DOKTERS: Tusschen
10 u. n.m. en 7 u. v.m. No. 113058
Ziekenfondsleden de Volharding
no. 116364; zg. Stadspatiënten no. 49
ZIEKENVERVOER Ziekendienet
Den Haag) No. 115995..
Twee en twintig schepen
tot zinken gebracht
BUREAUX: WAGENSTRAAT 35-37
Extra bericht
Reichskarte für Urlauber
De Mexicaansche oorlogsverklaring
De grootste pantserslag uit dezen
oorlog
Convooi in Noordelijke IJszee
opnieuw aangevallen
Kleine blik op de toekomst
Honden- en kattenbrood op bon 14
De Führer spreekt nieuwbenoemde
officieren toe
De grootte van een rantsoen spijsolie
Aardappelbonnen verlengd
□E KULTUURKAMER AAN DEN
ARBEID
Toespraken prof. Goedewaagen
en dr. Seyss-Inquart
Bad
COURANT
Kuituur en staat
heeft
van
die-
volk-
HAAGSCHE
PRIJS DER ADVERTENTIÈN Van 1—11 m.M (5 reg.) 1.65.
iedere m.M. meer tot 22 m.M. (10 reg.) f 0.19 Elke m.M meer
21 ct. Reel, 0.51 per m.M. Bewijsn. 5 ct.. fr. p. p. 10 et Ine. binnen
de stad 5 ct. KI. Adv. (in halve oplaag) 0.57, Dienstaanb. f 0.38.
Pers. gevr. t 0.48. Adv. met Br a h. bur. v d bl” 10 ct meer
Hedenavond van 19.1519.30 uur houdt
Max Blokzijl, via den zender Hilversum
II, zijn politiek weekpraatje, ditmaal ge
titeld „Kleine blik op de toekomst”.
ëiland Kertsj en ten Oosten van de Do-
netz, waarbij vooral ongeveer 200 k.m.
ten Zuidoosten van Charkov tot 100 k.m.
ten Noordoosten van deze stad de op-
marsch zeer massaal was. Op grond van
deze aanduidingen was het de opperste
Duitsche leiding duidelijk geworden dat
deze opmarschgebieden. volgestuwd met
steeds grootere vijandelijke troepen, uit
gangspunten moesten zijn voor groote
tangoperaties met het doel het industrie
gebied in het Donetzbekken en de vrucht
bare Oekraine te heroveren.
De Groot-Duitsche generale staf nam
zijn maatregelen Zij waren des te gemak
kelijker daar de doorziene vijandelijke
voornemens het Duitsche offensieve plan
in de kaart speelden. Om den vijand in
de uitvoering van zijn voornemens te ster
ken, werden de waarschijnlijk geachte
doorbraakplaatsen in het Duitsche front
verzwakt. Een uitzondering hierop vorm
den slechts zekere stellingen, die het ver
moedelijke gebied van den vijandelijken
aanval flankeerden. Deze flankpunten
werden echter zoo ver van elkaar verwij
derd, dat de Duitsche leiding een zeer
groote speling had gelaten voor de uit
voering van de vijandelijke plannen. Hier,
in de voorbereiding en den opmarsch
lag reeds de vernietiging besloten van de
vijandelijke actie met operatief doel.
Slag van Kertsj
Van dit gebied uit wilde de vijand de
eene helft van de tang in beweging bren
gén. Ze werd hem uit de hand geslagen
op een tijdstip, waarop de vijand zich nog
in opmarsch bevond. Drie legers gingen
voor hem verloren. Zijn plan was over
hoop gegooid. Hij moest thans in het ge
bied van Charkov met de andere tang
beweging beginnen op een tijdstip, dat
hem door Kertsj door de Duitsche leiding
was voorgeschreven
HET OORDEEL TE BERLIJN
Naar uit Mexico wordt gemeld, heeft
de Senaat met algemeene stemmen het
voorstel van president Camacho tot oor-
logverklaring aan de Asmogendheden
aangenomen. Daar ook de Kamer hieraan
haar goedkeuring heeft gehecht, heeft de
president thans de vrije hand om den As
mogendheden officieel den oorlog te ver
klaren.
Naar van bevoegde zijde Zaterdagmid
dag aan journalisten in de Wilhelmstrasse
werd verklaard, is een oorlogsverklaring
van Mexico aan Duitschland tot dusver
nog niet in de Wilhelmstrasse ontvangen.
In politieke kringen te Berlijn verge
lijkt men de mogelijkheid van een derge-
lijken Mexicaanschen stap met de daad
van een musch, die zich probeert te men
gen in een ruzie tusschen een olifant en
een tijger. Men voegt hieraan toe„Wie
zich in een gedrang begeeft, waar hij
niets mede te maken heeft, die mag zich
niet verbazen, wanneer hij in dit gedrang
om het leven komt”.
Receptie
Als slot van deze bijeenkomst trad het
Concertgebouworkest weer op om de
ouverture „Egmont” van L. van Beetho
ven ten gehoore te brengen.
Na afloop hield de president der Kul
tuurkamer die omringd was door zijn gil
deleiders, een receptie In den foyer van
den Stadsschouwburg, waarvan een zeer
Het Rijksbureau voor de Voedselvoor
ziening in Oorlogstijd maakt bekend, dat
voor de periode van 1 t/m. 30 Juni 1942
op bon nr. 14 van de nieuwe voederkaar-
ten voor honden dezelfde hoeveelheden
hondenbrood verkrijgbaar worden gesteld
als in de voorafgaande periode. Op bon
nr. 14 van de voederkaart voor honden
brood (groep k) wordt voor dezelfde pe
riode Ij k.g. kattenbrood verkrijgbaar ge
steld. Na 30 Juni 1942 zijn de bonnen
nr. 14 van vorenbedoelde kaarten ongel
dig. Het aannemen na dien datum is ver
boden.
De Führer heeft Zaterdag in het Sport-
palast te Berlijn het woord gevoerd voor
zoojuistbevorderde officieren en voor
adspirant officieren van het leger, de
marine en v^n de luchtmacht, die binnen
kort tot officier zullen worden bevor
derd.
Generaal veldmaarschalk Keitel meldde
den Führer, dat 10.000 jonge officieren en
adspirant-officieren stonden aangetreden.
Uitgaande van de lessen van de Duit
sche geschiedenis gaf de Führer den jon
gen soldaten de parolen mede voor hun
hooge taak in de nationaal-socialistische
Weermacht In een overzicht over den
geweldigen afweerslag van den afgeloo-
pen winter zeide de Führer, dat het
grootste leiderschap bestaat in het stand
houden in en bedwingen van moeilijke
situaties en niet in het goedkoope vieren
van behaalde overwinningen. Met nadruk
kelijke en medesleepende woorden ver
maande hij den officieren zich er steeds
van bewust te zijn, dat van hun houding
aan het front het lot van het geheele
volk afhangt. Gij moet er steeds aan
denken, dat overal, waar gij met uwe
mannen staat en strijdt, Duitschland aan
uwe trouwe handen is toevertrouwd.
gang van zaken nog argwanend staat.
Ik meen, aldus spr., dit feit te kunnen
verklaren uit de omstandigheid, dat ge
neraties lang degenen, die scheppend in
de kuituur werkzaam waren, van de
volksgemeenschap in den pregnanten zin
des woords vervreemd waren. Zij vreezen
een overdreven staatsbemoeiing met de
kuituur, staatsabsolutisme. staatsdwang,
alsof men in de kuituur meer zou kun
nen doen dan leiden om met liefde kwee-
ken en telen, wat vanzelf reeds groei
kracht in zich bergt.
Tijdens de rede van Rijkscommissaris Dr. Seyss-Inquart.
(Polygoon-ti. Bitsen)
Dit is de tahk, welke ik allen medewer
kers van de Nederlandsche Kultuurkamer
zie opgelegd en het is mijn wensch, dat
uw werk tot zegen moge zijn van de Ne
derlandsche kuituur in de Germaansche
levensruimte.
PRIJS DEZER COURANT Voor 's-Gravenhage bit vooruitbet per
S mnd. met „Kikerikl", „De Nieuwste Mode", „Kol. Bijblad" en
Jbetterk Bijblad" 3.18. Fr. o. b. met Modeblad 4.20, z Mode
blad 3.95. Buitenland 9.45. Bij postkant, tegen de geldende
goedgek. abonnementsprijzen Aft. nummers 5 ct.. fr. O. P. 10 ct
Telefoon 116300 (zeven lijnen) BUREAUX: WAGENSTRAAT 35—37 Giro No. 12500
Bijkantoor: Scheveningen, Keizerstraat 319, Tel. 550310; Filialen: Rijswllk, Kantoorboekhandel Leeuwen-
daal, Oranjelaan 3, Tel. 119461 Voorburg, Boekhandel H. E. G. Ruys, Heerenstraat 124, Tel. 778038;
N.V. Kantoorboekhandel Th. J. de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekhandel J. B. v. Beters Jr.,
Theresiastraat 108a. Tel. 772444: Boekhandel F. D. Couvée. van Hoytemastraat 66. Tel. 721187.
De slag in het gebied van Charkov. die
thans geëindigd is met een der grootste
overwinningen der Duitsche en verbonden
troepen, wordt door welingelichte Duit
sche militairen, den tot nu toe grootsten
slag van gemotoriseerde formaties ge
noemd.
De Duitsche verkenning had reeds op
een tijdstip, toen de vijandelijke voorbe
reidingen nog in een beginstadium ver
keerden, het stafkwartier van genëraal-
veldmaarschalk von Bock zeer waardevol
materiaal doen toekomen. Hieruit bleken
zeer vroegtijdig, tezamen met de voortdu
rende aanvullingen, de vijandelijke voor
nemens. De opmarsch van den vijand vol
trok zich in het gebied van het schier-
De secretaris-generaal van het depar
tement van Landbouw en Visscherij
maakt het volgende bekend met betrek
king tot het gebruik van de „Reichs
karte für Urlauber”.
Het blijkt voor te komen, dat hande
laren weigeren op de bonnen van ge
noemde kaart de daarop vermelde goe
deren af te leveren. In verband hier
mede wordt er met nadruk de aandacht
op gevestigd, dat de met „U” gemerkte
bonnen van de Urlaubkarte, onverschillig
of deze van een rooden dan wel van een
blauwen opdruk voorzien zijn, zoowel in
winkels als in café’s, restaurants enz.
geldig zijn en dat aflevering van de daar
op vermelde hoeveelheid en soort van
goederen dus niet mag worden gewei
gerd.
den
Een hunner was met een revolver g
wapend. De gearresteerden, van wie b j,
het vaststellen der identiteit werd b -
wezen, dat het communisten waren, zul
len voor het staatsgerechtshof komen. De
chef van de regeering, Laval, die op het
oogenblik in Parijs vertoeft, heeft zich ia
den loop van den dag naar het ziekenhuis
van de politie begeven, waar hij een
oogenblik vertoefde bij de baar der beide
agenten, die bij de uitoefening van hun
plicht zijn gevallen.
Het Duitsche Weermachtbericht
Zondag luidt
In de centrale- en de Noordelijke zórfe
van het Oostfelijke front brachten eigen
plaatselijke aanvalsoperaties succes. Ach
ter de linie zijn vrij sterke bolsjewisti
sche benden in gevechten, welke twee
weken duurden, door Hongaarsche afdee-
lingen vernietigd. De vijand verloor
daarbij behalve een aantal gevangenen,
meer dan 4300 dooden, 21 stukken ge
schut, 97 granaatwerpers en machine
geweren. alsmede een hoeveelheid hand-
vuurwapens en munitie. Bij den slag om
Charkov heeft een Kroatisch regiment
zich bijzonder onderscheiden.
Van de rest van het vijandelijke con
vooi in de Noordelijke Ijszee, dat de
laabste dagen reeds herhaaldelijk zwaar
was getroffen door de aanvallen van
luchtmacht en vlootstrijdkrachten. zijn
wederom 4 groote koopvaardijschepen
door bommen zwaar beschadigd. Bij deze
aanvallen kwam het tot luchtgevechten,
waarbij 6 vijandelijke jagers van de typen
Tomahawk en Hurricane werden neerge
schoten.
In Noord-Afrika duurt de strijd voort
Duitsche en Italiaansche jacht- en ge
vechtsvliegtuigen schoten 25 Britsche
vliegtuigen neer. Aan de Kanaalkust heeft
de Britsche luchtmacht bij aanvallen van
jagers gisteren overdag 2 vliegtuigen ver
loren. Voor de Nederlandsche kust wer
den bij een aanval op een Duitsch con
vooi 8 vijandelijke vliegtuigen door be
schermende strijdkrachten der marine
neergeschoten.
Rede Rijkscommissaris
Mijnheer de president,
Dames en heeren.
Gij richt de Nederlandsche Kultuurka
mer op in een tijd van den zwaarsten
strijd met de wapenen. Gij geeft u moeite,
een nieuwen grondslag voor de Neder
landsche kuituur te leggen, terwijl in alle
deelen der wereld een strijd op leven
en dood is ontbrand. Er zullen niet wei
nigen zijn, die dit overbodig, niet oppor
tuun of willekeurig achtèn; zeker zullen
er velen zijn, die meenen, dat de Neder
landers op het oogenblik toch andere
zorgen hebben, dan juist nu voor het
welzijn van de kunstenaars te zorgen.
Wie zoo denkt, heeft den dieperen zin
van dezen oorlog nog niet begrepen. Hij
is er zich nog niet van bewust geworden,
dat in dezen strijd Europa strijdt met de
machten van het verval om het bestaan
van zijn kuituur. Wij staan aangetreden
tegen het materialisme van het Westen en
tegen het bolsjewisme in het Oosten, ten
slotte om geen andere reden, dan om onze
kuituur van het avondland, welke in onze
landen is geschapen en ontwikkeld door
de prestaties van den Germaanschen
geest, te behouden. De Führer heeft ge
zegd: „Geen volk leeft langer dan de do
cumenten van zijn kuituur”. Voor ons is
dit de hoogste wet van onzen strijd, de
hoogste wet evenwel niet alleen voor ons
Duitschers, doch voor alle Germaansche
volken, welke gedurende de eeuwen hun
beste krachten hebben gebruikt voor dat
gene, wat wij thans kuituur noemen. Voor
het behoud van onze kuituur strijden wij
thans en geven wij ons bloed. Ook het
Nederlandsche volk draagt reeds bij aan
dit bloedoffer.
Het is dus geen toevai of willekeur,
wanneer gij thans begint aan iets, als het
oprichten van de Nederlandsche Kultuur
kamer. Integendeel, dit staat in nauwe,
zij het dan niet onmiddellijke, betrekking
tot den oorlog.
Ik heb derhalve onmiddellijk mijn toe
stemming gegeven, toen kort na het begin
van ons gemeenschappelijk opbouwwerk
mijn Nederlandsche en Duitsche mede
werkers voorstelden, een Nederlandsche
Kultuurkamer op te richten. Voor mij was
daarbij van belang, dat het eerste voor
stel van Nederlandsche zijde kwam, want
hieruit kon ik zien, dat de denkbeelden
en de taak, welke ten grondslag liggen
aan onze nationaal-socialistische kultuur-
pojitiek, ook hier in Nederland werden
erkend. En gij, mijnheer de president,
hebt ook vandaag wederom tot uitdruk
king gebracht, dat men in Nederland se
dert jarén den kultureelen wederopbouw
heeft gevolgd en daarbij tot de overtuiging
is gekomen, dat de ontwikkeling in Ne
derland moest geschieden van hetzelfde
platform Deze conclusie, waartoe gij zijt
gekomen, wortelt niet in een toevallige
vriendschap of in de persoonlijke sympa
thie van enkelen dan zou ik op dezen
grondslag niet mijn besluit genomen heb
ben doch op de nauwe verbondenheid
in bloed en kuituur met het Rijk. Hoe
verscheiden ook voor den oorlog nog de
sociologische vormen in Nederland en het
Rijk zijn geweest, onder de oppervlakte
werkten toch ook in de Nederlanden reeds
dezelfde krachten.
Deze gemeenschappelijke Levenskrach
ten, gemeenschappelijk uit de verwant
schap van bloed en kuituur, dringen thans
tot een ontwikkeling in gelijke vormen
van het leven der gemeenschap. Derhalve
heeft het een diepen grond, dat de Neder
landsche Kultuurkamer de Reichskultur-
kammer tot voorbeeld heeft genomen.
Hetzelfde geldt ook voor de andere inrich
tingen, welke in Nederland nieuw zijn
opgebouwd. Wie hier spreekt van over
nemen of nabootsen, sluit de oogen voor
den niet te miskennen dieperen samen
hang. Wij bootsen niet na, wanneer wij
uit gelijken wortel tot gelijken vorm
komen.
Hiermede, mijnheer de president, zou
ik de woorden willen beantwoorden, wel
ke gij in het begin van uw rede tot mij
hebt gericht. Ik ben met het uitvaardi
gen van de verordening over de Neder
landsche Kultuurkamer niet alleen tege
moet gekomen aan de wenschen van
vele Nederlanders, doch ook aan de volk-
sche wet van onze gemeenschappelijke
Germaansche ruimte.
Ik hoop thans, dat deze nieuwe instel
ling tot het welzijn van de Nederland
sche kunstenaars en daarmede tot zegen
van de Nederlandsche kuituur moge zijn
en dat het u, mijnheer den president, en
uw medewerkers zal gelukken te vol
doen aan de hooge verwachtingen, welke
de Nederlandsche kunstenaars aan de
Kultuurkamer mogen stellen. Gij hebt
een taak vol verantwoordelijkheid op u
genomen, alsmede een groote arbeidstaak.
Weest u steeds bewust van deze verant
woordelijkheid en handelt steeds volgens
het nationaal-socialistisch beginsel, dat
niet het vok er is voor onze organisaties,
doch dat wij, met onze organisaties, het
volk moeten dienen.
Gij hebt zelf, mijnheer de president,
tevoren een woord van den Führer aan
gehaald, dat de staat slechts de voor
waarde, doch niet de oorzaak is tot het
scheppen van een hoogere kuituur. Dit
zou ik nu nadrukkelijk willen herhalen.
De kunstenaar schept zijn kunstwerken
uit de waarde van zijn ras. Wij kunnen
hem door onze maatregelen slechts in de
gelegenheid stellen, zijn roeping als kun
stenaar zoo onbekommerd en vrij moge
lijk te volgen. Dient met de Nederland
sche Kultuurkamer don Nederlandsohen
kunstenaar, dan dient gij de Nederland- -
sebe kunst en daarmed» uw geheele volk. I druk gebruik werd gemaakt
Bolsjewisten liepen in een val
Ongeveer in den sector, welke in het
Noorden door het plaatsje Balakleja. in
het Zuiden door het plaatsje Aleksan-
drowka begrensd wordt, werd overeen
komstig de bevelen in het Europeesche
front een sluis geopend voor de aan
stormende bolsjewistische «divisies, waar
bij hevig gevochten werd opdat de vijand
niet op het idee zou komen, dat dit een
doorgestoken kaart was.
Een machtige bolsjewistische wig drong
in het gebied van Isjoem over de Donetz
tot Oostelijk van Krasnograd Hier stiet
hij op het einde van de ongeveer 100
k.m. lange sluis, op een granieten muur.
Ten Noorden van Charkov in het gebied
van Woltsjansk tot ongeveer bij Petsje-
negi was eveneens een sluisdeur geopend.
Hier bleek bij de omsingeling, welke
hierop volgde, dat de vijand voornemens
was zijn groote offensief ten Zuiden van
Charkov slechts een Noordelijke afscher
ming te geven met het doel den voorge
nomen ring om Charkov in het Noorden
te sluiten. Bij Saltof werd deze groep
door het noodlot achterhaald. Het nood
lot. dat zich in het Zuiden baan brak
voor de 3 legers van Timosjenko in het
nauwe gebied van Alekseiewskoje.
□e vernietiging
Aanvallend van uit het gebied ten Zui
den van de eerste bolsjewistische door
braak bij Isjoem had het pantserleger
van von Kleist met het uit het gebied
ten Zuidoosten van Charkov oprukkende
pantserleger van Paulus, beide ongeveer
80 tot 100 k.m. achter de groote bolsje
wistische wig opereerend, een verbinding
tot stand gebracht, toen ongeveer om
streeks 24 Mei het gros van de vijande.
lijke troepen als omsingeld kon worden
beschouwd. Traag kwam de bij Kras
nograd staande vijand tot het inzicht,
dat, wilde hij nog iets redden, hij tot
iederen prijs terug moest doch hij kwam
slechts in het gebied rond Aleksejews-
koje Achter hem was de sluisdeur dreu
nend dichtgeslagen. De vliegtuigformaties
van Generaloberst Loehr en van den ge
neraal der vliegers Pflugbeil verduister
den den hemel.
Een half millioen keurtroepen van
Timosjenko waren op 29 Mei in dit ge
bied gesneuveld, gewond of gevangen
genomen Van 14 pantserbrigades ont
kwam niet een pantser
De veelgeprezen modellen uit Engeland
en de Vereenigde Staten stonden stukge
schoten en rookend getroffen door de
bommen van de Duitsche luchtmacht. Dit
gebied is een massagraf met aan den ho-
rizon de oneindige colonnes krijgsgevan
genen. Dit alles In een gebied van 3500
vlerk, k.m. Als belangwekkend novum
noemt men in deskundige militaire krin
gen het feit, dat hier voor de eerste maal
een reusachtige afweerslag werd omgezet
in een vemietigingsoverwlnning, welke
zonder weerga is in de krijgsannalen.
Twee politieagenten in Parijs
doodgeschoten
Gisteren is het in een drukke Parijsche
straat tot een incident gekomen, waarbij
2 Fransche politie-agenten doodelijk wer
den gewond. Onder de menigte, die in-
koopen deed, hadden zich communisten
gemengd, die een levensmiddelenwinkel
binnendrongen en dé goederen uit de
étalage wilden verdeelen. De te hulp ge
roepen politie herstelde de orde en
arresteerde een man. Toen hij werd weg
gebracht, werden op den hoek van een
straat verscheidene schoten op hen gelost
Twee agenten werden doodelijk getroffen,
3 andere minder zwaar gewond. Er wcr-
daarop nog 2 personen gearresteer 1.
2__
Rede prof. dr. T. Goedewaagen
Hierna nam de president der Nederland
sche Kultuurkamer, de secretaris-generaal
van Volksvoorlichting en Kunsten, het
woord
Prof. dr. Goedewaagen ving zijn rede
aan met tegenover den Rijkscommissaris
namens zichzelf en al zijn medewerkers,
aan wie deze direct of indirect den op
bouw van de Kultuurkamer heeft toever
trouwd een getuigenis af te leggen van
de gevoelens, waarmede zij deze niet
lichte taak hebben aanvaard
De besten uit ons volk waren reeds
lang vóór 1940 overtuigd, dat onze
kuituur, ondanks haar groote verleden,
vooral sinds de laatste generatie ver
strikt was in onoplosbare problemen,
zoowel ten aanzien der kunstwerken en
der kunstenaars, als ten aanzien van de
pers, de film en van de journalisten en
filmwerkers. Wij zagen dit met leede
oogen. wij leefden onder den doem
Van ondergang der Europeesche kui
tuur, van een langzaam uitdooven der
vitale krachten onzer kunst en haakten
naar bevruding uit die fatale stemming
en richtten reeds jaren lang onze oogen
naar wat in het Derde Rijk langzaam
werd opgebouwd Wij waren tot de over
tuiging gekomen, dat het in Nederland
op de basis onzer eigen volksche tradi
ties, in dezelfde richting zou moeten
gaifn, wilden wij niet ook geestelijk ver
hongeren.
Zich vervolgens tot de aanwezigen
Wendend, merkte dr. Goedewaagen op
dat hij. juist nu in de afgeloopen weken
en maanden het overgroote deel der
Nederlandsche kultuurscheppers en kul-
tuurbemiddelaars zich voor de Neder
landsche Kultuurkamer heeft aangemeld,
bet feit onder de oogen wil zien, dat
•en deel van hen tegenover den ieuwen
Britsche bommenwerpers nebben in
den afgeloopen nacht een terreur-
aanval op de binnenstad van Keulen
ondernomen, waarbij door ontploffing
en brand, vooral in woonwijken,
groote schade werd aangericht aan
verscheidene openbare gebouwen,
waaronder 3 kerken en 2 ziekenhui
zen. Bij dezen uitsluitend op de bur
gerbevolking gerichten aanval leed de
Britsche luchtmacht buitengewoon
zware verliezen. Nachtjagers en lucht
doelgeschut schoten 36 der aanvallen
de bommenwerpers neer. Aan de kust
werd bovendien een bommenwerper
door marine-artillerie neergeschoten.
Een afdeeling nachtjagers onder bevel
van luitenant-generaal Kammhuber be
haalde hier haar 600ste overwinning. Ka
pitein Streib behaalde zijn 25ste nachte
lijke overwinning in de lucht, de eerste
luitenant Knacke zijn 20ste. Aan het
Oostelijke front heeft Feldweibel Stein-
batz zijn 83ste overwinning in de lucht
behaald.
Installatie der Gildeleiders
In den morgen was aan de inwijdings-
zitting voorafgegaan een bijeenkomst in
de werkkamer van den Rijkscommissaris,
waar prof. Goedewaagen, de president der
Kultuurkamer, de gildeleiders aan dezen
voorstelde, n.l. de heeren Jan Bakker,
leider van het gilde Beeldende Kunsten,
Max Blokzijl, leider van het Persgilde, H.
Rijnbergen, leider van het Muziekgilde,
Jan Teunissen, leider van het Filmgilde,
Jan C. de Vos, leider van het gilde voor
Theater en dans en prof. dr. Jan de Vries,
vice-president en leider van het Letteren-
gilde.
De Rijkscommissaris wees in een korte
toespraak op de hooge eischen, welke in
dezen zwaren tijd aan de cultureele lei-
t ders van ons volk gesteld worden. Hij
sprak zijn beste wenschen uit voor het
welslagen van hun arbeid Daarna onder
hield de Rijkscommissaris zich nog eenigen
tijd met de gildeleiders afzonderlijk.
De plechtigheid in den
Stadsschouwburg
In de bijeenkomst van den namiddag
hebben tal v-n officieele persoonlijkheden
van hun belangstelling blijk gegeven, zoo-
als de president van den Nederlandschen
Kultuurraad, verscheidene secretarissen-
generaal van het Rijkscommissariaat, de
secretaris-generaal van de N.S.B., als ver
tegenwoordiger van den leider, de voor
man van de Nederlandsche S.S., de leiders
van den Nederlandschen en Duitschen Ar
beidsdienst, de laatste slechts voor Neder
land. Ook het propaganda-ministerie te
Berlijn had een afgezant gezonden.
De bijeenkomst werd geopend met den
„Symphonische proloog" van Henk Ba-
dings. Deze uitvoering was de première
voor Nederland. Een dankbaar applaus
was het antwoord van het publiek op deze
uitvoering. Deze dank gold tevens den
componist, die even naar voren is getre
den om persoonlijk zijn dank te betuigen.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER,
31 Mei. (D.N.B.) Het Opperbevel der
Weermacht deelt mede
Op den dag der herdenking van den
slag in het Skagerrak kan de Duitsche
marine nieuwe successen melden. Bij oe
onvermoeide voortzetting van den strijd
tegen de vijarfdelijke ravitailleerings-
scheepvaart hebben duikbooten in het
Westen van den Atlantischen Oceaan
wederom 22 schepen met een gezamen-
lijken inhoud van 106.800 ton tot zinken
gebracht. Daarmede heeft alleen al ae
duikbootvloot in Mei van dit jaar 140
schepen met een gezamenlijken inhoud
van 767.400 ton tot zinken gebracht.
De hoeveelheid spijsolie, welke dient te
worden afgeleverd bij inlevering van met
„een rantsoen spijsolie” gemerkte bonnen
bedraagt met ingang, van 1 Juni 1942
wederom 200 gram.
De geldigheidsduur van de met 27a en
27b gemerkte bonnen der aardappelkaart
is verlengd tot en met 3 Juni a.s.
De ontmoeting tusschen kuituur en
staat heeft in velerlei vorm plaats ge
vonden. Burckhardt heeft er in zijn Welt-
geschichtliche Betrachtungen op gewe
zen, dat deze ..Bedingtheit” van staat en
kuituur van wereldhistorische beteeke-
nis is en dat het hierin gelegen vraag
stuk een eeuwig vraagstuk is, dat elke
tijd en ieder volk steeds opnieuw weer
op te lossen krijgt.
Na hiervan enkele voorbeelden te heb
ben gegeven, constateerde spr., dat de
lijfspreuk van den nieuwen mensch, den
nieuwen staat en de nieuwe kuituur is;
dat de mensch er niet is om gediend
te worden, doch om zelf te
n e n. Dit is de mythe van den
schen staat
De Nederlandsche Kultuurkamer
tot taak, de beroepsgenooten bewust te
maken van hun verantwoordelijkheid
tegenover de volksgemeenschap en in dit
licht hun vakkundige, economische en
maatschappelijke aangelegenheden te
regelen en overeenstemming te brengen
in het streven der verschillende groepen.
Dit brengt mede, dat alleen degenen, die
concreet met de Nederlandsche kuituur
verbonden zijn, vöortaan kultureel in den
ruimsten zin werkzaam kunnen zijn, en
dat joden, die met hun internationale
levenshouding volgens hun eigen begin
sel in alle volkeren der wereld, als zij
daartoe uit humanitaire overwegingen
der betreffende overheid de kans krijgen,
kunnen neergelaten, hiervan uitgesloten
worden. Een volk is als een gezin, waar
in men geboren wordt.
GEEN BEPEELINGSINSTITUUT
□e kunstenaar heeft recht op een re
delijke basis, mits zijn werk hem dat
recht geeft. De Kultuurkamer is geen be-
deelingsinstituut. Zij verstaat het kultuur-
socialisme niet als weldadigheid, maar in
den zin van loon naar werk, naar goed
en degelijk werk, naar vakkundig werk,-
waarin een mensch met gaven en dege
lijke vorming zijn volle hartstocht, toewij
ding en werkkracht heeft neergelegd.
Beunhazen heeft ons volk niet noodig,
ook niet als zij oude en eerlijke politieke
strijders voor de nieuwe orde zijn.
Zoo gingen wij aan den arbeid. Enkele
voorbeelden mogen ook nu volgen.
Daar was in de eerste plaats het voor
alle gilden geldende urgente vraagstuk
der auteursrechten, dat om oplossing
vroeg. Het nieuw opgerichte Nederlandsch
Auteursrechtenbureau beteekent een be
langrijken stap in de richting van een re
geling der economische belangen van alle
kultuurscheppenden. Daar is voorts het
probleem der vooral in dezen tijd zoo
hoog noodige voorziening van materiaal,
dat voor het tot stand brengen van kul-
tuurwerken benoodigd is. Hier kon reeds
aan vele aanvragen voldaan worden
Op het terrein van het Gilde voor
Bouwkunst, Beeldende Kunsten en Kunst
ambacht is een bescherming der beroeps
titels. speciaal der architecten in voorbe
reiding, zoomede een grondige saneering
van den kunsthandel, speciaal van schil
derijen in verband met de bestrijding van
den kitsch.
Het Muziekgilde bereidt een model-
arbeidscontract voor ontspanningsmusici
en privaat-muziekleeraren voor, waarin in
bescherming van den titel vacantierege-
ling en minimumtarieven wordt voorzien,
terwijl het Centraal Bureau voor Orkest-
wezen zich met de salarissen der groote
orkesten bezighoudt.
Het Letterengilde is bezig aan de sa
neering der leesbibliotheken, o.a. aan de
invoering van een leeszegel. die ten goede
zal komen aan de auteurs der uit te lee-
nen boekwerken en hun inkomsten geeft,
die hun thans nog worden onthouden.
In het Gilde voor Theater en Dans wa
ren te noemen eer. modelarbeidscontract
voor kleinkunstartisten, tooneelspelers,
opera- en operette-artisten. een minimum-
salarisregeling voor tooneelspelers en een
séjourrègeling
Daar is verder, op het gebied van het
Filmgilde. een standaardovereenkomst
voor operateurs en overig theaterperso-
neel in samenwerking met het Neder
landsch Arbeidsfront, het organiseeren
van cursussen voor operateurs, de instel
ling van vakdiploma’s, de scholing en vor
ming van productiewërkers.
Tenslotte wil ik, aldus spr., uit het
Persgilde nog noemen de regeling van de
rechtspositie der journalisten, de hoog
noodige salarisregeling, die thans tot stand
is gekomen, zoomede de regeling der
advertentieprijzen, der sociale positie der
advertentie-acquisiteurs en -colporteurs
alles vraagstukken, die binnen de orde
ning der Kultuurkamer een oplossing vin
den waarop zij vroeger maar al
hebben gewacht
Als straks een net zal worden gespan
nen over heel ons land, waardoor de schil
der, de architect, de journalist, de schrij
ver in contact kan komen, i n zijn eigen
gouw, met de Kultuurkamer, dan zal me
nigeen, die nu wellioht nog vreemd te
genover ons streven staat, zich afvragen,
wat hem toch eigenlijk weerhouden heeft,
zijn medewerking te verleenen.
Het is terra nova, die voor ons ligt en
als pioniers gaan wij, die leiding moeten
geven, het voor een deel ongekende ge
bied tegemoet. Onze generatie is zoo ge
lukkig. het beeld van een groot man voor
zich te hebben, ja vlak bij te hebben, die
die vrijheid bezit Een man, die te allen
tijde van zich zelf zeker is. Zoo willen
ook wij arbeiden in den geest van den
Führer.
Hierna sprak de Rijkscommissaris Dr.
Seyss-Inquart.
In een plechtige bijeenkomst in den
Stadsschóuwburg is Zaterdagmiddag de
Nederlandsche Kultuurkamer ingewijd.
De Rijkscommissaris, Rijksminister dr.
Seyss-Inquart, oflfierstreepte door zijn
tegenwoordigheid de beteekenis der sa
menkomst, welke overigens allen samen
bracht, die van nu af de Nederlandsche
kunst in haar verschillende vormen en
uitingen zullen leiden.
Het plechtige karakter der gebeurtenis
sprak voorts uit haar muzikale omlijsting,
waarin de nauwe verbondenheid van dé
Nederlandsche- met de Duitsche kuituur
tot uitdrukking kwam. De bijdrage van
deze zijde werd daartoe geleverd in de
première van Henk Badings’ „Symphoni
sche Proloog” en van gene zijde in de
Ouverture „Egmont” van Ludwig van
Beethoven, beide uitgevoerd door het
Concertgebouworkest onder leiding van
Toon Verhey.
De schouwburg pronkte met een sobere,
smaakvolle bloemversiering met rhodo
dendrons en goudenregen.
In een uitvoerige rede schetste als eer
ste spreker de president der Nederland
sche Kultuurkamer, prof. dr. T. Goede
waagen, taak en roeping der instelling,
haar werk in de afgeloopen maanden en
haar opdrachten voor de naaste en ver
dere toekomst.
De Rijkscommissaris, wien door den
president dank gebracht was voor zijn be
sluit tot oprichting der Nederlandsche
Kultuurkamer, deed nadrukkelijk uit
komen, dat de punten, waarin de Neder
landsche- en de Duitsche Kultuurkamer
overeenstemmen, geenszins wijzen op een
vorm van nabootsing, doch veeleer doen
blijken van een gelijkheid, voortkomende
uit het geënt zijn op denzelfden stam.
Dr. Seyss-Inquart verbond aan zijn toe
spraak den wensch, dat de taak, welke
hij den medewerkers van de Nederland
sche Kultuurkamer ziet opgelegd, tot ze
gen mogen strekken van de Nederland
sche kuituur in de Germaansche levens
ruimte.
Een van erkentelijkheid getuigend ap
plaus volgde op de korte, doch voor deze
plechtigheid en, daaróverheen, voor de
Nederlandsche kunst en haar beoefenaars,
zoo waardevolle toespraak van den Rijks
commissaris.