DE AANVAL OP MADAGASCAR
O
DE LUCHTOORLOG IN HET WESTEN
fel
No. 18199.
1942.
Zaterdag 6 Juni.
HET CULTUREELE LEVEN
landingspoging
VERDUISTEREN
De mislukte Britsche
19 Schepen tot zinken
gebracht
Nieuwe zeeslag in den
Stillen Oceaan
Extra sigaren- en
sigarettenrantsoenen
Extra-bericht
24 Britsche vliegtuigen verloren
Engelsche luchtaanvallen
op Nederland
Relaas van een Britschen gevangene
Scherpe critiek op Churchill
Het bezoek van den Führer
aan Finland
Anti-Britsche houding van Nehroe
Heydrich in Burcht te Praag
opgebaard
Japan zal de scheepvaartlijnen
naar Britsch-Indië afsnijden
De Engelsche behandeling
van krijgsgevangenen
Vier geallieerde duikbooten
gezonken
HAAGSCHE
COURANT
I
i
I
A
pers
GENERAAL
Messerschmitt-jagers
BMMMM Bi
MBBB
VERONTWAARDIGING IN
DUITSCHLAND
De slag DIJ Charkov. Een aanval begint. Uit de loopgraven stormen de
Duitsche Infanteristen den vijand tegemoet. Atlantic-Holland-P.K. Hahle)
Heden: v. 9.56 a. nam. tot 5.20 o.
v.m. Morgen: o. 9.57 a. nam. tot
5.20 u. v.m.
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■F
In den nacht van Donderdag op Vrijdag
hebben enkele vliegtuigen boven Neder-
landsch gebied gevlogen. Door brand- en
brisantbommen ontstonden beschadigin
gen aan woonhuizen. Hierbij werd een
kind gedood. Twee personen werden ge
wond.
Zusters van het Duitsche Roode Kruis
reiken sinaasappelen en studenten
haver uit aan gewonde en zieke Duit
sche soldaten, die tot herstel van hun
gezondheid in de Bcrlijnsche zieken
huizen zijn opgenomen.
(Weltbild-PolygoanX
Bijzonderheden over den succesvollen
aanval van Japansche speciale duikbooten
op Engelsche oorlogsschepen in de haven
van Diego Suarez zullen bekend gemaakt
worden, zoodra de duikbooten op haar ba
sis teruggekeerd zijn, zoo verklaarde de
woordvoerder van de Japansche marine,
kapitein Hiraide in een radiorede. Het zal
dan blijken of Britsche slagschepen en an
dere vijandelijke eenheden in de baai van
Diego Suarez alleen zwaar beschadigd
werden of dat zij zonken. Men mag ver
wachten, dat het optreden van eenheden
der Japansche marine in de wateren van
Afrika van ernstigen invloed op Britsch-
Indië zal zijn. Het zal niet lang duren, of
Engelands scheepvaartlijnen naar Indië en
het Nabije Oosten zullen afgesneden zijn.
Maan: 6 Juni op 2.29 v.m., on*
der 1.56 n.m.; 7 Juni op 2,53 v.m.,
onder 3.06 n.m.; 6 Juni op 3.17
v.m., onder 4.11 n.m.
Nachtdienst DOKTERS: Tusschen
10 u. n.m. en 7 u. v.m. No. 113056
Ziekenfondsleden de Volharding
no. 116364; zg. Stadspatiënten no. 49
ZIEKENVERVOER (Ziekendienct
Den Haag) No. 115995.
velerlei vorm plaats gevonden. De ab
solute monarchie gaf aan deze ontmoe
ting een ander karakter dan de liberale
staat; de kerk, de vorst en de adel wa
ren toen de stimulatoren van de kunst,
later kwam de Cultuurpolitiek in han
den van particulieren. Ieder tijdvak
moge dan al enkele eminente kunste
naars hebben voortgebracht, voor de
kunst in haar geheel is noch het eene
noch het andere heilzaam geweest De
lijfspreuk van den nieuwen mensch, den
nieuwen staat en de nieuwe cultuur is
dat de mensch er niet is om gediend
Ne worden, doch om zelf te d i e n e n,
zoo drukte prof. Goedewaagen zich uit
De cultuur moet, zoo ging hij verder, tot
heel het volk fn al zijn óhderdeelen
worden gebracht. Dat dit een zaak van
jarenlange voorlichting en opvoeding is
en tan het brengen van een traditie in
het publiek; dat deze taak der overheid
zonder de bereidheid en het zich open
stellen van het publiek zelf in het lucht
ledig blijft zweven daarvan zijn wij
ons bewust. Maar anderzijds, aldus
prof. Goedewaagen, kunnen wij de ge
dachte nooit aanvaarden, dat de zege
ningen, de vreugde, de innerlijke ver
rijking, die cultuurgoed den mensch
geeft, slechts het voorrecht van enkelen
zou moeten blijven. Cultuur aan het
volk het zijn eenvoudige woorden,
maar zij houden een programma van
zoo wijde strekking in, dat wij in Ne
derland, die begrepen hebben, dat voor
heel ons volk de cultuur even noodig
is als arbeid en brood, omdat een volk
tenslotte wordt afgemeten niet naar zijn
nuttigheidsapparaat, doch naar zijn aan
dacht voor hooger goederen, ons nog
slechts aan het begin van een zeer lan
gen weg zien staan. Kunst aan het volk
beteekent nietafdalen tot het alle-
daagsch peil der massa, maar de massa
tot volk maken, óók op 'cultureel ter
rein.
De taak van den volkschen staat is
voorts de zorg voor hen. die op cultu
reel gebied hetzij scheppend, hetzij
verspreidend of bemiddelend, hetzij zon
der vakmanschap op leekenwijze werk
zaam zijn. Niet alleen de stimuleering,
de ordening, de bevordering der cultuur,
maar ook de behartiging der belangen
dep werkers behoort tot de taak der
overheid naar nieuw inzicht. De mee-
ning, dat de vrije schepping van het
talent en maatschappelijke welstand of
zekerheid omgekeerd evenredig zijn en
de1 Cultuur slechts bloeien kan, waar de
cultuurschepper in vrijheid verkommert,
is. een bohémienopvatting, die in den
grond zelf burgerlijk is, vrucht van een
mechanistisch begrip der maatschappij
en voor een volksche cultuur onbruik
baar.
Er is veel in de groóte rede, die prof.
Goedewaagen bij de plechtige installa
tie van de Neder landsche Kultuur
kamer heeft uitgesproken, dat om een
kantteekening vraagt, maar daarvoor is
het juiste oogenblik nog niet gekomen.
Een groote en grootsche taak is voor
dit nieuwe instituut weggelegd de re
geling van de vakkundige aangelegen
heden der cultuurwerkers en de behar
tiging van hun economische belangen.
De naaste toekomst zal moeten uitwij
zen of in dit groote lichaam de goede
mannen op de juiste plaats gesteld zijn
om de zware taak, die het instituut zich
gesteld heeft, op vruchtbare wijze te
kunnen vervullen. Indien dit zoo is,
dan zullen de kunstenaar en de kunst
in de nieuwe maatschappij er beide niet
qnders dan we) bij kunnen varen.
Naar uit Washington wordt gemeld,
heeft de Amerikaansche admiraliteit be
kend gemaakt, dat in de Stille Zuidzee
een nieuwe zeeslag geleverd wordt tus
schen Amerikaansche en Japansche zee-
strijdkrachten. De toestand is verward en
berichten omtrent de Amerikaansche
vloot kunnen eerst later verwacht worden.
ONTPLOFFING IN DE GROOTSTE
AMERIKAANSCHE MUNITIEFABRIEK
Reuter meldt uit New York, dat er in
de grootste Amerikaansche munitiefa.
briek te Elwood, gelegen op ongeveer 24
km van Chicago, een ontploffing is ont
staan. Daarbij werden 57 personen ge
dood en 41 gewond
Het in-het Weermachtbericht van giste
ren vermelde bevel van de Engelschen in
Noord-Afrika. dat gevangenen voor het
verhoor voedsel, slaap, water, noch eeni-
gerlei faciliteiten mogen worden toege
staan. wordt in de Duitsche pers een.
schandalig bevel genoemd
De „Lokalanzeiger’’ noemt net typisch
voor de oorlogvoering der Britten. Vrou
wen en kinderen in concentratiekam
pen. nachtelijke terreuraanvallen op woon
wijken. schoten op verdrinkenden en thans
dus kwellingen van weerloozen: dat is En
geland. Het Engelsche bevel is' het top
punt van gemeenheid en kan slechts ver
geleken^ worden met de bolsjewistische
oorlogvoering De Duitsche vergelding is
daarom, naar het blad schrijft, poodzake-
lijk en juist, want slechts indien de En
gelschen zelf te voelen krijgen, wat zij an
deren. aandoen, zullen zij voor alge-
meene argumenten der welgevoegelijkheid
toegankelijk worden.
De „Berliner Börsenzeitung” wijst er op.
dat dergelijke voorbeelden van ongehoor
de verwaarloozing en Engelsche oorlogs
middelen, zooals die uit dit Engelsche be
vel in Noord-Afrika blijken, reeds tijdens
den vorigen wereldoorlog werden meege
maakt. De Duitsche tegenmaatregelen vor
men de eenige wijze waarop men njet een
tegenstander als de Engelschen kan te
werk gaan
Het Italiaansche hoofdkwartier publi
ceert een communiqué, dat op dezelfde
wijze tegenover gevangen genomen Engel
schen zal worden gehandeld als reeds ge
meld in het Duitsche Weermafhtbericht
van gisteren.
Het conservatieve Lagerhuisljd kapi
tein Bower heeft in een rede te Leeds
een hevigen aanval gedaan op Churchill’s
oorlogvoering. Hij betoogde o.m.Ik
schaam mij niet te zeggen, dat het par
lement den premier, Churchill, en zijn
regeering wegens misgrepen ter verant
woording behoorde te roepen. Het resul
taat van de absolutistische politiek van
Churchill is, dat Engeland zich in een
der hachelijkste posities van zijn geschie
denis bevindt.
Maar alsof dit niet genoeg is, aldus
Bower, zetten de mannen, die in zoo
korten tijd zoo groote deelen van het
imperium in handen van den vijand
hebben laten vallen, voortdurend hun
verderfelijke activiteit voort. Churchill
begaat fouten en hij mist de bekwaam
heid om te leeren. Hij is niet bereid, de
oudere leden van zijn kabinet overboord
te zetten en ten slotte heeft hij niet het
minste begrip, dat hij contact moet zoe
ken met verstandiger medewerkers.
Binnenkort zullen twee extra
rantsoenen sigaren (tien stuks) op
de tabakskaart en twee extra
rantsoenen sigaretten (dus 40 stuks)
op de sigarettenkaart beschikbaar
worden gesteld.
Daarenboven zullen op de tabaks
kaart naderhand twee rantsoenen
sigaretten extra (40 stuks) worden
gegeven.
De bon, waarop en de tijd, waar
in deze extra rantsoenen beschik*
baar zullen worden gesteld, zuilen
weldra worden bekend gemaakt.
In verband met het bovenstaande
zullen de detaillisten en grossiers
in de volgende week op den voor
hen vastgestelden inleveringsdag
een extra voorschot ontvangen.
Nadere mededeelingen hierom-^
trent zijn in een officieele publi
catie opgenomen.
In politieke kringen te Berlijn, aldus
het A.N.P., verklaart men, dat stellig alle
Duitschers niet slechts verrast, maar öok
uitermate aangenaam getroffen moeten
zijn door het bericht over het bezoek van
den Führer aan maarschalk Maijnerjieim.
Dit bezoek is volgehs politieke kringen
een bewijs van de nieuwe Europeesche
kameraadschap, die geen verschillen tus
schen groot en klein kent, zooals ginds in
de Ver. Staten.
Ook het verschil in regeeringsstelsel
tusschen Duitschland en Finland vermag
niets te veranderen aan de erkentelijk
heid, die de een ter gelegenheid van dit
bezoek den ander uitsprak. Aangezien dq
ontmoeting zonder eenige protocolaire
voorbereiding is geschied, ziet men hier
in een bewijs, voor de bijzondere harte
lijkheid van de Duitsch-Finsche vriend
schap
PRIJS DEZER COURANTVoor ’s-Gravenhage bij vooruitbet per
3 mnd met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode5’, „Kol. Bijblad” en
„Letterk. Bijblad” 3.15. Fr. p. p. met Modeblad 4.20. z. Mode
blad 3.95. Buitenland 9.45. Bij postkant, tegen de geldende
KoedgeK'labonnementsnrlizen^Afz. nummers 5 et. fr. O- O- 10 et.
Ook de Britsch-Indische nationalisten
leider Nehroe uit zich den laatjten tijd
in openbare verklaringen even anti-En-
gelsch als Garuihi dit steeds heeft ge
daan. Hij eischt. evenals Gandhi, de on
middellijke ontruiming van Britsch-IndiS
door de Engelschen. zoo meldt de cor
respondent van de .Manchester Guar
dian” uit New-Delhi. Er bestaan aanwij
zingen, dat de Engelsch-Indische tegen
stellingen zich verscherpen en een steeds
meer gespannen atmosfeer ontstaat.
Een bevestiging van deze meening is
ook jte vinden in het feit, dat Gandhi
in zijn jongste dagbladartikelen een
steeds scherper wordenden toon tegen de
Engelschen aanslaat en de Engelschen
ervan beschuldigt, dat zij profijt willen
trekken van de tegenstellingen tusschen
de Mohammedanen en de Hindoes.
Mocht de Engelsche vloot in den Indiscbe.i
Oceaan verschijnen, dan is de Japansche
marine te allen tijde op den strijd voorbe
reid. Zoolang ChurchilIJnvloed uitoefent op
de Engelsche strategie ter zee.zal hij de eene
fout na de andere maken zooals de landing
van Britsche strijdkrachten in de Darda-
nellen tijdens den laatsten wereldoorlog
Men kan slechts medelijden hebben met
de Engelsche en Amerikaansche admiraals,
die zich de inmenging van Churchill en
Roosevelt moeten laten wélgevallen, of
schoon deze op net gebied der oorlogvoe
ring ter zee volledige amateurs zijn. Het
noodlot van de Engelsche en Amerikaan
sche marine zal zich op den bodem der zee
voltrekken. De operaties van de Japansche
duikbooten in de haven van Sydney zullen
Australië niet alleen de gevaren hebben
aangetoond, die het bij verderen tegen
stand bedreigen, doch ook in hoeverre het
Australische volk zich kan verlaten op de
door de Amerikaansche propaganda naar
voren gebrachte kracht en sterkte. De Ver-
éenigde Staten hebben alles gedaan om de
nederlagen in den slag in de Koraalzee
geheim te houden en tegelijkertijd overal
rondgebazuind. dat zij thans voorbereidin.
gen hebben getroffen, om het hoofd te
kunnen bieden aan aanvallen van strijd
krachten van d- Japansche marine in de
Australische wateren. Hoe het echter met
deze vqorbereidingen in de practijk gesteld
is, is de geheele wereld duidelijk gemaakt
door den aanval op Sydney Deze gebeur
tenissen moeten Australië ernstig te den
ken geven. Men moet zich toch afvragen
waarom Australië een onnoodigen oorlog
tegen Japan voert. Mocht Australië vrede
wenschen, dan is Japan bereid het eiken
steun te verleenen. Indien Australië ech
ter meent, Japan verder te moeten bevech-
ten. dan heeft Japan voldoende middelen
en macht in handen om den tegenstand
volkomen te breken
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 6 Juni. Het Opperbevel der
Weermacht deelt mede:
In den strijd tegen de vijandelijke
ra v i tai 11 eer i ngsscheepvaart hebben
Duitsche duikbooten in de Amerikaan
sche wateren nieuwe successen be
haald. Zij hebben aan de Oostkust
van Noord-Amerika, In de Caraibische
Zee en ten Oosten van de Antillen 19
schepen met een gezamenlijken in
houd van 108.300 ton tot zinken ge
bracht.
Het stoffelijk overschot van den plaats-
vervangen^en Rijksprotector SS-Ober-
gruppenführer Heydrich, is op plechtige
wijze uit het .ziekenhuis naar den Burcht
vgn Praag overgebracht Nadat SS-Ober-
gruppenführer Dalüge en staatssecretaris
Frank den overledene voor de overbren
ging een laatsten groet hadden gebracht,
droegen mannen van de Waffen-SS. de
kist naar de affuit. Langs den geheelen
weg stonden soldaten ivan het leger,
mannen van de ordepolitie en van de
Waffen-fcS, alsmede van partijformaties
opgesteld. In den Burcht betrokken vier
SS-Führer de eerewachÉ.
PRESIDENT HACHA BIJ
DALÜGE
Het D N B meldt uit Praag: De plaats
vervangende Rijksprotector Dalüge beeft
Vrijdag dr Hacha en de regeering van
het protectoraat ontvangen. Dr.- Hacha
sprak tevens namens de regeering en het
Tsjechische volk zijn innige deelneming
uit met den tragischen dood van Heydrich.
Dankzegging der Japansche natie voor de overwinning bij Singapore te Tokio.
Schoolkinderen (een deel der tienduizenden) brengen hun dank op het plein
voor het Keizerlijk Paleis tot uitdrukking. (Transatlantic-Recla)
„Het was onmogelijk om ook maar een
minuut langer aan land te blijven zonder
de deelnemers aan onze onderneming met
hun booten aan een zekere vernietiging
prijs te geven”, zoo verklaarde de Brit
sche soldaat Stanley Woolfs, die bij de
mislukte landingspoging der Britten ten
Zuiden van Boulogne aan de monding
van de Canche in Duitsche gevangen
schap geraakte. Over de mislukte lan
dingspoging deelde de Britsche soldaat
nog de volgende bijzonderheden mede
3 Juni omstreeks den middag waren
wij met ongeveer 1000 man in 12 booten
van het eiland Wight vertrokken. Aan
boord bevonden zich van ijzerdraad ge
vlochten matten voor het overwinnen
van prikkeldraadversperringen, dynamiet,
handgranaten, pantsergeweren, radiotoe
stellen en andere wapens. Ik zelf was als
specialist voor een granaatwerper inge
deeld. Den geheelen nacht zochten wij
tevergeefs naar een plek om aan land te
gaan. Inmiddels was het laat geworden.
- zon opgaan, dus de
tijd drong, wanneer wij niet evenals de
anderen onverrichterzake huiswaarts wil
den keeren. Toen kwam het bevel om
aan land te gaan. Wij bevonden ons ten
Noorden van Le Touquet Vlak voor de
kust werden wij door een -Duitsch be-
wakingsvaartuig gezien, dat onmiddellijk
alarm maakte. Door het vuur van de
Duitsche kustartillerie moesten 2 afdee-
lingen rechtsomkeert make” Ons vaar
tuig waagde echter toch een aanval. Wij
sprongen dicht onder de kust in het wa
ter. waadden aan land en brachten onze
wapens en toestellen op het strand. Ik
kreeg bevel met mijn granaatwerper de
actie te steunen. Op dit moment werden
wij onmiddellijk jander vuur genomen.
Hel Duitsche afi^eervuur was zoo hevig,
dat ik met mijn granaatwerper niet tot
schieten kwam en volledig dekking moest
zoeken. Toen ik* weer opstond, zag ik hoe
ons vaartuig met de rest der bemanning
wegvoer Ik gaf,mij over en werd met
de andere gevangenen medegenomen In
gevangenschap ontmoette ik een neerge
schoten Britschen vlieger, die onze actie
uit de lucht moest steunen, doch alle
Hurricanes, behalve hij, waren- omge
keerd Zijn toestel was zoo zwaar be
schadigd dat-het neerstortte, en verplet
terd bleef liggen. Hij zelf slaagde er
echter nog in op geringe hoogte met een
parachute uit het toestel te springen.
Toen de ochtend aanbrak, was alles reeds
voorbij en op de plek van de landing
lagen de achtergelaten wapens en toestel
len, geweren, dynamiet, automatische
pistolen en mijn granaatwerper
PRIJS DER ADVERTENTIÊNVan 1—11 m.M (5 reg.) f 1.65.
iedere m.M. meer tot 22 m.M (10 reg.) t 0.19 Elke m.M meer
21 ct. Reel, 0.51 per m.M. Bewiisn. 5 ct.. fr. p. p. 10 ct. Ino binnen
de stad 5 ct. KI. Adv. (in halve oplaag) f 0.57, Dienstaanb. t 0.38.
Pers, gevr t 0.48. Adv. met ..Br. a h. bur. v d bl10 ct. meer
Minister Morrison heeft In een oproep
alle mannen en vrouwen der burgerlijke
luchtverdediging in Engeland aange
spoord tot de grootste waakzaamheid,
aaar de tegenstander tot vergelding zal
overgaan
Critiek op de Engelsche luchtmacht
De Britsche luchtaanvallen op West-
Duitschland hebben te Londen, naar dg
A.B C.-correspondent aldaar méldt, olie
gegoten op het vuur der discussies, of de
'uchtmacht zelfstandig moet opereeren
dan wel moet worden ingedeeld bij het
opperbevel van het leger en de vloot.
Alle kringen, dié iets te maken hebben
met de vliegerij, eischen volstrekte on
afhankelijkheid van de luchtmacht. De
Amerikaansche generaal Henry Yarnell
probeert den eiseh der marine om de
actie der luchtmacht onafhankelijk te ma
ken van de admiraliteit te versterken
door de luchtmacht de volgende ernstige
fouten in de schoenen te schuivenBij
dé achtervolging van de „Bismarck”
schoot een Engelsch torpedovliegtuig
zijn torpedo op den Engelschen kruiser
„Sheffield" af. Bij de gevechten in Irak
beschoten Britsche toestellen in de buurt
van Bagdad hun eigen infanterie met
machinegeweren en maakten talrijke
slachtoffers.
Naar het Opperbevel van de Duitsche
Weermacht mededeelt, is het gistermid
dag tot een luchtgevecht gekomen boven'
de Belgische kust, waar enkele Britsche
bommenwerpers vergezeld van talrijke
Spitfires waren binnengedrongen. In kor
ten tijd werden boven de bocht van de
Seine 8 Britsche vliegtuigen door Focke-
Wulf en Messerschmitt-jagers neerge-
schoten.
Tegen 3 uur dwongen Duitsche jagers
^en andere formatie Britsche vliegtuigen
aan de Westkust van Frankrijk tot een
Bevecht Zij schoten 1 Spitfire neer,
^aardoor hebben de Britten hun opera-
u®®- d’e door hier en daar geworpen
slechts onbelangrijke schade ver-
vlieo^4 hebben, met het verlies van 14
vin Toeten be^ea-
dat 'Aa re verneemt het D.N.B
loopen n! uhe luchtmacht in den afge-
DU)tschlandhtinb^ v luchten boven West-
SChland 10 vliegtuigen heeft verloren
Qver aanval op Sunderland
Sunderland1 m?1'i\ts,chen luchtaanval op
Duitsche Weer™ .bet Opperbevel van de
geschut een diok.cht n°g. dat het afweer
de Duitsche vli. spervuur opende, topn
nacht verschenen »,gen kort na midder-
vüegtuigen tot d „iett«min drongen de
rijke brisantbom™ bihnenstad deor Tal-
haven en tierid,??^1 v*elen op stad en
veroorzaakten orn ?nden brandbommen
het Noordwesten d branden vooral in
bezit talrijke schee^G stad Sunderland
De Efe-correln^ouwwerven-
schrijft uit BuenokTn<dent Miquelarena
Argentljnsche corre^^a dtat' vol«ens de
de Geallieerden art P?ndenten te Londen
voor Duitsche ror™2Ote„ ”rees koesteren
de Engelsche aanvallen eS aAs gevol« van
«unvallen op Duitschland.
Toen in 1914 de wereldoorlog uitbrak,
heette het, dat daarmede het einde der
Westersche cultuur gekomen was. Men
vergat, dat nog nooit op een slagveld
een beschaving ten onder was gegaan.
Romain Rolland aan de eene zijde der
strijdende partijen, Gerhard Haupt
mann aan den anderen kant schreven
hun „Open Brieven” en maakten reeds
kort na het uitbreken der vijandelijk
heden duidelijk, dat voor het cultureele
leven op een omgeploegden bodem
nieuwe mogelijkheden openstonden.
Ook in den huidigen oorlog blijkt, dat
het cultureele leven voortgang heeft en
dat het daarbij zelfs een voortstuwende
kracht laat zien, die ver uitgaat boven
die van normale tijden. Ons land ver
keert op het oogenblik in omstandig
heden, die het noodig maken een voor-
zichtigen maatstaf aan te leggen, maar
dit neemt niet weg, dat men met open
oog de krachten heeft te volgen, welke
zich momenteel binnen onze grenzen op
cultureel gebied laten gelden.
Er is, in de eerste plaats, een nieuw
organisatorisch vermogen, dat de aan
dacht vraagt De kunstenaar geniet de
bijzondere aandacht van den Staat en
de Staat toont belangstelling voor het
artistieke leven. Dit is iets geheel
nieuws. Vóór deze oorlog uitbrak, heb
ben wij hier meer dan één minister ge
had, onder wiens departement de
Kunst ressorteerde, die voor de Kunst,
voor haar uitingen en haar dienaren
niet de geringste belangstelling hadden,
ja, er was er zelfs één onder, die er zich
op verhoovaardigde nog nooit een
schouwburg te hebben bezocht Bij
groote gebeurtenissen op cultureel ge
bied werd de regeering zelden of nooit
persoonlijk vertegenwoordigd door baar
betreffenden minister; het was al heel
mooi als diens afdeelingschef door zijn
aanwezigheid blijk gaf van eenige be
langstelling. Deze even hautaine als
domme minachting voor de Kunst heeft
bij velen kwaad bloed gezet Neder-
landsche kunstenaars van grooten naam
moesten particuliere bedelpartij tj es
organiseeren om in de gelegenheid ge
steld te kunnen worden in het buiten
land op te treden ten einde buiten onze
grenzen Nederland’s cultureelen naam
luister te kunnen bijzetten. Hoe lang
heeft het niet geduurd voor en aleer
het der regeering duidelijk werd, dat
er in ons land ook kunstenaars waren,
die een koninklijke onderscheiding in
den vorm van een ridderorde verdien
den? Om dan nog maar te zwijgen van
de wijze waarop de kunst van over
heidswege financieel behandeld en ge
waardeerd werd. Neen, niet één, wien
de Kunst eerlijk ter harte gaat, kan
een dergelijken toestand terug-
wenscheru a
De nieuwe inzichten, welke zich op
dit punt thans baan breken, verdienen
daarom de volle aandacht, afgezien van
de geestelijke positie van den kunste
naar als schepper van het Schoone. De
plechtige installatie van de Nederland-
sche Kultuurkamer de vorige week in
den Haagschen Schouwburg heeft de
verhouding van Staat tot kunstenaar
scherp in het licht gesteld. Het nieuwe
instituut, dat als Nederlandsche Kul
tuurkamer geboren werd, zal natuurlijk
niet in onze kunst alleen door het feit
harer oprichting een nieuwe bloeiperiode
in het leven roepen. De Staat kan veel,
maar hij kan geen Vondels en Rem
brandts uit den grond stampen. Tegen
over het scheppend vermogen van den
kunstenaar staat de volksche staat even
vreemd als de absolute monarchie. De
nieuwe staat verstaat echter beter dan
welke andere in de geschiedenis ook
zijn taak en zijn plicht om den kunste
naar te beschermen en hem aldus de
gelegenheid te bieden het beste van zijn
scheppend vermogen te geven tot ver-
hooginjj van het cultureele peil der ge
meenschap. Of, zooals prof. Goedewaa
gen het in zijn installatierede heeft ge
zegd, de verbetering van de positie der
scheppende kunstenaars is indirect ook
een bevordering der cultuur zelf.
De ontfnoeting tusschen cultuur en
staat heeft in den loop der historie in
Telefoon 116300 (zeven lllnen) BUREAUXWAGENSTRAAT 35—37 Giro No. 12500
Blfkantoor: Scheveningen, Keizerstraat 319, Tel. 550310; Filialen: Rijswiik, Kantoorboekhandel Leeuwen-
daal, Oranjelaan 3, Tel. 119461 Voorburg, Boekhandel H. E. G. Ruys, Heerenstraat 124, Tel. 778038;
N.V. Kantoorboekhandel Th. J. de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263Boekhandel J. B. v. Seters Jr.,
-Theresiastraat 108a. Tel. 772444: Boekhandel F. D. Couvée, van Hoytemastraat 66. Tel. 721187.
Het Japansche hoofdkwartier heeft me
degedeeld, dat in de wateren Zuidelijk
van de prefectuur* Wakajama en Zuid
westelijk van Kioesjioe met zekerheid 4
vijandelijke duikbooten tot zinken zijn
gebracht
Een Japansche duikboot heeft voor de
kust van Nieuw Zuid Wales, naar de
Britsche berichtendienst uit Sydney meldt,
een Geallieerd schip getorpedeerd en tot
zinken gebracht
TWEE JAPANSCHE OFFICIEREN
GEDOOD
Volgens den Engelschen berichten dienst
van gisteren werden 2 vermomde Japan
sche marineofficieren in een woud benoor
den Diego Suarez bij verzet tegen hun
arrestatie - gedood.-
Daar dit bericht aldus los van eenige
andere mededeeling werd uitgegeven,
moest het, aldus meldt A.N.P. uit Berlijn,
den indruk wekken, alsof de Britsche over
val op het Fransche eiland toch wel ge
motiveerd was. Achteraf is de door de
Franschen geloochende aanwezigheid van
Japansphe zeeofficieren buiten allen twij
fel vastgesteld. Het Japanschg communiqué
over de koene ondernemingen der spe
ciale duikbooten tegen Sydney *en Mada
gascar verklaart echter ten volle de ge
schiedenis. Na het volvoeren van hun op
dracht zijn de Japanners, toen hun boot bij
den aanval vergaan was, aan land ge
vlucht. Hun dood, door de Engelschen^
triomfantelijk uitgeseind, onthult evenwel f.. j
tevens de tactiel? van
Londen waar het geldt de verliezen der
Engelsche vloot: geen woord over het tor-
Rfr’eeren van hun slagschip en kruiser
zwijgzaamheid van
t de verlie;
ot: geen woorc
hun slagschip
t 4
3Q 1
il