1942. Donderdag 16 Juli. No. 18233. HET DUITSCHE OFFENSIEF VERDUISTEREN NOTITIES 3an Groote gebeurtenissen het? Oostelijk front verwacht KINDEREN NAAR DUITSCHLAND Papierinzameling op de scholen in weer De Fransche oorlogsschepen te Alexandria Transferbepalingen in Indië Gandhi’s campagne Met uw persoonsbewijs bij u, is u er niet bij. Er is controle! ONGEVAL OP HET HOLLANDSCHE SPOORSTATION Jonge componisten dirigeeren eigen werk Spoorwegverbinding Moskou-Rostof verbroken CONCERT BETHLEHEMKERK Prettige vacantie U-booten torpedeeren Suikerfabrieken op Java bedrijf Betaling achterstallige contributie De kwestie vau een „tweede front” Schietpartij te Cairo Leger van Timosjenko in gevaar Amerikaansche commandant bij koning Faroek RJASK BRJANSH ’ANENBURG TAMI *OESMAN WORONESJ 'KOROTOJAK 'MZENSK 'OREL OERSK] Q, •“'DANKOF JEFREMOl ^Sy^TARY OSKOL U q KROMW /USPEZK ADQNSK l 1 I COURANT Teleïoon Kaart van Pelt Vacantie van 6 weken de ii I dat de Britsche (7000 t.) in den Neder- 's-Gra- van 9.55 a. nam. tot 5.37 a. v.m. HAAGSCHE Panameesch schip door een duikboot in tof zinken is ge- Uit Batavia wordt gemeld, dat reizigers op grond van een utilitaire bepaling slechts zooveel geld mogen meenemen als in het bewijs, door de militaire instanties uitgegeven, wordt vermeld. De overige kosten, aldus een A.N.P.-bericht uit To kio, moeten door credietbrieven of chè- ques worden gedekt. Een andere militaire verordening verleent met toestemming van het militaire bestuur vergunning aan de ambtenaren om geld van de Zuidelijke districten naar Groot-Japan te transferee- ren. logvoeren getrainde manschappen en voor al goed gewapende troepen noodig zijn. Hoe groot reeds het gebrek aan oorlogs materiaal is, heeft de groote strijdmacht bewezen, die de Èngelschen en Amerika nen hebben moeten gebruiken voor hun laatste transport oorlogstuig naar Archan- gelsk en Moermansk. Het verlies van dit materiaal wordt dus bevestigd door de ernstige beschouwing van de „Economist”. In een andere Engelsche beschouwing wordt gezegd, dat de slag in het Oosten zich bevindt in een „zeer kritieke fase waarin alles kan gebeuren”. De eerstvol gende 12 dagen kunnen voor het geheele verloop van den oorlog van de groctste heteekenis worden. De Èngelschen denken daarbij vooral aan de beslissende betee- kenis die de olie van den Kaukasus heeft voor de bolsjewistische oorlogvoering. 75 procent van de Russische olievoorziening is uit den Kaukasus afkomstig en een af snijden van deze verbindingen zou dus onafzienbare gevolgen moeten hebben. Maan; 16 Juli op 8.44 v.m., on der '1.15 n.m.; 17 Juli op 9.50 v.m.. onder 11.41 n.m. 21 Juli E.K. Nachtdienst DOKTERS: Tusschen 10 u. n.m. en 7 u v.m. No. 113058 Ziekenfondsleden de Volharding no. 116364; zg. Stadspatiënten no. 49 ZIEKENVERVOER (Ziekendienst Den Haag) No. 115995. Uit Wardha wordt aan het agentschap Reuter gemeld, dat het uitvoerend comité van de Pan-Indische congrespartij, Ma hatma Gandhi heeft gemachtigd de lei ding van de campagne van burgerlijke on gehoorzaamheid in Indië op zich te nemen. Deze campagne zal worden voortgezet tot de Britsche regeering de volledige poli tieke onafhankelijkheid aan Indjë zal hebben verleend. In September begint actie in geheele land In de maand Juni heeft een inzameling van oud papier plaats gehad op de Eind- hovensche scholen, waaraan onderwijzers, leerlingen én niet te vergeten de huismoe ders, die dagelijks door haar kinderen zul len zijn, aanigemaand om toch vooral de afvalstoffen te bewaren, hebben meege werkt. Deze inzameling, georganiseerd op instigatie van het Rijksbureau voor oude materialen en afvalstoffen, welk bureau prijzen heeft uitgeloofd voor de scholen met de grootste opbrengst, was bedoeld als een proef, ter voorbereiding van een dergelijke actie op alle Nederlandsche scholen. Dè inzamelingsactie zal in Sep tember a.S„ na de zomervacantie dus, moe ten beginnen. Het resultaat van de in Eindhoven ge nomen proef mag zeer geslaagd heeten. Er is in totaal niet minder dan 17.527 kg. oud papier ingezameld, dat aan de Philips’ gloeilampenfabrieken is afgestaan voor haar papierfabriek. Dit resultaat doet het beste hopen voor de komende landelijke actie, waarmee Romea (Rijksbureau voor oude materialen en afvalstoffen) de goede gewoonte om uiterste zuinigheid te be trachten met grondstoffen voor de Neder landsche industrie, onder het opgroeiend geslacht hoopt te kwfeeken. Het spreekt vanzelf, dat de geldprijzen dodr de Eindhovensche scholen dankbaar werden aanvaard ter versteviging van het „schoolpotje”, waarvan straks alle leer lingen dier scholen op de een of andere wijze kunnen genieten. Ook de opbrengst van het op de scholen ingezamelde papier, dat aan de wijkophalers, die bij deze schoolinzamelingsactie waren ingescha keld, wordt verkocht, komt aan de school pot ten goede. Men mag dus verwachten, dat de landelijke actie met evenveel en thousiasme van de zijde der jeugd ge paard zal gaan als in Eindhoven het ge val is geweest Zilveren Jubileum bij de Haagsche politie. Commissaris Rugers (links) com plimenteert den jubilaris, hoofdbrigadier der bereden politie Th. Taconis. Midden: inspecteur 1ste klasse mr. v. d. Berg. (Polygoon-Meyer) PRIJS DER ADVERT.: 1-11 m.M. (5 reg.) 1.65, elke m.M. m tot 22 m.M. (10 reg /0.19. Elke m.M. m. 21 ct. Halve oplaag, halve prijs Reel. ƒ0.51 p. m.M. Bewijsn. 5 ct., fr. p. p. 10 Ct. KI. Adv (in halve opl.) ƒ0.57, Dienstaanb. /0.38 Pers. gevr. ƒ0.48. Adv. „Br. bur. v. d. bl.” 10 c meer De opmarsch aan het Zuidelijk deel van het Oostelijk front. Vluchtelingen trekken langs de Duitsche troepen naar achter het front (Hoffmann-P.K. Dieck) Van vacantie terug De vacantie, die .500 Duitsche en Ne derlandsche kinderen in het Würtem- bergsche landschap hebben doorgebracht, is weer voorbij. De stemming is opperbest geweest en ook het weer heeft meege werkt, zoodat de jeugdige vacantiegangers voorloopig wel rüet. uitgepraat zullen raken' over het vele schoone, dat zij in deze weken te midden van de gastvrije Wür- tembergers hebben genoten. De kinderen, die door den Nederlandschen Vplksdienst, an samenwerking met de N.S.V., deze va- 'cantie ggnoten hebben, zullen morgen in ons land'terugkeeren. Gistermiddag omstreeks 6 uur geraakte de 21-jarige mej. A. R. uit Rotterdam, door het opdringen van het publiek op het perron van het station Hollandsche Spoor, tusschen een binnenkomenden trein en hef perron. Zij werd door den geneeskundigen dienst in ernstigen toe stand. met een bekkenfractuur naar het R. K. ziekenhuis Westeinde vervoerd. Amerikaansche inmenging Op de persconferentie in het Witte Huis heeft de Amerikaansche onderstaatssecre taris Sumner Welles medegedeeld, dat de Fransche regeering Roosevelt’s voorstel, de te Alexandrië geïnterneerde Fransche oor logsschepen naar Martinique te doen over brengen, heeft afgewezen. Welles wil de hoop niet opgeven, dat Roosevelt’s voor stellen opnieuw wordeft overwpgen, om dat zij, zooals hij beweert, voor het Fran sche volk van het grootste belang zijn. Het Fransche persagentschap Ofi deelt mede, dat Roosevelt, voor het geval zijn voorstel zou worden' afgewezen, den Èngelschen het recht heeft gegeven, de Fransche schepen te vernietigen indien Alexandrië in handen van de Asmogendheden valt. Hierdoor, aldus zegt men in Berlijnsche politieke kringen' meldt het A.N.P., wor den de geruchten bevestigd, welke reeds geruimen tijd de ronde deden over,een in menging der Amerikaansche regeering in deze aangelegenheid, hoewel Washington daartoe in het geheel geen recht heeft. Te Berlijn is er, althans niets van bekend, dat de Fransche regeeringWashington op eenige wijze tot een dergelijk optreden heeft aangemoedigd. Bovendien wordt het Amerikaansche voorstel te Berlijn be schouwd als een al te plompe en door zichtige manoeuvre, die slechts 'ten doel heeft, de Fransche schepen van de Èngel- sche in de Amerikaansche macht te doen overgaan. Iets anders zou hun overbren ging naar Martinique, welke Washington als in het belang van Frankrijk tracht voor te stellen immers niet béteekenen. Wat Fransche schepen van een dergfelijke „gastvrije uitnoodiging” hebben te ver wachten, zoo zegt men te Berlijn, blijkt uit het gebeurde met de „Normandie”, die zonder toestemming van de Fransche re geering door de Amerikaansche marine eenvoudig in beslag werd genomen om tot vliegkamp schip te worden verbouwd. Overigens heeft men te Berlijn den in druk, dat bij deze kwestie sprake is van een doorgestoken .Engelsch-Amerikaansche kaart, zooals ook de Fransche regeering zal hebben begrepen. De Ned. Omroep meldt, dat Dinsdag in Studio B in Hilversum de laatste auditie- mMdag in dit seizoen onder leiding van Leo Ruygrok werd gehouden, waarbij twee jonge' Néderlandsche componisten, G. J. Kolvers en L. Coenen, het omroep- symphonie-orkest leidden bij de uitvoering van eigen werken. Naar aanleiding van deze uitvoering heeft het Hoofd van dé afdeeling ernstige muziek bij den Neder landschen Omroep, de dirigent Pierre Rei- nards, enkele mededeelingen gedaan over <e bereikte resultaten. Zeer vele componis. ten, hebben van de gelegenheid, hun door den Omroep geboden, gebruik gemaakt om eigen composities in te zenden,welke na een keuring werdén uitgevoerd door het Omroep Symphonieorkest, dat zij persoon lijk konden dirigeeren. De resultaten van deze auditiemiddagen. welke in October zullen worden voort gezet, zijn zeer gunstig te noemen. PRIJS DEZER COURANT: Voor 's-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode”. „Kol Bijbl.” en ..Letterk. Bijbl." ƒ3,15. Fr. p. p met Modebl. ƒ4.20 x. Modebl. ƒ3.95. Buitenl. ƒ9.45. Bij postkant, tegen de geld, goedgek abonn.pr. Afx. nr. 5 C., fr. p. p. 10 c. A.s. Zaterdag vertrekt een transport kinderen voor 6 weken naar Duitschland. Ze gaan daar een prettige vacantie door brengen in Uhlen a. d. Donau en in de omgeving (van Stuttgart. De kinderen verzamelen om 11' uur aan het Huygensplein, waar zij om 12 uur worden afgehaald door de politie- muziekvereeniging onder leiding van den kapelmeester v. Bokhoven. Zij marchee- ren dan naar het station Hollandsche Spoor. naar het Zuiden heeft uitgebreid, is de toestand voor Timosjenko opnieuw aan zienlijk slechter geworden. In den rug van het geheele bolsjewistische Donetz- leger staan de Duitsche troepen en die der bondgenooten, die de verbindingen met het Oosten hebben afgesneden. Nu ook van het Westen uit de troepen op het Donetzleger van Timosjenko aanruk ken, blijft den Sovjetmaarschalk nog slechts de keus, door een snellen terug tocht uit de rest van het industriegebied van de Donetz, zich aan vernietiging te onttrekken en naar het Zuiden uit te wij ken of slag te leveren. Op het oogenblik schijnt hij nog te denken beide te kun nen doen. Zeker is het. dat de Sovjettroe pen, die in het gebied tusschen Charkof, Koersk en Woronesj onder den voet wa ren geloopen, naar het Zuiden trachtten te vluchten, voor zoover zij aan vernietiging waren ontkomen. Van vooraanstaande Duitsche militairen verneemt men, dat ook deze manoeuvre niet gelukt is. Hier kun nen dus groote gebeurtenissen verwacht worden. Het verlies van de rest van het Donetzgebied zal intusschen voor het Sovjetcommando meer dan tragisch zijn, omdat zich hier de laatste aglomeratie van wapenfabrieken bevindt in een gebied, dat gunstig ligt voor het Europeesche ver keer. VERKEERDE BEREKENINGEN Niet minder belangrijk is echter wat in de bocht van den Don gebeurt. Deze'ont wikkeling heeft de vijand niet verwacht, zooals trouwens het belangrijkste ken merk van hef groote Duitsche offensief wordt gevormd door de verkeerde bere keningen van den Sovjetstaf. Deze fouten zijn viervoudig* In de eerste plaats heeft de Duitsche afweerslag in den winter bij de bolsjewie ken, Èngelschen en Amerikanen den indruk gewekt, dat de Duitsche verliezen zoo groot waren, dat men in dit jaar een eind beslissing tegemoet zou gaan. De Duit sche steunpunttactiek echter heeft juist een ontzien van menschen en materiaal znogelijk gemaakt, hetgeen de vijand zich niet kon veroorloven, omdat hij op een be slissing hoopte. De Duitsche steunpunten werden met weinig strijdkrachten bezet en het gros van de troepen betrok daarachter de winterkwartieren, waar het kon wor den opgeleid voor een nieuwe tactiek en nieuwe wapenen, terwijl de vijand men schen en materiaal offerde, die hem dus in het voorjaar van 1942 moesten ontbre ken. In de tweede plaats heeft Duitschland na 3 jaar oorlog niet alleen het grootste landleger ter wereld, maar kan hef ook door de buitengewoon groote productie zijner industrie dit leger van beter ma teriaal voorzien dan ooif te voren. In de derde plaats was het voor den vijand een verrassing, dat Duitschland na den winteroorlog met nog meer kracht en nog meer divisies optrad dan het vorige jaar. Deze verrassing blijkt uit alle be richten van vijandelijke zijde. In de vierde plaats worden de Noor delijke Ijszee, het Skagerak, het Kanaal, de Straat van Gibraltar, de Middelland- - sche Zee, het Suezkanaal ,en de Golf van Aden door leger, vloot en luchtmacht der mogendheden van het pact van drie ge blokkeerd in een mate, die de vijand in het geheel niet verwacht schijnt te hebben. Na de overwinningen in Egypte, in het Oosten en op zee kan men zeggen, dat het moreel van Duitschland en zijn bond genooten iederen oorlogslast van dit be slissende jaar kan verdragen. 1 In verband met den opmarsch van de Duitsche troepen in den Zuidelijke!} sec tor van het Oostelijke front wijst de „Eco. nomist” er op, dat de verbreking der be langrijke spoorwegverbinding tusschen Méskou en Rostof^ ernstiger gevolgen kan hebben dan zelfs het verlies van groote ge bieden en talrijke menschen. De Sovjet- oorlogsindustrie is tot de uiterste limiet gespannen en ook de Sovjet-Unie is niet onuitputtelijk zooals men Vteelal gelooft, aldus de „Economist”. Dat is inderdaad het belangrijkste punt. Tot dusver hebben de Èngelschen meestal niet willen erkennen, dat de menschen- reserves alleen in de Sovjet-Unie niet voldoende zijn, maar dat voor het oor- Productie wordt opgevoerd De 84 suikerfabrieken op Java zullen, volgens een V.P.B.-bericht uit Tokio, spoedig alle weer in bedrijf zijn. Reeds hebben dertien maatschappijen haar werk zaamheden hervat; de overige zullen nog deze maand volgen, zoodat voor ruim vijf millioen Javanen werkgelegenheid ont staat. Het ligt in de bedoeling van het militaire bestuur om de suikerproductie sterk te verhoogen. (Vijf millioen komt’ ons rijkelijk veel voor op grond der ge gevens van vóór den oorlog. Red.) Gisteravond zette de organist Alex Schellevis zijn concerten in de Beth- lehemkerk voort met werken van Sweelinck, Bach en Franck, waarbij de zangeres Élsa van Bueren als soliste haar medewerking verleende. Voor de klassie ke orgelliteratuur heeft Alex Schellevis het juiste begrip. De monumentaliteit in Bach’s Praeludium in e kl. t en de so berheid', de berusting en de vroomheid in' Sweelinck’s Variaties „Mein junges Leben hat ein End” heeft de kunstenaar dan ook op voortreffelijke wijze door zijn registratie weten uit te drukken. Ook voor de karakteriseering van Alex Schel levis van de verschillende stemmingen der toonaarden in de steeds moduleerende muziek van Franck, heb ik de grootste bewondering kunnen koesteren. De soliste Elsa van Bueren had compo sities van Hasse, Mozart, Schubert en Franck ter vertolking gekozen. De tech niek van deze zangeres is weliswaar nog niet groot haar trillers waren bijvoor beeld nog niet volmaakt doch bleek voldoende te zijn, om Elsa van Bueren met haar prachtige, warm getimbreerde en klankrijke stem, geleid door een groo- ,te muzikaliteit tot sublieme prestaties in staat te stellen. De dictie was uitstekend verzorgd; slechts in de dynamische scha- keferingen zou de kunstenares nog een grootere verscheidenheid hebben kunnen leggen. Van Elsa van Bueren’s talent mag nog veel worden verwacht K. Brink mann. U6300 (zeven lijnen) BUREAUX: WAGENSTRAAT 35—37 u,ro No- ,26UU Bijkant. Schev. Keizerstr. 319, Tel. 550310; Fll.: Rijsw., Kantoorboekh. Leeuwendaal, Oranje). 3, Tel. 119461; Voorb., Boekh, H. E. G. Ruys, Heerenstr. 124, Tel. 778038; N.V. Kantoorb. Th. J. de Koning, Goudsbloem!. 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters Jr., Theresiastr. 108a, Tel. 772444: Boekh. F. D. Couvée.v- Hoytemastr. 66 Tel.721187 Landgenoot, wij wenschen u een pret tige vacantie. Mooi weer en rust in een prachtige omgeving. Wij wenschen u toe. dat u alle zorgen van u zult kunnen afschudden en enkele dagen of weken volop zult kunnen genieten. Maar, voor dat u vertrekt, gedenk de mannen, die er voor zorgen, dat u ongestoord zult kunnen genieten van uw vacantie in een land waarin geen bolsjewistische chaos heerscht., Immers het zijn deze mannen en daaronder bevinden zich duizenden Nederlanders die den aanval van de bolsjewistische horden verijdelden en nu een/ nieuw Europa bouwen. Daarom, landgenoot, voordat u vertrekt; pak even uw giroboêkje en schrijf een bijdrage over op girorekening 432100 t o, Verzor- gingsfonds Vrijwilligerslegioen land. Koninginnegracht 22 te venhage. Het Opperbevel der Duitsche Weermacht zet de opsomming der sedert 1 Juni 1941 tot zinken gebrachte Geallieerde schepen voort. Vernietigd werden: ,Adda”, 7816 ton; „British Splendor”, 7138 ton; „Vioyo- liyr” 11.647 ton; „Montrolite’11.309 ton; „Anselm”, 5954 ton; „Inversuir”. 9456 ton; ..Thursobank”, 5575 ton; „British Resource”, 7209 ton; „San Florentine”, 12.842 ton; „Barrdale” 5072 ton; „Cal- garolite” 11.941 ton; „Nagara”, 8791 ton; „Ulysses”, 14.647 ton; „Ahamo”, 8.621 ton; „Darkdale”, 8.145 ton; „G. S. Wal den”, 10.627 ton en „Hardwick Grange”, 8.009 ton. Kolonel Knox, de Amerikaansche staats secretaris van Marine, heeft verklaard, dat voortaan alle schepen van de Geallieer den in de Caraibische Zee en in de Golf van Mexico in convooi zullen varen. Te Washington is medegedeeld,, dat een de Golf van Bengalen bracht. United Press meldt, vrachtboot „Cortona” grond is geboord. Den leden van de bij het N.V.V. aangesloten organisaties, die per 27 Juni 1942 wegens contributieschuld zijn afgevoerd, zal nog tot'en met 31 Juli a.s. gelegenheid worden gegeven hun achter stallige contributie,- voor zoover deze per 27 Juni j.l. de 6 weken niet te bovUn ging aan hun oude organisaties te voldoen. Daarna kan alsnog per 29 Juni overschrij ving met rechten naar het N.A.F. plaats vinden. Betaling van den contributie-ach- terstand kan geschieden per postwissel of door girostorting op rekening van de hoofdbesturen der oude organisaties. S.P.T. meldt uit StockholmHet plot selinge zwijgen van de Londensche pers ten aanzien van het al of niet onder nemen van een invasie heeft, naar „Stockholms Tidningen” meldt aanlei ding gegeven tot talrijke veronderstel lingen. Naar de Zweedsche correspondent schrijft, staat dit zwijgen „in merkwaar dige tegenstelling tot den steeds sterker wordenden roep naar een tweede front, welken men nog enkele dagen geleden in alle bladen vond”. De correspondent is van meening, dat een invasiepoging wordt voorbereid. ,.In Londen wemelt het van militairen”, aldus „Stockholms Tidningen”. „en iede ren dag zien wij er meer Amerikaansche uniformen”. De aankomst van Roosevelt’s specialen gevolmachtigde Bullitt, staat volgens den correspondent eveneens in verband met offensieve plannen der Geallieerden, hoewel men officieus aanduidt, dat Bul litt zich zou bezig houden met het pro bleem der convooien in de Noordelijke Ijszee TENTOONSTELLING vakschool VOOR MEISJES In de schoollokalen van de s-Graven- haagsche Vakschool voor Meisjes (Ag- nesstraat, Bezuidenhoutscheweg 144 en Emmastraat 188) is gistermiddag en gisteravond een tentoonstelling gehou den, welke een uitstekend inzicht geeft in de veelomvattende en grondige oplei ding, die de leerlingen ‘van deze school krijgen. De japonnen, blouses, rokken, lingerie-ar.tikelen e.d. lagen tentoonge steld op groote tafels. Zoowel de een voudige als de zeer bewerkelijke klee- dingstukken wekten de bewondering op van de bezoeksters door de verzorgde en smaakvolle afwerking. Voorts allerlei aardig en origineel kinderspeelgoed, dat de a.s. kinderverzorgsters zelf vervaar digden. verstelgoed teékeningen, heer lijke gerechten en veel ander belang wekkends. Het zou te ver voeren om alles in de finesses te beschrijven. In ieder geval geeft de tentoonstelling een goed en juist beeld van de groote zorg, waarmede de opleiding van de jonge meisjes tot huisnaaister, costuumnaaister, coupeuse, apprêteuse, modiste, hulp in de huishouding, kinderjuffrouw of -ver zorgster. huishoudkundige, corsetten- maakster e.d. gepaard gaat. Over incidenten,.die zich op 13 Juli des middags heoben voorgedaan voor het bu reau van den Èngelschen plaatselijken commandant in Cairo, zijn thans de vol gende bijzonderheden békend gemaakt, meldt het A.N.P. uit Tunis: Toen onge veer 40 Egyptenaren, die een uitnoodi ging hadden ontvangen om te verschijnen op het bureau van den commandant, on der escorte van Britsche soldaten nJSr de Engelsche militaire gevangenis zouden worden gebracht, kwam op het Ismalia- plein een vrij groote menigte bijeen, die de Britsche soldaten ontving met joe len en gefluit, en trachtte het escorte den weg te versperren. Onder een hagel van steenen en stokken moest het escorte zich een weg banen en keerde tenslotte, toen de woedende menschen aanstalten maakten de gevangenen te bevrijden, naar het commandantsgebouw terug. Daarbij •vielen eenige schoten, 7 Egyptendren en 2 Britsche soldaten werdep gedood. Toen versterking was aangekomen werden tal rijke arrestaties verricht. In het algemee- ne tumult gelukte hm een deel van de geëscorteerden te ontkomen. - De betooging van de Egyptis<!he bevol king tegen Èngelschen en Amerikanen was vooral gericht tegen hooge Britsche offi cieren. zooals generaal-majoor Clavering, chef van de Britsche militaire missie, den politiecommandant Sir Bey Fitzpatrick en den directeur-generaal voor de recrutee- ring Saki el Hakim. Talrijke vooraanstaande- Egyptenaren zouden zich als gijzelaars in arrest bevin den. GEMEENTESECRETARIS VEROORDEELD De rechtbank te Middelburg heeft dén 59-jarigen gemeentesecretaris en ontvan ger van Hoofdplaat E. J. J. Pateer we gens verduistering van gelden ten na- deele van de gemeente en valschheid in geschrifte door het plaatsen van hand- teekeningen van anderen op mandaten, veroordeeld tot 1 jaar gevangenisstraf met aftrek van het voorarrest. De eisch luidde 1 jaar en zes maanden. De recht bank overwoog in haar vonnis, dat de directe superieuren van verdachte, bur gemeester Thomas en wethouder- Cam- maert zeer laakbaar handelden en op zijn minst ernstig in hun taak zijn te kort geschoten, door het aan hen opgedragen werk aan verdachte over te laten en zich van ieder£ controle te onthouden schreven moeten worden, wil het proces, dat de Leider bedoelt wanneer hij zegt, dat het gansche volk van Nederland voor de idee gewonnen zal worden, een vlot en bevredigend verloop hebben. De goede penvoerders in de Beweging na tuurlijk niet te na gesproken. Men Vindt ze bij het dagblad en bij het bekende Vova beide en een maandblad als „Nieuw Nederland” mag met eere wor den genoemd. Dit alles geldt het geschreven woord. Hoe geheel anders, hoe oneindig veel beter staat de zaak er met het gesproken woord voor. Daar heeft men, bijvoor beeld, deradio-praatjes van Max Blokzijl. Hij brengt de nieuwe Lente, maar óók het nieuwe Geluid. Zijn woord is frisch en origineel; het is geladen van zin en goed gericht naar zijn strekking. Wan neer hij „de brieven van anti’s” ontrafelt, is hij op zijn best. Hij schiet in de roos en hij weet precies, wat dit beteekent; de tegenpartij gaat nadenken en meer verlangt hij op dit oogenblik niet. Neem zijn radio-causerie van de vorige week Donderdag, waarin hij zich richt tot de „anti’s”, die hem anonieme brieven schrijven. In de eerste plaats, zegt hij, bewijzen ze al dadelijk, dat ze, ondanks alles, tot de trouwe luisteraars behooren. Maar het merkwaardige is. zoo spreekt hij verder zijn luisteraars toe t dat velen van u zichzelf ompraten, tegen zichzelf zeggen: „de man is me onsympa thiek maar nu we onder ons zijn: heeft-ie helaas niet gelijk?” Ja, hij heeft waar schijnlijk gelijkZoo springt Blok zijl met zijn toehoorders pm en er zit stijl in de gewiekstheid. om een woord van hemzelf te gebruiken waarmede hij de tegenpartij dwingt over den jin zijner woorden na te denken.*,,De kijk op de Dingen” heeft hij dat radiopraatje genoemd. Hij heeft ’n goeden en scherpen kijk op de dingen, zoowel op die van zijn eigen gebied als op die van dat der tegenpartij. Wanneer de Nationaal-Socia- listische pers over even knappe pen voerders beschikte als de omroep over woordvoerders in de figuren van Max Blokzijl en Jan Hollander c.s., dan zou ge noemd proces een heel wat sneller en voor de verbreiding der idéé gunstiger verloop hebben. Wat nog niet is. kan komen en het woord der sympathisee renden vervult tenslotte óók zijn functie. Het zal echter- nog wel even duren vóór de Beweging over een orgaan beschikt, dat op even hoog peil staat als bijvoor beeld, de zoo voortreffelijk geredigeerde „Deutsche Zeitung in den Niederlanden” De functie van het Woord In tijden van strijd en revolutie kan de beteekeni’s daarvan niet hoog genoeg worden aange slagen. Het 'kwaad, dat journalistieke beunhazen verbreiden en dat het publi cistische „journaille” sticht is in zulk* tijden niét gering De militaire correspondent van het D.N.B. schrijft: Sedert het groote Duit sche offensief zich eenige dagen geleden „BRANDENDE KWESTIES” Hedenavond om 21.00 uur spreekt Max Blokzijl via den zender Hilversum II in de serie brandende ^kwesties over het <yn' derwerp: „Denkt aan de Wangbetu- negers Gistermiddag heeft koning Faroek van Egypte den commandant van de Ameri kaansche strijdkrachten in het Nabije Oosten. Maxwell, in audiëntie ontvan gen. Na den Amerikaanschen comman dant heeft de minister-president Nahas Pasja bij den koning een bezoek af- gelegd Het Geschreven en Gesproken Woord De leider van de Nationaal-Socialisti- sche Bewegipg in ons land heeft bet bij herhaling gezegd: Wij willen het gansche Nederlandsche volk voor onze overtuiging winnen en wij züllen het ook voor onze zaak winnen, waarbij hij dan als regel de middelen aangaf, waarmede dit resul taat zou kunnen worden bereikt. Niet al tijd echter werden deze middelen, door den Leider met zorg uitgestippeld, op de juiste wijze toegepast. Vaak is het ge beurd, dat men, wat men aan den eenen kant won, aan den anderen kant weer verspeelde. Ons volk heeft nu eenmaal bepaalde karaktereigenschappen, die veel tact en dóórzicht vereischen. wil men het vatbaar en gevoelig maken voor nieuwe overtuigingen en nieuwe levens verhoudingen. Daarover is reeds zooveel gezegd, dat hei vervelend zou worden, indien wij hier opnieuw de psychologie van Jan Dwars zouden gahn ontleden. Wij kunnen ons bepalen tot het nu en dan signaleeren van enkele feiten en om standigheden, die schadelijk dan wel in ’t bijzonder günstig voor die propaganda zijn, welke tot doel heeft dat deel van ons volk, dat nog niet nationaal-socialis- tisch denkt, tot andere gedachten te brengen. Het „incidentje” bij de installa tie van den Haagschen burgemeester, dat wij onlangs bespraken, was ook daarom zoo betreurenswaardig, wijl men, recht tegen de wenschen van den Leider in om het volk te winnen, een groote bevol kingsgroep opnieuw van zich distantieer de en daarmede een mogelijke winst in verlies omzette. Met een beetje meer tact en inzicht was dit te voorkomen ge weest. Er zijn meer dingen, die belem merend werken op het proces der natio- naal-socialiseering van het Nederlandsche volk. Daar is, bijvoorbeeld, hét allesbe halve hartverheffende twistgeschrijf tus schen bladen als „De Zwarte Soldaat” en „De Misthoorn”, waardoor velen, die tot het nationaal-socialisme neigen, men weet, hoe voorzichtig de doorsnêe-Hol- lander is! zich verschrikt afvragfen, of men zich onder een dergelijk luidruchtig en vaak -minderwaardig gekrakeel wel veilig geborgen kan weten. In het, streven, het Nederlandsche volk voor de nationaal-socjalistische idee te winnen, vervullen het geschreven én het gesproken woord beide een functie van de allergrootste beteekenis, waarbij hun macht niet altijd direct valt aan te wij zen, omdat deze de eigenschap bezit veelal eerst na korteren of langeren tijd in voldoende mate doon^te werken. Het gedeeltelijk of geheel versleten woordcliché is altijd, maar in de taal van de propaganda in het bijzonder, verwer pelijk. Toch verschijnen fh de pers en in vele geschriften van het Nationaal-Socia- lisme tal van afgezaagde, naar den in- •houd volslagen versleten woorden en gansche zinnen, die zoo sterk rieken naar het doode woord uit de periode, welke achter ons ligt, dat alwéér de naar het nationaal-socialisme neigenden zelfs met hun dan reeds overwonnen nuchterheid zich afvragen, of het schoone nieuwe nu ook niet in een schoonen. nieuwen vorm het volk kan worden bijgebracht. We herinneren ons nog levendig, hoe in vroeger jaren de meeste verslagen van de jaarlijksche plechtigheid op den derden Dinsdag in September u weet wel: „Het sprookje van de gouden koets”! stikvol van dergelijke afgesleten cliché- woordjes zaten; ze rammelden gewoon weg vanwege de vele holle frasen en dito onderdeelen. En wat stellen we nu In dezen tijd van bezieling, vernieuwing en bevruchting vast? Dat, we hebben hier een N.S.B.-orgaan naast ons liggen een verslag van de plechtige eedsaf legging in Utrecht al evenzeer rammelt vanwege precies dezelfde gemeenplaat sen, clichewoordjes en holle rhetorica. JLaten we om in den stijl te blijven, een oude gemeenplaats mogen citeerem „Een nieuwe Lente en een nieuw Geluid’’" Welaan, in de nieuwe Lente gelooven wij, maar met het nieuwe geluid is ons oor nog allesbehalve vertrouwd. Er zal met heel wat meer zorg en begrip ge- 'OSfl KOSL< 1 s —t— spoorwegen hoofdwegen (4249) |)l

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1942 | | pagina 1