1942.
Donderdag 16 Juli.
No. 18233.
HET DUITSCHE OFFENSIEF
VERDUISTEREN
NOTITIES
3an
Groote gebeurtenissen
het? Oostelijk front
verwacht
KINDEREN NAAR DUITSCHLAND
Papierinzameling op de scholen
in
weer
De Fransche oorlogsschepen te
Alexandria
Transferbepalingen in Indië
Gandhi’s campagne
Met uw persoonsbewijs bij u,
is u er niet bij. Er is controle!
ONGEVAL OP HET
HOLLANDSCHE SPOORSTATION
Jonge componisten dirigeeren eigen
werk
Spoorwegverbinding Moskou-Rostof
verbroken
CONCERT BETHLEHEMKERK
Prettige vacantie
U-booten torpedeeren
Suikerfabrieken op Java
bedrijf
Betaling achterstallige contributie
De kwestie vau een „tweede front”
Schietpartij te Cairo
Leger van Timosjenko in gevaar
Amerikaansche commandant bij
koning Faroek
RJASK
BRJANSH
’ANENBURG
TAMI
*OESMAN
WORONESJ
'KOROTOJAK
'MZENSK
'OREL
OERSK] Q,
•“'DANKOF
JEFREMOl
^Sy^TARY OSKOL
U q
KROMW
/USPEZK
ADQNSK
l 1
I
COURANT
Teleïoon
Kaart van Pelt
Vacantie van 6 weken
de
ii
I
dat de Britsche
(7000 t.) in den
Neder-
's-Gra-
van 9.55 a. nam. tot 5.37 a. v.m.
HAAGSCHE
Panameesch schip door een duikboot in
tof zinken is ge-
Uit Batavia wordt gemeld, dat reizigers
op grond van een utilitaire bepaling
slechts zooveel geld mogen meenemen als
in het bewijs, door de militaire instanties
uitgegeven, wordt vermeld. De overige
kosten, aldus een A.N.P.-bericht uit To
kio, moeten door credietbrieven of chè-
ques worden gedekt. Een andere militaire
verordening verleent met toestemming
van het militaire bestuur vergunning aan
de ambtenaren om geld van de Zuidelijke
districten naar Groot-Japan te transferee-
ren.
logvoeren getrainde manschappen en voor
al goed gewapende troepen noodig zijn.
Hoe groot reeds het gebrek aan oorlogs
materiaal is, heeft de groote strijdmacht
bewezen, die de Èngelschen en Amerika
nen hebben moeten gebruiken voor hun
laatste transport oorlogstuig naar Archan-
gelsk en Moermansk. Het verlies van dit
materiaal wordt dus bevestigd door de
ernstige beschouwing van de „Economist”.
In een andere Engelsche beschouwing
wordt gezegd, dat de slag in het Oosten
zich bevindt in een „zeer kritieke fase
waarin alles kan gebeuren”. De eerstvol
gende 12 dagen kunnen voor het geheele
verloop van den oorlog van de groctste
heteekenis worden. De Èngelschen denken
daarbij vooral aan de beslissende betee-
kenis die de olie van den Kaukasus heeft
voor de bolsjewistische oorlogvoering. 75
procent van de Russische olievoorziening
is uit den Kaukasus afkomstig en een af
snijden van deze verbindingen zou dus
onafzienbare gevolgen moeten hebben.
Maan; 16 Juli op 8.44 v.m., on
der '1.15 n.m.; 17 Juli op 9.50 v.m..
onder 11.41 n.m. 21 Juli E.K.
Nachtdienst DOKTERS: Tusschen
10 u. n.m. en 7 u v.m. No. 113058
Ziekenfondsleden de Volharding
no. 116364; zg. Stadspatiënten no. 49
ZIEKENVERVOER (Ziekendienst
Den Haag) No. 115995.
Uit Wardha wordt aan het agentschap
Reuter gemeld, dat het uitvoerend comité
van de Pan-Indische congrespartij, Ma
hatma Gandhi heeft gemachtigd de lei
ding van de campagne van burgerlijke on
gehoorzaamheid in Indië op zich te nemen.
Deze campagne zal worden voortgezet tot
de Britsche regeering de volledige poli
tieke onafhankelijkheid aan Indjë zal
hebben verleend.
In September begint actie in geheele land
In de maand Juni heeft een inzameling
van oud papier plaats gehad op de Eind-
hovensche scholen, waaraan onderwijzers,
leerlingen én niet te vergeten de huismoe
ders, die dagelijks door haar kinderen zul
len zijn, aanigemaand om toch vooral de
afvalstoffen te bewaren, hebben meege
werkt. Deze inzameling, georganiseerd op
instigatie van het Rijksbureau voor oude
materialen en afvalstoffen, welk bureau
prijzen heeft uitgeloofd voor de scholen
met de grootste opbrengst, was bedoeld
als een proef, ter voorbereiding van een
dergelijke actie op alle Nederlandsche
scholen. Dè inzamelingsactie zal in Sep
tember a.S„ na de zomervacantie dus, moe
ten beginnen.
Het resultaat van de in Eindhoven ge
nomen proef mag zeer geslaagd heeten. Er
is in totaal niet minder dan 17.527 kg. oud
papier ingezameld, dat aan de Philips’
gloeilampenfabrieken is afgestaan voor
haar papierfabriek. Dit resultaat doet het
beste hopen voor de komende landelijke
actie, waarmee Romea (Rijksbureau voor
oude materialen en afvalstoffen) de goede
gewoonte om uiterste zuinigheid te be
trachten met grondstoffen voor de Neder
landsche industrie, onder het opgroeiend
geslacht hoopt te kwfeeken.
Het spreekt vanzelf, dat de geldprijzen
dodr de Eindhovensche scholen dankbaar
werden aanvaard ter versteviging van het
„schoolpotje”, waarvan straks alle leer
lingen dier scholen op de een of andere
wijze kunnen genieten. Ook de opbrengst
van het op de scholen ingezamelde papier,
dat aan de wijkophalers, die bij deze
schoolinzamelingsactie waren ingescha
keld, wordt verkocht, komt aan de school
pot ten goede. Men mag dus verwachten,
dat de landelijke actie met evenveel en
thousiasme van de zijde der jeugd ge
paard zal gaan als in Eindhoven het ge
val is geweest
Zilveren Jubileum bij de Haagsche politie. Commissaris Rugers (links) com
plimenteert den jubilaris, hoofdbrigadier der bereden politie Th. Taconis.
Midden: inspecteur 1ste klasse mr. v. d. Berg. (Polygoon-Meyer)
PRIJS DER ADVERT.: 1-11 m.M. (5 reg.) 1.65, elke m.M. m tot 22
m.M. (10 reg /0.19. Elke m.M. m. 21 ct. Halve oplaag, halve prijs Reel.
ƒ0.51 p. m.M. Bewijsn. 5 ct., fr. p. p. 10 Ct. KI. Adv (in halve opl.) ƒ0.57,
Dienstaanb. /0.38 Pers. gevr. ƒ0.48. Adv. „Br. bur. v. d. bl.” 10 c meer
De opmarsch aan het Zuidelijk deel van het Oostelijk front. Vluchtelingen
trekken langs de Duitsche troepen naar achter het front (Hoffmann-P.K. Dieck)
Van vacantie terug
De vacantie, die .500 Duitsche en Ne
derlandsche kinderen in het Würtem-
bergsche landschap hebben doorgebracht,
is weer voorbij. De stemming is opperbest
geweest en ook het weer heeft meege
werkt, zoodat de jeugdige vacantiegangers
voorloopig wel rüet. uitgepraat zullen raken'
over het vele schoone, dat zij in deze
weken te midden van de gastvrije Wür-
tembergers hebben genoten. De kinderen,
die door den Nederlandschen Vplksdienst,
an samenwerking met de N.S.V., deze va-
'cantie ggnoten hebben, zullen morgen in
ons land'terugkeeren.
Gistermiddag omstreeks 6 uur geraakte
de 21-jarige mej. A. R. uit Rotterdam,
door het opdringen van het publiek op
het perron van het station Hollandsche
Spoor, tusschen een binnenkomenden
trein en hef perron. Zij werd door den
geneeskundigen dienst in ernstigen toe
stand. met een bekkenfractuur naar het
R. K. ziekenhuis Westeinde vervoerd.
Amerikaansche inmenging
Op de persconferentie in het Witte Huis
heeft de Amerikaansche onderstaatssecre
taris Sumner Welles medegedeeld, dat de
Fransche regeering Roosevelt’s voorstel, de
te Alexandrië geïnterneerde Fransche oor
logsschepen naar Martinique te doen over
brengen, heeft afgewezen. Welles wil de
hoop niet opgeven, dat Roosevelt’s voor
stellen opnieuw wordeft overwpgen, om
dat zij, zooals hij beweert, voor het Fran
sche volk van het grootste belang zijn. Het
Fransche persagentschap Ofi deelt mede,
dat Roosevelt, voor het geval zijn voorstel
zou worden' afgewezen, den Èngelschen
het recht heeft gegeven, de Fransche
schepen te vernietigen indien Alexandrië
in handen van de Asmogendheden valt.
Hierdoor, aldus zegt men in Berlijnsche
politieke kringen' meldt het A.N.P., wor
den de geruchten bevestigd, welke reeds
geruimen tijd de ronde deden over,een in
menging der Amerikaansche regeering in
deze aangelegenheid, hoewel Washington
daartoe in het geheel geen recht heeft. Te
Berlijn is er, althans niets van bekend, dat
de Fransche regeeringWashington op
eenige wijze tot een dergelijk optreden
heeft aangemoedigd. Bovendien wordt het
Amerikaansche voorstel te Berlijn be
schouwd als een al te plompe en door
zichtige manoeuvre, die slechts 'ten doel
heeft, de Fransche schepen van de Èngel-
sche in de Amerikaansche macht te doen
overgaan. Iets anders zou hun overbren
ging naar Martinique, welke Washington
als in het belang van Frankrijk tracht
voor te stellen immers niet béteekenen.
Wat Fransche schepen van een dergfelijke
„gastvrije uitnoodiging” hebben te ver
wachten, zoo zegt men te Berlijn, blijkt
uit het gebeurde met de „Normandie”, die
zonder toestemming van de Fransche re
geering door de Amerikaansche marine
eenvoudig in beslag werd genomen om tot
vliegkamp schip te worden verbouwd.
Overigens heeft men te Berlijn den in
druk, dat bij deze kwestie sprake is van
een doorgestoken .Engelsch-Amerikaansche
kaart, zooals ook de Fransche regeering
zal hebben begrepen.
De Ned. Omroep meldt, dat Dinsdag in
Studio B in Hilversum de laatste auditie-
mMdag in dit seizoen onder leiding van
Leo Ruygrok werd gehouden, waarbij
twee jonge' Néderlandsche componisten,
G. J. Kolvers en L. Coenen, het omroep-
symphonie-orkest leidden bij de uitvoering
van eigen werken. Naar aanleiding van
deze uitvoering heeft het Hoofd van dé
afdeeling ernstige muziek bij den Neder
landschen Omroep, de dirigent Pierre Rei-
nards, enkele mededeelingen gedaan over
<e bereikte resultaten. Zeer vele componis.
ten, hebben van de gelegenheid, hun door
den Omroep geboden, gebruik gemaakt
om eigen composities in te zenden,welke na
een keuring werdén uitgevoerd door het
Omroep Symphonieorkest, dat zij persoon
lijk konden dirigeeren.
De resultaten van deze auditiemiddagen.
welke in October zullen worden voort
gezet, zijn zeer gunstig te noemen.
PRIJS DEZER COURANT: Voor 's-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd.
met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode”. „Kol Bijbl.” en ..Letterk. Bijbl."
ƒ3,15. Fr. p. p met Modebl. ƒ4.20 x. Modebl. ƒ3.95. Buitenl. ƒ9.45.
Bij postkant, tegen de geld, goedgek abonn.pr. Afx. nr. 5 C., fr. p. p. 10 c.
A.s. Zaterdag vertrekt een transport
kinderen voor 6 weken naar Duitschland.
Ze gaan daar een prettige vacantie door
brengen in Uhlen a. d. Donau en in de
omgeving (van Stuttgart.
De kinderen verzamelen om 11' uur
aan het Huygensplein, waar zij om
12 uur worden afgehaald door de politie-
muziekvereeniging onder leiding van den
kapelmeester v. Bokhoven. Zij marchee-
ren dan naar het station Hollandsche
Spoor.
naar het Zuiden heeft uitgebreid, is de
toestand voor Timosjenko opnieuw aan
zienlijk slechter geworden. In den rug
van het geheele bolsjewistische Donetz-
leger staan de Duitsche troepen en die
der bondgenooten, die de verbindingen
met het Oosten hebben afgesneden. Nu
ook van het Westen uit de troepen op
het Donetzleger van Timosjenko aanruk
ken, blijft den Sovjetmaarschalk nog
slechts de keus, door een snellen terug
tocht uit de rest van het industriegebied
van de Donetz, zich aan vernietiging te
onttrekken en naar het Zuiden uit te wij
ken of slag te leveren. Op het oogenblik
schijnt hij nog te denken beide te kun
nen doen. Zeker is het. dat de Sovjettroe
pen, die in het gebied tusschen Charkof,
Koersk en Woronesj onder den voet wa
ren geloopen, naar het Zuiden trachtten te
vluchten, voor zoover zij aan vernietiging
waren ontkomen. Van vooraanstaande
Duitsche militairen verneemt men, dat ook
deze manoeuvre niet gelukt is. Hier kun
nen dus groote gebeurtenissen verwacht
worden. Het verlies van de rest van het
Donetzgebied zal intusschen voor het
Sovjetcommando meer dan tragisch zijn,
omdat zich hier de laatste aglomeratie van
wapenfabrieken bevindt in een gebied, dat
gunstig ligt voor het Europeesche ver
keer.
VERKEERDE BEREKENINGEN
Niet minder belangrijk is echter wat in
de bocht van den Don gebeurt. Deze'ont
wikkeling heeft de vijand niet verwacht,
zooals trouwens het belangrijkste ken
merk van hef groote Duitsche offensief
wordt gevormd door de verkeerde bere
keningen van den Sovjetstaf. Deze fouten
zijn viervoudig*
In de eerste plaats heeft de Duitsche
afweerslag in den winter bij de bolsjewie
ken, Èngelschen en Amerikanen den indruk
gewekt, dat de Duitsche verliezen zoo
groot waren, dat men in dit jaar een eind
beslissing tegemoet zou gaan. De Duit
sche steunpunttactiek echter heeft juist
een ontzien van menschen en materiaal
znogelijk gemaakt, hetgeen de vijand zich
niet kon veroorloven, omdat hij op een be
slissing hoopte. De Duitsche steunpunten
werden met weinig strijdkrachten bezet en
het gros van de troepen betrok daarachter
de winterkwartieren, waar het kon wor
den opgeleid voor een nieuwe tactiek en
nieuwe wapenen, terwijl de vijand men
schen en materiaal offerde, die hem dus
in het voorjaar van 1942 moesten ontbre
ken.
In de tweede plaats heeft Duitschland
na 3 jaar oorlog niet alleen het grootste
landleger ter wereld, maar kan hef ook
door de buitengewoon groote productie
zijner industrie dit leger van beter ma
teriaal voorzien dan ooif te voren.
In de derde plaats was het voor den
vijand een verrassing, dat Duitschland na
den winteroorlog met nog meer kracht en
nog meer divisies optrad dan het vorige
jaar. Deze verrassing blijkt uit alle be
richten van vijandelijke zijde.
In de vierde plaats worden de Noor
delijke Ijszee, het Skagerak, het Kanaal,
de Straat van Gibraltar, de Middelland-
- sche Zee, het Suezkanaal ,en de Golf van
Aden door leger, vloot en luchtmacht der
mogendheden van het pact van drie ge
blokkeerd in een mate, die de vijand in
het geheel niet verwacht schijnt te hebben.
Na de overwinningen in Egypte, in het
Oosten en op zee kan men zeggen, dat
het moreel van Duitschland en zijn bond
genooten iederen oorlogslast van dit be
slissende jaar kan verdragen. 1
In verband met den opmarsch van de
Duitsche troepen in den Zuidelijke!} sec
tor van het Oostelijke front wijst de „Eco.
nomist” er op, dat de verbreking der be
langrijke spoorwegverbinding tusschen
Méskou en Rostof^ ernstiger gevolgen kan
hebben dan zelfs het verlies van groote ge
bieden en talrijke menschen. De Sovjet-
oorlogsindustrie is tot de uiterste limiet
gespannen en ook de Sovjet-Unie is niet
onuitputtelijk zooals men Vteelal gelooft,
aldus de „Economist”.
Dat is inderdaad het belangrijkste punt.
Tot dusver hebben de Èngelschen meestal
niet willen erkennen, dat de menschen-
reserves alleen in de Sovjet-Unie niet
voldoende zijn, maar dat voor het oor-
Productie wordt opgevoerd
De 84 suikerfabrieken op Java zullen,
volgens een V.P.B.-bericht uit Tokio,
spoedig alle weer in bedrijf zijn. Reeds
hebben dertien maatschappijen haar werk
zaamheden hervat; de overige zullen nog
deze maand volgen, zoodat voor ruim vijf
millioen Javanen werkgelegenheid ont
staat. Het ligt in de bedoeling van het
militaire bestuur om de suikerproductie
sterk te verhoogen. (Vijf millioen komt’
ons rijkelijk veel voor op grond der ge
gevens van vóór den oorlog. Red.)
Gisteravond zette de organist Alex
Schellevis zijn concerten in de Beth-
lehemkerk voort met werken van
Sweelinck, Bach en Franck, waarbij de
zangeres Élsa van Bueren als soliste haar
medewerking verleende. Voor de klassie
ke orgelliteratuur heeft Alex Schellevis
het juiste begrip. De monumentaliteit in
Bach’s Praeludium in e kl. t en de so
berheid', de berusting en de vroomheid
in' Sweelinck’s Variaties „Mein junges
Leben hat ein End” heeft de kunstenaar
dan ook op voortreffelijke wijze door zijn
registratie weten uit te drukken. Ook
voor de karakteriseering van Alex Schel
levis van de verschillende stemmingen
der toonaarden in de steeds moduleerende
muziek van Franck, heb ik de grootste
bewondering kunnen koesteren.
De soliste Elsa van Bueren had compo
sities van Hasse, Mozart, Schubert en
Franck ter vertolking gekozen. De tech
niek van deze zangeres is weliswaar nog
niet groot haar trillers waren bijvoor
beeld nog niet volmaakt doch bleek
voldoende te zijn, om Elsa van Bueren
met haar prachtige, warm getimbreerde
en klankrijke stem, geleid door een groo-
,te muzikaliteit tot sublieme prestaties in
staat te stellen. De dictie was uitstekend
verzorgd; slechts in de dynamische scha-
keferingen zou de kunstenares nog een
grootere verscheidenheid hebben kunnen
leggen. Van Elsa van Bueren’s talent mag
nog veel worden verwacht K. Brink
mann.
U6300 (zeven lijnen) BUREAUX: WAGENSTRAAT 35—37 u,ro No- ,26UU
Bijkant. Schev. Keizerstr. 319, Tel. 550310; Fll.: Rijsw., Kantoorboekh. Leeuwendaal, Oranje). 3, Tel. 119461;
Voorb., Boekh, H. E. G. Ruys, Heerenstr. 124, Tel. 778038; N.V. Kantoorb. Th. J. de Koning, Goudsbloem!. 3, Tel.
330263; Boekh. J. B. v. Seters Jr., Theresiastr. 108a, Tel. 772444: Boekh. F. D. Couvée.v- Hoytemastr. 66 Tel.721187
Landgenoot, wij wenschen u een pret
tige vacantie. Mooi weer en rust in een
prachtige omgeving. Wij wenschen u
toe. dat u alle zorgen van u zult kunnen
afschudden en enkele dagen of weken
volop zult kunnen genieten. Maar, voor
dat u vertrekt, gedenk de mannen, die
er voor zorgen, dat u ongestoord zult
kunnen genieten van uw vacantie in een
land waarin geen bolsjewistische chaos
heerscht., Immers het zijn deze mannen
en daaronder bevinden zich duizenden
Nederlanders die den aanval van de
bolsjewistische horden verijdelden en nu
een/ nieuw Europa bouwen. Daarom,
landgenoot, voordat u vertrekt; pak even
uw giroboêkje en schrijf een bijdrage
over op girorekening 432100 t o, Verzor-
gingsfonds Vrijwilligerslegioen
land. Koninginnegracht 22 te
venhage.
Het Opperbevel der Duitsche Weermacht
zet de opsomming der sedert 1 Juni 1941
tot zinken gebrachte Geallieerde schepen
voort. Vernietigd werden: ,Adda”, 7816
ton; „British Splendor”, 7138 ton; „Vioyo-
liyr” 11.647 ton; „Montrolite’11.309 ton;
„Anselm”, 5954 ton; „Inversuir”. 9456
ton; ..Thursobank”, 5575 ton; „British
Resource”, 7209 ton; „San Florentine”,
12.842 ton; „Barrdale” 5072 ton; „Cal-
garolite” 11.941 ton; „Nagara”, 8791 ton;
„Ulysses”, 14.647 ton; „Ahamo”, 8.621
ton; „Darkdale”, 8.145 ton; „G. S. Wal
den”, 10.627 ton en „Hardwick Grange”,
8.009 ton.
Kolonel Knox, de Amerikaansche staats
secretaris van Marine, heeft verklaard,
dat voortaan alle schepen van de Geallieer
den in de Caraibische Zee en in de Golf
van Mexico in convooi zullen varen.
Te Washington is medegedeeld,, dat een
de Golf van Bengalen
bracht.
United Press meldt,
vrachtboot „Cortona”
grond is geboord.
Den leden van de bij het N.V.V.
aangesloten organisaties, die per 27
Juni 1942 wegens contributieschuld zijn
afgevoerd, zal nog tot'en met 31 Juli a.s.
gelegenheid worden gegeven hun achter
stallige contributie,- voor zoover deze per
27 Juni j.l. de 6 weken niet te bovUn ging
aan hun oude organisaties te voldoen.
Daarna kan alsnog per 29 Juni overschrij
ving met rechten naar het N.A.F. plaats
vinden. Betaling van den contributie-ach-
terstand kan geschieden per postwissel of
door girostorting op rekening van de
hoofdbesturen der oude organisaties.
S.P.T. meldt uit StockholmHet plot
selinge zwijgen van de Londensche pers
ten aanzien van het al of niet onder
nemen van een invasie heeft, naar
„Stockholms Tidningen” meldt aanlei
ding gegeven tot talrijke veronderstel
lingen. Naar de Zweedsche correspondent
schrijft, staat dit zwijgen „in merkwaar
dige tegenstelling tot den steeds sterker
wordenden roep naar een tweede front,
welken men nog enkele dagen geleden in
alle bladen vond”. De correspondent is
van meening, dat een invasiepoging
wordt voorbereid.
,.In Londen wemelt het van militairen”,
aldus „Stockholms Tidningen”. „en iede
ren dag zien wij er meer Amerikaansche
uniformen”.
De aankomst van Roosevelt’s specialen
gevolmachtigde Bullitt, staat volgens den
correspondent eveneens in verband met
offensieve plannen der Geallieerden,
hoewel men officieus aanduidt, dat Bul
litt zich zou bezig houden met het pro
bleem der convooien in de Noordelijke
Ijszee
TENTOONSTELLING vakschool
VOOR MEISJES
In de schoollokalen van de s-Graven-
haagsche Vakschool voor Meisjes (Ag-
nesstraat, Bezuidenhoutscheweg 144 en
Emmastraat 188) is gistermiddag en
gisteravond een tentoonstelling gehou
den, welke een uitstekend inzicht geeft
in de veelomvattende en grondige oplei
ding, die de leerlingen ‘van deze school
krijgen. De japonnen, blouses, rokken,
lingerie-ar.tikelen e.d. lagen tentoonge
steld op groote tafels. Zoowel de een
voudige als de zeer bewerkelijke klee-
dingstukken wekten de bewondering op
van de bezoeksters door de verzorgde
en smaakvolle afwerking. Voorts allerlei
aardig en origineel kinderspeelgoed, dat
de a.s. kinderverzorgsters zelf vervaar
digden. verstelgoed teékeningen, heer
lijke gerechten en veel ander belang
wekkends. Het zou te ver voeren om
alles in de finesses te beschrijven. In
ieder geval geeft de tentoonstelling een
goed en juist beeld van de groote zorg,
waarmede de opleiding van de jonge
meisjes tot huisnaaister, costuumnaaister,
coupeuse, apprêteuse, modiste, hulp in
de huishouding, kinderjuffrouw of -ver
zorgster. huishoudkundige, corsetten-
maakster e.d. gepaard gaat.
Over incidenten,.die zich op 13 Juli des
middags heoben voorgedaan voor het bu
reau van den Èngelschen plaatselijken
commandant in Cairo, zijn thans de vol
gende bijzonderheden békend gemaakt,
meldt het A.N.P. uit Tunis: Toen onge
veer 40 Egyptenaren, die een uitnoodi
ging hadden ontvangen om te verschijnen
op het bureau van den commandant, on
der escorte van Britsche soldaten nJSr de
Engelsche militaire gevangenis zouden
worden gebracht, kwam op het Ismalia-
plein een vrij groote menigte bijeen,
die de Britsche soldaten ontving met joe
len en gefluit, en trachtte het escorte den
weg te versperren. Onder een hagel van
steenen en stokken moest het escorte
zich een weg banen en keerde tenslotte,
toen de woedende menschen aanstalten
maakten de gevangenen te bevrijden, naar
het commandantsgebouw terug. Daarbij
•vielen eenige schoten, 7 Egyptendren en
2 Britsche soldaten werdep gedood. Toen
versterking was aangekomen werden tal
rijke arrestaties verricht. In het algemee-
ne tumult gelukte hm een deel van de
geëscorteerden te ontkomen.
- De betooging van de Egyptis<!he bevol
king tegen Èngelschen en Amerikanen was
vooral gericht tegen hooge Britsche offi
cieren. zooals generaal-majoor Clavering,
chef van de Britsche militaire missie, den
politiecommandant Sir Bey Fitzpatrick en
den directeur-generaal voor de recrutee-
ring Saki el Hakim.
Talrijke vooraanstaande- Egyptenaren
zouden zich als gijzelaars in arrest bevin
den.
GEMEENTESECRETARIS
VEROORDEELD
De rechtbank te Middelburg heeft dén
59-jarigen gemeentesecretaris en ontvan
ger van Hoofdplaat E. J. J. Pateer we
gens verduistering van gelden ten na-
deele van de gemeente en valschheid in
geschrifte door het plaatsen van hand-
teekeningen van anderen op mandaten,
veroordeeld tot 1 jaar gevangenisstraf
met aftrek van het voorarrest. De eisch
luidde 1 jaar en zes maanden. De recht
bank overwoog in haar vonnis, dat de
directe superieuren van verdachte, bur
gemeester Thomas en wethouder- Cam-
maert zeer laakbaar handelden en op zijn
minst ernstig in hun taak zijn te kort
geschoten, door het aan hen opgedragen
werk aan verdachte over te laten en zich
van ieder£ controle te onthouden
schreven moeten worden, wil het proces,
dat de Leider bedoelt wanneer hij zegt,
dat het gansche volk van Nederland voor
de idee gewonnen zal worden, een vlot
en bevredigend verloop hebben. De
goede penvoerders in de Beweging na
tuurlijk niet te na gesproken. Men Vindt
ze bij het dagblad en bij het bekende
Vova beide en een maandblad als
„Nieuw Nederland” mag met eere wor
den genoemd.
Dit alles geldt het geschreven woord.
Hoe geheel anders, hoe oneindig veel
beter staat de zaak er met het gesproken
woord voor. Daar heeft men, bijvoor
beeld, deradio-praatjes van Max Blokzijl.
Hij brengt de nieuwe Lente, maar óók
het nieuwe Geluid. Zijn woord is frisch
en origineel; het is geladen van zin en
goed gericht naar zijn strekking. Wan
neer hij „de brieven van anti’s” ontrafelt,
is hij op zijn best. Hij schiet in de roos
en hij weet precies, wat dit beteekent;
de tegenpartij gaat nadenken en meer
verlangt hij op dit oogenblik niet. Neem
zijn radio-causerie van de vorige week
Donderdag, waarin hij zich richt tot de
„anti’s”, die hem anonieme brieven
schrijven. In de eerste plaats, zegt hij,
bewijzen ze al dadelijk, dat ze, ondanks
alles, tot de trouwe luisteraars behooren.
Maar het merkwaardige is. zoo
spreekt hij verder zijn luisteraars toe t
dat velen van u zichzelf ompraten, tegen
zichzelf zeggen: „de man is me onsympa
thiek maar nu we onder ons zijn: heeft-ie
helaas niet gelijk?” Ja, hij heeft waar
schijnlijk gelijkZoo springt Blok
zijl met zijn toehoorders pm en er zit
stijl in de gewiekstheid. om een woord
van hemzelf te gebruiken waarmede
hij de tegenpartij dwingt over den jin
zijner woorden na te denken.*,,De kijk
op de Dingen” heeft hij dat radiopraatje
genoemd. Hij heeft ’n goeden en scherpen
kijk op de dingen, zoowel op die van zijn
eigen gebied als op die van dat der
tegenpartij. Wanneer de Nationaal-Socia-
listische pers over even knappe pen
voerders beschikte als de omroep over
woordvoerders in de figuren van Max
Blokzijl en Jan Hollander c.s., dan zou ge
noemd proces een heel wat sneller en
voor de verbreiding der idéé gunstiger
verloop hebben. Wat nog niet is. kan
komen en het woord der sympathisee
renden vervult tenslotte óók zijn functie.
Het zal echter- nog wel even duren vóór
de Beweging over een orgaan beschikt,
dat op even hoog peil staat als bijvoor
beeld, de zoo voortreffelijk geredigeerde
„Deutsche Zeitung in den Niederlanden”
De functie van het Woord In tijden
van strijd en revolutie kan de beteekeni’s
daarvan niet hoog genoeg worden aange
slagen. Het 'kwaad, dat journalistieke
beunhazen verbreiden en dat het publi
cistische „journaille” sticht is in zulk*
tijden niét gering
De militaire correspondent van het
D.N.B. schrijft: Sedert het groote Duit
sche offensief zich eenige dagen geleden
„BRANDENDE KWESTIES”
Hedenavond om 21.00 uur spreekt Max
Blokzijl via den zender Hilversum II in
de serie brandende ^kwesties over het <yn'
derwerp: „Denkt aan de Wangbetu-
negers
Gistermiddag heeft koning Faroek van
Egypte den commandant van de Ameri
kaansche strijdkrachten in het Nabije
Oosten. Maxwell, in audiëntie ontvan
gen. Na den Amerikaanschen comman
dant heeft de minister-president Nahas
Pasja bij den koning een bezoek af-
gelegd
Het Geschreven en Gesproken Woord
De leider van de Nationaal-Socialisti-
sche Bewegipg in ons land heeft bet bij
herhaling gezegd: Wij willen het gansche
Nederlandsche volk voor onze overtuiging
winnen en wij züllen het ook voor onze
zaak winnen, waarbij hij dan als regel
de middelen aangaf, waarmede dit resul
taat zou kunnen worden bereikt. Niet al
tijd echter werden deze middelen, door
den Leider met zorg uitgestippeld, op de
juiste wijze toegepast. Vaak is het ge
beurd, dat men, wat men aan den eenen
kant won, aan den anderen kant weer
verspeelde. Ons volk heeft nu eenmaal
bepaalde karaktereigenschappen, die veel
tact en dóórzicht vereischen. wil men
het vatbaar en gevoelig maken voor
nieuwe overtuigingen en nieuwe levens
verhoudingen. Daarover is reeds zooveel
gezegd, dat hei vervelend zou worden,
indien wij hier opnieuw de psychologie
van Jan Dwars zouden gahn ontleden.
Wij kunnen ons bepalen tot het nu en
dan signaleeren van enkele feiten en om
standigheden, die schadelijk dan wel in
’t bijzonder günstig voor die propaganda
zijn, welke tot doel heeft dat deel van
ons volk, dat nog niet nationaal-socialis-
tisch denkt, tot andere gedachten te
brengen. Het „incidentje” bij de installa
tie van den Haagschen burgemeester, dat
wij onlangs bespraken, was ook daarom
zoo betreurenswaardig, wijl men, recht
tegen de wenschen van den Leider in om
het volk te winnen, een groote bevol
kingsgroep opnieuw van zich distantieer
de en daarmede een mogelijke winst in
verlies omzette. Met een beetje meer tact
en inzicht was dit te voorkomen ge
weest. Er zijn meer dingen, die belem
merend werken op het proces der natio-
naal-socialiseering van het Nederlandsche
volk. Daar is, bijvoorbeeld, hét allesbe
halve hartverheffende twistgeschrijf tus
schen bladen als „De Zwarte Soldaat” en
„De Misthoorn”, waardoor velen, die tot
het nationaal-socialisme neigen, men
weet, hoe voorzichtig de doorsnêe-Hol-
lander is! zich verschrikt afvragfen, of
men zich onder een dergelijk luidruchtig
en vaak -minderwaardig gekrakeel
wel veilig geborgen kan weten. In
het, streven, het Nederlandsche volk
voor de nationaal-socjalistische idee te
winnen, vervullen het geschreven én het
gesproken woord beide een functie van
de allergrootste beteekenis, waarbij hun
macht niet altijd direct valt aan te wij
zen, omdat deze de eigenschap bezit
veelal eerst na korteren of langeren tijd
in voldoende mate doon^te werken.
Het gedeeltelijk of geheel versleten
woordcliché is altijd, maar in de taal van
de propaganda in het bijzonder, verwer
pelijk. Toch verschijnen fh de pers en in
vele geschriften van het Nationaal-Socia-
lisme tal van afgezaagde, naar den in-
•houd volslagen versleten woorden en
gansche zinnen, die zoo sterk rieken naar
het doode woord uit de periode, welke
achter ons ligt, dat alwéér de naar het
nationaal-socialisme neigenden zelfs met
hun dan reeds overwonnen nuchterheid
zich afvragen, of het schoone nieuwe nu
ook niet in een schoonen. nieuwen vorm
het volk kan worden bijgebracht. We
herinneren ons nog levendig, hoe in
vroeger jaren de meeste verslagen van de
jaarlijksche plechtigheid op den derden
Dinsdag in September u weet wel:
„Het sprookje van de gouden koets”!
stikvol van dergelijke afgesleten cliché-
woordjes zaten; ze rammelden gewoon
weg vanwege de vele holle frasen en dito
onderdeelen. En wat stellen we nu In
dezen tijd van bezieling, vernieuwing en
bevruchting vast? Dat, we hebben
hier een N.S.B.-orgaan naast ons liggen
een verslag van de plechtige eedsaf
legging in Utrecht al evenzeer rammelt
vanwege precies dezelfde gemeenplaat
sen, clichewoordjes en holle rhetorica.
JLaten we om in den stijl te blijven,
een oude gemeenplaats mogen citeerem
„Een nieuwe Lente en een nieuw Geluid’’"
Welaan, in de nieuwe Lente gelooven
wij, maar met het nieuwe geluid is ons
oor nog allesbehalve vertrouwd. Er zal
met heel wat meer zorg en begrip ge-
'OSfl
KOSL<
1 s
—t— spoorwegen
hoofdwegen
(4249)
|)l