DEN ARBEID
EEN GRONDWET VAN
van
Nederland
in
Revolutionnaire verandering
het Sociale leven
No. 18313.
1942.
den Rijkscommissaris
Verordening
van
VERDUISTEREN
Zaterdag 17 October.
Er komt een Gemachtigde
voor den Arbeid
vele gewonden
Einde
Keuringen
en
Gemachtigde de nadruk gelegd.
Bommen op Nederlandsch
gebied
BOVENTALLIGE LEERKRACHTEN
ZULLEN GELEIDELIJK
VERDWIJNEN
a
Heden: v. 6.43 a. nam. tot 8.09 a. 4
v.m. Morgen: o. 6.40 a. nam. tot
Vestiging buiten de
verbodszóne
.(Zie tekst Verordening le M, pag. 2.)
De gevechten op de Salomon-
eilanden
Op bon 53 boter of rundvet
van den zomertijd in
Duitschland
voor de Waffen-S.S.
het Legioen
35 Dooden en
Rijksbemiddelaars verdwijnen
Met ingang van 1 Januari
8.11 a. o.m.
COURANT
PRIJS DEZER COURANT: Voor ’s-Gravenhage bij
met „Kikeriki", „De Nieuwste Mode’* „Kol. Bijbl.
De Hamtoren te Vleuten zal worden gerestaureerd.
met nadruk vastgelegd.
iaiover de volksgemeenschap nakomt, van
Regeling loonen.
Gemachtigde voor
bet
en
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
■4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
van uc ucsrv u.vgcja.- AasuiMswu, u.
t de beste harmonie. Gelijke rechten,
4 1
arbeidsvreugde moet men aldus ko-
Met deze Verordening is hier te
lande de grondslag voor het socia-
Geen Nobelprijzen dit jaar
De Zweedsche kroonraad heeft beslo.
ten dit jaar den Nobelprijs met te ver
leunen.
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4.
4
4
4
4.
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
Oct onder 1.02 v.m. op 4.20 n,m.
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
geheele economische en sociale leven, het*
welk niet door wanverhoudingen op be
paalde punten mag worden verstoord. Ten
opzichte van de richtlijnen, welke de Ge
machtigde voor den Arbeid kan geven
voor het reglement van het „Betrieb",
onderscheiden de algemeene regelingen
zich door haar bindende kracht.
Amerikanen op de Andrejanow-eilanden
Het Amerikaansche hoofdkwartier in
Alaska maakt bekend, dat Amerikaansche
troepen een eiland der Andrejanow-groep,
deel uitmakend van de Aleoeten, hebben
bezet
Op 2 November 1942, des ochtends te
3 uur, zullen in het Duitsche Rijk, in het
geannexeerde gebied in het Oosten, hét
protectoraat en in het gouvernemenUgene-
raal de klokken een uur achteruit worden
gezet. Daarmede eindigt de zomertijd. Op
29 Maart 1943, des ochtends te 2 uur, zul
len de klokken weer een uur vooruitgezet
worden.
In verband met het Vestigings-
en Verhuizingsverbod in de kust
streek vernemen wij van bevoegde
zijde, dat er geen verbod bestaat
om zich uit een plaats, welke bin
nen het gebied bevindt, waarop de
besluiten betrekking hebben, te ver
huizen naar een gemeente, welke
er buiten valt. In ons blad van gis
teren zijn de gemeenten genoemd,
welke onder de verbodsbepalingen
vallen. Een ieder kan dus zelf vast
stellen, welke gemeenten voor ves
tiging buiten de verbodszóne in
aanmerking komen.
De ordening van den arbeid is op.
gedragen aan een nader te benoe
men Gemachtigde voor den Arbeid,
die heeft zorg te dragen voor het
handhaven van den arbeidsvrede.
Daarbij wordt het Nederlandsche
Arbeid» Front ten nauwste inge
schakeld. Terloops deelde de heer
i in
September j.l. 40.000 nieuwe leden
zijn geboekt.
Taak N.A.F.
Het Nederlandsche Arbeidsfront vindt
zijn taak eveneens op dit terrein. Het Ne
derlandsche Arbeidsfront wil immers alle
Nederlandsche werkers tezamen brengen
en bij hen een geest geboren doen wor
den, welke de oude klassenstrijdgedachte
uitbant. De Gemachtigde voor den Ar-
i>eid heeft dan ook tot plicht, alvorens
ingrijpende maatregelen op bovengenoemd
gebied te treffen, in overleg te treden met
den leider van het Nederlandsche Ar
beidsfront.
Plicht en recht
De nieuwe sociale politiek gaat uit van
de grondgedachte, dat de werkende
Mensch, de werker, die door het inzetten
nomisch en sociaal streven door beider
doeleinden te brengen op één noemer: de
welvaart van het gezamènlijke volk, welke
j-i1__ van ^cze
beide evenzeer in gevaar wordt gebracht.
1.65, elke m.M. m. tot 22
*10 ct. KI. Adv (in halve ópfj ƒ0.57.
10 c meer
PRIJS DER ADVERT.i 1-11 m.M (S reg.) ƒ1.65, elke m.M. m.
m.M. (10 reg ƒ0.19. Elke m.M. m. 21 et. Halve oplaag, halve prijs
ƒ0.51 p. m.M. Bewijsn. 5 ct„ tr. p. p. 10 ct. KI. Adv (in halve c
Dienstaanb. ƒ0.38 Pers. gevr. ƒ0.48. Adv. ..Br bur. v. d. bl.”
HAAGSCHE
Het Nederlandsche Arbeidsfront zorgt
dus als het ware voor de sociale vorm
geving en geeft deze over aan den Ge
machtigde voor den Arbeid, die deze een
wettelijken grondslag geeft. Het is dus
uit het leven zelf en wel uit het leven der
werkers, waaruit die sociale politiek
voortkomt, in tegenstelling met het staats
socialisme, waarbij alles van bovenaf
wordt voorgeschreven.
Deze bindende regelingen komen voort
uit een geheel anderen geest, dan wij
in dit verband tot dusverre hebben ge
kend. Immers de collectieve arbeidsover
eenkomsten, die aan de huidige bindende
regelingen ten grondslag lagen, waren het
product van onderhandelingen tusschen
werkgevers en werknemers, terwijl het
College van Rijksbemiddelaars het ligt
reeds in het woord bemiddelaars opge
sloten tot taak had een brug te slaan
tusschen de eischen en verlangens van
de werkgeversgroepen en werknemers-
groepen.
Nieuw karakter loonpolitiek
De loonpolitiek, welke een zoo belang,
rijke rol speelt in het sociale leven, krijgt
een eigen en nieuw karakter. Het begrip
onderhandeling heeft een typisch libera,
listisch-kapitalistischen inslag. Het houdt
in een vraag- en aanbodverhouding, wel
ke verhouding doop bepaalde machtsgroe.
peeringen wordt bepaald Wie de sterk
ste was, had bij de loonpolitiek en bij de
loonvorming de beslissende stem. Dat
wilde in de practijk in de meeste geval
len zeggen, dat de werkgeversorganisa
ties als de economisch sterkste groep
veelal den doorslag gaven bij de loonvor.
ming.
In het kader van de nieuwe verorde
ning betreffende de ordening van den ar
beid kan uiteraard van dit onderhande.
len geen sprake meer zijn. Arbeid is het
meest waardevolle goed van de volksge
meenschap en kan derhalve nimmer den
object zijn, dat men verhandelt of waar
over men onderhandelt. Bij de loonpoli.
tiek en bij de loonvorming kan slechts één
richtsnoer bepalend zijn en wel het be
trachten van sociale gerechtigheid, welke
samenvalt met het belang van de gemeen,
schap.
S.P.T. meldt uit Washington: Volgens
radio Boston hebben de Japanners sterke
formaties infanterie en artillerie op Gua-
dalcanar aan land gezet, waardoor de
toestand van de Amerikaansche troepen
aldaar kritiek is geworden. Gisteren hebl
ben Japansche eenheden Jn samenwerking
met de luchtmacht Amerikaansche vlieg
velden bezet, terwijl de Amerikaansche
stellingen op Guadalcanar blijvend onder
artillerievuur worden gehouden.
In het Noordelijke deel van de Salomon-
eilanden ontwikkelen zich eveneens nieu
we gevechten.
Tenslotte wordt in het Amerikaansche
bericht gezegd, dat ter hoogte van New
Georgia een groot Japansch troepencon-
vooi is waargenomen.
Van 19 tot en met 30 Oct. a.s. geeft elke
der met „Boter 53” gemerkte bonnen van
de bonkaart voor voedingsmiddelen recht
op het koopen van 125 gram boter.
Zij, d’j tusschen 7 en 10 Oct. j.l. de
bonnen „Boter 53” bij den slager hebben
ingeleverd, ontvangen gedurepde dit tijd
vak per bon 100 gram rundvet
Wij zouden dus kunnen zeggen, dat het
Nederlandsche Arbeidsfront uitdrukking
geeft aan de sociale verlangens der Neder,
landsche werkers, die verlangens opvangt,
een bepaalden vorm geeft en nadat zulks
is geschied, deze doorgeeft aan den Ge
machtigde voor den Arbeid, die den staat
vertegenwoordigt. Dit staat dus diame
traal tegenover het staatssocialisme, waar-
bij de staat alles tot in details regelt.
die volksgemeenschap kan eischen, dat zi
ook onder alle omstandigheden voor hen
zorgt. En nu komt het er op aan. dat die
sociale zorg, evenals andere sociale wen.
schen en behoeften, zooveel mogelijk tot
uitvoering wordt gebracht door de wer
kers zelf. Dit is het bekende beginsel der
zelfzorg
Binnen het raam der economische mt>
gelijkheden zal de „Betriebsführer” er
voor hebben te zorgen, dat het alle wer
kers goed gaat: hij leidt tevens de zelf
zorg van de werkers in 'zijn bedrijf. Deze
beschouwing sluit den klassenstrijd prin
cipieel uit
De spanningen, welk? zich ook dan nog
kunnen voordoen, worden hiermede niet
ontkend. Integendeel is één van de doel
einde^ van deze Verordening dergelijke
spanningen op te vangen en te eliminee-
ren. Zij kunnen binnen het raam van de
nieuwe Grondwet van den arbeid worden
opgelost. Zij zullen moeten worden op
gelost omdat het algemeen belang geen
strijd op leven en dood op het primaire
gebied van het volksbestaan kan dulden.
Persoonlijke verantwoordelijkheid.
In overeenstemming met het leiders
beginsel, dat uitgaat van het groote be
lang van de persoonlijke verantwoorde
lijkheid, is in de Verordening deze per
soonlijke verantwoordelijkheid bij rechts
personen, vennootschappen, zoowel als in
geval de ondernemer niet persoonlijk de
leiding heeft geregeld. Nadrukkelijk is
er hierbij naar gestreefd steeds een wer
kelijk verantwoordelijke persoon als
„Betriebsführer” aan te wijzen.
De bepalingen betreffende den persoon
van den verantwoordelijken „Betriebs
führer" en de regeling van diens plaats
vervanging bij langere afwezigheid of
verhindering zijn taak te vervullen, voor
komen dat deze, in het kader van de
Verordenin^betreffende de ordening van
den arbeid zoo belangrijke figuur, een
abstractie *blijft. Tevens heeft hierdoor
de sociale voorman zijn wettelijken part
ner gekregen.
Gemachtigde voor den Arbeid
De ordening van den arbeid op grond
van de Verordening van den Rijkscom
missaris is opgedragen aan een Gemach
tigde voor den Arbeid, die ten aanzien van
den socialen sector van den staat bepaalde
volmachten heeft gekregen.
Als zoodanig vertegenwoordigt hij het
algemeen belang, dat met de erkenning
van de volksgemeenschap als levend be
grip een concreten inhoud heeft gekre
gen en waaraan de belangen en doelstel
lingen van den enkeling van nature on
dergeschikt zijn, omdat de enkeling buiten
de volksgemeenschap materieel noch gees
telijk kan bestaan.
Telafoon 116300 (zeven lijnen) BUREAUX: WAGENSTRAAT 35—37 G<ro No. 12500
Bijkant. Schev. Kelzerstr. 319, Tel. 550310| Fll.i Rljsw., Kantoorboekh. Leeuwendaal, Oranjel. 3, Tel. 1194611
Voorb., Boekh. H. E. G.Vluys, Heerenttr. 124, Tel. 778038; N.V. Kantoorb, Th. J. de Konlng, Goudsbloeml. 3, Tel.
330263; Boekh. J. B. v. Seters jr., Thereilastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. F. O. Couvée.v. Hoytemastr. 66 Tel.721187
Sociale politiek op nieuwen
grondslag
Met de Verordening betreffende de or
dening van den arbeid wordt in Neder
land een grondwet van den arbeid van
kracht, die de sociale politiek, voorzoover
deze direct in verband staat met den ar
beid, een geheel nieuwen grondslag ver
leent.
In de achter ons liggende periode, die
gekenmerkt wordt door een eenzijdig en
daarbij volkomen individualistisch gericht
economisch streven, bleef de sociale poli
tiek hoe belangrijk vele maatregelen
ook op zich zelf waren noodzakelijk
beperkt tot het verzachten en tot drage
lijke proporties terug brengen van de uit
het maatschappelijk bestel voortkomende
spanningen, op het punt, waarop deze een
ongestoord beloop van het economische
streven, dat de spanningen tevoorschijn
riep, dreigden te hinderen.
De sociale politiek was als zoodanig een
complement van den klassenstrijd en ont
ving haar stimulansen dan ook voor een
niet gering deel van deze zijde.
De nieuwe grondwet van den arbeid
Het Huis Den Ham,
waaraan de toren zijn naam ontleent, heeft een bewogen verleden. Aan weers
zijden van de tegenwoordige rest kan men nog zien, hoe eens twee vleugels
tegen den toren waren aangebouwd. (Polygoon-^eylemaker)
Extra-rantioen zeep voor kappers, artsen
medische studenten en vroedvrouwen
Met ingang van 1 Nov komen de vol
gende personen opnieuw in aanmerking
voor een extra rantsoen zeep voor een
periode van drie maanden: a. kappers; b.
praktiseerende artsen, tandartsen, dieren
artsen; c. medische studenten; d- vroed
vrouwen.
Kappers dienen van 19 tot en mèt 23
Pet bij de plaatselijke distributiediensten
een aanvraagformulier MD 233-41 af te
halen. Efeze formulieren moeten zij vóór
7 Nov. 1942 ingevuld bij den distributie-
dienst inleveren. Zij ontvangen per be
diende in het heerenkappersbedrijf 14
rantsoenbonnen voor scheerzeep, 5 rant,
soenbonnen voor eenhèidszeep en 3 rant,
soenbonnen voor waschpoeder, met - dien
verstande, dat*maximaal 12 rantsoenbon
nen voor waschpoeder in totaal worden
verstrekt. Per bediende in het dames-kap-
persbedrijf ontvangen zij 20 rantsoenbon
nen voor penheidszeep en 3 bonnen voor
waschpoeder, eveneens met bovenvermeldt
restrictie. De onder b genoemde personen
ontvangen van 1 Nov. af 6 bonnen ,.één
rantsoen toiletzeep”. Medische studenten
ontvangen van 1 Nov. af 3 bonnen „één
rantsoen toiletzeep". Vroedvrouwen komen
van 1 Nov. af in aanmerking voor 3 bon
nen „één rantsoen toiletzeep”.
vooruitbet, per 3 mnd.
-- en „Letterk Bijbl?’
13.18. Fr. p. p. met Modebl. ƒ4.20, z. Modebl. ƒ3.96. Buitenl. ƒ9.45.
Bij postkant, tegen de geld, goedgek. abonn.pr. Afz. nr. 5 c., fr. p. p. 10 c.
Daarnaast kan de
den Arbeid, gehoord een commissie van
deskundigen, bindende regelingen van de
loonen en andere arbéidsvoorwaarden
voor een bepaalde onderneming of groep
van ondernemingen vaststellen. Deze re
gelingen hebben in de eerste plaats ten
doel de rrpnimum-voorwaarden vast te
leggen, welke de staat als' algemeene ga
rantie voor het belang van de werkers
aan de nadere regeling van de arbeids
voorwaarde binnen het kader van de on-
dernemingen bindend ten grondslag legt, maakt een begih met de eenheid van eco-
De bepaling, dat de Gemachtigde voor
den Arbeid bevoegd is niet slechts mini-
mum-loonen vast te stellen, doch tevens
loonen en salarissen met bindende wer-
king naar boven te begrenzen, staat in
direct verband met don «amenhang van
Bedrijfsreglement.
Het Bedrijfs-resp. ondernemingsregle-
ment (Betriebsordnung), dat voor elke
onderneming met meer dan 10 medewer
kers' verplicht is. zal in de eerste plaats
den grondslag moeten vormen voor de be--
drijfsgemeenschap. Daar hierbij nadruk
kelijk overleg met den socialen voorman
van het Nederlandsche Arbeidsfront
wordt verefscht, is de organisatie van den
arbeid hierbij wettelijk ingeschakeld en
heeft tevens de sociale voorman zijn wet
telijke plaats in het NBfierlandsche be
drijfsleven gekregen.
Hoewel betreffende vorrh en inhoud
van de Betriebsordnung door den secre-
taris-generaal van het Departement van
Sociale Zaken nadere bepalingen zullen
Worden vastgestcld. zal daarmede toch
uniformiteit op grond van een „model
reglement" niet worden nagestreefd. Veel
eer moet het reglement uit eigen initia
tief voortkomen en de bijzondere verhou
dingen en het bijzondere karakter van de
betreffende onderneming op den grondslag
van een bewusten wil tot socialistische
arbeidsgemeenschap, zooals deze binnen
de gegeven verhoudingen mogelijk is, tot
uitdrukking brengen.
Het SS-Ersatzkommando deelt ons m€-
de. dat vrijwilligers voor de Waffen-S.S.
en het Legioen zich óp onderstaanden da.
turn bij het genoemde adres kunnen ver
voegen teneinde gekeurd te worden.
Tevens wordt er de aandacht op geves
tigd en wel speciaal voor hen, die er be
zwaar tegen hebben hun dienst buiten
Nederland te vervullen, dat thans de mo.
gelijkheid bestaat om dienst te nemen in
een speciaal wachtbataillon. De opleiding
vindt in Nederland plaats, terwijl de in
zet van dit bataillon ook in Nederland
blijven zal.
Tijdens de keuringen voor de Waffen-
S.S. en het Legioen kunnen zich ook die
genen melden, die tot de Germaansche
S.S. Nederland (Nederlandsche S.S.) wil.
len toetreden.
23 October 1942; 10 uur Den Haag, Café
den Hout. Bezuidenhoutscheweg.
In de afgeloopen dagen hebben Brltscha
vliegtuigen herhaaldelijk boven Neder-
landsoh gebied gevlogen. Door aanvallen
met de boordwapens. alsmede door
lukraak neerwerpen van brisant-
brandbommen op woonwijken in verschil
lende plaatsen, vielen onder de Neder
landsche burgerbevolking 35 dooden en
werden talrijke personen zwaar-, reep,
licht gewond.
In een zeer druk bezochte persconfe
rentie te Amsterdam heeft de leider van
het N.A F., de heer H. J. Woudenberg,
een rede gehouden naar aanleiding van
de afkondiging van de verordening van
den arbeid.
De heer Woudenberg sprak al^ volgt:
De verordening betreffende de ordening
van den arbeid, welke door den Rijkscom
missaris op grond van diens regeerings-
bevoegdheid is afgekondigd, heeft in de
1 eerste plaats een principieele beteekenis.
Deze verordening vormt het Ideëele kader
van een ordening van den arbeid binnen
de volksgemeenschap en daarmede tevens
in socialistischen zin, welk kader op grond
van en in overeenstemming met de prac-
tische behoeften met nadere maatregelen
kan worden vervuld.
Grondwet van den arbeid.
Dit beteekent allerminst, dat deze veror
dening slechts abstracte beteekenis heeft.
Veeleer vormt deze de grondwet van den
arbeid en daarmede ook van het sociale
leven dat immers in de eerste plaats
op gemeenschappelijk arbeiden is geba
seerd zij het ook meer in den zin van
eën „Rahmengesetz" dan van een geheel
uitgewerkt arbeidscharter.
Als grondwet van den arbeid stelt de
Verordening betreffende de ordening van
den arbeid de richtlijnen vast, volgens
welke het sociale leven zich zal moeten
ontwikkelen, wil het tot volle ontplooiing
komen in overeenstemming met en in
het belang van de gemeenschap. Als zoo
danig legt deze verordening voor de
eerste maal in de Nederlandsche wetgeving
een grondslag voor het socialisme. Het
begrip „gemeenschap” omvat in dit ver
band Wizelfsprekend zoowel de engere
volksgemeenschap als het ruimere (Euro-
peesche) kader, waarbinnen deze op den
duur tot volle ontplooiing zal komen.
Gemeenschapsbelang voorop.
Het belang van de gemeenschap staat in
de Verordening op den voorgrond. Voor
de eerste maal in de Nederlandsche wet
geving wordt hierbij principieel vastge
steld, dat de arbeid in het bedrijf, respec
tievelijk de onderneming, dit belang tot
hoogste doel heeft. Alle overige bepalingen
staan in dienst van dit voornaamste belang,
waardoor dit meer wordt dan een plato
nische verklaring. De maatregelen, welke
op frond van deze Verordening en binnen
het kader daarvan in de naaste toekomst
zullen worden genomen, zullen de daad
werkelijke beteekenis in dezen zin beves
tigen.
In dit verband moet de Verordening betref,
fende de ordening van den arbeid worden
beschouwd als een maatregel van histo
rische beteekenis en als bevestiging van 'n
omwenteling der sociale verhoudingen,
welke zich vanaf het midden van 1940 on
miskenbaar en niet tegen te houden vol
trekt
Het feit, dat deze maaregel niet is los
te maken van de ontwikkeling, welke zich
tevens ver buiten Nederland uitstrekt, be
teekent niet, dat binnen het gegeven kader
niet de eigen Nederlandsche verhoudingen
tot uitdrukking zullen komen.
Verbroken isolement.
De Verordening van den Rijkscommis
saris verbreekt slechts een isolement
door Nederland wat betreft de ordening
van den arbeid, principieel te plaatsen in
direct verband met de wordende Euro,
peesche gemeenschap.
In hoeverre de op grond van deze ba
sis te nemen maatregelen een eigen ka
rakter zullen hebben en daarmede ook ons
eigen karakter zullen weerspiegelen,
hangt af van onze positieve me
dewerking.
Uitgangspunt van de ordening van den
arbeid is de beschouwing van het bedrijf
of de organisatorisch-economische samen
vatting van meerdere bedrijven in de on
derneming, niet slechts als economische,
doch tevens als sociale eenheid, zooals
deze in de bedrijfsgemeenschap tot uit
drukking komt. Binnen deze eenheid ar
beiden de leiding en alle onder deze lei
ding werkzame personen de Gefolg-
schaft gezamenlijk ter bereiking van
een gemeenschappelijk doel. Dat dit doel
niet is los te maken van het belang der
gemeenschap, is ook in deze verordening
met nadruk vastgelegd.
Leidersbeginsel
Wanneer ook in de Verordening be.
treffende de orefening van den arbeid het
leidersbeginsel wordt bevestigd, geschiedt
dit niet in den zin van het liberalistische
„baas In eigen huis”, doch zeer bewust
en nadrukkelijk in den zin van de aan
dit leiderschap onafscheidelijk verbonden
sociale verantwoordelijkheid, zoowel naar
binnen ten opzichte van de Gefolgschaft,
als naar buiten ten opzichte van de ge.
meenschap. waardoor ook dit leiderschap
positief is Ingeschakeld in -- en onder,
deel vormt van het socialisme.
Reeds nu kan worden vastgesteld, dat
de zorg voor de „Gefolgschaft”. die den
„Betriebsführer" tot eersten plicht wordt
gemaakt, ook waar deze technisch wordt
begrensd door de economische mogelijk,
heden van de onderneming, krachtens de
algemeene ideologie, die aan deze veror
dening ten grondslag ligt, boygn de ver.
blichtingen ten opzichte van het kapitaal
Morrang heeft.
Taak van den Gemachtigde
De werkelijke inhoud van de Grondwet
van den arbeid, zoowel naar de letter als
naar den geest de vulling van het ge
geven kader met nadere maatregelen en
de wijze, waarop de gegeven bepalingen
worden gehanteerd zal in sterke mate
door dezen Gemachtigde worden bepaald.
Daar, waar de Gemachtigde voor den
Arbeid tot taak heeft in te grijpen op
alle punten waarop persoonlijke of groeps
belangen met het maatschappelijke belang
in tegenspraak dreigen te komen, gaat zijn
beteekenis ver uit boven die van den
Rijksbemiddelaar, in zooverre deze slechts
ingrijpt als het- conflict, dat in 'laatste
instantie uit de economische en sociale
structuur van de kapitalistische maat
schappij zelve voortkomt, is ontstaan, ter
wijl de Gemachtigde voor den arbeid pri
mair tot taak heeft arbeidsconflicten hun
economische en sociale oorzaken te ont
nemen.
Op grond van zijn verordenende be
voegdheid kan de Gemachtigde hiertoe o.a.
richtlijnen geven voor den inhoud van Be-
triebsreglementen en algemeene regelin
gen van loon- en arbeidsvoorwaarden bin
dend vaststellen. Ook op dit punt zal
zijn taak verder strekken dan die van het
College van Rijksbemiddelaars, daar deze
taak moet worden gezien als het leggen
van den grondslag voor socialistische ar
beidsverhoudingen, in den zin van een
evenwicht van belangen van de maatschap,
pelijjee krachten, gebaseerd op de erken
ning van den arbeid als de levende bron
van de volkswelvaart en volgens hun
waarde eh beteekenis voor de volksge
meenschap.
Samenwerking
Het spreekt dan ook van zelf, dat de
Gemachtigde voor den Arbeid nauw met
het Nederlandsche Arbeidsfront zal samen
werken. Een directe band tusschen den
Gemachtigde voor den Arbeid en het
Nederlandsche Arbeidsfront is gelegd door
de bepaling, dat de Gemachtigde bij het
nemen van maatregelen van principieele
beteekenis overleg moet plegen met den
leider van het Nederlandsche Arbeids
front. Ook in dit geval blijft, geheel in
overeenstemming met het leidersbeginsel,
de uiteindelijke beslissing aan den Ge
machtigde. De aard van diens taak brengt
echter mede dat tusschen den Gemach
tigde en den leider van het Nederlandsche
Arbeidsfront althans in beginsèl overeen
stemming moet bestaan, zonder welke deze
taak ate onvervulbaar moet worden be
schouwd. Beider werk zal dan ook nood
zakelijk uit dezelfde socialistische levens
beschouwing moeten voortspruiten.
Bij den krachtens de Verordening in te
stellen raad van bijstand en commissies
van deskundigen is deze overeenstemming
stellig eveneens gewenscht doch niet be
palend voor het vervullen van de taak
van den Gemachtigde. In bepaalde geval
len kan het advies van zakelijk deskun
digen ook zonder principieele overeen
stemming van nut zijn. Door het geboden
overleg met het Nederlandsche Arbeids
front en den Nederlandschen Landstand,
in de personen van hun respectievelijke
leiders, bij de benoeming van den Raad
van Bijstand en Commissie van Deskun
digen wordt intusschen ook hier een ze
kere waarborg voor wederzijdsche over
eenstemming geschapen. Anderzijds is
uv hiermede op de beteekenis van- deze
zijn arbeidskrachten zijn plicht te- lichamen in verband met de taak van den
In een even indrukwekkende als
enthousiaste rede heeft de heer H.
J. Woudenberg, leider van het
Nederlandsche Arbeids Front, de
Verordening van den Rijkscommis
saris toegelicjit, waarbij de orde
ning van den arbeid is uitgegroeid
tot een Grondwet voor den Arbeid.
Dit beteekent een revolutionnaire
verandering van het sociale leven
in Nederland, waarbij dan tevens
de klassenstrijd ophoudt te bestaan
om allengs te komen tot een ideale
bedrijfsgemeenschap.
In den vervolge wordt niet meer
gesproken deze regeling treedt
1 November reeds in werking
van werkgever of werknemer. Alle
werkers in een bedrijf, welke posi
tie zij ook innemen, dus van den
hoogste tot den laagste, werken te
zamen voor één doel: het bereiken
van de best mogelijke resultaten, in
maar ook gelijke plichten. Naast
J men tot een bedrijfsvreugde.
4
4 lisme gelegd.
Flo nrHaniner
4
4
4
4
4
4
4
J ov.ian.viu, xviiwpo uwiuc uv i
f Woudenberg mede, dat alleen
4. - - - L—1 A l - 1
4 zijn geboekt.
De Gemachtigde benoemt een
t Raad van Bijstand van 1020 voor-
i aanstaande persoonlijke leden uit
4 het sociale leven, gelijkelijk ver-
deeld over Betriebsführer (de vroe_
i gere werkgevers) en Gefolgschaft
4 (de vroegere werknemers).
4 Belangrijk is, dat met deze Ver-
J ordening komen te vervallen: Het
4 Instituut der Rijksbemiddelaars. de
4 Arbeidsgeschillenwet. de Wet op de
J Collectieve Arbeidsovereenkomst,
t en nog eenige andere nauw ver-
4 band houdende verordeningen en
4 thans overbodig geworden wetten.
J De loonvorming, alsmede de ar.
4 beidsvoorwaarde wordt in aller-
4 eerste instantie in het Betrieb zeL
ve geregeld. Het artikel 10 in de
4 Verordening spreekt voor zichzelf.
4 Een Nieuwe Tijd brengt nieuwe
J maatregelen. Jan Oudegeest, een
t der prominente arbeider-leiders in
4 het verleden, schreef reeds in 1926.
4 dat nauwe samenwerking met
J Duitschland op arbeidsgebied ge-
4 boden was. Het is 1942 moeten
4 worden, vooraleer dit doel einde-
J lijk bereikt werd
i De klassenstrijd heeft hiermede
4 opgehouden te bestaan.
-
Bij onze vrijwilligers. Hier is een
hoekje van de keuken in een oplei
dingskamp. Niet alleen is de moderne
inrichting opvallend, doch speciale
koks verzorgen hier het eten, terwijl
de leider van de keuken zich regelma
tig op de hoogte stelt van de kwali.
teit. Het beste is nauwelijks goec
genoeg. (ö.S. P,K. Wagner Re.-H
De nieuwe loonregelingen, welke de
Gemachtigde voor den Arbeid zal vast
stellen zijn geen resultaten van onderhan
delingen, maar geven uitdrukking van
hetgeen binnen het raam der economische
mogelijkheden, als sociale gerechtigheid
wordt gezien. In dit verband mag ik weL
licht erop wijzen, dat de nieuwe veror
dening ook niet spreekt van werkgevers
of werknemers en ook dus uit dezen hoof
de duidelijk blijkt, dat deze tegenstelling
uit het verleden is uitgebannen met alle
nevenverschijnselen van dien.
In het algemeen zullen in de toekomst,
nu als gevolg van het opheffen van de
werknemers- en werkgeversorganisaties
de partijen bij de C.A.O. zijn weggeval
len. de algemeene grondslagen voor rege
ling van de loon- en arbeidsvoorwaarden
door den Gemachtigde voor den Arbeid
in samenwerking met de bedrijfsgroepen
van het Nederlandsche Arbeidsfront wor
den gelegd.
Bij het in werking treden van de Ver.
ordening betreffende de ordening van den
arbeid treden verschillende wetten en ver
ordeningen, die regelingen ten opzichte
van bepaalde onderdeelen van den arbeid
en de arbeidsverhoudingen inhielden, bui
ten werking.
Eveneens houdt daarmede het college
van Rijksbemiddelaars als zoodanig op te
bestaan. Dat ook bij verdere uitwerking
van deze verordening bepalingen, die
daarmede in tegenspraak komen, buiten
werking worden gesteld, is in dit verband
duidelijk.
Hiermede treedt een algemeene. prin
cipieele regeling van de arbeidsverhoudin.
gen op de plaats van vroegere afzonder
lijke regelingen, die uit een geheel andere
maatschappelijke constellatie zijn ont
staan.
Naar wij vernemen ligt het in het voor
nemen het instituut van boventallige
leerkrachten in den Haag met ingang van
1 Januari a.s. geleidelijk op te heffen.
Zooals men weet hangt het aantal on
derwijskrachten af van het aantal leer
lingen. Den Haag heeft echter meer on
derwijzers en onderwijzeressen dan het
wettelijk geoorloofde minimum en wel
ongeveer 90. Dit zijn de zgn. boventallige
leerkrachten. Aangezien de geheele op
heffing op één tijdstip voor het onderwijs
aanzienlijke moeilijkheden met zich mede
zou brengen, heeft men den weg der ge.
leidelijkheid gekozen. De boventallige
leerkrachten zelf zullen niet de dupe van
de opheffing worden, daar het in de be
doeling ligt hen t« benoemen in vaca
tures bij het Haagsche onderwijs. Hun
vrijkomende plaatsen 'zullen echter niet
bezet worden.
De opheffing van het instituut van bo
ventallige leerkrachten geldt natuurlijk
ook voor het bijzondere onderwijs.
n.m, 24 Oct. V.M.
Nachtdienst DOKTERS: Tusschen
10 u. n.m. en 7 u. v.m. No. 113058.
Ziekenfondsleden de Volharding
no. 116364; zg. Stadspatiènten no. 49
ZIEKENVERVOER (Ziekendibnst
Den Haag) No. 115995,
Maan: 17 Oot, op 3.48 n.m. 18
19 Oct. onder 2.14 v.m.; op 4,59 J
4