No. 18398. Duitschland van Vrijdag 29 Januari. De wedergeboorte 1943. BINNENLAND van KUNST EN LETTEREN STADSNIEUWS VAN OVERAL SPORT BUITENLAND FEUILLETON r 4 i 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 ROOFDIERNUMMER i H De nieuwe bonnen Tien jaren Alle Sovjet-aanvallen aan het Oostfront afgeslagen Herdenking van de machtsovername Generaal-veldmaarschalk von Rundstedt in Nederland Totale mobiliseering I Kustverdediging geïnspecteerd 06 A.D.O.—STORMVOGELS GAAT NIET DOOR Beteekenis van den 30sten Januari 1933 VERDUISTEREN van 5.19 aar nam. tot 8.27 aar voorm. w Duitsch-Nederlandsche betrekkingen Oprichting van een stichting Weekrantsoenen Wie geregeld gas- en electriciteits- verbruik controleert, kan tijdig zelf ingrijpen De bedreiging van Australië Ten Noordwesten van Woronesj duren de gevechten voort J. VAN WIJK MET WACHTGELD Chef Sociale Zaken. Harden Stephan Harden Verhooging Kinderbijslag Overheidsfinanciën Aanmeldingsplicht van Duitsche mannen en vrouwen BURGERLIJKE STAND 1 HAAGSCHE COURANT 9 volk. ge- aandoen. eenstemming mark in 1934 ton, 89 millioen mark in 1936. hem toe- een u ver zegt u dat niet dadelijk. «e- fWordt vervolgd) VOETBAL De voor Zondag vastgestelde compe titiewedstrijd A.D.O.Stormvogels is tot lateren datum uitgesteld. ge om die (Hoffmann-St apf). 2 Nadruk verboden Avonturenroman door Erwin Egon Maan: 29 Jan. op 1.09 v.m-, onder 11.53 v.m. L.K., 30 Jan. op 2.30 v.m., onder 12.23 nm. Nachtdienst Doktérs: Tusschen 10 u. n.m. en-7 u. v.m. No. 113058. Ziekenfondsleden de Volharding nofll6364; zg. Stadspatiënten no. 49. Ziekenvervoer (Ziekendienst Den Haag) No 115995. IS S: «S OW FAILLISSEMENTEN Gerard Lepelaar, schilder. Lage Rijn dijk 21, Leiden. Rechter-Con^m.: mr. G. H. B van den Boom. Cur. mr. J C. de Vroom te Leiden De Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied heeft bij decreet van 27 Januari 1943 een Stichting voor het Onderhouden van de Duitsch-Neder landsche Betrekkingen opgericht. Bij de taken van deze Stichting gaat het om de oprichting van instellingen van algemeen belang, zooals b.v. moedertehui- zen en kindervacamt iehuizen e.d„ benevens van wetenschappelijke instellingen, die dienstig zijn voor het onderhouden en be vorderen van de Duitsch-Nederlandsche overeenstemming. De taken worden de Stichting door den Rijkscommissaris naar behoefte van ge val tot geval opgegeven. gezond Al het Voor de komende week zijn de volgende bonnen voor de gebruikelijke hoeveel heden aangewezen A en B Brood Beschuit A en B Vleesch A en B Aardappelen A en B Rookartikelen heeren worden gesteld. Te- secretarissen- genera al van Binnenlandsche onderlinge over- voorschriften De opperbevelhebber West, generaal- veldmaarschalk von Rundstedt, heeft, de laatste dagen een inspectiereis door Ne derland gemaakt. Bij deze gelegenheid woonde de veldmaarschalk oefeningen van alle wapens der in Nederland staande troepen bij en overtuigde hij zich van de voortdurende paraatheid en gevechts kracht der voor de kustverdediging be stemde weermachtsonderdeelen. Voorts inspecteerde generaal-veldmaarschalk von Rundstedt op zijn reis nieuwe kustverde- digingswerken. Naar S.P.T. meldt, deelde de Australi sche regeering in een verklaring mede, dat het gevaar van een Japansche invasie in Australië nog steeds bestaat. Na de jongste successen der Geallieerden in Papoea hebben de Japanners opnieuw in het Noordelijke gebied van Nieuw-Guinea troepen samengetrokken, waarvan men kan aannemen, dat zij zullen worden ge bruikt voor een aanval op het overige deel van Nieuw-Guinea en zoonoodig voor het offensief tegen het Australische con tinent. schap en lust tot avonturen gaan hand in hand. de gansche linie heeft gezegevierd. Na een korte toespraak van den grijzen generaal- veldmaarschalk Hindenburg, is het woord aan Hitler. Hij getuigt van een machtig, nieuw nationaal levensgevoel. Op 2 Augustus 1934 stierf de Rijkspre sident Paul von Hindenburg. Eenige maanden tevoren had hij zijn politiek tes tament geschreven en daarin gezegd: ,,Mijn kanselier Adolf Hitler en zijn be weging hebben naar het groote doel, het Duitsche volk over alle stands- en klassen verschillen tot innerlijke eenheid samen te brengen, een beslissenden stap Van his torische draagwijdte gedaan”. Op denzelf- den dag - vaardigde de regeering de ..Wet betreffende het staatshoofd van het Duit- sche Rijk” van 1 Augustus 1934 uit. vol. gens welke de bevoegdheden van Rijks- president en Rijkskanselier werden ver- eenigd. Adolf Hitler aanvaardde de be voegdheden van beide ambten als „Führer an Rijkskanselier”. Opnieuw was een be langrijke schrede voorwaarts! gedaan. Binnen de beperkte ruimte waarover wij beschikken, is het niet wel doenlijk een eenigszins volledig overzicht te geven van wat de regeering van het Derde Rijk in deze tien jaren op het gebied der bui tenland sche politiek en der binnenland sche socialisatie heeft bereikt. Wat vóór den 30sten Januari 1933 het leidende pa rool van de N.S.D.A.P. was, n.l. de ver nietiging van alle tegen Duitschlarjd ge richte bepalingen van het verdrag van Versailles, is na den 30sten Januari 1933 verwezenlijkt. Het begon met de invoe ring van den algemeenen dienstplicht, daarop volgde de herbezetting van het Rijnland, de aainsluiting van Oostenrijk en het Sudetenland en de uitschakeling van Tsjecho-Slowakije, als „doorn in het Duitsche lichaam”. Naast al deze daden op buitenlandsch politiek gebied, slaagde het nieuwe regime er ook in dan binnenlandschen opbouw in versneld tempo te doen plaats hebben. Een geweldig werkverschaffingsprogram- ma werd ten uitvoer gelegd, zoodat van de meer dan 6 millioen werkloozen, die Duitschland bij de machtsaanvaarding tel de, slechts 400.000 overbleven. Met de bestrijding van*de werkloosheid steeg ook de welvaart van het volk aaniienlijk. Het volksinkömen steeg van 46 millioen De „B.Z. am Mittag" geeft, ter gele genheid van den lOden verjaardag van de machtsovername in Duitschland door Adolf Hitler, een speciaal nummer uit, waarin de leiders der" verschillende Euro- peesche vernieuwings-bewegingen hun waardeering en vertrouwen uitspreken in den arbeid van den Führer. Van de hand van den Leider werd de volgende boodschap in de bladen opgeno men Binnenland De 56-jar. arbeider M. uit Utrecht is bij het snoeien in de Croeselaan uit een boom gevallen en overleden. Bij de spoorweghalte Driebergen Westerveld wilde de 47-jarige mevr. P. uit Beverwijk in den reeds rijdenden trein stappen. Zij viel tusschen perron en rails en werd overreden en op slag ge dood. Zij was moeder van 3 kinderen. Vorige week Vrijdagavond brandde het bekende café „Het wapen van Hem” annex woonhuis, in de gemeente Venhui zen tot den grond toe af. Als verdacht van brandstichting werd de eigenaar V gearresteerd. Hij heeft bekend. Het 4-j. dochtertje Klasina van Je familie K. Moes te Grootegast is bij het spelen onder een vrachtauto geraakt en aan de verwondingen overleden. Zes maanden luidde de eisch, welke voor de Utrechtsche rechtbank uitgespro ken werd tegen den jongen boer A. van O. uit Stoutenburg, die een crisiscontro- ieur had neergeslagen Buitenland In de rubberbosschen in het Ama zonegebied (Brazilië) zijn talrijke groote branden uitgebroken. Duizenden hectaren kostbare voorraden zijn daardoor ver nield. Naar 'de Britsche nieuwsdienst meldt, is de conferentie van de Geallieer de militaire chefs in het hoofdkwartier in Noord-Afrika gisteren geëindigd. scheiden vrouw, 81 j. C. van de kas- teele, wed. van H. Zweekhorst. 82 i. M. Voois, man van/L. van der Noll, 42 j. D. G. M. van den Broek, dochter. 4 j. C. A. W. H. Timmermans, ongeh. man, 37 j. N. Paardebek, weduwe van N. Spier. 81 j. B. van der Toom, wed. van Z. Spaans, 86 j. J. C. A. Bol. man van H. P. C. J. Sleijffers, 60 j. A. Strabbing, wed. van J. Vogels, 76 j. H. W. de Graaf, ongeh vrouw, 59 j. C. Lagaaij, ongeh. vrouw, 65 j. E. L. P. J. M. Ols, wed. vain P. J. H. Vierdag. 73 j. F. Slob, dochter, 5 mnd. G. C. Westhoff, ongeh. vrouw, 18 j. J. C. van Wetering, ongeh. man, 42 j. J. van Leeuwenberg, man van J. P. Strang, 56 j. F. Wiesener, man van G. Bal, 54 j. Loosdutnen. BEVALLEN: W M. Lino, geb. van Wijhe, d. E. van Hoof geb. van Dijk, d. H. M. van der Zalm geb. Bremmer. z. E. M H. Dobbelsteen geb. Orie, z. S. M. v. d. Hoeven geb. Gulik z. OVERLEDEN: M. S. Roberti wed. van J. Singeriing, 74 j. I. Schaap, wed. van K. Bruggeling, 78 j, AMSTERDAMSCHE OPERA: Dat de Am- sterdamsche opera zich heeft ontwikkeld tot een instelling van voor de volksge meenschap cultuurbrengende beteekenis blijkt thans ook uit de quantitarief steeds groeiend^ belangstelling van het publiek, dat gisteravond in het ..Gebouw’’ geen plaats onbezet had gelaten bij de opvoe ring van „Cavalleria Rusticana” en „Pal jas”. Ware bijvalsorkanen hebben de toehoorders in de zaal ontketend aan het slot en ook bij opendoek als bijzondere reactie op den door Baylé schitterend gezongen Proloog, waarvan het Des dur gedeelte moest worden herhaald en Ca- nio-van Mantgems aangrijpend „smart- lied”. Maar ook de overige dramatis per sonae gaven in spel en zang hoogstaande prestaties- te genieten: Ruth Horna als Santuzza, Chris Reumer als Turiddu. Otto Couperus (Alfio), Jeanne van de Rosière en Jo van de Meent, resp. als madre Lu cia en Lola, in Massagni’s werk. Gerda Pons, Jos Plemper en Chr. Scheffer, resp. als Nedda, Silvio en Beppo in Paljas. De koren, die in deze werken een belangrijke en moeilijke taak te vervullen hebben, zongen slagvaardig en hoogst welluidend, terwijl zij op prijzenswaardige wijze aan de actie deelnamen. Veel moois ook in het door Glastra van Loon met autori teit geleide orkest. In regie en décors viel een streven op naar vernieuwing. Tal- looze malen zijn de hoofdpersonen ten too- neele teruggeroepen. In hun midden Jo hannes den Hertog als regisseur van ..Ca valleria” en Glastra van Loon als muzi kaal leider. Mr A. <1. F. J. Jung CONCERT UTRECHTSCH STRIJKKWAR. TET: Gisteravond heeft het Utrechtsch strijkkwartet, bestaande uit Wouter Tump, le viool, Rie Hendriks-v. d. Bom. 2e viool. Nico Holhuijzen, alt en Rene Hen driks, cello, zich met werken van Haydn/ Mozart, Kodaly en Malipiero voor de eer ste maal in Diligentia laten hooren. Dit optreden heeft vooral door de zuivere mu zikale intenties, de oprechtheid en stijl zuiverheid, welke in de verschillende ver tolkingen tot uiting zijn gekomen, zijn in drukken achtergelaten. Want de kwalitei. ten van het samenspel zullen nog moeten stijgen, indien het Utrechtsch Srrijkjjwar- tet zich met onze overige ensembles wil meien. Het spel van elk der zeer bekwa me leden was namelijk nog te veel solis tisch en te weinig als onderdeel van een geheel gedacht. Vooral in .Haydn’s opus 64 no. V in D en Mozart’s K.VS 575 in D was het geluid daardoor wat hard De holheid van de zaal, slechts eenige tien tallen belangstellenden vormden het auditorium zal hieraan echter voor een groot deel schuld zijn geweest. Kodaly’s fel-kleurige harmoniek en melodiek ble ken zich beter met het klankkarakter van het ensemble te vereenigen. Het kwartet no. 11 opus 10 van dezen toondichter vormde dan ook het hoogtepunt van de zen avond. Het Utrechtsch Strijkkwartet weet overigens op een boeiende wijze met aangenamvn en gezonde spontaneïteit te musiceeren. Het had zeker een betere op komst verdiend. K. Brinkmann, vroeg de een volle ander be- De sociale opbouw ging gepaard met een verwezenlijking van een aantal andere programma-punten der partij-organisa- ties; het Arbeitsfront, Kraft durch Freude en de National Sozialisrische Volkswohl- fahrt zijn hiervoor het sprekende bewijs. Het vierjarenplan, het eerste en het twee de, hebben Duitschland in staat gesteld zichzelf te voeden en zich, wat de grond stoffen betreft, vrij van het buitenland te maken. De prijspoliiek werd in nieuwe ba nen geleid. Het nationaal-socialistische Duitschland heeft in deze tien jaren be wezen. dat de beste economische politiek tegelijk de beste sociale politiek is en omgekeerd. Echter wilde de nationaal- socialistische beweging niet in de eerste plaats een nieuwe politiek en een nieuwe economie invoeren. Dat waren, zoo lezen wij in het groote werk van Johannes Öhquist: „Het Rijk van den Führer”, pro blemen van den tweeden rang en vanzelf sprekende nevenverschijnselen bij de ver wezenlijking van haar primaire geestelijke idee. Deze idee heet: Ommekeer in de ziel van den mensch. Zij vooral heeft de be weging haar overwinning mogelijk ge maakt en waarborgt de duurzaamheid van hetgeen is bereikt. Ook schuilt hierin het. geheim vam de kracht, welke thans wordt ontwikkeld om in den strijd tegen het bolsjewisme den zegen van een geluk kiger toekomst voor Europa deelachtig te worden. DUITSCH WEERM A CHTBERICHT HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 29 Januari. (D.N.B.) Het Opperbevel van de Weermacht deelt mede In harden, vastberaden afweer sloegen de legers aan het Oostelijke front alle massale aanvallen der bolsjewieken af en brachten zij hun voorgenomen be wegingen al strijdend ten uitvoer. In Sta lingrad zijn tegen het Zuidelijke front woedende vijandelijke aanvallen gaande, waartegen de verdedigers in weerwil van de grootste ontberingen en de veelvou dige meerderheid van den vijand stand bleven houden. De massale vijandelijke doorbraakpo gingen in den Westelijken Kaukasus stortten voor de Duitsche en Roemeensche stellingen ineen. In het Koebangebied en in de steppe ten Zuiden van de Manytsj werden vijandelijke pantseraanvallen tot staan gebracht. In een tegenaanval ver strooiden Duitsche gepantserde afdeelin- gen een divisie bolsjewistische gardecava- lerie en een infanterieformatie. Aange voerde reserves wierpen tusschen de Do- netz en het gebied van den Midden-Don de bolsjewieken naar het Oosten terug. Tegen de Westelijke flank van het ge- vechtsgebied bij Woronesj voerde de vijand sterke strijdkrachten aan, die in vastberaden afweer bloedig werden terug geslagen. Ten Noordwesten van Woronesj duren de zware, heen en vteer golvende gevechten voort. Ten Zuiden van het Ladogameer viel de vijand slechts in den sector van één divisie aan. Na harde gevechten werd hij met zware verliezen teruggeslagen. In Afrika zijn vijandelijke strijdkrach ten, die onze stellingen in het Westen van Tripolitanië aanvielen, teruggeslagen. In Tunis alleen gevechtsaetie van plaatselijke beteekenis. Snelle Duitsche gevechtsvlieg tuigen vielen vijandelijke gepantserde verkenningswagens en spoorwegdoelen aan Duitsche en Italiaansche jagers en afweergeschut vernielden 9 vijandelijke vliegtuigen. Naar wij vernemen is de heer J. v. Wijk, chef van de afdeeling Sociale Zaken van de Gemeentesecretarie, op eigen verzoek met ingang van 1 Februari 1943 op wacht geld gesteld NAARSTIG SPEUREN BELOOND: Naar aanleiding van de vele aangiften van diefstal van rijwielen, uit de omgeving van de van Hoytemastraat heeft recher cheur van Zutphen van de rijwielbrigade. dagenlang in de betrokken buurt ge speurd. Hij beschikte over een signale ment van den vermoedeliïken dader en toen de politieman een jongmensch zag loópen, dat wonderwel aan dit signale ment beantwoordde besloot hij den ver dachte te schaduwen. Meermalen gedroeg deze zich verdacht, maar tot stelen kwam het niet. Dat de gevolgde terecht ver dacht werd, bleek den rechercheur, toen hij een man tegenkwam, dien hij vroeger reeds voor rijwieldiefstallen had gearres teerd en die op den gevolgde toestapte, om hem voor den rechercheur te waar schuwen. Het jongmensch gaf aan deze waarschuwing gevolg en verplaatste zijn operatieterrein naar Voorburg. Aanvanke lijk verloor v. Zutphen hem uit het oog, maar gisteren zag hij hem op den Be- zuidenhoutscheweg in de blauwe tram, richting Voorburg stappen De politieman ging de tram per fiets na. De verdachte stapte bij het viaduct in Voorburg uit. Van Zutphen bleef hem volgen en zoo zag hij, dat het jongmensch in de Heeren- straat een niet op slot staande fiets weg nam en ermede vandoor ging Na een wilde achtervolging kon de dief op den Parkweg gegrepen worden Hij werd aangehouden en overgebracht naar den Haag. Hij was de 17-jarige monteur K. T_. die bekende ongeveer 7 fietsen in de omgeving van de van Hoytemastraat ge stolen te hebben. De gestolen fietsen verkocht hij aan den 23-jarigen rijwiel hersteller G. B., die de fietsen weer door verkocht: B. is vanochtend gearresteerd CLANDESTIEN PEULVRUCHTEN VER HANDELD: Proces-verbaal is opgemaakt tegen den 43-jarigen handelaar in levens middelen P. S„ die 20 balen peulvruchten, elk 80 k.g. inhoudende, zonder bon voor 2 per k.g. verkocht aan de 51-jarige gehuwde vrouw H. P. die eveneens werd bekeurd. Aan den 26-jarigen restaurateur F. de V. verkocht S 40 k.g. groene erwten, eveneens zonder bon en tegen f 2 per k.g. Ook de V» werd geverbali seerd. In totaal zijn 18 balen peulvruch ten in beslag genomen VOET AFGEREDEN: De 33-jarige mevr. A. M. A.-de R. uit Leiden, die gister avond door onbekendheid ter plaatse de vrije baan van lijn 11 op het Stationsplein overstak, werd door een motorwagen aangereden. Den rechtervoet werd haar afgereden. Door den geneesk. dienst is zij naar het ziekenhuis aan den Zuidwal overgebracht. recht hebben nieuwe Een documentaire foto de gedenkwaardige uren van den 30sten Januari 1933: een onafzienbare menschenmenigte juicht den, door Rijkspresident von Hin- denburg, tot Rijkskanselier benoemden Führer voor het Hotel Kaiserhof te Berlijn toe. (Hoffm<j.nn-Stapf). Wij weten met volstrekte zekerheid, dat er zonder nationaal-socialisme en fas. cisme nu geen Europa meer zou zijn Ter wijl, in Europa, na den gruwelijken strijd van 19141918, de democratie en de ont wapening werden gepredikt door de aan hangers van Moskou, werd van 1917 af in het hermetisch afgesloten Russische continent het grootste wapenarsenaal ge vormd, dat ooit ontstaan is, met het doel Europa te veroveren, de volkeren in bolsje wistische slavernij te voeren en de Euro- peesche cultuur te vernietigen. - Indien, nu tien jaren geleden, de macht in het Duitsche Rijk niet overgegaan was in de handen van Adolf Hitler en zijne mannen, indien het democratische regime in Duitschland zou hebben voortgeduurd, zou er in 1941 geen macht geweest zijn in staat om het bolsjewisme te koeren uit Duitschland en daarmede uit Europa. Eens zal geheel Europa dit erkennen en met die erkenning zal komen de dank van allen, dat God nog juist bijtijds aan Europa geschonken heeft Adolf Hitler en Benfto Mussolini met allen, die trouw om hem heen geschaard zijn, dragende de roe ping Europa te bewaren en tot nieuw le ven te wekken. In deze dankbaarheid en erkenning staat de herdenking van de tien jaren 1933 tot 1943 en ons vertrouwen, dat de ge brachte offers niet tevergeefs zijn. MUSSERT ja, een lange bruin verbrande mijn heer, hij wil u persoonlijk spreken, een zekere mijr.heer Harden. Ik geloof het wel. Verwachtte hem9 Hij had toeh geen afspraak. Mijnheer Giesebrecht schoof het baasde meisje opzij. Waarom z~Z - u Met een sprong was mijnheer Giese brecht bij de deur en trok een ooeenblik later den wachtende naar binnen Kerel. Stephan, waarom ben je niet dadelijk naar binnen gekomen Wat zie je eruit. Stephan Harden was, wat men noemt Bij besluit van de secretarissen-gene- raal van Sociale Zaken en van Financiën is een verhooging van de uitkeeringen ingevolge de Kinderbijslagwet afgekon- digd. Bij een loon van 6 of minder per dag bedraagt de vermeerdering van den bijslag 10 centbij een loon van meer dan f 6 en ten hoogste 8 per dag 5 cent. Arbeiders met meer dan twee kinderen beneden den leeftijd van 15 jaar ontvan gen dus voortaan een kinderbijslag van 20 cent per dag, indien hun dagloon f 4 of minder bedraagt. Bij een dagloon van meer dan 4 en ten hoogste 8 is het bedrag van den kinderbijslag op 25 cent gesteld. Voor hoogere loonen blijft de uit- keering onveranderd op 25 cent per dag gehandhaafd. Deze verhooging draagt een tijdelijk karakter. Zij wordt voor de eerste maal gegeven op de uitkeeringen over het vierde kwartaal van 1942 en zal zich verder over het geheele jaar 1943 uitstrekken. De aan dezen maatregel ver bonden uitgaven, waaronder begrepen de administratiekosten, worden door den Staat gedragen Zoo, zoo. Schmidt. Mijnheer Giesebrecht scheen verzoend te zijn. Nog iemand buiten juffrouw Lammie? vroeg hij na een poosje. Stephan Harden leunde achteruit en blies blauwe rookwolkjes -de lucht in. njet den Ik "gaf er de voorkeur aan trein over München te komen Slot Auheim dus Harden knikte. Ik wilde eens zien hoe het daar was zeide hij. En waar heb je je werkplaats ge laten De werkplaats van een avonturier is de wijde wereld, antwoordde Harden En je werktuigen Mijn werktuigen zijn hart en een ijzeren wilskracht, andere laat ik aan het toeval over. Dat Is het avontuur Goed mijn waarde, zeide Giese brecht. maar je moet toegeven, dat er ook menschen zijn die eerst een vast plan maken. Met methoden en appa raten. om zoo te zeggen. Zoo Geloof je dus. dat een leerde, die Afrika doorvorscht, alleen slingerplanten te vinden of luizen, op bepaalde boomgroepen voorkomen, geen avonturier is Drang naar weten- kHet grootste onrecht dat men de ge schiedenis van het Nationaal-Socialisme in Duitschland kan aandoen, is haar fragmentarisch te beschouwen. Dit on vele bestrijders van de levensbeschouwing, niet het minst in Nederland, bedreven. Er be staat alle aanleiding in deze dagen de geschiedenis van het Nationaal-Socia_, lisme in den grooten Oostelijken Nabuur? staat in haar geheel te overzien en dan zal men, onontkoombaar, tot de conclusie komen dat hier een brok historie d°or- gloeid van wilskracht, idealisme en stu wende levensdrift voor ons ligt, zooals zich in de geschiedenis der menschheid nimmer heeft voorgedaan. Dat in den loop van deze tien jaren niet alles zich heeft ontwikkeld, zooals men hoopte, dat het loopen zou, veroordeelt het stel sel niet als zoodanig. Practische staat kunde en idealisme verdragen zich over het algemeen slecht en een stelsel waar van de grondideeën doorwerken tot in de allerkleinste onderdeden van het voIks- leven kan niet altijd op iederen post be schikken over den juisten man, zeker niet in «een tijd van groei zooals de eerste jaren van dit decennium te zien hebben gegeven. Het is een beteekenisvolle coïncidentie van het lot, dat de herdenking van de eerste tien jaren van Nationaal-Socialis- tisch bewind in Duitschland valt in da gen, waarop de spanning is toegenomen over het verloop van den gigantischen strijd waarin het Duitsche volk zich be vindt. Het is alsof het lot een vuurproef heeft geënsceneerd om te laten zien wat dé partij aan innerlijke kracht heeft ge wonnen. Wat de bronnen zijn, waaraan deze kracht wordt ontleend, daarvan vertelt ieder werk waarin de geschiede nis van Duitschland over de afgeloopen tien jaren wordt behandeld. Daarvan verhaalt ook het boeiende boek van Max Blokzijl, dat dezer dagen bij de Nenasu in Utrecht is verschenen onder den titel „Ik was er zelf bij”, waarin herinneringen en ervaringen uit Duitschland's moeilijk- ste jaren zijn vastgelegd. Veel van wat in dit boek staat, heeft men reeds door de radio kunnen beluisteren, maar onge twijfeld zal het gewaardeerd worden, dat dit gesproken woord «hier in boekvorm, t verlucht door fraaie foto’s, is vastgelegd. Blokzijl heeft tal van groote gebeurte nissen in het Derde Rijk van zeer nabij meegemaakt. Hij heeft niet alleen het Duitschland van 1933 tot heden, maar ook dat van 1900 tot 1914. van 1917 tot 1933 meebeleefd, beschreven en met eigen oogen gevolgd. Het Derde Rijk is niet bij toéval ontstaan. Het groeide op natuur lijke wijze als revolutionnair verzet tegen den dolkstoot van 1918. tegen het com munisme van 1919, tegen Versailles na tuurlijk. tegen de ellende der inflatie, de koppigheid der .overwinnaars” van den wereldoorlog, de dwaze politiek van Parijs en Londen, de ylappe regeeringen in Berlijn tusschen 1919 en 1933. Dit alles zag Blokzijl als toeschouwer en van dit alles vertelt hij op levendige wijze in dit aantrekkelijke boek, dat men vooral in deze dagen van herdenkfhg in handen moet nemen omdat het antwoord geeft op vele vragen omdat het aantoont, dat alléén het Nationaal-Sócialisme. door Hitler geleid, in staat geacht kon wor den het zwaar beproefde Duitsche volk weer het volledige geloof te geven in de toekomst. Ook het programma van de „National-Sozialistischen Deutschen Ar- beiterpartei” van 1920, gebaseerd op hel stambeginsel, vindt men in Blokzijl’? boek behandeld. Het hoofdstuk „Duitsch land ontwaakt” begint met een beschrij ving van den historischen 30sten Januari 1933, den dag van de machtsovername het brengt een kleurrijke beschrijving van het geweldige enthousiasme waar mede de Berlijnsche bevolking den. dien dag benoemden Rijkskanselier Adolf Hit ler gehuldigd heeft. In de verdere hoofd stukken van dit boek vindt men beschre ven wat gedurende deze tien jaren in het Derde Rijk op sociaal, economisch en cultureel gebied is tot stand gebracht, een indrukwekkend getuigenis van kracht en»TVan v°lksche solidariteit Na propagandatochten door alle Duit sche staten, waarop Hitler zich een on vermoeid redenaar toonde, dr. Göbbels heeft in zijn boek „Vom Kaiserhof zur Reichskanzlel” een levendige beschrij ving vaui deze tochten gegeven en na besprekingen te Keulen met von Papen, die voor Hitler den weg tot de macht wil effenen, breekt de 30ste Januari aan. Er zal dien dag een beslissende conferentie bij den Rijkspresident Hindenburg plaats hebben. Hindenburg heeft Göring bij zich geroepen. In hotel „Kaiserhof” wacht met ongeduld en in ademlooze spanning de staf der nationaal-socialistische leiding Hitler zelf is ook in het „Kaiserhof”. Ein delijk komt Göring terug. Men ziet hem aan wat er is gebeurd. Hitler is tot Rijks kanselier benoemd. Iedereen drukt den Führer de hand. Buiten voor het, „Kai serhof” gaat de menigte als razend te keer schrijft Göbbels in zijn dagboek. Uit de duizenden worden tienduizenden. Er heerscht een onbeschrijfelijk jubelende stemming Het- duurt niet lang of Hitler is niet meer de leider der revolutie, maar de leidende staatsman. Op 21 Maart 1933 wordt de machtsovername op plechtige wijze afgekondigd in de garnizoenskerk te Potsdam. Deze handeling bevestigt voor de geheele wereld, dat de revolutie over een interessante man. Zijn gedicht was verbrand van de zon en daarbij ver toonde hij een mengsel van weekheid en verbitterde hardheid, die gedeeltelijk op energie en gedeeltelijk op onrust en wils kracht berustte In het fluweelig bruin van zijn oogen met de groote pupillen, spiegelde zich een helder licht Stephan Harden was buitengewoon groot maar niet magerzijn schouders waren breed hij had een breeden krachtigen rug en smalle heuqpn. Hij beantwoordde Giese- brechts blik vol en kalm. Hij nam plaats in den stoel, dien de ander schoof Weer eens in Berlijn variété-agent en schoof hem sigarenkist toe. waarvoor de dankte Hij haalde een étui uit zijn zak en stak een sigaret op. Op het zilver schitterden gouden Indische letters. Een geschenk van den Maharadja van Jaipur, zeide Harden, toen hij den vragenden blik van Giesebrecht zag. Wanneer ben je gekomen vroee Giesebrecht De „Saarland" liep twee dagen leden Genua binnen. Teneinde Duitschlands wil om te leven en te overwinnen maximaal op te voeren, heeft de algemeehe gevolmachtigde voor den „Arbeitseinsatz”, gouwleider Sauckel, een verordening uitgevaardigd over de aanmelding van mannen en vrouwen ten behoeve van de rijksverdediging. Volgens deze verordening moeten alle mannen van 16 tot 65 jaar en alle vrouwen van 17 tot 45 jaar zich bij het voor hun woonplaats bevoegde arbeidsbureau melden, zoodra zij daartoe ongeroepen worden. Uiteraard vallen reeds in een beroep werkzame mannen en vrouwen niet on der de verordening, voorts niet scholie ren, geestelijken en vreemdelingen. Van de aanmelding zijn vrijgesteld alle vrou wen met een nog niet leerplichtig kind of met minstens 2 kinderen beneden de 14 jaar. Doch ook de vrouwen/die slechts één-kind hebben, dat reeds leerplichtig is, zullen krachtens de verordening pas dan voor den „Arbeitseinsatz” in aanmerking komen, wanneer geschikte gehuwde vrou wen zonder kinderen in het geheel niet meer voor den „Arbeitseinsatz” beschik baar zijn. De verordening legt voorts na drukkelijk de vervulling van persoonlijke wenschen over den aard van het werk vast en wel in het kader van de arbeids- raadpleging door de arbeidsbureaux Door onderzoek zal afzonderlijk worden nage gaan, in hoever de opgeroepenen voor werkzaamheden der rijksverdediging kun nen worden gebruikt. In de inleiding van de verordening wordt gezegd, dat alle Duitsche mannen en vrouwen in dezen de geheele wereld om- vattenden strijd voor het behoud van het leven en voor de vrijheid en veiligheid der natie hun krachten uitsluitend ter beschikking moeten stellen van de strtj- ar^idend€ uvolksgemeenschap en moeten richten op het doel van dezen oorlog, n.l. het. zoo spoedig mogelijk be- halen van de eindoverwinning. 29 Januari BEVALLEN J. Zwart geb. Borremans z. E. Zeldenrust geb Polak, d H. Spaans geb. Knoester, d. J. Taal geb. Taal, d. G. v. Aken geb van ’t Riet, d C. Bourquin geb. de Niet, d. N, Bakker geb. Pronk, d M. Lindemans geb. Caffa, z. M. E. Muller geb. Ju- dels, z. J. P. Koens geb. Toledo, z. - B. S. M. Vredgoor. geb Hendriks, d. H. P *t Hart geb. de Gijzel, z C. Zuurmond geb. Cramer, z. M. v. Dijk geb. Hofland, z. A. K. Claassens geb. Sedlak, z. H. C Kolenbrander geb. Bronsgeest. z. J. Belgraver geb. Bor- gardijn. z. A. G. van der Nolit van Gogh geb. Timmers, z OVERLEDENJ. J. van Dongen, man van J. C. Bolten. 61 j. J. C. Abé'e. ge- 4 Wv willen de eenheid van geest en wil der Duitsche natie weer herstellen’. Opbouwen willen 4 wij een ware gemeenschap uit de 4 Duitsche stammen* uit ue standen, f de beroepen en de tot dusverre be- r staande klassen. Zij moet in sfaat 4 zijn opf rechtvaardige wijze de J levensbelangen te dienen, die de toekomst van het geheele volk 4 eischtz boeren, burgers, arbeiders 4 moeten weer worden een Duitsch J volk. (De jonge Rijkskanselier bij de plechtige verkondiging 4 der machtsovername in de J garnizoenskerk te Potsdam.) f Het Verordeningenblad bevat een ver ordening van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied betref fende de financiën van het Rijk, van de provinciën en van de gemeenten. Hierin wordt o.m. de secretaris-generaal van Fi nanciën gemacnugd, met betrekking tot hét toezicht óp het beheer van de pu blieke geldmiddelen, voorschriften uit te vaardigen strekkende tót aanpassing van de inkomsten en uitgaven van den staat aan de eischen. die in verband met het algemeene beleid ten aanzien van de overheidsfinanciën vens worden de van Financiën en Zaken gemachtigd in soortgelijke op het gebied van de inkomsten en uit gaven van de provinciën en van de ge meenten uit te vaardigen BURGERLIJKE STAND VAN DUIT- SCHERS IN HET BEZETTE NEDER LANDSCHE GEBIED: Het Verordeningen, blad bevat een verordening van den Rijks commissaris, waarbij eemige aanvullende bepalingen worden gegeven op de veror dening no. 39/1941. betreffende den bur gerlijken stand van Duitschers in het be zette Nederlandsche gebied.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1943 | | pagina 1