No. 18398.
Duitschland
van
Vrijdag 29 Januari.
De wedergeboorte
1943.
BINNENLAND
van
KUNST EN LETTEREN
STADSNIEUWS
VAN OVERAL
SPORT
BUITENLAND
FEUILLETON
r
4
i
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
ROOFDIERNUMMER
i
H
De nieuwe bonnen
Tien jaren
Alle Sovjet-aanvallen aan het
Oostfront afgeslagen
Herdenking van de machtsovername
Generaal-veldmaarschalk
von Rundstedt in Nederland
Totale mobiliseering
I
Kustverdediging geïnspecteerd
06
A.D.O.—STORMVOGELS GAAT
NIET DOOR
Beteekenis van den
30sten Januari 1933
VERDUISTEREN
van 5.19 aar nam. tot 8.27 aar voorm.
w
Duitsch-Nederlandsche betrekkingen
Oprichting van een stichting
Weekrantsoenen
Wie geregeld gas- en electriciteits-
verbruik controleert, kan tijdig
zelf ingrijpen
De bedreiging van Australië
Ten Noordwesten van Woronesj
duren de gevechten voort
J. VAN WIJK MET WACHTGELD
Chef Sociale Zaken.
Harden Stephan Harden
Verhooging Kinderbijslag
Overheidsfinanciën
Aanmeldingsplicht van Duitsche mannen
en vrouwen
BURGERLIJKE STAND
1
HAAGSCHE
COURANT
9
volk.
ge-
aandoen.
eenstemming
mark in 1934 ton, 89 millioen mark in 1936.
hem
toe-
een
u
ver
zegt u dat niet dadelijk.
«e-
fWordt vervolgd)
VOETBAL
De voor Zondag vastgestelde compe
titiewedstrijd A.D.O.Stormvogels is tot
lateren datum uitgesteld.
ge
om
die
(Hoffmann-St apf).
2 Nadruk verboden
Avonturenroman door Erwin Egon
Maan: 29 Jan. op 1.09 v.m-, onder 11.53 v.m.
L.K., 30 Jan. op 2.30 v.m., onder 12.23 nm.
Nachtdienst Doktérs: Tusschen 10 u. n.m.
en-7 u. v.m. No. 113058.
Ziekenfondsleden de Volharding nofll6364;
zg. Stadspatiënten no. 49.
Ziekenvervoer (Ziekendienst Den Haag)
No 115995.
IS
S: «S OW
FAILLISSEMENTEN
Gerard Lepelaar, schilder. Lage Rijn
dijk 21, Leiden. Rechter-Con^m.: mr. G.
H. B van den Boom. Cur. mr. J C. de
Vroom te Leiden
De Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied heeft bij decreet
van 27 Januari 1943 een Stichting voor
het Onderhouden van de Duitsch-Neder
landsche Betrekkingen opgericht.
Bij de taken van deze Stichting gaat
het om de oprichting van instellingen van
algemeen belang, zooals b.v. moedertehui-
zen en kindervacamt iehuizen e.d„ benevens
van wetenschappelijke instellingen, die
dienstig zijn voor het onderhouden en be
vorderen van de Duitsch-Nederlandsche
overeenstemming.
De taken worden de Stichting door den
Rijkscommissaris naar behoefte van ge
val tot geval opgegeven.
gezond
Al het
Voor de komende week zijn de volgende
bonnen voor de gebruikelijke hoeveel
heden aangewezen
A en B Brood
Beschuit
A en B Vleesch
A en B Aardappelen
A en B Rookartikelen heeren
worden gesteld. Te-
secretarissen- genera al
van Binnenlandsche
onderlinge over-
voorschriften
De opperbevelhebber West, generaal-
veldmaarschalk von Rundstedt, heeft, de
laatste dagen een inspectiereis door Ne
derland gemaakt. Bij deze gelegenheid
woonde de veldmaarschalk oefeningen van
alle wapens der in Nederland staande
troepen bij en overtuigde hij zich van
de voortdurende paraatheid en gevechts
kracht der voor de kustverdediging be
stemde weermachtsonderdeelen. Voorts
inspecteerde generaal-veldmaarschalk von
Rundstedt op zijn reis nieuwe kustverde-
digingswerken.
Naar S.P.T. meldt, deelde de Australi
sche regeering in een verklaring mede,
dat het gevaar van een Japansche invasie
in Australië nog steeds bestaat. Na de
jongste successen der Geallieerden in
Papoea hebben de Japanners opnieuw in
het Noordelijke gebied van Nieuw-Guinea
troepen samengetrokken, waarvan men
kan aannemen, dat zij zullen worden ge
bruikt voor een aanval op het overige
deel van Nieuw-Guinea en zoonoodig voor
het offensief tegen het Australische con
tinent.
schap en lust tot avonturen gaan hand in
hand.
de gansche linie heeft gezegevierd. Na een
korte toespraak van den grijzen generaal-
veldmaarschalk Hindenburg, is het woord
aan Hitler. Hij getuigt van een machtig,
nieuw nationaal levensgevoel.
Op 2 Augustus 1934 stierf de Rijkspre
sident Paul von Hindenburg. Eenige
maanden tevoren had hij zijn politiek tes
tament geschreven en daarin gezegd:
,,Mijn kanselier Adolf Hitler en zijn be
weging hebben naar het groote doel, het
Duitsche volk over alle stands- en klassen
verschillen tot innerlijke eenheid samen
te brengen, een beslissenden stap Van his
torische draagwijdte gedaan”. Op denzelf-
den dag - vaardigde de regeering de ..Wet
betreffende het staatshoofd van het Duit-
sche Rijk” van 1 Augustus 1934 uit. vol.
gens welke de bevoegdheden van Rijks-
president en Rijkskanselier werden ver-
eenigd. Adolf Hitler aanvaardde de be
voegdheden van beide ambten als „Führer
an Rijkskanselier”. Opnieuw was een be
langrijke schrede voorwaarts! gedaan.
Binnen de beperkte ruimte waarover
wij beschikken, is het niet wel doenlijk
een eenigszins volledig overzicht te geven
van wat de regeering van het Derde Rijk
in deze tien jaren op het gebied der bui
tenland sche politiek en der binnenland
sche socialisatie heeft bereikt. Wat vóór
den 30sten Januari 1933 het leidende pa
rool van de N.S.D.A.P. was, n.l. de ver
nietiging van alle tegen Duitschlarjd ge
richte bepalingen van het verdrag van
Versailles, is na den 30sten Januari 1933
verwezenlijkt. Het begon met de invoe
ring van den algemeenen dienstplicht,
daarop volgde de herbezetting van het
Rijnland, de aainsluiting van Oostenrijk
en het Sudetenland en de uitschakeling
van Tsjecho-Slowakije, als „doorn in het
Duitsche lichaam”.
Naast al deze daden op buitenlandsch
politiek gebied, slaagde het nieuwe regime
er ook in dan binnenlandschen opbouw in
versneld tempo te doen plaats hebben.
Een geweldig werkverschaffingsprogram-
ma werd ten uitvoer gelegd, zoodat van
de meer dan 6 millioen werkloozen, die
Duitschland bij de machtsaanvaarding tel
de, slechts 400.000 overbleven. Met de
bestrijding van*de werkloosheid steeg
ook de welvaart van het volk aaniienlijk.
Het volksinkömen steeg van 46 millioen
De „B.Z. am Mittag" geeft, ter gele
genheid van den lOden verjaardag van de
machtsovername in Duitschland door
Adolf Hitler, een speciaal nummer uit,
waarin de leiders der" verschillende Euro-
peesche vernieuwings-bewegingen hun
waardeering en vertrouwen uitspreken in
den arbeid van den Führer.
Van de hand van den Leider werd de
volgende boodschap in de bladen opgeno
men
Binnenland
De 56-jar. arbeider M. uit Utrecht is
bij het snoeien in de Croeselaan uit een
boom gevallen en overleden.
Bij de spoorweghalte Driebergen
Westerveld wilde de 47-jarige mevr. P.
uit Beverwijk in den reeds rijdenden
trein stappen. Zij viel tusschen perron en
rails en werd overreden en op slag ge
dood. Zij was moeder van 3 kinderen.
Vorige week Vrijdagavond brandde
het bekende café „Het wapen van Hem”
annex woonhuis, in de gemeente Venhui
zen tot den grond toe af. Als verdacht
van brandstichting werd de eigenaar V
gearresteerd. Hij heeft bekend.
Het 4-j. dochtertje Klasina van Je
familie K. Moes te Grootegast is bij het
spelen onder een vrachtauto geraakt en
aan de verwondingen overleden.
Zes maanden luidde de eisch, welke
voor de Utrechtsche rechtbank uitgespro
ken werd tegen den jongen boer A. van
O. uit Stoutenburg, die een crisiscontro-
ieur had neergeslagen
Buitenland
In de rubberbosschen in het Ama
zonegebied (Brazilië) zijn talrijke groote
branden uitgebroken. Duizenden hectaren
kostbare voorraden zijn daardoor ver
nield.
Naar 'de Britsche nieuwsdienst
meldt, is de conferentie van de Geallieer
de militaire chefs in het hoofdkwartier in
Noord-Afrika gisteren geëindigd.
scheiden vrouw, 81 j. C. van de kas-
teele, wed. van H. Zweekhorst. 82 i.
M. Voois, man van/L. van der Noll, 42
j. D. G. M. van den Broek, dochter. 4
j. C. A. W. H. Timmermans, ongeh.
man, 37 j. N. Paardebek, weduwe van
N. Spier. 81 j. B. van der Toom, wed.
van Z. Spaans, 86 j. J. C. A. Bol. man
van H. P. C. J. Sleijffers, 60 j. A.
Strabbing, wed. van J. Vogels, 76 j.
H. W. de Graaf, ongeh vrouw, 59 j.
C. Lagaaij, ongeh. vrouw, 65 j. E. L.
P. J. M. Ols, wed. vain P. J. H. Vierdag.
73 j. F. Slob, dochter, 5 mnd. G. C.
Westhoff, ongeh. vrouw, 18 j. J. C.
van Wetering, ongeh. man, 42 j. J.
van Leeuwenberg, man van J. P. Strang,
56 j. F. Wiesener, man van G. Bal, 54 j.
Loosdutnen. BEVALLEN: W M. Lino,
geb. van Wijhe, d. E. van Hoof geb.
van Dijk, d. H. M. van der Zalm geb.
Bremmer. z. E. M H. Dobbelsteen
geb. Orie, z. S. M. v. d. Hoeven geb.
Gulik z.
OVERLEDEN: M. S. Roberti wed. van J.
Singeriing, 74 j. I. Schaap, wed. van
K. Bruggeling, 78 j,
AMSTERDAMSCHE OPERA: Dat de Am-
sterdamsche opera zich heeft ontwikkeld
tot een instelling van voor de volksge
meenschap cultuurbrengende beteekenis
blijkt thans ook uit de quantitarief steeds
groeiend^ belangstelling van het publiek,
dat gisteravond in het ..Gebouw’’ geen
plaats onbezet had gelaten bij de opvoe
ring van „Cavalleria Rusticana” en „Pal
jas”. Ware bijvalsorkanen hebben de
toehoorders in de zaal ontketend aan het
slot en ook bij opendoek als bijzondere
reactie op den door Baylé schitterend
gezongen Proloog, waarvan het Des dur
gedeelte moest worden herhaald en Ca-
nio-van Mantgems aangrijpend „smart-
lied”. Maar ook de overige dramatis per
sonae gaven in spel en zang hoogstaande
prestaties- te genieten: Ruth Horna als
Santuzza, Chris Reumer als Turiddu. Otto
Couperus (Alfio), Jeanne van de Rosière
en Jo van de Meent, resp. als madre Lu
cia en Lola, in Massagni’s werk. Gerda
Pons, Jos Plemper en Chr. Scheffer, resp.
als Nedda, Silvio en Beppo in Paljas. De
koren, die in deze werken een belangrijke
en moeilijke taak te vervullen hebben,
zongen slagvaardig en hoogst welluidend,
terwijl zij op prijzenswaardige wijze aan
de actie deelnamen. Veel moois ook in
het door Glastra van Loon met autori
teit geleide orkest. In regie en décors viel
een streven op naar vernieuwing. Tal-
looze malen zijn de hoofdpersonen ten too-
neele teruggeroepen. In hun midden Jo
hannes den Hertog als regisseur van ..Ca
valleria” en Glastra van Loon als muzi
kaal leider. Mr A. <1. F. J. Jung
CONCERT UTRECHTSCH STRIJKKWAR.
TET: Gisteravond heeft het Utrechtsch
strijkkwartet, bestaande uit Wouter Tump,
le viool, Rie Hendriks-v. d. Bom. 2e
viool. Nico Holhuijzen, alt en Rene Hen
driks, cello, zich met werken van Haydn/
Mozart, Kodaly en Malipiero voor de eer
ste maal in Diligentia laten hooren. Dit
optreden heeft vooral door de zuivere mu
zikale intenties, de oprechtheid en stijl
zuiverheid, welke in de verschillende ver
tolkingen tot uiting zijn gekomen, zijn in
drukken achtergelaten. Want de kwalitei.
ten van het samenspel zullen nog moeten
stijgen, indien het Utrechtsch Srrijkjjwar-
tet zich met onze overige ensembles wil
meien. Het spel van elk der zeer bekwa
me leden was namelijk nog te veel solis
tisch en te weinig als onderdeel van een
geheel gedacht. Vooral in .Haydn’s opus
64 no. V in D en Mozart’s K.VS 575 in
D was het geluid daardoor wat hard De
holheid van de zaal, slechts eenige tien
tallen belangstellenden vormden het
auditorium zal hieraan echter voor een
groot deel schuld zijn geweest. Kodaly’s
fel-kleurige harmoniek en melodiek ble
ken zich beter met het klankkarakter van
het ensemble te vereenigen. Het kwartet
no. 11 opus 10 van dezen toondichter
vormde dan ook het hoogtepunt van de
zen avond. Het Utrechtsch Strijkkwartet
weet overigens op een boeiende wijze met
aangenamvn en gezonde spontaneïteit te
musiceeren. Het had zeker een betere op
komst verdiend. K. Brinkmann,
vroeg de
een volle
ander be-
De sociale opbouw ging gepaard met een
verwezenlijking van een aantal andere
programma-punten der partij-organisa-
ties; het Arbeitsfront, Kraft durch Freude
en de National Sozialisrische Volkswohl-
fahrt zijn hiervoor het sprekende bewijs.
Het vierjarenplan, het eerste en het twee
de, hebben Duitschland in staat gesteld
zichzelf te voeden en zich, wat de grond
stoffen betreft, vrij van het buitenland te
maken. De prijspoliiek werd in nieuwe ba
nen geleid. Het nationaal-socialistische
Duitschland heeft in deze tien jaren be
wezen. dat de beste economische politiek
tegelijk de beste sociale politiek is en
omgekeerd. Echter wilde de nationaal-
socialistische beweging niet in de eerste
plaats een nieuwe politiek en een nieuwe
economie invoeren. Dat waren, zoo lezen
wij in het groote werk van Johannes
Öhquist: „Het Rijk van den Führer”, pro
blemen van den tweeden rang en vanzelf
sprekende nevenverschijnselen bij de ver
wezenlijking van haar primaire geestelijke
idee. Deze idee heet: Ommekeer in de ziel
van den mensch. Zij vooral heeft de be
weging haar overwinning mogelijk ge
maakt en waarborgt de duurzaamheid van
hetgeen is bereikt. Ook schuilt hierin het.
geheim vam de kracht, welke thans wordt
ontwikkeld om in den strijd tegen het
bolsjewisme den zegen van een geluk
kiger toekomst voor Europa deelachtig te
worden.
DUITSCH WEERM A CHTBERICHT
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER,
29 Januari. (D.N.B.) Het Opperbevel van
de Weermacht deelt mede
In harden, vastberaden afweer sloegen
de legers aan het Oostelijke front alle
massale aanvallen der bolsjewieken af
en brachten zij hun voorgenomen be
wegingen al strijdend ten uitvoer. In Sta
lingrad zijn tegen het Zuidelijke front
woedende vijandelijke aanvallen gaande,
waartegen de verdedigers in weerwil van
de grootste ontberingen en de veelvou
dige meerderheid van den vijand stand
bleven houden.
De massale vijandelijke doorbraakpo
gingen in den Westelijken Kaukasus
stortten voor de Duitsche en Roemeensche
stellingen ineen. In het Koebangebied en
in de steppe ten Zuiden van de Manytsj
werden vijandelijke pantseraanvallen tot
staan gebracht. In een tegenaanval ver
strooiden Duitsche gepantserde afdeelin-
gen een divisie bolsjewistische gardecava-
lerie en een infanterieformatie. Aange
voerde reserves wierpen tusschen de Do-
netz en het gebied van den Midden-Don
de bolsjewieken naar het Oosten terug.
Tegen de Westelijke flank van het ge-
vechtsgebied bij Woronesj voerde de
vijand sterke strijdkrachten aan, die in
vastberaden afweer bloedig werden terug
geslagen. Ten Noordwesten van Woronesj
duren de zware, heen en vteer golvende
gevechten voort.
Ten Zuiden van het Ladogameer viel
de vijand slechts in den sector van één
divisie aan. Na harde gevechten werd hij
met zware verliezen teruggeslagen.
In Afrika zijn vijandelijke strijdkrach
ten, die onze stellingen in het Westen van
Tripolitanië aanvielen, teruggeslagen. In
Tunis alleen gevechtsaetie van plaatselijke
beteekenis. Snelle Duitsche gevechtsvlieg
tuigen vielen vijandelijke gepantserde
verkenningswagens en spoorwegdoelen
aan Duitsche en Italiaansche jagers en
afweergeschut vernielden 9 vijandelijke
vliegtuigen.
Naar wij vernemen is de heer J. v. Wijk,
chef van de afdeeling Sociale Zaken van
de Gemeentesecretarie, op eigen verzoek
met ingang van 1 Februari 1943 op wacht
geld gesteld
NAARSTIG SPEUREN BELOOND: Naar
aanleiding van de vele aangiften van
diefstal van rijwielen, uit de omgeving
van de van Hoytemastraat heeft recher
cheur van Zutphen van de rijwielbrigade.
dagenlang in de betrokken buurt ge
speurd. Hij beschikte over een signale
ment van den vermoedeliïken dader en
toen de politieman een jongmensch zag
loópen, dat wonderwel aan dit signale
ment beantwoordde besloot hij den ver
dachte te schaduwen. Meermalen gedroeg
deze zich verdacht, maar tot stelen kwam
het niet. Dat de gevolgde terecht ver
dacht werd, bleek den rechercheur, toen
hij een man tegenkwam, dien hij vroeger
reeds voor rijwieldiefstallen had gearres
teerd en die op den gevolgde toestapte,
om hem voor den rechercheur te waar
schuwen. Het jongmensch gaf aan deze
waarschuwing gevolg en verplaatste zijn
operatieterrein naar Voorburg. Aanvanke
lijk verloor v. Zutphen hem uit het oog,
maar gisteren zag hij hem op den Be-
zuidenhoutscheweg in de blauwe tram,
richting Voorburg stappen De politieman
ging de tram per fiets na. De verdachte
stapte bij het viaduct in Voorburg uit.
Van Zutphen bleef hem volgen en zoo
zag hij, dat het jongmensch in de Heeren-
straat een niet op slot staande fiets weg
nam en ermede vandoor ging Na een
wilde achtervolging kon de dief op den
Parkweg gegrepen worden Hij werd
aangehouden en overgebracht naar den
Haag. Hij was de 17-jarige monteur K.
T_. die bekende ongeveer 7 fietsen in de
omgeving van de van Hoytemastraat ge
stolen te hebben. De gestolen fietsen
verkocht hij aan den 23-jarigen rijwiel
hersteller G. B., die de fietsen weer door
verkocht: B. is vanochtend gearresteerd
CLANDESTIEN PEULVRUCHTEN VER
HANDELD: Proces-verbaal is opgemaakt
tegen den 43-jarigen handelaar in levens
middelen P. S„ die 20 balen peulvruchten,
elk 80 k.g. inhoudende, zonder bon voor
2 per k.g. verkocht aan de 51-jarige
gehuwde vrouw H. P. die eveneens werd
bekeurd. Aan den 26-jarigen restaurateur
F. de V. verkocht S 40 k.g. groene
erwten, eveneens zonder bon en tegen
f 2 per k.g. Ook de V» werd geverbali
seerd. In totaal zijn 18 balen peulvruch
ten in beslag genomen
VOET AFGEREDEN: De 33-jarige mevr.
A. M. A.-de R. uit Leiden, die gister
avond door onbekendheid ter plaatse de
vrije baan van lijn 11 op het Stationsplein
overstak, werd door een motorwagen
aangereden. Den rechtervoet werd haar
afgereden. Door den geneesk. dienst is
zij naar het ziekenhuis aan den Zuidwal
overgebracht.
recht hebben
nieuwe
Een documentaire foto de gedenkwaardige uren van den 30sten Januari
1933: een onafzienbare menschenmenigte juicht den, door Rijkspresident von Hin-
denburg, tot Rijkskanselier benoemden Führer voor het Hotel Kaiserhof te
Berlijn toe. (Hoffm<j.nn-Stapf).
Wij weten met volstrekte zekerheid,
dat er zonder nationaal-socialisme en fas.
cisme nu geen Europa meer zou zijn Ter
wijl, in Europa, na den gruwelijken strijd
van 19141918, de democratie en de ont
wapening werden gepredikt door de aan
hangers van Moskou, werd van 1917 af
in het hermetisch afgesloten Russische
continent het grootste wapenarsenaal ge
vormd, dat ooit ontstaan is, met het doel
Europa te veroveren, de volkeren in bolsje
wistische slavernij te voeren en de Euro-
peesche cultuur te vernietigen.
- Indien, nu tien jaren geleden, de macht
in het Duitsche Rijk niet overgegaan was
in de handen van Adolf Hitler en zijne
mannen, indien het democratische regime
in Duitschland zou hebben voortgeduurd,
zou er in 1941 geen macht geweest zijn
in staat om het bolsjewisme te koeren uit
Duitschland en daarmede uit Europa.
Eens zal geheel Europa dit erkennen
en met die erkenning zal komen de dank
van allen, dat God nog juist bijtijds aan
Europa geschonken heeft Adolf Hitler en
Benfto Mussolini met allen, die trouw om
hem heen geschaard zijn, dragende de roe
ping Europa te bewaren en tot nieuw le
ven te wekken.
In deze dankbaarheid en erkenning
staat de herdenking van de tien jaren 1933
tot 1943 en ons vertrouwen, dat de ge
brachte offers niet tevergeefs zijn.
MUSSERT
ja, een lange bruin verbrande mijn
heer, hij wil u persoonlijk spreken, een
zekere mijr.heer Harden.
Ik geloof het wel. Verwachtte
hem9 Hij had toeh geen afspraak.
Mijnheer Giesebrecht schoof het
baasde meisje opzij.
Waarom z~Z -
u
Met een sprong was mijnheer Giese
brecht bij de deur en trok een ooeenblik
later den wachtende naar binnen
Kerel. Stephan, waarom ben je niet
dadelijk naar binnen gekomen Wat zie
je eruit.
Stephan Harden was, wat men noemt
Bij besluit van de secretarissen-gene-
raal van Sociale Zaken en van Financiën
is een verhooging van de uitkeeringen
ingevolge de Kinderbijslagwet afgekon-
digd. Bij een loon van 6 of minder per
dag bedraagt de vermeerdering van den
bijslag 10 centbij een loon van meer
dan f 6 en ten hoogste 8 per dag 5 cent.
Arbeiders met meer dan twee kinderen
beneden den leeftijd van 15 jaar ontvan
gen dus voortaan een kinderbijslag van
20 cent per dag, indien hun dagloon f 4
of minder bedraagt. Bij een dagloon van
meer dan 4 en ten hoogste 8 is het
bedrag van den kinderbijslag op 25 cent
gesteld. Voor hoogere loonen blijft de uit-
keering onveranderd op 25 cent per dag
gehandhaafd. Deze verhooging draagt een
tijdelijk karakter. Zij wordt voor de
eerste maal gegeven op de uitkeeringen
over het vierde kwartaal van 1942 en
zal zich verder over het geheele jaar 1943
uitstrekken. De aan dezen maatregel ver
bonden uitgaven, waaronder begrepen de
administratiekosten, worden door den
Staat gedragen
Zoo, zoo. Schmidt.
Mijnheer Giesebrecht scheen verzoend
te zijn.
Nog iemand buiten juffrouw
Lammie? vroeg hij na een poosje.
Stephan Harden leunde achteruit en
blies blauwe rookwolkjes -de lucht in.
njet den
Ik "gaf er de voorkeur aan
trein over München te komen
Slot Auheim dus
Harden knikte.
Ik wilde eens zien hoe het daar was
zeide hij.
En waar heb je je werkplaats ge
laten
De werkplaats van een avonturier
is de wijde wereld, antwoordde Harden
En je werktuigen
Mijn werktuigen zijn
hart en een ijzeren wilskracht,
andere laat ik aan het toeval over. Dat
Is het avontuur
Goed mijn waarde, zeide Giese
brecht. maar je moet toegeven, dat er
ook menschen zijn die eerst een vast
plan maken. Met methoden en appa
raten. om zoo te zeggen.
Zoo Geloof je dus. dat een
leerde, die Afrika doorvorscht, alleen
slingerplanten te vinden of luizen,
op bepaalde boomgroepen voorkomen,
geen avonturier is Drang naar weten-
kHet grootste onrecht dat men de ge
schiedenis van het Nationaal-Socialisme
in Duitschland kan aandoen, is haar
fragmentarisch te beschouwen. Dit on
vele bestrijders van de
levensbeschouwing, niet het
minst in Nederland, bedreven. Er be
staat alle aanleiding in deze dagen de
geschiedenis van het Nationaal-Socia_,
lisme in den grooten Oostelijken Nabuur?
staat in haar geheel te overzien en dan
zal men, onontkoombaar, tot de conclusie
komen dat hier een brok historie d°or-
gloeid van wilskracht, idealisme en stu
wende levensdrift voor ons ligt, zooals
zich in de geschiedenis der menschheid
nimmer heeft voorgedaan. Dat in den
loop van deze tien jaren niet alles zich
heeft ontwikkeld, zooals men hoopte,
dat het loopen zou, veroordeelt het stel
sel niet als zoodanig. Practische staat
kunde en idealisme verdragen zich over
het algemeen slecht en een stelsel waar
van de grondideeën doorwerken tot in de
allerkleinste onderdeden van het voIks-
leven kan niet altijd op iederen post be
schikken over den juisten man, zeker niet
in «een tijd van groei zooals de eerste
jaren van dit decennium te zien hebben
gegeven.
Het is een beteekenisvolle coïncidentie
van het lot, dat de herdenking van de
eerste tien jaren van Nationaal-Socialis-
tisch bewind in Duitschland valt in da
gen, waarop de spanning is toegenomen
over het verloop van den gigantischen
strijd waarin het Duitsche volk zich be
vindt. Het is alsof het lot een vuurproef
heeft geënsceneerd om te laten zien wat
dé partij aan innerlijke kracht heeft ge
wonnen. Wat de bronnen zijn, waaraan
deze kracht wordt ontleend, daarvan
vertelt ieder werk waarin de geschiede
nis van Duitschland over de afgeloopen
tien jaren wordt behandeld. Daarvan
verhaalt ook het boeiende boek van Max
Blokzijl, dat dezer dagen bij de Nenasu
in Utrecht is verschenen onder den titel
„Ik was er zelf bij”, waarin herinneringen
en ervaringen uit Duitschland's moeilijk-
ste jaren zijn vastgelegd. Veel van wat
in dit boek staat, heeft men reeds door
de radio kunnen beluisteren, maar onge
twijfeld zal het gewaardeerd worden, dat
dit gesproken woord «hier in boekvorm,
t verlucht door fraaie foto’s, is vastgelegd.
Blokzijl heeft tal van groote gebeurte
nissen in het Derde Rijk van zeer nabij
meegemaakt. Hij heeft niet alleen het
Duitschland van 1933 tot heden, maar
ook dat van 1900 tot 1914. van 1917 tot
1933 meebeleefd, beschreven en met eigen
oogen gevolgd. Het Derde Rijk is niet bij
toéval ontstaan. Het groeide op natuur
lijke wijze als revolutionnair verzet tegen
den dolkstoot van 1918. tegen het com
munisme van 1919, tegen Versailles na
tuurlijk. tegen de ellende der inflatie, de
koppigheid der .overwinnaars” van den
wereldoorlog, de dwaze politiek van Parijs
en Londen, de ylappe regeeringen in
Berlijn tusschen 1919 en 1933. Dit alles
zag Blokzijl als toeschouwer en van dit
alles vertelt hij op levendige wijze in dit
aantrekkelijke boek, dat men vooral in
deze dagen van herdenkfhg in handen
moet nemen omdat het antwoord geeft
op vele vragen omdat het aantoont, dat
alléén het Nationaal-Sócialisme. door
Hitler geleid, in staat geacht kon wor
den het zwaar beproefde Duitsche volk
weer het volledige geloof te geven in de
toekomst. Ook het programma van de
„National-Sozialistischen Deutschen Ar-
beiterpartei” van 1920, gebaseerd op hel
stambeginsel, vindt men in Blokzijl’?
boek behandeld. Het hoofdstuk „Duitsch
land ontwaakt” begint met een beschrij
ving van den historischen 30sten Januari
1933, den dag van de machtsovername
het brengt een kleurrijke beschrijving
van het geweldige enthousiasme waar
mede de Berlijnsche bevolking den. dien
dag benoemden Rijkskanselier Adolf Hit
ler gehuldigd heeft. In de verdere hoofd
stukken van dit boek vindt men beschre
ven wat gedurende deze tien jaren in
het Derde Rijk op sociaal, economisch en
cultureel gebied is tot stand gebracht,
een indrukwekkend getuigenis van kracht
en»TVan v°lksche solidariteit
Na propagandatochten door alle Duit
sche staten, waarop Hitler zich een on
vermoeid redenaar toonde, dr. Göbbels
heeft in zijn boek „Vom Kaiserhof zur
Reichskanzlel” een levendige beschrij
ving vaui deze tochten gegeven en na
besprekingen te Keulen met von Papen,
die voor Hitler den weg tot de macht wil
effenen, breekt de 30ste Januari aan. Er
zal dien dag een beslissende conferentie
bij den Rijkspresident Hindenburg plaats
hebben. Hindenburg heeft Göring bij zich
geroepen. In hotel „Kaiserhof” wacht met
ongeduld en in ademlooze spanning de
staf der nationaal-socialistische leiding
Hitler zelf is ook in het „Kaiserhof”. Ein
delijk komt Göring terug. Men ziet hem
aan wat er is gebeurd. Hitler is tot Rijks
kanselier benoemd. Iedereen drukt den
Führer de hand. Buiten voor het, „Kai
serhof” gaat de menigte als razend te
keer schrijft Göbbels in zijn dagboek.
Uit de duizenden worden tienduizenden.
Er heerscht een onbeschrijfelijk jubelende
stemming
Het- duurt niet lang of Hitler is niet
meer de leider der revolutie, maar de
leidende staatsman. Op 21 Maart 1933
wordt de machtsovername op plechtige
wijze afgekondigd in de garnizoenskerk te
Potsdam. Deze handeling bevestigt voor
de geheele wereld, dat de revolutie over
een interessante man. Zijn gedicht was
verbrand van de zon en daarbij ver
toonde hij een mengsel van weekheid en
verbitterde hardheid, die gedeeltelijk op
energie en gedeeltelijk op onrust en wils
kracht berustte In het fluweelig bruin
van zijn oogen met de groote pupillen,
spiegelde zich een helder licht Stephan
Harden was buitengewoon groot maar
niet magerzijn schouders waren breed
hij had een breeden krachtigen rug en
smalle heuqpn. Hij beantwoordde Giese-
brechts blik vol en kalm. Hij nam plaats
in den stoel, dien de ander
schoof
Weer eens in Berlijn
variété-agent en schoof hem
sigarenkist toe. waarvoor de
dankte
Hij haalde een étui uit zijn zak en stak
een sigaret op. Op het zilver schitterden
gouden Indische letters.
Een geschenk van den Maharadja
van Jaipur, zeide Harden, toen hij den
vragenden blik van Giesebrecht zag.
Wanneer ben je gekomen vroee
Giesebrecht
De „Saarland" liep twee dagen
leden Genua binnen.
Teneinde Duitschlands wil om te leven
en te overwinnen maximaal op te voeren,
heeft de algemeehe gevolmachtigde voor
den „Arbeitseinsatz”, gouwleider Sauckel,
een verordening uitgevaardigd over de
aanmelding van mannen en vrouwen ten
behoeve van de rijksverdediging. Volgens
deze verordening moeten alle mannen van
16 tot 65 jaar en alle vrouwen van 17 tot
45 jaar zich bij het voor hun woonplaats
bevoegde arbeidsbureau melden, zoodra
zij daartoe ongeroepen worden.
Uiteraard vallen reeds in een beroep
werkzame mannen en vrouwen niet on
der de verordening, voorts niet scholie
ren, geestelijken en vreemdelingen. Van
de aanmelding zijn vrijgesteld alle vrou
wen met een nog niet leerplichtig kind
of met minstens 2 kinderen beneden de
14 jaar. Doch ook de vrouwen/die slechts
één-kind hebben, dat reeds leerplichtig
is, zullen krachtens de verordening pas dan
voor den „Arbeitseinsatz” in aanmerking
komen, wanneer geschikte gehuwde vrou
wen zonder kinderen in het geheel niet
meer voor den „Arbeitseinsatz” beschik
baar zijn. De verordening legt voorts na
drukkelijk de vervulling van persoonlijke
wenschen over den aard van het werk
vast en wel in het kader van de arbeids-
raadpleging door de arbeidsbureaux Door
onderzoek zal afzonderlijk worden nage
gaan, in hoever de opgeroepenen voor
werkzaamheden der rijksverdediging kun
nen worden gebruikt.
In de inleiding van de verordening wordt
gezegd, dat alle Duitsche mannen en
vrouwen in dezen de geheele wereld om-
vattenden strijd voor het behoud van het
leven en voor de vrijheid en veiligheid
der natie hun krachten uitsluitend ter
beschikking moeten stellen van de strtj-
ar^idend€ uvolksgemeenschap
en moeten richten op het doel van dezen
oorlog, n.l. het. zoo spoedig mogelijk be-
halen van de eindoverwinning.
29 Januari
BEVALLEN J. Zwart geb. Borremans
z. E. Zeldenrust geb Polak, d H.
Spaans geb. Knoester, d. J. Taal geb.
Taal, d. G. v. Aken geb van ’t Riet,
d C. Bourquin geb. de Niet, d. N,
Bakker geb. Pronk, d M. Lindemans
geb. Caffa, z. M. E. Muller geb. Ju-
dels, z. J. P. Koens geb. Toledo, z. -
B. S. M. Vredgoor. geb Hendriks, d.
H. P *t Hart geb. de Gijzel, z C.
Zuurmond geb. Cramer, z. M. v. Dijk
geb. Hofland, z. A. K. Claassens geb.
Sedlak, z. H. C Kolenbrander geb.
Bronsgeest. z. J. Belgraver geb. Bor-
gardijn. z. A. G. van der Nolit van
Gogh geb. Timmers, z
OVERLEDENJ. J. van Dongen, man
van J. C. Bolten. 61 j. J. C. Abé'e. ge-
4
Wv willen de eenheid van
geest en wil der Duitsche natie
weer herstellen’. Opbouwen willen 4
wij een ware gemeenschap uit de 4
Duitsche stammen* uit ue standen, f
de beroepen en de tot dusverre be- r
staande klassen. Zij moet in sfaat 4
zijn opf rechtvaardige wijze de J
levensbelangen te dienen, die de
toekomst van het geheele volk 4
eischtz boeren, burgers, arbeiders 4
moeten weer worden een Duitsch J
volk.
(De jonge Rijkskanselier bij
de plechtige verkondiging 4
der machtsovername in de J
garnizoenskerk te Potsdam.) f
Het Verordeningenblad bevat een ver
ordening van den Rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandsche gebied betref
fende de financiën van het Rijk, van de
provinciën en van de gemeenten. Hierin
wordt o.m. de secretaris-generaal van Fi
nanciën gemacnugd, met betrekking tot
hét toezicht óp het beheer van de pu
blieke geldmiddelen, voorschriften uit te
vaardigen strekkende tót aanpassing
van de inkomsten en uitgaven van den
staat aan de eischen. die in verband met
het algemeene beleid ten aanzien van de
overheidsfinanciën
vens worden de
van Financiën en
Zaken gemachtigd in
soortgelijke
op het gebied van de inkomsten en uit
gaven van de provinciën en van de ge
meenten uit te vaardigen
BURGERLIJKE STAND VAN DUIT-
SCHERS IN HET BEZETTE NEDER
LANDSCHE GEBIED: Het Verordeningen,
blad bevat een verordening van den Rijks
commissaris, waarbij eemige aanvullende
bepalingen worden gegeven op de veror
dening no. 39/1941. betreffende den bur
gerlijken stand van Duitschers in het be
zette Nederlandsche gebied.