y
No. 18493.
943
Zaterdag 22 Mei.
DE TOESTAND AAN DE FRONTEN
Plaatselijke bolsjewistische aanvallen afgeslagen
voor
Aanmelding
Arbeidsinzet
COPERNICUS-HERDENMNG
Waarschuwing
Keuringen voor de Waffen-SS, het Legioen en de Landwacht
AANMELDING ARBEIDSINZET
Luchtaanvallen op gebied van Londen
DE BOLSJEWISTEN ZIJN EEN
ZOMER-OFFENS1EF VAN PLAN
HET OPTREDEN DER DUITSCHE
DUIKBOOTEN
DE STEM DER S.S.
AANVRAGEN VOOR TOEWIJZING
VAN TEXTIELPRODUCTEN
DE OPROEP VAN DEN N.A.D.
KEURINGEN VOOR DE WAFFEN-S.S
LEGIOEN EN LANDWACHT
COMMISSARIS DER PROVINCIE
DRENTE
VERDUISTEREN
van 21.45 aar tot 5.30 aar
1 K.G. op bon „576 algemeen'’
DE VERKOOP VAN VISCH
TOESLAGKAART TEXTIEL
PRODUCTEN VOOR EERST
GEBORENEN
NEDERLANDERS BIJ DE DUITSCHE
ZEEMACHT
EXTRA RANTSOEN AARDAPPELEN
JAPANSCHE SUCCESSEN IN CHINA
Doorbetaling van loon
x
HAAGSCHE
COURANT
330263; Boekh. j. B v Seters Jr., Therêslastr. io«a. Tel.'772444; Boekh E.D. Couvée, v.Hov’tenmtr. 66 Tel. UH87
neer-
(C.N.F.)
een sigaret
i
palingen der verordening
trachten deze te ontduiken.
INLICHTINGEN, UIT OMVANGRIJKE
UITSCHE VERKENNINGEN.
voor
(Gewestelijk
Prinsegracht
van groote beteekenis voor de
van de 16e-eeuwsche cul-
Luistert op Zondag 23 Mei van 11.30
tot 11.45 uur over den zender Hilver
sum 1, op golflengte 415 meter, naar de
stem der S.S. Uitgezonden worden gedeel
ten uit een rede tot de Germaansche
aspirant officieren in de S.S-Junkerschule
Toelz.
eeds
Kunnen
ten snelle bommenwerpers opnieuw mili
taire doelen in het gebied van Londen en
aan de Zuidkust van Engeland. Een vlieg
tuig ging verloren. Enkele vijandelijke
storingsvliegtuigen vlogen in den nacht
boven het Westelijke en Noordelijke Duit-
sche Rijksgebied.
Nederland Bij onze vrijwilligers. Even tijd voor
(S.S. PK. Grönert-O.-H.)
Talrijke voormalige arbeidsmannen ga-
ven reeds gehoor aan den oproep van
den N.A.D. zich vrijwillig aan te mei- -
den voor den arbeidsinzet van drie maan
den in de Oostelijke gebieden. Echter ver
gaten eenigen hunner plaats en datum
van geboorte te vermelden. Het com
mando van den Nederlandschen Arbeids
dienst vestigt er de aandacht op, dat zon
der deze gegevens de vereischte levens
beschrijving onvoldoende is.
werpen te gebruiken, ontploft de dyna-
mietpatroon.
Over dezen vorm van oorlogvoering,
waarvan de slachtoffers in de eerste
plaats spelende kinderen zijn, kan het
oordeel aan ieder weldenkend mensch
en vooral aan de moeders worden
overgelaten. Het is een plicht van
ouders, onderwijzers en andere met de
opvoeding belaste personen om de kin
deren te waarschuwen dergelijke voor
werpen, wanneer zij deze ergens op
straat vinden, niet op te rapen, doch
1.85, elke m.M. m tot 22,
live oplaag halve pr. Reel.
■wijsn 5 et, tr. p p. 10 c* KL Adv. (in Halve opl.) f 0 57,1
>O Dam* A /O A Tïv» kn« W zi 10 e. meer
4
4
4
den
Ar-
73,
«44
Het SS-Ersatz Kommando Nederland
deelt mede;
Voor personen van 1835 jaar, die aan*
meldingsplichtig zijn voor den arbeids
inzet, bestaat op hun verzoek de gelegen
heid zich op de in de pers genoemde data
en plaatsen aan te melden voor keuring
voor de Watten S.S., Nederl. Legioen,
Ned. Landwacht en S.S. Wachtbataillon.
Zij worden gedurende hun verbintenis bij
een der bovengenoemde onderdeelen van
den arbeidsinzet vrijgesteld.
Anglo - Amerikaansche vliegtuigen
hebben den laatsten tijd, eerst in Italië,
thans ook in Noord-Duitschland en in
de bezette gebieden dynamietpatronen
in den vorm van vulpenhouders, vul-
potlooden, zaklantaarns, handtaschjes,
ja zelfs in den vorm van poppen en
ander kinderspeelgoed neergeworpen.
Zoodra men probeert den dop van
den vulpenhouder af'te schroeven, de
zaklantaarns aan te steken of de voor-
Het ongelljke front.
Ómtrent ’t Oostelijke front kan slechts
concreet worden vastgesteld, dat het de
eerste aanwijzingen van voorjaarsbewe-
gingen verraadt. Aan beide zijden wenscht
men te verkennen, hetgeen blijkt uit het
versterkte optreden van stoottroepen. De
Duitsche leiding bezit thans een tamelijk
volkomen beeld van den vijandelijken op-
marsch, die zich sedert weken heeft vol
trokken en vooral betrekking heeft op
het gebied ten Zuiden van Moskou en
op dat van Koersk. De vorming van
artillerie-zwaartepunten bij dezen op-
marsch zijn bekend. Volgens de verken
ningen kan over het geheel genomen de
Sovjet-Russische opmarsch als geëin
digd beschouwd worden. Deze opmarsch
duidt er op, dat de Vijand voornemens is
een zomeroffensief te beginnen. Een van
zijn doelen schijnt daarbij te zijn de voor
uitspringende Duitsche bocht bij Orel uit
den weg te ruimen. Want de Sovjet-Rus
sische opmarschbewegingen flankeeren
zeer sterk dit vooruitspringende deel van
het front. Wanneer men van het feit uit
gaat, dat zoodanige en dergelijke vijan
delijke plannen (men zie b.v. het Koe-
ban-bruggehoofd) bekend zijn, vergist men
zich ook wel niet, wanneer men aan
neemt, dat aan Duitsche zijde overeen
komstige maatregelen genomen zullen
zijn.
In dit verband mag ook niet verzuimd
worden te vermelden, dat in het ge-
heele door de Duitsche troepen bezette
Oostelijke gebied een verplaatsing der be
volking is begonnen, die mede invloed
zal hebben op het beeld van de komende
gevechten. Russen, Roethenen, Oekrai-
ners, Kozakken, Tartaren, Kaukasiërs en
verschillende troepen der Turkvolken, heb
ben zich aaneengesloten in vrijwillige ba-
taillons en krijgen op het ©ogenblik, in
garnizoenen en troepenkampen in het
Oosten hun laatste opleiding. Zij vormen
een strijdmacht, die au serieux moet
worden genomen, en een verdere belang
rijke versterking van het Duitsche oor-
logsinstrument.
De Copemicus-herdenking in het
Duitsche Rijk en natuurlijk ook elders,
want geen land is zdb klein om de
grootheid van dezen wereldgeest ook
onder de huidige omstandigheden niet
naar waarde te schatten, is een wel
kome aanleiding deze buitengewone
persoonlijkheid in de wetenschappe
lijke wereld, die op 24 dezer vier hon
derd jaar geleden is gestorven, voor
een oogenblik opnieuw in het centrum
der openbare belangstelling te plaatsen.
Uiteraard heeft de herdenking van
Copernicus als Duitscher in het Rijk der
Germanen op ruimere schaal dan elders
in de wereld plaats. In ons eerste arti
kel, in ons blad van Maandag j.L, heb
ben wij reeds het een en ander verteld
over dit herdenkingsprogramma in het
Duitsche Rijk; er kan nog aan worden
toegevoegd, dat in opdracht van de
Deutsche Forschungsgemeinschaft een
door Fritz Kubach bijeengebrachte uit
gave der werken van Nicolaas Coperni
cus bij Oldenburg in München zal ver
schijnen. Dit werk is in de eerste plaats
bedoeld voor onderzoekers en weten
schappelijke instellingen en vele geleer
den hebben hun medewerking verleend.
Er zijn echter ook uitgaven, die ook
voor de minder wetenschappelijk onder
legden toegankelijk zijn en waarvan de
lectuur ook voor den leek in hooge mate
aantrekkelijk en belangwekkend is.
Het is de groote verdienste van Coper
nicus, vaak vindt men zijn naam ook
met twee p’s gespeld dat hij brak met
•de traditioneele voorstelling' welke de
aarde tot het middelpunt van het heelal
maakte, waarom de zon en de planeten
wentelden. Copernicus leerde daartegen
over in zijn levenswerk „De Revolutio-
nibus orbium coelestium”, dat de zon het
middelpunt vormt en dat de aarde om
de zon draait. Hij streefde niet naar een
verklaring, slechts naar een beschrijving
van de beweging der hemellichamen en
Keppler completeerde met zijn wetten het
werk van Copernicus tot het moderne
wereldbeeld.
In ons eerste artikel hebben wij er
reeds aan herinnerd, dat Nicolaas Coper
nicus 19 Februari 1473 te Thorn
werd geboren. Hij studeerde wiskunde en
sterrenkunde aan de universiteit van
Krakau; daarna kerkrecht, astronomie
en medicijnen te Bologna en Padua. In
1500 hield hij een reeks astronomische
lezingen te Rome en vestigde zich in 1506
te Heilsberg als arts en raadgever van
den bisschop, zijn oom. Hier bleef hij
zes jaar; in dien tijd stelde hij zijn
nieuwe theorie op. Zjjn hoofdwerk, „De
Revolutionibus” voltooide hij hier, maar
hij kon niet tot de uitgave besluiten. In
1512 verhuisde Copernicus naar Frauen-
burg, waar hij y^aris-generaal van het
bisdom werd en- 'aar hij tot zijn dood
op 24 Mei 1543 f *ef wonen. Aan het
eind van zijn levétf besloot hij, op aan
drang van vriendefo^en leerlingen, tot
uitgave van zijn boÏM>waarvan hij het
eerste exemplaar op r Visterfbed in han
dden kreeg. Buiten zijn.w'Sftrf J-
die de uitgave verzorgd^'‘Gmi
van de geestelijkheid te vofir
VAN MAANDAG A.S. AF OM 1 UUR
Men deelt ons mede, dat de aanvoer
van visch van Maandag a.s. af in plaats
van om drie uur, zooals tot nu toe het
geval was, om één uur zal plaats hebben,
zoowel in winkels als op vischstand-
plaatsen. Van dat moment af zal met den
verkoop worden begonnen.
die de geheele kunst der astronomie op
zijn kop zette’’.' En Voltaire moest nog
in de eerste helft van de 18e eeuw een
heftiger; strijd voeren ter verdediging
van CopernicusKepplerNewton.
Zóó feilbaar is het menschelijke oor
deel, dat er tweeeeuwen voor noodig
waren om de stellingen van Copernicus,
die toch duidelijk en aanschouwelijk te
bewijzen en te begrijpen waren, te doen
aanvaarden. En zijn beweringen kwamen
niet als een donderslag uit een helderen
hemel; zij werden bekend, nadat Colum
bus op weg naar onze tegenvoeters Ame
rika had ontdekt en Magelhaens voor de
eerste maal'rond de aarde was gevaren.
In de Mei-aflevering van „De Gids”
herdenkt dr. E. 3. Dijksterhuis bi.
uitstek deskundig op dit gebied Coper
nicus en zijn groote werk. Hij staat uit
voerig bij zijn stelsel en bij zijn inzich
ten en opvattingen stil om dan tenslotte
vast te stellen, dat Copernicus een figuur
vol contradicties is. „Dat ligt in de eerste
plaats daaraan”, schrijft hij, „dat aan de
groote hervormers der wetenschap nooit
de weelde gegund is, op nieuwe funda
menten een nieuw bouwwerk op te trek
ken, maar dat zij altijd verbouwers zijn;
zij wortelen altijd in de denkwijze, die zij
willen uitroeien en ze zijn altijd gebonden
aan termen en methoden, die zij in on
bruik zullen doen geraken. Het wordt
echter ook en waarschijnlijk in nog ster
kere mate daardoor veroorzaakt, dat
latere generaties bij de beschouwing van
een wetenschappelijke figuur, waarmee
zij een nieuw tijdperk in de geschiedenis
van het denken laten beginnen, nooit
kunnen nalaten, de resultaten, die door
lateren, op zyn werk voortbouwend, wor
den bereikt, in dat werk reeds gepraefor-
meerd te zien, en, als een complement
van deze te zeer moderniseerende visie,
den afstand, die hem van zijn voorgan
gers scheidt, te overdrijven. Wie van Co
pernicus hoort, denkt aan Keppler en aan
Newton en voelt zich verward, wanneer
hij ervaren moet, dat het tok zijn wezen
behoort, om de gedachten, welke nu een
maal het eigen geestesmerk van zijn op
volgers dragen, juist nog niet te kunnen
denken. Hij verwacht misschien, in den
schepper van de nieuwe astronomie een
bestrijder, wellicht zelfs een verachter
van het werk van zijn Grieksche vakge-
nooten te zullen vinden en voelt zich be
schaamd, wanneer hij bemerkt, dat dit
werk nergens met oprechteren eerbied
wordt beschouwd dan juist door hem.
Is dit verwonderlijk? Copernicus is de
grondlegger der moderne natuurweten
schap, omdat hij door de verwerping van
het geocentrische standpunten de astro
nomie het treffendst denkbare voorbeeld
van een ontworsteling aan den door de
zintuigen voorgetooverden schijn gesteld
heeft; maar in wezen is hij een te laat
geboren Helleen. Hij leefde veertien
eeuwen na Ptolomaeus maar in zijn werk
schuilt niets, waardoor het onmogeljjK
wordt gemaakt, dat hij hem onmiddellijk
opgevolgd zou zijn. Hij bewijst op het
gebied dex astronomie, wat Stevin be
wezen heeft voor de mechanica en Des
cartes voor de wiskunde: dat men slechts
behoefde voort te bouwen op wat de
Grieksche wetenschap onvoltooid had
achtergelaten, om het moderne denken
door een geleidelijke ontwikkeling uit den
Griekschen geest geboren te laten wor
den.” Ook herinnert- dr. Dijksterhuis in
zijn „Gids”-studie, waarop wij de bij
zondere aandacht vestigen, aan de om
standigheden, waaronder zijn „De Revo
lutionibus” is verschenen. Het werk werd
door Joh. Petreius te Neurenberg, twee
namen
bevordering
tuur gedrukt onder toezicht eerst van
Rheticus en na zijn vertrek naar Leipzig
in 1542 onder dat van den Nederlandschen
theoloog Andreas Osiander. Het ver
scheen in de eerste maanden van 1543.
Het eerste exemplaar, dat Frauenburg
bereikte, kwam er op 24 Mei 1543 aan.
Copernicus was toen echter reeds niet
meer in staat, de vrucht van een studie,
die zijn geheele leven vervuld had, te
aanschouwen. Na in den winter van 1542-
’43 door herhaalde aanvallen van apo
plexie getroffen te zijn geweest, was nij
thans aan de rechterzijde geheel ver
lamd en sedert ettelijke dagen buiten be
wustzijn. Enkele uren na de aankomst
van het boek is hij. zooals Giese heeft
meegedeeld, overleden.
Dat we hem hier in Mei 1943 herden
ken, heeft dus een dubbelen grond. Op
den dag, waarop hij zijn aardgeh bestaan
beëindigde, begon zijn boek een leven,
waaraan de aardsche onsterfelijkheid
verzekerd zal zijn, zoolang de astronomie
De Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied heeft den commis
saris der provincie Drente, jhr. mr. dr.
de Vos van Steenwijk als zoodanig ont
slag verleend. In zijn plaats heeft de
Rijkscommissaris voor het bezette Neder
landsche gebied den burgemeester der
gemeente Emmen, dr. L. J. Bouma, onder
gelijktijdig eervol ontslag uit zijn hui
dige functie, tot commissaris der provin
cie Drente benoemd.
had degeen,
i tegenstand
-jrkomen, het
werk van een voorrede voorzien, waarin
de indruk werd gewekt, als had Coper
nicus den inhoud slechts als hypothese
bedoeld. Aanvankelijk stuitte het boek
op weinig verzet, maar in 1616 werd het
tengevolge van Galilei’s conflict met de
heerschende opvatting op den Index ge
plaatst. In 1617 verscheen te Amsterdam
■een nieuwe druk, voorzien van verkla
rende aanteekeningen. Copernicus heeft
overigens nog medegewerkt aan een
verbetering van het muntwezen en astro
nomische waarnemingen verricht, welke
«als grondslag zijn gebruikt voor de be-
kende Gregoriaansche kalenderhervor
ming.
Het is merkwaardig te zien, hoe Co
pernicus zijn plaats inneemt in de on.
Kergelijkelijke reeks van mannen, die el-
bunder den fakkel der wetenschap over
gaven, van Aristarchus (die omstreeks
1250 jaar voor Christus’ geboorte reeds
een zonnestelsel ontwierp en Prolo-
Jnaeus over Regiomantanus, Copernicus
en Galilei, naar Keppler en Newton en het
as een uiterst belangwekkende bezigheid
om zich te verdiepen in de vraag, of,
bijvoorbeeld de laatste anderhalve eeuw,
eigenlijk nog figuren gekend heeft, die
ontdekkingen deden van zoo groote
draagwijdte als deze mannen. Doch ook
jneten wij aan Copernicus de kleinheid
en feilbaarheid van het menschelijk oor
deel. De gedachten van Copernicus ga
ven Giordano Bruno den stoot tot zijn
Wijsgeerig stelsel, dat hem het leven
kostte, en Galil^ï kon zijn vrijheid slechts
herwinnen, dooi* de leer van Copernicus
pp plechtige wijze af te zweren.
In 1616 kwam, zooals reeds opgemerkt,
Copernicus’ werk op den kerkelijken In
dex, waarvan het eerst in1822 werd
geschrapt! Zelfs zijn groote tijdgenoot
Luther hield Copernicus voor „een dwaas
Aan het overige deel van het Oostelijke
front slechts wederzijdsche activiteit van
verkennings- en stormtroepen.
In de wateren van het Visscherijeiland
werd een vijandelijk vrachtschip van 4000
brt. door bommen in den grond geboord.
In het Middellandsche Zee-gebied ver
nietigde de lüchtmacht gisteren 18 vijan
delijke vliegtuigen. Onder bescherming
van jagers aanvallende snelle Duitsche ge.
vechtsvliegtuigen bestookten overdag met
goede uitwerking vliegtuigsteunpunten op
iet eiland Malta.
Bij een luchtaanval van den vijand
overdag op de Duitsche Bocht leed de be
volking verliezen. In de stadsgebieden
van Wilhelmshaven en Embden ontston
den vrij groote branden. Door jagers'als
mede door de lucht^oelartillerie van de
marine en de luchtmacht werden 17 der
aanvallende viermotorige bommenwerpers
neergeschoten. Twee Duitsche jachtvlieg
tuigen gingen hierbij in luchtgevechten
verloren. Bij vluchten boven de bezette
gebieden in het Westen werden vier vijan
delijke vliegtuigen vernietigd
In den nacht van 21 op 22 Mei bestook-
Maan: 22 Mei onder 8.02 u. 23 Mei: op
0.30 u., onder 9.04 u. 24 Mei: op 1.23 u.,
onder 10.14 u.; 26 Mei L.K.
Nachtdienst dokters: tusschen 22 u. en 7 u.
No. 113058.
Ziekenfondsleden de Volharding no. 116364
z.g. Stadspatiënten no. 49.
Ziekenvervoer (Ziekendienst Den Haag)
No. 115995.
X'
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
J iX.UV-XU.VW
4 14.00-15.30 de letters T t/m Z J
J
4 worden meegebracht.
onmiddellijk net dichtstbijzijnde mili- J p- v—~s;
J d^ tot aanmelding verplichte per-
4 sonen gedurende den tijd, dien zij J
J hiervnnr nnndie- hehhe.n. van werk 4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
Van 22 tot en met 29 Mei 1943 wordt
een extra rantsoen van 1 k.g. aardappe
len op bon 576 algemeen' van de bon
kaart voor voedingsmiddelen, beschik
baar gesteld.
Het Sb-Ersatzkommando
deelt mede
Nederlanders van arisch bloed, in den
leeftijd van 1745 jaar (ook gehuwden),
die lichamelijk zoowel als geestelijk goed
ontwikkeld zijn en zich geheel kunnen
geven aan de eischen, die de opleiding
hun stelt, kunnen zich bij de genoemde
adressen vervoegen, teneinde gekeurd te
worden.
Bij de onderzoekingen worden ook alle
gevraagde inlichtingen verstrekt met be.
trekking tot de verzorging der familie
leden, duur der opleiding, extra levens
middelen voor de familieleden, enz.
De aandacht wordt erop gevestigd, dat
voor de vrijwilligers, die om bepaalde
redenen in Nederland moeten blijven, de
mogelijkheid bestaat hun dienst te doen
Telefoon 116300 (zeven lljnect? BUREAUX: AWAGENSTRAAT 35—37 Giro No. 12500
Bijkant. Schev Kelzerstr. 319, Tof. 550310, Fll.t Rijsw., Kantoorboekh. Leeuwendaal, Oranje). 3. Tel. 11C461J
Voorb., Boekh. H.E.G.Ruys, Heerenst-. 124, Tel. 778038; N.V. Kantoorb. Th. J. de Koning, Goudsbloem!. 3 Tel.
Worden tusschen 24 Mei en 28 Juni niet
in ontvangst genomen
In de periode tusschen 24 Mei en 28
Juni 1943 zullen de distributiediensten,
zoomede de afdeeling „Speciale vergun
ningen” van het Rijksbureau Distex uit
gezonderd in gevallen van nood, geen
aanvragen voor toewijzing van textiel
producten in ontvangst mogen nemen.
Nog niet in behandeling genomen aan
vragen dienen als vervallen te worden be
schouwd. voor zoover zij vóór 27 Mei a.s.
niet afgehandeld kunnen worden. De al
dus vervallen aanvragen kunnen na 27
Juni 1943 opnieuw worden ingediend.
taire- of politie-bureau van dergelijke
vondsten in kennis te stellen.
De foto’s zijn afkomstig uit Zuid-
Italië, toen daar voor den eersten keer
dergelijke voorwerpen werden
geworpen. Zij laten een kind zien, dat
slachtoffer is geworden van deze oor
logvoering en geven voorts een afbeel
ding vap een dergelijk potlood in on-
beschadigden toestand en na de ont
ploffing.
Voor personen van 18 tot 35 jaar, die
vallen onder den aanmeldingsplicht ten
behoeve van den arbeidsinzet, bestaat in
dien zij dit wenschen gelegenheid zich aan
te melden voor onderzoek voor den dienst
bij de Duitsche Zeemacht. Zij worden ge
durende hun diensttijd bij de Duitsche
Zeemacht vrijgesteld van den arbeidsin
zet. Nadere inlichtingen worden door de
Ortskomipandanturen verstrekt.
Overlegging van trouwboekje vereischt
In de periode van de uitreiking der
textielkaarten van 24 Mei 1943 tot en
met 12 Juni 1943, wordt naar van be
voegde zijde wordt meegedeeld, tot het
verkrijgen van een toeslagkaart ten be
hoeve van eerstgeboren babies, ge.
boren na 13 Juni 1942 en vóór 14 Juni
1943, overlegging van trouwboekje ver
eischt.
□e militaire correspondent van het
D-N B. kenmerkt den huldigen toestand
aan de fronten als den .ot nu toe elk
voorjaar voorgekomen tijd der laatste
voorbereidingen.
Hij schrijft: De dobbelsteenen: offensief
of defensief, zijn nog niet geworpen. Doch
men kan zeggen, dat aan Duitsche zijde
de .voorbereidingen voor elk van deze
beide gevechtswijzen gereed zijn en dat
er nog slechts een druk op den knop
noodig is om de Duitsche militaire plan
nen voor 1943 in het stadium van ten
uitvoerlegging te brengen. Deze plannen,
zoo verneemt men van Duitsche militai
ren, zijn gebaseerd op zeer omvangrijk
verkenningsmateriaal, dat in het Oosten
vooral dooi; de luchtmacht, in het Westen
ook nog door speciale eenheden der oor-
logsmarine is verzameld en waaruit de
plannen van de vijanden blijken. Natuur
lijk geeft men in militaire kringen te
Berlijn geen aanwijzingen welke opvat
ting de opperste Duitsche legerleiding
heeft omtrent de voornemens van den
vijand, doch men laat echter dóórscheme
ren, dat daar ongetwijfeld plannen tot
een offensief bestaan.
Dit vormt echter reeds één der pun
ten, waarop de leiding der mogendheden
van hét Pact van Drie zuiver objectief
gezien als superieur moeten worden
beschouwd ten opzichte van den vijand.
Terwijl namelijk het geheele strategische
plan der mogendheden van het Pact van
Drie uniform is, kan dit van het kamp
der tegenstanders niet gezegfi worden. De
motieven, welke deze in den oorlog heb
ben gedreven en de methoden, waarmede
elk zijn eigen doel wil bereiken, zijn
namelijk verschillend. De jongste rede van
Churchill heeft dienaangaande waarde
volle opheldering gegeven. De Duitsche
leiding maakt uitsluitend gevolgtrekkin
gen uit den militairen toestand zelf,
waarvan men aan Duitsche zijde over
tuigd is, dat deze den vijand allerlei ver
rassingen zal brengen, wanneer hij van
meening is dat hij het initiatief om tot
het offensief of defensief over te gaan,
eenzijdig in handen heeft of wanneer hij
meent, dat de of- en defensieve kracht van
de Spil haar hoogtepunt heeft bereikt en
onder de menseden beoefend zal worden... zich in dalende lijn beweegt.
DUITSCH WEERMACHTBER1CHT
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH
RER, 22 Mei. (D.N.B.) Het Opperbevel
van de Weermacht maakt bekend
Plaatselijke aanvallen van de bolsje
wisten in het gebied ten Noorden van
Lissitsjansk en ten Zuidwesten van
Soesjinitsji mislukten deels in gevechten
van man tegen man met zware verliezen
voor den vijand. De luchtmacht steunde
de afweergevechten van het leger door
voortdurende aanvallen van duikbommen.
werpers en slagvliegtuigen.
In het achrerwaartsche gebied van
den centralen sector van het Oostelijke
front werden 15 legerplaatsen van ben
den 'vernield, de benden vernietigd en
talrijke buit aan wapens en voorraden
gemaakt.
De tot dusver in deze maand door Duit
sche duikbooten tot zinken gebrachte ton
nage, volgens officieele opgaven 207.000
brt., zal ongetwijfeld velen opmerkelijk
laag voorkomen, vooral na de hooge cij
fers, die in de eerste maanden van dit
jaar met het Dönitz-duikbootoffensief
werden bereikt.
Van gezaghebbende Duitsche zijde
wordt deze achteruitgang verklaard, met
de „leegte”, die op het oogenblik op de
Oceanen heerscht. Het enorme scheep
vaartverkeer van Amerika en Engeland
naar Noord-Afrika is volgens deze Duit
sche uiteenzetting omstreeks hall April,
toen de daar gestationneerde geallieerde
troepen een enorm overwicht ten opzich
te van de troepen der Spil hadden be
reikt, grootendeels opgehouden. Op het
oogenblik worden door de Engelschen en
Amerikanen geen groote militaire trans
porten uitgevoerd, daar men het na de
beëindiging van den strijd in Tunis in ge
allieerde kringen nog niet eens is over de
keuze van het volgende strijdtooneel, met
name of dit in Europa, dan wel in Oost-
Azië zal worden opgezet. Dit is volgens
de meening van Berlijn juist een der
punten, waarover te Washington tus
schen Churchill en Roosevelt wordt oe-
raadslaagd.
Op het oogenblik beperkt het zeever-
keer zich hoofdzakelijk tot het vervoer
van levensmiddelen naar Engeland en
dit is volgens Berlijn dc reden, waarom
de buit der Duitsche onderzeebooten niet
grooter is. Het aantal onderzeebooten is
niet geringer geworden en evenmin zijn
rie afweermiddelen der geallieerden
beter geworden.
Volgens een Japansch frontbericht zijn
gedurende operaties bij Koengan in Hoe-
peh, die 20 dagen duurden, 90.000 man
van het 29ste en het 10de leger van
Tsjoengking vernietigd. Dit succes werd
bereikt door de goede samenwerking tus
schen leger en luchtmacht en door de
voortreffelijke prestaties der Japansche
gemechaniseerde troepen in het bergach
tige terrein. De operaties eindigden op
18 Mei.
EEN NIEUWE DUITSCÉE TANK
De A. N. P.-correspondent te Berlijn
meldt:
Met betrekking tot de prestaties van
de nieuwe Duitsche „Tijger-tanks” ver
klaren Duitsche militaire kringen, dat
deze tanks zich de meerdere hebben ge
toond van de nieuwste Sovjet-Russische
tanks. Voor het eerst werd thans van
Duitsche zijde ook gesproken van de
„Jaguar”, een nieuwe Duitsche tank
waarvan de prestaties die van den
„Tijger” nog overtreffen.
Overeenkomstig de enkele dagen ge
leden gedane aankondiging heeft de Ge-
maehtigde voor den Arbeid thans bij be
schikking van 21 Mei 194JJ voorschriften
gegeven betreffende de doorbetaling van
loon over den, tengevolge van de verplich
te aanmelding voor den arbeidsinzet.
(Verordening 43/1943) verzuimden ar
beidstijd
Ingevolge deze beschikking is iedere
werkgever verplicht aan zijn werknemers
het loon over den tengevolge van de ver
plichte aanmelding voor den arbeidsinzet
noodzakelijkerwijs verzuimden arbeidstijd
door te betalen.
Deze verplichting bestaat ook indien
de werking van art. 1638 C Burgerlijk
Wetboek op eenigerlei wijze is uitgeslo
ten.
Indien het loon naar tijdsruimte is
vastgesteld, mag het loon over den ver
zuimden arbeidstijd niet worden afge
trokken.
Indien niet in tijdloon wordt gewerkt,
wordt het uprloon over den verzuimden
arbeidstijd berekend .op de wijze als is
voorgeschreven in de van toepassing zijn
de loonregeling. Ontbreekt deze of houdt
zij geen voorschriften betreffende dit punt
in, dan wordt als uurloon geregend het
gemiddelde loon dat per uur verdiend
werd gedurende de laatste vier weken, of
zooveel korter als het dienstverband be
stond, voorafgaand aan de week waarin
het verzuim heeft plaats gehad, tenzij het
in de onderneming bestaande gebruik een
andere wijze van berekening aangeeft.
Deze beschikking treedt in werking met
terugwerkende kracht van 14 Mei 1943 af.
hiervoor noodig hebben, van werk 4
vrü te stellen en het salaris, resp. J
loon door te betalen. Aanmel- J
dingsplichtigen en werkgevers t
maken zich strafbaar wanneer ztf
handelen in strijd met de be- 4
der verordening of J
4
4
maansche-SS in Nederland
treden.
Personen tusschen 18 en 35 jaar, die
aanmeldingsplichtig zijn voor den arbeids
inzet, kunnen zich eveneens op een der
keuringsdagen op onderstaande adressen
aanmelden en worden gedurende hun
verbintenis bij «en der bovengenoemde
onderdeelen, van den arbeidsinzet vrij
gesteld
23-5,’43 Amersfoort. Pol. Durchgangs-
laaer, Leusderweg; 24-5-’43 den Haag,
café „Den Hout", Bezuidenhoutscheweg,
PRIJS DER ADVERT.i 1-11 m.M. (ft reg.
m.M (10 reg j ƒ0.19. Elke m M. m. 31 et.
ƒ0.51 p.m.M, Bev.^„... --
Diensta^nb f0 38 Pers gevr ƒ0 48 Adv. ..Br bur. v d. b..1
Ingangscontrole bij ae Neaeriandsohe
Spoorwegen. Den laatsten tijd koo-
P®n steeds meer reizigers hun kaartje,
mplaats van aan het loket, bij den
conducteur. Zoodoende reizen er heel
"at mensc'hen zonder kaartje, omdat
óen controleurs de tijd ontbreekt alle
biljetten uit te schrijven. De N. S.
nebben daarom jongedames in dienst
Benomen voor de z.g. „ingangscontrole’*.
Dnder leiding van een controleur
oefenen zij zich aan den uitgang.
(C.N.F.-Noske).
bij de Landwacht Nederland of bii het
Wachtftataljon in Amersfoort
Tijdens deze keuringen weiKt
van 815 uur worden gehouden
zich ook diegenen melden, die tot de Ger-
willen toe-
Voor aanmelding*
arbeidsinzet
beidsbureau
sousterrain, zijn Maandag a.s. uit
de gemeenten den Haag, Wasse- J
naar, Leidschendam, Voorburg, 4
Rijswijk en Wateringen aan de J
beurt alle mannen, geboren in de
maanden Januari, Februari,
Maart en April van het jaar 1922
en wel
van 8.30-10.00 de letters A t/m F
10.00-11.30 de letters G t/m L
11.30-13.00 de letters M t/m S 4
is.uv-io.ju ae leners x i/m
De distributiestamkaart moet
De werkgevers zijn verplicht
PRIJS DEZER COURANT; Votr ’s-Gravenhage bij vooruitbet. p. 3 mud.
met Kikeriki" „De Nieuwste Mode”. „Kol. Bijbl." en „Letterk. Bijbl."
ƒ3.15. Fr. p. p. met Mo 'bl. ƒ4.20, z. Modebl. ƒ3.95. Buitenl. ƒ9.48.
Bij postkant, tegen de gek. goedgek. abonn.pr.Afx. nr. S tr. p.p. 10 c.
Mo