No. 18576. 1943 Teraardebestelling van mr. H. Reydon BEKENDMAKING ZWARE SOVJETVERLIEZEN De militaire actie in Oost-Azië Zaterdag 28 Augustus. Notities De verliezen van de Sovjets Afgesneden vijandelijke formaties omsingeld De „Zwarte” schandvlek t Stormbooten bij Calabrië in actie 60 bommenwerpers bij Neurenberg neergeschoten - Werkelijke krachtmeting kan alleen in Birma komen Uit het Weermachtbericht van 27 Augustus 1943: Maandag nieuwe vleesch- bonnen Churchill naar Washington Engelsche kruiser lot zinken gebracht Nieuwe burgemeesters De toestand van koning Boris Clandestiene slachting in groentenpakhuis Engeland en de Sovjet-Unie Verkoop Tan alleen over Boerenleider Roskam sprak aan de groeve appelen en peren de veiling HAAGSCHE COURANT Het Fransche dissidentencomité das Komintern grijpt DUITSCH WEERMACHTBERICHT WEERMACHTBERICHT ITALIAANSCH Staten Bij de zware gevechten ten Zuidwes ten van Wjasma heeft zich de Hamburg- sche 20ste divisie pantsergrenadiers bij zonder onderscheiden. van zou Uit Quebec wordt gemeld, dat Chur chill zich in de eerste dagen van de volgende week naar Roosevelt in Wash ington zal begeven. en de Een Duitsche duikboot heeft in de Middellandsche Zee een krachtig be schermden kruiser der Aurora-klasse tot zinken gebracht; een andere duik boot beschadigde door torpedotreffers een anderen kruiser zwaar. Ten Westen van Kaap Finisterre werd van een vjj- andelijke vlootformatie een kruiser in brand gebombardeerd, terwijl een tor pedojager na bomtreffers ontplofte en zonk. De stoet arriveert aan het Station S.S.. vanwaar het stof felijk overschot naar Lunteren werd overgebracht. Voor het betreden en verlaten van af- gebakende en door verbodsborden aan gegeven gebieden bij den Helder, IJtnuiden, Scheveningen en Hoek van Rolland is op grond van een bevel van den bevelhebber der Weermacht in Nederland een bijzondere vergunning noodig, die verstrekt wordt door den plaatselijken militairen bevelhebber of in uitzonderingsgevallen door den be velhebber der Weermacht in Neder land. De vergunningen moeten tijdig en schriftelijk worden aangevraagd bij de plaatseljjke Nederlandsche politie-auto- riteit in het betreffende gebied en wel bij de politiepresidenten in den Haag en Rotterdam resp. bij de burgemeesters van Velzen en den Helder, waarbij de bewijsstukken, welke de noodzakelijk heid motiveeren, moeten worden inge leverd of getoond. Rijksduitschers of burgers (Angehörige) van het protecto raat Bohemen en Moravië moeten de vergunningen aanvragen bij den voor het gebied bevoegden gevolmachtigde Rijkscommissaris (politie- De Stem der S.S. Luistert op Zondag 29 Aug. vdn 11.30 tot 11.45 over Hilversum 1 op golflengte 415 m. naar de stem der S.S., onderwerp: „Uit het oplei dingskamp Avegoor. Een dag uit het leven van een S.S. man. lil." Geldigheidsduur oude bonnen verlengd tot 4 September De geldigheidsduur van de vleesch- bonnen 33A, 33B, 34A en 34B is verlengd tot en met 4 September. Op 30 Augustus zal een nieuwe vleeschbon worden aangewezen, welke geldig is tot en met 4 Sep tember. Bij aanvallen overdag van formaties BritschAmerikaansche vliegtuigen op het kustgebied van de bezette gebieden in het Westen werden 15 vijandelijke vlieg tuigen neerge schoten. Een terreuraanval van sterke formaties Britsche bommenwerpers op de stad Neu renberg in den afgeloopen nacht veroor zaakte verliezen onder de bevolking, als mede zware verwoestingen in woonwijken, aan kerken, ziekenhuizen en cultuur-his- torische waardevolle gebouwen. Volgens het totdusver ingestelde onderzoek ver nietigden strijdkrachten der luchtverdedi. ging 60 der aanvallende bommenwerpers. PRIJS DEZER COURANT: Voor ’sGravenhage bij vooruitbet. p. 3mnd. met „Kikeriki”,‘„De Nieuwste Mode”, „Kol. Bijbl.’-' en „Letterk Bij'bl.” ƒ3.15. Fr. p. p. met Modebl. ƒ4.20, z. Modebl. ƒ3.95. Buitenl. ƒ9.45. Bij postkant, tegen de geld, goedgek. abonn.pr. Afz. nr. 5 c., fr. p. p. 10 c. De Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied heeft den Rjjks- archivaris dr. A. Meerkamp van Embden te Middelburg, die sedert 20 October 1942 belast is met de vertegen woordiging van den burgemeester van Middelburg, definitief tot burgemeester van deze stad benoemd. Voorts heeft de commissaris-generaal voor Bestuur en Justitie tot burgemees ter benoemd J. Kooistra te Hoogeveen tot burgemeester van Anloo, L. C- Slings te Kortgene tot burgemeester van Kortgene, J. van de Beke Callenfeld te Woerden tot burgemeester van Wijk bij Duurstede, en A. W. Bosschaart te Utrecht tot burgemeester van Houjfp. In den nacht van 26 op 27 Augustus vielen zware Duitsche gevechtsvliegtuigen concentraties van schepen in het haven gebied van Algiers aan en troffen een oor logsschip en 7 transportschepen met bom men van elk kaliber. Boven Zuid-Italië schoten Duitsche jagers en de luchtdoel- artillerle 8 vijandelijke vliegtuigen neer. De A. N. P.-correspondent te Berlijn meldt: Militaire kringen te Berlijn houden zich druk bezig met den toestand aan het Oostfront. Men verklaart thans, dat de bolsjewieken dusdanige verliezen aan manschappen en materiaal hebben gele den, dat zij niet meer in staat zullen zijn de eertijds opgestelde plannen uit te voe ren. De verliezen, die zij in de eerste 7 weken van hun offensief hebben geleden, staan in geen verhouding tot de voordee- len, welke zij behaald hebben. Men wijst in dit verband ook op Engelsche persstem men, onder meer de „Daily Herald”, die zeggen, dat men 'moet twijfelen aan de mogelijkheid van een hernieuwd bolsje wistisch offensief in 1944 en dat het in dit verband onjuist is om thans reeds plan nen voor het volgend jaar op te stellen. De bolsjewieken hebben het zwaartepunt van den strijd thans geheel en al naar het Zuiden verplaatst en wel aan het Mioesfront bij Isjoem en bij Charkof De verliezen, die zij hier echter de laatste dagen hebben geleden, doen vermoeden, aldus Berlijn, dat zij niet tot verdere groote operatieve successen zullen kun nen komen. Daarvoor is de krachtsver spilling te groot geweest. Als het voor naamste doel der bolsjewieken beschouwt men te Berlijn nog steeds het heroveren van de Oekrainp en het insluiten van het Duitsche Zuidelijke leger alsmede het be reiken van de Dnjepr-lijn. Men wijst er voorts op, dat zelfs Moskou de laatste dagen niet meer spreekt over een „door- braakslag”. Dit bewijst, dat Isjoem en Charkof hetzelfde resultaat hebben opge leverd als Orel en Bjelgorod. Nieuwe ont wikkelingen acht men te Berlijn aan den anderen kant echter niet uitgesloten. VERDUISTEREN Van 20.30 uur tot 6.45 uur Maan: 28 Aug. op 4.01 u,. onder 19.46 u. 29 Aug. op 5.01 u„ onder 20.16 u. 30 Aug. op 6.07 u., onder 20.42 u. N. M. Nachtdienst dokters tusschen 22 u. en 7 u. No. 113058. Ziekenfondsleden de Volharding no. 116364 z.g. Stadspatiënten no. 49. Ziekenvervoer (Ziekendienst Den Haag) No. 115995 De strijd in het Oosten. Er ie krist nieuwe munitie verstrekt. Terstond wordt het magazijn van het 2 c.m.- kanon van den pantserverkennings- wagen opnieuw geladen. (S.S.-P.K. Bing Atl.-H.). PRIJS DER ADVERT.:#—11 m.M. (5 reg.) elk* m.M. m. tot 38 m.M. (10 reg.) O IO. Elke m M. m. 21 ct. Halve oplaag halve pr. Reel. ƒ0.51 p. m.M. Bewijsn. 5 ct„ fr. p. p. 10 et. KI. Adv. (in halve opl.)’/ 0.50, Dienstaanb. 0.38. Pers. gevr. 0.48. Adv. „Br. ’bur. v. d. bi?' 10 meer. alvorens zij hun aanvraag indienen, bij hun bedrijfsleiding vragen, of deze be voegd is tot het in ontvangst nemen der aanvragen. Vergunningen kunnen slechts ver leend worden op dringende militaire, algemeene economische, administratieve of politieke gronden. Met persoonlijke redenen, zooals familiebezoek, kan in beginsel geen rekening worden gehou den; slechts in bijzondere uitzonderings gevallen (overlijden, ziekte, waarvan het levensgevaarlijke karakter is aan getoond) kan er acht op worden gesla gen, indien de omstandigheden het toe laten. a Met nadruk wordt er op gewezen, dat de bewoners der afgesloten gebieden ook voor het verlaten der gebieden een vergunning noodig hebben. De vergun ningen zijn slechts geldig, indien zij worden getoond tezamen met een offi cieel legitimatiepapier, waarop een foto van den houder voorkomt. Personen, die in de toekomst nog uit deze gebieden geëvacueerd worden, moeten de hun verleende vergunningen bij het weggaan inleveren bij de plaat selijke politie-autoriteit. Den Haag, 28 Augustus 1943. Der General-Kommissar für i Sicherheitswesen RAUTER, SS-Obergruppenführer und General der Polizei. Telefoon 116300 (zeven lijnen) BUREAUX WAGENSTRAAT 3537 Giro No. 12500 Bijkant. Schev. Keizerstr. 319. Tel. 550310. Fil.: Rijsw., Kantoorboekh. Leeuwfendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461; Voorb., Boekh. H.E.G.Ruys, Heerenstr. 124. Tel. 77303»; N.V. Kantoorb. Th. J. de Honing, Goudsbloem!. 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters jr„ Theresiastr. io»a, Tel. 772444; Boekh. E.D. Couvée, v.Hoytemastr. 66, Tel.7211»7 Geallieerden opperbevelhebber voor de operaties uit Britsch-Indië en Ceylon tegen Japan. Na de verklaringen, welke Churchill eenige maanden geleden voor het-Amerikaansche Congres aflegde, moet dit namelijk een soort zichtbare bevesti ging zijn, dat Engeland de Ver. Staten bij een Interen strijd in den Pacific niet in den steek zal laten. Wat eventueele acties in Oost-Azië be treft, zal men nog wel eenige maanden moeten wachten. Een aanval op BiAia de eenige mogelijkheid om een "eden aanvoerweg naar China te krijgen en een directen aanval op de Japansche eilanden voor te bereiden kan n.l. eerst plaats hebben, wanneer de regentijd voorbij is. De natte moesson, welke ongeveer half Mei begon, gaf dén Japanners zoodoende een respijt van ongeveer 6 maanden om de verdediging te organiseeren. Aan de andere zijde van de door Japan bezette gebieden blijkt intusschen, hoe noodi^een aanval op Birma in Geallieerde oogen moet zijn. Het in offensieven zin uitgegroeide streven, om de bedreiging van Australië op te heffen, blijkt n.l. in een uitgestrekt eilandenrijk slechts be trekkelijk langzaam te verwerkelijken. Nadat begin Februari Guadalcanar door de Japanners was ontruimd, kwam de verbitterde strijd om de Japansche voor postenlinie op de Salomonseilanden tegen het einde van Juni in een nieuw stadium door de Amerikaansche landing op Nieuw- Georgië. Hoewel de Amerikanen nume riek in de meerderheid zijn, bieden de Japanners daar nog steeds verzet. De Amerikanen willen het eiland nu blijkbaar isoleeren, waartoe zij reeds landingen uit voerden op de ten N.W. van Nieuw-Geor- gië gelegen eilanden Vella Lavella én Koelambangra. Voorts deden zij hevige luchtaanvallen zoowel op de Japansche vliegtuigbases op deze eilanden, als op het steunpunt Boein op Bougainville. De Amerikanen zijn bij dezen strijd In zoover in het nadeel, dat zij niet zoo ge makkelijk als de Japanners in het oer woud kunnen opereeren. In Japansche be richten is b.v. wel gezegd, dat de Ame rikanen eerst kunnen oprukken, nadat zij het oerwoud met behulp van machines omver hebben gehaald. De technische hulpmiddelen, waarover de Amerikanen daarbij beschikken, betegkenen anderzijds een voordeel voor h«n. Generaal-majoor Jahagi en andere officieele woordvoerders hebben b.v. herhaaldelijk gewezen op het feit, dat de Amerikanen met behulp van zeer moderne rooL en egalisatie-machines in staat zijn, in enkele dagen in het oer woud een nieuw vliegveld aan te leggen. In hetzelfde tempo leggen zij wegen in de rimboe aan. Óverigens vinden de Ja panners de Amerikaansche wapens niet beter dan de hunne. Terwijl de strijd tegen Japan dus op het oogenblik nog langzaam van eiland tot eiland voortkruipt, kan een werkelijke krachtmeting alleen in Birma komen. Voordat het jaar ten einde is, zullen de twee partijen waarschijnlijk daar wel toonen wat zij waard zijn. Over den gezondheidstoestand van koning Boris is gistermiddag het vol gende communiqué uitgegeven: Eenige dagen geleden is Z. M. de Koning plotseling ziek geworden. Zijn ziekte was van het begin af zeer ern stig. Er deden zich ook verschillende schommelingen voor in den toestand van den doorluchtigen patiënt. De ziekte was bijtijds en met zekerheid door het consult der dokters herkend. Een ver betering in den toestand van den Koning, die heden is ingetreden, geeft aanleiding tot de hoop, dat, wanneer zich geen verdere complicaties voor doen, het gevaar voor het oogenblik als geweken kan worden beschouwd. Het communiqué was geteekend door den hofarts, dr. Daskalof. Enkele controleurs van den C. C. D. hadden dezer dagen aanwijzingen gekre gen, dat in de omgeving van den Haag clandestien zou worden geslacht. Den ge- heelen nacht werd door hen gepost. Toen er na lang vergeefsch wachten niets ge beurde, besloten de controleurs een inval te doen in een groentenpakhuis in de buurt, waar zij veronderstelden, dat de clandestiene slachting zou geschieden. Daar troffen zij inderdaad een geheel ge slachte koe aan. Waarschijnlijk had de slachting plaats gehad reeds vóór de con troleurs met poften begonnen, want de dader was niet meer aanwezig; hij is even, wel bekend. Terloops werden in de schuur van den groentenboer nog 12 kisten éppelen in be slag genomen, die bestemd waren voor den zwarten handel. ,JBjj de zware gevechten in het gebied rondom Charkof heeft de SS-pantser» grenadierdivisie „Das Reich” in den aanval zoowel als bü den afweerslag bijzonderen roem verworven. De divisie schoot alleen in 35 gevechtsdagen 1000 vjjandeiyke gevechtswagens stuk.” Ook hier strijden Nederlanders naast hun Duitsche kameraden voor een nieuw Europa. Waar blijft uw daad? Meldt u vrijwillig voor de Waffen-SS. Inlichtingen SS-Ersatzkommando, den Haag, Korte Vijverberg, Amsterdam, Dam 4. Na de erkenning van het Fransche dissidentencomité te Algiers door de Vereenigde Staten hebben verschillende Zuid-Amerikaansche republieken den- zelfden stap gedaan. De president van Peru, Prado, heeft zoowel Giraud als de Gaulle er van in kennis gesteld, dat hij het dissidentencomité erkent. De re- geeringen van Ecuador en Venezuela hebben een dergeliike verklaring afge legd. Ook Tsjoengking heeft het dissiden- ten-comité erkend. van den officier). Burgers, die In dienst zijn van een binnen het afgesloten gebied liggende instantie van de Weermacht, Waffen- SS, Duitsche politie, O.T. enz. of werk moeten gaan verrichten in opdracht van deze instanties, moeten tot deze instan ties een aanvraag richten. Zij, die werk zaam zijn bij grootere bedrijven, welke voor de bewapening werken, moeten, Japansche stem over Quebec De perschef van het Japansche hoofd kwartier, generaal-majoor Jahagi, ijpeft in een onderhoud met Domei verklaard, dat de kwestie van luchtaanvallen op het Japansche vasteland van steunpunten in het gebied van Tsjoengking uit, als mede operaties ter herovering van Birma wel tot de voornaamste' onderwerpen op de conferentie te Quebec zullen hebben behoord. Leger, vloot en luchtmacht van Japan hebben hun strategische voorbereidingen gecoördineerd en zijn gereed, niet slechts om Japan en China te bescher men tegen de guerilla-operaties van tngelschen, Amerikanen en Tsjoengki- “Hzen, maar ook om de Engelsch-Ame- p^aansche strategische centra in Britsch- *fldië te vernietigen. Hetzsterke nationale ^hdische leger onder Bose werkt in den strijd voor de bevrijding van Oost-Azië y°lkomen met de Japansche strijdkrach ten samen, aldus Jahagi. Engeland en de Ver. Staten doen Tsjoengking alleen onmogelijke beloften steunverleening om te verhinderen, “at het den strijd opgeeft en zich aan- ai?1 het vredeskamp van Nanking. p*s Tsjoengking eenmaal uitgeschakeld zullen de Engelschen en Amerikanen zeker uit Oost-Azië terugtrekken. f)aard°or zou de totstandkoming van de ..OSJ‘Aziatische welvaartssfeer bespoe- gd worden, hetgeen, aldus Jahagi, een euwe stap op den weg naar den wereld vrede zou zijn. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 28 Augustus. Het Opperbevel van de Weermacht maakt bekend: Aan het Mioesfront, in het gebied rondom Charkof en ten Zuidwesten van Orel voerden ook gisteren onze troepen 'n zweren afweerstrijd tegen superieure bolsjewistische infanterie- en pantser - strijdkrachten. De vijand leed wederom zware verliezen. 161 Tanks werden stukgeschoten. Door energieke tegen aanvallen werden doorgebroken vjjan- delijke formaties afgesneden en omsin geld. De luchtmacht viel aan het Mioes front, ten Westen van Charkof en in het gebied ten Zuidwesten van Orel pantserformaties, infanterie- en ravi- tailleeringscolonnes van den vijand aan. Op 26 en 27 Augustus werden door for maties jagers 104 bolsjewistische vlieg tuigen neergeschoten. De Ned. Corr.dienst meldt uit Berlijn: In het communiqué, dat na de conferentie te Quebec is gepubliceerd, wordt ver klaard, dat de militaire besprekingen voor een aanzienlijk deel betrekking hadden op den oorlog in Oost-Azië en op het ver- leenen van effectieve hulp aan China. Deze passage is ongetwijfeld niet zonder opzet in het communiqué opgenomen en men moet er waarschijnlijk een soort demonstratie in zien, dat de Pacific niet wordt vergeten. Men zal zich herinneren hoe destijds on. middellijk werd besloten aan het Euro- peesche corlogstooneel den voorrang te geven, hetgeen er in de practijk op neer kwam dat de Geallieerden na de bezet ting van de Philippijnen, Birma, Malakka en Nederlandsch-Indië door de Japanners er voorloopig alleen naar streefden, ver dere Japansche veroveringen te voorko men. Ook.de actie tegen de Salomonseilan den maakte op deze defensieve strategie in zoover geen uitzondering, dat zij vol gens Washington in de eerste plaats be doeld was als een soort preventieve ver dedigingsmaatregel tegen een mogelijken Japanschen aanval op de reeds in Europa beziggehouden SovjettUnie. Ondanks de landingen op de Salomons eilanden en alle redevoeringen in China en Australië bleef deze defensieve opvat ting overheerschen, totdat na de conferen. tie van Casablanca in Januari 1943 voor het eerst een offensieve toon werd aan geslagen. Roosevelt deelde mede dat 1943 niet alleen in Europa, maar ook in den Stillen Oceaan veel nieuws zou brengen, in welk verband hij zelfs beslissende on dernemingen tegen Japan aankondigde. Bij Churchills volgende ontmoeting met den Amerikaanschen president (na de be ëindiging van den strijd in Noord-Afrika) werd deze offensieve toon nog duidelijker, om nu te resulteeren in de mededeeling, dat het verleenen van effectieve hulp aan China is besproken. Dit alles nu heeft twee redenen: een militaire en een politieke. Onvoldoende militaire kracht dwong Engeland en de Ver. Staten echter aanvankelijk geheel in het defensief te blijven. Pas de uitbrei ding van hun bewapening schiep langza merhand de mogelijkheid iets in dit op zicht te doen. De propagandistische reden is het feit dat er tal van Amerikanen zijn, die meer belangstelling hebben voor Oost- Azië efl den Pacific, dan voor Europa. Om aan de wenschen van deze lieden inzake spoedige acties tegen Japan tege moet te komen, is de tacticus Roosevelt dit jaar blijkbaar steeds meer over den Pacific gaan praten, zonder zich nochtans van de groote lijn „eerst Duitschland, dan Japan” te laten afdringen. In het kader van deze binnenlandsche tactiek past ook volkomen de benoeming van den Engelschen Lord Louis Mountbatten tot In een artikel „De Komintern grijpt naar het Engelsche stuurrad” levert de „Berl. Börsenztg.” commentaar op de pogingen van het Kremlin, door middel van de vakvereenigingen en de commu nistische bedrijfscellen in Engeland open lijk te manoeuvreeren in de richting van een tweede front. Ook wijst het blad op het feit, dat het communistische blad „Daily Worker” in een artikel van 25 Augustus verklaart, dat de regeering, als Churchill met leege handen uit Quebec terug zou komen, rekening zou moeten houden met een storm van oppo sitie uit de Engelsche bevolking en dat de staatslieden, die op dit oogenblik hou den falen, een zeer hoogen prijs zouden moeten betalen. Hier wordt dus, aldus de „Börsenztg.”, ioor een Engelsch blad, dat na de ont binding van de Komintern zoogenaamd nog slechts Engelsche belangen dient, een politiek van openlijke inmenging in de militaire schikkingen van Londen ge dreven en dreigementen worden geuit, die aan duidelijkheid niets te wenschen laten. Bij de voortschrijdende bolsjewistische doordringing in Engeland is Duitschland slechts toeschouwer en van direct belang is slechts de verklaring van het Londen- sche communistische blad, dat langer? duur van den oorlog verdragelijk zou zijn.” Let J - -- --1— 'Chronicle” meer aan is het bolsjewistische geschreeuw „een on- men bovendien op de opmerking van de „Nqws dat de tijd „definitief niet Engelands zijde staat”, dan J om een tweede front evenzeer verklaard als de koortsachtige activiteit der Britsche invasie- en terreurstrategen, aldus de „Berliner Börsenztg.”. De Sovjet-invloed in het Midden-Oosten Het Boelgaarsche blad „Sora” publi ceert een bericht van haar correspondent te Ankara, waarin gezegd wordt, dat de Sovjet-Unie steeds meer belangstelling toont voor den toestand in het Midden- Oosten. Litwinof, aldus het blad, is te Cairo en Maisky te Teheran aangekomen voor het houden van belangrijke bespre kingen. Litwinof heeft een onderhoud ge had met Nahas Pasja, waarin vermoede lijk gesproken is over een versterking der diplomatieke betrekkingen tusschen Egypte en de Sovjet-Unie. Te Teheran heeft Maisky een gesprek gehad met den Iranschen minister van buitenlandsche zaken, El Maradi, die voorstander is van een nauwere samenwerking met de Sov jet-Unie en den politieken invloed der Anglo-Amerikanen in Iran tracht te ver zwakken, waarom hij te Moskou goed aangeschreven staat. In de diplomatieke activiteit der Sov jet-Unie in het Midden-Oosten ziet men een nieuw bewijs voor de zelfstandigheid der buitenlandsche politiek van de Sov jet-Unie en voor het streven van Moskou, zich eigen stellingen te verschaffen in de landen tusschen de Sovjet-Unie en de Perzische Golf. R zijn de laatste dagen fiksche straf- H fen uitgedeeld aan een bepaalde 1—J soort van lieden, die van de tijds omstandigheden en de uitwerking daarvan op het gebied der algemeene voedselvoorziening misbruik hebben ge maakt teneinde zichzelf onrechtmatig te verrijken. Het was hun daarbij vrijwel onverschillig, of zij het particuliere eigen dom aantastten, dan wel zich vergrepen aan het gemeenschappelijk bezit van ge heel ons volk. Voor hen was waar het op aan kwam enkel de vraag hoe zij in handen konden krijgen hetgeen aan ande ren toekwam. Oorlogen ple gen demorali- seerend te wer ken en het is daarom heil zaam zichzelf en anderen steeds wéér voor te houden, dat zichzelf te bevoor- deelen ten koste van anderen eenvoudig diefstal is. Het dient ons allen duidelijk voor oogen te staan, dat het niet enkel steleh is, zoo men een andermans koe of schaap weder rechtelijk wegneemt en slacht, maar dat men een gelijk vergrijp pleegt zoo men met levensmiddelenbonnen knoeit of ge rantsoeneerde artikelen aan de voorraden onttrekt. Wie echter van de voedselschaarschte, welke tengevolge van den oorlog allengs is ontstaan, misbruik maakt om daar zelf beter van te worden, .die plaatst zich buiten de volksgemeenschap. Hij heeft geen aandacht voor wat er in de wereld om hém heen gebeurt, tenzij dan om daar geld aan te verdienen. Hij heeft geen hart voor de moeilijkheden, waar wij gezamenlijk ons door heen moeten worstelen: levensmiddelen zijn voor hem louter winstobjecten. Den honger van anderen zet hij eenvoudig om in luxe en gemak voor zichzelf. Indien men deze dingen zóó beschouwt geeft het een bevrediging van het rechts gevoel, indien men tot de ontdekking komt, dat het dezen duisteren elementen niet ongestoord goed blijft gaan. Hun ver borgen actie is als het ononderbroken bezig zijn van de paalworm, waardoor op den duur ook de stevigste stutten worden aangetast. De voedselbasis van ons volk dient tegen schadelijke bedrijvig heid van dezen aard te worden be schermd. Wij zijn er met anderen van overtuigd, dat er tusschen vraag en aanbod een schreeuwende wanverhouding bestaat, evenals een te sterke spanning tusschen waarden en prijzen, zoodat de excessen wel nimmer geheel kunnen worden ge weerd. Maar met te meer voldoening zijn wij er dan ook getuige van, dat deze al thans zoo scherp mogelijk worde: in geperkt! Gistermiddag om streeks één uur ar riveerde het stoffe lijk overschot van den overleden secre- taris-generaal van het departement van Volksvoorlichting en Kunsten en gemach. tigde van den Lei der, mr. H. Reydon, aan het station Ede Wageningen. De stoet bestond uit tien rijtuigen, waarvan twee lan dauers een schat van bloemstukken en kransen meevoerden. Bij den ingang van het kerkhof te Lun teren, waar de teraardebestelling plaats vond, stond een wacht opgesteld, die werd gevormd door leden van de groep Lunteren van de N.S.B. en deelnemers aan het vormingskamp op den Schee- lenberg, onder leiding van commandant van den Hout. Op den doodenakker be vonden zich vele belangstellenden, onder wie het hoofd van den Neder- landschen Landstand, boerenleider E. J. Roskam met zijn echtgenoote, de se- cretaris-generaal van de N.S.B., ir. G. J. Huygen, en de waarnemend secre- taris-generaal van Volksvoorlichting en Kunsten, jhr. mr. S’. M. S. de Ranitz. Nadat de familie en de, genoodigden zich om de groeve hadden geschaard, sprak boerenleider Roskam de volgende woorden God alleen is groot. Deze zegezang van het geloof was het, die het leven van dezen man heeft geadeld. Dat wil niet zeggen, dat het leven van hem, die de genade ontvangt deze belijdenis te beleven, steeds vroolijkheid en licht is. Vaak schijnt het juist, dat het leven van hen, die worstelen om licht en waarheid een leven is van zware zor gen en moeiten vol. Wie oog heeft ge kregen voor de maj’esteit van den Schepper, die ziet in deze wereld, dat het recht struikelt op de straten en dat de leugen als machtige despoot het leven der menschen. en der menschen in hun gemeenschappen, drukt en kwelt. Daarom was het leven van Reydon een worsteling om het herstel van het ge schonden recht in deze wereld. Met zijn helder verstand en zijn scherpen geest was het voor hem klaar, dat er geen recht kon zijn voor het volk van Neder land, zoolang staat en maatschappij gr- leid werden door de machten van geld en goud en zoolang god Mammon zetel de op zijn hoogen troon. Als trouw vaderlander en als scherp jurist door schouwde hij reeds vroeg, dat het laat- Romeinsche recht, dat de grondslag was van het Nederlandsche staatsbestel, vervangen moest worden door ons oud- Er wordt nogmaals de aandacht oo gevestigd, dat telers van fruit en met name van appelen en peren hun produc ten uitsluitend dienen aan te voe ren op de veiling. Elke andere verkoop, in welken vorm ook. is verboden Tegen telers, handelaren en consu menten, die de wettelijke voorschriften in dezen overtreden, zal streng worden opgetreden. (C.N.F.-Meyer) Nederlandsche Germaansche boeren recht, zooals dat gegolden had in de oude boerendorpsgemeenschappen. Het opdelven van dit oude recht en dit ma ken tot den grondslag voor den opbouw van onze volkshuishouding, dat zag Rey don als zijn levenstaak. Er kan geen rechtsstaat zijn als niet eerst de funda menten zuiver zijn en recht. Vandaar zijn jarenlange strijd voor boerenland in boerenhand. Hij zag het dat ons boe rendom de grondslag moest zijn van ons volksleven en dat alleen herstel van het boerenerfrecht de machten van we reldconcerns en geldmagnaten kon bre ken. Dan pas kunnen de grondslagen worden gelegd voor een vrij volksleven hier in deze landen. Zijn grootste kracht ontplooide hij, toen hij als hoofd van de hoofdafdeeling ,Volk en Bodem” van den Nederlandschen Landstand de grondslagen kon leggen voor dit rechts herstel. Hij deed dit in een tijd, toen alles wankelde en kreunde. Hij deed dit temidden van een wereld, die hem niet begreep en hem nog niet begrijpt Als een eenzame 'Worstelaar werkte hij zich door alle moeite en zorg en onverstand heen. Als eens de vredesklokken luiden in ons vaderland en als eens de vrije boer zal staan op zijn eigen grond en deze grond veilig is gesteld voor de boerengeslach ten, dan zal het boerendom van Neder land naar Lunteren komen en een eiken krans leggen op het grat van dezen held, die gevallen is als offer voor volk en vaderland in deze zoo zware tijden. De vader van den overledene dankte namens de familie voor de vele en tref fende bewijzen van deelneming en ook die van medeleven, welke zijn zoon tij dens zijn smartelijk lijden, zoowel uit zijn werkkring als van de zijde zijner vrienden mocht ontvangen. Daardoor werden zijn laatste levensdagen verhel derd en was ook zijn heengaan wellicht zoo kalm en rustig. Door de familieleden, vrienden omstanders werden bloemen in groeve gestrooid. ROME 28 Augustus. Onze stormbooten hebben bij operaties langs de kust van Calabrië in de afgeloopen dagen 9 vijan delijke vliegtuigen neergeschoteh, Vloot- eenheden vernietigden nog 1 vliegtuig. Vijandelijke formaties hebben Sulmona, Catanzaro en enkele plaatsen in Campanië met bommen bestookt, waarbij in Salerno aanzienlijke schade werd aangericht, Italiaansche jagers hebben in hevige luchtgevechten 6 vliegtuigen neergescho ten, terwijl Duitsche jagers 7 vliegtuigen neerschoten. Drie andere vliegtuigen stortten na treffers van de luchtdoelartil- lerie omlaag en sloegen te pletter.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1943 | | pagina 1