L
No. 18598.
Donderdag 23 Sent^mber.
Ingrijpende maatregelen in Japan
1943.
in
alle
van
Zware gevechten in het
centrum van het Oostfront
Mobiliseering
krachten des lands
Beschikking van den
Admiraal in de
Nederlanden
van
De stad Poltawa opgegeven
en
KUNST EN LETTEREN
STADSSCHOUWBURG
STADSNIEUWS
De luchtaanvallen op
Duitschland
Systematische opsporing
radiotoestellen.
Groentenbon elfde periode
inleveren
VERDUISTEREN
Van 19.457.15 u.
Scheepsbewegingen te Gibraltar
„DE AMERIKAANSCHE ECONOMI
SCHE SiRUCTUUR EN DE HUIDIGE
WERELDOORLOG”
BURGERLIJKE STAND
Rede van Tojo
Werk- en beroepskleeding
Engeland en Spanje.
Afhalen distributiebescheiden
De Engelsch-Amerikaansche
leur encampagne rond den Paus.
COURANT
HAAGSCHE
SBSS
Eden
„De
De
geschoten
van
„Bewaar uw aardappelschillen -
De koe maakt er melk van”
de
een
van
Vrolijk geb.
Maas geb. Koele-
heer
van
van
«e-
J M
vrouw
Maan: 23 Sent
op 1 uonder 17.10
U.; 24 Sept, op 1.54
uonder 17.47 u.
29 Sept NM
verdere oor-
opmerkelijke
i oorlog
regeering derhalve, dat
streven der
gedwongen
De zware af weer ge vechten In het Oos
ten. Gereed om op te springen wacht
de ..Oberfeldwebel” die hier als .Zue-
führer" optreedt met het machine
pistool in de hand op den aanval
tP.K. Vorpahl-H.H -St.)
Wegens niet-inleveren van radiotoe
stellen hebben de Duitsche politie-auto-
riteiten alsmede technische speciale
troepen in verschillende gemeenten sys
tematisch opsporingen verricht, die tot
arrestatie van talrijke personen en tot
in beslagneming van niet ingeleverde
radiotoestellen leidden. De meeste over
treders van de beschikking van den
Höheren SS- und Polizeiführer van den
13en Mei 1943 werden tot het eindvon
nis van het Deutsche Landesgericht in
voorloopige hechtenis gehouden. Er zijn
ook talrijke gevallen bekend geworden,
waarin bezitters van radiotoestellen
deze aan bloedverwanten, meest oudere
personen, die als „onverdacht” konden
worden beschouwd, .in bewaring heb
ben gegeven. Vaak wisten deze per
sonen in het geheel niet, wat zich m de
in bewaring genomen pakketten o^ kof
fers bevond. Daar echter ’t bezit alleen
reeds strafbaar is, hebben zich daar
door behalve de eigenaren ook de be
waarders strafbaar gemaakt.
BEGRAFENIS J R GRAVELOTTE Gis
termiddag is op de begraafplaats Nieuw
Eik en Duinen het
van den heer J R
Naar uit La Linea wordt gemeld wer
den Zondag groote scheepsbewegingen in
de haven van Gibraltar opgemerkt Drie
groote convooien bestaande uit transport
en tankbooten. hebben de haven verlaten.
Een der convooien voer in de richting van
de Middellandsche Zee, de beide andere
naar den Atlantischen Oceaan
In Pulchri Studio neeft gistermiddag dr
ir. M D Dijt voor het Sociaal-Economisch
Genootschap ..Nederland en Europa” een
voordracht gehouden over „De Ameri-
kaansche economische structuur en de
huidige wereldoorlog” nadat de voorzit
ter prot. van Loon, een kort welkomst
woord haa gesproken. In zijn betoog zette
dr Dijt kort samengevat uiteen, dat de
Amerikaansche economische structuur een
excessieve vorm van kapitalisme is en
ging nij na welke gronden er pestaan
kunnen hebben voor het verklaren van den
oorlog door Engeland en Frankrijk aan
Duitschland, een oorlogsverklaring die,
gelijk achteraf gebleken is, door Amerika
was geïnspireerd Het zijn hoofdzakelijk
economische gronden geweest. Na 1918
had Amerika 6 milliard dollar te vorderen
van Europa, waarvoor het zelfs de rente
niet kon innen Als Amerika deze had
willen krijgen, had het zijn uitvoer moeten
verminderen of zijn invoer vergrooten
Doch dit laatste zou een grootere con
currentie ten nadeele van de Amerikaan
sche industrie nebben veroorzaakt Beide
zouden een crisis tengevolge hebben ge
had Amerika ging door met de vergroo-
ting van zijn export en inkrimping van
den import. Zoo werden de vorderingen
op de rest van de wereld steeds grooter
Toen Roosevelts pogingen om met binnen-
landsche middelen de crisis te bestrijden,
mislukt waren richtte hij zich weer tot
de wereld, welke hij niet alleen economisch
maar ook politiek wilde verbeteren Van
1937 eigenlijk af wordt de oorlog in
Europa door Amerika aangestookt. Ame
rika hoopt de erfgenaam van het Britschs
imperium te worden, van Engeland, dat
als credietland heeft afgedaan. Van Ame
rika. dat rekent op export voor het her
stel van alles wat in dezen oorlog wordt
vernietigd, kan men niet verwachten, dat
het na dezen oorlog zijn actieve handels-
balans zal omzetten in een passieve Dat
zou alleen een volks denkende regeering
kunnen. Indien de blanke volkeren zich
tegenover de Aziatische willen handhaven
moeten zij bereid zij‘n ter verkrijging van
een harmonische economische structuur,
hun schulden te schrappen. Als geen
rente ii) den vorm van goederen wordt
opgebracht, mag er geen sprake zijn van
rente en schuld.
„Op iedere las een
vlinder maakt veler
zorgen minder”.
Onder deze leuze
zal de Nederlandsche
Winterhulp dit iaar
haar collectes op.
nieuw beginnen Op
2 October a.s zal de
eerste groote straat-
collecte plaats vin
den met speldjes in
den vorm van
vlinders
(Stapf)
heeft gezien» tot uitvoering van drasti
sche maatregelen, verstrekkend en met
het grootste begrip zal steunen. Twijfel
aan de eindoverwinning bestaat er niet
en de dag zal komen/ waarop vrede
en orde in alle gebieden van Groot-
Oost-Azië gewaarborgd zullen zijn.
Tojo zeide bij deze gelegegtieid dank
aan de verschillende volken en bond-
genooten in Oost-Azië, voor hun harte-
lijkg.. en nauwe samenwerking in den
strijd voor een gemeenschappelijk doel.
In Europa, aldus Tojo verder, heb
ben Duitschland en de overige verbon
den landen, die schouder aan schouder
met Japan strijden, schitterende mili
taire successen kunnen behalen. ’Hij
wenschte de verbonden landen in Euro
pa hiermede geluk en gelooft stellig
aan hun verdere successen.
Op grond van par. 5, alinea 1 sub 2 van
de Verordening van den Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied nr.
100/41 over bijzondere maatregelen voor
de kustbescherrriing wordt het volgende
bepaald:
In de haven van Rotterdam, op den
Nieuwe Waterweg van Rotterdam tot
de zeegrens, in de aan den Nieuwe Wa
terweg gelegen zeehavens en in de havens
IJmuiden. Der Helder. Harlingen. Delf
zijl. Vlissingen Amsterdam, alsmede in
het Noordzeekanaal moeten roeibooten.
sloepen van elke soort en open motorboo.
ten voor zoover zij zich volgens par. 2
alinea 2 der verordening nr 100/41 in
het verboden gebied mogen ophouden,
van één uur na zonsondergang tot één uur
voor zonsopkomst aan land gebracht op-
geheschen of aan dek bewaard worden.
Uit de aan land gebrachte booten moe
ten de roeiriemen en dollen verwijderd
en achter slot opgeborgen worden.
De bevoegde havenbewakingsinstanties
kunnen in speciale gevallen ontheffing
van deze beschikking verieenen
Overtredingen van deze beschikking
worden volgens par 7 der verordening nr.
100/41 gestraft met gevangenis, in
ernstige gevallen met tuchthuis tot 5 jaar.
Deze beschikking treedt een week na
de publicatie in werking
Negus eischt uitlevering van Badoglio
De Ned Corresp dienst meldt: Op het
zelfde oogenbük dat Badoglio door gene
raal Eisenhower voor de microfoon, werd
geroepen, om de Italianen als kanonnen-
vleesch te mobiliseeren voor ..de oude wa
penbroeders van de Piave” heeft de
Abessijnsche negus in Washington en
Londen den eisch ingediend, dat deze zelf
de maarschalk aan hem zal worden uit
geleverd Haile Selassi wil Badoglio ter
verantwoording roepen wegens „oorlogs
misdaden in Abessinië” die hij tijdens den
Italiaanschen veldtocht en nadien als
hertog van Addis Abeba in zijn rol van
gouverneur-generaal zou hebben begaan
Voorloopig hebben de Geallieerden den
verrader, dien zij nog voor hun plannen
willen gebruiken, benoemd tof .regee.
ringschef van het bezette Italië”
De negus heeft door tusschenkomst van
zijn diplomatieken vertegenwoordiger te
Londen bij de Engelsche regeering er te
gen geprotesteerd, dat koning Victor
Emanuel, III de» titel Keizer van Abe<
siniiT voert, terwijl hij. de negus, de
rechtmatige heerscher over Abessinië is.
Tevens verklaart de negus er tegen te
protesteeren. dat maarschalk Badoglio den
titel „hertog van Addis Abeba” voert,
zonder dat deze hem rechtmatig door den
negus is verleend.
ir. de vorige nistributieneriode een sne-
ciale regeling getroffen met het Rijks-
inkoopbureau te ’s-Gravenhage Perso
nen werkzaam bij Rijks- gemeente of
provinciale instellingen de Nederland
sche spoorwegen de daaronder ressor-
teerende bus- en tramdiensten e.d. moe
ten zich, ook al vallen zij niet onder
het Rijkskleedingbesluit dienaangaande
via hun diensthoofd met voornoemd bu
reau in verbinding stellen Door hen in
gediende individueele aanvragen kunnen
derhalve niet door de plaatseliike distri-
butiediensten in behandeling worden ge
nomen
arbeidsterscorpsen” te vormen,
de munitiefabrieken zullen wer-
Een lezer maakt ons attent op de ge
dragingen van een deel der bezoekers,
dat voordat het slotnummer (César
Franck’s 3e Choral) ten eintje was reeds
C. F. Gerritsma geb Neep, d. H.
H Hol geb. Singer ling. d. M. E Bur
ger geb. Pronk, z. K.
Grootveld, z. G. J
meijer. z.
BEVALLEN: J Rietema geb. van Leen
hof. d. A. E M. M Tuijll Schuitema-
ker geb. Regout, d. P. W. Boxmeer
geb, Groenewegen z. J C Bleijen-
berg geb Lange, z A. Bots geb. Dan
ker. d N van der Zwan geb. Pronk, z.
A. Schrijnder geb Plugge. z. M. H.
van Zwienen geb. Koek, z. S. Crooij
geb. van Gaaien d. F. H. Rijke geb.
van Oosterom, z. B J van Kuijeren
geb. Koolmees, z. A G Schrijver geb.
Swikker. d. C J. Treffers geb. van
Sorge, d. J A. F. van Niel geb Seijf-
fer. d H. A M. van Houdt geb. van
Vlerken, d P J. Keijzer geb. Bouman,
z. M. Waasdorp geb. Meyrink, z.
G. de Jager geb. de Ruiter d. A.
Samuels geb. Bocek, d M. J Staal geb.
van Kralingen, z A. H. Luijer geb.
Akkerman» d. T. Dekker geb. Paap z.
OVERLEDEN: P J. Meijlink, man
Schouten, 46 j. M B. Einfeld,
van W Ouwejan 43 j. J.
Borsje, weduwnaar van’J. B Hogewoning.
85 j. ■+- M A. J. Intres. ongehuwde vrouw,
33 j P. de Heer man van A. L. van
Dokkum 76 j A Bakkerus man van
A Chr. van der Meer. 70 j. L. C. van
der Rest weduwe van A Kooij, 67 j
N Dikhout, gescheiden man. 78 j. D.
Heyne, weduwe van J. Chr Limburg,
81 j. C. P. Beringer. vrouw van Th.
O. Schutte,^ 32 j.
JUBILEUM: 1 October a.s herdenkt de
heer H A. v. d. Spek, bureauchef B bij
den Dienst der Stadsontwikkeling en
Volkshuisvesting wonende Tomatenstraat
39, den dag waarop hij voor 25 jaar in
dienst trad bij de gemeente ’s-Gravenhage
Aan het bureau Laan Copes
van Cattenburch 33 bevinden zich 2 da-
mesrijwielen. resp gemerkt Bereas
Cycle’,’ en „Luéas”. Beide fietsen zijn ver.
moedelijk van misdrijf afkomstig.
Johan Koning zal Zaterdag,
middag cm 2 uur in Excelsior voor de
Haagsche afdeeling van „Oost en West”
spreken over „Ons eigen mooie Neder
land”.
UITSCH THEATER: PRINZ FRIEDRICH
VON HOMBURG
Heinrich von Kleist neeft in zijn foo-
neelspel ..Prinz Friedrich von Homburg’’
een greep gedaan, die in wezen ver boven
zijr eigen leven uifgine In den prins von
Homburg schiep hij een jongen, overge-
voeligen droomer en hartstochtelijk over,
schuimenden schwarmer”. een typischen
romanticus cmbeheerscht in temperament
en gevoel, intuïtief en onevenwichtig,
kortom: een mensch zooals hij zelf er een
was Als het drama begint meent men in
de eerste acte eerder met een Prins Ham
let te doen te hebben, dan met eert Brar..
denburgschen cavalerie-generaal. De maan
zuchtige. slaapwandelende verliefde jon
geman komt den lezer (of toeschouwer)
bijna onaanvaardbaar voor Zal deze, in
zijn verbeeldingswereld, van onbeheersch.
te. weeke sentimenten overloópende knaap,
ruiterij moeten aanvoeren? Nog sterker
wordt die twijfel als de cavalerie-generaal.
bij het ontvangen van zijn instructies,
vlak voor den veldslag meer aandacht
blijkt te hebben voor een dameshand-
schoen. dan voor de consignes van zijn
maarschalk en zijn vorst Homburg’s moed
en heroiek. waarmede hij ..tollkühn’’ den
vijand te lijf gaat, wordt door von Kleist
dan ook teruggebracht tot iets dat met
mannelijken moed niets van doen heeft en
dat tenslotte tot het tegendeel van rnoed
voert, in de scène waarin de Prins von
Homburg op zijn knieën rondkruipt,
smeekend zijn leven te redden. Doch dan
neemt het spel zijn keer en komt Klei^t
tot zijn eigenlijke bedoeling. Het is tra
gisch dat Homburg, de creatie van
Kleist’s verlangende fantasie, tenslotte tot
een niveau stijgt van zelftucht en man.
nelijke beheersching. die de dichter zelf
niet heeft kunnen bereiken, aan welk ge
mis hij op een bepaalde manier mensche-
lijk moest ondergaan. De- regie van den
Prinz von Homburg” stelt zware eischen
Dr. Hannes Rasum heeft echter voortref
felijk geregisseerd. Vooral voor de beroem
de. maar uiterst hachelijke scène in de
zaal, waar de maarschalk het parool geeft
voor den komenden strijd had hij een
superbe oplossing gevonden. Men kan niet
anders zeggen dan dat deze opvoering een
zeer indrukwekkende was. De talentvolle,
Heine Lorscheidt was een imponeerende
keurvorst. Gertrud Burg een ontroerende
vorstin. Inge Conradi maakte van Natalie
Prinses van Oranje een onvergetelijke
creatie Egon Müller.Franken (als gast)
was een sterke Homburg-vertolker de
geest van de romantiek in haar strijd tus-
schen onbeheerscht „laissez-aller” en
evenwicht incarneerde zich in hem Fritz
Günzel. die als gast destijds de Pedro
Crespo in Calderon’s „De rechter van Za-
lamea’ speelde, was ditmaal een ruige,
soldateske Kotfwi'z. Zeer in het bijzon
der moeten de décors van Ernst Rufer
worden genoemd, die een niet gering
aandeel hadden aan het groote succes
van deze opvoering Zij waren stijlvol en
voornaam. B. van Eysselsteijn.
dêfl-
Tod”
Hallen"
Schubert
de dochter
bekeek er is
vader geschetst en namens
die in Ratsvia vertoeft be
Het voorlichtingsbureau van
Japansche regeering heeft
nauwkeurig overzicht gegeven
de tallooze maatregelen, waartoe m
de op 21 Sept, gehouden bijeen
komst van het kabinet is besloten
ter verdere versterking van het
thuisfront.
Uit het overzicht blijkt, dat vrijwel
alle deelen der bevolking bij deze
maatregelen betrokken zijn. De
maatregelen hebben een nationale
oorlogsstructuur ten doel, die
„recht doet wedervaren aan den
ernst vaA den tegenwoordigen toe
stand en de eindoverwinning be
veiligt.”
de kerk verliet. Dit getuigt niet van. veel
hoffelijkheid ten opzichte van den gast-
organist maar tevens is het niet ere
respectvol tegenover de muziek van
Ffanck
In de eerste plaats is besloten tot
mobiliseering van alle krachten van
het land, voor een zoo snel mogelijke
uitbreiding der munitie- en vliegtuig-
productie. De verdediging van het land
moet aanzienlijk versterkt en vooral de
luchtafweer uitgebreid worden. Talrijke
instellingen van bestuur, die niet on
voorwaardelijk te Tokio, of in andere
groote steden moeten zetelen, zullen naar
andere streken borden overgebracht.
Een andere maatregel heeft de uit
breiding van het transport te land en
ter zee ten doel. Voorts is besloten,
dat voor het werk in grootere mate
vrouwen zullen worden aangesteld. Het
prijs- en distributiestelsel zal vereen
voudigd worden.
De nieuwe maatregelen tot vereen
voudiging van het bestuursapparaat,
hebben alleen in groot Tokio al be
trekking op ongeveer 12.000 ambtenaren
en beambten, die elders te werk zul
len worden gesteld. Het voornemen be
staat ----
die in
ken.
stoffelijk overschot
Gravelotte die vele
jaren daar zijn groote eave als organist
hoeve var, overheidspersoneel is evenals ’heeft doen kennen ter aarde besteld
Den groot aantal collega’s-organisten an
dere musici schi'ders vrienden van den
overledene en personen uit de wereld van
het begrafeniswezen bewezen door hun
aanwezigheid dat de heer Gravelotte
een geziene figuur was De plechtigheid
droeg een zeer eenvoudig karakter Dn
verzoek waren er geen bloemen en wer
den geen toespraken gehouden Voordat
de kist grafwaarts werd gedragen heeft
in de aula een 'eerlin? van
Gravelotte Komm siiszer
Rach In diesen heiligen
Mozart en Litanei” var
speeld Aan het eraf heeft
ir enkele bewoordingen de
van haar vader geschetst
haar broer
dankt voor de belangstelling
Verklaringen van den premier
door de regeering besloten
maatregelen, ter versterking van het
thuisfront en de nationale oorlogsstruc-
tuur des lands, hebben slechts één
doel, n.l. dezen oorloste winnen”, al
dus heeft de eerste minister Tojo gis
teren Jn een radiorede verklaard. De
algemêene toestand is ernstig en de
ontwikkeling is in een stadium getreden,
dat geen verslappen der tot dusver
aan den dag gelegde inspanningen
duldt. Met overtuigingskracht en geloof
aan de overwinning alleen, is het niet
gedaan.
De Engelschen en Amerikanen trach
ten, zonder rekening te houden met
eigen, zware verliezen, door steeds
nieuwe offensieven het Japansche Rijk
op de knieën te krijgen. Zware gevech
ten zijn derhalve aan den gang en
nog te verwachten. Derhalve ii voor
het Japansche volk de tijd gekomen,
zich in te stellen op alle gebieden des
levens, op den huldigen oorlogstoestand
en zijn vastberadenheid en kracht, ter
uitvoering van den oorlog en voor de
overwinning te versterken.
De regeering heeft zich, met het oog
op dezen toestand, gedwongen gezien,
ingrijpende maatregelen te nemen en
terstond in de practijk in te voeren.
Zoo is ten eerste zorg gedragen voor
de nauwste samenwerking tusschen de
hoogste militaire autoriteiten en de
staatsleiding. Ten tweede zal men in
het binnenland een vastberaden strijd-
front vormen, dat in ieder opzicht de
eindoverwinning waarborgt, door steun
van de oorlogvoering. Ten derde wor
den snelle en omvangrijke diplomatieke
maatregelen genomen. Tenslotte heeft
men maatregelen onder oogen gezien,
welke een geweldige opvoering der
oorlogsproductie en vooral der munitie-
en vliegtuigproductie beveiligen.
De regeering neemt de verantwoor
delijkheid op zich voor de snelle en
succesvolle uitvoering dezer maatrege
len en zal het volk met goed voor
beeld voorga.an. Alle onnood ige werk
zaamheden en maatregelen, die niet
rechtstreeks in verband staan met de
oorlogvoering, moeten achterwege blij
ven. Ook de voorgenomen mobilisatie
der werkkrachten, de inzet der studen
ten en van alle lagen der bevolking,
moet uiterst vérstrekkend genoemd
worden. By de ontworpen versterkmg
der verdediging van het moederland,
zal de regeering het initiatief op zich
nemen- Aangezien al deze plannen snel
en prompt ten uitvoer worden gelegd,
zullen waarschijnlijk directe en indirec
te uitwerkingen verwacht kunnen wor
den op de militaire gebeurtenissen,
welke de wereld opnieuw in verbazing
zuilen kunnen brengen. In ieder geval
is net thans geen tijd meer, om vast
te houden aan oude gewaardeerde ge
woonten, arbeidsmethoden, enz. Het gaat
er veeleer om, zich met zijn geheele
levensinstelling te oriënteeren op de
behoefte van dezen oorlog.
De oorlog neemt dagelijks toe in
felheid. De vijand tracht met alle mid
delen, door tegenoffensieven successen
te behalen. Daarom zal de toekomst
in het verloop van het
logsgebeuren, nog vele
gebeurtenissen brengen.
Op deze keerpunten van den
verwacht de J
de oevolking het geheele
staatsleiding, welke zich
Met ingang van 23 Sept 1943 kunnen
wederom in zeer dringende g e-
v a lien individueele aanvragen voor
werk- en beroepskleeding bii de nlaatse-
lijke distributiediensten worden inge
diend. In tegenstelling echter met de
voorschriften gegeven, in de vorige dis-
tributieperiode is thans bepaald dat be
drijven e.d. met 100 of meer werkkle
ding dragende werknemers en/of werk
neemsters de noodzakeliike werk- of be
roepskleeding voor hun personeel collec
tief bii de distributiediensten moeten aan
vragen
Alvorens de bedrijven instellingen e.d.
zulke aanvragen bij den distributiedienst
kunnen indienen moeten zij daarvoor
toestemming ontvangen van de afdeeling
speciale vergunnjngen van het Rijks-
bureau voor de distributie van textiel
producten door den handel postadres
Ancy-ies Bickerweg 4 's-Gravenhage Ter
verkriiging van deze toestemming dienen
zij zich rechtstreeks met voornoemd bu
reau in verbinding te stellen.
Een uitzondering op het bovenstaande
is gemaakt ten aanzien van het personeel
in ziekenhuizen sanatoria e d. aangezien
d#ze personen hun beroeps- of werkklee
ding steeds individueel dus op hun naam
moeten aanvragen bij den distributie
dienst der gemeente waar het ziekenhuis
is- gevestigd
Voor werk en beroepskleeding ten oe-
Desgewenscht over twee handelaren
te verdeelen
Inwoners van de gemeenten, behoorende
tot de distributiekringen Amsterdam.
Beverwijk Bloemendaal, Bussum. Haar
lem Heemstede Hilversum, Landsmeer.
Laren (N.-H Nieuwer Amstel Velsen,
Weesp Wormerveer Zaandam Kapelle
a. d. IJssel, Delft Dordrecht Gouda,
’s-Gravenhage, Katwijk. Leiden, Oegst-
geest. Rijswijk (Z -H.) Rotterdam. Schie
dam Vlaardingen Voorburg. Wassenaar,
de Bilt. Utrecht Zeist en Zuilen dienen
bon groente elfde periode 1943 op Vrijdag
24 of Zaterdag 25 September a.s. in te
leveren bij den handelaar van wien zij
in de periode van 3 t.m 30 October groen,
ten en fruit wenschen te betrekken
In afwijking van de tot dusverre gel
dende regeling kunnen ditmaal de
groentenbonnen, waarover een gezin be
schikt. desgewenscht bij twee verschil
lende handelaren worden ingeleverd.
Men is dus niet meer verplicht alle
eroentenbonnen waaroor het gezin de
beschikking heeft bij denzelfden hande
laar in te leveren
In het Lagerhuis heeft minister
gisteren een aantal vragen van afgevaar
digden beantwoord over de Engelsch—
Spaansche verhoudingen. De minister zei
de o a„ zoo meldt S.P T. uit Londen, dat
de Britsche ambassadeur te Madrid. Sir
Samuel Hoare, den Spaanschen staatschef.
generaal Franco, bij verschillende gele
genheden de bezwaren van zijn regeering
over een schenden van haar belangen door
Spanje onder de oogen heeft gebracht.
De ambassadeur heeft de Spaansche re.
geering gewezen op een aantal feiten die
in tegenstelling staan met de door Franco
geproclameerde verzekering ten aanfcien
van de gelijke behandeling van alle oor
logvoerende mogendheden Sir Samuel
heeft bijvoorbeeld verklaard, dat de aan
wezigheid van de Spaansche Blauwe di
visie aan het Oostfront een zware be
lasting beteekent voor de betrekkingen
tusschen Engeland en Spanje
Ten aanzien van de geruchten dat
eenige Spaansche havens den Duitschen
duikbooten ter beschikking staan, z^i
Eden dat hem hierover niets bekend was.
Op de vraag, hoe het antwoord van Fran
co heeft geluid en welke stappen door de
Britsche regeering, ingeval van een ont
kennend antwoord, zullen worden onder
nomen, zeide de minister, dat de regee
ring te Madrid heeft beloofd de bezwaren
aan een onderzoek te onderwerpen en
'Londen verwacht dan ook een spoedige
verbetering in den toestand. Hiernaar ge
vraagd zeide Eden, dat de situatie op het
oogenblik beter is dan vroeger.
Inzake de kwestie-Tanger verklaarde hij,
dat het modus vivendi tusschen de twee
landen met betrekking tot Tanger in 1941
tot stand gekomen, slechts provisorisch
is en dat een. uiteindelijke regeling moet
getroffen worden
Nadat de Engelschen gedurende ver
scheidene weken bijna alleen maar sto-
ringsvluchten boven het Rüksgebied neb
ben ondernomen wierpen zii in de eerste
nachteüj^ uren an den ?2stén Sentem
ber vrii”terke strijdkrachten in den
strijd voor het oombardeeren van Duit
sche steden In verschillende golven
drongen de vijandelijke bommenwerpers
tot boven het Noordelijke Rijksgebied
door Naar alle waarschijnlijkheid was
ook Berlijn als aanvalsdoel uitgekozen
Deze poging mislukte echter volkomen
Eskaders nachtiagers sloegen de for-
faties bommenwerpers uiteen die naar
het D N B verneemt reeds boven zee
hardnekkig aangevallen eh hevig achter
volgd werden De uiteengeslagen zwaar
geteisterde en van de aanvalsdoe’en
veelal verdrongen vi.jandeliike vliegtuigen
wierpen hun bommen op woonwijken var.
enkele plaatsen in Noordwest-Duitsch-
land deels echter ook lukraak en uit
nood op het vlakke land De nieuw ge
organiseerde en reeds zeer beproefde
Duitsche afweertechniek bezorgde den
vijand ook dezen keer zware verliezen
Door de schitterende samenwerking van
dapper aanstormende formaties Duitsche
nachtjagers met luch*afweerdivi'ies en
batterijen zoeklichten ging naar reed'
vaststaat een zeer groot aantal voor het
meerendeel zware Rrit|fhe bommenwer
pers verloren Het branden van de neer-
bommenweroers was in den
donkeren nacht tot ver in den omtrek
zichtbaar
21 Vijandelijke bommenwerpers
neergeschoten
DUITSCH WEERMACHTBERICHT
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 23 Sept. Het Opperbevel van
de Weermacht deelt mede:
De distancieeringsbewegingen van
ome troepen hebben ondanks de hevige
Sovjet-Russische aanvallen, die vooral
in het centrum van het Oostelijke front
nog in kracht toenemen, het vastgestelde
verloop. De stad Poltawa werd na ver
nieling van de voor den oorlog belang
rijkste installaties volgens de bevelen
opgegeven. Ten Oosten van den Midden-
Dnjepr tusschen Tsjerkassy en Tsjerni-
kof volgt de vjjand met sterke strijd
krachten onze distancieeringsbewegin
gen. Zware gevechten zijn daar gaande
Ten Zuid-Oosten van Gomel en in het
gebied van Smolensk werden in verbit
terde gevechten alle vijandelijke door
braakpogingen verijdeld Daarbij -«nder-
scheidden zich de Silezische 18e pant-
sergrenadier-divisie de Würtembergsche
25e pantser-grenadier-divisie en de Bé-
denschWürtembergsche 35e infanterie
divisie bijzonder
Tijdens plaatselijke gevechten in Zuid-
Italië werd bij Contursi eén tijdelijk bin
nendringen van den vijand in onze stel
lingen in een tegenaanval ongedaan ge
maakt De vijand voert nieuwe strijdkrach.
ten aan in den Oostelijken sector van het
Front zonder echter tot nu toe tot der.
aanval over te gaan.
Beveiligingsstrijdkrachten der marine
beschadigden in een gevecht met Britsche
motortorpedobooten in den nacht van 21
op 22 September bij Le Havre een vijan
delijke motortorpedoboot zoo ernstig dat
verwacht mag worden, dat zij vernietigd
is, en plaatsten talrijke treffers op 3 an
dere motortorpedobooten.
Britsche luchtstrijdkrachten vielen in
den afgeloopen nacht eenige plaatsen in
het Noord-Westelijk deel van het Rijks
gebied aan. Uit Hannover en Oldenburg
worden verliezen onder de bevolking en
vrij groote schade in woonwijken en aan
openbare gebouwen gemeld Luchtverde-
digingsstrijdkrachten schoten volgens tot
nu toe beschikbare onvolledige rapporten
21 vijandelijke bommenwerpers neer.
Formaties der Duitsche luchtmacht vie
len in den nacht van 22 op 23 September
doelen in Zuid, en ZuidoosLEngeland aan
VOLKSCONCERT RESIDENTIE-ORKEST
In een volkomen uitverkocht „Gebouw”
heeft het Residentie-orkest met solisti
sche medewerking van den pianist Simon
Admiraal gisteravond o.l.v den dirigent
Heinz Dressel het eerste volksconcert
van het komende winterseizoen gegeven.
Simon Admiraa, vertolkte het Pianocon
cert in a kl t op. 54 van R Schumarfn.
een compositie die niet in alle opzichten
dankbaar is geschreven doch welks zóó
zuiver pianistisch van opzet is dat zii
het vakmanschap van den solist mee-
doogenloos belicht De degelijkheid en
de afwerking var Admiraal’» spel, ziin
'trefzekerheid en uiterst beheerschte.
eenigszins cerebrale wiize van voor
dragen zijn hierin dan ook zeer duide iik
op den voorgrond getreden In het bij
zonder waren de talrijke linkerhand-oas-
sages tot volmaakte helderheid en door
zichtigheid uitgewerkt Jammer was het
echter dat de jonge instrumentalist in
dit gegeven de dichterlijkheid heeft
trachten te verhoogen door hier en daar
de beide handen na elkaar aan te slaan:
een wijze van voordragen welke slechts
bij de >;ergrootsten van het klavier een
heel enkele maal een ware poëzie kan
schepper, Doch ook in dit correcte sa
menspel met het orkest heeft Simon Ad
miraal zich als een uitmuntend vakman
doen kennen Het auditorium heeft hem
dan ook met langdurig applaus hulde ge
bracht Het orkest vertolkte o.l.v Heinz
Dressel de Ouverture Oberon” van C.
M von Weber en de Svmphonie no 5
op 67 in c kl t van L van Beethoven.
Hginz Dressel heeft zich bii de uitvoe
ring van deze werken als een zeer fijn
zinnig dirigent, dje ziin orkest met
spaarzame sobere aanduidingen tot een
gloedvol diep doordacht musiceeren van
ware grootschheid weet op te voeren,
doen Kennen Weliswaar bleek Heinz
Dressel de stuwing hier en daar in Beet
hoven’s .vijfde” grooter te hebben ge
dacht dan het Residentie-orkest daarom
trent heeft weergegeven doch de zuiver
Beethovensche dynamiek de klankkleur
en de markante olastiek hebben de ver
tolking op een hoog muzikaal nlan ge
heven. Voor Heinz Dressel en orkest
volgde een spontane ovatie -I K Brink
mann
ORGELCONCERT IN OE LUTHERSCHE
KERK: Feike Asma. de organist van de
Kerk der Evang Luth. Gemeente alhier,
had ditmaal verstek laten gaan en zijn
plaats in de orgelbank afgestaan aan een
gast Simon Jansen, organist der Groote
Kerk te Arnhem die een programma ten
gehoore bracht, dat geopend werd met een
Passacagiia en fuga in C van J S. Bach
en besloten werd met het grootsche
Choral III van César Franck. Daar-
tusschen werden uitgevoerd het or-
gelkoraal „In dulci jubilo” van den Leip-
ziger cantor, een thema en drie variaties
op Gez. 282 van den concertgever en een
zesdeelige Koraalbewerking van Gez. 214
(Ach blijf met uw genade) van S. Karg-
Elert. Door zijn vertolking van deze wer
ken bewees de heer Jansen een vertegen
woordiger van zijn instrument te zijn,
wiens aanmerkelijk artistiek kunnen ge
dragen wordt door een welgefundeerae
techniek en een muzikaliteit van gedistin
geerd karakter De fuga in Bachs werk
werd mooi opgebouwd en duidelijk ge
ëxponeerd het slotkoraal gaf hem ge
legenheid zijn beheersching van het in
strument ten volle te toonen. Zijn eigen
knap gebouwde compositie maakte mede
sympathieken indruk. Van de koraalbe
werking van Karg-Elert mag m m. het
zelfde worden getuigd al maakte een en
ander althans bij eerste auditie, een soms
wat cerebralen indruk Mr. A J F J.
Jung
Morgen van 3.30—16.30 (Groot-Herto-
ginnelaan en voor bijkantoor Loosduinen
Alidastraat 1) de letters Mop t m Pa
Morgen van 9—16.30 voor de bijkantoren
Scheveningen-Noord en Scheveningen-
Zuid (onderscheidenlijk Ooststraat 1 en
dénh'ut Diepenburchscraal 1> de
letters Mu t.m. Pi.
Het volgende korte overzicht van be
richten uit Engelsche en Amerikaansche
bron wordt in het juiste 'icht genlaatst
door het gisterer gepubliceerde bericht
van de Osservatore Romano”, het offi-
cieele orgaan var. het Vaticaan ">ver
hetzelfde onderwerp
Den 14den September schreet de Engel
sche journalist Ward Price in de Dailv
Mail”: .Het hoofd var. de Roomsch
Katholieke Kerk loont gevaar.door de
Duitschers gearresteerd en naar een cón
centratiekamp overgebracht te worden
Den 15den September meldde de onder
EngelschAmerikaansche contröle staan
de zender Palermo„In het gebied van
Vaticaanstad zijr Duitsche valscherm
jagers gedaald Op het St Pietersplein
staan Duitsche pantserwagens”.
Den 16der. September verspreidde de
Londensche omroep in de Ifaliaansche taal
het bericht: „De Paus heeft geweigerd een
afgezant van veldmaarschalk Kesselring
te ontvangen Hij heeft verklaard, dat de
aanwezigheid van Duitsche troepen in
Rpme een schending van het internatio
nale recht vormt daar Rome tot open
stad is verklaard
Den 17den September meldde de Lon-
densche omroep in de Nederlandsche taal
Duitschers plunderen te Rome de
kerken De Paus wordt thans als gevan
gene behandeld”.
Den 18den September nam het Zweed-
sche blad ..Social Demokraten” aan deze
agifatiecampagne deel met het bericht,
dat de Paus tweemaal geweigerd had
veldmaarschalk Kesselring te ontvangen
Den 20sten September meldde de ..Neue
Zürcher Nachrichten” dat de zender van
Vaticaanstad door de Duitschers was
bezet.
Den 22sten September verspreidde het
Engelsche agentschap Reuter het bericht:
„De betrekkinger. tusschen het Vaticaan
en de Duitschers zijn opnieuw slechter
geworden, doordat de Duitschers Dinsdag
2 kerkelijke hoogwaardigheidsbekleeders
arresteerden die het Vaticaansche gebied
wilden betreden.”
Al deze berichten en een groot aantal
soortgelijke werden als leugens gebrand
merkt door de publicatie van het Vaticaan
in de .Osservatore Romano” vanden21en
September, waarin wordt gezegd: „Er zijn
veel geruchten in de wereld verspreid over
den toestand in Vaticaanstad en de posi
tie van den Paus na de Duitsche bezet
ting van Rome Wij zien ons nogmaals
genoodzaakt uitdrukkelijk te herhalen, dat
weliswaar op het St. Pietersplein Duitsche
patrouilles dienst doen en Duitsche wacht
posten aan de grenzen van Vaticaanstad
zijn geplaatst doch dat deze militaire
maatregelen na voorafgaand telefonisch
overleg van het Duitsche commando met
den gouverneur van Vatipaanstad zijn ge
nomen Op grond van een overeenkomst
werd een demarcatielijn vastgesteld Wij
zijn gemachtigd te verklaren, dat deze lijn
nooit is overschreden”.