De verovering van Leros
1943.
No. 18646.
Donderdag 18 November.
het Oostfront
aan
De gevechten
Bij Sjitomir werden belangrijke
terreinsectoren heroverd
BINNENLAND
STADSNIEUWS
KUNST EN LETTEREN
Extra bericht
GEEN SCHOOLGELD OVER
1942-’43
DESKUNDIG SLACHTEN VAN
KONIJNEN
Uitreiking distributiebescheiden
Kerstpakketjes voor de Waffen S.S.
EENPANSMAALTIJD WINTERHULP
3200 Man Engelsche troepen onder leiding van een generaal en 5350 man
Italiaansche troepen, onder leiding van een admiraal, geven zich over.
Groote buit in Duitsche handen gevallen. Aanzienlijke verliezen
de Engelsche zeestrijdkrachten
Intrekking korttrajecttarief en
dagkaarten
Strategisch belangrijk eiland
Oefening van reservisten van den
Landstorm Nederland
Hoofdmacht van Amerikaansche
vloot volkomen vernietigd
VOOR DUIZENDEN GULDENS
TEXTIELWAREN GESTOLEN
Weer onlusten in Libanon
Duitsche tegendruk bij Kief
en Sjitomir
Letland roept lichtingen op
ST. NICOLAAS EN PRIJZEN
BURGERLIJKE STAND
HAAGSCHE
COURANT
van
1 D. F. Wolthers, zoon, 4 j.
Denkt U aan de speelgoedinzameling
van den Jeugdstorm?
„Werp geen „scherp” tusschen de
aardappelschillen’*
van
het
onge-
van
Noordwesten
levendige
dat
recla-
perspectieven opent, vooral met het oog
op het feit, dat de Duitsche operatie
tegen Leros in het vijfde oorlogsjaar
werd ondernomen.
VERDUISTEREN
Van 16.45 uur tot 7.45 uur
Maan: 18 Nov. onder 13.22 u„ op
22.25 u.; 19 Nov. onder 12 52 u., op 23,29
u. L. K.
In aansluiting op hetgeen gisteren door
ons is medegedeeld over het deskundig
slachten van konijnen, kunnen wij thans
mededeelen, dat binnenkort aan het Open
baar Slachthuis de gelegenheid zal be
staan konijnen door deskundigen te doen
dooden. Voor elke slachting van een ko
nijn zal 50 cent in rekening worden ge
bracht. Nader zal worden bekend gemaakt
op welke dagen en uren dit slachten, het
geen geschiedt door personeel, dat onder
controle komt te staan, zal kunnen plaats
vinden.
Tewerkstelling van de vrouw in Neder
land. Vrouwen in de bakkerij.
(O.H.)
buitengewone gevechtskracht
doch ook
gevechtsmoreel, dat verre dat
3
Morgen van 8.3016.30 uur vindt de
uitreiking van distributiebescheiden plaats
in het gebouw aan de Groot-Hertoginne-
laan en voor het bijkantoor Loosduinen
Alidastraat 1 voor de namen beginnende
met: Sch t/m Ter. In het bijkantoor
Scheveningen-Noord (Ooststraat 1) van
916.30 voor de letters SI t/m Tor en in
het bijkantoor Benoordenhout (van Die-
penburchstraat 1) van 916.30 voor de
letters Rug t/m Sm.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 17 November. Het Opperbevel
van de Weermacht deelt mede:
Na een taaien, wisselvalligen strijd van 4 dagen tegen een in aantal en
bewapening superieuren vijand hebben de Duitsche troepen van het leger en
van de luchtmacht onder leiding van luitenant-generaal Müller den 16den Nov.
het Engelsche zeesteunpunt Leros genomen. De deelnemende strijdkrachten van
marine en luchtmacht schiepen door hun vastbesloten, doeltreffend optreden
de voorwaarden voor de landing, doordat zij den vijandelijken zee- en lucht
strijdkrachten zware verliezen toebrachten. Zij forceerden ondanks het krach
tige afweervuur der kustbatterijen de landing op het rotseiland, terwijl gevechts
vliegtuigen en duikbommenwerpers de weerstandskracht van den vijand defini
tief braken. Tweehonderd Engelsche officieren en 3000 man onder leiding van
den Engelschen bevelhebber van het eiland, generaal Tilney, en 350 officieren
en 5000 man Italiaansche troepen van Badoglio onder leiding van den Italiaan-
schen admiraal Mascharpa gaven zich aan de dappere landingstroepen over.
Zestien stukken zwaar Engelsch luchtdoelgeschut, 20 stukken 2 c.m. luchtdoel
geschut, ongeveer 120 stukken geschut tot een kaliber van 15 c.m. en 80 lucht-
afweermitrailleurs werden buitgemaakt. Tijdens de voorafgaande gevechten
werden door marine en luchtmacht 9 torpedojagers en convooivaartuigen, twee
bewakingsvaartuigen, 2 duikbooten, 1 kanonneerboot, 4 koopvaardijschepen van
tezamen ongeveer 12.000 brt., alsmede verscheidene kleine ravitailleeringsvaar-
tuigen vernietigd, en 1 kruiser, 1 torpedobootjager en 2 convooivaartuigen zwaar
of op vernietigende wijze getroffen.
Een loodgieter heeft reden tot ergernis
Max Blokzijl spreekt in de serie Bran
dende Kwesties hedenavond over den
zender Hilversum I om 18.45 uur over
„Een loodgieter heeft reden tot erger
nis”.
Zondag 21 November zal door Winter
hulp Nederland, afdeeling den Haag, ia
den Dierentuin de tweede eenpansmaal
tijd van dit seizoen worden gehouden,
De aanvang is gesteld op 12.30 uur.
Men wordt verzocht een lepel mee te
brengen. Kaarten zijn verkrijgbaar bij de
buurtschapshoofden en de bijkantoren
van den Nederlandschen Volksdienst.
De naam eenpansmaaltijd vormt min
of meer een symbool. Allen die aan
dezen maaltijd deelnemen zijn gelijk, on
derscheid in rang of stand wordt niet
gemaakt. Winterhulp wil door deze maal
tijden een steentje bijdragen tot de een
wording van ons volk Voorwaar een
nobel doel
DUITSCH WEERMACHTBERICHT
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH
RER. 18 November. Het Opperbevel van
de Weermacht deelt mede
In de groote bocht van den Dnjepr
zetten de bolsjewieken hun vergeefsche
aanvallen ten Zuidwesten van Dnjepro-
petrowsk en ten Noorden van Kriwoi
Rog ook gisteren voort. Bij deze harde
gevechten, die den vijand buitengewoon
zware verliezen brachten, werden in den
sector van een enkele divisie pantsergre-
nadiers al 58 Sovjetpantserwagens stuk
geschoten.
Ten Noordwesten van Tsjerkassy
heerschte levendige plaatselijke Se-
vechtsbedrijvigheid. In het gevechtsge-
bied ten Westen van Kief drongen onze
troepen bij Sjitomir, na hevige vijande
lijke aanvallen te hebben afgeweerd, ver
der naar het Noorden door en heroverden
belangrijke terreinsectoren. Bij Korosten
duren de zware gevechten met numeriek
sterkere vijandelijke strijdkrachten voort.
In het gebied van Gomel werden ten
Zuidwesten van de stad hevige door
pantserwagens gesteunde aanvallen afge
slagen en plaatselijke penetraties opge
vangen. Noordelijk van de stad mislukten
nieuwe vijandelijke aanvallen.
Ten Westen van Smolensk duurt de af-
weerslag met onverminderde hevigheid
voort. De bolsjewieken, die den geheelen
dag met geconcentreerde krachten storm
liepen, werden hier en daar in verbit
terde gevechten op korten afstand bloe
dig teruggeslagen. De vijand verloor hier
gisteren 94 pantserwagens. In het gebied
van Witebsk vielen de bolsjewieken her
haaldelijk zonder succes aan.
Ten Zuidwesten van Newel zijn hevige
gevechten aan den gang met verscheidene
uit het penetratiegebied in Zuidelijke en
Zuidoostelijke richting aanvallende vij-
der tiende divisie luchtdoelgeschut heb-
COSTUUMS VAN DE DANSERES
ANIKA GESTOLEN: Bij de politie is aan
gifte gedaan, dat van de jeugdige dan
seres Anika, die Zondagmiddag te Hil
versum optrad, een koffer is gestolen
uit de bagage, welke Maandag per spoor
naar den Haag was afgezonden. Het is
een bruinlederen koffer, o.a. inhoudende
een zestal tule danscostuums, een avond
japon en een citybag met schmink. De
waarde van het gestolene overschrijdt
de f 1000.
Ter beperking van tram- en busverkeer
Teneinde het door de tijdsomstandig
heden overmatig sterke vervoer, tenge
volge waarvan herhaaldelijk reizigers aan
de halten moeten blijven staan, eenigszins
in te krimpen ziet de Directie der H.T.M
zich tot haar leedwezen genoodzaakt met
ingang van 19 November a.s. de uitgifte
van korttrajectcoupons en van dagkaarten
tot nadere aankondiging te staken. Van
2 kilo. Voor den Gemachtigde voor de Prijzen werd
„„1,0” toestemming verkregen tot het nemen van
dezen maatregel.
De directie dringt er bij het publiek
op aan in het bijzonder tijdens de uren
van spitsverkeer geen onnoodig gebruik
te maken van tram of bus, teneinde geen
plaatsen in te nemen van hen, die voor
de uitoefening van hun beroep noodza
kelijk op deze tijden vervoerd moeten
worden.
neer en of hier een aanval zal komen,
maar wij weten, dat gij bereid zijt te
strijden en zoo noodig ook zult sterven,
trouw aan uw eed en in vurige liefde
voor uw volk en vaderland”.
Capitulatie veroorzaakt onrust in
Engeland
De Londensche correspondenten van
Zweedsche bladen constateeren een
stemmig, dat de capitulatie van Leros
in Engeland ontevredenheid en onge
rustheid heeft veroorzaakt en als een
onaangename tegenslag wordt gevoeld.
De groote verwachtingen, die het En
gelsche publiek volgens „Dagens Nyhe-
ter” koesterde, van een onmiddellijk
tegemoetgeziene grootscheepsche Bal-
kanoperatie van de Geallieerden, heb
ben door den val van Leros ernstig ge
leden. Het Londensche blad „Star”
spreekt van een onbehagelijken tegen
slag. Men verlangt een verklaring van
de regeering.
De val van Leros geeft den leiders
in Engeland een nieuw argument, om
de Engelschen te waarschuwen tegen
het al te spoedig verwachten van het
einde van den oorlog.
Volgens „Svenska Dagbladet” zal de
val van het eiland ongetwijfeld politieke
gevolgen hebben. De minister van oor
log, Grigg, zal in het Lagerhuis een
reeks lastige vragen te beantwoorden
krijgen. De slakkengang van den Ge
allieerden opmarsch in Italië en de ne
derlaag op Leros, hebben toenemende
verbazing gewekt in het Engelsche par
lement. zoowel als in de pers.
De Engelsche bladen merken op, dat
het verlies van Leros een nauwkeurig
onderzoek eischt. Zij verklaren, dat de
oorzaken van het verlies van het eiland
opgespoord en openlijk in het parlement
besproken moeten worden.
succes gehad, dat men van een reeds
in het begin zichtbaar effect op de ge-
heele Zuidelijke flank van dit gevechts-
gebied kan spreken. Onder den druk
van deie Duitsche tegenaanvalsactie
hebben de bolsjewieken zich gedwongen
gezien van hun verder naar het Noor
den staande formaties troepen in aller
ijl weg te halen, teneinde ze als tegen-
wich' hier in den strijd te werpen. Uit
dit alles blijkt, dat de Duitschers weer
eens bezig zijn met eigen initiatief in
te grijpen overal, waar dat in hun con
cept past. Deze indruk wordt sterker,
wanneer men de gevechten in de groo
te bocht van den Dnjepr volgt, waar
de Duitschers plotseling eveneens weer
actief geworden zijn. Ondanks uiterst
zware inspanning, kunnen de Sovjet
troepen ook hier hun totale situatie
geen cent gunstiger maken. In plaatse
lijk begrensde sectoren kan eerder een
slechter worden van de bolsjewistische
positie geconstateerd worden, zooals
b.v. in het gebied ten Noordwesten van
Kriwoi Rog, waar een Duitsche aanval
met verrassende kracht uitgevoerd,
leidde tot aanzienlijke successen. Het is
niet onwaarschijnlijk, dat hier de be
doeling voorzit om de troepenleiding
van den tegenstander af te leiden van
andere gebeurtenissen.
De militaire correspondent van het
D.N.B. schrijft omtrent de capitulatie
der Engelschen op het eiland Leros:
Met Leros is thans aan het Zuidoost-
Europeesch beveiligingsstelsel weer een
bouwsteen toegevoegd, die er door het
verraad van Badoglio en de landing der
Engelsche troepen op het eiland op 18
November, uitgebroken was. Het feit,
dat de Duitschers het eiland Leros in
bezit hebben genomen, weegt des te
zwaarder, omdat het eiland het strate
gisch belangrijkste in dit zeegebied is.
Het is 63 vierk. K.M. groot en heeft
niet slechts een uitstekend vliegveld,
doch ook een goede oorlogshaven, die
het beide voorbestemmen voor de con
trole over den Oostelijken ingang
de Egeïsche Zee. Bovendien is
eiland Samos, dat zich nog in handen
van de Engelschen bevindt, thans ge
ïsoleerd.
De onderneming getuigt niet slechts
van een 1
van de Duitsche formaties,
van een
van den vijand overtreft. Want de ver
dedigers waren, zoowel wat manschap
pen als materiaal betreft, verre in de
meerderheid tegenover de gelande
Duitsche afdeelingen. Het is niet onin
teressant, dat de gevangen genomen
Engelschen na de capitulatie unaniem
verklaarden, dat in de eerste plaats de
Duitsche duikbommenwerpers hen
murw hadden gemaakt. In hoever de
Duitsphers hier van een nieuw vlieg
tuigtype gebruik hebben gemaakt, zij
in het midden gelaten. Waarschijnlijk
is, dat de combinatie marine en lucht
macht door de Duitschers is vervol
maakt, hetgeen voor de waarnemers
der oorlogsgebeurtenissen interessante
RESIENTIE-ORKEST: Het programma
voor het tweede volksconcert der serie C
bracht in het gedeelte vóór de pauze een
herhaling van Dvoraks derde symphonie,
waarvan de melodische schoonheid en de
vitale geest ook nu weer in een. afgezien
van enkele technische rafeltjes, vlotte,
levendige vertolking sterk tot de hoorders
hebben gesproken. Na de pauze was
meester Johannes Brahms aan het woord
met zijn concert voor viool en violoncel
met orkest, een schepping, die zeker niej
minder de aandacht verdient dan da
overige groote instrumentale werken van
den Hamburger meester. Adolphe Poth en
Martin Zagwijn, die resp. de viool- ea
violoncel partijen voor hun rekening
hadden, hebben in zeer goed sluitend!
evenwichtig samengaan met het orkest
onder de geïnteresseerde, bezielende lei.
ding van Fritz Schuurman een begrips*
volle, boeiende herschepping gegeven.,
waarop in de dichtbezette zaal met geest»
driftige bijvalsbetugingen is gereageerd!
Mr. A. J. F. J. Jung.
DANSAVOND GROEP INDRADEV PRAm,
SAD: In een stampvolle „Diligentia”-zaaM
heeft de Voor-Indische danser Indradexn*
Prasad, met medewerking van de dansa*
ressen Mohini Devi, Kamala Devi, Siw
niti en Svati gisteravond wederom’ een#
uitvoering gegeven, waarbij een klein
Hindoe-orkest onder leiding van Peten
van Hoboken het muzikale gedeelte ver»
zorgde. Indradev heeft ook ditmaal en int
het bijzonder in „Indra” en „Prarthana”.
de Voor-Indische danskunst in haar hoog.
ste voleinding doen opbloeien. Mohini
belichaamde in haar technisch voortrek
felijk gedanste „Marwari nautch” en in
„Manasa Devi” op een onvergetelijke
wijze de élégance en de vrouwelijke char
me van de Voor-Indische kunst in het
algemeen. Suniti en Kamala Devi hebben
daarentegen respectievelijk in „De ge-,
boorte van Lakshmi” en „Een dans van
het ontluikende leven” meer den nadrukl
gelegd op de stille ingetogenheid de de
votie en de geestelijke voornaamheid van
het Oosten. Svati is een verschijning ge-
weest, die in de toekomst nog meer op
den voorgrond zal moeten treden alvo
rens een beoordeeling gerechtvaardigd
is. Het kleine Hindoe-orkest begeleidde
voortreffelijk, stellig dank zij het zeen
knappe musicologische werk van Peter
van Hoboken. Het publiek dankte met
spontaan applaus, terwijl een weelde van
bloemen ten tooneele werd gebracht
K. Brinkman.
Paraatheid is alles. Wij komen, wan
neer men ons roept. Het regiment had
voor de eerste maal zijn reservisten op
geroepen voor een korte reserve-oefening
van drie dagen in een standplaats van
het regiment in het Oosten van het land.
De oefening was voor de leiding nood
zakelijk, omdat de opleiding van vier
maanden, die de mannen hebben gehad,
steeds weer moet worden opgefrischt en
tevens omdat, menig zoogenaamd bet
weter ten spijt, bewezen moet worden,
dat de grenadiers van den Landstorm er
zÜn, wanneer zij geroepen worden. En
zij waren er. De treinen, die Vrijdag naar
de kleine garnizoensstad rolden, zaten vol
reservisten, die onderweg reeds menig
oud kameraad terugzagen, herinneringen
uitwisselden en hun soldatenliederen zon
gen. Toen de mannen in het voorjaar
voor de eerste maal de grijze uniform
aantrokken, was menigeen toch bezorgd,
dat het soldatenleven hun zwaar zou val
len. En het was ook niet altijd gemak
kelijk zich te schikken in de harde dis
cipline en onvoorwaardelijke gehoorzaam
heid. Maar daar zij den wil hadden als
soldaten hun plicht te vervullen, zijn zij
er doorheen gekomen.
Maar nu zijn zij geen recruten meer
doch voelen zich als oude rotten, wien de
korte oefening vreugde verschaft, welke
voor velen een welkome afwisseling is.
De tijd ging ook snel voorbij. Een korte
exercitie- en gevechtsopleiding toonde,
dat de mannen nog niet verleerd hebben
hun wapens te gebruiken en te allen tijde
gebruikt kunnen worden aan de zijde van
hun actieve kameraden. Zondag leidde
een marsch hen door de straten der stad,
eindigend in een fiksche parade langs
den regimentscommandant. De oefening
werd bekroond door een grooten kame-
raadschapsavond, tot welks welslagen een
voortreffelijke troep kunstenaars van de
Nederlandsche organisatie Vreugde en Ar
beid en de polifiemuziekkapel Deventer
belangrijk bijdroegen.
De commandant van het regiment kon
heerbanleider Meulenberg verwelkomen,
die de groeten van den leider der N.S.B.,
Mussert overbracht aan de reservisten. De
regimentscommandant zeide o.m. „Wan
neer gij, kameraden, morgen terugkeert
naar uw huis, uw gezin en uw werk,
neemt gij het inzicht mede, dat er voor
oprechte en trotsche mannen niets schoo.
ners kan zijn dan het bewustzijn het eigen
vaderland te kunnen verdedigen met de
wapens in de hand. Wij weten niet wan-
Volgens Domei verklaren Japansche
vlootdeskundigen, in zake de dramati
sche en opzienbarende zeeslagen in het
Zuidelijke deel van den Stillen Oceaan,
dat zij de volledige vernietiging ge
bracht hebben van de hoofdmacht van
de Amerikaansche vloot in dgn Stillen
Oceaan. De ruggegraat van de vloot
der Ver. Staten is gebroken. De ramp,
die de Amerikaansche vloot heeft over
weldigd, is ontstaan, ondanks het feit,
dat het Amerikaansche opperbevel met
het oog op de niet ophoudende reeks
van vlootnederlagen in de 23 oorlogs
maanden sinds Pearl Harbour, zijn tac
tiek herhaaldelijk heeft gewijzigd.
Het Japansche hoofdkwartier meldt:
„Formaties van de Japansche marine
luchtmacht hebben op 1 November
voor de baai van Torokino (Bougain
ville) een groep vijandelijke transport
schepen aangevallen, in weerwil van
den heftig en tegenstand van 30 vijan-
delijke vliegtuigen. Op den terugweg
ontsponnen zich bovendien hevige ge
vechten met 100 vijandelijke vliegtui
gen. De Japansche vliegtuigen brachten
3 transportschepen van middelbare ton
nage tot zinken, terwijl zij een 4de
transportschip van middelbare grootte
en 1 torpedojager beschadigden, resp.
in brand schoten. Achttien vijandelijke
vliegtuigen werden neergeschoten. Bo
vendien werden op het vijandelijke lan-
dingshoofd talrijke branden waargeno
men. Aan Japansche zijde gingen 10
vliegtuigen verloren”.
Van 27 October tot 17 November heeft
de Japansche marine in 5 slagen de vol
gende resultaten behaald:
Tot zinken gebracht: 5 vliegkampsche-
pen, waaronder 2 groote, 4 slagschepen,
15 kruisers, 12 torpedojagers of kleine
kruisers, 1 groot oorlogsschip van niet-
herkend type en 10 transportschepen;
zwaar beschadigd: 3 vliegkampschepen, 2
slagschepen, 11 kruisers, 11 torpedoja
gers of kleine kruisers en 5 transport
schepen; vernield meer dan 500 Ameri
kaansche vliegtuigen.
Daarentegen moeten de van Japansche
zijde gemelde eigen verliezen volkomen
onbelangrijk genoemd worden. Twee Ja
pansche torpedojagers zijn tot zinken ge
bracht en 2 kruisers beschadigd terwijl
118 vliegtuigen nog niet zijn terugge
keerd. Het geweldige verschil tusschen de
vijandelijke en de eigen verliezen moet
verklaard worden uit het feit, dat de
Japanners hun successen vrijwel uitslui
tend hebben behaald door hun gevreesde
torpedoluchtwapen.
Dezer dagen hebben inbrekers zich
door forceering van de voordeur toe
gang verschaft tot een filiaal in manu
facturen van de firma gebr B. in de
Fahrenheitstraat. Ontvreemd werd voor
een waarde van eenige duizenden gul
dens aan textielproducten. Vooral hadden
de dieven het voorzien op sokken en
dameskousen.
Na een korte pauze, zoo meldt radio
Bagdad, zijn de onlusten in Libanon
weer opgevlamd. In de bergen zijn ge
vechten uitgebroken tusschen Libanee-
sche regeeringstroepen en Gaullisten.
iJe Libaneesche eenheden staan onder
bevel van den minister van defensie.
Men verwacht de interventie van het
■Bntsche leger.
Aan het Oostfront wijzen alle teekenen
er op, dat de Duitsche tegenmaatrege
len meer en meer gevolgen beginnen te
krijgen, aldus Martin Hallensleben, de
militaire correspondent van het D.N.B.
Wel geldt dit op het oogenblik niet voor
het gebied van Korosten, waar de Sov
jettroepen opnieuw aanvallen. Maar in
geval de Duitsche tegendruk in het ge-
heele gevechtsgebied van Kief en Sjito
mir blijft aanhouden en daar wijst alles
op, zullen de gevechtshandelingen juist
in dat gebied den invloed er van niet
ontgaan. Want de toestand der Sovjet
troepen begint daar plaatselijk een ge
vaarlijk karakter aan te nemen. De
Duitsche stooten in de flank hebben
reeds, naar uit zekere hergroepeeringen
van den tegenstander duidelijk blijkt,
de bolsjewieken ongerust gemaakt.
Hieruit kan gemakkelijk een bedreiging
ontstaan. Bijzonder interessant is, dat
de Duitschers hun aanvankelijk slechts
plaatselijke successen in het gebied van
Fastof, verder hebben kunnen uitbrei
den. Rechtstreeks in de richting van
Sjitomir trekt eveneens een Duitsche
aanval. Deze heeft tot dusver zoo’n
De directeur-genéraal voor Binnen-
landsche Zaken in Letland, generaal
Dankers, heeft medegedeeld, dat hij,
overeenkomstig de opdracht van den
commissaris-generaal te Riga en na
goedkeuring door het Letlandsche be
stuur, besloten heeft bepaalde lichtin
gen van het Letlandsche legioen op te
roepen. Deze maatregel werd genomen
om het vaderland en het Letlandsche
volk te verdedigen tegen de poging het
opnieuw onder slavernij van Moskou te
brengen en te verhinderen, dat zoo
als Stalin dezer dagen heeft gezegd n 1 r
de Letten weder Sovjetburgers zouden Aanvallen DIJ UrODiel atgeSiagen
worden.
In Berlijnsche politieke kringen noemt
men het oproepen van verschillende
lichtingen in Letland, het bondigste ant
woord van dit Baltische land op de
aanspraak van Moskou.
Voor het lager onderwijs
Blijkens een rondschrijven van den
secretaris-generaal van Binnenlandsche
Zaken aan de burgemeesters, zoo meldt
de „Tel.”, wordt het, nu de in voorbe
reiding zijnde nieuwe regeling in zake
het heffen van schoolgeld voor het lager
onderwijs (waartoe ook de Ulo-scholen
behooren) nog niet tot stand gekomen
is, niet gewenscht geacht dat thans nog
door de gemeenten schoolgeld geheven
zal worden over den cursus 1942/’43, aan
gezien laatstgenoemd schoolgeldjaar
reeds verstreken is.
Aan de schoolgeldplichtigen, die over
den cursus 1942/’43 reeds schoolgeld zou
den hebben betaald, zal vrijstelling wor
den verleend voor het schoolgeldjaar
1943/’44.
De secretaris-generaal van Financiën
heeft goedgevonden, dat aan de gemeen
ten een bijdrage uit ’s Rijks kas zal wor
den vejleend, ten einde haar schadeloos
te stellèn voor het gemis van de op
brengst van het schoolgeld voor den cur
sus 1942/’43.
De getroffen regeling geldt niet voor
het buitengewoon lager onderwijs (zoo
als scholen voor achterlijke kinderen
e.a.).
Bij informatie ter bevoegde plaatse,
deelde men ons mede, dat bovengenoem
de regeling vanzelfsprekend ook geldt
voor den Haag. Schoolgeld wordt hier
geheven van September t°t en met
Augustus, zoodat er over den cursus
’42/’43 voor het lagere onderwijs in den
Haag nog geen schoolgeld is geïnd.
prijs gezien en vonden dien
de
-was
niet de oorzaak daarvan. Kijkt
1 - - -
d
met de winst, welke berekend
den. Zoo is het en niet anders.
St Nicolaas staat v:
kinderen kijken naar de
naar onze beurzen en
gaat naar Deventer,
en calculeert en de détails
berekening misschien beter kent dan wij.
Wij voor de étalages zijn letterlijk en
figuurlijk de buitenstaanders.
het Westen en het Middellandsche Zee
gebied 16 vijandelijke vliegtuigen voor
het meerendeel zware bommenwerpers
neergeschoten, terwijl boven den Atlanti.
schen Oceaan een groote vijandelijke
vliegboot werd neergehaald.
Zooals in een extra bericht is mede
gedeeld, hebben Duitsche troepen van
het leger en van de luchtmacht onder
bevel van luitenant-generaal Muller op
16 November na een hardnekkigen en
wisselvalligen strijd van 4 dagen tegen
een in aantal en bewapening superieu
ren vyand het Engelsche zeesteunpunt
Leros genomen.
De deelnemende strijdkrachten van
marine en luchtmacht schiepen door
hun vastbesloten, doeltreffend optreden
de voorwaarden voor de landing, door
dat zij den vijandelijken zee- en lucht
strijdkrachten zware verliezen toe
brachten.
Zij forceerden ondanks het krach
tige afweervuur der kustbatterjjen de
landing op het rotseiland, terwijl ge
vechtsvliegtuigen en duikbommen
werpers de weerstandskracht van den
vijand definitief braken.
200 Engelsche officieren en 3000 man
onder leiding van den Engelschen be
velhebber van het eiland, generaal Til
ney, en 350 officieren en 5000 man
Italiaansche troepen van Badoglio onder
leiding van den Italiaanschen admiraal
Mascharpa gaven zich aan de dappere
landingstroepen over.
Zestien stukken zwaar Engelsch
luchtdoelgeschut, 20 stukken 2 c.m.
luchtdoelgeschut, ongeveer 120 stukken
geschut tot een kaliber van 15 c.m. en
80 luchtafweermitrailleurs werden buit
gemaakt.
Tjjdens de voorafgaande gevechten
werden door marine en luchtmacht
9 torpedojagers en convooivaartuigen,
2 bewakingsvaartuigen, 2 duikbooten,
1 kanonneerboot, 4 koopvaardijschepen
van tezamen ongeveer 12.000 brt„ als
mede verscheidene kleine ravitaillee-
ringsvaartuigen vernietigd, en 1 kruiser
1 torpedobootjager en 2 convooivaar
tuigen zwaar of op vernietigende wijze
getroffen.
St. Nicolaasdrukte. Drommen adspi-
rant-koopers trekken naar de stad, naar
de winkelstraten in hun wijk, om iets
te kunnen bemachtigen, wat zij den Sint
kunnen afstaan, om dat uit te deelen op
zijn verjaardag, die niet ver meer is.
De winkeliers hebben het lang niet ge
makkelijk Zij moeten roeien met de
riemen, die zij hebben en het valt lang
niet mee om hun schuitje varende te
houden. De een zoekt het in een sobere
rustige étalage, de andere in de blik-
vangende beweging. Hij is in zijn ouden
uitstalvoorraad gedoken en laat de pop
petjes dansen, een treintje rijden, om op
deze wijze de aandacht te vestigen op
zijn étalage waar ook andere artikelen
het bekijken waard zijn of meenen te
zijn.
Kinderen drukken vol verlangen hun
natte najaarsneusjes tegen de ruiten,
laten vingerprentjes achter op het spie
gelglas. Zij kijken en kijken. De ouders
kijken ook en wel in hun portemonnaie
of zij dat al of niet bekostigen kunnen.
Zij bestudeeren de prijzen en vragen
zich af of de prijzen wel voldoen aan
de voorwaarden, die door de prijsbeheer-
sching zijn gesteld. In één van deze
zaken, met zoo’n étalage vol beweging
met een snorrenden trein, zijn wij thans
nae. binnen gestapt en ook wij hebben
gekeken. Maar op den onderkant van
het houten speelgoed. Immers daarop
staan het codenummer en de vastgestelde
prijs. In iederen winkel moet dat zoo
zijn. Is dat niet zoo. nou dan
meert u dan maar eens. Wij hebben den
prijs gezien en vonden dien wel vaak
aan den duren kant. En de winkelier
was het met ons eens. Hij was echter
niet de oorzaak daarvan. Kijkt u maar,
hier hebt u de factuur, het codenummer,
prijs door de instanties gecalculeerd.
mag wor-
BEVALLEN: A. P. van der Wal geb.
de Krom, d. P. C. Schild geb. Bas
tiaan, z. D. H. van Roon geb. van den
Berg,’ z. G. Kooijman geb. Manning,
d. H. J. Rijns geb. Meijboom, d. E.
Jansen geb. Stakenburg, z. J. G. van
der Lem geb. Jansen, z. C. J. Zer-
vaas geb. Heeneman, d. A. J. van der
Zwan geb. Toet, z. I. Vrolijk geb.
Knoester, z. G. van Kerchove geb.
Schlee, d. J. A. L. Guerain geb. Wolf,
d. M. van Dijk geb. Lazonder, d.
J. Hack geb. van Rossum, z. S. P.
Lobel geb. Vogel, z. W. van der
Brugge geb. de Graaff, z. J. van der
Veer geb. Hulspas, z. S. de Haan geb.
Keizer, z. H. L. H. Blansjaar geb.
Noordijk z. W. M. Sie geb. Bruins, z,
N. Guijt geb. Roos, z, J. Hooge-
veen geb. van Beuzekom, z. M. Stahl-
ecker geb. Baggerman, d. E. Eiken
broek geb. Rieff, z. D. A. C. van der
Zwan geb. Stolk, z. A. M. Bartels geb.
van den Boogaard, z. P. H. L. van
Maasdijk geb. Baronesse van Tuyll van.
Serooskerken, d. P. A Scheffer geb.
Rutgers, z. C. H. van den Broek geb.
van den Akker, d. M. D. A. A.
Seghers geb. Rombouts, z. W. G. F.
Disma geb. van der Lelie, z. J. P.
Schuurman geb. van der Hoeven, z.
L, M, Martina geb van Zee. z. en d.
OVERLEDENJ. J. L. Benfer, we
duwnaar van H. A. Kiel. 89 j. H.
Haak, vrouw van P. L. Voordijk. 28 j.
W J. Swens, weduwe van G. Rogge,
68 j. WC. Dujardin, vrouw van M. M.
C. Kreeft. 49 j. A. Scholten
huwde vrouw. 58 j. M. J. P. J
Laarhoven, dochter, 6 j. F. A Barne
veld, vrouw van J. G. J. Bolland, 71 j.
Slechts mogelijk tot 30 November
Het SS-Ersatzkommando Nederland
deelt ons mede:
Tot en met 30 November 1943 moeten
alle kerstpakketjes voor vrijwilligers in
de Waffen-SS, die zich aan het front of
in garnizoen bevinden, bij het 3S-Er-
satzkommando Nederland, Den Haag,
Korte Vijverberg 5, afgeleverd zijn. In
de maand October hebben alle vrijwilli
gers inmiddels van hun troepenonder-
deelen de z.g. „Zulassungsmarken” ont
vangen, die voor de verzending der
pakketten noodzakelijk zijn. Door mid
del van deze zegels is het mogelijk om
kerstpakketjes aan de vrijwilligers, te
zenden van 1 kilo of
1 kilo moet men 1 „Zulassungsmarke”
en een postzegel van 15 cent en voor
2 kilo 2 „Zulassungsmarken” met een
postzegel van 30 cent opplakken. Daar
de „Zulassungsmarken” aan de solda
ten uitgereikt worden en door hen aan
hun familieleden gezonden, zijn deze
dus nergens anders verkrijgbaar.
Familieleden, bekenden, werkgevers,
enz., die een pakje aan een vrijwilliger
sturen willen, dienen zich met de naaste
familieleden in verbinding te stellen.
Om een goede en tijdige afwikkeling
van het geheele kerstpakketverkeer mo
gelijk te maken, is een inkrimping van
het postverkeer noodzakelijk. De brief
post ondervindt echter in dezen tijd
geen onderbreking. Daarentegen kunnen
van 10 tot 30 Nov. alleen Feldpostzen-
dingen tot en met 100 gram aan sol
daten met een Feldpostnummer aange
nomen worden. Aan vrijwilligers, die
een adres hebben, dus geen veldpost-
nummer, kunnen pakjes tot een kilo
zonder „Zulassungsmarke” tot 30 Nov.
verstuurd worden.
Van 30 Nov. 1943 tot 25 Dec. 1943
kunnen in geen geval veldpostpakketten
en pakjes aangenomen worden. De
pakjes moeten als volgt worden ge
adresseerd:
Aan das SS-Ersatzkommando Nieder-
lande, den Haag, Korte Vijverberg 5.
Zur Weiterleitung an: rang... naam...
veldpostnr.... of adres.
liepen, werden hier
t—o— c--- -
dig teruggeslagen. De vijand verloor hier
Witebsk vielen de bolsjewieken her-
Ten Zuidwesten van Newel zijn hevige
gevechten aan den gang
uit het penetratiegebied
andelijke gevechtsgroepen. De formaties
der tiende divisie luchtdoelgeschut heb
ben zich in het gevechtsgebied van Kief
en Sjitomir bijzonder onderscheiden door
vastberaden in de gevechten te land in te
grijpen.
Aan het Zuid-Italiaansche front slechts
wederzijdsche bedrijvigheid van artillerie
en verkeoningsafdeelingen.
Aanvalspogingen, in den afgeloopen
nacht door afdeelingen vijandelijke vlieg
tuigen ondernomen tegen plaatsen in
West- en Noord-Duitschland, veroorzaak
ten geringe schade. In totaal zijn gisteren
boven Duitschland. het bezette gebied in
voor de deur, de
t étalages, wij
een verre blik
waar men rekent
van prijs-
Wij voor de étalages zijn letterlijk