1943.
Donderdag 25 November.
No. 18652.
DISTRIBUTIE-MAATREGELEN
aan
Hevige gevechten aan het Oostfront
duren voort
Uitreiking
bonkaarten
BINNENLAND
nieuwe
KUNST EN LETTEREN
STADSNIÉUWS
SPORT
De Duitsche vergelding op
de Britsche terreur
Ga en blijf bij luchtalarm in huis
Gomel
Anglo-Amerikaansche lucht
aanval op Toulon
Winteropslag aardappelen door
particulieren
NA-UITREIKING DISTRIBUTIE
BESCHEIDEN
Ingesloten strijdkrachten bij Kief
vernietigd
Te veel kleine staten
LUCHTVAART
Rechten van verzekerden
Luchtaanval op Sofia
BURGERLIJKE STAND
VOLKSVOORLICHTING 3 JAAR
De gevechten bij Kief en
duitsch weermachtbericht
COURANT
HAAGSCHE
De
de
1944
schrijft:
len
aange-
Berlijn
te
F
za>
46 j M. de
1
Laat bij luchtalarm de voorbijgangers
in uw woning. In de gang is wel plaats.
Als ge op straat zjjt, vraag toegang tot
een huis, een winkel of zoek dekking in
een openbare schuilplaats.
„Werp geen „scherp” tusschen de
aardappelschillen*
ter
de
bonkaart
toeslag-
Voor de na-uitreiking van distributie
bescheiden voor de 13e periode zijn mor
gen aan de beurt de letters S tot en met Z.
Doodelijk ongeluk
Gistermiddag omstreeks half twee is
bij de halte Schakenbosch te Leidschen-
dam de 63-jarige mevr. O. uit Den Haag,
die op onvoorzichtige wijze voor een na
derende tram de rails overstak, door
een Blauwe tram aangereden en vrijwel
op slag gedood. Ofschoon de bestuurder
alles deed om de aanrijding te voorkomen,
mocht hem dit helaas niet gelukken Dr.
Martini, die spoedig ter plaatse was, kon
geen hulp meer verleenen.
worden
versna-
voor
van
De Rijksinspectie voor de bevolkings
registers zal binnenkort een houten
étui voor het persoonsbewijs tegen den
prijs van f 0.25 beschikbaar stellen.
(C.N.F.-Meijer)
VOLKSDIENST EN WINTERHULP
Het telefoonnummer van het hoofdkan.
toor van den Nederlandschen Volksdienst
en van Winterhulp Nederland, Benoor-
denhoutscheweg 7, is met ingang van he
den veranderd in 117542. Met ingang van
Maandag 27 November a.s. wordt hieraan
toegevoegd no. 182670.
De A. N. P.-correspondent te Berlijn
meldt:
Op de dageljjksche persconferentie is
van bevoegde zjjde medegedeeld, dat de
om vang van de Britsche terreuraan val
len op de Berlijnsche bevolking
Duitschland tot zijn leedwezen nood
zaakt naar zijn vergeldingswapen te
grijpen.
Het grootste land
vliegtuig ter wereld
Messerschmitt Me
323 ..Gigant” Men
krijgt op deze foto
wel een grootschen
indruk van de
enorme laadruimte
Heinrich Hoffmann-
Thiel-Stapf'
JUBILEUM: Op 9 December a.s. herdenkt
de heer C. M. Groos, voorman der behan_
gerij bij het Gem. Ziekenhuis Zuidwal het
feit, dat hij 25 jaar geleden in dienst ge
treden is.
z
J. J. M
Korvins geb Pronk d M
Zwijger geb. Robbertsen. d. S C Bus
man geb Kooijman. d
OVERLEDEN: A J. Kany. weduwe van
J. H. van Baarsel, 93 j. W. C. M. Ka-
HET GAAT OM UW LEVEN
Een stad in het Oosten van ons land,
een buitenwijk. Aanzwellend motor
geronk. Daartusschen het gedonder van
afweergeschut, het gerikketik van boord-
wapens. Luchtgevechten!
Haar nieuwsgierigheid dreef haar naar
buiten met het jongste kind op den arm
en haar driejarig zoontje huppelend voor
haar uit. Ze keerde nog even terug om
haar man te roepen, want het schouwspel
daarboven werd steeds fantastischer. Nog
eens riep zij haar man, want ook hij
moest daarvan genieten.
Een hevige slag! Een doordringend ge
gil! Vuur aan alle kanten! Het kind op
haar arm één vuurzuil evenals zijzelf.
Het zoontje klemt zich in zijn angst aan
moeders rokken vast: drie levende, men.
schelijke fakkels.
Haar man springt toe. Hij ziet slechts
dat het liefste wat hij heeft, aan de ver
nietiging is prijsgegeven. Hij rukt, waar
hij rukken kan, de brandende kleeren af.
Dat zijn handen, zijn armen, zijn klee
ren, zijn hoofdhaar in brand staan, hij
beseft het niet. Met totale uitschake
ling van zichzelf strijdt hij, worstelt hij
met dien vreeselijken vijand, het vuur.
Zonder wapenen! Had hij maar water,
water! Het is er niet. Er ligt nog een
laken op de bleek. Hij slaat het zijn
vrouw om. Pover resultaat!
De dood heeft zijn prooi gekozendie
ontgaat hem ook dezen keer niet!
Van het jongste kindje bleef ongeveer
niets over, vrouw en zoontje stierven
nog denzelfden nacht, hijzelf onder he
vige pijren twee dagen daarna.
Dat gebeurde in 1943 in het Oosten
van ons land. Eén voorval uit verschil
lende andere
De ..Observer” schrijft: „Nationale zelf
bestemming en separate souvereiniteit zijn
over het geheel gezien geen voordeel der
kleine naties gebleken. Dit beginsel heeft
aanleiding gegeven tot de geboorte van
■zoovele kleine en slecht te verdedigen
staten”
OPLICHTERS HAALDEN SLAOLIE WEG
Op een avond werd aan een woning in de
Kenaustraat aangebeld en de bewoonster,
die opendeed zag drie mannen voor de
deur staan Een van hen toonde het een
of ander papier met de mededeeling, dat
men van de politie was en gekomen was
om een hoeveelheid slaolie in beslag te
nemen. De vrouw beduusd liet de man
nen binnen, die zich op hun beurt over
den aanwezigen voorraad van 27 liter sla
olie ontfermden. De echtgenoot, die zich
op het bewuste tijdstip reeds ter ruste
had begeven, vertrouwde het zaakje uiet
en informeerde den volgenden ochtend
eens bij de politie. Hier wist men van een
inbeslagneming van olie niets af en zoo
moest het echtpaar tot de ontdekking ko
men, dat het sinds de intrede van den oor
log opgespaarde olievoorraadje door
doodgewone oplichters was meegenomen.
UITVAART: A. C. DRIESSEN: In de St.
Agneskerk aan de Beeklaan heeft gisteren
de uitvaartplechtigheid plaats gehad van
den heer A. C. Driessen, koster van ge
noemde kerk, die tengevolge van een
verkeersongeval dezer dagen is overleden.
De plechtige uitvaartmis werd opgedragen
door pastoor Wils met assistentie van de
kapelaans Dekker en Rediker. Onder lei
ding van den directeur-organist den heer
Henri Smets voerde het versterkte zang
koor de Missa da Requiem van Perosi uit.
BONNEN GESTOLEN: Aangehouden zijn
2 vrouwen, t.w. de 22-jarige I. E. W. en
de 25-jarige F W v. d. B. S„ die ten
nadeele van een pensionhoudster distri
butiebescheiden hadden gestolen.
Ingebroken is in een per-
ceel aan het Koningin Emmaplein, waarbij
2 horloges en eenige kleeding zijn ont
vreemd.
VEERTIG JAAR DUITSCHE VLIEG
TUIGBOUW: Aan de hand van een zeer
uitgebreide collectie lantaarnplaatjes,
heeft de heer Alex Büttner gisteravond
voor de NederlandschDuitsche Kuituur,
gemeenschap een causerie gehouden over
„Veertig jaar Duitsche vliegtuigbouw”,
dezelfde lezing, welke tevoren in Rotter
dam en Amsterdam is gehouden. De heer
Büttner vertelde hoe, na de waardevolle
experimenten van de gebrs. Lilienthal,
vooral die van Otto, die in 1896 doodelijk
verongelukte, voornamelijk de Amerika
nen en de Franschen zich op de ontwik
keling van het vliegtuig gingen toeleg
gen, terwijl de Duitschers zich in hoofd
zaak bezig hielden met het luchtschip.
Pas kort voor het uitbreken van den eer
sten wereldoorlog begon men in eigen
land de erfenis van Lilienthal te waar-
deeren, doch toen de wereldbrand uit
brak, was de achterstand op de Geallieer
den nog lang niet ingehaald Tijdens den
oorlog groeide het luchtwapen echter
enorm en *n zeer belangrijk aandeel daar
in heeft onze landgenoot Anthony Fok
ker gehad, wiens jagers met gesynchro
niseerde machinegeweren een revolutie in
den luchtoorlog tengevolge hadden. Na
den oorlog werd het Duitsche luchtwapen
vernietigd, doch de geest werd niet ge
dood. Duitschland bleef actief; eerst door
de verdere ontwikkeling van het motor-
loos vliegen, toen door de sportvliegerij
en tenslotte door de verkeersluchtvaart.
Namen als Udet, Junkers, Heinkel. Focke
Wulf en Dornier zijn aan deze periode
nauw verbonden. De revolutie in 1933
bracht de heropstanding van het Duit
sche luchtwapen, onder Göring, die in
1918 opvolger was geworden van den
commandant van het vermaarde eskader
Richthofen. Tot besluit van zijn met veel
aandacht gevolgde interessante causerie,
wees de heer Büttner in het bijzonder op
de beteekenis van constructeurs als Dor
nier, Heinkel en vooral van prof. Willy
Messerschmidt, den grootster: van alle
huidige Duitsche luchtvaartdeskundigen.
BOKSEN
VAN DAM—RAADSCHELDERS: Op
Maandagavond 29 dezer worden in het
Gebouw voor K. en W alhier weer boks-
wedstrijden voor profs georganiseerd
Het hoofdnummer is een ontmoeting
tusschen Luc van Dam en den in
Duitschland wonenden Nederlander Ar
nold Raadschelders die op punten heeft
verloren van Besselmann en Eder Het
verder programma luidt: Rudi Quente-
meyerJack Nolle. Jan de PauwDoo-
renbosch en SprenkelsBaan.
In de practijk is gebleken, dat nog altijd
velen het juiste onderscheid niet kennen
tusschen de verstrekkingen, die de ver
plichte verzekering bij een algemeen zie
kenfonds geeft en de rechten, waarop men
vanwege de ziektewet aanspraak kan doen
gelden. Daarom zij er op gewezen dat het
ziekenfonds zorg draagt voor de genees
kundige behandeling en wat daarbij be
hoort. alsook voor de uitkeering bij over
lijden, terwijl het ziekengeld en het
kraamgeld van 55 krachtens de ziektewet
worden uitgekeerd.
Wie voor ziekengeld oï voor het kraam
geld van /55 in aanmerking wil komen,
moet dus niet bij zijn ziekenfonds zijn
Het aangewezen adres is in dit geval de
Raad van Arbeid of de bedrijfsvereni
ging, waarbij de werkgever is aangeslo
ten. Snelle aanmelding is steeds dringend
gewenscht.
Voorts heeft de commissaris, belast met
het toezicht op de ziekenfondsen, den
wensch uitgesproken, dat de ziekenfond
sen indien hun een overlijdensgeval be
kend wordt dat aanspraak geeft op het
ontvangen van een overlijdensuitkeering,
terwijl de betrokkenen nochtans in ge
breke blijven hiertoe een aanvrage in te
dienen, steeds uit eigen beweging stappen
doen om dit in het reine te brengen Dit
om te voorkomen, dat lieden de dupe wor.
den van een uit misverstand of onwetend
heid begaan verzuim. Uiteraard mogen
de betrokkenen hierin geen aansporing
zien om het indienen van een aanvrage nu
maar op zijn beloop te laten. Zij zijn de
eerste belanghebbenden en op hen rust der
halve de verplichting tot het indienen van
een aanvrage.
HONDERDEN SLACHTOFFERS
De Anglo-Amerikaansche luchtmacht
heeft, naar de Parijsche bladen melden,
gistermiddag een aanval gedaan op de
stad Toulon, die als de zwaarste wordt
beschouwd, die ooit op Zuid-Fransch ge
bied is ondernomen. De aanval was ge
richt op de woonwijken der stad, die
deels zwaar geteisterd werden. Er zijn
reeds 160 dooden en 275 gewonden geteld
van symphonieën
verscheidene bio-
Chopin, Mahler,
Hutschenruyter,
en geestdriftig
VERDUISTEREN
Van 16.458 uur
Maan: 25 Nov.
op 5.07 u. onder
16.02 u.; 26 Nov op
6.22 u. onder 16 30
u. 27 Nov, N.M.
23 Britsche bommenwerpers
verloren
Naar het D.N.B. verneemt is het aan
tal, tijdens dep Britschen terreuraanval
van 23 November op de Rijkshoofdstad
neergeschoten vijandelijke bommenwer
pers, naar tok nu toe uit het ^onderzoek
is gebleken, gestegen tot 23.
Oproep van Göbbels aan Berlijnsche
bevolking
Rijksminister dr. Göbbels, de gouw
leider en Rijksverdedigingscommissaris
voor het district Berlijn, heeft tot de
bevolking der Rijkshoofdstad een op
roep gericht, waarin hij spreekt over
de laatste Britsche terreuraanvallen.
De vijand tracht, zoo verklaart hij,
door massale terreuraanvallen Duitsche
cultuurmonumenten te vernietigen en
woonwijken te verwoesten. De Duitsche
oorlogsindustrie kan hij slechts in ge-
ringen omvang treffen, daarom wil hij
door zijn infame en cynische strijdwijze
datgene bereiken, wat hem op het mi
litaire slagveld tot dusver ontzegd is
gebleven en steeds ontzegd zal blijven:
De ineenstorting van de Duitsche weer
standskracht en den Duitschen verdedi-
gingswil.
Voortgaande zegt dr. Göbbels de Ber-,
lijnsctie bevolking dank voor haar hou
ding tijdens de vijandelijke terreuraan
vallen en spreekt hij zijn waardeering
uit. „Onze wil tot overwinnen is
wrikbaar”, zoo gaat de oproep dan
der. „Onze vastbeslotenheid kan
geen terreur gebroken worden,
vijand vergist zich, wanneer hij
Een officieel communiqué te Sofia
deelt mede: Gisteren hebben vijande
lijke vliegtuigen in groepen over het ge
bied des lands gevlogen. Het afweerge
schut kwam tijdig in werking en er
werden succesvolle luchtgevechten gele
verd. Op eenige plaatsen werden bom
men neergeworpen. Enkele particuliere
huizen werden vernield. Onder de bur
gerbevolking vielen eenige slachtoffers.
Eenige vliegtuigen- werden neergescho
ten. De premier Filof heeft terstond na
den luchtaanval de door bommen be
schadigde stad bezocht en zich
plaatse op de hoogte gesteld van
aangerichte schade en de reeds geno
men maatregelen.
BEVALLENH. P. de Roos geb. van
den Tos, d. G. Engelen geb. Eman, d.
E Kuiper geb. Plugge. d. M. Thoen
geb. Heinen, d. E. M. Coesel geb.
Tuijnman d F K. Kooistra geb.
Wolffensperger. z. G. van Harmelen
geb van der Veen. d. E. Rikkers geb.
de Loos d. J. C. Soer geb. Hasen-
bosch. z. P. Coenen geb Noordhuizen.
z. Th M. H van der Kley geb. Knij-
nenburg. z. A van den Bogaert geb.
Burgers, d. A. Schreuder geb de
Vink, z. H. W de Jager geb. de
Graaf, z. D G van Dijck geb. Mat-
thies. z. W A M C van Wyk geb
Brokx, d. N. J. van der Does geb
Welbooren, z. H. C. M van Ree geb
van Wijk. d. E. H Kokkeel geb Have,
z. L A. M Tiessens geb. Woerden-
bach d W A M de Bas geb Molier
W Bourquin geb Molenbeek d.
Bekker geb Walstijn z. J
K G de
Ter gelegenheid van het 3-jarig bestaan
van het departement van Volksvoorlich
ting en Kunsten is gistermiddag in de
groote zaal van den Dierentuin voor de
ambtenaren van genoemd departement en
van de Nederlandsche Kultuurkamer een
kameraadschapsbijeenkomst gehouden. De
wnd. secretaris-generaal jhr. mr. S. M.
S. de Ranitz, gaf een korte schets van de
taken van het departement en van de
Kultuurkamer en wekte op tot nauwe
samenwerking.
Voor de pauze bracht de Rijksorkest-
school onder leiding van den heer J. de
Waart op verdienstelijke wijze de zevende
symphonic van Beethoven ten gehoore Na
de pauze werden in een vlot gespeelde
revue op geestige wijze het departement
en de Kultuurkamer gehekeld.
versnaperingenkaarten
niet meer uitgereikt, aangezien
peringenbonnen op de bonkaarten
voedingsmiddelen voor personen
0 t.m, 13 jaar voorkomen.
Bij de uitreiking van een
voor voedingsmiddelen en een
kaart voor houders van L-inlegvellen,
wo: dt een kruis geplaatst rechts naast
het vakje S 1 van de stamkaart. Bij de
uitreiking van een tabakskaart wordt een
kruis geplaatst naast het vakje S 14 van
de stamkaart Bij de uitreiking van bon
kaarten voor bijzonderen arbeid, welke
eveneens gedurende dit tijdvak plaats
heeft, wordt rechts naast het vakje S 1
een aanteekening geplaatst Men ga ter
stond bij ontvangst der kaarten na of
men alle bescheiden waarop men recht
heeft, ontvangen heeft Latere reclames
worden niet in behandeling genomen.
De data waarop de uitreiking ge
schiedt worden nader plaatselijk vast
gesteld.
Men wende zioh vóór 5 Dec. tot den
plaatselijken distributiedienst.
Evenals vorig jaar zal men wederom in
de gelegenheid worden gesteld, desge-
wenscht een wintervoorraad aardappelen
op te doen. Deze wintervoorraad zal die
nen voor het verbruik gedurende de eer
ste en tweede distributieperiode van
1944 derhalve van 26 Deo. 1943 t/m 19
Febr. 1944.
Zij, die van deze mogelijkheid tot op
slag gebruik wenschen te maken, moe
ten zich gedurende het tijdvak van 24
Nov. tot en met 4 Dec. as. tot de plaat
selijke disfributiediensten wenden en
daarbij hun stamkaart, alsmede het bij-
behoorende inlegvel overleggen.
De distributiedienst zal dan in totaal
uitreiken: aan personen van 0 t/m 3 jaar
één z.g. „machtiging opslagaardappe-
len”; aan personen van 4 t/m 13 jaar
twee z.g. „machtigingen opslagaard-
appelen; aan personen van 14 t/m 20 jaar
drie z.g. „machtigingen opslagaard-
appelen”; aan personen van 21 jaar en
ouder twee z.g. „machtigingen opslag-
aardappelen”.
Voorts zal de distributiedienst van de
beide bonnen, welke nog aan het inleg
vel voorkomen, het gedeelte, waarop de
letter K of L voorkomt, verwijderen. Per
sonen, bij wie op de bovenaan gegeven
wijze een gedeelte van de inlegvelbonnen
is verwijderd, ontvangen voor de eerste
en tweede distributieperiode ven 1944
geen aardappelbonnen.
In verband hiermede dienen personen,
die een machtiging voor het opslaan van
aardappelen wenschen te ontvangen, deze
in ontvangst te nemen, vóór zij hun bon
kaarten voor voedingsmiddelen voor de
eerste periode van 1944 afhalen. Wan
neer zij deze bonkaart reeds in hun bezit
hebben, kunnen zij geen „machtigingen
opslagaardappelen” meer verkrijgen
Elke „machtiging opslagaardappelen”
geeft recht op het koopen van 17J kg.
aardappelen. Aangezien het aardappel-
rantsoen momenteel per periode van vier
weken 16 kg. bedraagt, ontvangen hou
ders van „machtigingen opslagaardappe
len” dus een toeslag van 10 pCt. voor
eventueel bederf.
Men moet de machtigingen pas bij de
aflevering der voor winteropslag ge
schikte aardappelen aan den kleinhande
laar afgeven. De aflevering mag geschie
den tot en met 24 December a.s.
Men is niet verplicht aardappe
len op te slaan, terwijl het ook niet nood
zakelijk is, dat alle leden van een gezin
van deze regeling gebruik maken. Voorts
houde men er rekening mede, dat men,
wanneer de aardappelen, door welke oor
zaak ook, zouden bederven, in geen geval
vergoeding voor de verloren gegane aard
appelen zal kunnen verkrijgen.
Men kan slechts een „machtiging op
slagaardappelen” verkrijgen in plaats
van de aardappelbonnen. welke op de bon
kaarten voor voedingsmiddelen voorko
men. Houders van L-inlegvellen of van
toeslagkaarter. voor bijzonderen arbeid
kunnen dus geen machtigingen ontvan
gen in plaats van de hun uit te reiken
toeslagkaarten of bonnen voor aard
appelen. Deze personen ontvangen der
halve te zijner tijd wel de hun voor de
eerste en tweede distributieperiode van
1944 toekomende toeslagkaarten of bon
nen voor aardappelen.
Duitsche pers over den aanval
Omtrent de luchtaanvallen op Berlijn
schrijft de „Deutsche Allg. Ztg.”, dat
de bevolking van de Rijkshoofdstad den
tweeden luchtaanval verwacht had, die
wederom bestond in het lukraak wer
pen van bommen op woonwijken én cul
tuurmonumenten, zonder dat er ook
maar van militaire of voor den oorlog
belangrijke doelen sprake kon zijn. Dit
blijkt ook uit een uitlating van Reuter
volgens welke deze aanvallen in de eer
ste plaats gericht waren tegen het mo
reel van de bevolking. Dit heeft echter
de bevolking der Rijkshoofdstad even
zeer begrepen als de menschen in Ham
burg, Essen, Keulen en andere steden
van het Rijk en zij heeft ook ditmaal
tegenover den terreuraanval een dap
pere houding aan den dag gelegd en
bereidheid tot hulp getoond.
De „Berl. Nachtausgabe"
Wederom heeft de vijand, omdat hij
geen andere mogelijkheden tot succes
ziet, gepoogd het moreel der bevolking
aan te tasten in de onjuiste verwach
ting, dit te kunnen breken. Wederom
zijn kerkenhistorische gebouwen,
kunstschatten en ziekenhuizen aan de
luchtterreur ten offer gevallen. Hoe
smartelijk en onvervangbaar deze ver
liezen ook zijn, zij bewijzen slechts ten
duidelijkste, dat de vijand geen ander
middel ziet om Duitschland op de knieën
te krijgen en dat hij de hoop om
Duitschland in eerlijken strijd te kunnen
overwinnen zelf heeft opgegeven. Juist
door de wetenschap, dat in werkelijk
heid de militaire onmacht van den
vijand om Duitschland te verslaan ach
ter deze luchtterreur staat, zet de be
volking de tanden opeen en komt zij
ook deze gemeene wonden te boven. De
gesprekken der menschen op straat,
voor de brandende huizen en in de
schuilkelders bevestigen slechts, dat de
vijand met zijn terreur geenszins heeft
bereikt, wat hij hoopte, doch slechts
haat en afschuw heeft gewekt.
De A.N.P-correspondent
fneldt
In h_t penetratiegebied ten Westen
van Kief wordt de in hevigheid niet
verminderde strijd gekenmerkt eenerzijds
door Duitsche tegenaanvallen met het
doel den gevaarlijk ver naar het Westen
opgerukten tegenstander terug te drin
gen. respectievelijk door aanvallen op de
Zuidelijke flank van zijn verbindingen af
te snijden, anderzijds door pogingen van
het roode leger, de basis van het pene-
tratiegebied door aanvallen aan weers
zijden van Kief te verbreeden
De Duitsche tegenaanvallen van het
gebied van Sjitomir uit hebben volgens
Duitsche berichten, ondanks den hard-
nekkigen Sovjetrtegenstand tot her
overing van eenige belangrijke sectoren
geleid en de bolsjewieken zijn in Noor
delijke richting teruggedrongen. Om
trent het verloop der door von Manstein
geleide operaties is men te Berlijn zeer
optimistisch en men herinnert eraan dat
dezelfde legeraanvoerder in het voorjaar
bij Charkof in een soortgelijke situatie
de kansen ten gunste van de Duitschers
heeft doen keeren. Aan den anderen
kant wordt echter gewezen op de groote
moeilijkheden, die de operaties onder
vinden als gevolg van de slechte terrein-
gesteldheid. In het gebied van Korosten
is volgens te Berlijn ontvangen berich
ten geen verandering in de situatie Het
is echter duidelijk, dat voor den in de
richting van deze stad opgerukten Noor
delijken arm der Sovjet-voorhoede in het
penetratiegebied van Kief een gevaar
lijke situatie kan ontstaan, naarmate de
Duitsche troepen van het Zuiden verder
oprukken. Zich van dit gevaar bewust,
verdedigen de bolsjewieken zich met de
grootste hardnekkigheid
De Sovjet-aanvallen ten Zuidwesten
van Gomel hebben kennelijk ten doel, de
verbinding tot stand te brengen met de
ten Westen van Kief staande troepen De
strij fdie zich hier voor een deel afspeelt
in het gebied van Restjitsja. welke stad
zelf in handen der bolsjewieken is,
wordt uitermate bemoeilijkt, doordat hier
de Pripetmoerassen beginnen, welke een
wegens hun onoverzichtelijkheid voor
grootere operaties onmogelijk terrein
vormen, waar bovendien talrijke parti-
sanen hun handwerk uitoefenen. Hoe
wel als gevolg hiervan de bolsjewieken
hier en daar eenig terrein konden ver
overen hebben hun aanvallen nergens
tot „enig succes van beslissende betee
kenis geleid. De strijd, welke overigens
een zeer wisselvallig karakter draagt, is
hier nog in vollen gang
merbeek, dochter, 2 j. S. J. Vitringa,
ongehuwde vtouw, 48 j. J. C. Muyt,
man van W. L. Aalders. 65 j. D Lens-
velt, ongeh man, 22 j. W. J. Klop, man
var. H de Nijs, 47 j. E. J. Seller,
man van M Seller. 69 j. J. Klaassen,
man van B. den Heijer. 46 j M. de
Groot, ongehuwde man, 53 j. F. Harte,
veld, man van A M H. van Duijne, 51 j.
C. van Delft ongehuwde man, 43 j.
J. W. Schellart ongehuwde man, 75 j.
RADEN S. HARDJODIRENGGO: Voor
een belangstellend publiek heeft de Ja-
vaansche kunstenaar Raden S Hardjo-
direnggo in de goedgevulde „Diligentia”-
zaal gistermiddag een uitvoering gegeven
van Javaansche tooneelkunst. Hardjodi-
renggo is al vele malen met succes op
getreden zijn uiteenzetting en vertooning
van' de wayang-koelit (het klassieke Ja
vaansche schimmenspel) is buitengewoon
boeiend en bovendien zeer instructief.
Alleen reeds dit deel van zijn program
ma zou hij door ons land heen op alle
H.B.S.en en gymnasia moeten vertoonen,
het geeft den toeschouwer een voortref-
felijken indruk van het wayangspel en
de poppen, waarmede de kunstenaar
werkt zijn zeer fraaie specimen, terwijl
hij een zuiver gevoel heeft voor wat het
Westersche publiek vraagt aan tempo en
tijd Jammer, dat Hardjodirenggo niet
de namen van zijn medewerkers noemt
in zijn program De beide pentjak-vech-
ters gaven een interessante demonstratie
van deze rhythmische zelfverdedigings-
kunst. de clown en de danser van van
m'Bokm'Ban had veel succes en de ga
melan speelde met vuur en bezieling
Tegen Hardjodirenggo’s declamatie heb
ik bepaalde, ernstige bezwaren de Wes
tersche letterkunde past niet bij zijn
Oostersch repertoire, zij belemmeren el-
kaa. en vormen een stijl-verwarring.
Bovendien zijn er nog meer bezwaren
tegen dit deel van den middag overigens
een klein onderdeel van het geheel
Het slot „De dans van den Tempel
wachter”. krachtig, soepel en vol uit.
drukkin» weergegeven, was waardig,
schoon en -nvergetelijk, het hoogte
punt van dr 'ertooning. dat zeer ver
diend een O’ ationeel applaus uitlokte,
waarin de kunstenaar alle medewerken
den liet deelen B. van Eysselsteijn.
RESIDENTIE.ORKEST: Het derde volks
concert der serie C omvatte in het ge
deelte vóór de pauze twee variatiewerken,
waarvan het eerste: dertien variaties over
een eigen treurig thema van onzen stad
genoot Koeberg een noviteit was Het
bleek een zeer boeiende, door zijn groote
doorzichtigheid gemakkelijk aansprekende
compositie te zijn niet alleen belangwek
kend door de knapheid van haar opbouw,
maar ook door haar intrensieke muzikale
waarden haar bijzondere welluidendheid,
melodische vinding en grooten rijkdom
aan effectvolle instrumentale schoonhe
den. Een stuk werk, waarin een warm
en edel muziekhart klopt en waarvan de
voortreffelijke uitvoering onder Verhey’s
geïnteresseerde leiding van hart tot hart
is gegaan. Dat bleek wel zeer duidelijk uit
de ovationeele applaushulde, waarmede de
hoorders er op hebben gereageerd. De op
het podium verschenen componist liet lei
der en orkest daarin terecht deelen.
Rucky van Mill speelde vervolgens in
goed sluitende samenwerking met het or
kest de prachtige „Variations symphoni-
ques van César Franck. Zooals van deze
technisch en muzikaal voortreffelijk toe
geruste pianiste te verwachten was met
autoriteit en beheersching naar letter en
geest. Aan de physieke kracht die de
uitvoering eischt werd ditmaal echter niet
tenvolle beantwoord. In de forte passages
kwam haar spel niet steeds boven het or
kest uit Ook zij behaalde een uitbundig
succes. Na de pauze Brahms’ derde sym
phonic, waaraan een gespierde, geestdrif
tige en. waar noodig poëzievolle her
schepping te beurt viel. Mr. A. J F J.
Jung.
WOUTER HUTSCHENRUYTER t: Giste,
ren is hier ter stede na een ziekbed van
enkele weken overleden de bekende
toonkunstenaar Wouter Hutschenruyter.
Lange jaren heeft hij een rol van betee
kenis vervuld in het Rotterdamsche en
Haagsche muziekleven niet alleen, maar
zijn naam en zijn werk kregen klank en
beteekenis in geheel Nederland en ook
buiten onze vaderlandsche grenzen.
Wouter Hutschenruyter werd 15 Aug.
1859 in Rotterdam geboren, waar hij ook
zijn muziekstudies begon. In de Maas
stad ook was hij kapelmeester van de
schutterij en dirigent van zangvereni
gingen vóór hij in 1890 tot 2den dirigent
van het Concertgebouw in Amsterdam
werd benoemd. Van 1892 tot 1917 was hij
dirigent van het Utr. Sted. Orkest en
van 1917 tot 1925 directeur van de muziek
school in Rotterdam. In dat jaar trok hij
zich als gevolg van toenemende doofheid
uit het openbare muziekleven terug.
Daarna is van zijn hand een groot aan
tal werken verschenen, o.a. over de ge
schiedenis der toonkunst en over die van
het orkest, analyses
etc. Ook schreef hij
grafieën, o.a. van
Brahms en anderen
man van een krachtig en geestdriftig
initiatief, heeft voor de hernieuwing van
het Nederlandsche concertrepertoire ont-
iglijk veel gedaan.
De begrafenis zal plaats hebben Zater
dag a.s. om 2 uur op de Nederl. Herv.
Begraafplaats te Wassenaar.
Netty van der Valk zal met
haar dansgroep gedurende de maanden
December Januari en Februari een tour-
née door Nederland maken.
Nog steeds gaan in Nederland de
meeste menschen, die bij luchtalarm op
straatzijn. niet in huis of in een schuil-
gelegenheid. Hoogstens staan ze gedwee
op de trottoirs tegen de huizen. Zoo be
lemmeren ze althans den luchtbescher
mingsdienst niet, als die mocht uitrukken
Zeep-, toiletzeep- en kindervoedsel-
kaarten worden ditmaal niet uitgereikt.
In den vervolge zullen voor deze arti
kelen. andere bonnen worden
wezen.
Ook
plaatselijke distributiediensten rei
ken vóór 25 December tegen overlegging
van de stamkaart en tegen in ontvangst-
neming van een bon van het inlegvel
bonkaarten voor voedingsmiddelen uit.
Uitgereikt wordenaan houders van
een inlegvel K 1 of L 1 een bonkaart
KA 401aan houders van een inlegvel
K 2 of L 2 een bonkaart KB 401 aan
houders van een inlegvel K 3 of L 3 een
bonkaart KC 401aan houders van een
inlegvel K 4 of L 4 een bonkaart KD 401
of KE 401. naar gelang zij geboren zijn
tusschen 26 Dec 1939 en 27 Dec 1941.
dan wel na 26 Dec. 1941.
Zij. die geboren zijn tusschen 28 Nov.
e.. 27 Dec. van de jaren 1922, 1929 en
1939 dienen hun inlegvel te ruilen vóór
zij hun bonkaart in ontvangst nemen
Men kan zijn kaarten uitsluitend afhaien
bij d-n distributiedienst der gemeente,
waar men in het bevolkingsregister is
ingeschreven. Een uitzondering wordt ge
maakt voor schippers, woonwagenbewo
ners (voor zoover zij in» het centraal be
volkingsregister zijn opgenomen), gede
tacheerde marechaussee’s. de vaste be
volking va A kostscholen en voor hen. die
tengevolge van oorlogsomstandigheden
elders verblijven. Bij de uitreiking der
kaarten wordt de bon K of L 1-24. 2-24.
3-24 of 4-24 van het inlegvel verwijderd
Voorts reiken de diensten aan houders
van L-inlegvellen toeslagkaarten uit.
welke geldig zijn van 26 Dec 1943 tot
en met 16 April 1944men moet, ten
einde deze kaart te ontvangen, bon
„toeslag 52” van de thans geldige toe-
slagkaart inleveren
Nieuwe tabakskaart tegen overlegging
van textielkaart Verder reiken de dien
sten aan mannelijke personen, die ge
boren zijn vóór 27 Dec. 1925 nieuwe ta
bakskaarten uit. welke geldig zijn van
26 Dec 1943 tot en met 16 April 1944.
In verband hiermede moeten alle per
sonen van 15 jaar en ouder hun textiel-
kaa.t V 115 medebrengen. Ook manne
lijke personen tusschen 15 en 18 jaar
moeten dus. hoewel zij geen tabakskaart
ontvangen, toch hun textielkaart over
leggen
Zeep-, toiletzeep-
HOOFDKWARTIER van den führer,
25 November. Het Opperbevel van de
Weermacht maakt bekend:
Aan het Oostelijke front duren in weer
wil van het slechte weer de hevige ge
vechten onverminderd voort. Verscheidene
vijandelijke aanvallen op het bruggen
hoofd Cherson mislukten. Aan het brug
genhoofd Nikopol en in de groote bocht
van den Dnjepr werden ook gisteren Sov-
jetaanvallen in harde gevechten afgesla
gen onder afgrendeling van eenige pene
traties. Ten Zuiden van Krementsjoeg
slaagde de vijand er m met sterke infan
terie- en pantserstrijdkrachten in onze
linies binnen te dringen. In een tegenaan
val werd een vijandelijke gevechtsgroep
met talrijke pantserwagens en stukken
geschut vernietigd.
In het gebied ten Westen van Kief werd
door den eigen aanval onder het voortdu
rend afweren van talrijke vijandelijke
tegenaanvallen en onder moeilijke ter-
reinomstandigheden langzaam meer ter
rein gewonnen. De sterke vijandelijke
strijdkrachten, waarvan gisteren werd ge
meld. dat zij waren ingesloten, werden
vernietigd. In totaal werden daar in de
laatste 4 dagen door onze troepen 199
pantserwagens, 554 stukken geschut van
alle soorten 300 machinegeweren en gra
naatwerpers en 166 auto’s buitgemaakt of
vernietigd. De bolsjewieken leden zware
verliezen aan dooden en gewonden. Tal
rijke gevangenen werden gemaakt.
In het gevechtsgebied van Gomel du
ren de verbitterde gevechten met de
vijandelijke strijdkrachten, die ten Wes
ten en ten Noorden van de stad zijn bin
nengedrongen, voort. Verscheidene om-
singelingspogingen werden door eigen
tegenaanvallen verijdeld, waarbij aan-
valstoppen der bolsjewieken werden
uiteengeslagen of teruggeworpen.
Ten Noordwesten van Newel maakte
onze tegenaanval na den afweer van hef
tige vijandelijke tegenoperaties nieuwe
vorderingen17 pantserwagens werden
stukgeschoten. Aan de rest van het Oos.
telijke front geen gevechtshandelingen
van beteekenis.
Aan het Zuid-Italiaansche front verliep
de dag over het algemeen rustig. Een
sterke formatie zware Duitsche gevechts
vliegtuigen bestookte in den afgeloopen
nacht installaties en scheepsconcentra-
ties in de havens van La Maddalena en
Bastia met bommen van elk kaliber.
Enkele vijandelijke stoorvliegtuigen
verschenen des nachts boven het Noor
delijke Duitsche gebied. Door vijande
lijke bommen op eenige plaatsen in Zuid-
Frankrijk leed de bevolking aanzienlijke
verliezen.
gebroken
on-
ver-
door
De
- aan
neemt, dat het oorlogsmoreel der Rijks
hoofdstad slechter zou zijn, dan van
welke andere Duitsche stad ook. Deelen
onzer stad hebben weliswaar zware
schade geleden, verwonding en dood
van een heele reeks medeburgers wek
ken leed, maar de zware tijd, dien wij
thans beleven, zal eenmaal eindigen”.
Tenslotte verklaart de minister, dat
alle burgers hun plicht zullen doen, ook
al overvallen nood en ongeluk velen.
Op de Rijkshoofdstad wordt de vaan ge
plant van de onwrikbaarheid en uit de
puinen der vernielde huizen en straten
zal na den oorlog een nieuw Berlijn ont
staan, schooner dan ooit.
