No. 18660. van Smolensk Af weerslag ten W esten duurt voort De jongste terreuraanval op Berlijn aanval ditmaal niet concentrisch is ge weest. De verdedigingsmogelijkheden waren gunstiger. De nachtjagers kon den de vijandelijke formaties uiteendrij ven en de luchtdoelartillerie kon, nu er geen nevel was, beter een spervuur voor de naderende machines leggen. Zaterdag 4 December. Behoud van onze volkskracht LEVEN NAAR EIGEN AARD De conferentie tuberculose- Geen doorbraak in Zuid-Italië De Stem der SS Hevige gevechten aan het Zuid-Italiaansche front GEMEENTELIJKE JEUGDDIENST EN DE ST. NICOLAASVIERING Kousenbonnen aangewezen SINT NICOLAAS BIJ DE KINDEREN VAN POLITIE-DIENAREN Roosev^lt-Stalin-Churchill Sinaasappelsap voor patiënten SINTERKLAASFEESTJES VAN DEN N.V.D. COURANT J v.v* V t'- V .W Dienstaanb. /0.38. Pers. gevr. /0.48. Adv. „Br. bur. v. 4. bl.* 10 meer. 330263; Boekh. J. B. w. Seters jr„ Theresiastr, 10»a, Tel. 772444; Boekh. E.D. Couvée, v.Hoytemastr. 66, Tel 721187 van DUITSCH WEERMACHTBERICHT (C.N.F.-Meyer) gevangen, een te Berlijn wat Op alles voorbereid. Geen gelijkschakeling! Luistert op Zondag 5 Dec. van 11.30 tot 11.45 uur over den zender Hilver sum 1, op golflengte 415 meter, naar de Stem der SS. De voorman der Ger- maansche SS in Nederland, Feldmeyer, beantwoordt een vraag Werp geen scherp tusschen de aardappelschillen bommenwerpers morgenuren een een Speciale punten ongeldig op 15 December Politiek weekpraatje De titel van het politieke weekpraatje. dat Max Blokzijl zal houden a.s. Maandag over Hilversum I is„Propaganda”. 1 f t i f 1 1 t f t s i f f t f f HAAGSCHE Geef bij verhuizing uw adres wijziging niet alleen op aan de courant, maar ook aan uw ver zekeringsmaatschappij en ver meld ook uw oud adres, benevens de soort van verzekering en uw polisnummer. .HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH RER, 4 December. HetOpperbevel van de Weermacht deelt mede In den Zuidelijken sector van het Oos telijke front kwam het alleen ten Zuid westen van Krementsjoeg en bij Tsjer- kassy tot vrij groote gevechtshandelin gen. Alle vijandelijke aanvallen werden op geringe plaatselijke penetraties na, afgeslagen. Op éér. plaats zijn gevechten Ter kennis van de vergadering van het Dagelijksch Bestuur van het Neder- landsche Roode Kruis is gebracht, dat een zending van 300 vaten sinaasappel sap uit Spanje is aangekondigd. Het ligt in het voornemen dit sinaasappelsap t.z.t. ter beschikking te stellen van tuberculose-patiënten, praetuberculose- patiënten, zuigelingen en zieke kinderen volgens een nader uit te werken ver- deelingsplan, lezen wij in het orgaan van het Ned. Roode Kruis. Ter gelegenheid van het St, Nicolaas- feest zal de Gemeentelijke jeugddienst, welke zooals bekend ook de schoolvoe- ding verzorgt, dank zij de medewerking van autoriteiten Maandag in de ruim hon derd eetlokal'en aan vijf a zesduizend kin deren ’r. extra-menu kunnen verstrekken. Onder andere zullen de kinderen wor den getracteerd op pap en fruit. Tevens heef; de dienst het den Haagschen scho len weten mogelijk te maken, dat het St. Nicolaasfeest en het Kerstfeest wederom met versnaperingen kunnen worden ge vierd. Hedenmiddag werd een St. Nico- laasfeestje georganiseerd voor de kinde ren van geëvacueerden in Bloemendaal te Loosduinen. Mogelijk zullen ook de kinderen in kinderziekenhuizen nog iets van het bezoek van St. Nicolaas aan onze stad bemerken. Morgen vieren wij Sint-Nicolaas. „Wij”, dat zijn wij onder-elkaar, wij, het Nederlandsche volk-onder-ons. Want er is geen familiefeest zóó typisch- Nederlandsch, zóó eigen-Nederlandsch als juist het feest voor jong-en-oud van dien goeden braven bisschop Spanje. Kindertjes van allerlei slag zingen even blijmoedig het lied van „Zie de maan schijnt door de boomen” en kinderen van N.S.B.-ers en van niet- N.S.B.-ers zijn even gul in het weg geven van geschenken aan arm-bedeel- den. Ja, het Sint-Nicolaasfeest vieren wij „onder-ons”. De bezetter, die er ge tuige van is, ziet het aan en zegt: dat is toch wel typisch-Nederlandsch. Zelfs het woord Germaansch komt hem daar bij niet over de lippen. De goede be zetter denkt daarbij: het is welgedaan een volk als dit volk van Ne derland te la ten leven naar eigen aard, maar er zijn óók bezetters, die, plus royaliste que le roi op dit punt anders denken en den Nederlandschen geest trachten neer te drukken met het puntige wapen der gelijkschakeling in de hand. Gelukkig zijn deze niet groot in aantal en de Rijkscommissaris heeft in het bij zonder tot hen op den dag van de soli dariteit, op 7 November j.l. in Utrecht, een taal gesproken, die zij niet konden misverstaan. „Wanneer”, - zei dr. Seyss Inquart bij die gelegenheid - „een ove rigens zeer goede ambtenaar naar mij toekomt en zegt, dat hij in zijn werk kring alles precies zóó heeft geregeld als bij ons in Duitschland, dr hem op den schouder en zeg PRIJS DER ADVERT.: 1—11 m.M. (5 reg.) ƒ1.65, elke m.M. m. tot 23 m.M. (10 reg.) ƒ0.19. Elke m M. m. 21 ct. Halve oplaag halve pr. Reel, ƒ0,51 p. m.M I wijsn. 5 ct., fr. p. p. 10 ct. KI. Adv. (in halve opl.) 0.57, Onvermoeibaar zijn zij op post en missen nooit, wanneer zij schieten op de bolsjewisten, die uit hun dekking te voorschijn komen. (P.K Zwirner-H.H.-St.) PRIJS DEZER COURANT: Voor ’s-Gravenhage bij vooruitbet. p. 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode", „Kol. Bijbl.’'’ en „Letterk Bij'bl.” ƒ3.15. Fr. p p. met Modebl. ƒ4.20, z. Modebl. ƒ3.95. Buitenl. ƒ9.45 Bij postkant tegen de geld, goedgek. abonn.pr. Afz. nr. 5 c., fr. p. p. 10 c. De A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt: Terwijl van enkele zijden ten aan zien van de gevechten in den Oostelijken sector van het Italiaansche front gemeld wordt, dat het Britsche 8ste leger het Duitsche afweerfront doorbroken en te ruggedrongen heeft, wordt door het Duit, sche Opperbevel met de meeste stelligheid tegengesproken, dat de Engelschen hun doorbraak tot stand gebracht hebben. De Engelsche berichtendienst heeft de ver overing gemeld van Lanzione en Castel Venatro, doch te Berlijn verklaart men. dat. deze plaatsen nog in handen der Duitschers zijn en dat van een terugtocht geen sprake is. Deze onjuiste berichten, zoo zegt men te Berlijn, zijn door Londen de wereld inge zonden met de bedoeling, invloed te kun nen uitoefenen op de besprekingen met de andere geallieerden. Overigens is men te Berlijn omtrent het verloop van den strijd zeer terughoudend. Men constateert slechts, dat de gevechten met groote hevigheid voortduren en een uitermate bloedig karakter dragen. Aan beide zijden is de luchtmacht zeer actief. In den Westelijken sector, waar men van Duitsche zijde eveneens een offensief meent te kunnen verwachten draagt de strijd tot nog toe slechts een plaatselijk karakter Met ingang van heden 4 December wordt tegen inlevering van den kousen bon N van de textielkaarten V 115 en V 215 (voor mannen en vrouwen boven de 15 jaar) en de daarvoor benoodigde geldige textielpunten van eerder genoem de kaarten of T-punten een paar sokken resp kousen, beschikbaar gesteld. In ver band met de bevoorrading van den han del van sokken en kousén is het moge lijk, dat niet steeds sokken of kousen voorradig zijn, doch zorg wordt er voor gedragen, dat ieder de in zijn (haar) be zit zijnde bonnen te zijner tijd zal kunnen honoreeren, mits men alsdan de beschik king heeft over op dat oogenblik nog geldige punten. Op zijn Haagsche tournée heeft de Sint ook niet de kleuters van de dienaren van.de Hermandad willen vergeten. Hij had daartoe de bemiddeling ingeroepen van de afd. den Haag van den Kame- raadschapsbond der Ned. politie die op zijn beurt weer gistermiddag in het Ge bouw voor K. en W. een feestelijk sa menzijn had georganiseerd. De stafmu- ziek van de politie onder leiding van kapelmeester Bokhove bracht van den aanvang af de stemming er met vroolijke wijsjes in en natuurlijk waren het voor het meerendeel Sinterklaasversjes. Inspec. teur Kanters kweet zich verdienstelijk van zijn taak als „conférencier” Den hoofdschotel vormde de opvoering van de operette „Asschepoester” onder leiding van Chris Hofland. De kleurige taferee- len vonden bij jong en oud een enthou siast onthaal. De Sint zelf verscheen met groot gevolg en had voor iederen kleu ter een verrassing bij zich. Enkele politie autoriteiten deden op dit vroolijke feest, dat zoo goed was verzorgd, van hun be langstelling blijken. VERDUISTEREN Van 16.30 uur tot 8.30 uur Maan: 4 Dec. op 13.41 u„ E.K.; 5 Dec. onder 0.31 u„ op 14.06 u.; 6 Dec, onder 1.50 U.. op 14.30 u. Op alles voorbereid. Dichte nevel tusschen de stellingen maakt het voor de bolsjewisten gemakkelijker om na derbij te sluipen daarom is voor de posten in de voorste loopgraven uiterste opmerkzaamheid geboden handgranaten liggen steeds voor werpen gereed. wijken, openbare gebouwen, kunst- en cultuurmonumenten zwaar getroffen. An dere vijandelijke vliegtuigen vlogen over de Rijkshpofdstad, zonder schade aan te richten. Tot dusver is vastgesteld, dat 28 vijandelijke bommenwerpers zijn 'neerge schoten. Batterijen vèrdragend geschut beant woordden gisteren het vuur van Engel sche batterijen aan de overzijde van het Kanaal en beschoten met goede uitwer king belangrijke doelen in Dover. Deal en Folkestone. Radio Moskou heeft in den afgeloopen nacht bevestigd, dat enkele dagen ge leden een conferentie tusschen Roose velt, Stalin en Churchill in Teheran heeft plaatsgevonden. Aan de conferen tie hebben ook deskundigen deelgeno men. Behahdeld werd de kwestie van den oorlog tegen Duitschland, alsmede politieke vraagstukken. Er zal een com muniqué worden uitgegeven. Terreuraanval op Leipzig; 28 bommen werpers neergeschoten De Nieuwe Kerk te Delft ondergaat reeds eenige jaren een algeheele res tauratie vooral de ommanteling van den toren vergt zeer veel arbeid. Men is nu zoover gevorderd, dat de spits geheel is vrijgekomen. Eikenloof verleend De Führer heeft het eikenloof, behoo- rend bij het ridderkruis van het Ijzeren kruis verleend aan luitena nt-generaal Walter Hartmann, commandant van een divisie infanterie, aan majoor Ernst August Fricke, bataljonscommandant van een regiment pantsergrenadiers, aan lui- tenant-kolonel Ernst Wellmann, comman dant van een regiment pantsergrenadiers en aan kolonel Alfred Druffner, comman dant van een regiment grenadiers. Majoor Fricke en kolonel Druffner zijn overleden aan de tijdens de gevechten aan het Oostelijk front opgeloopen ver wondingen. Nieuwe berichten komen binnen. De jachtvliegtuigen achtervolgen den vijand tot over de Elbe. Nog 10 vier motorige bommenwerpers hebben het onderspit moeten delven. In de stad zelf beginnen de openbare vervoermiddelen hun diensten onmid dellijk te hervatten. Zoo kunnen de tien duizenden, die door het alarm verrast werden, weer rustig en zonder opont houd naar hun woonsteden terugkeeren. En wederom komt die alles overheer- schende gedachte in deze dagen over ons: De mensch is een merkwaardig wezen. Hij went aan alles. Tien minu ten geleden stond hij nog tegenover den dood en thans spreekt hij reeds weer over de zakelijke aangelegenheden, welke hij morgen vroeg het eerst wil afhandelen. Is deze beschouwing een spiegel van zijn moreele kracht? Voor groot deel ontegenzeggelijk. Van plotselinge moreele ineenstorting zal geen sprake zijn aij klop ik g hem, dat hij het heel braaf, maar niet verstandig heeft gemeend.” Daarmede heeft de Rijkscommissaris willen uitdrukken, dat hij geenszins een op Duitschland gelijkgeschakeld Neder land wenscht. Hij heeft dit standpunt ook verduidelijkt. „Het is onze taak” zoo zei hij namelijk verder in zijn groote rede op den 7den November „er voor te zorgen, dat in dit land alles goed en voor ons overzichtelijk verloopt, dat voorts nergens bewegingen van ver zet ontstaan en dat wij adviezen uit de door de zoo oneindig leed verkregen ervaringen aan de Nederlanders willen mededeelen. Maar hetgeen dan gebeurt, en hierop leggen wij den nadruk moet _van Nederlandschen geest en leven worden vervuld.” Dit standpunt van den Rijkscommis saris zal men goed doen in zijn gedach ten levendig te houden. Naaste mede werkers van dr. Seyss Inquart hebben ons ook herhaaldelijk verklaard, dat de Rijkscommissaris allerminst een Duitsch-Nederlandsche gelij kschakeling wenscht, integendeel, hij wenscht, dat het Nederlandsche volk in vrijheid en naar eigen aard zal leven. Natuurlijk is voor ’t oogenblik de bezetting zwaar en drukkend en zij moet zich in het belang van Duitschland’s gigantischen strijd met vele zaken, men kan gerust zeggen, met alles en nog wat bemoeien. Maar dit wil niet zeggen, dat men er doel bewust op uit is het Nederlandsche ka rakter, den eigen Nederlandschen volks aard, te ondermijnen of uit te hollen. Het Nederlandsche volk is op dit punt uiterst gevoelig en misschien zou men van Duitsche zijde iets voorzichtiger kunnen zijn om zelfs den schijn van wat ons volk met een boos woord: gelijk schakeling noemt, te vermijden. Wan neer wij op een bijeenkomst van een Nederlandsche organisatie met Neder landsche medewerkers een Nederland sche aangelegenheid als een bepaald agendapunt door een Duitscher in het Duitsch hooren behandelen, dan is de Nederlander met zijn groote gevoelig heid op dit punt spoedig geneigd zich daarover argwanend uit te laten. Wan neer we lezen, dat op een jaarvergade ring van de N.V. „De Bijenkorf” uitslui tend Duitsch gesproken wordt, dan zijn er Nederlanders genoeg, die in deze om standigheden iets zien, dat verontrust en te denken geeft. Wanneer in „De Stormvlag”, in het strijdblad van den Nat. Jeugdstorm, erover wordt ge klaagd, dat leden van de Hitler- Jugend „een grooten mond opzetten tegen onze stormers en ze o.a. toevoe gen, dat zij de bezettende macht zijn en dat wij (Nederlanders) maar hebben te gehoorzamen”, dan zullen er direct ge noeg Nederlanders zijn, die zeggen: „zie je wel, daar ga je met je vrijheid en eigen volksaard!” Dit alles is, wij zeiden het reeds, een uiterst delicate materie en zij zou in derdaad verontrustend kunnen zijn en tot argwaan kunnen leiden, wanneer daar niet het woord was van den Rijks commissaris, die voor het Nederland sche volk de vrijheid opeischt om naar den eigen aard te kunnen leven. Dat men niet in alle vertakkingen van de bezetting altijd even tactvol is en er niet overal steeds op uit is rekening te houden met de gevoeligheden van het Nederlandsche volk op dit zeer speciale punt, wie zal zich daarover verbazen? Hoofdzaak is, dat de hoogste vertegen woordiger van de Duitsche macht in ons land zijn standpunt ten deze zéér duidelijk heeft bepaald: Vrijheid om naar eigen aard te leven! Dit houde men voor oogen, ook al klopt er schijnbaar weleens iets niet in de dagelijksche practijk van ons volksbestaan onder de abnormale om standigheden van dezen bewogen tijd. De A.N.P.-correspondent meldt: Sterke vijandelijke luchtstrijdkrachten hebben Donderdagavond wederom een hevigen aanval op de Rijkshoofdstad ondernomen, ditmaal echter onder min der gunstige omstandigheden dan de vorige malen. Een sterrenklare hemel stond strak gespannen boven Berlijn, toen de sirenes de komst van de Brit ten aankondigden en vrijwel op hetzelf de moment werd de nachtelijke stilte reeds verstoord door de aan alle zijden van de hoofdstad opstijgende groepen nachtjagers, die voor de verdediging, tezamen met de luchtdoelartillerie en de zoeklichtbatterijen, in een luchtstrijd werden geworpen, zooals de Berlijners nog nimmer aanschouwden. Het doffe, doordringende gedreun der zware ar tillerie, vermengde zich met het nijdige, keffende en ratelende geblaf der lich tere en lichtste stukken. In het dikke duister van den nacht, ontspon Ach de strijd van machine tegen machine, van man tegen man. Dreigend gromden de zware motoren der bombardements vliegtuigen, telkenmale van toon veran derend, optrekkend en zich vallen la tend bij hun pogingen om de nimmer aflatende, snelle, wendbare jachtvlieg tuigen te ontwijken. Groene, roode en witte lichtkogels zwermden voortdurend in bonte mengeling langzaam terneer, rustig en vredig, als waren zij de eenige, die zich het helsche tumult van den slag der menschen niet behoefden aan te trekken. Plotseling staat een ge weldige komeet boven de stad. Pijlsnel schiet zij in de diepte om met een ont zagwekkende detonatie tegen de aarde te slaan. Dat was een bommenwerper. Dan wordt het langzamerhand tijd om in dekking te gaan. Het door merg en been dringende gefluit van een val lenden bom doet de menschen even versuffen. Een tiende deel van een seconde misschien. De ervaring heeft ons veel geleerd, ook, dat deze bom ons niet treffen zal. Ruim 100 meter verder slaat hij in een park in. Bran dende granaten volgen en dan nog meer bommen en mijnen, fosfortrom- mels en... vliegtuigen. Neergeschoten bommenwerpers Een orkaan van helsch tumult en ge weld golft over de stad. Plotseling is het voorbij. Gekomen en gegaan als een zomersche donderbui, dood en verderf achter zich latend. Een half uur later geven de sirenes het signaal, dat alles veilig is en de bevolking kan haar schuilplaatsen verlaten. Hier en daar in de stad brandt het. Ook komen spoedig de eerste berichten over het verloop van den slag binnen. Alleen al boven Berlijn zijn 20 vijandelijke machines neergesehoten. Dat geeft tenminste een eenigszins bevredigend gevoel, ook al wordt het leed der getroffenen er niet door uitgewischt. Boven op het dak van een hoog gebouw in het centrum van de De - - het ■pen gereed. de stad kunnen wij het slagveld over- ke (P.K. Tiemann-H.H.-St.) zien. Ons ervaren oog leert ons, dat de of Dezer dagen wordt aan 4500 kinderen in onze stad een aardig Sinterklaasfeest aangeboden door den Nederlandschen Volksdienst. Ten einde de samenhoorig- heid in de buurtschappen te vergrooten wordt niet een groot feest gehouden, maar 27 -kleinere; die ieder door onge veer 150 kinderen bezocht worden. Gis teren hebben wij een dergelijk Sinter klaasfeest bijgewoond in de gymnastiek zaal van de school van Heutszstraat 12. Er was een aardig prograrqma ontworpen. Een poppenkast bracht de kinderen her haaldelijk tot groot enthousiasme, zoodat hun gejuich straten ver te hooren was en een vrouwelijke goochelaar verbaasde de kleuters met haar goochelkunstjes. Het hoogtepunt werd natuurlijk gevormd door het bezoek van Sinterklaas, die zich eeni- gen tijd met de kinderen onderhield en aandachtig luisterde naar de aardige liedjes, die de kinderen zongen Als be- looning kregen de kinderen een zakje suikerwerk appels en een stuk speelgoed, bestaande uit een trein, een tank e.d 'Ook in de pauze werden de kinderen op versnaperingen onthaald. Al met al was het een heerlijke middag voor de jongens en meisjes. Roosevelt niet door koning Faroek ontvangen President Roosevelt is tijdens zijn verblijf te Cairo niet door Koning Fa roek ontvangen. De Koning heeft zijn eersten kamerheer naar Roosevelt ge zonden met de opdracht ’s Konings leedwezen te betuigen, dat hij den Amerikaanschen president „wegens on gesteldheid” niet kon ontvangen. Roose1 velt zeide den kamerheer het te betreu ren te moeten vertrekken zonder den Koning te hebben ontmoet. De kamer heer werd met eenzelfde opdracht naar Tsjang Kai Sjek gezonden. Deze noodig- de den Koning uit naar China te ko men, wanneer „de toestand aldaar weer tot rust zou zijn gekomen”. Marseille gebombardeerd Volgens Belgapress hebben Anglo- Amerikaansche bommenwerpers Mar seille gebombardeerd. Een aantal ar beiderswoningen werd vernield. Er werden 15 dooden uit de puinhoopen ge haald. met een doorgebroken vijandelijke afdee- ling aan den gang. Tusschen Pripjet en Beresina drongen de bolsjewieken meermalen onze stellin gen binnen; zij werden echter in een on- middellijk ondernomen tegenaanval weer teruggeworpen. Ten Westen van Kritsjef zijn hevige gevechten met vrij sterke, door pantserwagens gesteunde vijandelijke for maties aan den gang. In het gevechtsgebied ten Westen van Smolensk ondernamen de bolsjewieken op den vierden dag van den grooten afweer- slag tijdens een dichte sneeuwjacht op nieuw hevige aanvallen, die zij in weerwil van de stijgende verliezen tot aan het vallen van de duisternis steeds weer her haalden. Alle aanvallen werden bloedig afgeslagen en een ten Noorden van den autoweg doorgebroken vijandelijke afdee- ling werd vernietigd. Ten Westen van Newel leverden de eigen aanvallen plaatselijke terreinwinst op. Sterke vijandelijke tegenaanvallen mislukten. Hierbij werden 24 Sovjetpant- serwagens vernietigd en 4 andere stukge schoten. In den Westelijken sector van het Zuid- Italiaansche front zijn op talrijke plaatsen hevige gevechten aan den gang. Duitsche reservetroepen hieven enkele penetraties op en maakten daarbij gevangenen. Op den uitersten linkervleugel van ons front werden de sterke aanvallen van het 8ste Engelsche leger in een stellingsector op gevangen, die enkele kilometers verder naar achteren ligt. Formaties Britsche hebben in de vroege morgenuren van vandaag een terreuraanval gedaan op Leipzig. In het stadsgebied werden woon wijken, openbare L xte schuilkelders De Berlijner heeft geleerd, wat hem in het uur van het gevaar te doen staat. Den schuilkelder opzoeken. Dat is alles, meer wordt feitelijk niet van hem verlangd. De ervaring heeft ge leerd, dat dit in de meeste gevallen ook voldoende is. Natuurlijk is in den laatsten tijd dikwijls het probleem der schuilkelders besproken. De vraag, is de beste schuilkelder, ligt echter nog steeds, zonder dat een behoorlijk ant woord gevonden is, op ieders lippen. Uit de vele huizen, die in Berlijn door voltreffers van zware bommen vernie tigd zijn, konden de in de kelders ver toevende personen nog gered worden, daar de dakconstructies van de kelders zoo stabiel waren, dat zij én den bom én het gewicht van het ineenstortende gebouw droegen. Daaruit volgt dus, dat de veiligheid van een normalen kelder stijgt met het aantal uitgangen en nood uitgangen. Dat dit evenwel geen abso lute veiligheid is, zal duidelijk zijn. Die vindt men zelden in feite alleen daar... waar geen bommen vallen. De moderne explosieve stoffen, die aan deze en gene zijde van het Kanaal worden toegepast, zijn in staat, vrijwel alles te vernieti gen en door alles heen te slaan. Daar bij komt dan nog het gevaar der bran den, waarvoor dikwijls meer ontzag be staat dan voor bommen en luchtmijnen, om maar niet te spreken van die vlieg tuigen, die brandend en met hun lading aan boord boven de woonwijken neer storten. Er zijn in Herlijn gevallen be kend van woonhuizen, die een derge lijke vracht konden dragen en speciale schuilkelders, die er bijna onder bezwe ken zijn. Het komt er maar op aan, een mensch geluk heeft of niet. Het behoud van de volkskracht is in alle tijden een factor van beslissende be- teekenis geweest. In ons land heeft bij de Overheid steeds het streven voorge zeten. die kracht zoo hoog mogelijk op te voeren en dat men daarin is geslaagd, wijzen de statistische gegevens duidelijk uit. Eigenlijk behoeft het in dit verband geen verwondering te wekken, dat zelfs, ja. juist in deze benarde tijden, de Over heid er met verdubbelden ijver naar streeft, de volkskracht zooveel moge lijk op peil te houden Is zij daarin ge slaagd Op deze hoogst belangrijke vraag wordt in een overzicht van het departement van Sociale Zaken over 1942 een interessant antwoord gegeven, inte ressant. omdat het in vele opzichten de verwachtingen, die uiteraard niet hoog gespannen konden zijn, verre overtreft Dat verheugt ons. want het is een licht puntje in dezen somberen tijd en. hoewel geenszins doof zijnde voor het argument, dat met cijfers alles is te bewijzen, ge- looven wij toch, dat uit den met zooveel toewijding verrichten arbeid van het de partement van Sociale Zaken déze con clusie mag worden getrokken, dat het er met onze volkskracht gelukkig nog niet zou slecht voorstaat Nog niet zoo slecht; men zou haast ge neigd zijn te zeggenbijzonder goed, reeds na lezing van het „Woord Vooraf” indien men aan het cijfer een absolute beteekenis zou toekennen Het sterfte cijfer van 1942 bedraag 9.5 per duizend, lezen wij en het geboortecijfer 20.9 per duizend, voor waar geen ongunstige uit komsten Indien dit sterftecijfer perma nent zou zijn, zou de gemiddelde levens dure 105 jaren zijn. De conclusie, dat de vitaliteit van ons volk behouden is ge bleven. lijkt ons inderdaad gewettigd Een belangrijk onderdeel van de ge zondheidszorg bestaat tegenwoordig uit de verstrekking van vitaminetabletten Met deze tabletten zijn in vele gevallen verrassende resultaten bereikt en het is des te verwonderlijker dat. terwijl de schoolverstrekking volledig slaagde, slechts de helft van de voor deze zoo nuttig aanvullende voeding in aanmer king komende vrouwen, zich de moeite heeft getroost, de kostelooze tabletten bij de distributiediensten af te halen. In totaal werden 51J millioen tabletten vitamine C verstrekt. Hiervan werd 39 millioen door de schoolgaande jeugd verorberd, de a.s. en de jonge moeders namen 11.7 millioen tabletten voor haar rekening De fabrieksarbeiders (bepaalde groepen van werklieden komen mede voor de verstrekking in aanmerking) verbruikten 6.5 millioen tabletten. De ziekenhuizen ontvingen 2.9 millioen stuks. Anderhalf millioen tabletten werden voor proefnemingen gereserveerd. Indrukwekkende gegevens worden voorts verstrekt over de beschikbaarstelling van goedkoope margarine en bak. en braad vet voor werkloozen en armlastigen en goedkoope zeevisch. De centrale keukens verstrekten in 1942 ongeveer 34 millioen liter voedsel In de tegenwoordige omstandigheden is het voor elke huisvrouw van groot belang dat er deskundige instanties zijn, dié haar voorlichten op het gebied van de voedselbereiding. Het Voorlichtingsbureau van den Voedingsraad beweegt zich zeer actief op dit speciale gebied. Het heeft zijn werkzaamheden sterk uitgebreid en, even als te Rotterdam, zullen in den Haag voor. lichtingswinkels en leskeukens worden ingericht. In de handhaving van de volksgezond heid speelt de schoolarts een belangrijke rol Het verslag vermeldt hieromtrent, dat in 1942 de reorganisatie van het school artsenwezen haar beslag kreeg. Het land is thans verdeeld in districten, die elk een of meer gemeenten omvatten. Een en an der heeft een belangrijke uitbreiding van het aantal schoolartsen met zich mede ge bracht. Om deze reden zijn aan de univer. siteit te Utrecht een aantal cursussen ge houden voor huisartsen, die elk door 20 a 25 artsen werden bezocht. Alle medische hoogleeraren verleenen aan deze leergan gen hun medewerking. Ook de school - tandverzorging onderging een groote uit breiding Dit jaar is speciale zorg gewijd aan de rheumatiekbestrijding. Met de influenza deelt zij de onderscheiding, tot de meest veelvuldig voorkomende ziekten te behoo. ren en, zuiver sociaal beschouwd, overtreft zij de tuberculose verre in beteekenis Het departement van Sociale Zaken heeft om de bestrijding krachtiger aan te vatten dan tot dusver geschiedde op de begroe ting voor het jaar 1943 voor dit doel een post van 50.000 gebracht Tevens is overgegaan tot de oprichting van een Cen. traal Instituut voor Rheumatiekbestrij ding dat zijn zetel heeft in Utrecht. Terecht wordt onder het hoofdje „Be smettelijke ziekten” de aandacht gevestigd op de toename van de diphtherie in ons land in 1941. Dit verschijnsel deed zich in het afgeloopen jaar nog in aanmerkelijk sterkere mate gelden. (Ook in 1943 is de diphtherie, naar alle waarschijnlijkheid eerder toe- dan afgenomen.) In verband hiermede wordt het onvatbaar maken te gen diphtherie krachtig gepropageerd. De aan de Inspectie der Volksgezondheid ver. leende bevoegdheid om voor bepaalde ge vallen een inenting der bevolking tegen typhus en paratyphus dwingend voor te schrijven is uitgebreid tot roodvonk en diphtherie.De mogelijkheid tot verplichting geldt thans van den leeftijd van twee jaar af. doch beperkt zich voor inentingen te gen diphtherie en roodvonk tot personen beneden veertien jaar Over de tubercu- lose-sterfte zegt het verslag, dat de groote stijging in 1941, in 1942 slechts weinig toenam. Met kleine schommelingen bleef de sterfte ongeveer op het peil van een jaar tevoren Ook tegen het gevaar, dat de vlektyphus van Oost-Europa uit naar het Westen zou kunnen doorbreken, zijn de organen der volksgezondheid paraat. In tijds werden verschillende voorzieningen getroffen, o.a. door de bereiding van vlek- typhusvaccin, de verschaffing van bescher. mende kleeding aan artsen en verplegend personeel in ziekenhuizen en door het zoeken van contact met artsen, gezond heidsdiensten, ziekenhuizen en wijkver pleegsters Bovenstaande is slechts een greep uit het vele, dat in het verslag onder het hoofdstuk „Volksgezondheid” staat ver meld Het verslag bevat nog tal van an dere wetenswaardigheden, o.a. op het ge bied van de werkverruiming en de werk- loozenzorg. de ontslagverordening vak ontwikkeling en sociale jeugdzorg en tenslotte over de taakverdeeling van de onder het departement ressorteerende dienstenen instellingen. Met ingang van 15 December a.s. zul len alle uitgegeven en in omloop zijnde speciale punten, zooals HG-, K-, S- en T-punten ongeldig zijn. GS-punten blij ven geldig, voorzoover zij worden aange boden met een geldige speciale ver gunning Telefoon 116306 (zeven lijnen) BUREAUX: WAGENSTRAAT 8537 Giro No. 12500 Bijkant. Scbev. Keizerstr. 319, Tel. 550310. Fll.: Rijsw., Kantoorboekh. Leeuwendaal, Oranjetaan 3, Tel 119461; Voorb., Boekh. H.E.G.Ruys, Heerenstr. 124. Tel. 778038; N.V. Kantoorb. Th. J. de Koning, Goudsbloem). 3, Tel. ae Woicnot.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1943 | | pagina 1