1943.
van
Duitsche tegenaanval in het gebied
Kirowograd
Donderdag 16 December.
l«ö. 18670.
in
STADSNIEUWS
LUCHTVAART
KUNST EN LETTEREN
BINNENLAND
VOOR DE JEUGD
SPORT
IK HOU VAN HOLLAND...
s
Terreuraanval op Innsbruck
Veertig jaar geleden
WEGEN MET TWEE RIJBANEN
Turksche kabinetszitting
DE LEGITIMATIEKAARTJES VAN
HET NED. ROODE KRUIS
Britten lijden zware verliezen aan
het Italiaansche front
Van het Oostelijk oorlogstooneel
BURGERLIJKE STAND
Afhalen distributiebescheiden
Redevoeringen van dr. Göbbels
HAAGSCHE
COURANT
DUITSCH WEERMACHTBERICHT
beslissing
en
vacantie-
p.
Reuter meldt uit Ankara, dat men na
een zitting van het Turksche kabinet, die
gisteren gehouden is en 3 uur duurde,
den indruk heeft, dat Turkije niet op het
punt staat aan militaire operaties deel te
nemen,
en
van
dat
ver-
De uit het Jaar 1500 dateerende Blok*
weersche wipmolen in den polder
Alblasserdam. is geheel gerestaureerd
en dezer dagen in gebruik genomen,
(C.N.F.-Hof)
front-
van den
politieke
die
zijn
en
Apeldoornschelaan, Appelstraat
Vlierboomstraat tot Walnootstraat), Co-
tot
Es-
Wie houdt er nu niet van zijn ge
boortegrond? Wie is er nu niet gehecht
aan de plaats, waar hij is opgegroeid?
En wie zou het kunnen dulden, dat die
grond eenmaal door den bolsjewiek
vertrapt zal worden? Niemand! Geen
enkele onder u. Maar wie staat er borg
voor, dat dit nooit of te nimmer zal
geschieden?
Wie anders dan de soldaten van den
Führer en onder hen ook de mannen
van de Waffen-SS.
Sluit u aan, meldt u bij de Waffen-
SS of bij den Landstorm Nederland.
Smit, onge-
Meeuwsen.
A. P. de
Bruin, ongehuwde vrouw, 88 j. G,
„Informations-
Duitsch cen-
De A.N.P.-correspondent te Berlijn
meldtVan het Oostfront worden hevige
Sovjetaanvhllen in verschillende sectoren
gemeld, waartegen de Duitschers met
succes weerstand boden.
De pogingen van de Sovjets in het ge
bied van Kirowograd door een om trek
kende beweging deze stad af te snijden,
acht men van Duitsche zijde voorshands
verijdeld De Duitsche tegenaanvallen in
dezen sector hebben den opmarsch der
Sovjets die tot de aankomst der Duitsche
reserves vrij diep de Duitsche stellingen
hadden kunnen binnendringen, tot staah
gebracht, alhoewel de strijd hier nog
steeds voortduurt. De bolsjewieken stre
ven er blijkbaar naar, met de troepen, die
Tsjerkassy bezet hebben, in verbinding te
komen.
De Duitsche aanvallen ten Westen van
Kief, die zoowel naar het Oosten als naar
het Noorden gericht zijn, hebben tot nieu
we terreinwinst geleid, ondanks het feit,
dat ook de Sovjets in dezen sector aan
vallen ondernemen. De Sovjettroepen zijn
hier thans van den Westelijken oever van
de rivier de Teteref verdreven.
Een nieuw zwaartepunt van het front
is het gebied van Sjlobin. het spoorweg-
knooppunt halverwege Gomel en Bo-
broeisk. Nadat de bolsjewieken sedert ge-
ruimen tijd in den driehoek, gevormd
door Prioet, Dnjepr en Beresina een
sterke troepenmacht hadden geconcen
treerd. zijn zij hier tot den van Duitschf
zijde verwachten aanval overgegaan. Alle
aanvallen konden tot dusver worden afge
slagen. Evenmin hadden de Sovjetaanval-
len ten Zuiden van Newel succes. Zij wer
den alle na hevigen strijd afgeslagen
Churchill ziek
De plaatsvervangende Britsche minis
ter-president, Attlee, heeft in het Lager
huis medegedeeld, dat Churchill koude
heeft gevat en bedlegerig is, In de lin-
kerlong heeft zich een ontsteking ont
wikkeld.
Vacantiebons in het bouwbedrijf
De centrale persdienst van het Neder-
landsche Arbeidsfront meldt: De Gemach
tigde voor den Arbeid heeft, mede op
aandringen van het N.A.F., twee beschik
kingen uitgevaardigd ten aanzien van de
verplichte uitgifte van vacantiebons door
alle bedrijfsvoerders in het bouwbedrijf,
respectievelijk in het loodgieters- en fit-
tersbedrijf.
Dit beteekent, dat voortaan alle wer
kers in genoemde bedrijfstakken boven
hun loon een vacantiebon zullen ontvan
gen.
Toen indertijd de bestaande collectieve
arbeidsovereenkomsten voor den burger
lijken en utiliteitsbouw en den water-,
spoor- en wegenbouw algemeen verbin
dend werden verklaard, waren de bepa
lingen betreffende de verplichte uitgifte
van vacantiebons hiervan uitgesloten.
Ook voor het loodgieters, en fittersbe-
drijf was de uitgifte van vacantiebons
niet verplicht gesteld. Het Nederlandsche
Arbeidsfront heeft in samenwerking met
den Gemachtigde voor den Arbeid er
thans voor gezorgd, dat de uitgifte van
vacantiebons algemeen verplicht is ge
steld, zoodat alle werkers in het bouw-,
loodgieters- en fittersbedrijf
bons zullen ontvangen.
De beschikkingen zullen een dezer da
gen in werking treden. Hierbij is nog be
paald. dat de bedrijfsvoerders, die vóór
den datum van inwerkingtreding van ge
noemde beschikkingen geen bonnen heb
ben verstrekt, gehouden zijn te rekenen
van 1 Juli 1943 af zoo spoedig mogelijk,
althans binnen twee weken na inwer
kingtreding der beschikkingen, aan de
thans in dienst zijnde werkers en dege
nen. die bij hen van bedoelden datum af
in dienst zijn geweest, alsnog bons te
verstrekken.
d. A. M. Tacoma geb. van der Zee, z.
B. Reigwein geb. van Eek. z. E J.
Verberckmoes geb. Schiller, d. K. J.
Fontein geb, Rab, d. A. Vermeulen
geb. van Koningsbruggen, d. M. P.
de Brabander geb. van Rijn. d. D A.
J, Zadelaar geb. Lodewijk, d. C. Th.
A. R. Snel geb. Hondius van Gessel, d.
K. van Oest geb. Heier, z. M. J.
Aries geb. van Elewout. z. J. M. Wer
ner geb. Genesis, z. A. T. Vluggen geb.
Broeke. d. C. Harteveld geb. de Roode,
z. P. C. Boerma geb. Offringa, d. en
z. J. C. Groot geb Bezemer, z. N.
van den Braajt
Schaedtler geo.
Frontzorgdag te Delft
Zaterdag a.s. zal Delft in het teeken
van Frontzorg staan. Overal zullen de
roode bussen u worden voorgehouden,
terwijl de WA des middags een marsch
door Delft zal maken. De strijders, die
zich aan de fronten voor ons aller toe
komst hebben ingezet, hebben het recht,
ook van ons offers te vragen. Steunt
daarom Frontzorg
Onze frontsoldaten strijden voor de
toekomst van ons Volk en Vaderland. Zij
strijden ook voor u
GEEN BORDEN,TOCH RECHTS
HOUDEN
Voor het verkeer op wegen met twee
gelijksoortige rijbanen golden tot voor
kort twee verschillende regelingen. Was
de afscheiding tusschen beide rijbanen
een verhoogd middenpad of een midden-
heuvel dan was zonder dat borden op
die verplichting wezen het strafbaar op
de linksche baan te rijden. Bestond daar
entegen de afscheiding uit een vrije tram
baan. een plantsoenstrook e.d., dan wa
ren borden noodig om het berijden van
de linkerbaan strafbaar te maken.
Door de invoering van de wegenver
keersregeling is het mogelijk gebleken dit
onderdeel der verkeersregeling te vereen
voudigen. Voor alle dubbele wegen onge
acht den aard der afscheiding mits
beide rijbanen duidelijk samen een weg
vormen geldt de verplichting zonder
borden, dat het rijverkeer op de rechtsche
baan moet rijden
Op de wegen, waar tot dusver borden
deze verplichting aangaven zullen deze
worden weggenomen: toch moet men er
rechts blijven houden.
De borden worden verwijderd van de
Apeldoornschelaan, Appelstraat (van
pernicuslaan (van Valkenboschkade
Fahrenheitstraat)Dierenschelaan,
camplaan Laan van Meerdervoort (van
Azaleastraat tot Muurbloemweg), Loos-
duinschekade en -weg (van Noord-West
Buitensingel tot de Loosduinschevaart
vormen deze samen één weg), de la Rey-
weg, Thorbeckelaan Thorn Prikkerlaan,
Troèlstrakade (van Fruitweg tot Erasmus-
weg) Zuiderparklaan.
Voor wegen met drie rijbanen geldt
zonder borden, de regeling, dat op de
middelste baan slechts motorrijtuigen
mogen rijden. Al het overige z.g. lang
zaam verkeer (fietsen, bakfietsen, hand
karren, paardenwagens), moet op de
uiterste rechtsche baan en daar ook in
één richting rijden. Deze regeling geldt
b.v. voor het Korte Voorhout, de Prinse-
gracht, Brouwersgracht en het De Eerens-
plein.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER,
IS Dec. Het Opperbevel van dé Weer
macht maakt bekend
Verscheidene aanvallen der bolsjewie
ken op het bruggenhoofd van Cherson
stortten in het geconcentreerde afweer
vuur ineen.
In het gebied van Kirowograd zetten
onze troepen na het afweren van vijan-
ê-ajke aanvallen hun tegenaanval voort
en veroverden stormenderhand in weer
wil van het taaie vijandelijke verzet
vijandelijke plaatsen en belangrijke ter-
reinsec toren.
Aan de Pripjet vielen de bolsjewieken
met steun van pantserwagens aan. Zij
werden met zware, bloedige verliezen af
geslagen. In het gevechtsgebied van Sjlo
bin mislukten ook gisteren na heen en
weergolvende gevechten alle doorbraak
pogingen van den vijand.
Ten Zuiden van Newel zijn zware af-
weergevechten tegen de met superieure
strijdkrachten aanvallende bolsjewieken
gaande. Aan het Oostelijke front werden
gisteren 76 vijandelijke vliegtuigen neer
geschoten.
In den Westelijken sector van het
Zuid-Italiaansche front ging de vijand
gisteren aan weerszijden van Mignano
met vrij sterke strijdkrachten tot den
aanval over. De aanvallen werden afge
slagen, waarbij talrijke pantserwagens
werden stukgeschoten. Om een verloren
gegane hoogte ten Noordwesten van
Mignano wordt nog gevochten. Bij de
voortzetting van hun in den Oostelijken
sector met steun van pantserwagens on
dernomen aanval leden de Britten ook
gisteren zware verliezen aan menschen
en materiaal.
Een formatie Amerikaansche bommen
werpers viel gistermiddag de stad
Innsbruck aan. Door brisantbommen
ontstond vooral schade in woonwijken
en aan cultureele gebouwen.
In den afgeloopen nacht vlogen enkele
vijandelijke storingsvliegtuigen boven
het RijnlandschWestfaalsche industrie
gebied.
BEVALLEN: M. Paape geb. Wingelaar,
d. F. van Solingen geb. Westphaal, z.
C. V. A. van der Horst geb. Degens,
d. A. Westerbeek geb. Wildschut d.
D. Bron geb. Ros, d. J. A. M H. Bax
geb. Wijnant, d. M. H. de Jong geb.
Funhoff, z. M. L. van Kleef geb. van
Kempen, d A. M. Vermeer geb. Her
mans, z. V. S. Weterings geb. Vaséri.
geb. Gorthuis. d. A.
van Rath, d. L.
Brandt geb. Regout, d. N. Groen geb.
Tak. d. L. Goldbach geb. Barend, z.
J A Westhof geb. Franken, z.
OVERLEDEN W F. Arnoldus man
van J van der Pot, 78 j. H. Molema,
weduwnaar van E. van Dooyeweert 76 j.
W. J. Molhoek, dochter, 8 m. G.
H. van der Wees, dochter 4 d. J. M.
Beets, ongehuwde man, 58 J. C. M.
Papst, weduwe van G. J. Baden, 90 j.
J. Vos. man van A. C. Bouman, 85 j.
J. Doorschodt, man van J. H. Usener,
59 j. G. Bensink weduwe van H, A.
F. Harmsen 90 j. C. H. Vos, geschei
den vrouw. 47 j. J. M.
huwde man, 35 j. H. B
ongehuwde vrouw, 53 j. -
Knrbee, dochter, 16 d
BEVORDERING VAN EEN FLINK PO-
LITIEMAN In den nacht van 8 op 9
October 1.1. hoorde de hoofd wachtmees
ter H. Meijer te Baflo (Gr.), toen hij
van zijn dienst huiswaarts keerde, vlak
bij zijn woning, dat er wielrijders pas-
Afzwaaiende N.A.D.-lichting ontgint
N.O.-polder
De persdienst van den N.A.D. meldt:
De oorlog maakt het noodzakelijk, dat
met zoo groot mogelijke nauwkeurigheid
alle beschikbare arbeidskrachten ingezet
worden op de plaats, waar zij het noo-
digst en het nuttigst zijn.
Niet de vraag, wat ieder persoonlijk
graag wil. maar hef belang van het volk
en het Europeesche belang geven hierbij
den doorslag. De afzwaaiende lichting
van den Nederlandschen Arbeidsdienst is
een niet te onderschatten hoeveelheid ar.
beidskrachten.
De Rijkscommissaris neeft, naar aan
leiding van zijn waardeering voor het
werk van de Arbeidsmannen een regeling
getroffen, waardoor de
Viltlaarzen voor den winter. De aan
komst van kleeding en schoeisel voor
den winter is een gebeurtenis, want
door deze beschutting verliest de
grimmige koude van den winter in het
Oosten veel van haar kracht.
(PK. Etzold-Wb-C.N.F.)
hiervoor de
Noordoost-polder aangewezen. Deze ar
beid is zwaar en moeilijk. Hij eischt dus,
dat er hard gewerkt wordt. Het is dus
nu aan de Arbeidsmannen om door hun
werk het bewijs te leveren, dat de liefde
voor land en volk hun ernst is Zij wor
den daarbij geholpen door de omstandig
heid, dat zij kunnen werken binnen de
eigen landsgrenzen en bovendien door
het uitzicht op het te verwachten resul-
aat van hun werk
Arbeidsmannen
na hun diensttijd niet naar Duitschland
behoeven voor werk, doch in eigen land
aan noodzakelijken arbeid in dienst van
ons volk kunnen werken.
Op de eerste plaats is
Kerstfeest.
volgen 30
en
aan
een
Morgen van 8.3016.30 Groot Herto-
ginnelaan en Alidastraat 1 (Loosd.) de
letters Seh t.m Ter Ooststraat 1 van
„DIE JAHRESZEITEN” s Toonkunst heeft
onder leiding van Johannes den Hertog
in samenwerking met Residentie-orkest
en solisten nog eens een uitvoering ge
geven van Jos. Haydns oratorium „Die
Jahreszeiten”, dat ondanks zijn respecta
belen ouderdom bij een levendige, fris-
sche vertolking ook in de moderne con
certzaal zijn uitwerking nog niet mist.
Het uit goede krachten bestaande koor
is met het werk volkomen vertrouwd,
zoodat het begrijpelijkerwijze daaraan
naar de letter weinig is schuldig ge
bleven. Met het wijnkoor werd zelfs een
bijzonder knap staaltje van virtuoze koor.
zangkunst geleverd. Ook het beschaafde
klankgehalte viel te roemen. Corry Bys-
ter heeft de dankbare Hanne-partij met
mooie, goed gevormde stem en innemende
voordracht voortreffelijk vertolkt. De
tenor Frans Vroons debuteerde in de
Lucas-partij bijzonder gelukkig. Intelli
gent muzikaal en waar noodig virtuoos
(groote winteraria) heeft hij met zijn
aanmerkelijke vocale kwaliteiten bewezen
ook voor den oratoriumstijl een bruikbare
kracht te zijn. Ravelli handhaafde zijn
gevestigde reputatie. Iets minder mezza-
voce en wat scherper dictie zou zijn voor
dracht nog meer relief hebben kunnen
geven Een kleine ontsporing in het A-
dur gedeelte der jachtaria werd handig
weggewerkt Kan den beste overkomen.
Hans Schouwman verzorgde de cembalo-
begeleidingen der recitatieven stijlvol en
muzikaal slagvaardig. Er was geestdrif
tige applaus-reactie in de dichtbezette
„Gebouw”-zaal. Met uitzondering van het
terzet met koor,,So lohnet die Natur
den Fleiss” werd het werk zonder pauze
volledig gegeven. Mr. A J. F. J Jung.
VOORDRACHT DR. PLUTZAR: In het
kader van de NederlandschDuitsche
Kultuurgemeenschap, werkgemeenschap
den Haag, heeft dr. Plutzar in de zaal
aan het Buitenhof een voordracht met
lichtbeelden gehouden over het onder
werp ..Nederlandsche kunst van Duit
sche zijde bezien”. De heer Plutzar be
gon zijn, vooral voor de Nederlandsche
hoorders interessante causerie met er op
te wijzen, dat hij niet de meening weer
gaf van het Duitsche volk in zijn geheel,
maar dat het slechts zijn eigen persoon
lijke en niet zuiver-wetenschappelijke
visie was. op wat hem als Duitscher het
meest in de Nederlandsche kunst trof,
waarover hij het dezen avond zou heb
ben. Om te beginnen met de plastiek
hierover wilde spr het slechts kort
hebben daar deze kunst zich in den loop
der tijden in Nederland niet tot hooge
ontwikkeling heeft kunnen brengen.
Hierna ging spr. over tot de architec
tuur. Bij de profane architectuur is het
vooral de eenvoud en soberheid, die het
meest opvallen. Hier in Nederland, met
zijn eigen klimaat, heeft men de mooi
ste effecten verkregen door een regel
matige vlakverdeeling en het juiste toe
passen der kleuren van het gebruikte
bouwmateriaal. Hierna besprak dr. Plut
zar de schilderkunst. Niet Rembrandt,
de grootste Germaansche schilder, aldus
spr is door vele Nederlanders als den
besten schilder beschouwd, maar Ver
meer Dit is z.i. heel goed te verklaren
gezien den Nederlandschen volksaard.
In tegenstelling met Duitschland is in
Nederland het heroïsche genre heel zwak
vertegenwoordigd. De voordracht, met
vele lichtbeelden toegelicht, werd met
veel belangstelling gevolgd.
JUBILEA Op 1 Januari herdenkt de heer
J, Lukassen den dag. waarop hij vóór 25
jaar als schilder in dienst is getreden bij
de 's Gravenhaagsche melkinrichting de
Sierkan. Met een toepasselijk woord
heeft de directeur van den Gem. Reini
gingsdienst namens den burgemeester aan
den werkman O. C. van Soldt de gebrui
kelijke eervolle vermelding en gratificatie
wegens 25-jarfgen diensttijd ter hand ge
steld.
Van len Kerstdag t/m 2 J a-
nuari treedt het gezelschap Willy Derby
op in het Gebouw voor K. en W.
Oplossingen der raadsels; 1 De letter E.
2 Fee, ster, kers, teef; kerstfeest. 3.
Hoogmoed. Nieuwe raadsels
December. „Pinkeltje”, „Rozerood”
„Ooievaar” mogen Woensdagmiddag
één der loketten van ons Bureau
prijsje komen, afhalen.
Ter Ooststraat 1 van
9 tot 16 uur de letters SI t.m. Tor; van
Nijenrodestraat 16 van 915.30 uur de
letters Rug t.m. Sm.
Men denke eraan de textielkaart V
115 (mannen en jongens van 15 jaar en
ouder) mee te brengen. De houders van
vetkaarten. die in aanmerking komen
voor een toeslagkaart. moeten ook de
oude kaart L 118 meebrengen. Zij ont
vangen een nieuwe kaart L 401, bij in
levering van bon 52 van de oude kaart.
seerden. Bij onderzoek bleek hem
3 personen zich toegang wilden
schaffen tot het distributiekantoor. Toen
zij den politieman bemerkten, grepen ze
naar hun revolvers en er ontstond een
vuurgevecht, waarop de overvalplegers
ijlings de vlucht namen, met achter
lating van een geladen vuurwapen. Dank
zij dit kordaat en doortastend optreden
van Meijer bleven de in het gebouw
aanwezige distributiebescheiden voor de
bevolking van Baflo behouden. De di-
recteur-generaal van politie beloonde
hoofdwachtmeester Meijer door hem, te
rekenen met ingang van 1 November, te
bevorderen tot onder-luitenant Maandag
werd deze promotie bekend gemaakt
voor het front van het personeel der
afdeeling Winsum. Hierbij hielden ver
schillende politie-autoriteiten toespraken
en brachten aan Meijer hulde.
Uitreiking op verschillende plaatsen
van de stad
Door het Nederlandsche Roode Kruis
worden voor kinderen beneden den
leeftijd van 15 jaar legitimatiekaartjes
beschikbaar gesteld, die ten doel hebben
herkenning van zoek geraakte kinderen,
na bombardementen of in geval van
plotselinge evacuatie, te vergemakke
lijken. De oorlogsdagen in Mei 1940 heb
ben bewezen, dat dit zeer gewenscht is.
Bij de evacuatie van enkele plaatsen
kwam het herhaaldelijk voor, dat kin
deren van hun ouders verwijderd raak
ten. Het kostte toen groote moeite en
veel tijd om hen weer bij elkaar te
brengen. Teneinde er voor te zorgen,
dat zooveel mogelijk kinderen een
kaartje krijgen, heeft de plaatselijke af-
deeling den Haag van het Ned. Roode
Kruis besloten de uitreiking van invul-
formulieren, welke vooraf gaat aan de
beschikbaarstelling van de kaartjes, niet
alleen te doen plaats hebben aan het
Bevolkingsregister. Goudenregenstraat 36
en van 912 en van 24 uur aan het
secretariaat van de afd. den Haag van
het Ned. Roode Kruis, Lange Voorhout 6.
maar ook aan een tiental scholen welke
verspreid ligt over den Haag en waar
een post van het Roode Kruis wordt in
gericht. De uitreiking van de formu
lieren op deze posten geschiedt van 20
tot en met 24 December, van 912 en
van 24 uur. De posten zijn gevestigd
in de navolgende scholenschool Mei-
doornstraat 1113; school Withuysstraat
—hoek Arie Prinsstraat; Fröbelschool
Ferd. Bolstraat 16; school Bloemfontein-
straat 194: school van Merlenstraat 67;
school Koningin Sophiestraat 19; school
Weissenbruchstraat 190; school Galvani-
straat 43; school Hoefkade 99: Parkflat
Marlot, Offenberglaan 1
Deze posten zijn bestemd voor de
ouders van niet schoolgaande kinderen
en van kinderen, die een Fröbelschool
bezoeken De schoolgaande kinderen ont
vangen een rnvulformulier van het on
derwijzend personeel. Wanneer dit is in
gevuld door de ouders, wordt het opge
stuurd naar het bureau van den Burger
lijken Stand Schoolgaande kinderen
ontvangen het legitimatiekaartje dat
vervaardigd is van extra taai cellulose
carton, na verloop van eenigen tijd van
hun onderwijzer(es) Aan de ouders, die
het invulformulier in de zittingslokalen,
aan de Goudenregenstraat of aan hét
secretariaat van de afdeeling den Haag
aan het Lange Voorhout 6 hebben itige-
vuld en ingeleverd wordt het kaartje
over de post toegezonden
Voor de legitimatiekaartjes is een be
drag verschuldigd van f 0.10. dat dade
lijk bij de aanvrage dient te worden
voldaan. Aan mindervermogenden (zij.
die geen gulden betaald hebben voor
hun persoonsbewijs) worden de kaartjes
gratis ter beschikking gesteld Aangezien
de administratie te zwaar zou worden
belast, gelieve men er rekening mede te
Louden, dat schriftelijke en telefonische
aanvragen niet in behandeling kun
nen worden genomen.
EEN INFORM ATORISCH CENTRUM:
Woensdag is in Amsterdam onder leiding
van dr. K. Müller een
bibliotheek” geopend, een
trum, dat op elk terrein van het Duit
sche leven inlichtingen op aanvrage ver
strek;. Aan deze bibliotheek is verbonden
een discotheek en een inlichtingen
archief, terwijl een afdeeling lichtbeelden
en films in voorbereiding is. De instel
ling is een onderdeel van de Centralstelle
für Informationsbibliotheke in Berlijn. De
bibliotheek telt thans 6000 boeken, welk
aantal spoedig op 10.000 zal zijn ge
bracht. De discotheek bevat ongeveer 9000
gramofoonplaten, van de barok tot de
nieuwste muziek, met bijzondere platen
voor muziekscholen, koren, etc. Het uit-
leenen geschiedt gratis met vergoeding
der verzendkosten, De instelling is ge
vestigd Heerengracht 476. Amsterdam.
LANDDIENSTVRIJWILLIGERS MET
VERLOF: De N.S.B.-persdienst meldft:
De ruim vijfhonderd leden van den .Na
tionale jeugdstorm" die als vrijwilligers
dienst doen in den Germaanschen land-
dienst in het gebied DanzigWest Prui
sen zullen, evenals verleden jaar, de
Kerstdagen en de jaarwisseling in het
ouderlijk huis doorbrengen.
ONGEVALLEN: Bij het rangeeren op
het terrein aan de Maaldrift te Wasse
naar geraakte de 53-jarige controleur
van de H.T.M v. d L. tusschen de tram
wagens bekneld en brak zijn rechter
bovenbeen. Hij werd vervoerd naar het
Academisch ziekenhuis te Leiden. Op
de Turfmarkt is gistermiddag de 74-
jarige K J„ wonende aan de Nassaukade
te Rijswijk, tegen een rijdend tram-
rijtuig van de lijn WassenaarDen Haag
opgeloopen. Hij kreeg een lichte hersen
schudding en is vervoerd naar het zie
kenhuis aan het Westeinde.
JUWELIER BENADEELD: Door een ju
welier uit de Spuistraat werd bij de po
litie aangifte gedaan, dat op onverklaar
bare wijze uit zijn winkel, een gouden
sigarettenkoker van 1500 en een broche
ter waarde van 300 zijn verdwenen
INBRAKEN: Bij een inbraak in een groot
handel aan de Prinsegracht werd een
partij goederen, w.o. eenige paren schoe
nen, ontvreemd. Ingebroken werd in
een café aan den Zuid-Buitensingel. Ge
stolen werden 49 liter sterken drank.
WAARSCHUWING: Ten nadeele van een
bezoeker van een badinrichting aan de
Mauritskade werden een gouden polshor.
loge en een portemonnaie met 40 gesto
len. In verband hiermede wordt een ieder
gewaarschuwd voor het achterlaten van
waardevolle voorwerpen in kleedhokjes.
Kosteloos kan men waardevoorwerpen
aan de kassa van de inrichting afgeven
VAN J.ADDER GEVALLEN: De 46-jar.
C. B. uit de Deimanstraat viel bij het
ramen zeemen van een perceel in de
Elandstraat van een hoogte van acht meter
van een ladder. Hij klaagde over inwen
dige pijnen en werd overgebracht naar
het ziekenhuis Zuidwal.
WAT EEN HAGENAAR MOET DOEN
BIJ EVACUATIE: Bewoners van onze
stad, die moeten evacueeren en de for
maliteiten daarvoor afwikkelen aan een
in hun wijk gevestigd filiaal van het ge
meentelijk evacuatie-bureau. zullen daar
ook ambtenaren aantreffen van het
G.E.B het Gasbedrijf en de Duinwater
leiding, ter behandeling van de aange
legenheden voor stroom, gas en water
D e 36-j arige wielrijdster H.
M. C. van de ’s-Gravenzandelaan ge
raakte in de Groote Marktstraat onder
een vrachtauto. Zij kreeg een gecompli
ceerde linkerbeenbreuk en werd opgeno
men in het Rijks hospitaal
Rijksminister dr. Göbbels heeft Dins
dag de leiders van de rijkspropaganda-
bureaux in vergadering bijeengeroepen,
om hun een overzicht te geven van de
politieke en militaire gebeurtenissen in
het afgeloopen jaar en om hun nieuwe
richtsnoeren voor hun practisch werk in
de gouwen te geven.
Het kan niet ontkend worden, zoo
zeide dr, Göbbels in zijn rede, dat front
en vaderland in het thans ten einde
spoedende jaar aan buitengewoon zware
belastingen hebben blootgestaan. Ter
wijl aan de fronten de heldhaftig strij
dende Duitsche soldaten alle vernieti
gingsplannen van den vijand verijdelden,
heeft het vaderland zich hun waardig
betoond, door tegenover de tot een bru
tale hevigheid opgevoerde luchtterreur
en het hiermede gepaard gaande zenuw-
offensief der vijanden van Duitschland
een welhaast bewonderenswaardige hou
ding aan te nemen In de afgeloopen
maanden heeft het Duitsche volk welis
waar wonden en litteekens gekregen,
doch het staat onwrikbaarder dan ooit
en is voor de laatste beslissing tot het
uiterste bereid.
Vervolgens schetste de minister de uit
de verkorting van de Duitsche
linies voortspruitende illusies
vijand over een militaire en
ineenstorting van Duitschand
thans gelaten het mislukken
plannen en de ongebroken militaire
economische kracht van Duitschland
moet constateeren. In Moskou Cairo en
Teheran probeerden de vijanden van
Duitschland zich te verzoenen met den
nieuwen toestand. Naar uit de nietszeg
gende communiqué’s over deze confe
renties echter is gebleken, blijft hun geen
andere weg over dan de beslissing te
zoeken in een wanhopige poging om een
invasie op het continent te ondernemen,
die voor hen gepaard zal gaan met ge
weldige offers aan bloed en over den
afloop waarvan na Duinkerken
Dieppe geen twijfel kan bestaan.
In het verdere verloop van zijn rede
sprak de minister over kwesties betref
fende den luchtoorlog. Aan de hand van
enkele voorbeelden bewees spr„ dat net
Duitsche volk het ook met de moeilijk-
ste problemen weet klaar te spelen,
waarvoor het als gevolg van den Brit-
schen fosforoorlog tegen vrouwen en
kinderen geplaatst wordt, en dat het
weerstandsvermogen van het Duitsche
volk in de vuurzee na een terreuraanva1
gestaald wordt.
„Wanneer de eindoverwinning behaald
is, zoo besloot dr. Göbbels, zullen leed en
nood, die de vijand over ons bracht,
spoedig overwonnen worden Blijvend
voor de geschiedenis is alleen de hou
ding. waarmede wij onze vrijheid ver
dedigen. In deze weken en maanden
schrijven wij een roemvol hoofdstuk van
onze geschiedenis.’'
Rijksminister dr Göbbels neeft gis
teren voor de leiders der Berlijnsche
economische wereld een redevoering uit
gesproken over de beginselen en metho
des der Duitsche politieke en militaire
oorlogvoering ?’a een terugblik op de
afgeloopen maanden zette spr voor de
op verantwoordelijke posten in het Ber
lijnsche economische leven werkende
mannen, de krachten uiteen die de ont
wikkeling van het komende oorlogsjaar
op beslissende wijze zullen beïnvloeden
Daaruit concludeerde hij. dat er stellige
kansen uit voortvloeien voor de over
winning der Duitsche wapens
SchermenIn de schermzaal Gijsberti
te Leiden organiseerde het district Zuid-
Holland van den Ned Amat Scherm-
bond een personeelen wedstrijd sabel
voor schermers, die op nationale wed
strijden nog geen len, 2en of 3en prijs
hebben behaald. Dertig deelnemers
kampten in een voorronde en demi-finale
om een plaatsje in de finale, waarin
J. A. Zoet ongeslagen de eerste plaats
verwierf met 7 gew. part. 14 ontv. treff.,
28 geg treff.. gevolgd door H ter Weer
met 52024. 3 J. Kuypers 421—18.
4. L. Dijksman 42424, 5. A. J. Hoe-
vers 319—22, 6. B. Haneveld 22522,
7 J v Jole 2—25—21, 8. P Erades
1—27—16
VoetbalDe vereeniging Terlaak zal ffi
den vervolge haar thuiswedstrijden
spelen op het terrein van Paraat aan den
Leij weg.
Schaken Dr. Max Eu we speelde te
Zaandam simultaan aan 25 borden. In
nauwelijks 3 kwartier won hij alle par
tijen.
Schonken de Wrights de wereld
het vliegtuig
Vandaag den dag flitsen de sierlijke,
maar venijnige jagers met donderend ge
raas door de lucht met snelheden van
600 en meer k.m. per uur; zware bom
menwerpers. getrokken door duizenden
P.K.’s, dreunen over onze hoofden met
vele tonnen dood en verderf zaaienden last;
geweldige transportvliegtuigen, beladen
met tanks, vrachtauto’s of troepenonder-
deelen vinden feilloos hun weg over vele
honderden kilometersvernuftige instru
menten nemen goeddeels de zware taak
van den bestuurder over in tij en ontij,
in storm, in regen en in mist; de radio
bindt den reuzen-vogel over enorme af
standen met het nest waaruit hij is opge
stegen Wie dat bedenkt, zal het moei
lijk vallen zich te realiseeren, dat de
vliegerij in de eerste jaren van deze
eeuw nog min Of meer een utopie was.
En toch is dat zoo, want eerst morgen
vóór 40 jaren. op 17 December 1903, on
derging het vliegtuig den doop 1
Duizenden jaren was al gezocht naar de
vervulling van den wenschdroom te kun
nen vliegen als de vogels. Er zijn in den
loop der eeuwen vele pogingen gedaan,
maar pas in de tweede helft van de vo
rige eeuw deed men de eerste wankele
stapjes in de goede richting ten aanzien
van het vliegen met apparaten zwaarder
dan de lucht. In 1884 maakte de Ameri
kaan John Montgomery vluchten van
eenige honderden meters, maar dat was
minder vliegen dan glijden, want hij liet
zich met een z.g. zeilvliegtuig van een
heuveltop omlaag glijden. Zeven jaar
later gelukte dit ook aan den Duitscher
Otto Lilienthal. Deze nam zijn taak se
rieuzer en meer wetenschappelijk op. Hij
ondernam tusschen 1891 en 1896 onge
veer 2000 proefnemingen met zijn zweef
toestellen en daaruit putte hij de voor de
luchtvaart onontbeerlijke kennis. Hij
bouwde ook een apparaat met een klei
nen, maar krachtigen explosie-motor en
waarschijnlijk zou hem de eer ten deel
zijn gevallen het allereerst werkelijk te
hebben gevlogen indien de dood hem in
1896 niet had weggerukt. Het verdient
vermelding, dat het ongeluk, dat een ein
de aan zijn vruchtbaar leven maakte, niets
uitstaande had met de motorvliegerij het
gebeurde bij een gewone zweefvlucht en
werd vermoedelijk veroorzaakt door ge
brek aan stabiliteit. Het werk van Lilien
thal werd voortgezet door Pilcher die
daarbij ook het leven verloor door
Chanute en de Amerikaansche predikants-
zonen Wilbur en Orville Wright.
De Wrights waren ook begonnen met
glijvliegtuigen en toen zij het daarmede
een eind hadden gebracht, besloten zij in
1903 een lichten benzinemotor jn hun twee-
dekker-glijvliegtuig te bouwen in de
hoop aldus eindelijk werkelijk te kunnen
vliegen. Op 17 December 1903 was het
groote oogenblik daar. In alle stilte werd
de proefneming te Kitty Hawk aan de
Amerikaansche kust gedaan enzij
slaagde! Wilbur Wright was 12 sec. in de
lucht gebleven Er werden dien dag nog
drie starts gemaakt en de langste vlucht
bedroeg... 59 sec., waarin 260 meter
werden afgelegd Het waren dus welis
waar nog maar kleine sprongetjes, doch
de basis was gelegd. Ijverig werkten de
Wrights door en fn 1905 legden zij reeds
39 k.m. in 38 min. af, hetgeen voor dien
tijd een heele prestatie was
Daar de gebroeders steeds de openbaar
heid hadden geschuwd, werd het sensa
tioneel bericht van de eerste vlucht
eenigszins gewantrouwd, vooral in Europa,
waar men het zoo’n beetje als Amerikaan,
sche humbug beschouwde. Maar toen de
gebroeders later naar ons werelddeel
kwamen en met hun vernuftig apparaat
demonstreerden, week alle twijfel en
sedert dien genieten zij de eer, welke zij
zoozeer verdienen. Veertig jaar geleden
schonken zij de wereld het vliegtuig.
Nieuwe regeling voor de
Centrale Keukens
Het curatorium van de Centrale Keu
kens heeft besloten om wijziging te bren
gen in de vporwaarden. waaraan voldaan
moet worden, om deel te kunnen nemen
aan de centrale keuken-voedlng. Tevens
komt met ingang van 1 Jan- 1944 de
deelneming k 30 ct. per portie te verval
len, zoodat alleen de prjjs van 10 ct. per
portie gehandhaafd blijft.
óm in aanmerking voor deelneming
aan de centrale keuken-voeding te ko
men, moet het inkomen van den aan
vrager beneden een bepaalden norm lig
gen. Deze norm is niet in alle plaatsen
gelijk. De Nederlandsche Volksdienst is
aangewezen om te bepalen of een aan
vrager voor deelneming in aanmerking
komt.
Bovenvermelde norm is niet van toe
passing op; le. de gezinsleden van die
vrouwen, die werkzaam zijn in de indus
trie e.d., en hierdoor niet in staat zijn
warme maaltijden te bereiden; 2e. al
leenwonende personen, eveneens niet in
staat zelf warme maaltijden te bereiden.
Aanvraagformulieren voor deelneming
aan de Centrale Keuken zijn te verkrij
gen bij de buurtschapshoofden van den
Nederlandschen Volksdienst, alsmede
de N.V.D.-kantoren en aan de uitdeel-
posten van de centrale keukens.
Voor nieuwe deelnemers aan de cen
trale keuken-voeding wordt medege
deeld, dat per week ingeleverd moet
worden aan distributiebonnen: 1/5 bo
ter- resp. margarinebon en 1 A-aard-
appelbon per persoon. Ten aanzien van
de inlevering van den 1/5 boter- resp.
margarinebon wordt bekend gemaakt,
dat hiervoor afgegeven kunnen worden
tien 1/50 boterrantsoenbonnetjes (hotel-
bonnetjes). Indien men een halven boter-
resp. margarinebon afgeeft, ontvangt
men C K-wiselbonen terug, welke alleen
voor de Centrale Keuken gebruik! kun
nen worden. De deelnemer kan verzoe
ken om het tegoed in 1/50 botorbon-
netjes terug te ontvangen, hetgeen ge
schiedt, indien deze voorradig zijn.
