van
Drie Nieuwjaarswenschen
den Leider
het Dnjeprgebiëc
torpedotreffers zoo zwaar beschadigd,
dat de ondergang van vele dezer sche
pen aangenomen kan worden. Aan
vjjandeljjke oorlogsschepen brachten
marine en luchtmacht tot zinken 18 tor
pedojagers, 1 motortorpedoboot en twee
kanonneerbooten. Twee kruisers, 1 oor
logsschip van middelbare grootte, 1
torpedojager en 5 motortorpedobooten
werden zoo zwaar beschadigd, dat ook
een deel van deze schepen als verloren
kan worden beschouwd.
Hevige gevechten
STADSNIEUWS
in
BINNENLAND
KUNST EU LETTEREN
HAAGSCHE CO URANT Maandag 3' Januari 1944 2e bl. pag. 2
Aanvallen op Berlijn
Londen
en
van
1
Voor Duitschers ter
De tekorten in de flesschen raapolie
het bolsjewistische gevaar
de Nederlandsche gezinnen volgend Kerstfeest.
De luchtoorlog aan het
Oostfront
Uitreiking distributiebescheiden
ALGEMEEN VOORZ1ENINGSFONDS
VOOR LEERAREN EN ONDER
WIJZERS IN NEDERLAND
Luchtalarm te Berlijn en Londen
1. Ons vaderland moge gespaard blijven voor een Engelsch-Amerikaansche
invasie
2. Redding van
3. Hereeniging
De luchtaanval op Parijs
kennisneming
Amerikaansche landing op
Nieuw-Guinea
Sjitomir prijsgegeven; zware wor
steling duurt voort ten Zuidoosten
van Berditsjef
BURGERLIJKE STAND
HOOFDPRIJZEN DER
STAATSLOTERIJ
DUITSCHE WEERM A CHTBERICHTEN
de
de
woonhuizen
E HENRIETTE SALA:
De
11166,
of
mede geschieden bij
bij de „Orts-
de
en
leven zijn
waarvan
Sovjet-Rusland uit te breiden met Sovjet-
Europa. Zooals de Zuidafrikaansche rene
gaat, de Britsche veldmaarschalk Smuts,
het uitdruktede Sovjet-Russische kolos
zal schrijden over Europa
Wanneer de Duitsche weermacht den
dam in het Oosten niet zou kunnen hou-
ondervonden, zich q
een l 1
litatief in geestdrift
gen, welke na het
rd het sfeerwek-
Sala heeft met
edel sentiment
liet na de in-
waaruit deze
in
om-
Naar het D.N.B. verneemt, heeft
Duitsche luchtmacht in December alleen
al aan het Oostfront 541 vijandelijke vlieg,
tuigen vernietigd en wel 399 in lucht
gevechten, 139, door luchtdoelgeschut en
de rest op den grond. In dezelfde periode
keerden 57 eigen vliegtuigen niet terug.
De eerste wensch
En hiermede ben ik dan gekomen tot
den eersten van de drie wenschen, die
ik op dezen Nieuwjaarsdag voor ons volk
wil uitspreken. Deze wensch luidt:
K. A. BERENDSEN OVERLEDEN: In
Apeldoorn is 78 jaar oud overleden K. A.
Berendsen, een bekende figuur op tuin
bouwkundig gebied. Hij zag terug op een
50-jarige actieve loopbaan in den tuin
bouw, o.a. als hortufinus van den dieren
tuin in den Haag en de laatste 20 jaren
als chefbloemist van het domein het Loo,
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH
RER, 2 Jan. Het Opperbevel van de
Weermacht deelt mede:
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüH.
RER, 1 Jan. Het opperbevel van de
Weermacht maakt bekend:
Aan ’t bruggenhoofd van Nikopol heb
ben de Sovjets na krachtige artillerie-
voorbereiding, ondersteund door pantser
wagens en slagvliegers, hun aanvallen her.
vat. Zij werden afgeslagen of in tegen
aanvallen onder zware vijandelijke ver
liezen achteruitgedreven. Talrijke pantser
wagens werden stukgeschoten. Ook ten
Westen van Saporosje zijn verscheidene
vijandelijke aanvallen mislukt. Ten Noor
den van Kirowograd werd een zich taai
verdedigende vijandelijke gevechtsgroep
in de pan gehakt. In het gebied van Sji-
tomir werden gisteren in verbitterde af-
weergevechten 59 pantserwagens stukge
schoten
Op verscheidene plaatsen gingen onze
troepen tot plaatselijke succesvolle tegen,
aanvallen over. In het verloop van den
zwaren afweerslag werd de stad Sjitomir
weer prijs gegeven Bij Witebsk misluk
ten opnieuw alle doorbraakpogingen van
den vijand. Ten Noordwesten van Retsjiza
hebben troepen van het leger onder bevel
van den generaal der pantsertroepen,
Harpe, in hevige gevechten, die 7 dagen
duurden een sinds weken bestaande front-
leemte gesloten en daarbij sterke vijande
lijke strijdkrachten vernietigd De vijand
leed buitengewoon zware bloedige verlie
zen. Er werd een groot aantal gevange
nen gemaakt. 58 Pantserwagens, 226 stuk
ken geschut van allerlei soort en talrijke
andere wapens, werden buitgemaakt of
vernietigd.
Aan het Zuid-Italiaansche front onder
nam de vijand gisteren, na krachtige ar-
tillerievoorbereiding, eenige aanvallen,
die voor onze stellingen ineenstortten.
Formaties Britsch-Amerikaansche vlieg
tuigen hebben gisteren overdag Groot-
Parijs en verscheidene plaatsen in de
bezette gebieden, aangevallen. De bevol
king leed vooral in eenige stadswijken
van Parijs zware verliezen Volgens de
voorloopige berichten hebben luchtverde-
digingsstrijdkrachten bij deze aanvallen
19 vijandelijke vliegtuigen, meerendeels
4-motorige Amerikaansche bommenwer
pers, vernietigd.
Morgen zijn van 8.3016.30 aan de
beurt voor het afhalen van nieuwe distri
butiebescheiden (Groot Hertoginnelaan en
voor het bijkantoor Loosduinen Alida-
straat 1) de letters Enh Lm. Gro.
Bijkantoor Scheveningen-Noord (Oost-
straat 1) van 916 uur de letters Hal
t.m Hu.
Bijkantoor Benoordenhout (van Nijen-
rodestraat 16) van 9—15.30 uur de let
ters Dos t.m. Fet.
Dezer dagen hield het A.V.L.O.N., dat
streeft naar eenwording van alle leeraren-
en onderwijzersorganisaties en de sociale
verzorging der Nederlandsche leerkrach
ten behartigt te ’s-Gravenhage een twee-
daagsche jaarvergadering voor de A.V.L.
O N.-medewerkers uit de 14 districten,
waarin het A.V.L.O.N. is georganiseerd.
Fen honderdtal deelnemers vulde de oude
raadzaal van het stadhuis aan de Groen
markt. De burgemeester van ’s-Graven
hage, prof. dr. H. Westra. heette het ge
zelschap welkom.
De bestuurder van het A.V.L.O.N., prof,
dr. J. Jeswiet, gaf een overzicht van de
werkzaamheden van het A.V.L.O.N. in
het afgeloopen jaar: Op alle gebied was
vooruitgang te bespeuren. In het komende
jaar zal vooral de ontwikkeling van de
afdeelin.g „vorming” krachtig ter hand
genomen worden.
Als eerste spreker hield prof. Jeswiet
een lezing over bloed en bodem’’.
Op den middag van dezen eersten dag
sprak de algemeen secretaris van het
A.V.L.O.N., de heer A. Lapperre, over
„twee jaar A.V.L.O.N.”
De heer G. A. van Dieren, de gemach
tigde voor het jeugdherbergwezen, hield
daarna een lezing over: „De jeugdherberg
van morgen”. Hij riep de medewerking in
van de Nederlandsche opvoeders om het
jeugdherbergwerk, dat uitsluitend ten
goede komt aan onze jeugd en dus aan
ons volk verder te ontwikkelen.
De tweede dag begon met een lezing
over „het arbeidsgebied jeugd van het
N.A.F.”, welke lezing bij ontstentenis
van den leider van het arbeidsgebied den
heer C. J. Knol, gehouden werd door den
heer H. A. Almoes.
Als laatste spreker trad in den middag
van dezen tweeden dag prof. dr. J. de
Vries op met het onderwerp „Onze Ger-
maansche voorouders”.
Prof. Jeswiet heeft hierna het congres
gesloten.
tuoos het „zien” voor het
spelen op den achtergrond dringen.' dan
verandert ons inzicht en wij ervjren,
dat dezen uitmuntenden, veelzijdgen
musicus het recht der Brahms-vertolfcing
met reden toekomt. De Handel-variaties
werden een superieure prestatie. Ook in
kracht bleef de weergave vloeiend
licht schrijdend. Geestdriftige bijval
het talrijke publiek lokte als extra
Wals van Chopin uit De weergave
overige voorheen genoemde componisten
was pianistisch en artistiek evened: s
van hooge orde al bleek van de beide
Franschen Ravel met zijn Vaises nobles
et sentimentales toondichterlijk toch wel
de meerdere te zijn. Liszt’s Spaansche
Rhapsodie vormde een kleur- en gloed
vol programmabesluit waarna nog een
ruime toevoeging volgde als reactie op
heftig-enthousiast applaus. De Groot
heeft weer eens bewezen, dat hij tot de
internationale grootheden op pianogebied
behoort J. C. Manifarges.
Moge ons vaderland gespaard blijven
voor een Engelsch-Amerikaansche in
vasie, die ons land tot oorlogstooneel
zou maken, onze steden en dorpen zou
verwoesten en dood en verderf over ons
volk zou brengen.
Maar in dit jaar dreigt ons nog een
tweede gevaar, nog erger dan het hier
boven genoemde het bolsjewistische.
Toen de Duitsche legers aan de Wolga
stonden leek dit gevaar zoo ver af, dat
velen het niet achtten en hun gevoelens
lieten beheerschen door de talrijke be
zwaren aan den oorlogstoestand hier ver
bonden. Maar dezelfde legers, die de
Toolsche weermacht in 18 dagen vernie
tigden, die de Engelschen bij Duinkerken
in zee wierpen, die de Fransche legers
in zes weken tot overgave dwongen, die
zelfde legers staan nu 2J jaar in strijd
met de Sovjet-Russische kolos Vele mil-
lioenen bolsjewieken heeft Stalin geofferd;
meerdere millioenen menschenlevens is
hij bereid te offeren om zijn doel te be
reiken de groote stap tot de wereld
revolutie, waarmede Lenin in 1917 begon.
Deze groote schrede ishet onmetelijke
B*
terd door iet leed, in eendracht en har
monie wer;end aan zijn toekomst, in
Godsvertroiwen gedragen door den wil
om gerechtgheid te betrachten.
Een hereenigd volk
Als derdi wensch voor het Nederland
sche volk streek ik uit:
Dat Kersmis 1944 het Nederlandsche
volk vereengd zal zien, dat allen, die
nu ver wegtijn, weer tot hunne gezin
nen in hun égen huis zullen zijn terug
gekeerd en <at wij dan allen met moed
en vertrouwen de toekomst tegemoet
zullen zien, vetende, dat wij staan aan
den vooravoid van een nieuwe periode
in ons volkslestaan. een periode, die
een geweldige) opbloei te zien zal geven
van onze natitnale waarden, omdat wij
ons bekend zulen hebben tot de groote
Germaansche <i nog grootere Europee-
sche gemeenschap, die de eenig moge-
lijkï waarborg is voor de handhaving
van de geestelijke en materieele waar
den, die wij besteven.
Mogen deze Srie wenschen vervuld
worden tot heil van volk en vaderland.
Mijne volksgenooten veel heil en zegen in
het Nieuwe Jaar.
Duitschland en de Balkan overstroomen,
maar geheel Europa. Het is dwaasheid te
denken, dat een Westelijk strookje van
Europa daarvan verschoond zou blijven,
zooals velen nog doen, die gelooven, dat
Engeland en Amerika dit blijvend zouden
kunnen belatten. Zij, die deze gedachten
verbreiden, weten zelve wel beter.
Gelukkig, dat in de laatste maanden van
het afgeloopen jaar bleek, dat meer en
meer volksgenooten dit enorm gevaar
gaan beseffen, nu het nader tot ons is ge
komen. Honderden van hen hebben hun
leven gegeven, zijn gebleven op de on.
metelijke velden van Rusland. Zij gingen
om hun vaderland te verdedigen, om mee
te helpen de Europeesche beschaving, cul
tuur en godsdienst te behouden tegen de
alles vernietigende bolsjewistische hor
den. Moge in dit nieuwe jaar velen, zeer
velen hun voorbeeld volgen, zoodat naast
de reeds bestaande Nederlandsche pant.
ser.grenadierregimenten „Generaal Seyf.
fardt” en „De Ruyter”, nieuwe regimen
ten zullen kunnen worden opgesteld.
Redding van het bolsjewistisch gevaar
Mijn tweede wensch voor ons volk
is dan deze:
Moge de dam in het Oosten, gevormd
door de Duitsche Weermacht, de ver
bondenen en de vrijwilligers, in de
komende maanden zoo sterk blijken te
zijn, dat de met millioenenlegers aan
stormende bolsjewisten en hun door
Amerika geleverde enorme strijdmidde
len er niet doorheen komen, waardoor
Europa van het bolsjewisme gered zal
worden.
Voor deze redding op het kantje af zul
len eens alle volkeren van Europa dank
baar zijn, dankbaar aan allen, die daar
aan mede hielpen en daarvoor leden,
dankbaar bovenal aan den man op wiens
schouders God de geweldige verantwoor
delijkheid heeft gelegd Europa te behoe
den voor den ondergang in het bolsje
wisme: Adolf Hitler.
In de eerste ochtenduren van heden is
er te Berlijn opnieuw luchtalarm ge
maakt. Uit eenige buitenwijken kwamen
reeds gedurende het alarm verscheidene
berichten over het neerschieten van vier
motorige bommenwerpers binnen.
Naar de Britsche berichtendienst meldt,
is Zondagmiddag in verschillende Londen-
sche districten luchtalarm gemaakt.
De Sovjets verloren door luchtmacht
en marine in hetzelfde tijdvak 6 onder-
zeebooten, 4 motortorpedobooten, als
mede een aantal lichte oorlogsvaartui
gen. Bovendien werden talrijke duik-
booten, 2 motortorpedobooten en
kanonneerboot beschadigd.
;e bijvalsbetuigin-
tegezongen „Neder-
ovationeel karak^r aannamen. Haar
steeds met zorg
en smaak samengesteM. Met een viertal
door Debussy gediate en getoonzette
stukjes lyrisch proza w
kend geopend. Mevroui
deze aristocratische suaiele kunst de on
misbare „WahlverwandJschaft”, Stemge-
geven en cultuur beantwoorden voortref
felijk aan het hier vereislhte klankidioom.
Een en ander in dienstlgesteld van een
door muzikaal intellect e
geleide voordracht, liet
tieme sfeer te scheppei
lyriek der vage contourdp, halve tinten
en verfijnde nuances is voortgekomen.
Met een vijftal Mörikeli^er en een ze
vental uit het Spanische
Hugo Wolfs liederenschat
land, mijn vaderland’^ van C. van Rennes
eenJ
programma was. zoi
In de getroffen Parijsche gemeenten
heeft heden de begrafenis plaats van de
slachtoffers, wier aantal tot 245 is ge
stegen 278 zwaargewonden zijn in
ziekenhuizen opgenomen.
Vclgens de pers zijn 275
volkomen vernield en bijna 200 zwaar
beschadigd. Opnieuw, aldus constateeren
de bladen met bitterheid, heeft de Anglo-
Amerikaansche luchtmacht van meer dan
6000 meter hoogte haar bommen lukraak
op de Fransche burgerbevolking laten
vallen.
Commissaris-Generaal voor
Openbare Veiligheid en Hoogere SS
Politieleider maakt bekend
Ingevolge de verordening van den
Rijkscommissaris voor het bezette Neder
landsche gebied betreffende de registratie
der Duitschers zijn alle in Nederland
woonachtige Duitschers verplicht zfch bij
het voor hun woonplaats bevoegde regi
stratiebureau aan te melden
Het is gebleken, dat een aantal Rijks-
duitschers tengevolge van onbekendheid
met deze verordening in het bijzonder
bij verhuizing binnen Nederland en naar
het buitenland de bepalingen dezer ver
ordening niet naleven. Ik roep derhalve
alle tot aanmelding gehouden personen,
onder verwijzing naar de bij de verorde
ning bedreigde straffen, op zich bij het
bureau van den politie-officier bij den
gevolmachtigde van den Rijkscommissaris
voor de provincie hunner woonplaats bij
vestiging uit het buitenland, bij verhui
zing binnen Nederland en bij vertrek
naar het buitenland schriftelijk of mon
deling aan te melden.
Deze verplichting geldt ook voor per
sonen, die tot het Duitsche volk behoo-
ten, maar in het onzekere zijn betreffen
de hun nationaliteit of als statenloos wor
den aangemerkt. De verplichting tot aan
melding geldt eveneens voor Duitschers
uit het vroegere Oostenrijk, voor Sudeten-
duitschers en voor Volksduitschers uit de
Oostgebieden.
De verplichting tot aanmelding bestaat
ook voor het geval, dat personen ter
vervulling van hun dienstplicht voor de
Weermacht worden opgeroepen.
Bij minderjarigen is de wettelijke ver
tegenwoordiger, eveneens wanneer hij
zelf geen Duitscher is, voor de nakoming
van deze verplichting tot aanmelding
verantwoordelijk.
Aanmelding kan
de hulpregistratiebureaux
gruppen der N.S.D.A.P.”
get. RAUTER,
SS-Obergruppen führer und
General der Polizei.
er op, dat dit verlies doorgaans acht gram
bedraagt, wanneer de olie geheel afgekoeld
is en daardoor heeft ingeboet aan visco
siteit. In bovenstaand geval was de olie
nog lauw-warm.
Waaruit zijn nu grooter gewichtsver-
schillen verklaarbaar? De technici van
het bedrijf waren van meening, dat deze
een gevolg zijn van het vulprocedé zelf
en het feit, dat niet alle flesschen een-
zelfden inhoud hebben. Volgens hen mag
daaruit een speling tot ongeveer drie pro
cent verklaard worden.
Dat niet alle flesschen precies denzelf-
den inhoud hebben, spreekt vanzelf. In
dit opzicht spelen kleine afwijkingen in
zielhoogte, wanddikte en vorm 1.
Voorts wijkt de inhoud van de groenach
tige flesschen nog af van die der wit-gla-
zen flesschen. Zou een machine derhalve
omgekeerd aan alle flesschen eenzelfden
inhoud kunnen geven, dan zou het olie-
niveau soms aanmerkelijk verschillen.
Echter, uit veiligheidsoverwegingen
mag de olie in den fleschhals slechts tot
een bepaalde hoogte stijgen. Tusschen
kurk en olieniveau is een marge noodig
om te voorkomen, dat de kurk bij tempe-
ratuursverhoogingen van de flesch
springt.
Bij een productie in het onderhavige
bedrijf van 50.000 flesschen per week ge
durende vijf weken in continubedrijf van
24 uur met drie ploegen is het duidelijk,
dat de inhoud der flesschen niet voort
durend op gewicht kan worden gecontro
leerd. Bovendien heeft men den inhoud
oqk vroeger nooit op 720 gram gegaran
deerd, doch stond op de etiketten ver
meld: circa 720 gram.
Tenslotte werd er nog op gewezen, dat
de flesschen thans met een gemakkelijk
te verwijderen halve-kurk worden afge
sloten en geen capsules meer worden
aangebracht, hetgeen weinig garantie
biedt tegen diefstal.
6141, 6840, 10391,
11680, 12748. 17872
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH
RER, 3 Januari. Het Opperbevel van de
Weermacht maakt bekend
Aan het bruggenhoofd van Nikopol en
ten Z.W. van Dnjepropetrowsk vermin
derde de gevechtsactiviteit gisteren, vrij
zwakke vijandelijke aanvallen mislukten.
Ten Zuiden en Zuidoosten van Sjito
mir zijn sterke aanvallen der bolsje
wieken in harde gevechten met vernie
ling van talrijke tanks afgeweerd, ten
Westen der stad omsingelingspogingen
verijdeld.
Verder ten Noordwesten staan onze
troepen in zwaren strijd met vijandelijke
aanvalsgroepen.
Bij Witebsk zijn sterke plaatselijke
aanvallen der bolsjewieken in verbitter
de gevechten mislukt. Een eigen aanval
wierp den tijdelijk in onze stellingen
binnengedrongen vijand ondanks ver
beten weerstand na afweer van ver
scheidene tegenaanvallen weer terug.
Aan de rest van het Oostelijke front
werden bij deels levendige sneeuwjacht
slechts gevechten van plaatselijke beteeke-
nis geleverd.
Aan het Zuid-Italiaansche front verliep
de dag rustig. Bij een nachtelijken aanval
van zware Duitsche gevechtsvliegtuigen
op het vijandelijke ravitailleeringssteun-
punt Augusta werden een vrachtschip van
middelbare grootte en materiaalopslag-
plaatsen in brand geworpen en havenin
stallaties vernield.
De Britsche terreurbommenwerpers zet
ten in den afgeloopen nacht onder dekking
van wolken hun aanvallen op verscheidene
woonwijken der Rijkshoofdstad voort,
bovendien vielen enkele bommen op
eenige plaatsen in West-Duitschland.
Nachtjagers en afweergeschut van het
luchtwapen hebben, voor zoover tot dusver
is vastgesteld, 31 viermotorige vijandelijke
bommenwerpers vernield.
Te middernacht hebben Duitsche vlieg
tuigen storingsaanvallen op Londen onder
nomen.
van der Pas liet deelen, reageé'de Mevr.
Sala, die een rijke bloemenhuldi
met drie toegiften: „Nimmersatl
„ivi» ;.ab' Lteb.
nen”. beiden van Hugo Wolf en
genoemde Nederlandsche lied. -
J. F. J. Jung.
COR DE GROOTIndien wij aak dezen
pianist denken zooals wij hem „zien”
spelen dan lijken ons Saint-Saëni. Liszt
en Ravel van wie hij werken op dezen
Nieuwjaarsmiddag in „Diligentia” voor
droeg. met zijn psyche, die zich voor
het tooverachtige zoo goed leent, I nauw
verwant te zijn terwijl wij zulk een
verwantschap met de ziel van Btahms
niet zoo kunnen aanvoelen. Maar mdien
jij vir-
„hoiren"
1,1
4re
4g«
>ftir
iati<
1 en
n
:n
ONGEVALLEN: De 68-jarige voetganger
R. A. J. S„ uit de Fultonstraat, is bij het
oversteken op den Rijswijkscheweg, aan
gereden door een wielrijder, wiens fiets
niet verlicht was. De man kreeg een lin-
kerkniefractuur en is opgenomen in het
R.K. ziekenhuis aan het Westeinde. Even.
tueele getuigen van dit ongeval en de on
bekend gebleven wielrijder wordt ver
zocht zich te melden aan het bureau
Alexanderplein 15a.
De 6-jarige jongen V. uit de v. d.
Vennestraat viel op het Hobbemaplein van
een rijdenden tramwagen van lijn 13. Hij
kreeg een lichte hersenschudding en is
opgenomen in het Roode Kruisziekenhuis.
In de Rijnstraat kwam de 53-jarigé
mevr, J. van D., uit de Prins Hendrik
straat, bij het uitstappen uit een nog
rijdenden wagen van de Blauwe tram te
vallen, waardoor zij snijwonden aan beide
beenen opliep en vermoedelijk een dij-
beenfractuur bèkwam Zij is opgenomen
in het Roode Kruisziékenhuis.
INBRAAKJES EN OPENSLUITINGEN:
Bij een inbraak in een woning aan den
Loosduinscheweg werden eenige kilo’s
boter en margarine ontvreemd. Uit een
vleeschwarenfabriek in de v. d. Kunstraat
werden bij een inbraak enkele kilo’s
worst gestolen. Hoeveelheden kaas, boter
en margarine vormden den buit van een
iribraak in een zuivelwinkel in de Ste-
vinstraat. Ingebroken werd nog in een
perceel aan het Westeinde. waar eenige
kilo’s suiker, boter, margarine, biscuits
en eenige flesschen vloeibare zeep wer
den gestolen.
Opensluitingen hebben zich voorgedaan
in woningen in de Doorwerthstr., waar
bij kleedingstukken. linnengoed en een
bedrag aan geld werd meegenomen, in
de Loenenschestraat waaruit een colbert,
costuum, linnengoed en geld werd ont
vreemd, in de Zuilingstraat, waar een
tafelkleed en eenig geld werd gestolen
en tenslotte in de Cuypstraat. waar dis
tributiebescheiden den buit vormden.
„HET STRIJKSTERTJE” IN SCALA”:
Zaterdagavond ging in het Scala-theater
de première van het blijspel „Strijkster-
tje”, waaraan o.m. medewerkten Jopie
Koopman, Jacq. van Bijlevelt, Alex Hoek,
Ellen Durieux, Nellie Aenders, Ad. Hee-
rings en Johari Boezer.
Een Fransch strijkstertje (Jopie Koop
man), verbeeldt zich de talenten van een
kunstenares te hebben.
Het wordt haar echter niet gemakkelijk
gemaakt, als zij haar roeping wil volgen.
Enkele schurken van mannen trachten
haar de modder van de groote stad in te
werken om haar op deze manier in hun
macht te krijgen, anderen willen haar
verre houden van de wereld der kunst,
deels omdat „daar slechts zondige men-
schen leven”, deels omdat zij het strijk
stertje de tol van zorgzame huisvrouw
toebedacht hadden. Na eenige hachelijke
avonturen keert zich alles nog ten goede
voor het stiijkstertje.
Men zou net eenig recht kunnen be
twisten, dat flit stuk, dat vol dramati
sche effecten lit, een blijspel is. Wat het
echter preciesiis, willen we liever maar
in het midden,laten. Voldoende is het te
zeggen, dat Jiq. van Bijlevelt en de an
deren er een Bijspel van gemaakt heb
ben, soms zelfs van de dramatische mo
menten. Er is gelachen, hartelijk, veel en
lang zoodat na\ieder bedrijf een dank
baar applaus orklonk. Vooral Jacq van
Bijlevelt en Ale: Hoek als de 2 oude
heertjes, die het belaagde meisje willen
redden, hadden dt lachers op hun hand.
Jopie Koopman'.gaf een alleszins ver
dienstelijke vertoking van het roman
tische strijkstertje, H, Vrind
LIEDEREN-MATI
De sopraanzangerei Henriette Sala heeft
Zondagmiddag voonhaar liederenmatinée
in „Diligentia” bijfcndere belangstelling
j-j-i-vj (^antitatief uitend in
grooten toeloop tan toehoorders, qua-.
Volgens een bericht uit het hoofdkwar
tier van generaal Mac Arthur zijn de
Amerikanen geland bij Saider aan de
Noordelijke kust van Nieuw-Guinea. Er
zou vrijwel geen tegenstand zijn geboden.
De gelande troepen hebben zich meester
gemaakt van de haveninrichtingen en het
in de buurt gelegen vliegveld. Klaarblij
kelijk had Saider geen Japansch garni
zoen.
Op het bruggenhoofd van Nikopol
stortten herhaalde Sovjetaanvallen met
zware verliezen voor den vijand voor
onze stellingen ineen. Ten Zuidwesten
van Dnjepropetrowsk herhaalden de
bolsjewieken hun aanvallen met ver
scheidene divisies. Op eenige penetra-
tiepunten zijn verbitterde gevechten
gaande.
In het gevechtsgebied van Sjitomir
duurt de zware worsteling voort. Voor
al ten Zuidoosten van Berditsjef kwam
het tot zware gevechten met den vijand,
die hevig blijft aanvallen.
Bij Witebsk mislukten de vijandelijke
doorbraakpogingen, die gisteren met
zwakkere strijdkrachten werden onder
nomen. De door eigen tegenaanvallen
heroverde terreinsectoren werden van
verstrooide vijandelijke afdeelingen ge
zuiverd. Ten Noordwesten van Newel
sloegen onze troepen plaatselijke Sov
jetaanvallen bloedig af en sloegen zij
gereedstaande strijdkrachten uiteen.
Van het Zuid-Italiaansche front wordt
slechts plaatselijke gevechtsactie ge
meld. Het Adriatische eiland Mij et
werd met steun van de marine van
benden gezuiverd.
De Rijkshoofdstad is in de vroege
ochtenduren van Zondag wederom door
een vrij groot aantal Britsche bommen
werpers aangevallen. Door het lukraak
laten vallen van brisant- en brandbom
men ontstond in eenige deelen der stad
schade, vooral aan woonhuizen. Enkele
stoorvliegtuigen lieten bovendien bom
men vallen op het Rijnlandsch-Westfaal-
sche gebied. Luchtverdedigingsstrijd-
krachten schoten volgens de tot dusver
ontvangen rapporten 30 .viermotorige
bommenwerpers neer.
Het in het Weermachtbericht van
1 Januari gemelde aantal van 19 bij
den aanval op Groot-Parijs neergescho
ten vijandelijke vliegtuigen is volgens
aanvullende rapporten gestegen tot 31
vliegtuigen, waarvan 29 Amerikaansche
viermotorige bommenwerpers.
Hoe het vullen in zijn werk gaat.
In verba id met ha: geruchtmakende pro-
ces-verbaal tegen drie oliefabrieken die
het publiek ernstig benadeeld zouden heb
ben in zijn extra Kerstrantsoen raapolie,
heeft men het A.N.P. in de gelegenheid
gesteld in een dezer bedrijven het vullen
der flesschen van nabij te volgen en een
gewichtsproef te nemen. Tevens werd het
vulprocedé toegelicht.
De schoongemaakte flesschen worden op
een loopenden band aangevoerd naar de
vulmachine, welke zij in een cirkelvor
mige baan doorloopen. De vulling is een
niveau-vulling waarbij het mechanisme
dus reageert op het niveau, dat de olie in
de f’esch bereikt. Dit afstelbaar mechanisme
bestaat uit twee buisjes, waarvan het eene
om het andere is geconstrueerd. Het bin
nenste zuigt de lucht uit de flesch, uit
het bui enste stroofrit de olie. Komt de
flesch in de machine, dan drukt zij de
monding van het vulapparaat omhoog en
stelt dat daardoor in werking. De vulling
eindigt automatisch wanneer een bepaalde
hoogte bereikt is en in plaats van lucht
olie afgezogen wordt. Op de werking der
machine wordt voortdurend contröle ge
oefend
Een willekeurig aangewezen flesch bleek
ledig 565 gram te wegen. Nadat zij op den
transportband was geplaatst en de vul
machine had doorloopen. woog zij 1292
gram. De inhoud bestond dus uit 727 gram
olie Om aan te toonen, dat bij het uit
schenken van een ftesch verlies optreedt,
doordat olie op den binnenwand achter
blijft. werd de inhoud uitgeschonken en
gewogen. Zij bleek nog slechts uit 723
gram te bestagn. Vier gram waren dus
achtergebleven. In dit verband wees men
In den strijd tegen de Britsch-Ameri-
kaansche scheepvaart hebben lucht
macht en marine in de maand Decem
ber 35 koopvaardijschepen met een ge-
zamenljjken inhoud van 225.200 brt. tot
zinken gebracht. 24 Andere schepen,
met een gezamenlijken inhoud van
122.000 brt. werden door bommen en
BEVALLEN: A. M. Reehuis geb. van
der Horst, z. H. E. Kanitz geb. Brus-
see. z. J. M. van der Loo geb. de
Zoete, z. P J. Spierenburg geb. van
de Water, z. C. Klein geb. van San
ten, d. C. Marteveld geb. Verheij. z.
W. J Groenewegen geb. Nooteboom.
d. M. M. de Blok geb. Spoor, z. C
Hofman geb. van der Toorn, z. A. M.
P. van Leeuwen geb. van Biezen, d
N. A. Jonker geb. van Hagen, z. H.
Akerboom geb. Stokebrook, z. W. Ver
hoef geb. Nieuwenburg, d M G. F.
Brandenburg geb. Kanis, z. J. Th.
Hoornweg geb. Joosten, d. T. J. Fens
geb. Wigbers, d. M Krassenburg geb.
Kers, d. C. Guijt geb. Batenburg, z.
M. D. Kleyweg geb. van der Sman, z.
MC. van der Toorn geb. van der
Toom. d. A. P. Scheffer geb Hartog.
d. M, F. van Vianen geb. Heins, d.
Th J. A van der Sman geb Beijersber-
gen, d. M J Boom geb Retel z.
OVERLEDEN: E. Schut, vrouw van J.
A. van Leeuwen, 63 j. J. H A Pisa,
d., 3 j. A. M Nieuwenhuis man van
J. van der Veen, 66 j. M. Kouwen-
berg, vrouw van A. Rietveld, 70 j.
W. A. Kolkman wedn. van M J Wilke,
75 j. A. de Koning, man van E. J C.
Pacqué, 64 j. S. Enong, ong. vr., ong. 50 j.
Vie^e klasse
5000 18828
2000 7500
1000 12647. 15623
400 5768, 8308
200 2055, 13770, 17751
100 1746,
□e derde wensch
En nu mijn derde Nieuwjaarswensch
voor het Nederlandsche volk. Deze is
moeilijker onder woorden te brengen,
omdat ons gemoedsleven daarbij sterk is
betrokken. De dagen van Kerstmis en
Nieuwjaar zijn meer dan andere tijden
van het jaar dagen van bezinning en
concentratie. Met Kerstmis en Oud en
Nieuw leeft in een ieder meer nog dan
anders de behoefte aan een thuis, aan
geborgenheid in gezin, in volk, in God.
Kerstmis 1943 is daarom voor zoovelen
van ons volk een droeve Kerstmis ge
weest Onze gedachten gingen niet alleen
naar hen, die door den dood van ons
heengingen, maar ook naar onze volksge
nooten overzee, die door den wereldoor
log reeds jaren lang van hunne gezinnen
gescheiden zijn en van wie de naaste
verwanten zelfs niet weten of zij nog in
In tienduizenden gezinnen,
de vaders of de zonen
Duitschland werken, was er leegte,
dat er plaatsen open waren, die men zoo
gaarne gevuld had willen zien. En zeker
kunnen wij er van zijn, dat bij alle
volksgenooten buiten 's lands grenzen, te
land of ter zee, op Kerstavond één
wensch overheerschte: volgende Kerstmis
thuis te zijn En hun wensch is de onze.
Een ernstig en moeilijk jaar
Een hoogst ernstig en uiterst moeilijk
jaar is begonnen. Een jaar, dat zonder
twijfel veel leed en ellende over tnülioe-
nen zal brengen.
Nadat Mussent eenigean tijd had stil
gestaan bij hen, die in Duitschland te
werk zijn gesteld, waarvan velen nog
niet inzien, dat hun tewerkstelling een
noodzaak is zeide hij: Het is nog maar
kort geleden, dat ik den vurigen wensch
uitsprak, dat de Nederlandsche arbeider
in Duitschland zich zoo correct zou ge
dragen als de Duitsche soldaat in Neder
land.
Ouders, vrouwen, verwanten van hen,
die werken in Duitschland, spoort in
uw brieven uw zonen en mannen aan,
dat zij dit zullen doen, dat zij, staande
te midden van millioenen arbeiders van
vele andere Europeesche volken, toch
nimmer vergeten mogen, dat zij ons
volk vertegenwoordigen, dat de naam, wij’ten* opzichte van dezen grootei
dien ons volk in het buitenland zal krij
gen, voor zulk een groot deel afhangt
van hun gedrag.
Wanneer ieder zich richt naar diengene,
die beter is dan hijzelf en weigert te
histeren naar den geestelijk en moreel
mindere, kan het niet anders of de
Nederlander zal straks in het buitenland
gerespecteerd worden. Van den Korps-
führer der N.S.K.K. ontving ik, aldus
spr.. dezer dagen een brief, waarin deze
zin voorkomt
„Het zal u een groote genoegdoening
zijn van mij te hooren, dat uw mannen
zich steeds en overal onberispelijk ge
dragen hebben en dat de leiders der be
treffende eenheden zich steeds waardee-
rend over de houding en den inzet van
uw mannen uiten”.
Een ieder zal begrijpen, dat ik nu denk
in het bijzonder aan al mijn kameraden
aan het front, in de hospitalen en aan
het thuisfront, die wederom een moeilijk
aar achter den rug hebben. Gehoond
door eenigen, niet begrepen door velen,
vormen zij toch naar mijn vaste overtui
ging tezamen de phalanx, die ons volk
uit den nood en de vernedering van
heden zal opvoeren naar een gelukkiger
toekomst. Voor ons volk in zijn geheel,
maar voor mijn kameraden in het bij
zonder, was ik gelukkig terug te kunnen
komen van het onderhoud met den
Führer met de overtuiging en de waar
borg, dat een vrije ontplooiing van onze
volksche kracht zonder eenige gewetens
dwang voor ons is weggelegd.
Het is zoo betreurenswaard, dat ons
volk ook in deze moeilijke tijden nog
niet eendrachtig staat, hoeveel zorgen en
inspanning ik mij met mijn kameraden
ook in een reeks van jaren daarvoor ge
troost heb. Om uit een door partij
en klassenstrijd verdeeld volk een een
drachtig volk te maken, een waarlijke
volksgemeenschap, lijkt nu moeilijker dan
ooit. Wel is de noodzaak van deze saam-
hoorigheid meer en meer doorgedrongen,
maar de weg daarheen is met voetangels
en klemmen bezaaid door de toenemende
materieele moeilijkheden. Het is zoo moei,
lijk om daarover heen te zien naar een
toekomst, die zooveel beter is en ons
allen trekt. Uit de worsteling van heden
ontstaat een nieuw Europa, een vast ver
bond van vrije volkeren; in dit verbond
een herboren Neaerlandsch volk, gelou-
De Leider van het Nederlandsche
Volk heeft ter gelegenheid van de jaar
wisseling voor den zender van Hilver
sum I een rede gehouden, waarin hi
o.a. het volgende zeide:
Het oude jaar is van ons heen gegaan^ën," zulïen 'de'“bolsyè^wistën’'nïêt’'aüëen
het jaar 1944 heeft zijn intrede gedaan, uij --
In Augustus zal het 30 jaren geleden
zijn, dat het oude Europa ophield te be
staan. Het was immers in Augustus 1914,
dat de eerste wereldoorlog uitbrak. Van
19191939 was er de tusschenpoos van
twintig jaren, van uiterst felle bewogen
heid van het innerlijk leven der meeste
Europeesche volkeren, gevolgd door den
tweeden wereldoorlog, die nu woedt. Is
er nog iemand, die denkt, dat het Europa
van 1914 nog terug zal komen Zeker
niet. Bewust of onbewust begrijpt een
ieder, dat wij leven in een tijdperk,
waarin wereldgeschiedenis wordt ge
maakt, waarin een wereldrevolutie zich
voltrekt. De geheele menschelijke samen
leving verandert van structuur. Is één
mensch, of zijn eenige menschen verant
woordelijk daarvoor, dat deze wereld
revolutie plaats vindt Ja, meenden in
1914 eenvoudige zielen, die dachten wijs
te zijn; zij zeiden Kaiser Wilhelm II was
de schuld. En met overtuiging zeiden zij
dat, zij geloofden daarin. Daarvoor heb
ben wij nu nog slechts een glimlach en
zeggenhoe is het mogelijk zoo kort
zichtig te zijn.
Een wereldrevolutie voltrekt zich naar
Gods wil. dien wij bijna nimmer kunnen
doorgronden en waarnaar wij nog altijd
zoekende zijn, gedreven door den wensch
om in den strijd tusschen de goede en de
kwade machten te staan, aan de zijde
van de goeden. Aan deze wereldrevolutie
ontkomt geen enkel volk Het eene heeft
van den aanvang af een actieve rol, het
andere een meer passieve. Van 1914 tot
1918 waren wij, als Nederlandsch volk,
geheel passief, neutraal noemde men dat.
De Volkenbond
De Volkenbond van Genève werd in
1920 gesticht om de wereldrevolutie
tegen te houden. Een onbegonnen werk
natuurlijk, maar dit belette de toenmalige
Nederlandsche regeerende kringen niet
om op dit gebied kolossaal ijverig te zijn,
want hun belangen waren verbonden aan
het behoud van het bestaande. Wij her-
inneaen ons van 1920 tot en met 1935 het
Hosannah voor den Volkenbond, welke
sindsdien geruischloos in elkander is ge
zakt als een sneeuwpop bij toenemende
warmte En nu zijn wij actief betrokken
in de wereldrevolutie of wij dit willen
of niet. Die activiteit is al begonnen in
1935, toen de Nederlandsche regeering
als eerste in Genève sancties eischte
tegen Italië. Daarna door deel te nemen
aan de economische omsingeling van
Duitschland, door den uitvoer van groen
ten, vruchten, boter enz. naar Duitsch
land ónmogelijk te maken en voor een
appel en een ei onze boter naar Enge
land te brengen (een kwartje per pond)
Vele millioenen kilogrammen voedsel
werden vernietigd met ongebluschte kalk
of op den mesthoop geworpen. Wij her
inneren ons de boycot-actie tegen
Duitschland nog heel goed. Vele, vele
malen heb ik gewaarschuwd tegen deze
goddelooze voedselvernietiging, vreezen-
de, dat gerechte straf daarvoor eens zou
komen in het lijden van gebrek door ons
volk. Maar de groote meerderheid van
ons volk kon mij niet verstaan door het
heidensch lawaai, dat tegen mij werd
gemaakt.
In 1940 kwam wat komen moest, het
onvermijdelijke, omdat onze kust niet
tegen Engeland en Amerika verdedigd
was. De pantserf or ten bij Vlissingen en
Kijkduin waren op bevel van Engeland
niet afgebouwd. De millioenen gekost heb
bende zware kanonnen, waren voor een
schimmetje aan de joodsche firma Vles-
sing verkocht Het is jammerlijk te moe
ten bedenken, dat ook mijn herhaalde
lijke waarschuwingen daartegen van 1935
tot 1940 in den wind werden geslagen.
Het was toch zoo duidelijk, dat als de
kust niet verdedigd werd, de Duitschers
op een gegeven oogenblik moesten
komen om het zelf te doen. Nu begrij
pen wij allemaal, dat als de Duitschers
hier aan de kust niet zulke sterke ver.
dedigingswerken gemaakt hadden, de En
gelschen en Amerikanen hier geland zou
den zijn inplaats van in Zuid-Italië en,
indien zij nog niet geland waren, hier
zouden landen in de naaste toekomst En
wat dan nog, vragen velen? Dan gaan
immers de Duitschers direct op de vlucht
dan zijn wij weer vrij? Ik wil niemand
onrecht doen en dus volstrekt niet zeg.
gen, dat de groote meerderheid van ons
volk zoo kortzichtig is om zulk een ge.
beurtenis te wenschen. Maar dat er velen
zijn, die zoo spreken, dat weten wij
allen. Zeker is, dat als de door de En
gelschen en Amerikanen in het Westen
voorgenomen invasie hier plaats zou vin
den, ons vaderland het strijdtooneel zou
worden en daardoor zou worden verwoest.
Ons land is zoo teer. Teerder dan andere
landen.
Een belangrijk deel is gelegen beneden
den zeespiegelvernieling van de polder
gemalen beteekent onder water loopen.
Onze huizen zijn van dunne baksteenen,
bieden veel minder weerstand dan de
dikkere muren van natuursteen, die in
het buitenland gebruikt worden. Schuil
kelders en gasmaskers voor de bevolking
zijn uitzonderingen. Daarom weten wij
een rol. zeker, dat oorlogvoering in ons vader
land onze bevolking uitermate zwaar zou
treffen, dat dit een ontzettende ramp zou
zijn voor ons allen.
iederbuch was
vertegenwoor.
digd. Ook hierin heeft de zangeres veel
moois bereikt qua zangkuist en vocale
expressie. Een nog iets scjerper articu
latie zou het dichterwoord nog hebben
kunnen releveeren. Met een (viertal liede
ren van den Marseillaanschin componist
Emile Pasgani, naar gedichten van Pierre
Loreys. werd een stuk karakteristieke
Parijsche kermislyriek geïntroduceerd
het gold hier een eerste uivoering in
Nederland dat geweldig inUoeg. Op
haar groot succes, waarin zij zter terecht
haar fijnzinnig muzikalen begeleider Theo
ontving,
Liebe”,
,Ich hab’ in Penna einen Liebsen woh-
i let eerst.
Mr. A.