T9 44
Vaart voor Europa!
DE AFWEERSLAG IN ITALIë
VIER JAAR BURGERLIJK GEZAG
Hl
No. Ï88Ö5.
Zaterdag 27 Mel.
De slag in Italië
EERSTE STADS ED.
EenferugWifti
het
Luistert op Zondag 28 Mei van 11.30
tot 11.45 uur o,ver den zender Hilver
sum 1, op golflengte 415 meter, naar de
Stem der S.S. Onderwerp: de jeugd en
het Ruk.
Vijand tracht bij Velletri in N.O.-
richting aan te vallen
w Zorg voor drinkwater
Belangrijke transporten vinden, onder bescherming der
Kriegsmarine, regelmatig plaats. De vee! omvattende taak
dezer beschermers is van zeer groote waarde voor Europa's
toekomst.
Nederlanders, toont U de naam van „de zeevaarders van
Europa" waardig, neemt deel aan dit belangrijke werk en
meldt U als vrijwilliger bij de Kriegsmarine.
De Rijkscommissaris over de
N.S.B. en over de invasie
JIAAGSCHE
COURANT
Komng, Goudsbloemlaan 3. Tel. 330263; Boekhandel J. B. van Seters jr., Theresiastraat 108a, Tel. 772444-
aan
De Stem der S.S.*
Plaatselijke gevechten aan het
Oostfront
naal-socialisme onder
Duitschland heeft tot
be-
regeering,
geallieerde
De „Haagsche Courant” zal a.s. Maan
dag, Tweeden Pinksterdag, niet ver
schijnen.
Op-
Zee-
hun
gang
In
West-Friesland. Op de kleine tuinde
rijen is men begonnen met hef poten
of zaaien van boonen, slabootien of
spercieboonen. Deze tuinier gebruikt
hiervoor, een z.g. ppotstok. waarin zich
een klein reservoir bevindt, gevuld
met zaaiboonen. Telkens, als de tuinder
den pootstok in den grond steekt trekt
hij de twee armen naar elkaar toe
door deze beweging valt er steeds een
boon in het in den grond gestoken
gaatje. (C.N.F.-Kuiper).
Drk^water is een der meest noodzake.
lijke levensbehoeften. Het is dan ook van
zelfsprekend, dat in oorlogstijd bijzon
dere aandacht aan de drinkwatervoorzie.
ning besteed wordt. Niet alleen door de
overheid maar ook door de burgers zelve.
Werkt de watiftleiding normaal, dan is
het toch raadzaam steeds drinkwater in
geëmailleerde emmers of tellen en fles-
schen, mits grondig schoongemaakt, voor,
radig te hebben. Wekelijks ververschen
mag daarbij niet vergeten worden.
Tijdens een luchtaanval moet men
met het vullen echter niet beginnen, dat
moet reeds gebeurd zün.
hebben
der
minder
ring willen terugroepen. Wie voor den
zin dezer woorden geen begrip toont,
miskent de meest elementaire waarden
der wereldhistorie. Men kan den Rijks-
commissaris geen verwijt maken, wan
neer hij hard is als het gaat om de be
langen van het Duitsche Rijk. Zoo min
als hij ons een verwijt zou willen mh-
ken wanneer wij hard zijn als het gaat
om de belangen van ons vaderland
binnen het kader van de lotsverbonden
heid der Europeesche volkeren.
trok en* menige moderne O.W’er
den lijve ondervond, wat hij jegens zijn
landgenooten misdaan had.
De Rijkscommissaris heeft in meer
dan één redevoering openlijk gezegd,
dat de bezettende macht hier vooreerst
niet anders dan beperkingen kan bren
gén. „Het is volkomen juist, zoo
heeft hij in een rede te Maastricht tot
de Ltmburgsche arbeiders verklaard
dat gij vroeger vóór September 1939
en ook vóór Mei 1940 uiterlijk beter
hebt geleefd. Maar gij weet ook, dat
wij om ons bestaan strijden. Gij kunt
er echter verzekerd van zijn, dat gij op
geen enkele wijze slechter zult leven
dan het DuitScbe gglk, dat het op zich
neemt te strijden voor een betere toe
komst. Het gaat erom of de 85 millioen
Duitschers in de toekomst kunnen leven
en niet afhankelijk zijn van de wille-
ketlr van anderen. Wanneer in dezen
strijd om het bestaan het lot zich ook
tot u gewend heeft, moet gij dit voor
oogen houden: het gaat hier om het
bestaan van een volk van 85 millioen
menschcn, die natuurlijk niet zullen
ondergaan in dezen strijd, omdat de
Nederlanders niet betrokken willen
worden in de wereldgeschiedenis. Dat
kunt gij van ons niet verwachten.”
Het zijn deze woorden van den Rijks
commissaris, die wij aan het einde van
deze periode van vier jaar Duitsche
bezetting van ons land in de herinne-
Dc partisanen in Italië
Uit het Italiaansche hoofdkwartier
wordt gemeld: Te middernacht van den
25n op den 26n Mei liep de termijn bin
nen welken zich partisanen straffeloos
konden aanmelden af. Derhalve zijn van-
daag in de partisanengebieden stelsel
matige, groot-opgezette operaties begon
nen. Mededeelingen van partisanen. die
Zieh de laatste dagen hebben aangemeld,
vormen daarvoor waardevol materiaal.
Van officieele Italiaansche zijde zijn nog
geen *etallcn bekend omtrent de parti
sanen die op grond van het decreet van
den duce van 18 April zijn teruggekeerd,
doch aan de hand van de ontvangen be
richten wordt het aantal zeer bevredi
gend genoemd.
Indiensttreding bij de Kriegsmarine is mogelijk voor iederen Nederlander
tusschen 17 - 45 jaar. Aanmelding en inlichtingen bij de Marineannahme-
stelle West. Plompetorengracht 24. Utrecht; alle Halen- en Ortskomman.
danturen en de verschillende -Meldestellen in Nederland. -
Ter gelegenheid van het feit, dat het
op 29 Mei a.s. vier jaar geleden zal zijn,
dat Rijksminister dr. A. Seyss-Inquart als
Rijkscommissaris voor het bezette Neder-
landsche gebied zijn ambt aanvaardde,
heeft de Rijkscommissaris aan een verte
genwoordiger van het D.N.B, een inter
view toegestaan. De verschillende gestel
de vragen gaven den Rijkscommissaris
aanleiding een overzicht te geven van de
ontwikkeling der gebeurtenissen in ons
land sedert zijn optreden, waarbij hij
meermalen gelegenheid vond de mede
werking op verschillend gebied ondervon
den, te noemen en dc houding van het
Nederlandsche volk, dat orde en veilig
heid voor alles gehandhaafd wilde zien,
te prijzen.
Op een vraag betreffende de positie
van de N.S.B hier te lande antwoordde
de Rijkscommissaris o.m., dat aanvanke
lijk alleen de communistische partij werd
.opgeheven en de S.D.A.P. onder controle
werd geplaatst. Pogingen van andere
partijen om met ons tot nieuwe verhou
dingen te komen, o.a. door de pas opge
richte „Unie”, mislukten door gebrek aan
vastberadenheid om de'consequenties uit
den nieuwen toestand te trekken. Groe
pen. die niet tot een anti-bolsjcwistische
houding konden besluiten, werden ont
bonden en aan nat.-socialistische zijde
ontstond een eenwording door de ontbin
ding aan de N.S.N.A.P. Dc N.S.B. heeft
zich in de afgeloopen laren meer en meer
gericht op doelstellingen van het'nat-
socialisme, zooals deze reeds vroeger in
Duitschland bestonden. De vraag is wel
eens gesteld, of aan de N.S.B. de leiding
over den staat moet worden opgedragen..
Wij kunnen ons echter niet onttrekken’
aan de verantwoordelijkheid, die wij door
de bezetting op ons hebben genomen,
zoolang de toestanden hier bepaald wor
den door de oorlogvoering. De heer Mus
sert zelf ziet op dit tijdstip zijn taak niet
in staatkundigen zin maar veeleer in
politieken zin, doordat hij werkt aan het
vestigen van de overtuiging, dat voor Ne
derland in het samengaan met Duitschland
in den zin van de Europeesche lotsgemeen-
schap de eenige mogelijkheid gelegen is
zich te handhaven en overeenkomstig zijn
beteekenis zich te laten gelden. De Rijks
commissaris noemde het natuurlijk, dat
de N.S.B. hierbij op .groot verzet stuit
van Nederlanders, die de neiging hebben
om in het algemeen het nat.-socialisme
verantwoordelijk te stellen voor den alge-
meenen toestand en de N.S.B. in het bij
zonder voor bepaalde moeilijkheden.
Ten aanzien van de te verwachten
invasie, merkte de Rijkscommissaris op,
dat de Nederlandsche bevolking over het
algemeen kalm blijft. Zij ziet hoe krach
tig dit gebied beschermd is en ondergaat
de gelatenheid van de Duitsche bezet
ting Bij. een invasie zal het tot een. uit
de beVijjking zelf voortspruitende 'crisis,
niet komen. Wij Duitschers. aldus de
Rijkscommissaris, zijn evenwel vol ver
trouwen, dat wij de taak zullen vervul
len. die onze Führer in dit gebied gesteld
heeft, met het wapen in de hand, wan
neer de vijand zal Ijomen en in orde en
arbeid, wanneer wij*den vrede'tegemodl
gaan.
ONGEVAL MET DYNAMIET; Bij h«*
opruimen van.een fundament te IJmvi-
den werd gebruik gemaakt van dyna-
mietpatronen, welke door middel wn
electriaehen stroom tot ontploffing wor
den «gebracht. Tijdens het boren van
gaten is men gestooten op een dynamiet-
patroon, die bij een vorige gelegenheid
niet tot ontploffing was gekomen. Dit had
een ernstig ongeluk tot gevolg, waarbij
(Vee arbeiders zwaar werden gewond.
Telefoön 116300 (zeven lijnen) BUREAUX: WAGENSTRAAT 3537 Otro N® 12500
Bijkantoor: Scheveningen, Keizerstraat 319. Filialen: Rijswijk, Kantoorboek^. Leeuwendaal, Oranjelaan 3,
Tel. 119461; Voorburg, Boekh. H. E. G. Ruys, Heerenstraat 124, Tel. 778038; N.V. Kantoorboekh. Th. J. de
DUITSCH WEERMACHTBERICHT*
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH
RER, 27 Mei. Het Opperbevel vao de
Weermacht maakt bekend
In Italië lag het zwaartepunt van yde
gevechten gisteren in het gebied van
Velletri. Ten Zuiden en ten Zuidwesten
van de plaats werden vijandelijke aan
vallen afgeslagen,' geringe plaatselijke
penetraties afgegrendeld en verscheidene
opnieuw in gereedheid gehouden batal
jons met pantserwagens door geconcen
treerd artillerievuur uiteengeslagen. Ten
Oosten van Velletri blijft de vijand met
gebruik van zeer sterke ’pantserstrjjd-
krachten in Noordoostelijke richting aan
vallen. Verbitterde gevechten zijn hier
aan den gang. Aanvallen van den vijand
op Castro dei Volsc* mislukten hierbij
werd een aantal vijandelijke pantser
wagens stukgeschoten.
In de gevechten van de laatste dagen
heeft zich dc 90sté pantsergrenadierdivi-
sie die reeds bij Cassino dapper gestre
den heeft, onder bevel van generaal-ma
joor Baade met de onder zijn bevel ge
plaatste formaties van het leger en de
luchtmacht opnieuw bijzonder onderschei
den. Als afzonderlijke strijders hebben
zifch de jagers Fries, richtkanonnier bij
een valschermpantserjagerscompagnie,
door het stukschieten van 17 vijandelijke
pantserwagens in 2 dagen, de „Oberge-
freite”, Schrems in een stormcompagnie
van een regiment jagers, door het ver
nietigen van 3 vijandelijke pantserwagens
in den strijd op korten afstand onder-
PRIJS DER ADVERT.; 1—11 m.M. (5 reg..) ƒ165, elke m.M. m. tot 22
m.M. (10 reg.) ƒ0.19 Elke m.M. m. 21 ct. Halve oplaag halve pr. Reel.
51 p. m.M Bewijsn, 5 ct„ fr. p. p. 10 ct. KI. Adv. (in halve opl.) /0.57,
Dienstaanb. ƒ0,38. Pers, gevr /0.48. Adv. „Br. bur. v. d. bl." 10 c. meer.
bracht, niet het minst op sociaal terrein,
maatregelen, welke vooral erop gericht
waren de volkseenheid te bevorderen.
De gilden- en „kamer”-vormlngen had
den een regelmatig verloop, met uit
zondering van de Artsenkamer, waar
van de vorming nu niet bepaald een
succes is geweest.
De organisatie van het Nederlandsche
Arbeids Front, dat zoowel de werk
nemers als werkgevers in zich ver-
eenigt, waardoor de voor-oorlogsche te
genstelling van patroon en arbeider
is komen te vervallen van
den Arbeidsdienst, van den Land-
PRIJS DEZER COURANT: Voor 's-Gravenhage bij vooruitbet. p. 3 mnd
me; „Kikeriki”. ..De Nieuwste Mode'J, „Kol. Bijbl.” en „Letterk Bijbl”
ƒ3.15. Fr p. p met Modebl. f4.29, z. Modebl. ƒ3.95. Buifenl. ƒ9.45.
Bij postkant, tegen de geld, goedgek. abonn.pr. Afz. nr 5 c„ fr. p. p. 10 c
Op 14 Mei j.l.» vier jaar geleden,
moest Nederland capituleeren en werd
ons land door Duitschland bezet ge
bied. Maandag a.s., op 29 Mei, zal het
,4 jaar geleden zijn, dat Rijkscommissa
ris Rijksminister dr. Seyss-Inquart het
burgerlijk gezag hier te lande aan
vaardde. Op dien, dag droeg generaal
von Falkenhausen in een plechtige bij
eenkomst in dc Ridderzaal het bestuur
aan den Rijkscommissaris over, die
daarmede het hoogste regeeringsgezag
in burgerlijke aangelegenheden in Ne
derland in handen nam.
Dienzelfden dag ontving de Rijks
commissaris de secretarissen-generaal
der departementen, die, met toestem
ming van den Nederlandschen
perbevelhebber van Land- en
macht, generaal Winkelman,
medewerking voor een goeden
van zaken hadden toegezegd,
de „Proclamatie”, welke de Rijks
commissaris op dien historischen 29sten
Mei heeft uitgevaardigd, gaf hij als zijn
voornemen te kennen het tot dusver
geldende Nederlandsche recht zooveel
mogelijk van kracht te laten blijven, bij
de uitoefening van het bestuur gebruik
te maken van de Nederlandsche autori
teiten en de onafhankelijkheid van de
rechtspraak te waarborgen. Het Neder
landsche volk zou door de vervulling
van de taak, die uit het gemeenschap
pelijke lot voortvloeit, in staat worden
gesteld, zijn land en zijn vrijheid voor
de toekomst te verzekeren. In een door
hem op 26 Juli daaropvolgend gehou
den groote rede in de zaal van den
Dierentuin heeft de Rijkscommissaris
nogmaal op ondubbelzinnige wijze her
haald, dat de bezetters aan het Neder-
Jandsche volk de mogelijkheid zouden
bieden om
over zijn
toekomst
zélf te be
slissen.
Déze eerste groote, naar den inhoud
rijke,en naar den vorm fraaie redevoe
ring van dr. Seyss-InqUart werd ge
volgd door een geheele reeks van rede
voeringen in den loop dezer vier jaren.
welke stuk voor stuft getuigen van een
oratorisch vermogen, dat oppervlakkig
heid en speculatie op goedkoope effec
ten ten eenenmale afwijst Wij heb
ben ’t reeds eerder gezegd, dat de rede
voeringen van den Rijkscommissaris
naar den vorm monumentale creaties
zijn, maar bij den vorm als zoodanig
zullen wij hier niet stilstaan. Wij wil
len trachten in kort bestek een balans
van den inhoud samen te stellen.
Wanneer wij dan nagaan in hoeverre
de omstandigheden waaronder ons volk
leeft, zich hebben gewijzigd, gedurende
deze vier jaren van door de bezettende
macht uitgeoefend burgerlijk gezag, dan
mag daarbij vooral niet. uit het oog
worden verloren, dat de oorlogsinvloe-
den daarbij maatgevend zijn en dat het
verloop der krijgsverrichtingen met alle
consequenties van dien, zich in deze
omstandigheden vaak eerder en ster
ker hebben afgeteekend, dan de reali
satie van de beste voornemens van het
burgerlijk bestuur Jnj machte was te
doen. Dit, herhalen-wij, mag m^n niet
vergeten, wil men in zijn beoordeeling
van de in deze afgeloopen vier jaar
behaalde resultaten geen 'onbillijkheden
begaan. „Krieg ist Krieg”, in deze
woorden ligt een ijzeren wet van den
oorlog besloten.
- En wat het recht betreft, waarover de
Rijkscommissaris in zijn aanvaardings-
proclamatie heeft gesproken, na vier
jaren is het iedereen wel duidelijk ge
worden, dat men zich in dit opzicht bij
de huidige Duitsche opvatting: „Recht
Ir* alles was dem Sieg nützt” heeft neer
te leggen. Wellicht lijkt velen dit har
der dan het is. Want de overwinning,
welke men hier bedoelt, is die waarin
men het heil van Europa ziet, dus ook
van ons land, dat men aan den opbouw
van een nieuw Europa als een gelijk
gerechtigd partner wil beschouwen.
Het is zonder meer duidelijk, dat een
bezettende macht, welke ook, niets kan
toelaten binnen het door haar bezette
geleed. dat haar positie in gevaar kan-
brengen en dat, in ons geval, elke po
ging om de eindbesjjssing in den oorlog
in anti-Duitschcn zin te beïnvloeden,
met onverbiddelijke gestrengheid wordt
tegengegaan en gestraft. Hoe evident
dit ook zijn mag, toch zijn er nog altijd
menschen, die niet bij machte zijn de
juistheid van dit standpunt te erken
nen. Wij spraken zooeven van anti-
Duitschen zin en dit doet de vraag stel
len in hoeverre na vier jaar Duitsch
burgerlijk gezag in ons land de gezind-
heid van qns volk zich heeft gewijzigd, 'lijk gezag heeft gevoerd, tot stand ge-
Dit is een delicaat punt ter openbare
bespreking, het is bovendien een veel
gecompliceerder kwestie, d^n het zich
«ogenschijnlijk laat aanzien. Laten wij
«en voorbeeld mogen geven. Er zijn
menschen in ons land en hun aantal
is verre van gering, die groote be
wondering hebben voor wat het natio-
In een kloek, typografisch goed ver-
zorgd deel, zijn zooeven de voornaamste
redevoeringen van den Rijkscommissaris
bij den „Volk und Reich Verlag”. Am
sterdam, in boekvorm verschenen, onder
den titel: „Vier Jahre in den Nieder-
landen”.
Doet het geval zich voor, dat de water
leiding in de geheele,stad geen water
meer geeft, dan gebruike men eerst'het
water uit den aangelegden voorraad.
Daarna is nog drinkwater te vinden in
de stortbakken der w.c.’s, in boilers en
in de leidingen, die afgetapt kunnen
worden als in den winter bij vorst.
Verder zal op verschillende punten
stad betrouwbaar .pompwater
worden verstrekt,, dat in. goed schoonge-
van (Ie
maakte emmers gehaald kan worden.
Maar er zijn gelukkig nog meer nio-
gelijkheden.
Gracht- en slootwater, mits gezeefd
door een schoenen doek engedurende
5 minuten gekookt is bruikbaar.
Mocht er onverhoopt geen mogelijkheid
'estaan dit water te koken, dan kan. het
nog gedesinfecteerd worden. Dan kan
men j afgestreken theelepel bleekpoeder
of 3 theelepels bleekwater aan een em
mer van 10 liter gezeefd water toevoe
gen, dit een uur laten staan onder nu en
dan omroeren en daarna zeven. Het
sloot- en grachtwater is dan onschadelijk
voor de gezondheid. Een verbetering van
ifrn smaak wordt verkregen door 4 eet
lepels norit door een emmer te roeren.
Vanzelfsprekend dient, na de no’rit te
hebben laten bezinken, het water weer
gezeefd te worden, het drinkwater is dan
reukloos en goed van smaak.
scheiden Bij het in het Weermachtbericht
van 25 Mei gemelde gevecht van Duit
sche beveiligingsvaartuigen en gewapende
veerbooten in het zeegebied van Livorno,
zijn vqlgens de definitieve rapporten nog
1 vijandelijke motortorpedoboot tot zinken
gebracht en. 1 in brand geschoten.
Van het Oostelijke front worden slechts
plaatselijke gevechten aan- den Beneden-
A Dnjestr in het voorterrein der Karpathen
en ten Zuidoosten van Witebsk gemeld.
Bij een nieuwe aanvalspoging van
bolsjewistische vliegtuigen op een Duitsch
convooi voor de kust van Noord-Noor-
wegen schoten Duitsche jagers zonder
zelf verliezen te lijden 37 vijandelijke
vliegtuigenneer.
In de IFinsche Golf brachten Duiti?he
motortorpedobooten ten Noordoosten van
het eiland Seskaer in een nachtelijK artil-
lëriegevecht met vijandelijke bewakings-
vaartuigen een bolsjewistisch vaartuig tot
zinken. Twee andere vaartuigen werden
zoo zwaar beschadigd, dat aangenomen
kan worden, dat zij vernietigd zijn.
Enkele vijandelijke vliegtuigen wierpen
in den afgeloopen nacht bommen neer
op steden in West- en Zuidwest-Duitsch-
land. Luchtverdedigingsstrijdkrachten
schoten boven het Rijksgebied, de bezette
gebieden in'het Westen en in het Mid-
dellandsche Zeegebied 23 vijandelijke
vliegtuigen neer.
den Führer in
stand gebracht
voor het Duitsche. volk, maar die het
nationaal-socialisme in eigen land als
zijnde een import-artikel naar zij zeg
gen, verwerpen. Deze menschen zijn
„anti”, omdat, zoo 'redeneeren zij, de
bezettende macht, en zij verwijzen
dan vooral naar de vele redevoeringen
van wijlen commissaris-generaal
Schmidt zich al te zeer heeft inge
laten met de Mussert-beweging. Wan
neer dit niet zou zijn gebeurd, dan zou
den deze „anti’s” geen anti’s zijn. Zoo
redeneert déze groep van ons volk; een
andere groep heeft andere argumenten.
Van een algemeene gezindheid kan
dan ook moeilijk worden gesproken.
Maar hoe ook, wanneer men de groote
redevoeringen van den ïlijkscommissa-
ris gedurende deze vier jaren herleest,
c^n zal men daarin een kracht van
overtuiging en consequente doorvoe
ring vinden en een helderheid
van inzicht, die bewondering afdwin
gen. Phase na phase in de groote we-
reldworsteling heeft hij gepeild en ge
karakteriseerd en altijd weer opnieuw
trof zijn hooggestemde bekentenis van
het vaste geloof aan een nieuwe vorm
geving van het Europeesche vasteland
en alle daartoebehoorende volken. Den
grooten zedelijkqn ernst van zijn taak
heeft de Rijkscommissaris nimmer ge
durende deze vier jaren uit het oog
verloren.
Dat hij tusschen zijn vele voortreffe
lijke medewerkers niet altijd even zoo
vele goede adviseurs heeft getroffen,
die de mentaliteit van ons volk voldoen
de kenden, kan men betreuren. Wan
neer in den eersten tijd der bezetting
meer begrip zou zijn getoond door deze
adviseurs voor onzen volksaard dan
zou de algemeene stemming in ons volk
een geheel andere zijn geworden .dan
zij op het oogenblik is. Toen in Decem
ber 1941 de Rijkscommissaris in een
rede in Utrecht verklaarde nog slechts
één politieke wilsvorming te kunnen
dulden en wel die, belichaamd in de
Nationaal Socialistische Beweging on
der leiding van Mussert, zagen tal van
Nederlandsche mannen van formaat,
die zeer zeker de goede Nederlandsche
zaak aan de belangen van het Duitsche
volk hadden willen verbinden, zich met
één slag terzijde gesteld. Dit blijft te
betteüreA, want er staan nu eenmaal
meer menschen van kunde en be
kwaamheid, bezield voor den opbouw
van een nieuw Europa, buiten dan bin
nen den kring der Nederlandsche Na
tionaal Socialistische Beweging. Men
kan het goed recht van bestaan van de
N.S.B. volmondig erkennen, maar tege
lijk/ zijn leedwezen erover uitspreken,
dat aan zoovele mannen van kunde en
karakter den pas werd afgesneden. Hun
politieke geborneerdheid of gebrek aan
gemeenschapszin en volksverantwoor-
deiijkheid te verwijten, is een al te
demagogisch argument, dan dat wij het
hier in ’t geding zouden willen brengen.
Van een eensgezindheid onder ons
volk kunnen wij dus helaas, hoe graag
wij dat wel zouden willen, weinig be
speuren. Er zijn nog teveel kampen.
Naast de zooeven reeds genoemde an
ti’s, die feitelijk niet anti-Duitsch zijn,
is er een contingent profiteerenden ont
staan, handelaren die veel aan de Duit
schers verdienen, maar die binnens
kamers een oranje-gezindheid aan den
dag leggen, die ietwat bedenkelijk is.
Anderen weer voelen* nog steeds de
wonde, die een bezetting met zich
brengt, moeten echter anderzijds ook
niets hebben van de schoone
loften der Londensche
noch minder van de
toezeggingen, die als propaganda-mid-
del nu volkomen hebben afgedaan.
Zeker zijn er nog velen, die gaarne de
Koningin, fnaar vooral de Prinses en
haar kleintjes zouden willen terugzien,
waarbij het typisch verschijnsel zich
voordoet dat vroegere fel-rooden meer
én meer oranjegeklcurden zijn gewor
den. De categorie onverzoenlijken is
ook nog verdeeld. De felle agitatoren,
vooral jongeren, die hun leven riskeer
den en die vielen met het bewustzijn
het vaderland te hebben gediend, ver
dienen o.i. meer waardeering, dan de
genen, die in het geniep ageeren, dan
wel anderen tot daden aanzetten, die
natuurlijk niet getolereerd kunnen
worden. Het groote leed dat velen ge
zinnen trof, was een te groot offer voor
het bereikte resultaat, dat den bezetter
weinig kon deren. Dat hier de bezet
tende macht onverbiddelijk moest op
treden, zal ieder duidelijk zijn.
Veel positieve arbeid werd geduren
de deze vier jaren, waarin de Rijks
commissaris-over ons land het burger-
Kesselring spaart zijn reserves
De militairè correspondent van het
D.N.B., HaUerfsleben, schrijft o.a., dat
de slag in Italië nog heriger is gewor
den. De Engelschen en Amerikanen po
gen door te stooten, om Duitschen af-
deelingen den weg af te snijden. Tot dit
doel heeft het Geallieerde pantserwapen
zich op 2 punten speciaal geconcen
treerd: Op het gebied van Cisterna,
waar het een verdere penetratie ook tot
stand heeft kunnen brengen, en op den
driehoek, gevormd door de rivieren
Melfa en Liri. Met het oog op het aan
stormende geweld der massale pantser-
afdeelingen schijnt genera al veldmaar
schalk Kesselring tot een verdere front-
correctie te hebben besloten, doordat
hij het bevel gaf, al strijdende op de
punten van’ den zwaarsten druk uit te
wijken. Onder de bescherming Van zijn
zware moderne wapehen werd de Duit
sche distancieeringsbew'eging volbracht.
De vijandelijke pantserwagens leden
zware verliezen. Pas toen de laatste
munitie verschoten, was, trokken zich
de bezettingen dqr Duitsche steunpunten
terug op de voorbereide rotsstellingen*
Van hieruit wordt de strijd met ver
dubbelde hardnekkigheid voortgezet.
Het ligt voor de hand, dat de Anglo-
Amerikanen, alsmede de Fransche,
Poolsche en Afrikaansche afdeelingen.
verliezen lijden.
Het verdient de aandacht, dat de slag
van Duitsche zijde nog steeds met be
trekkelijk geringe strijdkrachten wordt
volgehouden. Ongetwijfeld heeft Kessel
ring hier en daar operatieve reserves
in den strijd geworpen om de eenheid
van het frontverloop te* bewaren, maar
hij heeft dat zeer spaarzaam gedaan.
Hij heeft zijn’ hoofdreserves achterge-
houden, waaruit blijkt, dat den Anglo-
Amerikanen nog zware uren, waar
schijnlijk zelfs.de zwaarste, te wachten
staarw Kesselring heeft zich hiermede
weer de keuze van plaats en tijdstip
van een vastberaden tegenstand voor
behouden.
Van het gebied ten Noorden van An-
zio loopt het front, thans over Velletri
naar Aprilia, vandaar over Cisterna
SezzoPriverno haar het gebied Noor
delijk van Vallecorsa, vandaar naar
Pastena en de uitmonding van de Melfa
in de Liri, dan naar het gebied van
Roccasecca en Piedimonte, waar het
ongeveer 5 KM Noordelijk van Cassino
aansluit op het oude bergfront, dat
naar de Adriatische Zee loopt
stand, van Winterhulp en N.V.D. en tal
van andere maatregelen op economisch,
sociaal en cultureel gebied openden
nieuwe wegen ten nieuwe perspectie
ven. In tal van bestuursaangelegen
heden kreeg de N.S.B. gelegenheid een
woordje mee te spreken. Aan de Mus
sert-beweging voelde de Duitsche be
zetter zich uiteraard nauw verwant.
Wij hebben het reeds eerder betoogd,
dat in den bezettingstijd de N.S.B. voor
een zeer zware opgave gesteld werd.
Van vernieuwing wilde het overgroote
deel van ons volk niets weten, dat zou
later, als men weer onder elkaar was,
wel in orde komen. Zoo redeneerde een
groote massa. Liep er iets scheef, dan
kreeg de N.S.B. de schuld. Ging er iets
goed, dan nog was daar geen waardee-
i’ ring voor te vinden, omdat men in den
waan verkeerde, dat dit niet uit eigen
initiatief was bereikt, maar van boven
af was opgelegd. Verstandig en opbou
wend oordeel van den buitenstaander
behoort inderdaad tot de zeldzaam
heden. Dat er intusschen moedig vol
gehouden is, pleit voor de geestkracht
der idealisten, die de kern der N.S.B.
vormen. En als zoodanig dient ten volle
erkend te worden, dat Mussert, sedert
zijn benoeming tot Leider van het Ne
derlandsche volk zijn welhaast boven-
menschelijke taak vervult met een on
begrensde toewijding en steeds weer
zich schrap stelt, wanneer Nederland
sche belangen in het gedrang komen,
ook wanneer dit niet menschen
zijner Beweging betreft. Binnenskamer
is en wordt er nog steeds veel bereikt,
dat de groote massa niet weet,
maar op den duur wel zal ondervinden.
Binnen het kader van dit overzicht
mag ook wel even belicht worden het
werk van degenen, die aan den arbeid
zijn gebleven, wij bedoelen in het bij-
'zonder naast de duizenden ambtenaren,
die niet versaagden, de leidende figu
ren zoowel in het staats- dan wel par
ticulier bedrijf. Ook hun taak is niet
gemakkelijk geweest. Van af het mo
ment, dat zij in regelmatig contact ston
den met de Duitsche Overheid, wer
den zij door een deel der bevolking
meer of minder gewantrouwd. Het al
gemeene landsbelang te bevorderen
was hun aller hoofddoel, de critiëk der
buitenstaanders deerde hun weinig.
Hetzelfde geldt in het algemeen voor
de pers. De vele anonieme brieven in
ons bezit getuigen van een grenzelooze
onwetendheid, een volkomen niet-be-
grijpen van de taak van den journalist,
die ondanks allerlei moeilijke omstan
digheden, op» zijn post bleef, en er het
beste van trachtte te maken, wat er in
dezen oorlogstijd van te maken is. Het
kan ook zijn, dat door de vaak soepele
houding van de Overheid velen, zeer
velen zelfs, nog niet aan den lijve heb
ben gevoeld, dat er een oorlog woedt,
waarmede zij niets te maken willen
hebben, maaj die er nu eenmaal is, er
ger, feller, heviger, dan er tevoren ooit
een gevoerd is.
Aan onze voedselvoorziening is in al
deze jaren de grootste zorg besteed.
Ofschoon dit met groote moeilijkheden
gepaard ging, hier en daar er wel eens
wat haperde, mogen we toch wel con-
stateeren, dat er geen moment hon
gersnood heeft geheerscht. Naast de
hulde, die de Overheid daarvoor ver
dient, mogen we ook niet de huisvrou
wen vergeten, die voor een haast ón
mogelijke taak geplaatst, er toch tel
kens weer in slagen iets eetbaars ter
tafel te brengen. De distributié-verzor-
ging eischte eveneens groote kopzorgen.
Met de regelmaat van een klok kon
men telkens weer bonnen uitreiken,
welke in scherpe tegenstelling met
elders, o.a. in België, ook gehono
reerd konden worden. De bestrijding
van den zwarten- en bonnen-handel
waardoor telkens weer het distribu-
L’ tie-apparaat bedreigd werd had aan
vankelijk weinig effect, totdat
ustitieele apparaat harder van leer
■w-