140
OUD-HOLLANDSCHE KUNST.
stad Amsterdam’’, gevoegd bij liet jaarverslag 1886
van liet Kon. Oudheidskundig Genootschap aldaar,
blijkt, dat er ten jare 1628 door Ds. J. Laurentius
is geschreven en uitgegeven een boekje, vermeldende
de voornaamste gebouwen te Amsterdam door Hendrik
Jakobsz. Staets, Stads-Timnierman, gebouwd in dejaren
1594 tot 1627 en onder deze wordt uitdrukkelijk de
Noord.er-k.erk genoemd zoodat ik dan ook niet aarzel
Staets en niet de Keizer, als de ontwerper van dat gebouw
te beschouwen. x)
De stedelijke besturen dier dagen, zij waren zoo
voorzichtig om hij belangrijke bouwwerken zich wel
eens te doen voorlichten, omtrent de hen ter uitvoering
voorgelegde plannen, door de kundigste mannen in de
betrekkelijke zaak; zoo deed liet bestuur te Leiden,
alvorens tot den bouw der Mare-kerk overtegaan. zoo
deed het bestuur te Middelburg, alvorens tot den bouw
der Ooster-kerk te besluiten, zoo deed de Regeering van
de stad Groningen, alvorens aldaar de Nieuwe- of de
Noorder-kerk te doen stichten, waarschijnlijk zal ook de
Vroedschap van Amsterdam een advies van de Keijzer
omtrent het ontwerp van Staets hebben gevraagd, en
x) Wel heeft de Heer A. TF. Weissman in eene bijdrage getiteld:
-Hendrik de Keyser”, gevoegd bij het verslag van het Kon. Oudheid
kundig Genootschap van 1887 betoogd, dat de Noorder-kerk geheel
het stempel zou dragen van de hand van de Keijser, doch aan die
mededeeling zonder meer, wordt geen enkel bewijs toegevoegd, en
alleen van Staets gesproken als van een „eenvoudig practicus”; uit het
stuk van den Heer de Roever blijkt echter, dat die eenvoudige practi
cus, die Stads-timmerman te Amsterdam was terzelfder tijd dat de
Keijzer aldaar Stads-steenhouwer was, een tractement genoot hooger
nog dan de Keijzer, en dat hem tal van belangrijke werken van zeer
uiteenloopenden aard aldaar werden opgedragen, die voldoende bewij
zen, dat Staets een veelzijdig bekwaam man was, die het volle ver
trouwen genoot, zoodat hem alleen door het schouderophalend ge
zegde: „eenvoudig pratio as” niet het vaderschap der Noorder-kerk
kan worden ontnomen.