19 HET KASTEEL r DIE HAGUE.’’ Op nauwelijks drie kwartier afstands van’s Graven- hage, tusschen het tegenwoordige dorp Voorburg en de Geestbrug, bevond zich eene belangrijke Romeinsche post het Forum Adriani. Daar aan het riviertje de Vliet, dat uit den Boven- Rijn ontspringend, voorbij het oude Flenium (Vlaar- dingen) in den Zuider-Rijn- of Maas-mond uitloopt, had Keizer Adrianus ten jare 117 na Chr. eene markt plaats of een forum aangelegd, dat binnen zijn ring muren eene ruimte van drie hectaren besloeg, en behalve magazijnen, schuren en opslagplaatsen, tevens bevatte tempels, een praetorium, officiers-en soldaten-woningen, badinrichtingen, enz., kortom, alles wat een Romeinsch kamp en wat het Romeinsche leven in die dagen vroeg. De ligging was goed gekozen, beschermd voor en toch dicht bij zee, en door den Vliet in verbinding met twee open riviermonden, zoodat de schepen beladen met koren uit Brittanië, destijds de voorraadschuur der Romeinsche legers, daar ten allen tijde hunne lading konden komen brengen en eene lading van Bataafsche producten konden innemen, terwijl bij overvallen, voor de bezetting den weg naar zee, langs het voor-kasteel Brittenburgter plaatse van ons Katwijk-Buiten, steeds open bleef. Welnu, die beteekenis had de Romeinsche over- heersching onwillekeurig voor ons, zij gaf meer dan zij nam, zij nam stof en zij gaf ontwikkeling, en had die Romeinsche overheersching niet plaats gevonden, dan is de veronderstelling niet te gewaagd, dat dan onze geheele ontwikkelings- en volksgeschiedenis, en ook ons tegenwoordig zijn en ons saldo aan intellect waarschijnlijk een geheel andere zou zijn.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1894 | | pagina 137