166 OUD-HOLLANDSCHE KUNST. of zoo noodig Gelegen Zoo zegt o. a. het charter in 1187 aan Doornik verleend: ,,Nous donnons, (dit le roi de France) h dos bourgeois de Tournai une institution de paix et de commune, avec les mêmes usages et coutumes que ces bourgeois tenaient avant 1’ établissement de la commune.” Cologne, l’antique colonie d’ Agrippine a exercé en Allemagne et Belgique une influence, dont il est difficile de mesurer l’étendue. C'est chez elle que l’on retrouve dans toute sa pureté le droit communal, De kooplieden en de nijveren toch daar bijeen, zij sloten zich aan tot vereenigingen, coöperatiën en gilden, ter bescherming hunner belangen, ter erlanging van meerdere vrijheden en van voorrechten of rechten als ’t kon, en zij wisten zich zoodoende van lieverlede te ontwikkelen tot die machtige gilden, die later in tal van steden een beslissenden invloed hadden, zoowel op het stedelijk als op het gewestelijk bestuur en niet zelden met de boog of met de strijdkolf in de hand hun rechten verdedigden, of hun wenschen deden gelden, voor 's lands vrijheden in de bres sprongen, aan de monding of aan den loop eener rivier, of daar, waar zich aan zee eene veilige aanlegplaats voor schepen bevond, dankten zij, die steden, juist aan deze hare ligging, hare waarde, hare bestaansmiddelen, haar op- en haar toekomst; kooplieden, visschers en schippers zij vestigden zich aldaar, en zij, die behoefte hadden aan meerdere veiligheid, dan het wonen buiten die kleine centra hen destijds kon aanbieden, zij kwamen er met hun have en hun goed, en al hebben zij in de eerste tijden ook nog de voorrechten niet bezeten, hen later als „stedelijke rechten” bij charters verleend, toch genoten zij, hetzij met stilzwijgend goedvinden, hetzij buiten medeweten van den landsheer, den graaf, bis schep of keizer, eene zekere mate van zelfbeheer, en van bewegings-vrij heid, die tot zelfontwikkeling en tot zelfvertrouwen leidde,

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1895 | | pagina 280