171 OUD-HOLLAXDSCHE KUNST. vele Belgische steden, ’t zij ten behoeve der kleine han delaren en handwerkers, die Zünfte in Duitschland, of meer uitsluitend kerkelijke broederschappen vormend, die men echter niet mag verwarren met de zich toen overal evenzeer ontwikkelende klooster-orden, die gilden of vereenigingen, zij waren of zij werden in die feodale tijden eerst de toevlucht en toen de band en vervolgens de kracht van de handeldrijven den en van de nijveren, „car (A. Wauters. T. I. p. 23) a une „époque telle que le Xe et le XIe siècles, un homme „isolé ne comptait pas, pour mieux défendre leurs „personnes, leur avoir, leurs inimunités, les marchands „mirent en pratique, runion fait le force, et l’esprit „d’association ne tarda pas a produire de merveilleux „résultats” Het waren ten onzen de kooplieden, de mercatores, die uit behoefte aan 'bescherming zich het eerst on derling aaneensloten en wellicht reeds in de IX.de en in de Xde eeuw plaatselijke vereenigingen vormden; de Rijn, de Waal, de Maas en de Schelde, zij waren de voornaamste handelswegen dier dagen en aan hunne oevers vinden wij onze oudste steden, Deventer, Duerstede, Maastricht, Nijmegen, Tiel, Utrecht, steden in haren langzamen opkomst helaas gestoord door de vernielende invallen der Noormannen, zoodat eerst, nadat met de Xlde eeuw die plaag voorbij was, de handel aldaar weder kon herleven. Dank zij die herleving, vormen zich nu de gilden opnieuw, en dit krachtiger en zelfbewuster dan ooit, en hoezeer vele dezer, geen grooter horizon kenden, dan hun persoonlijk en plaatselijk eigenbelang, zoo werden zij toch de bijna directe oorzaak van het ont staan der gemeenten, dier met stedelijke rechten begif-

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1895 | | pagina 285