12 den gemeente-arcbivaris van verpacht aan regenten van Den Haag door deken en kapittel van de Hofkapel, en doorloopende tot onzen tijd, wat betreft hooger, middelbaar en lager onderwijs: want zelfs werden in den aan vang der 18e eeuw door die van Den Haag ook pogingen aangewend om een illustreschool hier ter stede opterichtenover jurisdictie quaestiën, waarover het hof en de Haagsche magistraat tot in het oneindige redetwisten; over de zeeweringen te Sche- veningen, inzonderheid over den zoogenaamden dijk; over de beek, eenmaal een watertje liefelijk klaterend en verfrissching aan Den Haag gevende, thans een stinkend moerriool: over het aanleggen en diepen der vaarten naar Delft en Loosduinen, en de straatwegen annex; over de markten, de paardenmarkten, niet te vergeten, en de verpachtingen van dien; over het recht van exue, en de vele overeenkomsten door die van Den Haag met de andere steden daaromtrent gesloten over doch waartoe voort te gaan met deze opsomming van den inhoud van zoo'n breede reeks stukken, waarvan, ik zeide het reeds, ieder nomnier een uitgebreide stoffe biedt. Aan deze serie sluiten zich nauw aan de duizende keuren door den Haagschen magistraat gemaakt, in achtereenvolgende eeuwen en die zoo’n helder licht doen schijnen op de maatschappelijke toestanden onzer stad. Het is zeker geene overdrijving, wanneer ik beweer, dat even zooveel keuren als er zijn, bijna even zooveel opstellen samen te stellen zijn, waarin de geschiedenis van Den Haag en het leven en streven zijner burgerij klaar en duidelijk kan voor oogen worden gesteld. Ik zelf heb daarmede eenmaal een begin gemaakt en de enkele opsomming der titels van de stukken, die in »het Vaderland» werden opgenomen, als: a. Een omnibusdienst naar het huis ten bosch. b. Aardbeziën en aspergies. c. De hondsdagen. cl. Op de Prinsengracht. e. Ijdelheid in de kerk. Zondagsrust. e/. De biertappers van de Bierkade verjaagd. h. Vagebonden, enz. geweerd. i. Het gemak en genot belast. j. Gortige varkens. k. ’tls erg met de meiden. Z. Hard rijden. Zie o. a. daarover het verslag van o Middelburg, 1893. bl. 30; dan ziet men wat er van te maken is.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1895 | | pagina 92