37
DE VREDE VAN RIJSWIJK.
i) Actes et Mémoires des Négociations de la Paix de Ryswick. D. I.
Mémoires historiques concernant les Négociations de la paix de
Ryswick biz. XIII.
er gedurende de lange wintermaanden in den regel
geen sprake van krijgsbedrijven. Maar des te ijveriger
ging dan de diplomatie te werk Op dat terrein stonden
Lodewijk XIV en Willem Ill niet minder scherp tegen
over elkander dan in het open veld. De laatste gaf
daarvan het bewijs door het vormen van de Groote
Alliantie, waarin nevens Engeland en de Republiek,
Spanje, de Keizer en het Rijk, Brandenburg, en een aantal
Staten van minderen rang, reeds in de voorzomer van
1689, gezamenlijk tegenover Frankrijk optraden. Maar
dat duchtig bondgenootschap had zijne zwakke zijden
vereenigd tegen het gemeenschappelijk gevaar, dat
Europa bedreigde door het streven van Lodewijk XIV
naar de wereldheerschappij, behield elk der geallieerden
eigen inzichten en eigen belangen, vaak strijdig met
die der bondgenooten, zoodat, om die geweldige macht
bijeen te houden, voortdurend opkomende kiemen van
argwaan en tweedracht moesten worden uitgeroeid
Op die zwakheid nu in het wezen zelf der Alliantie,
bouwde het hof van Versailles zijne plannen, reeds
dadelijk na het begin van den oorlog. In\ alle Staten,
die niet tot dat bondgenootschap waren toegetreden, te
Stockholm en te Lissabon, te Rome en te Kopenhagen,
in Zwitserland en in Polen, kortom overal waar middel
gevonden kon worden om langs een omweg tot eenige
aanraking te komen, spaarde de fransche diplomatie
geene moeite, ten einde door hare sluwe inblazingen
en onoprechte aanbiedingen verdeeldheid onder de
geallieerden te bewerken D.
