39
DE VREDE VAN RIJSWIJK.
9 Het archief
van den raadpensionaris Antonie ITeinsius, uitgeg. door
Jhr. Mr. II. J. van der Heim. Deel III bl. 16 ën vgg.
Het is niet ónmogelijk dat d’Aguerre in betrekking tot Dijkveld
gesteld was door bemiddeling van den beroemden natuurkundige
Nicolaas Hartsoeker. die destijds te Parijs verblijf hieldmisschien
was ook d’Aguerre wel Hartsoeker zelf onder een verbloemden naam.
Althans d’Avaux schreef uit Stockholm op het einde van 1693:
,,M. Lillienroth aussi escrit que le Sieur Hartsoker avoit fait deman-
cher un passe-port aux Estats-Généraux. sous prétexte d’aller donner
ordre a ses affaires particulières, mais qu’il luy avoit esté refuse; que
c’estoit la-dessus que le prince d’Orange avoit envoyé Dickfeld a
Bruxelles?1’ Zie ..Négociations de M. le Comte. d’Avaux, pendant les
anneés 1693. 1697 et 1698 publiées par J. A. Wynne.
Tome I p. 558. Dat Hartsoeker in 1693 Parijs heeft willen verlaten,
wordt bevestigd door een brief van Jean Baptiste Dubos aan Bayle.
afgedrukt in „Choix de la correspondance inédite te Pierre Bayle” blz. 279.
reis naar Zwitserland, om daar op eigen gelegenheid
met Amelot in overleg te treden omtrent het verkrijgen
van den vrede, met eene veroordeeling tot levenslange
gevangenisschap op Loevestein moest boeten.
Maar terwijl ’s Lands Regeeiing alzoo waakte tegen
de inmenging van onbevoegden, die belemmerend had
kunnen werken tot nadeel van het algemeen belang,
was zij zelve toch ook onder den invloed geraakt van
de lokstem uit Versailles. De oorsprong der intrige
schuilt in het duister, maar zeker is het dat reeds in
den zomer van 1693 in de Zuidelijke Nederlanden
bedekte samenkomsten plaats hadden tusschen een
franschman, een wezenlijken of' voorgewenden koopman
in wollen goederen, met name d’Aguerre, en den heer
Hulfr, Resident der Uoogmogenden te Brussel, en daarna
met den welbekenden vertrouweling van Willem LU,
Everhard van Weede van Dijkveld, die zich destijds
als gedeputeerde te velde in Brabant ophield De
uitslag dier besprekingen was, dat nog in den laten
herfst van datzelfde jaar een personnage van meerderen
