1
40
DE VREDE VAN RIJSWIJK.
Mémoires du due de Saint-Simon (éd. Chéruel et Regnier) cl. XVI
biz. 368.
2) En wel na de inmenging van Bergen in Henegouwen door Bode
wijk XIV. Zie Ranke, Englische G-eschichte. B. VI. bl. 216.
rang opdaagde, wiens paspoort gesteld was ten name
van M. de St. Arnould, docli die in werkelijkheid
schijnt te zijn geweest de Abbé Morel, een, naar luid
der mémoires van Saint-Simon, veelvuldig in geheime
zendingen gebruikt diplomaat, die den roep had daarin
meestal te slagen
□ogenschijnlijk liep ditmaal de onderhandeling vruch
teloos af; de franschm'an maakte een haastigen aftocht,
daar de spaansche ministers te Brussel de lucht hadden
gekregen van zijn verblijf en hij zijn leven niet veilig
achtte maar in werkelijkheid had Lodewijk XIV
een niet te versmaden voordeel behaald, want van nu
aan waren er in de Republiek die wisten dat, niettegen
staande de onderscheiding waarmede Jacob II en zijne
gemalin aan het fransche hof behandeld werden, de
erkenning van Willem III als koning van Engeland
toch op den duur niet zou worden geweigerd, dat
Frankrijk geneigd zoude zijn, ter wille van de Republiek
aftezien van het bezit der Zuidelijke Nederlanden of
althans daar eene .barrière” aan den Staat te verzekeren
een denkbeeld dat in den toemnaligen oorlog ge
rezen was 2), maar dat eerst in 1715 zou worden
verwezenlijkt en eindelijk „last not least", dat op
het sluiten van den vrede een voordeeliger handels-
verdrag dan ooit te voren volgen zou.
Weliswaar hingen al die toezeggingen vooralsnog
eenvoudig in de lucht, maar het scheen genoeg zoo
aan die fraaie uitzichten hiertelande bekendheid werd
gegeven, om den ijver te doen bekoelen voor een oorlog,
