225
15
n'-'
Joannes
volgende
EENE EPIDEMIE IN DE 16 EEUW.
ziekte, evenals alle andere epidemieën, toe aan de
hemelsche straf voor de vele ongerechtigheden, waar
aan onze voorvaderen zich toen schijnen schuldig te
hebben gemaakt.
Wierns verklaart daaromtrent, ook het
„De hoofdoorzaak dezer ziekte was God’s
straffende roede over het toenmalig schandelijk leven
der menschen”, maar hij voegt er aan toe, dat het
voorafgegane, vochtige en maffe wêer ook veel er toe
had bijgedragen
Als een der oorzaken van de ramp werd o. a.
ook de Hervorming genoemd. 2) Inzonderheid was dit
te Hamburg het geval, waar het optreden’ der ziekte
het opheffen der kloosters schier op den voet was
gevolgd. 3j
In geen andere kronieken en plaatsbeschrijvingen
vind ik omtrent het heerschen dezer ziekte hier te
lande iets naders vermeld.
Zeer opvallend is de richting, die deze ziekte ge
nomen heeft, namelijk van N. W. naar Z. O., terwijl
daarentegen de meeste andere epidemieën een tegen
overgestelde richting insloegen.
Volgens Dr. H. Haeser 4) ligt het voor de hand,
dat de door alle waarnemers opgemerkte westenwind
als drager der smetstof te beschouwen is, want terwijl
de ziekte op het einde der maand Mei te Londen
uitbrak, werd zij den 25cn Juni in Hamburg en reeds
in Augustus in Polen waargenomen. Daarentegen zag
men haar in Z.-Z.-O. richting langzamer voorttrekken
1) Zie Banga p. 66.
2) Zie hierover Gruner pp. 77 en 443.
3) Br. S. S. Coronel, volksgezondheid en Volksbeschaving. Tijd
spiegel 1882. dl. III p. 73.
Hist. path. Untersuchungen I. Th. p. 252.