225 15 n'-' Joannes volgende EENE EPIDEMIE IN DE 16 EEUW. ziekte, evenals alle andere epidemieën, toe aan de hemelsche straf voor de vele ongerechtigheden, waar aan onze voorvaderen zich toen schijnen schuldig te hebben gemaakt. Wierns verklaart daaromtrent, ook het „De hoofdoorzaak dezer ziekte was God’s straffende roede over het toenmalig schandelijk leven der menschen”, maar hij voegt er aan toe, dat het voorafgegane, vochtige en maffe wêer ook veel er toe had bijgedragen Als een der oorzaken van de ramp werd o. a. ook de Hervorming genoemd. 2) Inzonderheid was dit te Hamburg het geval, waar het optreden’ der ziekte het opheffen der kloosters schier op den voet was gevolgd. 3j In geen andere kronieken en plaatsbeschrijvingen vind ik omtrent het heerschen dezer ziekte hier te lande iets naders vermeld. Zeer opvallend is de richting, die deze ziekte ge nomen heeft, namelijk van N. W. naar Z. O., terwijl daarentegen de meeste andere epidemieën een tegen overgestelde richting insloegen. Volgens Dr. H. Haeser 4) ligt het voor de hand, dat de door alle waarnemers opgemerkte westenwind als drager der smetstof te beschouwen is, want terwijl de ziekte op het einde der maand Mei te Londen uitbrak, werd zij den 25cn Juni in Hamburg en reeds in Augustus in Polen waargenomen. Daarentegen zag men haar in Z.-Z.-O. richting langzamer voorttrekken 1) Zie Banga p. 66. 2) Zie hierover Gruner pp. 77 en 443. 3) Br. S. S. Coronel, volksgezondheid en Volksbeschaving. Tijd spiegel 1882. dl. III p. 73. Hist. path. Untersuchungen I. Th. p. 252.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Jaarboeken geschiedkundige vereniging Die Haghe | 1896 | | pagina 379