29
BIJLAGE B.
GESCHIEDENIS DER VERLICHTING VAN DEN HAAG.
Op den 16n November 1670 werd ter „Sociëteit” 0 voorgesteld om in
navolging van Amsterdam bij donkere maan de stad met lantaarns te
verlichten. -)
1) Een finantieel College hier ter stede, samengesteld uit wat we nu zouden
noemen Staat, Provincie en Stad, dat veel nuttigs in den Haag ontwierp.
Een vroeger spoor van stadsverlichting zou men meenen te mogen vaststellen
door een post in de Tresoriers-rekening van 1638. Op fol. 416 vindt men een uitgaaf
van 42 gulden „voor het ontsteken van 33 lantaernen doorgaens door den Haege.”
onderhouden van de straeten tot noch toe gestaen hebbende tot kosten
van de ingesetenen, ende die voor het toekomende alle gedaen sullen
moeten werden tot kosten van den Hage (uijtgesondert alleenlijck de
straeten die bij de raeden ende meesters van de reeckeninghen over onse
domeijnen werden onderhouden) dat sijluijden sullen vermogen te stellen,
heffen ende doen ontfangen tot onderhoud ende reparatie van de straeten
op elcken voet van de breedte van de huijsen; staende in de breedste
straeten ende die meest bereden werden, mitsgaeders op de huijsen
staende op eenige burghwallen ofte geenne huijsen over haer hebbende,
tot laste van de eijgenaers ofte huijrders (behoudens deselve haer regres
tegens de eijgenaers) eenen halven stuijver, ende on de huijsen staende
in nauwe straeten, op elcken voet drije deuijten ofte een oortgen, naer
dat deselve huijsen breedt sijn ofte de straeten minder bereden werden;
alles tot arbitrage ende discretie van de suppen. Ende dat zijluijden bij
weijgeringe van betaelinge, deselve eijgenaers ofte huijrders van de
voorseijde huijsen, ’t zij wije ende van wat staet ofte conditie die soude
mogen wesen, niemandt uijtgesondert. daerover paratelijck sullen mogen
doen executeren; wel expresselijck begerende dat daertegens, gelijck
mede tegens de execution van eenige keuren, ordonnantiën en resolution
van de suppen. aengaende alle ’t gene voors. is, met den gevolge ende
aenkleven van dien allreede gemaekt ende noch te maeken, geennerleij
oppositie sal werden gedaen ofte geleden, nochte eenige provision van
justitie, ’t zij van surcheantien, interdiction poena el ofte andere verhin-
dernissen, verleent ofte in ’t werck gestelt sullen mogen werden.
Ende ten eijnde, etc. Den 18 Maert 1664.
Naar de minuut, voorkomende in het register der minutele
Octrooijen van de Staten van Holland en Westvriesland van
het jaar 1664, berustende in het Rijks-Archief te ’s-Gravenhage.
