24
V
Zoo luidt het zijn „Zeestraat”, het uitgebreide gedicht, dat hij in
1666 ontwierp, en waarin de 70-jarige grijsaard „voor zijn geest laat
-„voorbijgaan de herinneringen van vroeger streven, de gelukkigeop-
^bssingen, het onthaal, dat dit voltooide werk, dat hij zijn kind
„noemt, heeft ondervonden, en het genot, dat er van gesmaakt kan
„worden; een gedicht tintelend van geest en humor, waarbij gelief
koosde woordspelingen, en ook goed gemeende leeringen niet ont
breken.” Meer geestdrift betoonde men in 1888.
De oude tolpoort werd onder de stedelijke monumenten gerang
schikt, en waar haar instandhouding werd verzekerd, den naam ge
geven van Huygenspoort.
])e Zeestraat van Huygens zal dus ten eeuwigen dage tot lof en
eer en roem van Constantijn Huygens, „in ’s Graven schoonen Hage,
waar ieder Hagenaer den trotsen naem afdrage”, in stand blijven,
-en hem, Huygens, tot een onverwelkbare kroon dienen.
Vóór alles was Constantijn Huygens mensch; mensch in de edelste
en hoogste beteekenis van dit woord.
Ik heb het eenmaal geschreven, en neem er op dit oogenblik nog
geen woord van terug.
.Vondel was de eersteHuygens de tweede in de rij der 17e eeuwsche
dichters, en naarmate we Vondel hoog stellen, klimt ook Huygens’
waarde, want buiten hun maatschappelijk en huiselijk leven, waarin
zij weinige, en buiten hun dichterlijken arbeid, waarin zij slechts
enkele punten van aanraking hadden, kwamen zij als mensch, als
geloovige, als geadeld door deugd en inborst, geheel overeen, en
spiegelt zich hun beider liefelijkheid, degelijkheid en ernstige vroom
heid in hunne werken af.”
En indien we een levensbeeld van Huygens moesten ontwerpen,
dan zouden de hoofdlijnen reeds voldoende zijn aangegeven in de
uitspraak van den Hoogleeraar Jonckbloet, waar hij zegt: „Fier sans
arrogance; doué d’un esprit pénétrant; savant, lettré, artiste; homme
du monde, aimant passionnément la justicereligieux sans ostentation
calviniste convaincu sans fanatisme; modeste dans ses habitudes et
ses aspirations, malgré sa brillante position, quoique non sans une
pointe de vanitépatriote dans toute la force du terme, malgré sa
predilection pour les langues étrangères; fidéle a ses maïtres, et plein
de zèle pour leurs intéréts) actif et laborieux, comme pas un et par
dessus le marché plein d’esprit.”
Als van zelf zouden zich dan verder aan ons opdringen zijne eer
biedige toegenegenheid voor zijne ouders; zijn eenige huwelijksliefde;
zijn toewijding als vader; zijn beproefde vriendschap; zijn overgroote
verdraagzaamheid; zijn Christendeugden en strenge zeden, waardoor
de mensch Huygens evenzeer uitblonk, als dat hij door zijne eminente
geestesgaven een der schitterendste figuren mag genoemd worden
der 17e eeuw.
Volgens zijn dichtvriend Gerard Brandt, was dan ook bij Constantijns
