NAAR AANLEIDING VAN HET 25-JAMG BESTAAN, ENZ.
29
dertigtal
„een hond wil slaan kan gemakkelijk een stok vinden.”
Dat werken op bestelling blijft uit den aard der zaak
tot weinig beperkt, zoodat dan ook die werkstukken
tot dusver nog geen 1000.per jaar konden op
brengen, reden waarom ook aan het uitkeeren van loon
geen meerdere uitbreiding kon worden gegeven. Want,
ofschoon die uitkeering in de eerste plaats door ons
is ingesteld, om den jongen werkman te leeren „dat
zijn tijd zijn geld is”, zouden wij gaarne zien dat
daarmee tevens de ouders konden worden gebaat, voor
wie het anders allicht bezwaarlijk is, hunne jongens
tot op 15 a 16-jarigen leeftijd te laten leeren. zonder
dat zij iets mede inbrengen tot onderhoud van het vaak
talrijk gezin.
„Intusschen komt het ons voor, dat deze en meer
aanmerkingen de Ambachtsscholen minder zwaar zouden
zijn aangerekend, als deze maar niet de stoutheid hadden
gehad, ook het onderwijs in de praktijk der ambachten
in haar programma’s op te nemen, ja, daarvan meer en
meer hoofdzaak te maken. Hier schijnt een herinnering
aan de voornaamste oorzaak tot het stichten van Am
bachtsscholen noodig, nl. het gebrek aan werkplaatsen
geschikt voor de eerste vakopleiding van den ambachts
man een gebrek, dat niet alleen moet worden
toegeschreven aan de misbruiken, welke daar heerschen,
maar ook aan het stelsel van werken, dat daar in
toenemende mate ingang heeft gevonden en waardoor
de patroon zich eensdeels niet meer bij machte, anders
deels niet meer geroepen gevoelt om voor de opleiding
van den jongen ambachtsman te zorgen.
„In een bijeenkomst, dezer dagen door een
in hun stand en vak zeer geachte werklieden alhier
gehouden, is gebleken dat 26 daarvan zich onvoor-