Ill
VAN PRINS WILLEM III.
1672. Ieder weet wat dat jaartal in onze geschiedenis
beteekent. „L'année terrible”, .Hannibal ad portas”.
De Republiek verscheurd, verpletterd, tot zieltogen
op zedelijk gebied door den Prins voortebereiden voor
den Imogen rang, dien hij uit hoofde zijner geboorte zou
moeten innemen en die hem door geen Statenvergadering
kon worden ontnomen men weet dat hij toentertijd
lessen ontving van Johan de Witt en op materieel
gebied door herstel te brengen in zijne geldelijke aan
gelegenheden en het beheer zijner bezittingen, die op
de meest onverantwoordelijke wijze werden verwaarloosd.
Zoo bleef er dan toch eenige hoop over voor de toe
komst, die zich schielijke!- verwezenlijkte dan iemand
verwacht had.
Het is niet mogelijk hier ook maar een korte schets
te geven van de gebeurtenissen, die elkander van 1667
tot 1672 opvolgden, ongeveer als de rasse zetten op
het schaakbord, die over het spel beslissende inval
der Franschen in de Spaansche Nederlanden, de vrede
van Aken, het Drievoudig Verbond, de hoogste glorie
van de Witt. de wrok van Lodewijk XIV, het tractaat
van Dover, de oorlogsverklaring van Frankrijk en van
Engeland, van Keulen en van Munster, de verrassing
door den vijand, de val van den Raadpensionaris en,
naarmate dat alles zich ontwikkelde, de trapsgewijze
verheffing van den Prins, die, voor en na, onder den
drang der omstandigheden, de met zooveel vertoon
tegen hem opgerichte slagboomen zag vallen, totdat,
toen langer dralen een onmogelijkheid was, hem de
verdediging van het veege vaderland werd opgedragen
den 24sten Februari 1672 legde Willem III den eed af
als Kapitein-Generaal.