130
VAN PEINS WILLEM III.
zijn door de onstuimigheid en het zelfvertrouwen van
den Prins, zeker is het dat hij zeer goed inzag hoe
veel er nog voor hem te leeren vielvan den kant der
vijanden werd hem dan ook de lof niet onthouden dat hij
nuttige lessen voor het vervolg wist te trekken uit de
nederlagen, die hij onderging En de eigenzinnig
heid” waarmede, na elk dier nederlagen, Willem van
Nassau de titel van prins van Oranje werd hem
van de zijde der Franschen gewoonlijk onthouden
steeds gereed stond den strijd te hervatten, was bij hen
schier spreekwoordelijk geworden 2). Maar voor de
Republiek was die volharding een zegenhad de
Stadhouder ook slechts voor een oogenblik den moed
laten zakken, dan hadden de Staten-Greiieraal onge
twijfeld daarvan partij getrokken om een eind aan den
oorlog te maken. Dat was sinds lang hun wensch, in
tegenstelling met het gevoelen van den Prins, die
overtuigd was dat, zoo lang Frankrijk niet gevoelig
vernederd was, er niet te denken viel aan een vasten
vrede. Vandaar een spanning tusschen Hunne Hoog
Mogende en den Prins, die dreigde tot een volslagen
verwijdering over te slaan 3). Van den eenen kant
woog het belang dat het naast voor de hand lag, de
Van hem werd gezegd „qu'il apprenait a vaincre a force
d’être battu”.
2) Due d’Aumale, 1.1. bl. 526 „Guillaume d’Orange ne s’avou-
era jamais vaincu; e’est un des traits de ce male et ferme
caractère: sa pretention est justifiée par le glorieux entêtement
qui ne saurait accepter la défaite ni abanclonner a l’adversaire
un succès complet, incontesté”.
3) Journaal van Huygens, Aanteekening op 10 October 1675.
„S. A. ne cajoloit pas assez ny le peuple ny ceux du Gouver
nement, feu le Prince Guillaume et le Pr. Henry en aiant usé
tout autrement”.